Tarian Y Gweithiwr

PETHAU DEpOFYDDOL. Deddf yr oestrys.-Y mae y ddeddf a elwir The Oyster Act yn cynwys manjlion y byddai yn dda i drigolioa ghnau y mur fod yn hysbys 0 honyfct Pasiwyd y ddeddf dros ddwy flynedd ya ol. Ni chaniateiriceb vfeithu na ehynyg ar werth oestrys y dyfnfor c'r 15 o Fehefin i'r 4 o Awst mewn unrhyw flwyddyn. Y mae oosp yn cael ei roddi ar ddynioa GS gwnant hyny. Y mae gan y Board of Trade awdnrdod i wahardd treillrwydiaeth (dred- ging) am oestrya, nea i osod terf j?nau I hyay. Nid yw morgrauciau (crabs) a safrau y mOr (lobsters) l w cyriieryd na u gwerthu os byddant o dan ryw faintioli penodol. Ni chaniateir i afr y mdr gael ei werthu os bydd yn llai nag wyth mod- fedd o hyd, o flaen ei grlfia i ben eithat ei gynffon, pia y Uectapnir ef ya wastaa.

PfiTHA.U MEDDYGOL. Lkoh cynxysgedig a dwfr.-Y mae llawer o dwrw yn cael at wnead ynawr yn ngh>lch gwaith y rhai a wertbat laeth yn oymysgu dwfr ag ef. Dir wywyd llawer .'r rhai a werthaat laeth am roddi dwfr ynddo mewn tref favrr yn Ngorllewinbarth Lloegr. Yr oadd un o hon fnt jn yetyried ei fed wedi oaeL oam. Oeisiodd gan lywydd y police i anton un o'r swyddog- ion o'dano etï fyned un'diwrood i weled y gwartheg yn cael en godro eyn anfon samplau o'r llaeth at y adansoddwyr (analysts). Llanwoddy swyddogdair potel tfr Haeta. Seliodd hwyat i &&\y police. Uadwyd an o'r potelau gaa y polio*. An fcfiwyd y ddwy ere: 11 at dtiau ddadansodd- wr, y rhai a ofynasut guinea yr un am ei gwaitb. Pan y daeth eiu tystysgrifau (certificates) hwy i law, dywedodd un fod y llaeth wedi ei lygru a dwfr, a'i fod wedi cael ei amddifadu bron yn gwbl o kufQn. r y Neiiodd y llall mai llaeth yagum ydoedd, a bod y rhan fwyaf o'r hufen wedi cael ei gymeryd ymaith. Dywed y Medical Exwniner fod rhvw both yn sicr o fod all an n le yn yr enghraifft hwa* Y mae adroddiad y dadanaoddwyr yn ddiwerth, nen fe ysgumodd y bu wchad yr hufen oddiar eu llaeth eu hunsin I Rhaid i ddoethion y byd i edrych ati, ac onide bydd ffeithiau wedi gwneud wrecks -u theories hwy.

PETHAU MASNACHOL, Choerth ein masnach a Thwrci. Gweith y nwyddau a aroBglwydtdwyd o'r wlad hon ddwy flynedd yn ol, mewn' un flwyddyn, oedd. Y,4,500,000 i Bwsia, a £ 6,000,000 i Twrci. Y mae Rwsia, trwy dreth nchel, wedi can y drws yn erbyn ein nwyddau ni, mewn ffordd o amddiffyn gwaith a marsiandiatth ei phobl ei hun. Y mae cael marchnad i nwyddau y wlad hon yn bwno pwysig yn, cgolwg holl wleidiadwyr y deyrnas hon.

PETHAU L LEN YDDOIiTl =5 Dywedir tod Mr. Gladstone yn ysgrif- enn ll/rr ar yr hyn a ddymuna Gwyddelod, a'r posiblrwydd iddynt gael meddianu Home Bale. Rhaid fod rhyw atdyniad rhyfedd mewn gwallgofiaeth Babyddol, cyn y gallai nn rhan o bedair o.boblogaeth gwlad fawr fel y Gyfuaol Deyrnas hon blyga y tair rhan arall trwy impudence yn nnig.

Y DIEMWNT MWYAF YN Y BYD. Rhoddir ar ddeall mown hanes diweddar o Parteall, Indiay Dwyraiu, y darganfyddwyd yno, amser yn oil y diemwnt mwyai yn y byd, JI hwn sydd yn pwyso 400 carats, sef 33 oirate yn fwy na diemwnt Rajah oSMattara! Bydd hyn ya newydd da 1'U gohebydd W. 0. Thomas, 'gln nad ydyw yn whell o'r lie. Mae rhywbeth hynod nnwn cysylltiad a hanes pob diemwnt gwir werthfawr. Yr oedd yr un a ganfyddwyd /n Hyderabad, ac a gyrchwyd i Lundain gan Pitt, taid Iarll Chatham, vn pwyso 136 3 4 carats, ac ya werth 650,000 o ddoleri, sef y swm a dalodd Due Orleans, Ffrainc, am dano! Rhoddwyd y diemwnt h wu i aadurno earn cleddyf Bonaparte, a cfciymerwyd y cleddyf gan y Prwsiaid yn mrwydr Waterloo, ac y mae y diemwnt yn awr yn addurno coron Ymer- awdwr William! Bu y Lanci diemwnt un waith yn eiddo Dac Burgundy, yr hwn a'i collodd yn mrwydr Nancy, a daeth i fedd- iant Antru, Breain Portugal, yr hwn a'i gwerthodd am 200,000 o ddoleri. Daeth ar ol hyn i feddiant Firaacwr o'r enw Lanci, ao anfonwyd un a'i ddisgynyddion yn genad i lys Henry III., yr hwn a hawliod^ y diemwnt yn wystl. Tfa yr oedd'Y gwas yn ei gario i'r Brenin, ymosodwyd amo gan ysbeilWyr, y rhal, wedi methu dyfod hyd i'r diemwnt, —a'i llofruddiasant. Dywedodd y Brenm fod ganddo ffydd yn newrder ei was, a chredai iddo lyrcu y diemwnt yn hytrach nag iddo syrthiq i ddwylaw y lladron; tc weii ei agor. deuwyd o hyd i'r gem gwerthfawr yn ei gyIL! Ar ol hyn aeth y diemwnt i feddiant ieuL5. brenin: 1 Prydain, ac aeth James II. ag ef yn ol i Ffrainj yn 1688. Drichefn, ceir ei hanes yn nghorcn Louis XV.. pan esgynoM i'r orsedd. Yua bu yn meddiant amryw bersonau, hyd nes y prynwyd ef gan bendefig Rwsiaidd, ddeugain mlyoedd yn ol, am 400,000 ,o ddoleri, ac y mae ya meddiant y. teulu hwnw hyd y dydd heddyw!

YMWELIAD A TEXAS. (PARHAD). GWEITHFA GIG M'BORDEN.—Naw milldir i'r gorilewin o Columbus y saif gorsaf fechan daclus Borden, wedi ei henwi felly ar enw M'Guil Borden, dyfeisydd cannez milk. Y mae yn gymydogaeth hyfryd, ac a ddewis- iwyd ganddo i adeiladu ei weithfa gig, a lie y lleddir yn ddyddiol oddeutu 25 o anifeil- iaid, ac y gweithir hwnw ya extract ofbeef, a.6 yn gig berwedig a phobedig. Darfu l M'Borden osod allan ^25,000 yn y weithfa hon, ac oddiar ei farwolaetb, y mae y lie yn cael ei gario yn uilaen gan ei fab. Nid yw y gwaith hwn etoondyneifabandod, ac nid y.w yn annhebygol y bydd i luaws o'r cyfryw weithiau gael eu ha,deiladayn Texas. Siith milldir i'r gorilewin o Borden, a 100 o Hous- ton, y saif tref Weimei. Trefnwyd ei lie hi ar y 3ydd o Hyiref, 1873, ac agorwyd yr orsaf y 17eg o Dach- wedd. Yn fuan daeth yn lie llewyrchus, ac yn gwneud masnach helaeth, a'r pentrefydi a'r ffermdai cymydogaethol. Nid oes am- heuaeth na ddaw Weimer yn un o'r dmai- oedd pwysicaf yn y Dalaeth, ac yn centre mawr l gotwm. Yn nhymorau 1874 5, an- fonwyd ymaith 10,086 bales o gotwm. Wrth fyned tua'r gorllewin oddiyma, y mae y golygfeydddyffrynolynarddechog. Yn mhen ychydig fisoedd weii i'r sefydlwr dd od i fawn, gwelir y praiHe mawr yn decluell blodeuo, a'r golygfeydd yn cael eu bywiooau gan y tai a'r amgau ol a blaen. Ac yn lie y gwair hiiwyllt, gwelir yr yd a'r cotwm yn codi eu penau, a'r hell olygfa yn gyfryw a lona galonau y sefydlwyr. Tra ar 8iu taith, buom yn sylwi ac yn sylwi ar drefydd a din- asoedd yn eu mabindod, ond yma y gwelwn yr amaethwyr unigol yn adeiladu ei ffotriwn ei hunain. Ni waeth pa mor <dawd y byddo yr amsaroedd, unwaith y byddo wedi talu am ei gartrefle yr hyn fel rheol a wnair mewn ychydig nynyddoedd, ni all neb ei ddwyn oddiarno byth, nac oddiar ei blant, na phlant ei blaut nac ychwaith trA y byddo un ar 01 enw yn dal meddiant o'r lie, canys y cyfryw viynt gyfreithiau y Dalaeth. Naw milld t o W imel et?, y cawn dref Schulen- berg. Tref oddeutu 5 mlwydd oed, ac yn rhifo poblogaeth o 4,000, y mwyatrif yn Germaniaid, y rhai ttwy eu llafur diflmo, nid yn rmig sydd yn adeiladu tref fe shan daclus, ondnefyd sydd yn cyflym wneud ei hunain yn gyfoethog. Y mae yn y dref hon eisioes dair Hotel, de»ddo.g o ystordai am-1 rywiol, a rhai o honynt yn adailadan holaeth iawn. Yn 1876, anfonwyd oddiyma gyda'r tren 10,000 bales o gotwm, a 5,000 o grwyn. Y mae iddi hefyd ddwy f/MA goad, ac wn brick yard. Yn yatod y tymhor y mae yma arddangosfa ysblenydd bob boreu o hwyaid, gwyddau, ceirw, g%iaingod, ac amrywitelh o adar asgellog cyfaddas ymborth i ddyn, yn cael eu h >nfon ymaith tua Houston a Galreston. Y mae un avferiad canmoladwy yn mhlith amaethwyr y wlad hoc, sef yr ■ atferiad o gynorthwyo eu gilydd pan fyddo y ffordd yn mheil i dSyfod a'u nwyddau i'r farchnad erbyn yr amser penodol. WeSli myned allan o Fayetta County, y Sir y mae Schulenbetg yn ganolbwynt iddi, mewn llinell Ddeheacl y mae HaUetsrUle, prif dref Lavace County, ac iddi ryw 1,000 o boblogaeth, ac yn gwneud masnach a Schulenberg. Y mae heol dda rhwng y ddwy dref, yr hon sydd ar wahanol adu moil llawn o wahanol gerbydau, fel ag a adgofio o ddydd flair ine-wn trof Seisnigaidd. Cyn myned yn mhellach, diehon mai doeth ynom fyddai dweyd fod Fayette County yn cael ei hystyried jro un o'r Siroedd mwyaf dewisiol yn yr hoU Dalaeth. Y mae yn rhanedig agos yn gyfartal o goed-dir a gwair- Or-yn cyflenwi yr amaethwr a digon o goed i amgau ei dir, ao yn foddion taawydd, ae. yn can atau iddo hefyd feusydd eang agoied lIe y gall ei braidd bori mewn porfa t yn nghyd a lie priodol i godi cotwm, yd, h add, eko. Y mae gwyrddlysau o bob math yn doreithiog yma, a dau grop yn cael eu codi bob blwyddyn, Y mae y Sir hon yn tebyg: (IlL yn fawr i Colorado, ond nid cystal i gynyrchu swgwr, ond yn well i fagu defaid. Air ein ffordd yn mlaen yma a thraw, gwel- wn yr hyn a elwir Stock Pens," lleoedd amgavedig eang, l:é y gyrir yr anifeiliaid i mewn iddynt, amryw filoedd gydau gilyda ac eu cadwir yno am rai dyddiau, er eu dofi cyn eu gosod yn y ceir, er eu trosglwyddo tua'r Tulaethau Dwyreiciol a Gogleddol, ac yna i Ewrop. m Y tnnA magu anifeiliaid yn Texas yn lafurwaith, a'i gynydd a'i lledaeniad mor rhyfeddol, fel pan fyddo y manylion yn cael eu rhoddi, fe fydd yr estroniaid yn tueddu i anghreau yr oil; ond y mae anifeiliaid Texas i'w car) fod ac yn adnabyddus yn mhob rhan o'r undeb- Kansas, St. Louis, Chicago, a New York. Ffermir hwy wrth y miloedd. Y mae gan u Cipt. Richard Kinghar ei ffeim, neu raunche, fel y gelwir yno, Sauta Gert- rudes," 50,000 y dda cyrnog, 10,000 o geffyl- au a mulod, 22,000 o ddefaid, a 8,000 0 eifr. Aeth ef i Texas yn gabitt boy mewn Hong o'r I werddon.

HUDOLAETH Y DDAEAR. Oddiar y ddaear y cychwyrodn Enoc ac Eliaa eu excursion trip, ac y buont ganoedd; o flynyddau cyn dychwelyd yn ol ir udaear. ac oddiar un o fynyddoedd y ddaear y cy chwynasant eu hail ymchwiliad, ac ynol dim a wydd< m nj, y maent heb ddychwelyd eto, er cymaint y groesaw a gynygiodd Pedr iddynt, a chystal eyfeillich, a chymaint yr acrhydedd a'r mwyniant a gawsant ar eu hymweliad y tro diweddaf; ond nid ydym yn mhell 0 gredu iddynt fod ar un myriydd bychan wedi hyny, ac heb gael eu had- nabod yn y cyffro ofnadwy, a'r tywyllivch ganol dydi bythgofiadwy hwnw. Ar y ddaear yr yccddangos'jdd yr holl gysgodau yn y cyuoesoedd. Ar y ddaear hefyd, mewn amser y cawsant i gyd eu sylweddoli. Ar y ddaear am oesau y bu yr offeiriaid yn aberthu. Ar y ddaear hefyd ag un aberth y caweant oil eu diddymu. Ar y ddaear yr ydym yn cael pob gwynfyd, hawddfyd, a phlaaer—rho iio yn ffyrdd eia lljgaid ond, y mae yr Ond gwybydd y geilw Duw di i'r farn am hyn all" yn chwerwi ein njelus bethau, yn diflasu ein gwleddoedd, ac yn swnio yn aflafar yn ein clustiau yn barhyius Ond i liniaru y tesmladau hyny, ac er ein dedwyddoli pan o dan ddvlanwad yr ystyr iaethau difrifol a ph uddaidd, wele yn nghsflawnaer yr tmser "newyddion da o lawenydd mawr yn cael eu cyhoeddi uwch meuf-ydd B, thiahem, "Ganwyd i chwi Geidwad," &c. Yma, yn un o bentrefydd y ddaear, er yn wael a dinod cyn hyny, y gan- wyd Ceidwad; ïe, yma y daeth Creawdwr nef a daear, a chyr.aliwr pob peth byw, gweledig ac anweledig, i gydfyw gyda dyn; ac nid hyny yn unig, ond I'W ddysgu, rhoddi esiampl, a dangos iddo y ffordd i fyw yn iiwn; a phrofodd pan yn fachgei bychau deuddeg oed, nad ffugymhonwr ydoedl, holai. ac ymresymai a'r doctoriaid nes eu synu a'u iyrysu oil, gan ddangos iddynt fad oeddynt yn rhodio yr iawn ffordd, ac yn byw bywyd addaa; a pharhaodd am t"a 21 o flynyddau yn dysgu dynion yn ffo dd iachawdwria&th, a myned oddiamgylch gtu wneuthur daioni, a iachau cleifion o ba -glefyd bynag fyddai arnynt, ac adgyfodi llawer oddiwrth y -meirw-cyflawrii gwyrth- iau, a gwneutbur gweithredoeid nerthol nat$ gallai neb arall eu gwneuthur oni bai fod Daw gydag ef. Yma y bu yn enwogi ei hun yn mhob lie y bu ynddo. Bydd Beth lehem, a pUob pentref y ba yr Iesa ynddo yn enwog, bydd pob afon yn enwog am drochi canlynwyr yr Iesu ar ol iddo ef enwogi yr Iorddonen yn ei fedydd. Brdd pob mor yn falch i gael efengyl a chenaduu yr Iesu i'w cario oddiar p^n fu ef ei hun yn rhodio a phregethu ar Fof Galilea, ac ya siarad yrfystorm i dawelu, a'r m6r i gysgu. Bydd pob mynydd yn falch ei fod yn fynydd oddiar pan to Iesu yn gweddio ac yn pregetha ar rai o fynyddoedd Palestina, heb son am y gweddnawidmd, y croeshoel. iad, na'r dyrchafiad. Bydd gerddi y ddaear yn gsegredig fanau er cof am Gethsemane, a gardd y bedd newydd. Y mae croeshoelio wedi myned yn beth rhy gysegredigagogon- eddus oddiar y croeshoeliwyd leau, Breain yr Iuddewon, i ddienyddio un drwgweith- redwr oddiar hyny hyd yr awr hon. Y maa anrhydedd a gogoniant yn pertbyn l r peth- au oedd ddiimygus a gwarthus wedi i Iesu fod mawn cysylltiad a hwy. Bydd y ddaear a'i Chalfaria mewn bri ac urddasolrwydd pan fydd yr haul, y Uoer, y set, a'r planedau weli colli eu gogoniant, a myned i abergof- iant tragywyddol. Yma, er pob gweithred dda, y derbyniodd hub anmharch a gwawd a aliasai dynion drwg a chythreulig roddi iddo, a dywedent bob drygatr am dano, gan ei erlid o fan i fan, ac o dref i drefi fei ter- fyswr, a'i ddwyn i'w lleoedd Ilirgied-g er ee sio ei gael yn euog o ryw drosedd tcwy fau dystioliaethau, ond metheot bob tro. e yma y daliwyd Duw gerbron dyn i'w bsofi gan wael bryfy*; ond er cymaint yw hudoliaeth y ddaear a'i thrysorau, y m<ent yn myned yn ddim gan eu cydmerir a phethau y nefoedd. "Gwagedd o wagedd, gwagedd yw y cwbl,u :rr..jd y gw, doeth. Yma y mae y gwyfyn aJ, rhwd yn llygru a lladron yn cloddio trwodd ac yn lladrata. Yma heddyw y mae y beenin yn ei rwysg- fawredd a'i awdutdod, yn eiad ar orsedd- -faine ei lywodraeth a choron aur ar ei beu, a theyrnwialen yn ei law, yfmy hob gorseii, yn gydystad a'r cawiotyn, a dan awdurdod ptyfed y Uwch. Yma heddyw y mae y psn- defig balch yn ei balas gorwych, a'i weision a'i forwynion o dan ei awdurdod, yfory y bydd yntau yn ei dy ddwylath dan lywodr- aeth tenlu y dyffryn oer. Yma heddyw v mae y ferch ieuanc gwndgoch, ysgafndroed, a glandeg yr elwg, yn edirych fel pe byddai gaoddi lawer o flynyddau i fyw, yfory bydd hithau yn cael ei chludo i dy ei hir gartref yn welw a gwael gwedd felly, ansicr a dianwadal yw bywyd a phlosecau y byd hwn a'i gyfoeth adeiuiog. Un ffordd sicr ac anffaeledig i f arnu gwerth pethau, yw wrth eu defnydd a'u parhad; ac felly gillwn ninau weled pa mor lleied o wir wertn sydd yn mhethau goreu y llam brau a darfodedig ydynt oil, ond pethau da a diddarfod yw pob peth y nefoedd. Pethau chweirw yn y pen draw yw rhai melusaf y ddaear, ond melus i gyd yw pethau y nef- melus y gyfeillach, melus y oanu, me'-us y teimlad, melus meddwl, pob peth yn felus. Pethan byr eu parhad yw pethau hwyaf y ddaear, ond pethau tragywyddol yw pethau y nefoedd. Nid yw bywyd, y peth mwyaf gwerthfawr, ond byr iawn—dymfedd, cysgod, yn fuan yn diflanu cyflym fel gwenol gwe ydd. Heddyw yn fyw yn y byd, Yfory yn gorwedd mewn gweryd. Ond yn y nef bywyd tragywyddol, digrJwch a llawenydd tragywyddol, gorsedd, coron, a thelyn tragywyddol ei hwyl, ieahyd heb ddim llesgedd, hoenusrwydd ieuengaidd heb poen na galar yn dragywyddol, bod dan belydrau Haul y Cyfiawnder heb un cwmwl yn dragywyddol, a bod yn nghymdeithas Duw a'r Oen yn dragywydd, rhodio ar ystryd- oedd aur, ac ar lan afon y bywyd, a bwyta o ffrwyth pren y bywyd sydd yn nghanol ei heol hi, yr hwn sydd yn rhoddi deuddeg rhyw Stwyth, bob mis yn rhoddi ei ffrwyth, a'i ddail yn' iachau y cenhedloedd am dragywyddoldeb. Gan hyny, rhoddwn ein serch ar y pethau sydd uchod ac nid ar y pethau a dd erf ydd. C'tistell Llwchwr. Ap MAWKTH.

BETH DDYLAI Y GWEITHWYR WNEUD? Y mae y penawd uchod yn &wnio dipyn yn auffaeltd g* ond nid af i wneud un esgus- awd drosto. Caiff y darllenydd roddi ei ddedfryd amo ar ol iddo ddarllen a ganlyn. Y mae yn amlwg fod yn ein gwlad y blynyddau hyn lawer rhy fach o waitb, neu lawer gormod o weithwyr, a chan ei fod hyd yma yn annichonadwy chwanegu at y biaen- af, y mae yn ofynbl i ni geisio gwneud rhyw adarpariaeth ar gyfer yr claf, yr hyn sydd yn orchwyl tra anhiswad ei gyflwnl, er fod hyny yn bosibl pe bai gweithwyr y wlad yn gwneud un ymdrech fawr egniol gyda'u gilydd. Y mae yn y Deyrnas Gyfunol rhyw 34 o filiynau o drigolion o bb oed a rhyw, a'r mwyafrif o'r rhai hyny yn yindclibynu ar lafur am eu cynhaliaeth. Gan hyny, gwelwn mai y gweithiwr sydd yn cyfansoddi ac yn cynal y than fwyaf o'r boblogaeth hon, ac mai y gweithwyr, fel dosbarth, yw esgyrn a mer y wladwriaeth er hyn i gyd nid ot s ganddynt .led troed o dir eu gwlad, na llais yn eu llywodraeth. Nid oes ganddynt ddim i alft yn eiddj iddynt eu hunain ond nerth eu breichiau; ac y mae rhaid iddynt wneud y defnydd goreu o'r rai byny i enill modd i gadw corff ac enaid yn nghyd, a byw mewn pryder drwy eu bywyd rhag iddynt fetbu cyflawni hyny. Ood y mae yn y wlad yma un dosbarth arall, er eu bod mewn cydmar- laeth yn gydntarol fychan, y rhai hyn syd i yn ei pherchen- gi ac yn ei llywodraethu hi. Os bydd y rbai hyn yn gweled hyny yn bri dol, y maent yn meiru dylanwadu, er drwg neu er da, ar ein hamgylchiadau fel dosbarth sydd yn gorfod byw ar ffrwyth ein hymdrechionpersonol, yr hyn sydd yn fynych yn ddigon caled 0 orchwyl heb gael eiu llethu gan ryw huullti o wladlyWodrileth sydd ya hollol dd.fater o gysuron a lies llu- aws y-deiliaid. Dywedir wrthym nas gall- wn fio y llywodrarth sydd mewn awdurdod yn b eseuol am yr arafwch a'r marweidd- dra masnachol sydd wedi ein goddiweddyd. Digou gwir end gallwn gwyno am fod y peiri mwyr sydd ar y peiriant gwlad^riaeth- 01 yn codiy breaks, ac yn goltwngmwy oager pan yr ydym yn barod ar y goriwaered. Pe bydddai dynion mwy pwyilog a rhyddfvydig wrth yliy w, galle rn dd ysgwy 1 pethau i ddyfod yn fwy seryalog, as i fiisnachwyr fod a mwy o ymidiried i fyned a phethau yn y blaen, ac o ganlyniad, i amgylchifidau y dosbasth gweithiol wella i raddau mawr. E? hyn i gyd, a g«meu l a fyner, rhyw ans&fydlog yw hi &r y d«>sb irth hwn ar y goren. Y mae cymaint o ddygwyddiadau yn effeithio ar eu llwyddiant, ae y mae defnydd eu cynhaliaetb, fynychaf, dan ddwylaw dynion nad oes gan- ddynt hwy fawr dylauwad arnynt mewn un naudd. Y mae y wlad hon yn rhy fychan, yn rhy luosog ei deiliaid, neu y mas cyfoeth yn cael ei ddosb-irtha yn anghyfiawn ae, feallai, fod y tri chwyn yn iawn. Cragen 0 wlad yw hi i grach-foneddigioa. Yr etife idion sydd yn cael y cyfin yma, a'r plant ereill yu gorfod ymdaro goreu y medr- ont. Y mae'r afal yn cael ei rhoddi i'r mab hen-f, a'r pilons yn cael eu rhanu rhwng y lleill o'r brodyr a'r chwiorydd. Y mae tir- oedd y deyrnas yn cael eu tyri i'r un dwylaw er mwyn cadw enwau a mawredd had deulu- oedd yn fyw ag y byddai yn fendith i'r byd pe buasai eu conadwtiteth yn cael ei gladdu yr un pryd a'u cyrff. Nid oes yma un gobiith i r dosbasth gweithgar, fel corff, i gyrhaedd safle o gysur,a chyflawnder, od ii- eithr am bell un sydd yn eithriadol o dalentog neu feiddgar, fel y gallo er gesethai pob rhwystr, wthio ei hun i fyny heibio ei gym- deithion; a'r unig gyfeiriad y gallwn edrych iddo am feddyginiaeth i'r cwynion hyn, yw ymfudiaeth. Y mae gwledydd lawer i'w cael a'r tir yn rhad i'r rhai etc yno i'w wr- teithio-gwledydd ffrwythlon, iachusol, a hyfryd, lie mae mantais i bob dyn yn meddu cotff cryf ac iachus, i dd'od yn ba*chen digon o gysuron y bywyd hwn i gadw ei hun a'r rhai anmbynol arno uwchlaw angen tymkirol lie gall pob gweithiwr diwyd a deheuig sefydlu ei hun ar dyddyn nas gall nab gasglu o'u ffrwythau ond ei hunao, neu rhyw un a ewyUysio efe osod i wneud hyny t* ei ran Y mae Awstralia, New Zealand, Unel Daleithiau America, a Chanada, i gyd yn cynyg y fantais hon i'r sawl elo yno i'w meddianu. Ceir 160 erw o dir da am ddim ond y draul o'i fesur, yn Nhaleithiau Gor- llewinol America. Y mae yno bob cyfleus- derku i osod y tyddynod mewn trefn,- rheilffyrdd yn barod ar draws y cyfandir i bob cyfeiriad, marchnadoedd yn gydmarol ami a chyfleus, a chynaliaeth dyn ac anifad yn sicr tra pathao amsei hau a medi. Y mae y pethau hyn ya bethau gwerthfawr i'w henill mewn cydmjiriaeth i'r hyu y mae y gweithiwr yn ei golli wrth ooael gwlad ei enedigaeth. Beth yw rhin y liuaws o'r dosbarth hyn yma? Gweithio yn galed drwy eu hoes yn ein gweithfeydd tanddaearol, neu o flaen y tanau difaol yn ein gweithfeydd hfciarn ac alcan, a lleoedd cyffslyb, a'r gyd nabyddiaeth y maent yn gael yma am hyny, yw digon i dalu eu ff. ,rdd-o'r braidd, ar brydiau; ac os byddant byw i fyned yn hen ac yn fethedig, y mae tAl y plwyf neu'r tlot. dy ar eu cyfer. V mae yn amlwg, ynte, y byddai rhyw gynllun 1 Jluogi rhan o'r dosbarth hwn i ymfndo, yn beth dymunol iawn. Y mae, yn ddiamheu, fod miloedd yn y wlad hon fuasai wadi ym- fudo ymaith er ys blynyddau pe buasai modd gan ddynt i wneud hyny, a chan na fedrent fyned heb lawer o arian, y maent yn gorfod aros yn eu hen drigfanau. Y mae yn wir, ac yn wirionedd didroi, fod yn rhaid cael arian at y gorchwyl hwn, fel at braidd bob amcan arall, a chan nad all ond mfer fechan o barsenau unigol grynhoi yr arian angen heidiol at ymfudo a sefydlu eu hun- ain mewn gwlad estronol, oni fyddai yn fendith fawr pe buasai y gweithwyr yo ffurfio cymdeithas ymfudol er cyuorthwyo eu gilydd yn yr amcan hwn ? Byddai y ilea yn ddauddyblyg, ac yn fendith fawr i'r rhai elai allan, gan y byddent yn cael eu gosod mewn sefyllfa i fod yn gysurus am eu hoes. Fe fyddai yn fendith hefyd i'r rhai fyddai ar 01 ya y wlad hon, gan y byddai y farchnad yn cael ei theneuo o gystadleuwyr, ac o gan lyniad, gellid dysgwyl gwaith mwy cyson a gwell thl. Fe fyddai cymdeithas o'r fath yn ddefnyddiol iawn er Ueshau ac esmwytho ymrysonau rhwng matri a gweithwyr. Byddai yn fwy effeithiol i ddefnyddio arian at amcan felly na'i gwario i sefyll stvikes, feusydd wedi bod yn y blynyddau a aeth heibio. Ac er fod yr arian yn brin ar yr adegau hyny, gallai y rhan amlaf o weithwyr y wlad hebgor rhyw ychydig, ond iddynt dd'od i gyd-ddealltwriaeth trwyadl ar y pwnc. Gellid hefyd cychwyn cymdeithas o'r fath ar ddull bane cynilo, fel n byddai ymfudwyr ond cael benthyg yr arian, a'r tai a'r tyddynod yn feichiau hyd nes byddai y cyfryw arian wedi eu talu yn ol. Y mae llawer iawn wedi ei siarad a'i ys- grifenu ar y b^nc hwn o'r blaen. A ellir, rhywfodd neu gilydd, ei gael i sylw mwy yma'ferol ? Deuparth gwaith yw ei dde- chren," meddir. Ai ni ellir cael cyfarfod- ydd cyhoeddus i geisio dyfod o hyd i farnau y gweithwyr, a gwneud rhyw drcfniadau o brysur i gychwyn symrdiad o'r fath 1 Os ydwyf wedi bed yn faith, nid ces genyf oi d gobeithio y maddeua y Golygwyr u'r darllenwyr i mi am fy hyfdra.

TAITH 0 GYMEU I PERU. 0 PANAMA I GUAYAGUIL. Wedi i'r gwrbonheddig gwyn ymgilio, vm- ddangosodd ynys • fethsn, yr hon cedd yn rhanu yr vfon. Gw^sartaetta bon tel myneg fys, ma'n debyg, ac wedi c .el point, hwyl- iwyd yr Oroya heibio ar y èbwltb, ac yn fuan yr oeddem yn ngolwg tir Ecuador, yr hwn gydar glenydd sydd dir isel yn llawn o 8oed meinion, llathtaidd, tua,15 neu 20 ith&n o tschder; rhai yn iawn fyddent i wneud p wleni eillwyr. Ar y coed nmnion hyn, y vhai sydd yn plygu eu penau i'r afon i yfed, y tyf oysters: fe allai na v yddech chwi o'r bLen f'id oystars yn tyfu ar goed, ac am hy-ny nid ydych yn credu y ffaith rhyngoch chwi a'ch busnes am hyny, nodi ffe thi m ydwjf fi, nid oes am^er i aros i geciach. Ar gar gheniu y coedydd hyn y mae i'w catifod luoedd o oysters, y rhai a dyfant fel y canlyn :—Pan fydd y llanw yn dfyod fyny i'r afon, bedyddir y coedydd gweinion ar y glenydd yn y dwfr, ao yn yr adeg hyny; glyna yr oysters wrth y canghen- au, fel pan gilia y dwfr yn ei ol, y maent i'w canfod ar y b?igau fel pe tyfent yno. Tebyg ydyw yr olygfa gyda y glenydd i Guayaguil, yr hwn borthladd sydd fyny ar yr afon 90 o filldiroedd. Yr oeddam wedi angori ar gyfer y dref am dri o'r gloch prydnawn dydd Llun, a chyn nos yr oedd pob twll a chomel ar y decks wedi eu llanw o bansnas, y rhai a gludid o'r lan mewn pob math o bithau nof- iadwy y medr yr Ecuaddiaid eu dyfeisio, y rhai a gludid ar fwrdd yr Ocoya i Callao i'w gwerthu. Tref enwog ydyw Guayaguil, yn cynwys oddeutu 20,000 o drigolion, y rhai ydynt yn byw gan mwyaf ar ban mas, gallwn feddwl. Y mao iddi un street yn gvvynebu ar yr afon, yn nghydag ystrydoedd croesion yn ar- wiiin at y back slu^s. Hefyd, y mae yn dref amddiffynol; ychydig ganoedd latheni islaw, yn llygadsythu ar yr afon nos a dydd mewn hen sterf goed, y mae 25 neu 30 oynau cegagored, a golwg wancus arnynt, a pheleni marwol yn eu boliau, yn cludo angeu parod ar darawiad amrant o rybudd am y trosedd lleiaf. Gwlad gyfoethog mewn mwnau o wahanol fathau ydyw Ecuador, mae'n debyg, ac yu ffewytblawn- iawn, ond ychydig neu ddim a werthir o honynt; tebyg mai y rheswm am hyny ydyw, ei bod mor boetb, y mae o dan y cyhydedd fel y canfyddir ar y darluniau; er hyny, y mae lleoedd ynddi a'u hinsawdd yn dymherus ddigon. Dyna Qaito y prif ddinas er enghraifft, yr hon sydd yn union dan y Z,ne; eto, drwy ei bod yny mynyddoedd, cyfrifir hi yn ddinas iachus ac mewn hinsawdd gymedroL Tebyg ydyw bywyd yr Ecusdoriaid i fywydnos Sadwrn yn lon j-room y Miner's Anna er ys pymtheg neu ngain mlynedd yn ol, pan ydoedd yn. synagog a senedd-dy y Gwyddelod, a'r- Cymry a'r Saeson yn cydgyfarfod a hwy i sett o counts. Y gofyniad sydd ar flaentafod pob dinesydd yn Ecaador bob boreu ydyw, I Who is the President to- day I" Y mae y fath ansefydlogrwydd yn cynyMhu anym- dftiiiedaeth a therfysg fel y mae nerth y bobl yn cael ei dreulio yn ofer ac am ddim. 0 Guayaguil, ar ddiwrnod clir, gellir can- fod tad a nxam y mynyddoedd mawrion yn y cylch yma, sef Cotopayi a Chimboraro, ond yr oedd yr hen bobl megya yn glaf heddyw yn y gwely gan anwyd trwm, ac wedi eu lapio mewn blanceai gwynion trwohus. Gwelsom rai ell plant, y maent hwy yn dalach na mi gryn dipyn. Wedi i'r nos gladda yr 011 o'n golwg yn ei mantell ddu, yn ughydaa hadgofio ei bod yn amser gorphwys, cerddai pob uu ar hyd y deck. gan edsych am rywle lIe yr oedd awel fechaa i'w chaal er gosod ei hun i lawr dros y nos, ond yr oedd hyny mor ofar a'r dyn a I brush yn ceiaio irhwbio y Negro yn wyn oanys nid oes yn Guayaguil fwy o wynt nag sydd o heddwclv; eithr eawsom ddigon o awn tavan- au a goleuni mellt, yn ng4yda gwlaw heb fesur, tebyg ydoedd y noson yma ar fwrdd yr Oroya i noson mewn hot balla. Am y croesawiad brwd a gawaom, bydd coûm cynfis am Guayaguil yn ein ..Pan ffùdd tywyUwch poeth aoa Lun o flaw goleuni brwd ddydd Ma wrth, nid oedd i'w ganfod o amgylch yr Oroya ond bananas wrth y miloedd, ac er fod y He wedi ei lanw nos Lun, gorlenwid pob twll a chomel ddydd Mawrth; a phan ymadawsom tua naw o'r glooh, yr oedd 71U dynelli o honynt ar ol, a golwg siomedig ddigon ar y perchenogion. Hwyliasom yn ol yr un ffordd agy daeth- om, yn gwmni Uuosog, gan gyfeirio ein trwynau tua P^yti. Maddeuwch i mi am ddweyd y gwir, er y dichon iddo fod yn an' nymunol; canys doniol iawn oedd perchen- ogion y bananas, y thai oeddynt yn deck passengers fel eu heiddo, a phob un a eoai of arms yn ei hymyl yn nghanol y thau, fel na fyddai rhaid ofni niwed na thrafferth pe dygwyddai D. T. Jones godi terfysg yn y deyrnas fewnol, yr oil oedd ganddi hi i'w wneud ydoedd dal y pen uchaf neu y pan isaf fel y byddo angen uwchben y coat of arms, (yr hyn a elwir gan rai yn yr Hen Wlad yn Jerry) a gollwng y drwg i'w geudod ef, yna taflu ei gynwys ad dros y bwidcl iw buro, ond anghofiai rhai o honynt wneuthur hyny wedi cael esmwythad, canys gwelid y boneddwr yn rholio fel meddwyn hyd y lie, gan fedyddio y banams a'i gynwysiaa ffiaidd. Diau y codid extra price am y rhai hyny yn Oallao. Yr wyf yn g sod y nodiad anwedd- aidd uchod i fewn, er mwyn i chwi ganfod deceneg menywod Ecuador, y rhai na chy- wilyddient wrth yr arferiad yn eich gwydd, pan yr oedd cyfleusderau dirgel yn ymyi. Ffei o honynt. Tua 40. milldir islaw Guayaguil y mae pentref bychan yn cynwys tua 30 i 40 o fythynod. Yma y mae yr inspector yn byw, ac nid oes caniatad i'r un Uestr basio y lIe hwn heb ya gyntaf i'r inspector wneud ar- chwiliad o'i chynwysiad, rhag dygwydd fod ynddi arfau thyfel, mae'n debyg. Lie Swysig iawn yw hwn; beth fyddai British [an-of-War o flaen y dref hon ? Diamhen y suddai i ebargofiant bythol wrth un edrych- iad bygythiol o eiddo yr Ecuadoriaid!! Gyda ein bod yn gidael yr afon, ac yn ysgwyd dwylaw u .w.iith eto gyda Mr. Taw elf or, fel hen gyfeillion cyfarwydd, yn Uawenhau wrth ganfod ein gilydd yn fyw ac" yn iach, yr oeddem yn ngolwg tiroedd Peru; eithr cyn cael fawr olwg arnynt, suddodd yr haul megys yn mynwes yr eigion fel pelen- fawreddog o din. a llanwodd y dwyrain ein llygaid a thywyllwch fel na allem ganfod. Boreu ddydd Marcher, yr oeddem ar y bwrdd cyn agor einliyg dd braidd, er canfod y porthladd yr hwyliasom tuag ati, sef Payti, ac erbyn saith o'r gloch yr oeddem wedi angori yn ymyi hen long anwaraidd yr olwg ami; yr oedd yn noethlymyn, ac wedi ei chadwyno yn ddyogel; druan o honi, yr oedd yn ddrych o lawer un ,\n Nghymru, wedi treulio ei nerth i ymladd ei ffordd drwy ystormydd geirwon yr eigion trochionog, wedi cael gwaredigaethau cyfyng lawer tro, vedi brwydro yn egniol i gadw ei phen uwchlaw y don; ie, wtdi cludo i luaws eu fortune yn ddiau beth wedi hyny ? Ei throi i ryw gornel megys allan o'r ffordd" a'i chadwyno fan hono i gyflawni pob brynt- waith. Onid felly y mae ar lawer un yn Nghymru ? Dyma t i o'r diwedd yn un o borthladdoedd y tir dymunol, a'r wlad yr hir iidysgwylid am dant. Pent ef bychan ydyw Payti, cynwysedig o ychydig ugeiciau a fythynod pridd, yn nghydag eglwys ac estacion, wedi eu badeiladu yn ngodreu mynyddoedd cymedrol, yn y gilfach pellaf, Mynyddoedd uchel yn yr Andes, y blaenaf tua 19,000 o droe feddi o uchder, ac yn Uosgfynydd yr oUf tua 21,500 0 droed- feddi 0 uchder. fel pe wedi ffoi o flaen rhuthrwynt rhyw- bryd i lechu ond nid seth ya hollol o't ffordd, canys yr c-edd golwg anniben yma beddyw-yr heolydd megys afonydd yn llifo gan laid tew a thrwehus, sef defnydd y tai, y rhai a gludid yn rhad a dieeremoni i'r mOr. (rltc barlan).

PETHAU OD TREDEGAR. Peth od fod Ceiliog Gwynt yn medrti gweled heb lygaid, clywed heb glustiac, ac ysgrifenu i'r newyddiadur. Dywed- dd un dyn wrthyf y dydd o'r blaen mai "peth od fod y Ceiliog Gwynt yn r ewid ei destyn m mor ami." Nid mor od, pan goflogi pwy yw y feistr. Peth od yw gweled pacman yn aelod o Fwrdd Lleol, a phiegethwr yn taiudeg punt am ddim, a hyny heb i Geiliog GWyut ei weled. I Peth od fod dynion yn talu income fax er mwyn cad eu cyfrif yn yr high. class; Shon Gomer, gan gribo ei farf, yn tyatio mai tair Eunt y flwyddyn oedi ei incwm ef a Einion ach y draper yn grwgnach am fod Ceiliog Gwynt yn ei anrhydeddu. Ptth od fod Wilkins a First Class wedi troi at y Christ!an Mission, gweddw o Sir- howy yn hallelujah lass, a Rees bach y Doc- tor yn pregethu iddynt. Peth od fod dynion yn meddwi heb" arian, a Temlyddiaeth Dda yn fyw yn nghanol 8WD meddwdod, dim bwyd, a stop bucks. Path od oedd clywed saith o ferched o'r un Circle yn tyngu eu gwaith o flaen yr yn- adon yr uu dydd, merch yn gwerthu ei phlen- tyn yn freehold proret-ty am ddwy geiniog, a gwraig John Goesbren yn fyw wedi iddo ef dynu y strick drosti. Peth od fod John Evans wedi cyrhaedd y teitt o AC. mewn cerddoriaeth, a pheth od os na fydd gan y FrAn o'r Pare rywbeth i!ck hysbysu am y "lasses" newydd yr wythnos ddyfodol. Peth od fod achos crefydd mor isel ya ngwyneb cymaiat o fanteision, dynion-ya tyrn cymaint-ar ol swn, a phregethwyr met ddifater. Dywedaf wrth derfynu, bydded i'r l- haool enwadau fod yn od o selog f. I Meistr, ya od o wresog yn ei waith, d o ddiwyd er eu mwyn eu hunain d- ddyniun. BRAN O'U I o.

MARWOLAETH A CHLADDEDIG- AETH MR. T. JENKINS, CWMAFOJT* Y mae yn dyfod in rhan yr wythnos yixa y gorohwyl pruddaidd o gofnodi ma-wolaetk M. Thomas Jenkins, Miners Row, Cw'mafce. yr hwn fu fa-W EbriU 17eg, yn 55 mlwydd oed. Nid oeddem yn dysgwyl angeu- xm gynted, er ei fod yn gwaelu ac yn myned yn wanach wanach am yn agos y ddwy flynedd ddiweddaf, a pko* dydd yn dyfod a rhyw arwyddion foi datod i gymeryd lit; •nd boreu dydd Iau^ 17^g{ wedi i'w fall ieuangaf gael gair oddiwjtho cyn myned i'w waith, ei fod 'cystal ag arfer-Bad oedd ddim Uawer gwaeth'—yn mben deng mymyd wedi hyny dech?euodd besweh, a thorodd ei waed, fel y bu farw yn fuan gan ddw-syd 'good byewrth ei anwyl briod, a sibrwd geiriau Steohan,' Arglw^dd Iesu detbya fy ysbrydfelly terfynodd einioea y tawel vw caredig Thos. Jenkins. Fel dyn, yr oedd y* ymadawedig yn cael ei barchu gan bawV, oblegyd gwnai ddaieni i bawb. Yr oedd ya heddychol, diymhoogar, yn bleidiwr gwreeott i'r hyn oedd deg, ac yn withwynebwr dewr 1 bob gormes a thra s Ni fu erioed ei gared- icach fel cymydog—canal nos fel eanol dydd' byddai ei wasanaetb yn barod, ac nid i MB fftrynd au yn unig, ond y dyeithr yr un fath a llaw nhaau bob aibser yn llwyddiant M gymyd. gion yn II h b peth, heb eiddigedda wrth neb mewn dim. Nid oedd yn siaradwr mawr gyda chretydd, ond gweithiwr yd >edd ef mewn ffordd ddyetaw—un o'r ffyddloniaid dystaw-hoffai glywed eeill yn siarad, a byddai bob imser am i'r ieueuctyd wneud hyny, ond credai am dano ei hun na chafodd ef allu i'r pwrpds hyny erioed; ond waeth beth fo tafod dyn, er fod rhaid i rywrai wneud defnydd o hwnw er cario'r achos ya mlaen, eto buchedd dyn sydd yn Ilefam uwchaf am dano, a chredai yr yniadawedig hyny, ac am hyny Uefarai trwy ei fucheda gan nas medrai ff <rdd araU ac y mae ei enw yn arogii yn beraidd ar ei ol. Doeth i feddiant o brofid crefyddol uchel cyn ei farw. Nid yn fuan aiff ei brofiadau melus yn anghof gin y sawl a'i clywodd yn y cyi- arfodydd gweddi diweddaf yn ei dy, ac yn neilldupl y cytado gweddi olaf cyn ei farwolaeth. Aeth ei deiodadau y pryd hyny yn rhy uchel i'w ntur wan anu dal, fel y bu bron llewygn. Gyda'r un teimladau y ba farw. Gweddi wn ninau am giel meddu hyder mor gryf, a theimladau mor ysbrydol wrth farw. Bydded yr Arglwydd yn dyner o'r weddw alarus sydd ar oh ac yn gysur i'r plant, a bydded. iddynt rhodio yn fiordd en tad. Gweinyddwyd yn yr angladd gan ei barchus weinidog, y Parch. W. Thomas, a ehladdwyd ef yn mynwent eglwys y plwyf. MILES,.

LLYTHYR 0 COLORADO. SILVER CLIFF, CUSTER Co., COLORABO, Ebrill lOfed, 1879.. MRI. GOL.,—Wnle yr ydwyf yn gollwng fy llith i lawr oddiar ben Mynyddau Ureigiog Colorado, dan obeithi na fydd i neb o honoch dderbyn dim niwed oddiwrtho pari fyddo yn disgyn tua ohjanydo^raeth Aberdar. Yr ydwvf am roddi ychydig o han?s y lie hwn, sef S lver Cliff. Lie newydd y 'y«-, wedi c _el ei sefydlu ar y gwastadedd rh^-ng y myriyddall, a gallaf ddweyd ei fed yn le sydd ar ei gynydd. Y mae ei bob; 2 eth tua phedair mil, yn cynwys braidd p ia th dan h ml; ond nid oes yma lawer o Gym y ar yr amser preenoJ. Y mae yma a( i ladatt. mawtion yn cael eu hadaJadu ea byn yr amser sy d i ddyfod. Y mae yma hefyd" ganoedd o ddynion yn edrych am y peth m. gwerthfawr sydd yn y ddaear; a thrwy ddyfal bar hid, y maent wedi dargarfd y. pethill yr o-ddynt yn ddysgwyl am dan n., sef y Carronate a'r Gellena-pot) uu o'r d hyn yn cario anun ac ur. Dyma He y ma America yn cario ar yr Hen Wiad, sef ei bod yn j h ddi rbyddid i'r tlawd fel y c, fuethog. Gall y dyn tlawd fyned allan a'r mandrel a'r ha-, a chyuoeryd darn o dif a gwneud y path a fyno yg ef; ac y mae y darn t r h *nw yn cynwys pumtheg cant o droedfeddi w.th dri chnnt o led, sef tir i brospectio; ond os bydd iyn am gael tir i wneud ff-rm o hono, gall gael chwech urain. erw o cir dim ond ei gauad i mewn. Nid oes yma lawer o ddynion cyfoethog, ond y