Tarian Y Gweithiwr

TREFORIS-MARWOLAETH. Mai 3ydd, yn nhy y bardd enwog BrithynTay. Trftforis, bii farw y Cristion da a gweithgar, D. Polloy, yn 31 mlywydd oed, gwi adael arweddw a baban hychan i alaru ar ei ol. Y dydd Mawrth canlynofhebrytigwyd yr hyn oedd farwol iddo gan oddeutu mil o'i adnabyddwyr, i Tabor, Maesybar, Llausamlet, lie y g<isodwyd ef i orphwys hyd ddydd mawr yr adgyfodlOO. Gvreinyddwyd 3r yr achlwfur gan y Parchn. W. R Jones, Ti-eforia ThtJ. Richards, a T. H. JO^OB, Llansamlet Yn r>lod yr orycadaith canwyd imryw ddnaupwrpasoi can gdr Bethania, dan arweiniad D. Williams, fit- foria, a D. Thomas, Plasymarl. Yr oedd yr ym- adawedig yn aelod ffyddlon as ymroddedig ya eglwys y Trefnyddion Calfinaidd, Bethanit^XI«« foris. -o.! angeu, emh eJyn dynolryw, Ti roddaist drom ergyd i'm bron, Trwy jRymud fy ngliyfaill da, gweithgaz^ Mei ieuanc, mor chwitu, o'r ddae'r hoi; Gwneat archoll i eglwys Bethania A ory» heb walla yn hir, Ond ha fe ddiangodd ein gwron I'r gwynfyd heb deimlo dy gur. Treforia. EnLL T!

ABERDAR—A GOLLVfYB. Y mae yn wybyddus i amryw o ddarlfenwyx f DAKIAIT fod hen wr o'r enw Joseph Prosaor,* Aberaman, ar goU, ac fe fu cyhoeddwyr yDarian mor garedig a rhoddi hysbysrwydd o hyny yn eu papyr clodwiw yn rhad ac am ddim. Byddai iddynt fod oan fwyned a derbyn ein diokhfarwtfc gtrresocaf am hyny. Brydnawn Sabboth, Ebrili 20fed^gweiwy<l coiff ben wryn gorwedd mewn nant feohan mewn cae perthyuol i ffermdy o'r enw Gel:i Surety rhwng Tondn a Maesteg. Daeth y newydd am hyny 1 AberdAr nos Fawrth 22ain. Boreu dran- oeth aeth ein gwftinidog ag un o'r diaconisid tax belled a Thondu, er bod yn sicr mae efe oedd 9 diweddar J. Prosser. Erbyn cyrhaedd yno, Ji oedd wedi ef gladdu yn mynwent Eglwya 8efy«> edig Llangynwyd. Yr oedd y dillad a wiMaflM ar gael, a gwaith rhwydd oedd pr«fi ei h £ an- iaeth. Yr oedd yr ymadawedig wedi myned y* blentyaaidd er ya peth ameer. Pa ryfedd, yr oetf dres 80 mlwydd eed. Marw 0 achosion nalmiol wnaeth, ac Did rhoddi terfyn ar ei emioes. X nae yn debygol mai Jk a gafodd pan yn y wefth- red 0 olchi ei draed yn y nant lie y cafwyd ei gorff Yr oedd yn enedigol o'r Goitro, ger :ta, ypooL Bu yn pregethu yr efengyl nm flynyddat^ ao efe .oedd yn an e'r cyntaf i emydiu aches j Bedyddwyr yn y He uchod Bu yn myddla j* Oon am flynyddau maith, a chau belled ag y gwyddom, cadwodd ei arfau yn lAu hyd y diwedaL Heddwdl i'w hrch.. TwupAw

BLAENLLECHAU—MARWOLAETH. Mai 3ydd, yn y lie uchod, bu farw Mr. Thouuus Powell, Owmgiedd, Ystradgynlais, vu 56 mh oed Ni chafodd end yehydig ddiwrnodaa t gystudd, ac ni chrodai fod un niwed rhagor wg ychydig an wyd, hyd foreu Sadwrn, pan y bu farw In dra disymwth. Taflodd y newydd sydyn aa ei farwolaeth fraw a phrudd-der i fynweeau ei berthynasan a'i gyfeillion trwy y cymydogaethwfc Bu yu flaeuor fiyddlawn a pfrarchws yn eglwya Sardis, Yfitradgynlaia, dros lawer 0 fl;iydda^ at yr oedd wedi dyfod yn bur adnabyddug a phdiA- UB yn y lie hwn er ^an yma yn gweithio. PydA Mawrth, cludwyd eS weddillion marwol gym* trdn i'r Creunant, ac hebiyngwyd oddiyno gan dorf parebus i dy ei bir gartref yn mynweal eglwys Ystradgynlais. Ar hyd y ffordd, rhoddwy# emynau allan i'w cauu gan y Parch. Mr. Robert^ Sardis, a gweinyddwyd yn y fynwent gan y Ficer. Gadawodd weddw a tllri o blant (yn briod) i albni areiol. Ni chollodd neb erioed briod nwjl lyddlon, na thad mwy tyner; ond y mat y* gyaur iddynt feddwl fod eu colle.. liwy wedi trei yn elw wagywyddil iddo ef. Aiudaiffyniad f nefoedd fyddo arnynt olL Heddwch 1 W 4" canys "Gwelthfawr yn ngolwg yr Arglwydd f marwolaeth ei saint ef. J Dymunir ar "YWasg" Amerfcanaidd 1 godi hira.

QPNlSDIGAETBAU. x IIbrill 27ain, priod Mr. Richard Jonea; ShintM Fack, ger Qydwelli, ar ferch. 0 mor hrydferth eneth wiwlon Yw dy ruddku bychan tlysioa Mae dy degweh di yn pern Pawb a'th nadwain i dy garu. ITa ddoed gofid byth na galar I'th gyfarfod ar y ddaear, Nes y eaffot fyned ato 'Nol i'r neioedd i kreswylio. IOAJT Gjiom Mai 9fed, priod Mt<. John Flighes, Cms- wood C itage, Tr- rei, ar fab, a gelwrr el yn Thomas. MARWOLAETHAU.. Hu 7fed, priod Mr, David HughM, *eta Uchaf, ger Cydwdli, yr hon a adawodd bneda naw blant i alaru ar ei hoi.. Mai laf, yn 47 oed, Mr. David Nicfeefes, Mdiaerythan. Ni ehafodd ond saith niwmod • gystudd. Gadawodd wsddw a thri 0 b £ i* alaru ar ei <1. Prydnawn y dydd Linn canlJK • daeth tyrfa laosog In nghyd i dalu y gjvaMsi^ Wi Iddo. CfeUwydefjn mynwent LlangMw

EISTEDDFOD Y GORDOFIGION, "VN*BAROD, pris 6c., dswy y Potft, 64a, JL AIT UNIGSDD," gan Meudwy Hen," sef John Gray (Eurfrjn). Anfoner pob arohebion at yr Awdwr, 63 Yspytty, Loughor, R.S.O. AT YXMDWYR, NOTICE TO PASSENGERS. General Passengers' and Steam 3HP £ Ship Agent. JAMES HKES, 19, JJrdon Street, Liverpool (Late with Oymro Gwyllt.) ALL Information #,W*n, «vd Lowest Prioea of Patsa^e Sterna ere for New Yo' k, Philadelphia Boston, Baltimore, Halifax,, fcew Ok*r,s, Qaebertk, Portland* Montreal, TVxes. Ben us Ay&es, Ohlli, AriBt'Vlla, &o. PASSENGERS bo*ked THROUGH to all P"8'. TICKETS to FRET MMD« horns •>* LOW^T prices. All TLTKBTA sewt <r m Axnenea attended to. All jurt on arrir-J in LIV^P ^1 Assisted Passage to Canada at .£4 los. Oofler J Oyfeiriad-— JAMES ItEES, 19, Union St., Liverpool. D.S.—Gellir voboJi yn Nghwm Rbondda a M*. pniLMpe, OriSk Inn Pentre. 48 LLANCAIACH, NELSON. DYMUNA VTM. JQUES, Coed-werthwr, Adeiladydd, Melm-iAwr, &c., Nelson, hysbysu arda^wyr y gymydnyeth uohod, ei fod, ar gain amryw bersonam oyftifol, weca ymgymeryd a gwneud CofEnian o bob math am brisoedd mor rhesymol a neb yn y farch- nad. Dymuna heiyd.ddialoh yn wreeog am y gefnogaeth y mae wedi ddewjyn felgwerthwr Coed, Slates, Drain Pip- Content Haster, Ironmongery, &o.; ac helyd, wosud yn hys- bys ei fodyn barod i roddi prisiau am bob math o adeiladwaith. 39 ■RH RAND DRAW IN 4 OF PB1ZB8 WIU be held VJT at TBJBBAJNOi. PCNTARDA^E, Swanaea, on WHIT-MONDAY, 1879, *N tbe pwsserae ef RAW*] geutlomtu of the &4^boiirbood ibld as isftty uckai- holders 811 will • ITTE&D; wb. the foilowing valuable prizea will be AWARDED to the wising Bumbeajs :— £ L d. 1 Capital New House and Garden, VALUED 0 0 SGIRSNLBCADB » 0 0 3 A First elaae 8armonlum 7 7 0 4 SEFCO Tea Seivice » I 0 8 MS < Ditto 1 10 0 6 ^LANDEIIMA 8-D«V Striking Clock n 110 • 7 Set OF-Clumber Ware >• » 1" 0 5 New "Viotio » 0 14 0 9 Sat of Chamber Ware II 0 12 0 10 TeMcop8 ,» 0 10 6 11 SAFETY Lsmp » 0 7 6 12 Memoueum Pf » 0 6 0 Ticknte, One SHULLNFF Mt ib, or a BORK of 22 tor a Seoretoriee,—D. B. Blcharda and W. J. Morgan. TrebaDea. Pontardawe, 8wan.aai wh.'ré tickete mav be obtained. Ag«nR« WATTED ER>>RTWH«MRA. IT DING-DONG-BELL. GEORGE'S CAMBRIAN VOICE LOZENGES. A Letltw from Eos MORLAIS. -f DBAS am, I am very much pleased with the effect which your Lozenges have ipon the voice. They are far superior to OÐ thicg I have boon able to prooare. Singers will find these Lozaoges a great acquisition. They are deserving of aU tiie commendation that I can bestow upon iJjem, and I shall hare great ple&samW reooramMiding them to all my Mends who take an interest in Tocal mnsio. I am yours, ke., Eos Mcfltuift hO:PBIETOJt :-J. E. GEORGE5, M.B.F £ HIKWAUS, QLAJHOKQAKSBIBS. Qyia Pant 4.c, Am, o ], 2" ap JOURNEYMEN TAILORS. TTTANTED Two or Three TaiJors at » » Robert Jones's Home-made Clothing Stores, Mai ket PUce, Aberdare. Good wap and oonAtant work given to men of good character. 77 Eilfed Wyl Flynyddol Gerddorol EBENEZER, TONYPANDY. F^YNELIR yr uchod LLUN Y SULCWYN, MEHEFIN 2,1879, o d»n nawdd arbenig y Gwir Anrhydeddus Arglwydd Aberdar, a phrif foneddig on y cylchuedd. Dau Berfformiad o'r ORATORIO "ST. PAUL," (Mordolwhon). PRIF-LEISWYR SOPBAJCO,— MISS GRIFFITHS, CAERDYDD; CONTRALTO,— MRS. THOMAS (EOS TYDFIL); Tdnob — MR. BEN DAVIKS, ROYAL ACADEMY OF MUSIC j BASS,— MR. JOHN GEORGE (LLEW TAWE); CERDDORFA.-r GLOUCESTER BA.SD, DAN ARWJBINIAD MR. WOODWARD. CÔR- TONYPANDY CHORAL UNION; CYFEILYDD,— M R. C. C. CAIRD, ORGANYDD, TKEDBGAE AEWEINYDD,— MR. D. BUALLT JONES. Y cyflawniad cyntaf, sef Rtheaf^al llawn o'r Solos, y B <d, a'r Cydganau, i ddechreu am 2 o'r glocii. Tocynau: Blaen-seddau, af-; Ail-seddas, I/ .riel, -IG. Peifformiad yr hwyr i ddechreu am 7 o'r gloch. Tocynau: Blaen-seddau (wedi eu rhifawli), 2/6; AR-seddaa, 1/6; Oriel I/ CJ» P»B TNJCVIIFI^R D. CYU I fyned fr «,*»■ AM bob LW. 6ob. o d n, EGRIFIAD., Programs, Ceiniog a l)ia>ai yr 5 Coeiave r iri u (B?ok of Words), ▼ Oerdder- i&^th ya T iJd** No'iant, too- *au. a pkrega^M f* •ftal trwv j p&it n u uu hjrw ffordd f t*wj mAjb « ro/th K to-* ofetfi*d, timtih yt Ar- wdlnyud, ten <T< W. JONBS, Teg., The Seboela, 19 TENF jaa^y, ?««*&*• Darganfijdd lad Newydd!! WILLIAMS'S, Compoiind Castor Oil Pills. YR unig ffordd i ieohvd n*turiol gymeryd 'Williams Castor Oil Klls. Y maent yn cael eu gwneud o'r Uyseuvn Oa yn gynwysedig o'r prif lysiau a gydnalwddij y feddyginiaew oreu i buro y gwaedj felly y mae y Peleni hyn yn tra rhagori ar ddu* a geir o'r llysieuyn Castor ei hunan. Y maent y feddygmiaeth oreu allan, nid yn unig l buro y gvraed, ond hefyd ox dadwreiddio pob math o gorawydion, olwyfau^ ac ysfa yn y ooawd- Y maent y* feddyginiaeth ragorol heryd l leddfu anhwylderau yr afu, llosgfa yn y cylla, (billiouanaea), cmx yn y pen, ac l symud ymaith wynt, ohwyddiaaau, curiady galon^y piles a'r gravel, y dropsy, poeo yn y cecn, dwfr-ataliad, bias annymunol yn y aena*, a theimlad o erlawnder ar ol bwyta. Y maent yn feddyginiaoth anirth nsiadwy i faoywod, gan eu bcxlyr un yn eu heflfeithiauaCaiastor Oil, ond yn tra rhagori arno, ac yn llaww hawddach i'w eymeryd. Y maent yn gweith- redu mor esmwyih a diboen. fel y gemreu cymeryd gyda dyogalweh ^an bawb. Drwy byny, grflir eu hystyried, md yn unig y feda- yginiaefch oreu at yr anhwylderau uchod, ond yncaffaaliadanmhrisiadwyi'rcyhoedd. Gan fod rhai yn teimlo oryn anhawsdra i Peleni, y mae Williams wedi darganfod ffordd i'w gorchuddio a gwisg, yr hyn a'u gwnant yn hollol rwydd i'w cymeryd gan y mwyaf tyner eu haronwaeth. TYOTIOUUSTH Pwraio ODDIWRTH FKDDYG. Hynsydd i ardyatio fy mod wedi archwilio Peleni 'Compound Castor Oil'Williams, ac yn cael eu bod yn cynwys y pnf lysieuau at y doluriau hyny j ma—t wedi en ham can u. Dylaaeat aael cefnogaeth gan bob teolu y» ggrffredixioL DA. BLAKE. Army and Naxy Hospital, Scutari. Eso 0'R AMERICA. Dyoddefais yn fawr oddiwrth y dropsy, ailes, a'r gravel am fisoedd. Aefhum or diwedd yn analluog i ddyfod o'r gwely gan maint y ohwydd a'r poen. Gallaf sicrha» fod yr htJl anbwyidearftu uchrd wedi fy llwyr adael, ac oddiar amryw ynjrr ardaJLbon, trwy gymetyd ftich Compound Castar OM iTua. Yr eiddoch yn dra di lchmr, MARY JANK DATIES. YoungPtown, Ohio. SYNIADBARDD. Ghwi gleifion gwyweuig, yn fveham a maw* Mae ieohyd p agos os mvnwoh yn aw*; Os ydyw y trenlSfcd a'* 'stumog yn wan, Yr afu a'r galon yn mothueu rhan, Gwnewch rodrii'r clefydau i gyd yn y ^^ff, Drwy gymeryd i'ch gwella y Ctestor Oil Pills. Mfyagol Glasgow. RBXJBDWAWB. GWHLLHAD ODDfWKTH Y PiLES A'R GBATIL Drwy gymeryd eioh Compound OastoJ Oil Pills cefaw wellhad buan. Yr oeddwn yn methu oerdded cam braidd, ac yn methu eis- tedd o herwydd y Piles, a phoen yn rhm iselaf y crfa, eur yn y pen, a'r ohmiau yn wan. Hefycl trwy gymeryd yr un Pills cef- ais Jwyr wellhad oddiwrth y Gravel, yr hwn oedd yn fy mlino yn barhaus. Dylai pawb wyboa am y feddyginiaeth hon. Trecynon. MRS. THOMAS. GWKLLHAD RHYFEDDOL O GLEFYD YR AFD A DunG TrEUIJAI). Syr,—Mae yn llawen genyf hyabysu y gweuad rbyfedd a arofaLs drwy gyxnend wtah OMBpound Castor Oil Pills nodedlg. Yr oeddwn wedi gwnead prawf o bob math o jrvfiuriaa, OIMI y cyfan yn ddieffaith. Dy-1 •ckte&ifl am flynyddau meithion oddiwrth gle^yd yr afu a diffyg treuliad, gwrthnmieb- Sdat fwyd, yr hyn a'm hanalluogoddi ddilyn fy n^lwecUMeth. Arol cymeryd dau fly dhaid o'chpektidfe'm hadferwydigyflawn iechyd. Maent hefyd yn rhagorol mewn achosion o piles a gravel.—Yr eiddoch, Llaoeui. CAPTAIN JOHN PATTISON. MODDION DOCTOR YN MHTHU, A PHILLS WILLIAMS YN^IACHAU. Ya ddioJchgar yr hysbyeaf cbwi o'r gwell IIad. gwyrthiol a gefais drwy gymeryd eich I Cbripound Castor Oil Pilla Bam mewn KMrulttr mawr gan boea yn fy-airenat, y stnmoff yn methu ei ran, poen yn fy nghefn, a gv^aethaf oil, methu eyagu y nos; acer cy- meryd llawer o fodfdien doctor am amser maith, eto dim lies nee cael eich PiUs chwi, y rhai yn bar fuan am gvk alli:sant. Yn awr yr wTf yn holl iach. Y mae fy nghwellbad wedi peri syndod maw* yn y gymydoguath km. 1* wyf yn anfon hyn er budd Fr cy- hoedd.—Yr eiddoch, ANN EVANS, Maerdy, Ferndate. Er Drogelwoh, cofiwch ofyn TO epur am Belemi Compound Castor Oil Williams, a gofalwch fod stamp y Llywodraeth ar bob WySiaid o honynt; heh hyn nid oes un yn gywtp. SYLWOH.—Conor fod arbediad wrth brynu y blychau mwyaf, sef 2s. 9c. Y maent yn cynwya tri o'* *hai Is. lie. As werth mewn blychau Is. lie. a 2s. 9c. yr nn, gan bob Fferyllydd, neu trwy'r Post oddiwrth y perchenog, am 16 neu 34 o &tampø." PeKhMMg—D. WILLIAMS, Dispensing Chemist, Gadlys, Aberdare, Glam. MOHSB SmouLls CUBATIVB SYRFP.— Piice per bottle, k 6d. and 4s. 6d. Poet free.—Goruchwyliwr dros Bt^ntypridd, Tre- h sfod, a'* Poitn: William Williams, Tre- hafod, Fentypridd. Gerddoriaeth eyhoeiiedig "an D. L. Janet (Oynalaw), B ito», Forty. "MOLWOH YB ARGLWYDD:" AntheRBi newydd, pris 4c, Sol-f_, JJ., gan John Thomas (Blaer*? e» oh) Ll»nw? tyd.. Oywedai y diwerdar Ieuon Gwy It, wytb- 808 eyn ei flil,wolaeth, Yr wyf yn meddwl y dyleoh ddwyn allan yse Anthem Molw^t yu Arglwydd *r uowa th, fel y galler ei chaeli fewn i wa«kh eio Cy. m&aiaoedA Garido el m flwyddyr, nesaf. "Y CYMBO DBWB:" C&a wladgtsral i 11M. Ba^too, o gwatpM kiiWd'i' Yn y dd,,u ntdirut, p"ia Gah. aIdS James Pet»-g (Afan Alaw). irALTATION ARMY. OAfiU'R lENU:" JltiIl (HBBJO ydiwygiad y X ahwin Bbondda, sef 11 leva Je«p,~ wadi ei obyie WMJ, pA* 4e yr q«H ren ?o y dwsia. Qyl irir — W. xm Patinsms Ootkp, Ystrad-Rbctedda, Pontypridd, [ Gohiriad Art Union Mr. Evans, Cross Inn, Llanelli. DYMUNIR hysbysa y ahai sydi wedi prynu tocynau yr Art Union uchod, fod y TYNIAD wedi ei ohirio hyd Sadwro, yr ail o Awat, pryd y oymer y tyniad le yn Yawoldsi y Betvm. Dymunir ar y rhai sydd a llyfrau i'w gwerthu,iinfon yr arian a'r 'duplicates' yn ddiffael erbyn Gorphenaf 15fed. 80 YMFUuIAETHI YMFUDlAETHl DAU GANT ERW 0 DIR AM DDIM! Cyflogau da, ac ymborth rhad. Y MAE Llywodraeth Canada yn rhoddi cludiad i bersonau yn myried yno gyda'r amcan o amaethu am y swm isel o £1 lis., yn nghyda rhoddi 200 erw o diram ddim. Am bob manylion, ymofyner yn bersonol, neu trwy lythyr yn cynwys ttanvp. Hefyd, gellir cael poomanyhon am Texas, yn nghyd a Passes i unrhyw ran o Amerioo, Canada, neu Awstralia, am y prisoedd^ iselai, ao o unrhyw Station yn Nghymiu i New Yoik am £ Q 6s. Am bob manylion, ym- ofyner a J. D. DAYIES, Bookseller, Ystrad-Rhondda.

BWRDD Y GOLYGYDD. YR HEN LOWE (Glandwr).—Dim yn neill- duol yn y trioedd, namyn y tri llyfr y carai amryw ar y Graig eu gweled yn myned ar goll, sef llyfr Shoni'r Dilledyod, llyfr yr hen Gwrcyn, a llyfr yr hen Back- man hilgoesog. ■ IORWERTH.—JSi fuasem yn petruso rhoddi eich ysgrif at Lowyr Glanau y Rhondda i mewn, mewn oysylltiad ag etholiad M»bon i fyned i gyf aurfoa Lloegr, pe buasech wedi rhoddi eich enw prioaol wrthi, ond nis gallwn roddi y fath beth hebenwneu awdurdod rhyw bwyllgor neu berson, neu ynte fod rhywun wedi ysgrifenu yn erbyn y peth yn ein colofnan. Yn ein neaMt-Trioedd a Phethau ereill o Dredegar, Cymer. Pethau Od e Hirwaun; Penygraig, Owmfelin, Trioedd Tredegar.

TRIO EGLWYSia TOBIABTH. Tn ol pob tebye y mae Beecoavafiakl, a'r haid o Doriaid sydd yn ei ddilyn, yn derfynu ceisio defnyddio ofifeiriaid Eglwya Loegr fel offerynan i aadw. i fyny eu hawdurdod, wedi i'r wlad 1D gynredinol syrfFedn arnynt. Cynygiant yn awr i gynyddu ojflogau offeiriaid Eglwys Loegf allan o'r trethi plwyfol! I Byddai yn anhawdd oredu y gallai un weinyddiaeth fod mor bresaidd mewn impudence, a chynyg y fath beth, yn ngwyneb y ffaith fod yr Bglwys Sefjdledig yn derbyn bddentn .19,000,000 yn y ftwyddyn i gynal oddeotu 25,000 o wein- idogion—yn oynwyaarcheagobion achnrad- iaid. Byddai hyny oddeutn Y-400 o gyflog flynyddol i bob nn o honynt pe rhenid yr arian yn gyfartal. Y modd y mae y meaur hwn yn cael ei wthio lrwy y senedd yw, o dan yr enw o Valuation Bill. Y mae adran 85 yn y mesur yn cynyg gwneud cyfnewidiad yn y Tithe Commutation A.0i, Yn ol hono y mae offeiriad, yr hwn sydd yn derbyn £ 800 yn y flwyddyn 0 ddegwm, yn tain 4a. yn y bunt o dreth blwyfol ar y swm hyny. Y mae efe felly yn tain £ 160 at y dreth blwyfol ar yr hyn a dderbynia efe fel denwm. Y cynygiad yn mesur y Tori- aid yw, os bydd ax y dyn aydd yn derbyn £8()o o ddegwm yn y flwyddyn eisteu ourad ei fod idalu yn ol 4s. yn y bunt o dreth ar £ 60(ryn n&ig. Y awm a dalai efe yn flynyddol felly y w £120111 lie £ 100. Collai y plwyf £.0 dreth felly, er mwyn i'r dyn sydd yn derbyn LSOOvn y flwjddyn fedru tala cyflog i offeiriad araill Cynygir thd W, hyn gan y Toriaid, er fod trethdalwyr y plwyfydd mewn Befyllfa mor iaul -fel na wyddant pa fojd y gallant dalu y trethi. Gosoda y Toriaid ragor o faich ar y treth- dalwyr tlodiop, er mwyn rhoddi rhagor o arian yn mhocedan offeiriaid sydd yn derbyn ZSOO yr un yn y flwyddyn I A dian y bydd y boneiJdigion hyn mor belli oddiwrth y rhinwedd o bnnanymwadiad, fel y byddant yn barod i daflu y baieh o £ 40 yn y flwyddyn oddiar en gwarau eu hanain ar filoedd o drethdalwyr nad ydynt yn derbyn Y,60 yn y flwyddyn taag at eu oynal hwy a'rA teulooedd. Y mae un effeiriad yn swyddSnssez wedi gweled y oanlyniadan niweidiol a ddeilliai o'r mesnr hwn, aowedi datgan ei olygiad- an pryderus. Ofna efe y bydd sail gan yr Ymneillduwyr i gyhuddo yr offeiriaid 0 I dflerbyn tal am en gwaith gao y Uywodr- aetb, heb ystyried mai t&l oddiwrth y llywodraetb, yn ol y Tithe Commutation Act, yw y degwm ei han. Cyfrifa efe y bydd ajnygiad y llywodraeth yn ysbeilio trethdalwyr y dejtnas o tISO,000 yn y flwyddyn. Byddai byny yn ddigon i wnend trysorgyff, nen gyfalaf, trwy yr hyn a eilw y Sais yn capitalisation, o fJwm mor fawr a 94,000,000. Felly y mae cynyg y Toriaid yn golygu colledn y trethdalwyr tlodioa o bedwar miliwn o bunau er mwyn ehwanegu hyny at gyfoetfe; yr Eglwys, sydd yn derbyn oddeutn naw miliwn o bunau ya y flwyddyn eisioes allan o gynyrch y wlad hon, mewn ffordd o ddegwm I Hynod iawn yw na bae y Toriaid on hnnain trwy y wlad ya oyfedi yn erbyn hyn, oblegyd syrth y baioh ar gefuau mfteedd o honynt hwjy fel meddianwyr a theeantiaid tiioedd. Dieheri en hod yn foddlon i hyn, am eu hod yn dyagwyl i rai o'u plant, sen en perthynasan hwy, gael y fantais oddiwrth y mesnr hwn, f81 effwr- iad yn yr Eglwys, y Y mae un Tori-Colonel Brise—-yr hwn sydd yn aelod seneddel, wedi rhoddi rhybydd y bydd efe yn gwrthwynebu y mesnr. Cynrychiola efe etholwyr gwlad- aidd, a deimlent y baioh yn drwm, pe byddai i'r roesur gael ei wnend yn gyfraitb. Y mae Mr. Stansfield hefyd yn barod i'w wrthwyneba. Ymddengys fod yr offeiriaid yn gweled y bydd y degwm yn Hai yn mhen ychydig nag yw yn awr. Yr achos o hyny yw, fod swm y degwm wedi cael ei setlo yn ol canol-bris yr yd, pan yr oedd yr yd yn uwch ei bria nag vw yn awr. Pan y brdd y canol-bris yn cael ei ystrried HSaf, bydd yn rbaid eyfartalu s ^m y degwm yn 11 ai nag y bu of. A digon tebyg tad yr oflwrisid-y rhai ydynt ddoeth yn en oenhedlaeth mewn cysylltiad a siqrhan arian iddynt eu hnnain-wedi aroglu perygl lleihad svm y degwm, pan yr edrychir i mewn i ganol-bris yr yd, gan fod pris yr yd yn isel; a'n bod am i'r tretbdalwyr wneud i fyny y gwahaniaeth trwy dala £150,000 yn y flwyddyn at gumdiaid yr Eglwys!! Rhyfeddl Rhyfedd! yw gwano didor EglwyswJr CD am arian. Flynyddoedd yn ol, pan yr ystyriwvd rhwymedigaeth dynion i dala trethi, b:U"n. wyd y dylid gwneud cyfrif o drealian flfermwr, mewn talu cyflogan gweitbwyr, am fod eu gwaith yn anghenrheidiol nt roddi modd i'r ffermwr dala rhent. Ood ystyriwyd fod y degwm yn feddiant nad oedd yn ymddibynu ar guradiaid, ao am hyny na ddylid cyfrif yr hyn a delid iddynt bwy fel treuliau anhebgorol. Gan hyny ni chaniatawyd y treuliau hyn wrth wnend i fymy y swm a delid fel treth ar y d8gWm. Gwelwyd na byddai i'r gradd. mwyaf o grefyddolder, dysg, ac yriidrech gweinidogaethol ar ran yr offeiriaid, gy- nyddn ffyriing ar y degwm, neu y Rent charge, yn lie yr hen ddegwm, yn ol y dnll blaenorol o i gasgln acna byddai yr esgeulusiad mwyaf o ddyledswydiau Eglwys;g yr offeiriad yn lleihan dim ar y degwm, fel y byddai esgeulnsiad gwaith ar ran flfermwr yn lleihan ei alia i daln y rhent. Gan hyny, nis geilir edrych ar waith ourad yn angenrbeidiol at gynyrch- ion trethol fel gwwth llafarwr ar fferm. Y mae y degwm yn feddiant i'w drethu. Dyna yr hyn yr ymofyna y gyfraitb am daao. Nid pwno y gyfraith yw ohwilio ps fodd y defDydtiir y degwm, pan nad yw yr hyn a dellr i gwrad allan o hono yn lleihan dim ar swm y degwm. Os dywedir fod y enradiaid yn gweithio yn galed, fel rheswm droa eu talu o'r dreth blwyfol, dylai yr Eglwys gywilyddio nad yw hi yn eu tain yn ol gwerth eu gwaith, allan o naw miliwn o bnnau ya y flwyddyn; a dylai oywilydd fod ar ei hesgyrn hi i ddysgwyl i drethdalwyr tlodion dala am waith caradiaid at ei phwrpas hi, a hithan yn rholio trwy y byd mewn oyfoeth tywysogaidd. Y mae llawer iawn o ddynion yn gweithio yn galed heblsw enradiaid, y rhai a fyddent yn rhy uehel en hyabryd i orwedd ar dreth y plwyf, fel torf o dlodion am gyn haliaeth. Ac os yw yr Jgglwys yn myned at y trethdalwyr am arian i gynal ourad- iaid, ypeth goreu fyddai rhoddi eu gofal yn nwylaw Gaurdians y plwyf tel paupers ereill. Heblaw hyny byddai y dreth yohwan- egol ar y trigolioc, er mwyn rhoddi arian i gnradiaid, yn dreth Eglwys newydd ar filoedd o Ymneilldawyr. Byddai pregeth- wyr Ymneilldnol, a dalent dreth blwyfQl, yn gorfod tala tnag at guradiaid yn Eglwl. JL^egr! Byddai hefyd ya arghyf- iawnder narbaraidd 4 hoU wirfoddolion orefyddol y deyrnas. Y mae rhyw beth yn waradwyddns yn y oynyg hwn. Edrycher arno. Dyn a dderbynia £800 yn y flwyddyn, mor isei- wael yn ei jsbryd, a gofyn i drethdalwyr plwyf dalu £40 at gynhaliaeth ei gnrad ef, ac yntau yn sicrhan .£ 760 yn y flwyddyn iddo ei hon pe byddai, eie yn tala y Y,40 o'i booed ei hnnl Y mae meanness gwarthns yn y pethr Rhyfedd na bae offeiriaid yn rby uohel eu nroenaa i gy- meradwyo y fath gynyg am foment. Beth bynag am nerth eu hawyd l h WI" am arian, ar draws pob gweddeidd-dra boneddigaidd byddai pasip y mesur dan sylw i dala cnradiaid allan o dreth y Viwyf, yn tticr o gjflymu d,dsefydliad yr Eglwys. Cymerai trethdalwyr y gormf-s daa en sylw. Cyhnddid yr offeiriaid, y rhai a dderbyniant swm mawr o ddegwm, o geisio dyrohafn en hnnain i gyfoeth mawr, aT draul trethdalwyr helbulus y wlad. Pe byddai i'r mespr hwn gael loj wneud yn gyfraith, byddai lief y wlad uwah ben ei anghyfiawnder yn debyg o fod yn nchel ac effeithiol yn erbyn Tori- aeth a'r Eglwys Sefydledig. Beth bycag fyddai poblogrwydd Beaconsfield a'i blaid yo mblith yr offeiriaid am wnend y fath gyfraith, byddai digofeinty wlad yH erbyn BeaconsiSeld a'r offeiriaid yn debyg 0 wneud hafog o honynt yn yr etholiad cyffredinol, am dynn y fath orthrwm Eglwysig ar y trethdalwyr. Gellid bod yn sior y sylweddolid gwirionedd yr hea ddiafeb fod Dnw yn cymeryd ymaith synwyr y dynion hyny a ddinystria efe oyn ea diaystrio. Hynod yw y ffaith fod Rhyddfrydwyr yn y senedd wedi gadael i'r metnrdan sylw fyned yn mlaen mor beU yn y Pwyllgor, heb ddyrchafa on Ueisian yn eglar yn ei eibyn, gyda goiwg ar y rhaa hyny o hone at ios un yr ydym wedi oyfairio. Dylai hoU Ynm&ildnwjjr y iwlmd ddeflfro i anfon deis6a yn ca erbyn mor gynted ag y byddp modd. nta. y byddai ychydig e gynhyiiiad trwy y wlad yn debyg o beri i'r aenedd-ao efallai y weinyddiaeth-j dynu y cyoyg gormesol yn ol. Nid ydym wedi gweled sylw arne ond yn y Nonconformist. Efallai fod Eglwys- wyr Rhfidtrydol yn y blaid Ryddfrydol yn ffafriol iddo.

ABERTAWE. DywedGls wrthych rhyw dro yn ol bod ochr ddysglaer i'r dref yma; nad pethau anffafriol, amheus, a thywyll oedd y cwbl waasd ymc, ond bod yma sefydliadau i wrth- weithio dylanwad llygredigaeth ac anffodSon dynoliaeth, ac un o'r cyfryw yw'r Yspytty, p i un a gynelir drwy riddion ^wirfsddoi, ac ynddi lawer iawn o welyau i'r cleifion. Nid yw ffigynu yr adeilad na'r sefydliad wrth law ge/yf, oijd nid wyf yn mhall o'm He pan ddywedaf fod yr adeilad wedi costi drox ugain mil o bunau rh wng y ddau ych- wanegiad wnawd ato. Codwyd aden ato ya d-ii veddar trwy ofFrynoiiaeth y boneddwr Llewelyn, Bajan Hall, pa un a gostiodd rhyw saith mil o bunau, yr hyn a osododd y pwyllgor o dan yr angianrljeidrwydd o alw yn nghyd gyttryettiolapth o bob dosbarth yn y deaf a fu jsai yn debyg o deimlo dyddordeb yn y sefydliad, neu fadd oddiwstho, pa rai & g,farfyddodd ag ysgrifenydd y sefydliad nos Lun, yn yr adeilad, i ystyried cynlluniau cynygiedig y pwj ligor er cael arian i dalu gwed iill y ddyled a chynil y sefydliad, er cynygiad oedd cael Sidwrn i'r Y spytty- cynliun sydd mewu ferferiad lied gyffredin, fol mai dian s;en ;ha:d traethu beth ydyw. Cafodd y cynllun gymeradwyaeth y piesenol- ion, ond penderfynwyd gohirior mater i g'iel oyferfod llaosocach eto er tynu mwy o g/dwoith'-ediad, drwy gael oynrychiolydd o bob gwaith neu stop i gymeradWyo y peth i .sylw eu cyd weith *yr, yn nghyd ag awdurdod eu cydweitshwyr droeto. Nid oes ceisiau all osod allau gwerth y sefydliad nwn i weithwyr* a* phobl tlotif ein tiefydd, yn gystal a bod ei ddrws yn agorad, heb arian ao heb werth i bawb gain gymerad- wyaeth am dderbyniad i mewn gan y tan- ysgrifwyr. Mae tan ysgrifi id pob person neu watth, o gioi y flwyddyn ac uchod, yn rhoddi hawl i gymeradwyo un neu ychwaueg (yn ol y SWIll) i mewn i'r sefydliad. Nid yw yn osti dim i'r claf nac i'r tanysgrifiwr, ond ymrwymiad na fydd traul y eladdu yn disgyn ar y sefydliad, os dygwydd i'r clai farw yno. Pwnc fu dan sylw'r Bwrdd Ysgol, a phwnc ddylii gael sylw manylich gan v trethdal- wyr n g ydyw—0 hoeddiad cyfrifon derbyn- iadau a th^uliau'c bwrdd. Dylai y Hgyrau hyn gael manylach A llwyraoh nythiad nag a gant uiewn cysylltiad a holl gyrff trethol y wlvd. Yr uuig beth yn dwyn delw chock ar dreuliau'r awdurdodau trethol yn y wlad yma yw ymchwilkd cyfrif-brofwy* o dan awdurdod y Swyddf* Gartrefol, go unig waith y cyfryw yw edrych fod y cyfrifon yr hyn broffeaant eu bod—yn gywir; ao oa oea ynidynt rywbeth gwnharadedig, gwelwyd pwy ddydd yma yr anhawsderan aydd i gaol, y cyfrtfon i'w harch«ilio oddiwrth y swydd- ogion; hwy eydd l ddweyd palyfrau broflr, a pha rai na chr-if brofi mewn cysylltiad & chyfrifon y Gorfforiaeth; a dyma aelodau y bwrdd hwn, pan ddygwyd mater cyhoeddi y cyfrifon gerorou gan un o'r aelodau, yn dadleu pob pefch yn erbyn eu gollwng allan i'r oyheedd. Wrth gwrs, v ddadl bwyaicaf ganddynt oedd y draul o'u cyhoeddi, fel pe buasai ddim yn bosibl iddynt hwy gael eu cyfarwyddo gan lais y trethdalwyr, yn mha drenliau y gallent sefyll mwy na dwbl draul yr argraffa. Awgrymodd rhyw ddau yno fod pethiiu yn ymddangos fel pe byddai y bwrdd am gadw'r cyfiifon yn guddiedig oddiwrth y cyhoedd, yr hyn a gododd gwaea amrhyw i w gwynebau. Cawda* ol hyny dipyn o 'iryfel d fod,' nes c'r diwedd rhanur ty, a chael y mwyafrif dros en cyhoeddi; felly argreffir cant copi o'r cyfrifon, a digon tabyg pan y daw allan j bydd yno lawer o bethau wedi eij lwmpio yn nghyd, fel na fydd o fawr gwerth i'r darllenydd heb gael egluihad i'w ddilyn. t