Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
15 articles on this Page
The Cambridge School, Walter…
The Cambridge School, Walter Road, Swansea. HEAD MASTER: Edward T. Davies, B.A. (Honours), Cam- bridge; 1st B.A., London; Prizemen (Classics & Mathematics), Trinity College, Cambridge.
COMMITTEE:
COMMITTEE: The following gentlemen have kindly lent their names as Referees, and will constitute an examining committee, that is, will con- duct the Annual Examination of the School: W. Garnett, Esq., M.A., Fellow of St. John's College, Cambridge, and Demonstrator of Experimental Physics in the University. J. R. Harris, Esq., M.A., Fellow of Clare College, Cambridge. R. D. Hicks. Esq., M. A., Fellow of Trinity College, Cambridge. A. J. Tillyard, Esq., B.A., Scholar of St. John's College, Cambridge. C. Y. Coatea, Esq., (5th Wrangler, 1877), Scholar of Trin- ity College, Cambridge. Rev. M. Robertson, B.A., D. Sc. Cambridge. Hugh Owen, Esq., (Hon. Sec.), University College, Aberystwyth. In this School the Physical Sciences are taught. The course of study includes Mathe- matics (Pure and Mixed), Latin, Greek, French, German, English Grammar and Literature, History and Geography (Ancient and Modern). Stress is laid on accuracy in the subjects of Elementary and Primary Instruction,—Reading, Wnting, Spelling, Arithmetic, &c., as essential to a more ad- vanced and extended knowledge. The School Year consists of three working terms of about 13! weeks each. The Fees, payment of which are required each term in advance, are as under: For Day Pupils, 4 Guineas a Term, or 12 Guineas a year. For Boarders, under 12 years of age, 50 Guineas per annum from 12 to 16 years, 60 Guineas over 16 years, 70 Guineas. For further particulars apply to the Head Master, Cambridge School, Walter Road, Swansea.
Advertising
T mae Cymdeithas Adeiladn Merthyr a Dowlais. YK barod roddi b*nthyg, ar Mortgage, airy Rhybydd Byraf, symiau o .100 i £ 10,000, I'w tain yn ol yn Gyfranau Mieol »eu Chwartorol. Y mae i tenth) cwyr yn y Gymdaithao hon featofe- ion arbentg na chair mewn Cymdeithaaaxi erelll, nen gan toereonau uaigol. Teiir y trauilao cffreltiiJol gan y Cymdeithas, a dyogelir annibyniseth y Ben- fiiycydd, cjbyd ag y parheir i dalu yr ad-daliad&u addawedig, gan y Cofreetrydd dan Gyfraith y Cym- deithesau Cyfeillgar. Cedwlr y dirgelwch manylaf. Dymnna y Cyfarvyddwyr hyabyau ea bod ya bared i dderbyn symlau o arian fel arian beathyg ar Ltelerau eanlynol o elw: £ 4 y cant i'w galw ar ddao i; j64| y cant ar bedwar mis; a £ 6 y oant ar shwech mia. t n Am hysbf srwydd pellach yaoiyner a Mr. JB. ROBERTS, yn Swyddfa y Gfmdeithaa, ynlyiotoria Btreet, Merthyr. Yn awr yn Barod, Pris Swllt a Chwe' Cheiniog, Swllt, a Chwe' Cheiniog, LLAWLYFR Y BEDYDDWYR CYMBEIG, AM 1879, Yn cynwys Blwyddiadur a Dyddiadur am 1879, Sabbothau am 1879 ac 1880, Ys- fcadegaeth yr Enwad yn Nghymru a thrwy y Byd, Cyfrifon a Chymdeithasau yr Enwad, Deddf-Hawliau yr Ymneillduwyrt Cofres o Enwau a Chyfeiriadau y Gweinidogion yn Nghymru, &c., <fcc.. Y mae'r Dyddiadnr yn gyflawnach eleni nag y bu erioed o'r blaen. Lie na byddo Dosbarthwr. gyrer am at y Cyhoedd- wyr, GRIFFITHS & SON, Printers, &c., Cwmavon, Glam. DIN G DONG-BELL. GEORGE'S OAMBRIAN VOICE LOZENGES. A Letter from Eos MOBLAIS. DEÀB SIB, I am very much pleased with the effect which your Lozenges have upon the voice. They are far superior to any- thing I have been able to procure. Singers will find these Lozenges a great acquisition. They are deserving of all the commendation that I can bestow upon them, and I shall have great pleasure in recommending them to all my friends who take an interest in voca] masio. I am yours, &c., Eos MOBLAIS. PBOPRIETOR :—J. E. GEORGE, K.B.P.s HIRWAIN, GLAMORGANSHIRE. 4der Port 4.c, 8o, a 11 Ie. C. SCHWER, Watchmaker, Jeweller, Silversmith, Optician, &e., Ac., 18, Commercial Strut, Aberdare. SCHWERER'S "Watohes to ault all otaaaea of purchasers. SOHWERBR'S Watohes of the beat English and Foreign make. SCHWERER'S Gold Patent Livers from SIO 16.. CHWERERS Silver Patent Livers at 44 4s. A5 up to 117 7a. SCHWERER'S Sold Geneves M 4s, At 68., up to £ 10 1' s SCHWERER'8 Watohes are always ready for am, beinlr skilfall v timed and adjusted. Purchasers cannot do better than send to me lor a Watoh, which will be supplied or forwarded to any address on receipt of P.O.O. SCH WERER' S Eight-Day Clocks, Ordinary Cioaka, Timf pieces, &c., cf the btst and newest designs. SCHWERER'S Silver Goods in great variety. BCHWERER'S Electro-Plate of the neweat and best description. SCHWER £ R 8 great stock of Speotaolea, oom- pfiaea all kinds on Gold Steel, and Shell Frames. SCHTOERER repairs all kinas of Watches, Clocks Jeweller". Plate, &o., in the but style. SCHWERER begs respectfully to thaim the Public for their past patronage, trusting a oontinnany of the same. Oe ydych am Oriadur o'r fath ere-, ewoh at I C. SCHWERER, Oommroial Street, Aberdare TEECYNON SEMINARY. MASTER W. JAMES, B.A., (Lond.) Duties will be resumed on Tuesday, Jan. 7th, 1879. DAVIES' Dining and Refreshment Rooms, 11, CANON ST., ABERDARE. Darganfyddiad .N ewydá WILLIAMS'S Compound Castor Oil Pills. YR unig ffordd i iechyd mturiol yw trwy gymeryd 4 Williams' Castor Oil rills. Y maent yn cael eu gwneud o'r llyseuyn Castor, yn gynwysedig o'r prif lysiau a gydnabyddir y feddyginiaeth oreu i buro y gwaed; felly mae y Peleni hyn yn tra rhagon ar ddim a geir o'r llysieuyn Castor ei hunan. Y maent y feddyginiaeth oreu all&n, nid yn^unig I buro y gwaed, ond hefyd er dadwreiddio pob math o gornwydion, clwyfau, ac ysfa yn y cnawd; Y maent yn feddyginiaeth ragorol hefyd i leddfu anhwylderau yr afu, llosgfa yn y cylla, (bilUottsne8s)f cur yn y pen, ac l symud ymaith wynt, chwyddiadau, curiad y galon, y Siles a'r gravel, y dropsy, poen yn y cefn, wfr-atahad, bias annymunol yn y genau, a theimlad o orlawnder ar ol bwyta. Y maent yn feddyginiaeth anmhrisiadwy i fenywod, gan eu bod yr un yn heffeithiau a Chastor Oil, ond yn tra rhagori arno, ac yn llawer hawddach i'w cymeryd. Y maent yn gweith- redu mor esmwyth a diboen, fel y gellir eu 'r cymeryd gyda dyogelwch gan bawb. Drwy hyny, gellir eu hystyried, nid yn unig y fedd- yginiaeth oreu at yr anhwylderau uchod, ond yn gaffaeliad anmhrisiadwy i'r cyhoedd. Gan fod rhai yn teimlo cryn anhawsdra i lyncu Peleni, y mae Williams wedi darganf od flFordd i'w gorchuddio a gwisg, yr hyn a'* gwnant yn hollol rwydd i'w cymeryd gan y mwyaf tyner eu harchwaeth. TYSTIOLABTH PWYSIG ODDIWRTH FEDDYG. Hynsydd i ardystio fy mod wedi archwilio Peleni 'Compound Castor Oil' Williams, ac yn cael'eu bod yn cynwys y prif lysieuau at y doluriau hyny y maeat wedi en hamcanu. Dylasent gael cefnogaeth gan bob teulu yn gyffredinoL Ds. BLAKE. Anny and Naxy Hospital, Scutari. ETO O'R AKERICAJ Dyeddefais yn fawr oddiwrth y dropsy, piles, a'r gravel am fiaeedd. Aethum o'r diwedd yn anallnog i ddyfod o'r gwely gan maint y chwydd rÚ pcen. Gallaf sicrhan fod yr holl anhwylderau uchod wedi fy llwyr adael, ac oddiar amryw yn p ardal bon, trwy gymeryd eich Componnd Castar Oil Pilla. Yr eiddoch yn dra diolchgar, MAAY JAITB DAVOS. Youngstown, Ohio. STKIAD BAKDD. Chwi gleifion gwywedig, yn fychain a mawi Mae iechyd yn agoa os mynwch yn aWY; Os ydyw YWeuliBd a'r 'stiunog yn wan, Yr afu a'J galon yn methu eu than, Gwnewch roddi'r clefydau i Kfd yn y drill*, Drwy gymeryd i'ch gwella y Castor Oil Pills. Prifysgol Glasgow. RHUBDWAWR. GWKLLHAD ODDIWRTH T PIXJRS A'R GRATBL Drwy gvmeryd eich Compound Castor Oil Pills cefais wellhad buAa. Yr oeddwn yn methu eerdded cam braidd, ae yn methu eis- tedd o herwydd y Piles, a phoen yn rhan iselaf y cefn, cut yn y pen, a ,it cltmiau yn wan. Hefyd trwy gymeryd yr un Pills cef- ais lwyr wellhad oddiwrth y Gravel, yr hwn oedd yn fy mlino yn barhaus. Dylai pawb wybod am y feddyginiaeth hon. Trecynon. MRS. THOMAS. GWUMJIAB BndDÐOL o GLM-TD TB ASM A DIS-FTG TBHTTLIAD. Syr,—Mae yn llawen genyf hysbysu y gwellhad rhyfedd a gefais drwy gymeryd eich Compound Castor Oil Pills nodedig. Yr oeddwn wedi gwneud prawf o bob math o gyffeiriau, ond y cyfan yn ddieflaith. Dy- oddefais am flynyddau meithion oddiwrth glefyd yr afu a diffyg treuliad, gwrthwyneb- Sd at fwyd, yr hyn a'm haoallnogodd i ddilyn chai fyagalwedigaeth. Arol cymeryd dan nychaid o'ch peleni fe'm hadfenryd. i gxflawn iechyd. Maent hefyd yn rhagorol mewn achosion o piles a graveL—Yr eiddoch, Llanelli CAPTAUT JOHK PATTISON. MODDIOIT DOCTOR TBT MBTHU, A PnnJM WLLXIAMS Tiff iAOHAtr. Yn ddiolchgar yr hysbysaf chwi o'r gwell had gwyrthiol a gefais drwy gymeryd eich 'Compound Castor Oil Pills' Bum mewn blinder mawr gan boen yn fy aienau, y stumog yn methu ei ran, poen yn fy nghefn, a gwaethaf oil, methu cysgu y nos; ac er cy- meryd llawer o foddion doctor am amøeI maith, eto dim lies nos cael eich Pills chwi, y rhai yn bur fuan a'm gwellasant. Yn awr yr WTf yn holl iach. Y mae ty nghwellhad wedi peri syndod mawr yn y gymydogaeth ho*, it wyf yn anion hyn er Dudd i'r cy- hoedd.—Yr eiddoch, ANN EVANS, Maerdy, Ferndal*. Er Dyogelwch, cofiwch ofyn yn e^lur am Beleni Compound Castor Oil Williams, a gofalwch fod stamp y Llywodraeth ar bob blychaid o honynt; heb hyn nid oes un yri gywir. SYLWCH.—Cofier fod arbediad wrth brynu y blychau mwyaf, sef 2s. 9c. Y maent yn cynwys tri o'r rhai Is. lie. As werth mewn blychau Is. lie. a 2s. 9c. yr un, gan bob Fferyllydd, neu trwj^r Post oddiwrth y perchenog, am 15 neu 34 o stamps. Perchenog—D. WILLIAMS, Dispensing Chemist, Gadlys, Aberdare, Glam. Yn awr yn barod, pris 4c., dywylr post 4ci'J CANIEDYDD Y PLANT, YN CYNWYS TONAU NEWYDDION YN Y TONIC SOL-FFA, At wasanaeth yr Ysgol Sabbothol a Chorau Plant, GAN J. PETERS (AFAN ALAW). Pob archebion i'w hanfon at y cyhoeddwi -D. L. JONES (Cynalaw), Briton Ferry, Glam. LLINELL YR ALLAN. Agerlongan IJythyrgodol Breiniol. YMAE y linell hon yu cynyg manteision nefll- duol, a dylai ymfudwyr i norbyw ran o Ganada neu yr Unol Dalaethau, 08 ydynt yn awyddus aID achub arian ae amser, ymofyn a JT. L. JONES, Sw^ddfa'r Aberdtm Time*, Aberdar 7. W. J ONE 8, Dilledydd, fto., 67, Oxford Street, Mountain Aah; OWEN 11 ORGAN, Siberia "Villa, Llanwyno E«ad ALLA^RO'tHlKRB AND CO., James Street, Livwpool* STAG INN, TREOYNON, ART UNION. WINING NUMBERS. 1st Prize, 664; 2nd, 65; 3rd, 88; 4th, 157; 5th, 718; 6th, 390; 7th, 332. L. N. WILLIAMS, W. EDWARDS, JOHN GRIFFITHS. BEIRLEBEM, TREORCI. pYNELIR CYFARFOD LLENYDDOL y Capel uchod. Chwefror 13eg, 1879, pryd y gwobrwyir y Dnddogwyr mewn Can- ladaeth, Rhyddiaeth, Araethyddiaeth, ac Adroddiaetb, &c. Llywydd, Nathan Wyn. Beirniaid: y Traethodau a'r Ysgrifau, y Parch. T. Davies; yr Adroddiadau a'r Air- eithio, Mabon; y Farddoniaeth, y Parch. E. Pugh; y Ganiadaeth, Mri. Wm. Thomas, Treorci, a Wm. Abraham (Mabon). PRIF DDARN I'R COR PLANT. 'Yr Udgorn a gan,' yn Gymraeg neu yn Seisneg, o 'Telyn yr Ysgol Sul,' gwobr 1 10 0 A darlun o'r arweinydd, gwerth 0 10 0 Y Programs yn barod, yn cynwys pob manylion; i'w cael am v pris arferol gan yr Ysgrifenydd,-JoHN HUGHES, Crosswood Cottage, Treorky, Pontyptidd. IEES EVANS, LÂ 'if' TAILOB AND DRAPER, 45, Commercial Street, Aberdare, BEGS t3 announce his numerous Cut.. .D TOMER and the Publio that his BroCI or WOOLLENS for the Antunm AND WII ter (1878) is now complete, which is selec- ted from the Bewt Markets, the Quality acd Style of which caocot be surpassed. B. E. wisbea especially to call atten- tion to his 50s. Suits, made from Scotch and BLISS* Chipping Norton Tweeds, as being the best valuo that can be offered in the Tirade. BWRDD Y GOLYGYDD. RIRW AUNYDD.-N a,yroedd perffllith roesaw i Morganwg yn ein colomau, ac yr ydym yn dweyd yn hyf a phenderfynol, ac yn barod i brofi hyny hefyd os bydd eisiau, na adawsom allan o'i Yligrif ddim a ber- thynai yn y filfed ach i'r ddadl. Buasem yn ffyliaid mawr i adael i neb yn ei nwyd- au, a hyny yn ein colofnau ein hunain, ein blacMxxllio. NAGROM HARRAN.—Ni feiddiwn gyhoeddi eich cyngor er ei fod yn un priodol, heb ei fod yn dyfod trwy law ein Gclygydd Barddol, sef Mr. T. Williams (Brynfab), Trefforest, Pontypridd. Baich y g&n ydyw rhoddi amnaid o Dell i ryw un a dybia ei hun yn ganwr mawr tua chymydogaeth y Gilfach Goch, ao ynngrym y dybiaeth hono yn rhuthro i ddecnreu canu, gan dybio y gall ganu pob math o benill at y cldwy don y mae yn eu medru. JOHN GRAY.—Y mae eich ystori yn dda-y bwndel mawr TARIAN o dan y fraich, a'r tri Ysgerbwd" yn mhoced y wasgod; ond dyna, y mae mor anwyl gan ei beith- ynasau ag yr oedd bedair blynedd yn ol, pan yn greadur cnawdol braf.
GWEITHREDIADAU TWYLLODRUS…
GWEITHREDIADAU TWYLLODRUS Y WEINYDDIAETH DORIAIDD. Y mae yn anhawdd dyfeisio beth sydd mewn twyll mor awynol i rai pobl. Cryn- ant yn mhresenoldeb gwirionedd fel Satan yn mhresenoldeb Crist, a dywedant feI Y dywedodd y lleag uffernol, a ddaethost ti yma i'n poeni ni cyn yr amser?" Y mae y dyn a ddywed y gwir am Gladstone neu am Beaconsfield yn cael ei ystyried yn elyn i ddaioni gan bleidwyr dall y naill neu y llall. Paham Da ildiai dyn a rheewm yn ei feddiant i wirionedd syml, yn lie ceisio ei osgoi fel llygoden yn ceisio osgoi y gath, gan redeg i bob math o dwll am ymgnddfa. Nid yw Mr. Gladstone ei hun yn edmygu dynion troeHog. Y mae syml- rwydd dyn yn chwilio am y gwirionedd yn briodoledd amlwg yn ei nodwedd ef. Ac ni ddiolchai efe i un dyn i ddweyd celwydd eronwyn ei fawrhau ef. Ond am Beacons- field a'i weinyddiaeth, y mae yr elfen dwyllodruB yn rhedeg drwy eu holl weith- rediadau hwy. Dywed gohebydd yn y Daily News Llundain fod cyhuddiadau o dwyll wedi cael eu gosod lawer gwaith gan Rydd- frydwyr yn y Senedd yn erbyn y Toriaid, odan yr enw mwynfoes o "anghywirdeb." Ond y mae y Toriaid yn ddigolus, ac wedi gwrthod derbyn y cyhuddiaa, gan dystio mai dynion geirwir ydynt hwyJ Un peth yw dangos digofaint ffirochwylltog, peth arall yw profi nad yw y cyhuddiad a gynhyrfa y digofaint yn un gwirioneddol. Dywed y gohebydd uchod fod y theory Toriaidd, yn Dghyloh yr hyn a olyga osod- iad gwirioneddol, yn hanfodol wahanol i'r hyn a ystyrid yn gyffredinol, fel datganiad o'r gwirionedd. Rhydd efe enghreifftiau fel J canlyn:- Un wythnos gofynai Syr S. Northcote, Canghellydd y Trysorlys, i'r Ty am .£6, 000,000 08 byddai i ryw ddygwyddiad gymeryd He. Yr wythnos ganlynol go- fynai yn benderfynol am yr arian, heb fod y dygwydaiad bwnw wedi cymeryd He. Yn neohreu y flwyddyn gyllidol dywed- odd Northoote mai hyn a hyn o arian fyddai yn angenrheidiol, er fod y llywodr- aeth wedi penderfynu ar ryw gynllun o weithredu fyddai yn gofyn llawer yn rhagor o arian. Wrth ohirio y Senedd dros y Pasc, dywedodd Northcote nad oedd dim yn debyg o gyfodi yn ystod y gohiriad i beri pryder i'r senedd a'r wlad. Ond cyn i amser y gohiriad derfynu gwelodd y llywodraeth fod rhyw berygl yn bod, Wa gorfododd i gyflawni gweithred ddyeithrol, tu oefn i'r Senedd I i Yr TTIUAER y galwyd milwyr o'r India, beb ymgynghori a'r Senedd, pan yr oedd y Senead yn eistedd, ar draws deddf ein cyfansoddiad gwladol ni, ceisiodd swydd- ogion cyfreithiol y Weinyddiaeth Doriaidd gyfiawnhau eu gwaith yn troseddu y ddeddf, trwy ddweyd fod hyny wedi cael ei wneud o'r blaen, heb fod un prawf fod y fath beth wedi cael ei wneud o'r bla( n! Profodd Mr. Gladstone hyn, ao ni allai y troseddwyr droi yn ol ei brofion ef. Dywedodd Beaconsfield nad oedd dim gwahaniaeth barn yn y Cabinet, pan y daeth yn amlwg wedi hyny fod dan o aelodau pwysig y Cabinet wedi bygwth rhoddi fyny ei swyddau, am en bod yn anghytuno a Beaconsfield ac ereill. Cyhuddodd Beaconsfield Mr. Gladstone ei fod wedi ei ddesgrifio ef fel dyn "diafl- aidd." Gofynodd Mr. Gladstone am brawf. Ond nid oedd yn bosibl cael prawf. A ffaelodd Beaconsfield ei gael. Er hyny ni thynodd ei gyhuddiad yn ol. Toriaeth yn ei nerth yw i ddyn haern celwydd, a dal ato wedi iddo gael prawf diamheuol mai celwydd a haerodd efe. Ao y mae rhai dynion yn Nghymru, fel y mae gwaethaf, yn ymddwyn yn Doriaidd yn hyn, fel y gwnaeth Toriaeth y Llywodraeth. Dywedodd Beacollsfield, fod y Czar, Amerhav»dwr Rwsia, wedi datgan nad oedd efe yn myned i chwanegu dim at ei dir- iogaeth ar gost Twrci, a cheisiodd ei ddrwgliwio ef fel bradychwr am uno Bessarabia, Kars, a Batoum, a'i diriogaeth ef, pan ar yr un pryd yr oedd gan Beacons field brofionmewn du a gwyn, fod yr Amherawdwr yn hawlio y lleoedd uchod, cyn croesi y Balkans, fel tal am y draul o orfod rhyfela. A chytnnodd Beaconsfield yn Berlin wedi hyny i'r Czar gael y lleoedd uchodl Dywedodd Beaconsfield fod yr Ameer, yn Affghanistan, fel plentyn wedi cael ei spwylio a Uythyrau caredig; ond y mae y ffeithiau yn profi fod llythyrau bygythiol iawn wedi cael eu hanfon ato er pan yr aeth yr Arglwydd Lytton i India. Dywedodd Arglwydd Salisbury fod crynodeb o bapyrau a anfonwyd gan y Llywodraeth, yr hwn a ymddangosodd mewn papyr newydd, mor wallus na ddylai aelodau y senedd ddim rhoddi ym- ddiried ynddo, ond cafwyd allan nad oedd dim yn anghywir ynddo, ond fod ambell beth dibwys, fel sydd yn arferol o fod mewn crynhodeb, heb gael ei roddi i mewn. Dywedodd Arglwydd Salisbury, nad oedd y Llywodraeth yn ceisio gorfodi Ameer Cabul i dderbyn cenhadon o'r wlad hon, yn groes i'w ewyllys,.ond daeth y gwirionedd allan fod y Weinyddiaeth Doriaidd wedi ceisio gwthio dau neu dri o genhadon ar yr Ameer, ac oblegyd iddo eu gwrthod, cyhoeddodd y Toriaid ryfel yn ei erbyn. Dywedodd Arglwydd Salisbury, fod y Rhyddfrydwyr yn oredu nad oes tia Llyw- Ffkrarilfch ynttu dda allan o Rwsia, er na feddj$ipdd neb o'r Rhyddfrydwyr ddim o'r |J?FI beth erioed. Ac os na wyr Salisbury hyny, rhaid ei fod yn bagan mewn gwybodaeth yn nghylch y blaid TLyddfrydol. Ond y mae y cyhuddiad yn debyg i un a wnawd yn ddiweddar, o danddylanwad anwybodaeth ahunanoldeb, fod Khyddfrydwr trwyadl yn Dori am nad yw yn credu fad egwyddorion Eglwys- yddot Mr. Gladstone yn gyson a rhyddid oydwybod. Toriaeth anwireddus noeth- lymnn yw y ddau gyhnddiad. Gellir calBglu mti gwaith Toriaid yw defnyddio geiriau o bwrpas i gnddio gwirioneddau. Dywedodd Beaconsfield yn neohreu, yr eisteddiad seneddol yn 1876, fod Y Slave Circulars, i orfodi oadbeniaid llengau ein gwlad ni, i beidio cadw slafiaid a ddiang- ent am noddfa atynt oddiwrth eu meistri creuiawn, rhag i'r wlad hon orfod tain gwerth y slafiaid hyny i'w meistri. Caf- wJd allan na thalwyd ceiniog erioed am yri hyn a wnieth un cadben wrth gadw slaf yn ddiogel rhag ei feistr creulawn, o dan Raw y British Flag. Gan hyny, nid oedd y Circulars ond pranc cynhenid Toriaeth, er mwyn profi i'r byd beth yw ei natur ormesol, farbaraidd. Dywedodd Beaconsfield yn mis Mawrth 1876, fod Iarll Granville wedi cefnogi cy- hoeddiad llythyrau Lange ar gamlas Suez, er na bu dim ymgynghoriad ag larll Granville o gwbl yn nghylch y peth. Yn yr un mis dywedodd Beaconsfield, fod y mesnr. i roddi titl Ymherodres i'r Freniues JA fater dJsgwyliad pryderus a brwdfrydig yn India. Ond ni wyddai tywysogion a brodorion India ddim mwy am y mater na thrigolion y Ileuad ddau ddiwrnod cyn i Beaconsfield osod y peth ger bron y senedd. Yn lonawi y flwyddyn ddiweddaf, dywedodd Beaconsfield fod y llynges Brydeinig wedi oael ei hanfon i f6r Twrci i wylied buddianau Lloegr. Rheswm gwahanol iawn a roddodd Salisbury a Northcote am ei hanfon. Dywedodd un aelod Seneddol o Sir Forganwg fod y llynges wedi myned yno "a chelwydd yn ei genau." Yn mis Mehefin y flwyddyn ddiweddaf, anfonodd Salisbury lythyr at ein Llys- genadwr yn Rwsia, yn ei anog i fod yn daer iawn ar lywodraeth Rwsia, i beidio cysylltu Batoum, Kars, ao Ardahan â Rwsia, ond yr oedd Salisbury mewn cy- tundeb a Llys-genadwr Rwsia, wedi rhoddi y lleoedd hyny i'r wlad hono, ddeg diwrnod cyn anfon y llythyr uchod 11 Taflu llwch i lygaid pobl y wlad hon, ac i lygaid y Tyrc- iaid, oedd y cynllun i anfon y llythyr. Y mae llawer o bethau eraill wedi cael en gwneud gan y weinyddiaeth Asiataidd, Doriaidd ar draws deddfau gwirionedd. Onid oes rhyw raib ar ddynion—dynion I gw,) boons, dealing, talentog—pan y gwnant eu hunain yn slafiaid i dad y celwydd, trwy geisio troi y gwirionedd naill ochr, cweryla ag ef, a chweryla a phawb sydd yn bleidiol i'r gwirionedd ? Anmhosibl i elyn i'r gwirionedd fod yn blentyn i Dduw. Gwirionedd yw Crist., Ysbryd y gwirionedd" yw ei ysbrydEf. "Geiriau gwirionedd" yw geiriau JJaw. "Dnw y gwirionedd" yw Duw ei hun. "Meibion niddywedant gelwydd" yw yr enw a roddir ar ei bobl Ef. Dywedodd yr apostol, "ni allwn ni ddim yn erbyn y gwirionedd, ond dros y gwirionedd." Pan y dywed y prophwyd foi pechodan Israel wedi ysgar Duw oddiwrthynt, un h o'r pechodan hyny oedd, nad oedd "neb yn dadlen dros y gwirionedd," ond yn ei adael "i gwympa yn yr heol." Dywed yr apostol fod "digofaint Duw wedi ei ddatguddio yn erbyn y rhai sydd yn atal y gwirionedd mewn anghyfiawnder." I'r rhai sydd yn annfndd i'r gwirionedd y bydd ilid a digofaint." Gocheled y rhai a, ddigiant wrthym am bleidio y gwiriotedd, rhag iddynt ddigio Duw am getnogi yr hyn sydd yn anwireddus.
LLANWRTYD.
LLANWRTYD. Cyn<diwyd eisteddfod yn y lie uchod dydd Calan. Cadeirydd, y Parch. W. Tudor Tho- mas, offeiriad y 11e. Arweioiad a beirniad y farddoniaeth a'r traethodau, Mr. J. Thomas, Llanwrtyd. Beirniad y cann, Mr. D. Jen- kins, Mus. Bac. Cantab. Agorwyd yr eis- teddfod trwy gael anerchiad gan y llywydd. I'r hwn a adroddo yn oreu Y Ffyliaid,' gau Mynyddog; 9 yn cv^tadlu—goreu, John Richards, Lisboume House. Solo, 'Gwna bobpeth a wnei fel Cymro pur;' 4 yn cys- tadiu-gorou, Rees J enkms, EscennoeL Y 4 penill goreu i Dymhorau'f Flwyddyn;' 9 yn cynyg bnddugol, Thalamus. I barti o 8 a ganont yn oren unrhyw Glee o'u dewis- iad eu hunain; 2 yn cystadla—goreu, Panti Beulah. Canu ar yr olwg gyntif; 5 yn cys- tadlu bnddug,)1, Rees Jenkins, Escemoel. Y traethawd ai Ddydd Calany buddugoL Parch. R. James. Canu Ewing,'a rhanwyd y wobr rhwng y Cor Undebol a Chov Panty- celyn. I'r farch a gano yn oteu unrhyw g&n o'i dewisiad ei hun, a gwobrwywyd Marga- ret Williams, Wellington House. Englyn i'r 4 Eim -1 16 yn cynyg-goreu, E. Williams (Cadifor), Cwmbwrla. rjr 4 a ganont yn oreu ar yr olwg gyntaf; 4 yn cynyg-gorou, Parti Llangamarch. Araeth ddifyfyr; 4 a gy&tadleuodd—goreu, David Davies, Cwmiv- fon. Cystadleuaeth y prif ddani, Molwch yr Arglwydd' (Parry); goreu, Goir Panty- celyn. Cynaliwyd cyngherdd yn yr hwyr, ptryd y gwasan^ethwyd gan y cor bnddugol, y Llan- wrtyd Temperance Brass Band, yn nghyd ag amryw bersonau o'r lie. Dangosodd Mrs. Waters, Llanwityd Hall, ei charedigrwydd arferol drwy roddi benthyg y piano. Yr elw yn myned i drysorfa y Brass Band. IBFONTDD.
TRECYNON.
TRECYNON. DR. JOHJT KITTO.—Traddodwyd dplitha* y testyn uchod ar y nos ddiweddaf yn y flwyddyn, yn nghapel y Bedyddwyi, gan y Parch. N. Thoma& Caerdydd, daQlyWsdd- laethy Parch. W. Harris. "^Tedi gwi^ttd rhai sylwadau pwrpasol ar wybodaeth yn ei gwahanol gangenau, yn wleidyddol, crefydd- ol, daearyddol, seryddol, Ac., rhodctodtt y darlithydd ddesgrifiad dyddorol o Kitto yn f aban eiddil, anghy medroldeb ei dad, truenus- rwydd ei gartref, y bychanyn cael ei symud at ei famgu dlawd, hi yn oael ei tharaw yn glaf, yntau yn gorfod dychwelyd i'w gavtoef gresynus, yn cael ei ddysgu yn eiliiwr, yn colli ei le o herwydd lladrad menyw, yn gweithio gyda'i dad meddw, yn syrthio o ben ty, yn cofli ei gly w, Kitto yn rhoddi daagrif- iad dyddorol o hono ei hun yn 16 oed, Kitto fel darlunydd, fel awdwr, yn gwerthu ei gyfansoddiad cyntaf am geiniog, ei symud- lad i'r tylotdy, yn cael ei ddysgu yn ffrydd, y driniaeth greulon a gafodd gan ei fgistv, ei ymddangosiad o flaen yr heddynadon, ei. ryddhad oddiwrth y crydd batbataidd, yn cael ei ddysgu yn argraffydd, ei serch ang- erddol at lenyddiaeth, ei daith genbadol i Malta, ac i'r dwyrain wedi hyny, ei Feibl dar luniadol, elfenau ei ddyrchafiad, ei ddiwyd- rwydd, ei ddyfalbarhad, a'i aunibymiaeth meddwl.-W. D.
GLOFA DEEP DYFFRYN, MOUNTAIN…
GLOFA DEEP DYFFRYN, MOUN- TAIN ASH. Yr ydym ni, y rhai sydd a'n henwan isod, vn dymuno hysbysu ein cydweithwyr ein bod wedi archwilio y lofa uchod, ac wedi ei chael yn y cyflwr eanlynol:—Dectareuasom wrth y flue, ar hyd y return uchaf y* ochr y face, yn mlaen i'r llefydd gweithio, a ehawsom un blower gwanaidd yn ngwaith Daniel Harris. Back cross heading, No. 23 yn y llyfn uchaf, ni chawsom ddim nwy. Aethom i Deep Jerry trwy y return, district Wm. Morgan, a chwiliasom yr oil o'r llefydd, a chawsom blower gwatsaidd yn nhalcen Wm. Howells, ar ben yr heol, 4 troedfedd yn uwch na'r glo. Aethom trwy y return i district No. 5, ac ni chawsom ddiui nwy yno. Yr ail ddydd, dechreuasom wrth y flue, a thrwy y return i face y gwaith yo ochr y Back, a chawsom blowor gwanaidd yn nhalcen Wm. Morgan, ar ben yrheoL 4 troedfedd ynuwch na'r glo. Aethom oddiyma i Deep Wm. Harrison,a ehawsom blower gwanyn heading Evan Reynolds, ar ben yr heol, 2 tioedfedd yn uwch na'r glo. Aethom eto drwy y return i Deep yr Engine, district B. Wallters, a chaiwyd dwy lampaid o nwy yn ahalron James Evans yn y gloden. Aethom oddi-1 yma trwy y return at y flue, a chwiliasom ffyrdd yr Engine, a chafwyd hwynt mown cadwraeth ragorol-digon o le i drotyn mhob cyfeiriad. Yr eiddoch yn gywir, HENRY WILLIAMS, JAMES PASSMOBK. Ionawr 6ed, 1879.
[No title]
Ar y cyntaf o Ionawr, dechreuodd pump ar hngain o'r prif reilflyrdd y wlad hon gario sypynau o unrhyw fath o nwydd- au, yn pwyso dau bwysneu lai, am stamp grot i nnrhyw bellder, a sypynau pedwar pwys neu lai am stamp wyth ceiniog. f. Hefyd bydd pob sypyn yn cael ei yawnw am bunt, er dyogelu y cyhoedd.
TREFORIS.
TREFORIS. MRI. GOL. Y mae yn anhawdd gwybed beth yw rhot yn eich newyddiadur, am fod pob math o bethau braidd yn cydano a chwaeth a chylla Die Shf;n Dafydd, a'r IRE diweddaf y bu yn gwledda ar ei ysglyfaeth, glynodd y cig wrth ei ddanedd, yr hyn fuy* achos iddo duchan, cwviio, a beio ar bawb a phob peth. Ond dyua, gobeithio ei fod wedi cael anwyd trwm yr wythnos hon, fel na fydd i arogl hyfryd neu anhyfryd y golchion hyn dycio dim ar ei ffroeniu llydain. Gresyn na fuasai rhywbeth wedi ym- ddangos ar ddudalenau y DARIAN yr wyth- nos ddiweddaf o'r lie uchoi mewn cysylltiad ag ymddygiadau anheilwng rhai o'r dyeithr- iaid a d iylifodd i'r lie. Rhod twyd hanes yr eisteddfod yn bur f:mwl gan Didymus, a dim ond hyny yn unig, tra yr oadd gwir angen am ddweyd pethau ereill hefyd. Yr oedd yno ganoedd lawer wedi YMGAS^LU yn nghyd o'r gwahanol" leoedd cylchynol-rhai wedi dysgu gweddeidd-dra cyn cychwyn o'u car- trefleoedd, &c ereill heb fod felly. Darfu i gor neillduol, yn cynwys naw ug iin o aelod- au, ddyfod i lawr yn hardd a chryno ar y dydd penodedig; ond erbyn yr adeg pan oeddent i bresenol! eu hunain ar esgynlawt yr eisteddfod, prin pum' ugain o gor oedd gan yr arweinydd. Aethpwyd i chwilio am y lleill, ond druain o honynt, yr oedd ev cyflwr yn druenus. 0 ynfy irwydd, dyfod oddicattre-f i ddangos eu ffolineb a'u hurt- rwydd. Wfft, ie, naw wfft iddynt hwy! Yr oedd son am danynt drwy y lie yn ystod y dydd, ac yn ar. S hyd eto. Gresyn na adawai dynion eu harferiadau Hygredig gartref, 18 hytrach na'U cario gyd I nwy i bob man F elont. Bydded i hyn fod yn were i'r cyl- ryw yn y dyfodol. GWAS BACH DR. QM.
TRERHONDDA, BLAENLLECHAV.
TRERHONDDA, BLAENLLECHAV. Cynaliwyd cyfarfodydd lleoyddol Feibl- aiddyny lie uchod dydd Nadolig, prya jr gwobrwywyd y gwahanol ymgeiswyr. I llywydd ydoedd Mr. Meredith, goruchwyl- i WI, yr hwn, fel arferol, a gyflawnodd ei swydd ya deilwag o hono ei hun. Cafwyd cyfarfodydd hwylus a dyddorol dros bra. Nid oes amheuaeth nad yw cyfarfodydd M'T fath yn offerynau cryfion i giel 114wer 8 dalentan i'ri amlwg, a chyda cyd ddealldwr- iaeth a chefnogaeth gwahanol eglwysi y Els, diau y gellir cael cyfarfodydd o'r fath eto yi fuan, a hyny ar raddfa uwch na'r diwed^if. ATTH pawb trwy eu gwaith yn ANRHYDEDDSS- Y sa..
ATEBIAD I MR. EVAN G. TENKIMS.
ATEBIAD I MR. EVAN G. TENKIMS. MILL CREEK. PENNSYLVANIA; AMERICA. ANWTL SYB,—Yr ydwyf wedi anfes cheque o 10s. y bore hwn i Mr. J. M. Jenkkis, Kenfig Hill. Mi gollais yr address, ac yi oeddym yn dysgwyl i'r ferch alw am danynt bob dydd. Fe ddarfu i'r ferch symcd o Lansawel, a thrwy hyny ni ches y y cyftp- dra i'w rhoddi iddi, na gwybod i ba le yr oedd i'w hanfon nes gweled ei ih cais drwy y DASIAN. JAMBS REYNO^DP, QwM House, Castellnedd, J Ioa. Ced, 1879.
POWLIFLA -
POWLIFLA Caf#yd HNadolig lawen," Soiree, fn ol ystyr eangaf y gair, gan bawb a gafodd Y pleser o fod yn Nghapel Libanus ddydd Nadolig. Yn y prydnawa rhoddwyd gwledd wrddercheg iYptant, trwy gyfranu cyfiaVa- der o wahanol ffrwythan iddynt, ac yr oedd mwynhad y plant gymaint with wneud eyf- iawnder A T danteithion dewisedig yn crtm hapusrWydd nid byehan i'r Thai a weinissaat atnynt. Yn yt hwyr cynaliwyd cyfariei cystadleuoL Llywydd, Mr. Richard; bein- iaid y eanu, Mr. D. Jones-yr adroddiadM, aveithian. &c., Meistri W. Morgm, D. PIili: lips, a T.-Price. Cafwyd cyfarfod dyddoroL ac aetb pawb adief yn ymddmlo eu bod wedi cael gwledd, gyda dymuno cael cjlar- fod oyffeljrb y Nadolig nesaf. UN OHDD MO.
TRYSORFA ABERCARN.
TRYSORFA ABERCARN. Ar gais amryw o'm cydweithwyr, yr wrf yn dymuno hysbysu fod cyfarfod o gynryci- lolwyr i'w gynal yn y LAMB & Flag £ U, Aberaman, dydd Llun nesaf, Ionawr 13*F,. er yotyriea y llwybr goreu L geisio CAD yr arian a gyftranwyd at y drysorfa uchod weii. eu dychwelyd i'r gwahanol lofeydd, gan nad ydynt wedi eu trosglwyddo i'r Dryaorla Ganolog. Dymunir ar bob glofa sydd wodi cyfranu i anfon dau gynrychiolydd i'r cyfar- fod. Dechreuir y cyfarfod am 5 o'r gloch y prydnawn.- Y r eiddoch, Aberaman. Ev AN OW^PR.^
Family Notices
'MARWOLAETHAU. Rhag. 30ain, 1878, yn 16 mlwydd 04K\ Maria, merch William a Mary Mprgagfc Clydach Vale. Yr oedd yn aelod gydtfi Annibynwyr, ac yn eelog iawn gyda ch$i y plant. Ychydig cyn marw, rhoddodd dyst- iolaeth ei bod yn cam lesu Grist, ae yn myned i'w weled fel ag y mae, ac i fod yw debyg iddo.
Advertising
21 days' Sale of Drapery Goods 8s. in every £ discount, commencing this day at H. Lewis, 11, Commercial-Place, Aberdare, About 2,000 yards of Black & Coloured Silks, 8s. in the X diaconnfc. (Ladies at a distance should send for patterns). About 10,000 yards of Dress Material, so. in the I, discount. Jackets, Ulsters, Skirts, and Umbrellas, 8s. in the £ discount. Gloves, Laces, Hosiery, Ribbons, &c., 3s. in the £ discount., Carpets, Blankets, Dimites, Cretonnes, Table Linen, 3s. in the jjg discount A very large stock of Black French Merinos, Cashmeres, Persian Cords, Lustres, Crapes, &c., 3s. in the £ discount. All Goods marked in Plain Figures, One Prioe, Ready Money, and 8s. in the £ discount. All Paicejs seat to wy Station, Carr ia^paid.5^0 Qirorclars. #•