Tarian Y Gweithiwr

.V StsfEDDFOD DEHEUBiR CJYMRU. 'Ymgynullodd oefaog vyr yr eisted dfod •hon "ddydd Sadwrn, ya y Glove & Shears, ger Uaerdydd, er trenay testVniia i ,,gy^tadla arnynt yn yr eist id ifo j ^yataf, yn Gprphenaf nes>f. Oymerwyd V'gafe-r 'gttn D. Hoss^r, T°w„ P b-' M, a'rift 'g^air gttn A.Oe- IV va o Essyilt. x oedd amtyw feirdd aleaorion yn bresenoirf Penderfynwyd mai Greddf" oedd taat^n Awdl y gadair, am yr hot y rhoddiir gwobr O 20p. a Chadair Dderi. Y ma^ gwobr 0 ddeg gihi yn cael ei gynyg axn y cvnllua gorea o Drysorfa G/northwyol Bar^aol. Y prif wobr corawl tydd can' giai a thl « ^anr ifr arweinydd, arn y datganiad gorea 0 iDyna'r Gwyntoadd,' a 'The people shall hear and be afraid.'

BYGWTH SAETHU Y FKBtfHINES. Y mae dyn o'r en* Blwtrd Bara Itaddon, 56 oed, wedi ciel ei gyaa^ryd i fyny yn Llandain, air y cyhaidiad o fygwth bywyd ei Miwhydi y Freahines, ondy maeyn amlwg olii*vrth ei hanes nai yw yn ei iawn syavy^aa. 7 mae ya disgyft o rieni Gwyddeli^, oii weli der- byn addysg dda. Genedi/ol o Ffuino, ond daeth i'r wlad hoa i d iecarea ya agwao- irynJ flwyddyn bresen d W ili deall ei sefyafa, cymerwydef i gUfdy tlotdy y doa- barm, gan feddwl iddo fyn id i ran gwail- fl y sefydliad. Weii i hya g/meryd y mae yn yrnddaogog i'r carohvVr id yn ei ol i Ffraino, ac yao y g waaetn* «% ei feddwl i fyny i faethu at y BVeohio- jea. Oyfeiriodd lythyr yn datgan ei fwriad at Mr. Lyou, lJyagènadydd Lloegr ya! Paria, a hyny yn Mai diweddaf, yr hwn lythyr a anfonwyd i Swyddfa Dramor y wlad hon, ac mi chlywyd dim yn mhellaoh amhynyhyd yehydig ddydlian yn ol, pryd y daeth y oarcharor i'r wlad hon, ac yr anfonodd lythyr i'r Swyddfa Gartrefol o'i lety yn Dake Street, yn yr hwn yr hyBbygodd ei benderfyniad i saethn ei Mawrhydi. Rhoddwyd yr bchos i ddwy- law yr he Idgeidwaid, tra yr ychwansg- wyd at nifer y gwylwyr yn nghymydog- Beth Oastell Windsor.

Y RHYFEL AFFGHANIST- AIDD. Yr ydym yn cael fod ymdaith y CMfrid- og Browne at Jellalabal wedi ei ddechraa. Nadoagun gwrthwynebiad o bwys yn oael fi gynyg, a bod y trigotionyn erf/n am i'r gymeryd meddiaat. Y mae y Cadfridog Buddn'ph ynhyg- b su ei fod ef wedi cym6ryd meddiant o'r Khoeck Pag|, hebdderbynnnrhywwrtb- wynebiad. ifod y bobl oil yn gyfeillgar, a'r oatrodka yn iach. hyibysa y Oadfridog Robert*, fod y ffordd i Shatargarlan Paag yn hawddach nag yr oeddid wedi maddwl, a* nad vw pan y Pasg yn hynoi amddiff/nfaol. M d yr nchder ydy w 11,800 o dnwifeddi. Foi y Mtroi- an yn y Peiwar Pasg yn iaoh ac yn eael gofain yn dda am danynt.

MARWOLAETlf^U DLSmWTB. Ba glowr o'r enw Ebeneser Daamor farw yn gydyn iawn ddydd Sai diweddaf, yn y Toa, Ystrad, o glefyd y g«^on. Boren dydd Llan diwaid^, ato3ao,add an John Sedymor, Sina^r, .$0 oed, gerdded o Maesteg i Blaenafoa, neu y Cape,' aphan wedi oythaeid y Oymer, eiBWdèdd ar gareg ar oehr. y mynydd, a fa far". 7-1 SadwWdiweddrf ?n Maesfcser. bu o resarve -gwerla 100,000 o adeiladaa, g^asl dros j £ £ 0Q,00 0 i ^ael eu gaa y-~oy|fraadal-; wyr.. o L ie i

■■ i n Hi^HTACHOL. f; Y mae y fsmmh lo yn parhaa ya lied dia yn C$eidfdêf, er fod yr sd^fotioa i Ffraiac yn llai Mag y maent wedi bod. Y mae y prig yn Mura yr urf sef 9s. am. y math goren olfc wedi ei Borinio Wrth y lofa. Allforw^di '6 Gaerdydd yn ysifd yr wythnoa 73,^6 0 dynelli o lo, S,g01 o dynelli o pat^fc-fael, 1,762 o dynelli o aiarn. s:

fill i MARWOLA«TH Y PARCH. D. GHAKtS:^ ABERDYFI. Y mae wedi dyfod i'n rhan etc yr wyth- nQs hon i gofaodi marwolaeth an o enwog- ioa yr areithfa G-ymi ig, a hwow yn Deb #'Wt8' Hai na Dr. Uharleg, \,ynt o Treteca, ond yn awr o Ab»rd;;n, x maa Mr. Charles ya -y.ldas tvjiff VU Gymrn fel yggolor a dnhy,td118 tvjiff qoll Gymrn fel ysgolor a ''tithwr, a$>i}id oes nemawr un wedi jjwc rm$ia)t o wmnaeth fwgenedl, yn «nvedig yn mhlith y Metholistiaid UalfiQiiddfra |fr. Gharlea..

■ I Hill DA M WAfBf^ AIST(JS £ T04ifI G ZM. tlO, D/dd 'hI. wjrtbodt i'r diweddaf der- byniw/d hysbygiai o Ufctca am farwol- aeth Mr. Stepnoa Williams, mab Mr. D. S Williamg. Arvonia, Kmaas, "gynt o Naw To-k M:UB.. Yi^taiairodi Williams o'r parth »a h'yii taa dwy flyneid yn ol, ao yr oed i yji gweltfiio jnewii gwaith olew yA a»os i beatref Limestone, Hew Yorjkf Nos 3adw^% \^edi bad yfi J pentref gydai'r person yn i^y yr Ti^n yr oedd ;yn(arpsy( dfohwelMfe tuag 'otiui py^ pyr-* haedd, d^feiodd Wiffiams ei fod wedi

¡\ YR ErnaOLIADAU SENSDDOU Oymerodd da« etholiad Sarrsddol le yn ystod yr wythnoa a seth heibio. Dyod Meroher oymerodd etholiad aelod drog Maldon Is, pryd y dyehwelwyd y Rhydd- frydwr, Mr. George Oowrtauld, gyda'r mwyafrif o $71 yn erbyn ,.0 a dderbyn- iodd y gwrthwynebydd Toriaidd. Yn Ohwefror 1874, derbyniodd Mr. Sandford 632 o bleiileisi iu, a'r ymgeisydd Rhydd- trydol ddim ond 510. Y mae pleidleiswyr y Toriaid felly wedi myned 102 ya llai; a'r pleidwyr Rhyddfrydol wedi cynyddu 152. Y mae hyn yn arddaagos fod cyf newidiad lied drwvadl we ii cymeryd lie yn syniadaa y bobl. A vhyraeryd y fwr- deisdref hon yn esiampi, y mae gweith- rediaJau y Toriaid-yn gartrefol a thra- mor-yn cael yr anghymeradwyaeth a deilyDgant, ac yr ydym yn lied hyderag ei bod yn gynrychiolaech deg o syniadaa y wbd yn gyiffredinol, y Cymerodd etholiad aelod Saneddil drog Briste le dydd Sadwrn diweddaf, -fryd y dychwelwyd yr ymgeigydd Rhydd- rrydP^JMri OFry, gyda mwyafrif o 1,MT, Y mae ye wir mai Rhyddfrvdwr oedd blaenorydd Mr. Fry—Mr. Kirkaian Hodg- gon, yr hwn a ymaeilldnodi o herwydd getyllfe ei iechyd--ond eto y mae y fudd- ngoliaeth yn un gydd yn llefarn yn eglar, Y mile., mwyafrif Rhyddfrydol wadi oy- nyddu yn fawr. tra y mae pleidleisian y Toriaid wedi lleihan. Derbyniodd Mr. Hodgson, yr hwn a dderbyniodd fwyaf yn 1874, 8,888 o bleidleisiau, tra y der- bynio id Mr. Lewis Fry, ddydd Sadwrn diweddaf, 9,342 o bleidleisiau. Derbyn- iodd Mr. Hare, yr hwn oedd y blaenaf o'r ymgeiswyr Toriaidd yn 1874, 8,653 o bleidleisiau, tra na ohafoid S/r lyor Gnest—ymgeiaydd TorMMd Br&ate ddy<td Sedwrn diweJdaf-ood 7,7&&« Y mae y mwyafrif Rhyddfrydol wedi chwyddo a 836 i 1,547—agog i baui cymaint ag yroedd yn 1874. Y mae y Rhyddfrydwyr mewn gwell ysbrydiaeth nag y nteent wedi bod er'4 padair blyuedd. L. Derbyniwyd Mr. Fry. #Maoga!o&. 4

:.v.■■■ ,—i—.— LLOFRtfDDIAUTH AB8WYDUS YN FFRAINO. lr- mai. dyn oy ft* DeboEfe, 71 odd, wedi 81 goademnio i tarw, yn scsiwn Arras, yli Flrainc, am lotmidiaeth ddychrynllyd. Ar y U7ain o Fedi, deuwyd 6 hyd i'w ddillad yn liawn ^waed ar y ffordd rhwng Mont renl ac fitaplesj ao wedi ymchwiipellach d^awydo h/rf i ben menyw, yn n«?hyda dism' aandi o Y llofruddiedig oedd^ weddWr en^w Getachenx, ameistresyi^ hen dofffcdd, a chafwyd allaa yn egl • fln«H «le a gytfawaodd y weithred. Ym, ddentgya iddo ei ilofraddio er dyfod *i feddr^nt o'i d^i^Fr^ oghyia rhyw 20^1 nau'8^0 o frawal oadd yo ef meddiant. Y* mae wedi eibtofi yn enog o droseddan 20 6 weithiaa o'r Maen, a chtredir fod wraig wedi marw mewn eanlyniad i'w greaionde& • :i

-■ y -V. '■ '-| MARWOLAETH Y DYWYBGGE81* .ALICE. J Y mae yn dirwg genym ei fod we3^ dyfod i'n rhan ft wythnoa hon gofao^s marwolaeth y Oywysoges Alice, y Grai# Daches o Hesse-Darmstadt. Bu farw yii daw el am o ldeatu haaerawr wedi saitnl o'r glnoh bire dydd S^dWrn diweddaf 60 Ganwvd y Dyw/so^ea' Alice Matid Mlir ail fwsh ei M twrhvdi a'r Tywyseg C6 sort, ar y 25 tin o"Eb"ill, Jl843, ac IeUy-" oedd yn-86 oed. Yn neohrea y flwyddyw 16^3, ac Argl«tydd Palmerstone yn Brig W^eioidog, g^^yyd; o flaeu Ty y CyflJ ;^diu geaadfl^^ajiwrth ei Mawrhy* yh hysb 'Sa f^t^Cytandeb priodasol wedn «i Waasad rbwag ei meroh, y Dywysog«M| Alioe, a'r Tywysog Louis o H-igse, gai^ ofyn i'r Ty am wneud darpariaeth ,gyferei, Haohelder Brenhinol. 0 1 iodd y Tf a'r cais, ac felly cani ts iddi JE30,000, a £ 6,000 y flwyddyn. £ )ji meroi i y ,brio tag le yn Osborne, ar y iW fo; @fphettftf y ffw/ddya hono, ond ^ctefi(4wyd nennvr jialtwoh o her wydd j» yr oedd y t^ula breahinol yndm> vt^li colli y prro J a'r t id. Oafwyd sai^ P blant o'r aadeb piiodasol hwn. r —-———♦—

OE^RFdri OtNRYCHfOLWYR T LOW IN MEttTHYR. J ^P^fiaU^lrid y cyfarfoi ddydd Gwetww bald Gelaway, Fernhill, Rhondda, a John Hnghea, Treorci. Oaniatawyd cynrychiol- wyr y wasg ar delerau neillduol. Yn anarohiad y llywydd, dywedodd fod bngneg y cyfarfod yn un hynod bwysig; ie, mor bwysiced ag a fa erioed yn cael ei drafod yn unrhyw gyfarfed gaa gynrych- iolwyr glowyr Dehpu iir Cymru a swydd Fynwy, ao o ganlyniad, fod yn angenrheid- iol i bob un preseool ddefnyddio pob iynwyr yn ei feddiant i woend y goren o'r cyfarfod ac i bob eynrychiol.dd pan yn siarad i geisio gwnead ei oren i beidio briwo teimladau ei gydgynrychiolwyr" ie, pe yn wahanol en s vnitd Att, ae feU I y gali- lent gndi yn ea safle fel pars^nan cym- deithasol hyd yn nod pe dygwyddai yn y cyfarfoi hwn iddynt gael eu gostwng o ran eu cyfl )gau. Dywedodd y llywydd foi y Cylchlythyr a'u galwodd yn nghyd, yn cvnwvs pethau pwysig, i'r rhai y dysgwylid atebion. d- arnhaol yn y eyfarfod. Y path cyntaf oedd ltthol Oynrychiolwyr ar B ^yllgor y f¡ Slidin^'Soale am y chwe' mis dyfoiol; j yn ail, apwyntio person nen l&giebnaa i wylio y trengholiad ar danchwa Aberears; ae yn oHC, cais y meistri i ostwng. cyflogaa ao i hwyhuu oriau gweithio. Er oael dyfod o hyd i farn y gwabiaol lofeydd a gynryehioSid ya nghylob y pethau uchod, galwyd rhestr o lofoydd Deheudir Oymtu a Swydd "yo." a rhoddid atebion cyflawn ar UNMth i'r gwahanol byncian gan y cynryehiplwyr presenol. Wedi myned trwy yr holl jreithUo, cafw yd y eanlyniad fel yeanlyn: Glofeydd yn cael en pynrychieli, 59 j-KTifer y gweithwyr a gynrychiol d, 22,760j Oyf- gyflag a enillwyd g*n lowyr Deheu lii Cymra yn vstod f tri naiig di- wed«iaf:oedd 2s 5^o. Ua lofa yn uaig yn cyawys 200 o weithwyr, oedd yn fodd- lott derb/a ^ostyngi>id cyflogau aehwy- .hau orbu. Pedair glofa am newid rhan o bwylljjor presdnol y Sliding Scale 54 o lofeydd, yn cyawys 22,560 9 weith- wyr In b,-ciderfynol, dros g'M!Vf y gyflog, yr oriaa, a'r B vyr^d fel y mae it fn bresen- hy Bwrdd, nad oedd giticUfntdHtn fw wnend ond derbyn ohwe' mis o rybudd i •byny. "i Gwnawd sylwadau gan amryw ar yr ffresymoldeb o dderb n eostyagiai pell- jlch, pan nad oedd caooedd o honynt yn fbresenol yn gallu, trwy eu henillion, gadw iporff ac enaid wrth eu gil/dd. Ac yn #ghylch yebwanegu yr oriau gwaithio, fod Jbyny yn fwy afresymol byth, yn gymaint :H nad oedd 4atiddynt a;os haner digoa o praith i wneud, i fyny yr oriau presenol; P&nd y byddai yn dda gaaiiyat weleiyr deg yn gwawrio y byddai galw arnynt i iweithio mwy o ortao er pyfUwai archeb- lion am lo. i{ Ba ymddyddan maith ar OWQO Aber- rant, ar priodolieb o apwyntio un yn lie tri i wylio yr achos, ,a hyny-yn benaf er $rbed treuliaH. P«?io jd y cyfarfoi mai Un oedd i fod, ac ra^i yr nn hwnw oe id Samuel Daves, Aberdar. Hwa oedi y pwno a a hosodd y giarad mwyaf brwd, a ohreiwn foi cyarpchiol/dd Aberoarn i wedi gwneud niwaid mawr i'w achos, ao wedi bod yr uaig offcryn i atal apwyat adP" [John Lewis i'r cyfryw orchwyK Addawai <ynry@Moiwyr y rhan fwyaf o'r giofeydd i Woeud y casgliJid gofynol t'1ag at yr achos r hwnw, a'i anfoa mor faan ag y byddo imodd. i'r Trys >rydd. Hysbyswyd hef/d tbdoyfrei hiwr wedi ei ap vyatio i wylio yr achos ar can glowyr y doabarth hwn. Yn gyoaaini a bod chwe' mis y Bwrdd Cymod^l;5»r^h; y drws, oeisiwyd am ap- wyntto eyfrjf olygwyr i edrych dros gyfrif- -.ou yeyftyw. dywor, "a'r rhai a gymerad- 'wywyd oeddynt Evan Owen, Aberaman, a W. Jones. Plymouth. f. Yn nesaf, galwodd; Mr. W. Abraham |(Mibon), sylw y cmryehiolwyr at ach)s retrike y Oymer, yr hwD, lei yr addefai Ipawb, sydd yn achos gwir dei'wn? o gy- northwy pob glowr. Dywedai, er nad oedd gan s ^yddogioa y Cymer waittl eu banain i an o'r dynionoerli all an, a hyny cb herwydd ana ddtst? wydd eu berwedydd- ion, fod rhyw walking ageM yn myned ar jhyd a lied y cym ydogaethan i atal narhyw un o honynt a Iwyddaiji gael gwaith. Fod rhai o honynt wedi ,llw yddo i ddechreu gweithio bedair o weithiaa, ao mewn bed- war o wahanol leoedd, ond wedi cael eu hatal bob tro gan yr un dylanwad annynol ac ufferpol. Fod y dynion hyn yn ymladd gadjy i fyny y pris presenol yn y -Khondda, ao wrth ei gadw yno, ei gadw hefyd yn mbob maa arail; ond wrth ym- tadddrostynt en hunain a a cydweithwyr, fod yn ofnas en bod yn gorfod dyoddef eisiau aagenrheidiaa oortforol,-tra y )byddaioeiniog y p, mthegno? oddiwrth bob glow yn ddigon i'w eadw nwohlaw angen. Wedi siarad pellach ar en achos, penderfynwyd,—'Fod yn ddrwg gan y oyfarfod hwn ddeall fod gweithwyr y Oymer yn oael eu hatal ya mhob lie y celent waith, a hyny trwy ddylanwad personau neillduol, ac hefyd ei fod yn ym- rwymo i roddi pob eynottbwy ag y all i'r cyfeillion hyny yn y dyfodii, trwy anog cyfraniadau pymthegaosol yn y gwahanol lofeydd er eu cyuorthwyo.' Y peaderfyniad nesaf oedd, a'r hwn a basiwyd yn unfrydol, Fod y cyfarfod hwn yn ystyried mai un o achosion penaf y marweidd-dra presenol ydyw Llywod-- aeth annoeth presenol y wlad hon, a'i fod yn ymrwymo i wnead pob peth yn ei allu, trwy d le aebu, &o., i ddwyn oddiamgylch ddadgysylltiad y Senedd mor fnan ag y byddo m id i.' Yn gymaiot a bod eryn lawer o achwyn yn y oyfarfod nad oed lid wedi derbyn y Oyishlythyrau yn gatw y oyfarfoi, y mae dymuniad ar y glofeydd hyny na dderbyn- iasaat y cyfryw i anfoa cyieinad person ag y tjellir ymddibynu arno i an o'r ddau ysgrifenydd, sef, Mr. J. W. Andrews, Treorci, neuMr, Joseph Pride, Bate-street, Aberdar, a hyny mor fpan ag y byddo modd, trwy na wyddis pa mor faan y bydd galw am gytarfod arall o gynrychiol wyr.

MOUNTAIN ASH. Nas Lua diwiddif, cynaliwyd cyfarfod llenydiol ya n^hvpal y Rhos, yn y lie achod, dan lywyd liaeth Vlr. R >bert John. Beirfciad y canu, Mr. Isaic-J jnes; y fard ioniaeth, y Parch. liV. WiUiami; yr adroddiadau .a'r areithio, Mri, Batyamin Oven (Glanduid), a James Wdliacas (\p Yalant.) Cilwyd. aeth b^rpisol ilvn gia y llywydd. CAnt ag )riadol gan D. D ivija. Cana "Rwyf yma yn ddirmy^us,' g&a blant daa 16 oed;' 6 yn cystadlu1—< >reu, Thom <s Hughes. Adrodd Cpo oly Potes a PJ^ >^1 y Llymru6 yn cys- tadlll-goreu, Thomas Evans. Oanu 'Awelon fy Ngwiad5 yn cystaditt—goreu, Gwilym Brya Oerdya. Am y pumb peaill goren ar 1 Gwyn yr ymgeiswyr. afiwyddianus ar ddy dd yr Bistedif d;1 5 ya cystadlu—goreu Eliazar Morris. C:c\Ull cRwin taethu peidio wylo,' ganferclieidaa!6oed; 2yacystadlu cyspiaiu—g >r«i la-wilym Williaas. Bii^niadietli y T.iKteu ar 'Yr anmiri>d6lieb b fibvyst^U ysprji plaidgo :«a Ja nes P»rry (I*§rt BicIe). Caau Solor BaSs; 5 vn cystadlu—rhanWjd y wobr rhwag Joha Bowe i i Josejh Are th o byrf vfyr ar Y Coffee Tavaroj' 7 ya cystadla—g >rea M jrgaa Davies. uaaUc Mylanwy;' l pacti yn cysttdlu, sef Partly Rb-.s, o dan ar-vei«tal Thomas Evans, a ch f dd y wdbr. N d yv eiih g»habydd. M"i. Gol., aaa orgaimol neb oaa'credwyi fod gair o gyener utwyaeth ya ddyledas i'r beiraitd cahn a a ei Ideheu w/dd fal beirn- iad, ac am er ffydlloadeb difliho gydi'r -■ ieuenctyd ya Moantala Ash.—^

CWMBACH, ABERDAR. Noslaa diwed i tf, cvnaliwyd y trydedd o'r cy'arfo lydd alloaiadol ya Owmbach, dan lywvddiaeth f Parch. R. Evans, offeir- iad. Gwasanaeth »yd ar yr achlysar gan Mr. D. Howel a (Gwyn daw); Mr. Phillips, Aberdar; MIs, Lie; vlr. R ger Rpssw, Mr. Wm. Lewis, Gt e Party G a ic^nan, "dm ar- weiniad Mr. T*. B Roberts, a rhai o brif gan- torioa y cylchoedd. N03 Weoet; tilodd Mrs. Shepherd ymwel- iad ag Eben^z ir, ca lel y M "thodisti,.id, a ch.tfwydeyaulli,idaarbL;daddas. Pob 11 wydd iddi i wneud da oai uiawr yn y ile. Dydd Sal yr oe td a oryw o'r upper ten yu ymddifyru eu huaiin wrth y g mpo lithro ar yr ia ag oedi ar y gwistad idd yma. Pe buaaai rhywaR » dlodioa y lie yn gwaeud y trosadi Ueiaf, dianllau y biasai y gwr a'r got lis ar ea holiu ar ua<vai h. Byddad i ni ^ofio ga lw yn smctaidd y dydd Sibboth. —Gohebydd.

ABERDAR—MARWOLAETH. Dydd Iau, y l-2^d cvfis »1, bu farw Mr. J. Humphreys, ya 58 auvyld oei. Yr oedd yn aelod ff/d Hon yn ughapal Seion, per- thynul i'r Wesleyaid Cymreig ..ny Ite uchod, a hyny am o 25 i 30 o flynyddau yn ddi- gwymp. Yr o^dd ya wir Gnstioi ya ol y Gwiriuaedd ei han, ac ya cael ei narchu gan bawb fd dyn geirwir goaest. Bydd i eg- lwys S "ion deimlo colled f i-wr ar ei ol fel dyn defoy idiol. Yr .,e Id yn en^d:gol o Lanbedrog, Lteyn, swydi Gternarfm Y dydi Sadwra canlyaol hebTn?3?yd ei wedd- illioa marw.l i CiiniLaryylie. Hediwch iwlwch i erphwys hyd foriu yr ad*yfod- latpany by.i i D cl W ya 4 w ara.), 'Deuw- weh fendigedigion blant fynhad, etileddwch y deyrnas,' &c.

r GLAIS. Nos Sadwru, y 14e; cyfisol, traddodwyd darlithyn nghapel Sum, tila s, arddirwast, gan y Parch. J. 0<Man Davies, LUnelli. Cy- merwyd y gadair am 7 o'r glietk, g*a Cadben Davids, gan yr hwa y c if oyd ycayiig sylw- adau pverpssol iawn. Yr opd 1 y iixlithydd, fel arfer, yn llawn t&n a fclraimlad Yr oedd y oap^l yn orlawn, a gw .ind-wiid astud. Nid oes eiSieu canmolia^th ar M'. J. Ossun Davids, canys y; mae vn d Ligon ad tabyddus bdMach fel darlithydd enwoj. Llwyddiant — iddofyned yn mlaea i wnead dal^d lawer. ffli^eBgoedd dkwoat

EISTEDDFOD Y DRILL HALL, MERTHYR. » Cynelir yr Eisteddfod uchod ddydd Nad- DjS cyfarfodydd i ddechreu ao| ddeg, dm, a chwe oh o'rgloch. Beirniad D. Bowen, Yswam Llywydd, Parch T. J. JiiVaas, Hirwaun. Mae ya ddymunol genyai a'i3 hy-bysu v cyhoidd fod argoelionnyno(E ffa'nol am E steddfo l lewyrchns eleni eto. Mae 15 o gorau wedi anfon eu henwau i mewn; ac y mae pumb o honynt yn cystadltl am y p if w-ibr. Y mae chwecn yn cynyg- am yr ad wobr; ac y mae peawifjr oor o blint i fewa. Heblaw hyn, mae ritf<y luosog aenwaai fewn ar gyfer pob cwta^tt- aeth yn yr Eiste Id fod, Mae pob arwyddioft yn dangos y bydd yr Eisteddfod ^eni yu Un ° CJV Jlawyrchas a gynaliwyil yn y Dr Q Hall. Byd 1 trein neilfduol y^ cychwyn o Me thyr i Abe* iar am ddeg o"t gloch nos Na iolig. Mae hyn wedi EÍi olf>rhaH er mantais i bobl Aberdar a'r cyfflydogaetb^C'' au. Ohwy ^hwi s'yn hoffi hyfryd aakt. A iilian cain y delyn, Ac im fwynhau carddoriaeth bur, Mewn lie hab gar ria g. I I) Ivn IL lgtw Ddwch i'r Drill Hall ya fawr a Oe *ch yno g&n ac englyn.; 1 Penill a ch&n, pwdyn a cMr, f Syhi dilyn y Nadolig. • ;■ :> 4- v

GENEDIGAETHAIT.- Rhag. 9fed, priod Mr. Wm. yn ng r-vaith ilc in UanseoaclL wir ei enw Joho. »* *«&•» Ha »ddamor i ti, loan hacb, I dd od yu berl «r bawb otb acb. A chofia b.nnydd. heb joaAal^ I auraydedJuth &ai a'tifcdad. RhagfyrSel, priod Mr. W.Lew& Afau), at efeillion. gwneuthur yn rhag >rol. > M AttWOLAETH U. Boreu dydd; Lion diweddaf, ya nhy «l m^b, Mr. W. Morgan, arlunydd, AaTPtoS gweddw y diwedd- £ ™ Organs, p^wlais, yt hwna fu yn tlaauor ffydcUon a chraiaraiwy?yn og, lwisft ^jr.a fl a Lib nus. Ba ° MtoW* O boithvnasai & BtyfaillioQ i — ,j ,10i,_ CladdirM «**•••. r •_ —Kr-r:w i"

TEMPERANCE H&L^AjgRDARfi* toder DBMBtQCiaatip pat»0^age. Three Grand PerfgmMBices at Dh. Macfarrw^ Oratorio "JOSEPH," And One Performaaèeof DB. Pajurt's Open "BtODWEN," Will be given at the above Han on Wednesday 6 t Thumlay, Dec. 25tb &26th, 1878, when the following Artistes will take part. f»PBAN08: MADAM FRANCES H-ODSON, Alexandra Palaoe Cone0rts,-aod MISS JAMES, MOUNTAIN ASH. OOKTKAliTO: l i MISS HANNAH HARRIS, ABEHDARR tehor: MR. DAVID HOWITILS, Univeraty Ck^g^ol Wal«s. BAMTONB: MR. JAMES SAUYAGB, Royal Academy of Mueid NANS: MR. JrOlIN GEORGE, MO RRISTGlt ohokps: • ohokps: • ABBR&ARE CHORAL DKION. ORCHESTRA r f GLOUCESTER STRING JBAND, AtKJOMPANISTS: MR. A. N, JAMES, R.A.M., & MISS LEm. „ « LEADER OF BAND; > MR. E. G. WOODWARD. OMgHJOTOR.' MR. RIRB8 EY-ANtS. Admisedoo: Morning Gouoerts'3s., 2a, &nAt)c Evening Concerts, 2a. 6d., Is. gd.,1 and la Doors Open at 2,30 p.m., and 7 p.m. Carriages. may be ordered for 5 p.m., and lQ.30 n.m, Tickets may be had at the Boot, ffiack LI Queen s, George, and CreWb Hotels; of Mr. W j! Thomas Chemist; Mr. Itees iiJvansi Cominercial St.; and of the members of the Choral Union. Reserved Seats for Morning Co»c$rt on Thurs- day may be secured in advance at. Mr. Frost's. Stationer, where a-plaa »ay be seen. Tickets are available only for the Conccrt for which ther are issued. • • Yn awr yn Btrod, Pris Swllt a Chwe' Ctiemiog, S *Ut, a Chwe" Cheiniog, LLAWLYFR Y BEDYDDWYR CYMREIG, AM 1879, *Y"n cynwys Bl*ydcbadur a Dyddiadur am 1879, S ibb thana ana 1879 ac 1880, Yt» tadegaeth yr Enw/J yn Nghymru a thrwy y Byd, Cyfriton a Chymdeitaaa m yr Euwaof, Deddf-Hawliau.^yT Ymneitlduwyr, Cofrea o Enwau a Ch^diriadau y Qwemidogitm ya Nghymra, &P, <bo: Y mae"r Uyddi »dttr ya gyflawnach eleni nag y bit erioed o'r blaen. Lie Da byddo Dosbartb'wr, gyr«r an d>ao at y Cyh tedd* vjrK GKEFFITHB & SON. Printers, Au, Ownaavon, Qtatt*