Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
16 articles on this Page
GUItNOS YN Y (M ORTAN.
GUItNOS YN Y (M ORTAN. w»» ■. Of" Gurnos yr Viyth. n ilhli,,h y jorgrng mown j jiodd digon ■ lirvi, r- i o lyf* Job yn llawer m*ry W h. j- licr, yn'fwy barddonrl. Oddrw^tnorgr.ik' & y P1?- C0T! Bo-iai C-nosfod ■ y ?od } •••• "• dn i li-io' .Uvl nes euladd." Mae efe wrth ddMlur/.) copyn, yn gwneud hyny with a V( m< Hvnia a phwnia ar yr un peth I. yr ahob llilJell, ond ei fod yn gwneud hyny latwn goii'i^a gwabanol. Yn nesal. cawn dd,vy lineH rdderchog i'r gath: II Mor barod am lygoden ( Yw y ath a'i phalf a'i gen, l'wv erioed 11, blaen a glywodd son am half ca.' ? Palf llew; pawen cath, {m.itc? Be am ei "gen" hefyd? Nid oes liawer erygl mewn gen" cath; yn ei dauedd v iae augau y lygoden debygem isi. (kd fer.r.ai fod cathod Gurnos yn wa- hanoi i ^atL:;I ereill. Yn y cage nesat mae dallliasn. Ac wrth ddarlunio hOD eto y mae ynil gw^ifchio drychfeddwl nes eiladd" os nad oedd v edi marw yn barod. Mae yn dweyd yr 1m peth drosodd lawer gwaith mewn dvatB o linellau. Yn sicr dylai pob an a ddariltka y llinellau hyn gofio sut un y vf dallhuan Ceir hiyn ceisio rhoi can," yu" gruddfa; yn ymdristau," yn "ceisio tanvw cani ad yn" troi i gwyuo," yngwnead ilirt'Tryn fol pe cai fawrgam," a/; yn "fceyu T w-liw." Peth rhyfedd iddo adae.i ar i-w-, na buasai yn ychwanegu ei bod yn eawiban. Neswn yn aalaen at y iiosaf. Both sydd yn hwn, tybeid ? 0 5 "fclum. Ae uid ydym yn sicr chwaith, am -id yw y show-man yn gallu ein sicrhau. Goiyna ? 1;1 lõ A'-l oerddwr ynte hedwr yw ?" W eI, pcb nu o'r ddau, feallai, Garnos. Mat aaudt! Roseau ao adenydd, onid oes ? Niu yw 13at; riaethwyr yn sicr y gelli* priod- oli iddo Y ffaitb ei fod yn gerddwr" enwog. Oud ev yr paw?> ei fod yn hedwr" lied lew. Y. yw y v iwer. Ac mae yn insult ar Vivverod y byd fod y fath ddarlumad gwael yi. cael ei roi o wiwer Greddf. Yn nesaf daw y orychydd, yr .p./ln- birbig, digig dagell." Beth yw gut gf..bolfa o filodfa a hon. Ibeth SMSci a ni at yr p,dar cyn gorphen a'r anifeil- iaid ? Fe alla: nad oes yma lewod, Uwynog. ûd. mwf.cicd, ;o. 0 oes, ebai rhyw hogyn. Y maent yi. < gongl draw yna. O'r goren ynfco, gadew h i ni gael gweled y orychydd. II H -<'11 yw breuin y llynau brynieg," medda; v nan. Nid yn ami y gweli* y crychydd yn .rdaloedd y brymao. Toa glanac y TO ? ;r afonydd yr hoffa y cryoh- ydd <oa. .ban y daw ar wibdaith tna'r bryiiiau, y dweyd gyda pheiodoldeb JJi-. -i i Mw yw b renin y Ilynau hruyn-og. On-i iSviuoil yw amheu gwybodaeth y i:hmvuxn 7ir y pen hwn. Yn nesaf, dyma iar a hwyadeu fach gyda hi. A dyna y "cyw hwj ader!" yn rhedeg i'r "don droch. 0 ioaol," Nas y ffwl, i'r Uyn yr aeth; pa reswm i hwyaden fach fyn'd i'r mor peyr atitbai, ofer fuasai i'r bee jar I- gniaoll ar •4 he) il Ar fi11 y Ion drochionol." Ond Fw-J exsiau dadlu sydd ? Cwyno" iar Gurr>os:— Cvyta ar ol cywenen ;-ai ei chyw Ca « ydyw? na, ond cyw hwyaden." J"¡U(; stroke ra wn awdl Gadeiriol I Y Net. 0 Id a fadrlouo i'r awdwr a'r beirniaid. Ni aH wn ni. Ond at y oage nesaf, os gwelwch yn dda- Both sydd yn hwn wys ? 0, eoiliog iieu Toiiart sydd yn sicr o fod yn TJ IRP F -,ti, vr iar a'r hwyaden. Ie, ceiliog j yv., o-i t r v yr bach, a welsoch chwi y f ith V»etii ? t .oilicg y rhedyn ydyw! "^wv;i:ant y'n lianwmynwea—ygwyl- ling t'if dyn eres;' [aidd 'Vlor v idy(j '>in ei gdn gynes I mi o'r g>-rtg dymor gwres." A iaihgymysgfa rywbryd. Beth (id Oleren neu chwanen yn sicr ■i i >t. 0 Qi.ge, ond "colomengludydd;" a dy^ed Garnos ei bod yn dwyn llytbyr ar f< aden ryid Digon tebyg. Faasai neb yH barod iV gredu ei bod yn alluog iddwyn J'vth^r pe br.ajiai ei hadenydd wedi en cy- .!aaa mm wedi en cropio. I)y wed yn mhell* fid;, ei bod j n dyfod a'r llythyr 4! Adre-c bell ar dro byr." fodd v ^allir deall cawdel fel hyn ? I Ddd yn dyfod a'r llythyr o bell," -rhaicl ei "thro" yn" fyr" iawn < OySo? ,:b, Gurnos. Ond feallai mai dyfod a r Hytlc/r o bell" mewn yohydig bach o ofe. Ond rhaid i ni gy- v iusryd y peth fel y mae ar lawr. Move on pLio'se. ~Yn y vige nesaf mae "cyw llwyd- ia-i cog." Gwiia y showman, hit farddonol vvvtli ddaxuii :o hwn debygai. Dywed mai hedydd" yw ei" estron famog." Dy- la!.xai usod y cnge hwn ar bwys yr iar a'r oy hWy^dtit!, Mae yn wir y dywedir fody yu dodv'-y mewn nyth aderyn arall— 1 hedyla" meddai Gurnos, ond pwy •.iHoed 1. wet odd wy y gôg, nao ychwaith (15 yv IJwydlas côg" mewn nyth "hedydd." I-iwor fe^yoaoh i gywirdeb yw y dyb nad ?w y g.» yn dodwy yn y wlad hon o gwbl- Ond ni u. gyn .;rwn Gurnos ar ei air, a bod yr hedy-id yii magu "cyw llwydlaa cog." I>ywed f<i:-o:— P, fairs a'i dad a'i gwadant, lJebdd,¡) i'w taith ymueth ant." Os dodwy odd y gwcw yn nyth yr hedydd, v'r hedydd fagu y cyw llwydlas," nid oedd angeh i' dad," a'i" fam ei is wadu," r;a.J3 nad oed-iynt erioed wedi ei arddel. Ao os ydyn¡:, yn myned "hebddo" i'w taith, betb i-,y.In yn dyfod ohono? Nid ydym erioed Wedi clywed coganbyohainyn ceisio C&rm wedi i'r hen gogau fyned ymaith. Oud y m;-? y "cyw llwydlas" yn myned ar an bcl meddai Gurnos, a hyny heb dalu feaiei"laby," Ynhyn ynae"cywllwydlas" yn d^Lyg i lawer cyw arall. Dywed y Showmen-ya nesaf mai gwaith a theithi y gcg 5 vv tiylyn yr haf." Buasai yn nes i'w iq pe dy wedasai ei bod yn dylyn y gwanwyn, gal? oi bod vr; "mj'nedymaith" cyn yrhaf. ind cotiodu 2. Showman ei fod wedi gwneud canity tiled, a. dywed eto ei bod yn "genad reg wanw ) ac yn ycyhoeddu haf." ond pa eisieu gosod y cart o i. iiaen Y Cd i oedd? Mae mewn penbleih m&wic wrrij g -isio dylalu pale mae y gog yn ( byw r gi Ond wedi troi a throsi, cyi ( addel'a yi » roew, "yn wir, ni wn," ac ?chf?a> 'ga, .¡ Ni wyr neb," rhag i nob j i gredu fod "1 yn fwy gwy^odns nag of wrth gwr». A irhag i rai omedd ei greda at | y pen hwjj, A ar oi niw" -car i "dre ddi- I QRW" y mae v gog yn myned i anafa. 1 Dyna ddigou am t\1 exhibition o'r gog, ond | gellid ychwanega cymaint ar-?di am burt- | rwydd y Shopman. Beth sydd ar ol y gog, 1 •vrya? CHWE. weli..d vz wytLjic- no^af. SHON YR URDD.
DIRWEST-LLITH VIII.
DIRWEST-LLITH VIII. Bu yfedi a meddwi yn achos effeitbiol i yru canoedd o bersonau i sefyllfa ber. ffaith anhapus o honynt eu hunain, ac yn yr herwydd bu lluaws yn euog o gyflawni pechodau gwaradwyddus. Caledodd galon- au miloedd o dadau, nes eu gwneud yn ddigon caled i wario eu harian i bortbi eu blys pan oedd eu gwragedd a'u plant yn hollol ddiymgeledd; ie, yn analluog i ym- ddangos yn yr Ysgol Sabbothol er cael eu haddysgu yn y pethau a berthynant i'w heddwch, gan nad oedd ganddynt ddillad addaa er ymddangos mewn cymdeithas. Dygodd lawer oedd gyfoethog ac anrhyd- eddus i sefyllfa o dlodi a gwartb cuddiodd lawer o dalentau fel na ehafodd y byd wybod am danynt er daioni; gosododd lawer allasai fwynhau rhyddid yn gaethion mewn carcharau; darostyngwyd lawer iawn i sefyllfa o wallgofrwydd, a bu yn achos o luaws o lofruddiaethau ysbeiliodd eglwys Dduw o amryw ddynion gwir ddefnyddiol, ac yn eu plith y cawn amryw weinidogion wedi colli eu cymeriad. Bu yn achos i dros dringain mil gael eu hyrdd. io i'r byd tragywyddol yn anamserol y flwyddyn ddiweddaf yn ein teyrnaa. Wrth edrych dros gyfres drygau meddw- dod, teimlwyf yn gyffelyb i awdwr y llythyr at yr Hebreaid:—" Canys amaex a balla i mi i fynegu am yr holl weithredoedd erchyll a achoswyd trwyddo." u.canys- brwnt i'w adrodd y pethan a wneir gan- ddynt hwy yn ddirgel." x mae pob athraw sydd yn g?uw ei hun yn gymedrolwr yn argyhoeddedig fod yr. byn ag ydym eisioes wedi ei nodi yn wir- ionedd, fel nad oes yr un a feiddiai ei wadu, eto y maent yn hynod ddystaw clrwy y blynyddoedd, ac beb ddyfod allan i geisio atal y ffrwd difaol hon; ond yn lie hyny cymerant eu ychydlg yn fennyddiol, ia, dywedaat mai afreidiol a ffol yw idd- ynt hwy ymdrafferthn gydag ymresymu a dynion am beidio yted, gan Dad yw yn eu niweidio hwy yn bersonol. Ai rhesymol i broSeswyr Grisliopogaeth ao athrawon yr Ysgol Sabbothol i ymresymu fel hyn ? Ai bychan a dibwya yw ystyri* ganddynt yr airferiad eyffredin o yfed y diodydd meddwol, tra y maent yn ymwybodol am y lluaws drygau acbosir ganddo ? Pe gofyn- em am eu rheswm dros fod Cristienogaeth wedi llwyddo ac enill cymaint dylanwad yn ngwyneb cynifew o wrthwynebiadau, tebygol ydyw y byddent yn sicr o nodi y pethau canlynol, y rhai sydd yn anhebgorol angenrheidiol er eu wy an ei pleidwy* yn gwrthwynebu pob peth croes i'w hegwyddorion, gan ymwrthod yn hollol a'r pethau a fernid ganddynt, fol y bydd- ent felly, drwy esiampl, yn da-agos eu hanghymeradwyaeth a'u hatgasrwydd at y pethau ag oedd wedi ac yn bod yn achos? dinystr y gwahanolgenedloedd. 2. Ei bod yn amddiffyn iawnderau dynoliyw, gan fod mewn ymdrech parhans i ddangOs iddynty fendith a ddeuai i'w ran wrth dderbyn yr efengyl. 3. Dnw yn bendithio eu llafur a llwyddiant nes enill dylanwad achubol. Ai afresymol. ynte, fyddai gofyn i athraw- on yr Ysgol Sabbothol, ai wrth fod yn ddi- sylw a dystaw y Ceil gounchaflaeth ar feddwdod ? Ai wrth barhau i yfed a my- nychu cymdeithas y meddwon y ceir yr arferiad afreidiol o'n gwlad ? Ai wrth nacau ynanno a chydweithredn gyda y rhai sydd ya ymdrechu er ceisio sobri y medd- won y ceir ein cenedl i sefyllfa sobr, ac i iawn farnu y cyftwr truenus y maent wedi syrthio iddo yn herwydd meddwdod ? Pe cymerem hamdden am fynyd i edrych am atebion i hyn o'n Beibl Santaidd, byddai yn hawdd 1 ni ddyfod i gyffyrddiad a geir- iau Crist, y rhai a lefarwyd ganddo gyda'r fath onestrwydd er mwyn dysgu i'w ddysgyblion am natur dylanwad eu hym- ddygiadau, gan ddangos eu bod gyda phob peth yn dylanwadu o'i blaid ef a'i eg. wyddorion, neu ynte i'w herbyn. Y neb nid yw gyda mi yn fy erbyn i y mae." Wrth derfynu ein hawgrymiadau dan y penawd hwn, gadawn hwynt bellach at ys- tyriaethan ein brodyr, a'n cyfeillion y cym- edrolwyr a ddicbon eu darllen, gan obeithio y bydd iddynt en gosod ger bron barn, rheswm, ac ysgrythyr; ae os dygwydd i rai o honynt deimlo oddiwrth yr awgrym- iadau hyn, ein gwir ddymuniad yw iddynt ufyddhau i gymhellion llais cydwybod, ac y bydd i lawer ddweyd "He gWllaethum anwiredd nis gwnaf mwy." Ac Did hyny yn unig, ond hefyd y bydd i lawer ddyfod allan yn unfrydol, pan arfer eu dylanwad yn mhob cylch y byddont yn troi ynddo er ceisio gwaredu ein dynion ieuainc rhag cael eu llygru gan y pechod o gyfeddach a diota, ao hyd y^mae yn gyrhaeddadwy, i geisio adferyd y trueniaid hyny sydd wedi syrthio i afael meddwdod. Gwir dymun- iad ein calon ydyw, na byddo eu daioni hwn megys o orfod ond o fodd, ao y bydd i'r sawl a gredasant i Dduw ofalu ar flaen- ori mewn gweithredoedd da." Credwn fod yr hyn ag ydym wedi ei awgrymu yn dda ac yn fuddiol i ddynion.
IBRYNFRYD, TREHARRIS.
BRYNFRYD, TREHARRIS. Nos Lun, lonawr lOfed, cynaliwyd cyf- arfod adloniadol yn y lie uchod, !:pryd y cymerwyd y gadair gan Mr Mesach Evans, Fochriw gynt. Ar ol cael anerch- iad byr a phwrpasol i'r amgylchiad gan y llywydd, awd yn mlaen yn y drefn gan- Jynol :-Cän gan Mr W. Evans, Adroddiad fan Miss M. A. Davies. Triawd gan Mr I. Thomas a'i blant. Adroddiad gan Miss W. J. Davies, Can gan Mr Thos. Phillips. Adroddiad gan Mr Thomas Kent. Can gan Mr R. James. Deuawd gan Mri E. Thomas a W. Evans. Adroddiad gan Mr Jeremiah Owen. Adroddiad gan Mr Thos. Jones. Ton gan Mr Job Bevan a'i barti. Adroddiad gan Mr W. R. Thomas. Can gan Mr J. H. Davies. Ar ydiwedd cafwyd araeth ddifyfyr, a'r goreu 0 bump oedd Mr W. R. Thomas, Cafwyd cyfarfod rhag- orol o dda yn mhob ystyr. Da genym weled pobl Treharris yn dyfod allan yn y [cyfeiriad yma mor dda. Yn mlaen yr [ elont. CYNFAB.
\ GAIB AT Y PECHaDI'XI " JOHN…
GAIB AT Y PECHaDI'XI JOHN DDWYTV AlTil/' Yn enw BotWR, betb a jrynbyrfodd y bodftch hwa i ollwog ci aaeuiiaa brwyuedd. ? at y beirdd a'r lienorion heb anrhyw achos | I.lonydd i'r byd ll^nyddol,—a fynwn I Gan f&n is p.nyiiul, I •, r y :•• 1 1 •• 1 Ki wenwyn ar awenydd. Clywch clywch arno yn ymosod ar glic y Bont—dosbarth o foneddwyr sydd yn rhy aruchel i loan na neb o'i fath i gys- tadlu ag un o honynt. Mae o yn ddigon di- egwyddor i ymosod hyd yn nod ar y meirw. Ceisiawneud gwawd o hat" Mabonwyson, dim ond un o breswylwyr y gwallgofdy a wnelai y fath beth. Mae yn debyg y byddai loan yn falch o gael het Mabon- wyson. Ond dyna, beth gwell fyddai, nid yr het sydd yn gwneud y dyn— o'r braidd y gall rigymu, a gwn nas gall farddoni:— Twt baw ni ddaw yn ddyn, Direswm ydyw'r asyn." Ni cheir sothach o'r fath gan unrhyw foneddwr o ddyn. Ni welwyd ac ni welir ymosodiadau o'r fath gan y boneddwyr can- lynol :—Gwilym Elian, Dyfed, Nathan Wyn, Dafydd Mcrganwg, Cadifor, Gwilym Cyr- wen, Watcyn Wyn, Beriah Gwynfe Evans, a llawer ereill allwn enwi. Y mae gan- ddynt ormod o barch i foesoldeb ein gwlad. Ymosoda ar glic Cwmtwrch yn hollol ddi- achos. Os gwnaeth Dewi Glan Twrch droseddu, 'doedd hyny ddim yn darostwng ond ei berson ei hun. Mae dosbarth o fechgyn galluog a gobeithiol yn Nghwm- twrch yn ol eu manteision, a sicr yw y gall y gwaolaf o honynt gystadlu a "Mr John Ddwywaith." Ymosodiad o'i eiddo ar Jonah mab Simon fydd yn debyg o gael gwneud apology am ei amryfnsedd. Mae Jonah yn ddigon gallnog i ysgrifenu yn y 1 ddwy iaith, yn nghyd a rhifyddiaeth, ao i gystadlu A Mr John Ddwywaith M nn. rhyw adeg. Peth arall, mae yn ddyn ien- anc gobeithiol, crefyddol a sobr, ac yn un o'r cymeriadau goraf ar y Waun. Edryched loan yn ol i'w le genedigol mae blots yno mor ddued a thywyllwch yr AiSt. A ydyw yn cofio y row y dydd o'r blaen yn nghylch y masnachwr hwnw. Safwoh chwi y naill ochr fechgyn, a gadewch i mi roddi dogn o bill. iddo. Ymholi mae rhai am helynt—ereill, Dyna'r tir sydd ganddynf; Cywiaid eroh sy'n gado eu hynt, Eu hunain; ffei I o honynt." Gwas y fall, ao os folly-pa lyfedd Fe ei profir mewn hyny ? Haiain poeth yw':r gwyneb hy', Lliw dyb»yd o'r wlad obwy." Ceisia rhyw grach coraohod—ymgyraeth Am goron uchelglod, Ond cewri ao nid corod Y gerdd wna gyrhaedd y nod. Bydded i Mr John gymeryd dwy o'r pills cyn cychwyn i grynhoi y tocyns, ac un arall cyn dychwelyd at ci anwylyd, ao na fydded i neb wisgo y cap ond yr hwn ag y mae yn ffitio.-Yr eiddoch ar frys, H:8N FPBBHWB. «—
CADAIR CAERDYDD.
CADAIR CAERDYDD. MM GOL.Dywed un a eilweihunyn II Un o'i; Pwyll^or" ^vdwvthnos- olyn, mai cael ei awdurdodi" a wna^tn Dewi Wyn i drugarhau wrth Gurnos. Y mae hyn yn gyfaddefiad iaohus iawn, gan y credwn fod Un o'r Pwyllgor," ac un o'r beirniaid yn gwiagoyr un "het." Ond nid yw yr hyn a ddywed yr ysgrifenydd ond anwiredd noethlymun. Ni phasiwyd un penderfyniad o'r fath gan yr awdurdod. au a heriwn ef i brofi. fod un nodiad i'r perwyl hyny yn ysgrifenedig ar goflyfr yr Eisteddfod hono. Hefyd, dywed fod beirn. iadaeth Gurnos yr un mor deg ar awdl "Gwyndaf Hen" ag yw ar eiddo" Hir- anadlog." Pa fodd y gall hyny fod ? Oni chymerodd Gurnos dri llythyr cyfaa i geisio cael beiau yn awdl I G f, a dim ond oyhyd a'm bys o un llythyr i nodi gwallau yr awdl fuddugol. A dywedai yn y diwedd fod yr awdl y cymerodd dri llythyr i chwilio am ei diffygion yn agos a bod yn abreast" i'r un y gallodd nodi ei gwallau mewn oyhyd a bys o ofod. Nid yw y wlad wedi myned yn holl ddall eto. UN ARALL O'R PWYLLOOR.
AT LOWYR CWM ABERDAR.I
AT LOWYR CWM ABERDAR. Anwyl Gydweithwyr, Gwelais yn y DABIAN am yr wythnos ddiweddaf nodyn gan un Mr J. Evans, yn dweyd ei fod wedi gwneud sylw fy mod yn ysgrifenu ar y Gymdeithas Ddarbodol i'r Glowyr mewn newyddiadur arall, ac yn cyfeino mai y DABIAN yw unig bapyr y glowyr gan hyny, ei fod yn credu y dylaswn ysgrifenu f'r DABIAN er mwyn i'r glowyr yn Nghwm Aberdar gael cynyrch fy ysgrifbin, gan fy mod yn oael fy nhalu ganddynt yn bresenol. Wel, nid oes genyf ddim yn esbyn ys- grifenu i'r DARIAN ar gais J. Evans, ac nid wyf yngweled dim yn afresymol yn ngais y brawd; ond rhaid i mi gyfaddef nad oes amser yr wythnos hon, gan hyny, yr wyf yn gobeithio yr esgusoda J. Evans, a dar- llenwyr lluosog y DARIAN fi am wythnos neu ddwy. Cymaint a hynyna ar y mater uohod. Peth arall wyf am alw sylw gweithwyr y P. D's ato yw:—Gwyr rhai o honoch fod cais wedi ei wneud gan rai o'r pyllau am i mi alw cyfarfod o lOWyf y P. D's yn an- nibynol ar pyllau ereill er mwyn ymdrin a mater y glo tai; ond yr wyf wedi pen- derfynn mai gwell i ni gael cyfarfod o lowyr y P. D's ar ol y cyfarfod misol nesaf, yr hwn a gynelir yn yr Harp Inn, Monnt. ain Ash, dydd Llun nesaf, er ymdrin a'r mater. Yr eiddoch, Mountain Ash. D. MORGAN.
EISTEDDFOD GADEIRIOL DEHEUDIR…
EISTEDDFOD GADEIRIOL DEHEUDIR CYMRU, PONTYPRIDD, 1882. MRI. GOL.Caniatewoh i mi hysbysu pawb y pertbyn iddynt wybod, fod yr eisteddfod uchod i gael ei gohirio hyd rhyw- bryd yn y dyfodol. Yr ydym yn hysbysu hyn rhag i neb tod yn siomedig ar ol cyfan- soddi.
; ETO.
ETO. Y mae yn fy meddiant lawer iawn o gyf- ansoddiadau anfuddugol eisteddfodau y pum' mlynedd diweddaf. Os oes rhai o honoch fel cystadleuwyr yn dewis eu cael yn ol, anfonwch ar unwaith i'w hymofyn, gyda stamps i dalu eu cludiad. Rhoddaf y fantais hon hyd ddiwedd Chwefror; ar ol i byny, i:i fydd.af gyfrifol i ddychwelydi yr nu | i tit>b o >">uu<?h. y jjLiao cyfatisoadiadau i yu meddiant, MK David.Evans, JO. j Cross, Thomas w'</i eer„ Mtirtbyi'. Gwell i ehwi itnic ato ef am v rhai hyny. I Yy e'-idoch, Ac., • Rm- T. Wn.Li.AMs, I Treherb^rt. Iona^T yr 2-1 ain, 1383.
MABON YN LLANELLI.
MABON YN LLANELLI. Y dyddjo'r blaen bu Mr Broadhurst, A.S., a W. Abraham (Mabon) yma, a ohawsom gyfarfod wrth ein bodd. Gan fy mod ne wydd ddysgu llaw for Gymraeg, cymerais araeth Mabon i lawr, ac wele hi at eich gwasanaeth Ar ol araeth alluog Mr Bfoadhurpt, A.S., 11 galwyd ar Mr W. Abraham (Mabon) i an erch y cyfarfod. Yna cyfododd ar ei draed, a dywedodd fod yn dda ganddo gael ar ddeall mai amcan mawr cynaliad y cyfar- fod bwn yn Llanelli ydoedd addysgu pobl ieuainc y fwrdeisdref mewn llywod-ddysg (polities). Y gwyddai pawb ystyriol mai wrth wneud hyn yr oeddent debycaf o symud y rhwystr mwyaf, ac un o'r prif resymau, mewn gwirionedd, yr unig reswm teilwng o'r enw, oedd gan y Toriaid yn erbyn estyn yr etholfraint i weithwyr y wlad oedd eu hanwybodaeth mewn llywod- ddysg. Gwasgai ar ieuenctyd yr ardal i ddal ar y cyfle, oblegyd rhaid oedd iddynt yn hyn, fel mewn pob peth arall, ymor- phwys arnynt eu hunain. Mai da oedd oael athrawonmewn Ilywod- ddygg fel y bonedd- wr oedd ganddynt y noson hono; ond os oeddent i lwyddo yn y gwaith, rhaid oedd iddynt wrth ymdrechion personol, ao hefyd mewn darllen ac astudiaeth fanwl o'r gwa- hanol gwestiynau. Na fyddent bob amsn uwchlaw hndoliaeth y Toriaid, heblaw fod ganddynt resymau digonol ao hunan-argy- hoeddiadol dros eu bod yn mabwysiadu ao yn earn Rhyddfrydiaeth, tra yn gwrthod ac yn cashau Toriaeth. Ei fod y noson hono wedi bwriadu galw eu sylw at dri o bynoiau, drwy ymdrin &'r rhai y gobeithiai y gallai brofi mai mewn egwyddorion Rhyddtrydol a Llywodraeth Ryddfrydig yr oeddent i ymddiried am lwyddiant masnachol tra- morol a chartrefol Prydain Fawn. Un or pynoian hyn ydoedd
Y CWBSTIWN TIR AWL.
Y CWBSTIWN TIR AWL. Am yn gyrnaint a bod Mr Broadhurst wedi siarad mor helaeth a da ar y owesbiwn hwn, dywedodd mai doethineb ynddo ef fyddai peidio a threulio ychwaneg o amser amo. Y moèd y deallai ef y cwestiwn, yn fyr, ydoedd, fod y tir, yr bwn yn ngwakanol wledydd ereill y byd oedd brif adnawdd en cyfoeth, yn ywlad hon yn cael ei eageuiwso. Awgryxnai i Arglwydd Derby ddweyd yn 1875 mai prin hanew tiriogaeth y wlad oedd dan wrteithiad, ac i foneddigion ereill hefyd ddweyd mai prin haner yr hyn yr oedd yr haaey hwnw yn allnog ei wneud a gynyrcbai, yn herwydd nad oedd yn cael gwrteithiad priodol; ao os felly, mai rhyw un rban o bedair o'r byn yr oedd y tir yn alluog ei gynyrchu yr oedd trigolion y wlad yn ei fwynhau oddiwrtbo, ao o herwydd hyny fod y llafurwyr tirawl yn lie oael byw- ioliaeth gy-aurns wrth larum y tir, en bod yn oael eu gorfodi i gilio i'rtrefydd, y llaw- weithfeydd, a'r glofeydd, ao yn lie bod yno yn codi bara eu bod yma yn bwyta rban o'r irll ™ gediif, felly yn UL-- yn ddrutawh iddynt eu hnnain, yn ogystal a'r cyfryw oedd yma yn llaenorol. Y cweatiwn nesaf a alwai sylw y gwyddfodolion ato ydoedd
MAaWACH RYDD A MASNAOH DBG.
MAaWACH RYDD A MASNAOH DBG. Yr oedd yn wybyddus bellaoh fod cri ne wydd yn cael ei godi gan y Toriaid er mwyn adenill eu sefyllfa lywodraethol ar y wlad. Ceisient berswadio y gweithwyr fod Masnach Rydd yn niweidiol iddynt o dan y trefniadau masnacbol presenol oeddynt rhwng y wlad hon a gwledydd ereill, ac mai mewn Masnach Deg yr oedd en llwydd. iant yn ymorphwys. Ond ni wyddai efe am ddim oedd yn gwireddu y syniad o flaidd mewn croon dafad yn fwy na hwn, oblegyd mefchai ef, fel gweithiwr, a gweled dim o dan y oroen ond yr hen egwyddor Doriaidd o atdaliad (retaliation). Dywedent, am nad oedd gwledydd ereill y byd yn foddlon derbyn egwyddorion Masnach Bydd, ond yn parhan i osod gwrthglawdd diffyndollawl ar y nwyddan a anfonid o'r wlad hon iddynt, mai togwoh fyddai gosod diffyndollan cyfarfcal ar y nwyddan a an- fonid ganddynt hwy i'r wlad hon. Dywedai fod yn rhaid cyfaddef fod y diffyndollaa a osodir ar nwyddau Prydeinig, gan dramor- wyr, yn rhwystr mawr i fasnachaeth Pryd- ain, ac felly, fod yr enw-Masnach Deg- yn un swynol iawn; ond cyn neidio ato, mai gwell fyddai edrych tipyn iddo, er gweled snt yr oedd y cynygiad yn debyg o weithredu. Er gwneud yr atdaliad mor deg ag oedd bosibl, fod yn rhaid hefyd ei wneud mor effeithiol ag oedd bosibl. I'r dyben hyny, fod yn rhaid dewis America fel y wlad fwyaf bwrpasol at y gorchwyl, yn gyoaaint ag mai i'r America, yn gyd marol, yr anfonid mwyaf o nwyddau Haw weithfaol y wlad hon, ac mai o'r America y derbymd, yn gydmarol, fwyaf o nwyddau o bob math yn ol; ond na fyddai y drwg a allem ni ei wneud i'r Americaniaid yn ddim o'i gydmaru A'r drwg a wnaem ni ein hunain wrth y fath gynllun, canys y mae y diffyndoll yn gosod y fath bris ar nwyddau Prydeinig, fol nad oeddent hwy yn prynu oddiyma ond gwerth 25,000,000p. yn flyn. yddol, tra yr oeddem ni yn cymeryd oddi- wrthynt hwy werth 77,000,000p. yn flyn- yddol. Hefyd, y gallai yr Amerioaniaid wneud gymaint yn well heb y nwyddau a anfonir genym ni iddynt hwy, na'r hyn a anfonir ganddynt hwy i ni. Mai nwyddan llaw-weithfaol yn unig a anfonir oddiyma yno, y rhai y gallent hwy eu llaw-weithio eu hunain, pe byddai galwad am hyny, tra o'r ti arall fod gwerth naw rhan o ddeg o'r 77,000,000p., yn bethau y mae yn rhaid i ni yn y wlad hon wrthynt mewn angenrheidiau bywyd a nwyddau amrwd (raw materials); a chaniatau fod difiyndoll o 2s. y bunt yn cael eu codi ar y nwyddau hyn, beth fyddai y canlyniad? Y byddai prisoedd yr holl nwyddan hyny yn codi yn gydmarol yn eu gwerth yn y wlad hon. Y byddai y nwydd au hyny i gyd yn 2s. y bunt yn ddrutach nag oeddent yn fiaenorol. Y codai pobpeth arall yn raddol i'r un safon. Er y oodai yr huriau gyda hwynt, eto pa leshad fyddai hyny i'r gweithwyr, gan fod holl angenrheid- iau bywyd wedi codi yn gydmarol ? a bod profiiad blaenorol yn ein dysgu fod angen rheidiau bywyd yn codi yn gyflymach ac yn uwch na'r huriau. Ond a chaniatau y byddai i'r huriau yn yr achos hwn godi yü gyfartal i'r nwyddau eroili, pa leshad/yddai hyny i wvithiwr na masnaohwr *? néu r-* wed iant fy-'idnx iddynt ar eu sefyllf" orol? Mown gwirionedd, ua iyddat y gwrtbglawdd didyndoilawl d<liiu yn ddU i neb Yl; y wWd hon cv "• r vu J J JLl. tiiibiuiiioi i godi 2s. y bunt yn ngwerth y tir fel pob peth arall. Fod y Toriaid yn gwybod hyn yn dda, ao mai hyn yn unig oedd eu ham- can, sef gosod gwerth ychwanegol gwirion- eddol ar y tir, tra yn gosod ond cysgod gwerth ar bobpeth arall. (Clywch, clywch). Eto, nad oedd y drwg i gyd na'r holl dwvll wedi ei ddatguddio, oblegyd yr oedd yn an- mhosibl gosod diffyndoll ar nwyddau a dderbynir i unrhyw wlad, hebi hynyleibau y galwad am y nwyddau hyny yn y wlad hono. Mewn canlyniad, gan mai codiad cydmarol yn unig a dderbyniai yr huriau, a bod Ueihau y galwad yn golygu lleihad cydmarol arall yn yr huriau, fod yn rhaid y buasai gweithwyr y wlad yn waeth eu sef- yllfa ar ol gweithio allan y cynygiad Tori- aidd hwn na ohyn hyny. (Cym). Nad all- asai efe yn ei fyw ganfod nad oedd gosod diffyndoll ar unrhyw nwyddan a ddadforid i'r wlad hon, yn rhwym o wneTud i bawb dalu yn ddrutaoh am y cyfryw nwyddau, a thrwy hyny leibau y symiau a ddadforid, yn ogystal a'r symiau a allforid, yn gy- maint a bod dadforion ac allforion yn codi ac yn gostwng gyda'u gilydd; ac mai y canlyn- iad naturiol i hyn fyddai taflu allan o gyflog- aeth nifer o'r gweithwyr angenrheidiol i law-weithiau y nwyddau cartrefol, oblegyd I; os lleiheid yr allforion, buan y Ueiheid y llaw-weithiau—lleihau y fasnach dramor- awl—llai o longau a morwyr—llai o bortb- laddoedd a labYWyr-mewn gwirionedd, llai o bobpeth oedd yn angenrheidiol i les- iant, llwyddiant a ohysnr gweithwyr y wlad. -Vj111!' I_ mewi1 canlyniad, fod yn rhaid iddynt beidio a riynwaredn y oi a goilodd y sylwedd wrth ago. ei enan i geisio dal y cysgod. (Clywch, clywch).
,HBDDWCH.
HBDDWCH. l Heddwoh yn mhell ac yn agos, heddwch i bawb o bobl y byd. Mai dyna egwyddor angenrheidiol arall i lwyddiant masnachol Prydain Fawr, ac nad pedd babanod y wiad heb wybod pa un ai y Toriaid neu ynte y Rhyddfrydwyr oeddynt apostolion a chlod- wyr banerau heddweh y wlad. (Mawy gy- meradwyaeth). Nad oedd heddwch mor bwysig i un wlad dan haul mewn ystyr fas- nachol ag ydoedd i'n gwlad ni, gan fod ei llwyddiaØ yn dibynu cymaint ar drafnid- iaeth. O'r tu arall, fod cymaint o aria& y wlad yn oael an gwssteaffu ar ryfeloedd ac i barotoi at y cyfryw, fel nad oedd llai na phedair biliwn o bunan wedi eu treulio i':r dyben hyny yn y ganrif bresenol, a beth gawsoch ohwi fel gweithwyr yn gyfnewid am y swm anfewth hwn. Boddlonid mym- pwy calonau drygionus rhai o bendefigion y wlad, a pbrynid stretchers er cludo dewr- ion y wlad i feddau anamserpl I Nad oedd jingo yn y wlad na ohyfadd4:fai fod hedd- weh yn anhebgorol i lwyddiant y wlad: eto dywedir fod yn rhaid i'r cryf daro y gwan er cynal ei hanrhydedd. Eu bod yn dy- wedyd hefyd nad yw Mr W. E. Gladstone yn wladgapww nac yn ddewrddyn, am nad yw yn taro y neb a, ysgyrnygai ei ddanedd arno. Fod y bobl hyny wedi anghofio JBRI meifii gallu goddefergwd, cydnabod bai, ac uniawnu camwri yr oedd gwir ddewrder yn bodoli. Fod Mr Gladstone nid yn unig yn wladgarwr, ond yn ddyngarwr twymgalon hefyd, yr hyn oedd flliwn o weithiau yn fwy ua bod yn wladgarwr yn unig. Os oeddym am weled rhagoriaeth dyngarwch ar wladgarwcb, nen hyd yn nod frawdgar- weh, am edrych arno yn nameg y Samari- tan da, lie yr oedd rhyw ddyn wedi syrthio yn mhlith lladron, wedi. ei archolli, a'i adael yn hanet marw. Fod digon o frawd- garwch yn y Lefiad i beidio a chydnabod neb yn frawd iddo ond Iuddew, ac fod digon o wladgarwch yn yr archoffeiriad fel yr oedd yn well ganddo farw yn Jerusalem na byw gyda ei elynion ond pan darfu i'r ddau hyn wdled y truan yn gorwedd yn ei waed, iddynt fyned heibio o'r tn arall; eithr pan aoth y Samaritan heibio a'i weled ef, iddo dosturio wrtho, a myned ato, gan rwymo ei arohollion, a thywallt ynddyiit olew a gwin, a'i osod ef ar ei auifail ei hun. Icido ei ddwyn i iety a'i ymgeleddu, Ac., ac felly yn parhan i godi yn ol yr angenrhaid. Mai ayn felly oedd Mr W. E. Gladstone, un yn mawredd ei enaid oedd wedi gallu setlo daims yr Alabama heb golli dyferyn 0 waed; wedi gorchymyn y milwyr o Affghanistan,. a gadael y wlad i'r trigotion; wedi rhoddi tegweh ac annibyniaeth i'r Boers er en bod wedi ei daro a'i boenu yn ohwerw dost. Fod ei gariad gymaint am heddwch ei wlad a bywydan ei deiliaid hi, fel nad allai ymosod ar y genedl, er y gwyddai fod ganddo ddigon o nerth i'w difa oddiar wyneb y ddaear. Dywedai nas gallasai wneud yn well na di- weddu yn ngeiriau y bardd:— I Heddweh 1 heddwohJ mae'th enw yn hyf- ryd yn seinio, Heddwch I wyt un o dduwiesau y nef Heddwch r mae'. anial o'th ol yn blodeuo, A aiwil cyfeiliornad ganrifoedd yn cilio, A Ilwyddiant yn lion ar y gron adsain gref. Y man lle'r ymrwyfai y dreigiau gwenwynig, Y tardda ffynonau o ddw'r bendigedig, Lie pigai y ddrain mae oorsenan a brwyn, Yr oenig a chwery y'nghanol y bleiddiaid, Y fuwch gydaly arth a borant y'nghyd, Y picntyn ymbrancia yn nghanol y dreigiau, Gan ohwareu A'u colyn a chyfrif eu cylchau, Canys mynydd sanoteiddrwydd i Dduw fydd y byd.'
MAERDY, GER FERNDALE.
MAERDY, GER FERNDALE. IECBYD A CHYSUB.-Nos Fawrth y 17eg cyfisol, cynaliwyd cyfarfod er ymdrin A'r materion uchod, yn Siloa Hall, Maerdy. Llywyddwyd gan Mr J. Davies, Gwesty'r Maerdy, a chafwyd araeth ragorol ganddo. Yr oedd yn bresenol hefyd, Dr Parry, Fern- dale Mri G. Thomas, manager, W. Edwards, cashier; Eos Dâr. J. Thomas, R. Llewelyns, B. James, E. Thomas, Grocer, ac amryw ereill. Cafwyd araeth a chynghorion dif- rifol gan y meddyg dysgedig yn ngwyneb fod y scarlet fever megys yn ymledu. Dy- munarwasgu yn y modd mwyfaf difrifol ar rieni plant fyddai yn oael y fraint o wella o honi, ar iddynt beidio gadael iddynt fyned allan yn rhy gynar. Fod dros bedwar cant o achosion (cases) wedi bod oddiar Mehefin diweddaf, ac o'r rhai hyny fod 35 o honynt wedi bod yn farwol. A bod y mwyafrif o'r rhai hyny, trwy fod y plant yn cael myned allan yn rhy gynar, go felly I yn eaei chitL ac yr;a y dolur a eltrir ■/ yn ea cymeryd. Da fydtiai pe by ..t • u i bosibl i jion rieni y ± ;• I Taylor's Town, a lieoe^id tsreiii, £ wc-d y ":f-ddyg yn tra.1doiii ei sylwadau ,ï' *<0t er cyfarfod ;l'r dolar pfrygia-. ,¡ ebc s > caei y dwymyn yn .Kerndale Tayioi 3 To wn, a'r Maerdy. Penderfynwyd fod cyncychiob aeth i ymweied ag aelodau Bwrdd L>ehyd YstrsMlfodwg i ofyn iddynt yn garedig am roddi ychydig o'u sylw i'r Maerdy. Nid yw y Bwrdd uchod wedi gwnend d in yn y Maerdy eto, ond danfon yehydig flychaa er dal lludw, a gosod rhyw buml., l n,¡,.r i fyny er ei goleuo A nwy, pryd y dy P. i fod yma ryw wyth nen ddeg. Ond 11 i ydyw ynrhyddiweddari ddiwygio; gw..11 hwy": nag hwyrach. Penderfjoiwyd hefyd fod apel y a cael ei wneud am gaol Cofrestrydd Genedi, ;aetuau, Marwolaethau, a Phriodasau yu -.cfydiog yn Ferndale, fel na byddo angen i lynecj i'r Pentre a Phontypridd. Sier yw fod poblog- aeth y Rhondda Fach yn ddigon liuc sfel y gellir hawlio y cyfryw beth, dim OM cael cydweithrediad. Felly gyfeillionl":mdaIe. Tylor's Town, a Ynyshir, galwch ^yiirfod- ydd, a gwyntyllwch y peth yn dda, Wele y Maerdy wedi cychwyn. CYFARFOD ADLONIADOL.—Nos ForcL^r, F 18fed, cynaliwyd yr 8fed cyfarfod 0 r natcr uchod yn Siloa Hall. Llywydd .vy<l gas* Mr G. Shepherd, boneddwr ieuanc o Oaei- dydd. Wedi ychydig eiriau ganddo, awd trwy y rhaglen ganlynol:—UnsmI ar yc harmonium gan Perdonydd Da Oku,. Caru'r Lleuad,' Eos Dar, yn d ierbyaioi droa ben. Darlleniad gan Wn. Jones.. Can, 4 Bugeiles yr Wyddfa,' W. J. yn dda iawn. Adroddiad gan Tboroas Phillips yn rhagorol. Deuawd, Gwcw/ Master T. Joseph a Miss E. A. L- -vmes, rn gampus, Cystadleuaeth darllen ar ypryd; 7 yn cynyg—goreu, W. J. Mce. Can, «Mentra Gwen,' W. Gwynne Aarodd lad, Y Wraig Rwgnachlyd,' Ma t- > -lohu Thomas, yn rhagorol. Can, Hw h ae ,Al}B.' Llew'r Maerdy, a gorfu idu.- ail ganu. Adroddiad, The boy that told a, lie;' Miss Sarah E. Powell. Can. Some- body,' Miss E. A. James. Darll mad gan Walter Phillips, yn rhagorol etc. CAn. 4 The old year has left us,' Master Lowis H. Evans a'i gyfellion, yn wir <;da. Ad. roddiad, 'Ymgom y Felin,' Jamos John a Llew'r Maerdy. Can, Cwym LUwe'lyc,* Dd. Jones. Dadl fyrfyfyr, Pa an ai y mochyn neu y ddafad sydd fwyal dal. ydd- iol i ddyn pedwar cwpwl yn c std,:iiu— goreu, W. Gwynne, J. Howell s, Laew'r Maerdy, a John John. Beirniaid Tl: raa« Evans, farrier, a Dan Gwynne. IX' awd. 4 A B C,' Miss C. Davies ac Eo ? Dar, yn ardderchog. CAn, 'Y GwenitL GW5ll) Miss Richards, yn swynol iawn. Taiwyd diolchgarwch i'r llywydd, a chau'.vyd 4 Duw Gadwo'r Frenhines,' wed; caei cyf- arfod difyr dros ben. Bydd y oyfa-Cj nesaf nos Fercher, Chwefror ltd pryd y rhoddir gwobrwyon am ddariler. a ciianii cerddoriaeth ar y pryd. CYFAKFODYDD HANBR-BLYNYDDd, By id cyfarfodydd haner-blynyddol egl TYS Aani- bynol Siloa, Maerdy, yn cael eu cynaj dydd Sal, Ionawr yr 28ain, pryd y vre^M-i- y jPa^ghn J. OTnnllynieTl J 4c £ vannv Bodringallt. Yr oedfaon i dde.hrea am haner awr wedi deg, dau, a chwech o r g'och. Gan fod cymaint o gyfeillion Mr Seek ya awr yn aros yn Ferndale a'r cylcboedd..sie* yw y bydd yn dda gan Mr Rees e a gw tied. Gwn hefyd y cAnt bob croesaw a sinoideb gan l>obl y Maerdy. DABLITH.—Bydd Mr Rees yn traddodi ei ddarlith odidog ar "Frawd yr Afradior; "y nos Lun ganlynol, yn yr un lie. Mynouiad1 i mewn trwy docynau Is. yrun. Yr ohv at, leihau dyled y capel. De'wch w"i h y can- oedd i'w wrando.-RISIART.
BETHEL NEWYDD, CWMAMAN.
BETHEL NEWYDD, CWMAMAN. Dydd Sul, Ionawr y lMed, oynaiiv»yd cyfarfod chwarterol Ysgolion Sah ,00th]yr; y capel uchod, pryd y dechreawyd aia ddau o'r gloch trwy ganu, ac j-droddwyd rhan o'r Salman gan un o ysgol v Myaydd Dn, a gweddiwyd gan William lb ei? athraw yr ysgol fiaenorol. Awd yn ruladl i. gorcb wyl y cyfarfod trwy ganu ac adrodd gan y ddwy ysgol, set Mynydd Da ac ysgol y capel newydd. Terfynwyd y cyfarfod ajee ddau trwy weddi gan y Parch T E. Davies, gweinidog y lie. Am chwech adroddwyd- gan y tair ysgol, set Brynlloi, C ''•vrugrexj1.?, a'r hen gapel. Dechreuwyd trv i -ana, darllenwyd rhan o'r Salmau gan Mls-s Mary Annie Griffiths, o ysgol ry-Jkti. a gweddiwyd gan Robert Richaids, yr ysgol. Awd yn mlaen yr a raodd eto trwy adrodd a chanu gan y fi-wp-harcl gangenau. Cafwyd adroddiad: a. chaca rhagorol gan yr holl ysgolion, ac 1: ch'lywyd cystal cyfarfodydd Ysgolion S 'bctbob«ii ys blynyddau lawer. Ar y diw< cafwyd anerchiad gan weinidog y lie. Potiynwyd y cyfarfod yn yr hwyr trwy gf c. n sbaf- wyd gweddi nerthol gan y gwel cy, 1,1OW.
COR UNDEBOL LLANSA H EX.
COR UNDEBOL LLANSA H EX. Disgwylir i bawb sydd yn pe: I vc i hea bwyllgor y c6r uchod i fod yn OHGQOI yu y cyfarfod sydd i'w gynal yn y S1 Jtb Anas, Llansamlet, nos Sadwra nesaf, lev xwt yr 28ain, am 6 o'r gloch. D. J. Mc ris, Ysg.
"Y BARDD CORON "'
"Y BARDD CORON Syr, be' andras yw'r bendro—"v a i hedd- Awenyddion gilio ? [web Fy awen drist a fyn dro Ar natur "coron" eto. Crechwenodd y "Crych" hwnv -ai g&ni&d I ogonedd gloew Y goron," ond bu garw Y moddion iach, medde nhw. Andwywyd enaid awen—caw • anbol, Crychodd yntan 'i dalcel Cwyno y bu, ac yn ben Ciliodd owsg i wledd casge". Anniddig awenyddion!—na (':¡:¡rwch, Arwr sparbilyddion; Mae Ilonaid cwd ei frwd fr "I 0 dwym gariad am "gorob" Poen yw pwyo'r pen poet,—g v' b-v;!t. Du ei ben yn target: Cwac yr oes, cicir ei het Addien, fwynaidd yn fomu Duwiolaidd yw'n mhob dealings ,-dyr YAY- Nad yw'n adwaen cheating Hefyd nid prydydd shavings- rv y gwr, Ond ymerawdwr y dimeu rea, !/í,};