Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
17 articles on this Page
Y FARCHNAD.
Y FARCHNAD. Ychydig mewn cydmariaeth i'r hyn ddylasai fod owair sydd wediei ddyogelu, a hyny o herwydd y gwlybamaeth mawr diweddar. Y mae y gwlybaniaeth hir- barhaol hefyd wedi effeithio ar v cynyrch gwenith, fel nad yw yn edrych agos cystal ag y dymunid. Y mae y tywydd yn yr Iwerddon, modd bynag, wedi bod yn fwy ffafriol, a'r cnwd pytatws hyd yn hyn yn rhagorol, heb yr arwydd lleiaf am haint. Y mae yr adroddiadau o'r Cyfandir yn dra chefnogol, ac o America yn rhagorol. Marwaidd iawn oedd y farchnad yn Llnndain ddydd Llun diweddaf, ac er nad oedd yn y farchnad ond ychydig o wenith cartrefol, eto yr oedd c> fauswm mawr o yd tramor yn bresenol, a cHymerodd gos- tyngiad cyffredinol L:\ o swllt i ddau swllt ar brisian yr wythnos ilMnorol. Cymerodd gostyngiad le hefyd yn marchnadoedd gwahanol drefi. Y mae dadforiad creaduriaid tramor, yn enWedig o'r America, yn parhau mor fewr, yn nghyda phob math o gig, fel y mae marchnad y creaduriaid pesgedig yn gostwng, ac yn debyg o ostwng hefyd yn y dyfodol. Y mae pob arwyddion yn bresenol, nid yn unig y daw yr ymborth yn rhatach, oDd hefyd y daw marchnad Hafnr yn fwy brysiog, a bod mwy o gysnr i gyfartod a'r dosbarth gweithiol y fiwydd- yn ddyfodol nag yn y gorphenol. Y mae marchnad yr ymenyn yn parhau yn farwaidd, a phob math o ymenyn tra- mor yn gostwng yn gyflym yn ei bris. Y mae y wlad yn cael ei chyflenwi yn rhagorol o bytatws newyddion o Lisbon, Malta, a Jersey, ae yn cael eu gwertbu am o chwech i saith swlit y cant. Credir y ceir digonedd o bytatws newyddion car- trefol i'n marchnadoedd mewn wythnos Den ddwy. Yn ffair ceffylau Castellnedd yr wyth- nos ddiweddaf, yr oedd nifer mawr o gre- aduriaid ar werth, ond y prisiau yn is nag y maent wedi bod er's cryn amser.
. BRAWD ISLWYN A'R HAWLYDD…
BRAWD ISLWYN A'R HAWLYDD TICHBORNE. Y dyfyniad canlynol sydd allan o lyth- yr a dderbyniodd Mr. D. Thomas, Porth, brawd y Parch. W. Thomas (Islwyn,) oddiwrth frawd arall iddynt—Mr. John Thomas, yr hwn a breswylia yn Melbonrne. Aeth y boneddwr hwn i Hobart Town yn 1855, a bu yn preswylio yno am 14 o flynyddoedd, yn swyddog o dan y llyw- odraeth. Y mae yn eithaf adnabyddns a'r lie hwn, ac yn adnabod yn dda feistri cynhf y gwir Arthur Ortoa "Dywedwch wrth fy mrawd William, (Islwyn,) fod m^surau ar droed i anfon adref o wallgofdy Paramatta, yn New South Wales, ddyn o'r enw Cresswel, yr hwn sydd wedi bad yno am flynyddoedd, a'r hwnyn ?diqmbenol ydyw y g wir Arthur Orton, cigjdd Wapping. Nidoesond ychydig amhenaeth nad y peison chwith sydd yn dyoddef y gosb yna ond ai efe ydyw y gwir Hawlydd sydd bwnc i'w brofi: ord nid oes amhenaeth oddiwith New South Wales."
—♦ -
—♦ COR CYMREIG i ARDDANGOSFA Paris. Y mae yn dda genyf ddeall fod ein cyf- eillion yn y Gogledd yn gyflym barotoi cor gyferbyn a'r gystadleuaeth gydgenedl- aethol sydd i gymeryd 11 i yn Arddangosfa Paris. Y mae rhan fawr o'r cor yn perthyn i Undeb Corawl Caernarfon, yn nghyda phigion corau ereill. Yr arwein- ydd ydyw Mr. W. J. Williams. Deall- wyf hefyd fod gohebu yn myned yn mlaen rhwng Dr. Arthur Sullivan a M. de Rille, trefnydd cerddorol yr Arddangosfa, a'u bod ages a dwyn y trefaiadau i ben. Mor belled ag y mae yn hysbys yn awr, y corau canlynol fydd.yn cystadlu :—Lloegr: Mr. Henry Leslie a'i gor Scotland Cor Mr. Lambeth, Glasgow Cymru: Cor Mr. Williams, Caernarfon; Ffrainc: Cym- deithas Gerddorol Cheve. Y mae pob cor a hawl i ethol un dernyn, ac hysbys- iwydd swyddogol i gael ei anton mewn cysylltiad a'r ail ddernyn, yr hwn a etholir gan bvfjllgor yr Arddanosta fis cyn adeig y gystadleuaeth. Er galluogi y cor i ymgymeryd a'r gystadleuaeth, y mae yn angenrheidiol cael £5°.°, a chan mai gweithwyr ydyw y rhan fwyat o'r canwyr, deisyfir cynorthwy pawb g)da r niudiad, a derbynir y tanysgrifiadau gan Mr. R. Hughes, Carnarfon, ysgrifenyd i.
CYNGHERDDAU DR. PARRY.
CYNGHERDDAU DR. PARRY. Y mae taith gychgerddol y Dr. a'r cor Cymreig bellach ar be a. Cynaliwyd yr olafo honynt yn Aberdar, nos Sadwrn diweddaf. Hon ydoedd y dryde id gy- ngerdd yn Aberdar, yr oil o ba rai a fuoct yn boblogaidd ac yn deilwng o Brif- athraw Cerddorol Aberystwyth. "t mile yn ddrwg genyni ddeali fod y Dr., wedi ei holl lafar a'i ymdrecb, yn golledwr trwm. Trodd rhai o'r cyngerddau allan yn dda, tra yr aeth ereill yn fethiant hollol.
. MARCHNAD LLAFUR.
MARCHNAD LLAFUR. Y mae ychydig o gyfnewidiadau pwyeig, I wr heblaw p £ .nderfynu typged strikes fawr Lancashire, wodi cvmeryd lis yn ystod yr wythnos a aeth heibio. Lied larwaidi ar y cyian yw masnaoh yr haiara a'r gIo, er fod pethau yn edrych dipya yn well yn Neheudir Cvmru. Cyclic ynwyd melin arall yn Nowlais. Arafyw y Ctlfau trymaf yn Sheffield, er fod cangen v cutlery yn gwneud yn dda. Y mae lladd gwftir yn Iled gyffredin bellach mewn amryw, le- oedd, ond y mie wedi ei atal beth, gau wlybaniaeth. Y mae llai o recruits i'r fyddin wedi bod gyda chychwyniad ty^hor y gwair. Y mae angen peth navvies ar ddwy neu dair y reilffyrdd, ond ni^yw y gofynion ereill yn llnosog. Hysbys» ni fod y cyfaniad tuag at leihau gwnenthnr- iad llafnau alcan wedi myneJ yn fethiant. Gwneir goruchwyliaeth dda hyd yma^n nghwblhad cledrau haiara a dur.. £ Y mae yr hysbysiadan o'r Unol Dalae^h- au yn dweyd fod adeiladwaith yn well ifty prifleoedd. Ymae gweithio glo yn gyff jpc- inol yn lied farwaidd, ond fod gwnepd rheilfhrdd yn myned yn mlaen yn gyflyin yn y Talaethau Gorllewinol. Y mae nach gotwm y Dwyrain yn well. Ipi oedd marchnad llafur yn orlawn yn nyop- iad y mail diweddaf, ac v mae gofyn afar* osodwyr priddfeini yn Wellington. X) Queensland hysbysir yn* swyddogol Bad gwiriouedd yw fod yr ymfudwyr di- weddaf heb gael eu gwasgaru. Y mae y gwaith ar reiltfyrdd Madeira a Marmora, Brazil, yn myned yn mlaen gan lafurwyr American lidd.
MASNACH YR HAIARN A'R GLO.
MASNACH YR HAIARN A'R GLO. NEWCASTLE. Nid yw pethau yma yn gwisgo gwedd lawn mor ffafriol a'r wythnos o'r blaen. Gan fod yr wythnos nesaf i fod yn wyth- nos gwyl-ddyddiau rhedegfeydd y ddinas, ychydig a wnair ar y cyfun. Y galwad am haiarn yn llai, ac ofair y bydd i'r pris- oedd ostwng eto. Galwad cymsdrol sydd yma am lo, yn neillduol glo at y tai. Gos- tyngodd y gweithfeydd ail raddol en pris oedd, o chwe' cheiniog i swllt y dynell. Nid oes cymaint o alwatl am nwyloagy bn. Y mae y g) stadleuaetb am yr ychydig fasnachsyddrw cbael yn fawr, a'r pris oeld mor isel ag y gallant fod, ac yst) rie1 pris y gweithiad. Y meistri yn awyddu ifso^c^waneg o alwadan, a'r gweithwyr an^ Tfrefr), x <
.ail&DLBSB^Ol-
ail&DLBSB^Ol Cafwyd ymi welliant yn y fasaach hai- am a'i chydmaru aV'wythDos o'r blaen. Yr oedd y prisoedd ) chydig yn gadar.ch. Ba yr anfoniad allan vn fywiog, a chynydd- odd y gofynion. Y mae yr ysbryd aros draw yu mblith y masiachwyr yn myned yn llai, oblegyd teimlent tod tpedd y farch- nad i godi yn myned yn en herbyn. Yr oedd yr anfoniad i Scotland yn fwy yr wythnos ddiweddaf na'r un cyn hyny o 17,000 o dyne'li. Er fod y symian a an- fonwyd i Ddeheadir Cymru vredi lleihau ychydig, eto y maent yn gydmarol dda. Teimlir dyddordeb neiiliuol yma yn y cynygiad sydd gan feistri alcan Deheudir Cymru i leibau y gwneuthuriad, am y bydd hyny yn debyg o leihau y galwad am haiarn Cleveland. Gwnawd llawer o fod haiarn Cleveland yn cael ei anion allan i Belgium, a'i weitbio yno, a'i anion yn ol yma drachefn i'r marohnadoedi Prydeinig wedi ei gwblhau. Diau fod hyny wedi bod yn cael ei wneud i ryw raddau, oud nid yn werth ei euwi mewn cydmariaeth a helaethrwydd y marcbnadopd4 Prydeinig. Yr oedd gwell mantais gan fasnachwyr tramorawl pin yr oe id crogbris yn cael ei godi am nwyddau nag yn bresenol. Yn awr gall gwneuthurwyr Prydeinig ddal en tir gydag unrhyw genedl dan haul. Y pryd hwnw yr oedd yn ffaith fod haiara yn cael ei anfon i Belgium, ac yn cael ei weithio yno, a'i anfon yn ol i Middlesbro', a hyny am lai o bris nag y gellid ei brynn yn lleol; ond erbyn heddyw nid yw dyn- ion ymarferol yn ofni dim oddiwrth gys- tadleuaeth dramorawl. Prawf o hyny yw fod Cwmai Bolckow a Vaughan wedi myned at, archeb fawr am gledrau dur am lai o bris nag na o'r masnachdai Bel gaidd oedd yn cynyg am y cyfryw. Dy- wed ir eu bod yn bresenol yn gallu gweithio cledrau dur am Y-6 y dynell, a gwnead elw hefyd. Y mae enwi y cwmni cchod yn dwyn i'n cof y golled a gafodd y dosbarth hwn yn marwolaeth 1\1 Bolckow, vr aelod Seneddol dros Middlesbio', yr hwn, yn uzhyd a Mr. J. Vaughan, y. Cymro ar- dderchog, oeddynt ragredegwyr masnaeh haiarn Cleveland. 11
CAERDYDD.
CAERDYDD. X,d oes dim newydd o un dyddordeb i'w hi-sbysa am y farchnad hon. Gwnawd yn gymedrol dda yr wythr.os dsiiweddaf; ond hid oe-id nemav r o well ant yn y gaiwatl am lj ha/r sJmau. allforawi. C, Terfynol iawn oeld y galwaj tramorawl ac yraddtn na fod v tymor araf-arferol yr amser hwn o'r flwvud>n v/edi ae<:huH. dytod i fewn ac felly, os gellir dal y gof- I ynion yn agus i'r hyn tnont jr wy h- ncsau di^eidat, ni fydd t'e i aehwyn I dim. Ymddengys fod gwelihnt bychan yn y fasnach haiarn, yr hyn a-rydd gal on- did i leistri a gweithwyr glotaol. Swm yr allforion oeddent, 100,752 o dynelli o lo. Anfonwyd frllan o Gasnewydd 18,829 o dynelli o lo, a 3,97$o dynelii o haiarn. Anfonwyd o Abertawe 12,926 o dynelli o lo, a 2,208 o dynelli o losglo. Ni anfon- i wyd dim haiarn oddiyno.
LLECHWEITHWYR Y RHOS. !
LLECHWEITHWYR Y RHOS. Y mae cant o lechweithwyr y Rhos, Betwsycoed, Goerledd Cymru, wedi gwrth- od gweithio er ddydd Sadwra diweddaf o herwydd annealldwriaeth am gyflog. Y m«ey fasnach lechan ar hyn obrydyn faiw^idd, a son am ostytgiad cyffredinol i gymferyd lie.
,GWAITH HAIARN RHYMNI.
GWAITH HAIARN RHYMNI. Oddiwrth adroddiad blynyddol cafar- wyddwyr gwaith haiarn Rhymni, gwelir fod y cwmni wedi colli yn vstod y flwydd- yn rliweddu y 30ain o Fawrth y swni o 5 476p. yr hyn erbyn chwnnegu ato log y debentures, 4,150p, a wna y cyfacswm yn 9,626p. o golted am y fiwyddyn. North DURHAM.- Y mae gJowyt y rhanbarth hon yn fuan i dderbyn rhy- badd o ostyngiad o 10 y cant yn eu cyf- logau, a hjny o herwydd iseldra masDach. 1 Po d'wyllaf y nos, nesaf y wawr," medd jr hen ddiareb a phan y byddo yr liin ddangosydd wedi djsgyn i'r gwaelod, rhaid mai y cyfnewidiad nesaf frdd tuag i fyoy. Dywtd y British Mercantile Gazette am yr wythnos ddiweddat tod amrywiol arwyddion yn arwyddocau fod masoach yn adfywio. Y mae dwy neu dair o enghTeifftiau hapus. wedi en cron- iclo yn ddivreddar mewn cysylltiad a mas- nach haiarn a dur y wlad, y thai sydd yn trueddu i gadarnhau fod Prydain Fawr ar fyrder i adenill llawer o'r fasusch dramorol. y tybiwyd ei bod wediei golli, ac y bydd i Li, mewn ychydig eto, i enill y dydd yn rhedegfa cystadleuol cecedloedd y byd. Y .gyntaf o'r eyfryw yd) w y eyhoeddiad a wnawi ychydig ddyddiau yn ol fod y IWWi -byd^isttft B^okQW Vanghap ^i Urf. dynelli o gledraa dur, dros nifer o gwm- niuu Bel^iaidd a gynygicafc am yr un- rh pw am brisoedd isel. Eoghraifft arall ydyw yr hon a gyhoeddwyd yn ddiwedd- arach, sef fod un o wneuthurwyr peir- ianau gwnio mwyaf Birmingham wedi derbyn archeb am fil o'r cyfryw beirianan oddiwrth dy o'r un alwedigaeth yn Amer- ica, am lod y prynwyr yn anallnog i wneud cystal peirianau am y p'is y tu arall i'r dwr. Fehv dyma ddwy epghraitit, y naill yn profi ein bod yn alluog i ddal ein tir yn y fasnach ddur, a churo y Belgiaid, 0 y rbai, y dywedid, oedd yn ein gwerthn allan o'r marchnadoedd dramorawl, a'r liu.l yn profi fod rhsgoriaeth crefftwriaeth PrydeinigJ wedi ei gyfuno a rhadlonrwydd nwyddau, yn ail-sefydlu i ni y marcb- nadoedda fa yn gauedig am dymor. Diau y peth a wneir gan un masnachdy a eliir ei wneud gan arall; felly y mae genym le cryf i greda fod dyddiau y rhai a werth- ant eu nwyddau yn rhatach na'r wlad bon yn cyflym ddirwyn i ben. Ac hefyd, fod derbyn haiarn cwbledig o America, am y presenol, beth bynag, ar beo; a bod ffrwd masnach unwaith yn ychwaneg wedi troi i gyfeiriad arall. Gallesid ychwanegu rhagor o ffeifchiau pe byddent ya asgea- rheidiol. Peth arall sydd yn tueddo i gadarnhau y golygiad yw adroddiad misol, & di- wed-iat a gyhoeddwyd gan hakrn feistri Cleveland. Dengyis hwnw fod cynydd o 3,800 o dynelli wedi cymeryd lie yn y gwnentliuriad mis Mai, a chyda hyny fod y stocks wedi lleiuau 17,000. Bo cynydd yn yr allforion hefyd. Felly, y casgliad teg i'w dynu oddisvrth hyn ydyw, fod llinw masnach ar gychwyn ifoivn a gtllir cymeryd c^lon, hyu yu cod yn y dyddiau digalon presenoi, yn ngwyneb y rhagolygon hapcs, a'rtebyyolrwydd mawr fod dyddiau gwell i wawrio.
"CYFARFOD CYNRYCIIIOLWYRI…
"CYFARFOD CYNRYCIIIOLWYRI GLOFaOL YN ABEhUAU. Cynaliwyd y c-, Lrfxl uchod dydd tlun, Mehcfiu 24ain, yn y Bnb Anns, Aberdar. Oadeirydd AIr. T. Wi lianas, Khondda 3 sgriieu^d'dion Mri. 1). Price, Aberdar a U. W. Andrews, !hoii<lda. Jl)beny c;farfod, f«l y mae eisioes yn hysbys, ydoedd ethol cynrychiolwyr v Bwrdri 0; model am y C i ;ve' mis Uyortol. Wpii trenlio path fcmser er cael aJLn y ceall- dwriuetii angenrheidiol, penderfynwyd ar alw cyiies v glefeydd, nc en w«u y dynioa a gvaygid fel cycrychiolwyr. peisocau a etiiohvya oeddynt Mri. Thos. Halliaay, W. Atr.*ham, ». DaYjS, Jno. Davids, a Jro. Lev-,is, Deri, ar rtn gbwyr y glo tai. Yn nesaf galwyd sylw pwyllog at an- nealldwriaeth diweddar Blaenclydach, pryd y cafwyd ar ddeall, fel yn ftaenorol, fod y rhan fwyaf o'r gweith^r wedigor- fod myned i mewn ar dderau y ^efstri, a liyny o herwydd i nif^Coeifr coesddu fyned i'r lofa ond tc) tero'r hen el weithwyr wedi methu a" el eu lleoedd yn ol, ac yn parhau ya, i ith ac yn ddiamddiffyn. Fod y c.yf&fam hwn wedi ID, deall yr holl amgylchiadau avosod achos y glowyr hyn o flaen eu cyfifeithwyr yn mhob l e trwy Ddeheadir CflQru a Swydd Fynwy, ganerfyn ar ycyfrJr i wneud eu goreu ar eu rhan mewn cyfrauu, gangofio nad all yr ugain neu ychwaafi|g sydd allan fyw ar gy&ymdeimlad yn rimg, ond fod yn wir angenrheidiol gael rhyfc beth syl- wedd«l. Y tanvsgrifiadau i'w^wneud i Mri. T. D. Williams, Ysgrifenydd a Benry Walton, Trysotydd, Tonypandy, ger Pontypridd. Penderfynwyd hefydpan y cymer ethol- iad aelodau y Bwrdd Cymodol le eto, nad oes son am hen aelodau i fod mwy na'r rhai uewyddiou, ond yn unig enwan y personau a gynygir, yj hyn yn marny cyfarfod hwn sydd ynfwy.doeth a^di- dramgwydd. 'Fod yr boU gynygiadatmpi aetodaeth y Bwrdd am yi baner blwydd- 5nyndilyn yr un sydd ar ddechreu, i'w I hanfon i'r ysgrifenyddion erbyn Tachwedd nesaf; ac hefyd unrhyw un o'r aelodau etholedig am roddi ei sedd i fyny, i anfbn i fewn ei ymddiswyddiad erbyn yr un adeg. Fod y cyfarfod hwn o'r farn y dylai holl ysgrifeniadau ysgriteawyr y llaw fer, yn IS 71 gael eu cyhoeddi yn gyfrol, a bod pwyllgor i'w ddewis er eymeryd i ystyr- iaeth y draul o argraffu y cyfryw yn nghyda phethau ereill cysylltiedig.
FFRWYDRIAD BERWEDYYDD Y.N.…
FFRWYDRIAD BERWEDYYDD Y.N. DARLINGTON. DAU WEDI EU LLADD. Dydd Sadwm^diweddaf jff^wydrodd ber- wedydd yn ugvmh hal wr"almmk#sigl I hwn a achlysurodd farwolaeth dau o ber- sonan, tra y mae dau nau dri ereill mewn sefyllfa nad oedd nemawr obaith am eu hadferiad. Esgynodd y berwedydd i f yny drwy y to, a disgynodd trwy do adeilad arall haner can' Hath o belider. Yr cedd y rhan iwyaf o'r gweithwyr ar y pryd wrth eu boreuiwyd, onide buasai y Iladdedigion yn llawer lluosocach. Tarawyd un fenyw a phriddfaen, ac nid yw yn debyg o wella.
LLOFRUDDIO MENYW YN LEEDS.
LLOFRUDDIO MENYW YN LEEDS. Y mae djn o'r enw Joseph Hackett yn aros ei brawfo flien ynadon Leeds ar y cyhuddiad o lofraddio menyw o'r enw Ann Harchcastle. Ya ystod ymryson ar yr heol, aeth y fenyw i ganol y terfysgwyr, ao wrth weled brodyr o'r enw Hackett yn cymeryd mantais annheg ar hen wr, gwaeddodd* allan y dylai fod arnynt gywilydd. Tarawold Hackett hi a'i ddwrn yn erbyn mur oedd yn yr ymyl, a syrthiodd i'r l'awr. Y mae wedi ei brofi mai trwy etfaith yr ergyd hwn y bn fawr.
HYN A'R LLALL YR WYTHNOS.
HYN A'R LLALL YR WYTHNOS. Boren dydd Sadwin diweddaf, fel yr oedd banksman o'r enw Thomas, 21 oed, perthynol i waith haiarn Rhymney, yn sbnntio trucks yn agos i Lawn tynel, aeth ei droed yn rhwym yn y crosing, a chan fod y gerbydres yn dyfod i fyny ar y pryd, tarawyd ef i lawr a darniwyd ef. Yr oedd y trancedig yn frodor o Dowlais, ac heb fod yn Rhymney ondpedwar diwrnod. Y mae adroddiadau y cofrestrydd Gwyddelig am y flwyddyn ddiweddaf yn dangos cynydd bvch811 yn y boblogaeth, yr hwn a saif yn awr yn 5,340,000. Yr oedd y priodasau yn bnmp i bob 1,000 o'r boblogaeth, a'r marwolaelhau yn ol 17 y fil. 1 f .i! Yn ein rhifyn diweddaf cyfeiriasom at werthwraijx llaeth yn ca?I ei dwyn oifiaen Ynadon Abertawe am gymysgu dwfr a'r llaeth a werthai, pry i y dygodd iiithau yn mlaen werthwr gw-eiddiol y llaeth i btofi mai biweh rhyfedd^oedd gmddo, yr hwn a gvmys?9^ dd^.yfr a i 11 ieth ei bun cyn ei godro. Gohmwyd y prawf er gwneud ymchwi^iad i r gvfnndrefn rvfedd hon, ond y mae yr ymchwiliad wedi troi yn eu herbJD ill dan, a hwythau wedi Scael eu dirwyo o op. a'r costiau. Y mae hysbysiadan wedi cyrhaedd yn rhoddi ar clrleall fod yr «^diaia wedi ym- osnl ar ddinas Canyon, Oregon, ac amrjw o'r trigolion gwycion wedi eu lladd yn yr ymlidd a gymerodd le. Y mae gwrth- rjfel Indiaia yn cael ei ofni yn Wisconin. Cafodd glowr yn Hamilton fis o garcb- ar dydd lau diweddaf am gario matehes mewn glofa beryglus. Yn nghyfarfod Bwrdd Iechyd Caerfyr- ddin, ddydd Sadwrn diweddaf, hysbyswyd fod cymaint a 14 o acbosion o'r frech goch yn mhentref St. Clears, a bod ped- war o Personau wedi meirw o hOllo. Mewn un ty nad oedd llai na saith wedi eu taraw yn glaf gan yr afiechyd. Yn nghyfarfod Gwarcheidwaid plwyf- eydd Merthyr ac Aberdar, a gynaliwyd ddydd Sadwrn, hysbyswyd fod y bochgvn a ddysgir yn gryddion yn yr Industrial School, Aberdar, yn troi allan dri neil bedwar o barau o esgidian newyddion bob wythnos, a phan y celid ychwaneg o offer- ynau, y gellid dysgwyl rhwng 12 a 13 o barau. t Yn ystod y gwasanaeth, mewn capel Pabyddolyn Rhymni, ddydd Sul diweddaf, cymerodd gwisg merch ieuanc dan trwy un o canwyllau. Achoswvd cryn gynWrf yn y lie, ond ihoddwyd y ffiamiau allan yn y fan. Yn mhrawflys heddgeidwaid y Pentre, Ystrad, ddydd Llun diweddaf, dvgwyd swyddog glofaol o'r »DW David Williams, yn mlaea dan y cyhuddiad o droseddn. adran o Gyfraith Rheoleiddiad Mwaglodd- ian. Yr oedd yr amddiftynydd wedi cania- tau i ddyn o'r enw Jones fyned gyda'r stoker i archwilio y pnmp oedd rhyw 50 o latbeai dan y ddaear, pryd y syrtbiodd Jones i waelod y pwll ac a laddwyd. Dirwywyd ef i 40s. a'r costan. Ba y morfil a ddygwyd ychydig wyth- nosau vn ol i Aquariam Liundain farw y dydd o'r blaen. Y mae y cewyn yn Morocco yn edrycit yn dra bygythiol. Y mae y Mooriaid ya rhifo rhyw dair miliwn o eneidisu, ya cael eu bygwth a newyn. Y mae ager- longau wedi en llogi i gario rice iddynt, tra y mae masnachwyr Seisnig yn trefna ar eu eyfer mewn ffyrdd ereill hefyd. Y mse y Ilys cyflafareddol a apwynt- iwyd gan yr Ysgrifenydd Cartrefol wedi condemnio yr arferiad o flastio mewn glo'eydd nwyol, ac wedi condemnio perch- enogion Glofa East Hetton, Durham, y rhai a birhaent i danio ergydion yn groes opiniwn j»JUyw- odraetb..
NEWYNU MERCH.
NEWYNU MERCH. Y mae amgylchiad hynod o cewyrjiad merch gan ei rhieni yn ofol & hysbysa o ymyl Botherham. Yr oe3d gan Georges Martha Skinner ferch 24 oadyn diibriod, yr hon, am faith amser, 'ink gadwasant mewn ystafen, gan roddi iddi ddogo bych- an o ymborth tlawd, ac heb ganiatai iddi weled neb. Yr wythnos ddiweddaf bit farw y ferch, as y mae y meddyg wedi tystio mai marw o newyn wnaeth.
GOGLEDD LLOEGR.,
GOGLEDD LLOEGR. Cyflwyniad TystebNos Sadwrn, Me- hefin y 15fed, cyflwynwyd tysteb i Mr. D. Roberts, forge and mill mwager gweithiau haiarn Moor, Stockton-on-Tees, ar ei ym- adawiad i fod ynbrif oruchwyliwr gweithiau haiarn Britannia, Middlesbro'. Pan ddaeth y ffaith yn hysbys fod Mr. Roberts yn bwr- ladu ymadael, meddyliodd ei gyfeillion ila chaffai y cyfleusdra fyned heibio heb iddynt ddal mantais ar yr amgylchiad i ddangos eu parch a'u serch tuag ato fel dyn ac fel meistr mewn rhyw ffordd weladwy a sylweddol. Am tod yr amserau yn ddrwg a'r amgylch- iadau yn gwasgu, barnwyd mai gwell oedd peidio gwneud apel cyffredinol at y gweith- wyr, ond ar yr un pryd i wneud yr amgylch- iad yn hysbys, gan adael i bawb oedd yn teimlo ar eu calonau i danysgrifio at y tysteb. Teg yw dweyd fod llawer wedi mynu bwrw eu hathngau megys o'u prinder i'r drysorfa. er dangos eu cymeradwyaeth i'r mudiad. Barnwyd y caffai y dysteb fod nid yn unig yn ddangoseg o barch i Mr. Roberts vn ber- sonol, ond hefyd yn amlygiad o ewyllys da y gweithwyr tuag at y teulu. Yr oedd yr anrhegion yn gynwysedig o'r nwyddau arian, etc., heirdd canlynol:—I Mr. D. Ro- berts—Silver-mounted Meershaum and Cigar Cose; i Mrs. Roberts, Silver Biscuit Box, Calee Basket, and Egj Stand (complete); i Miss Roberts-Elæt.'ro-platel Disll, antllJuUer Knife. Yr oedd yr oil o'r anrhegion wedi eu cerfio yn gelfyddydgar a phryclfertL yn gosod allan ddyben ac amcan eu cyiiwynia(j_ Yr oeddynt wedi costio rhwng £ '15 a Cymerodd y cyflwyniad le yn nliy Jfr. D* Roberts, a hyny am na fynai efe Wneud un- rhyw arddangosiad cyhoeddus. Cyflwynwyd yr anrhegion i Mr. Roberts gan Mr. Meather, eoshier; i Mrs. Roberts gan Mr. J. Mathews forevwn yn ngweithiaa haiarn Moor ac i Miss Roberts gan.V r. II. Bew, joro -un ya yr un gwaitn. Knoddodd bob nn o:r cvf- lwynwyr anerchiadau byrion a phwrpasol i'r amgylchiad. Di lchodd Mr. Roberis ar ei ran ei hun, Mrs. Roberts, a Miss Eobertsam y teimladau care dig ag oeddynt wedi cael eu dangos tuag ato ef a'i deulu r.iewn -air a gweithred y noson hono, a chadwai yr an- rhegion yn y teulu fel y trysorau penaf a xeadai, ac cdrychai yn ol ar y noson hono fel un o r adegau mwyaf dedwydd yn ei oes kt Yna cah;:yd ychydig; oriano ymgom adKn- ladal or fath fwyaf drfyrus, ac yr oedd y cyfeiilion oil wrth eu bodd. Gomeb.
Y GYNADLEDD YN BERLIN.
Y GYNADLEDD YN BERLIN. Yr oedd dydd Sadwrn diweddaf yn ddi- wrnod pwysig mewn cysylltiad a busnes y Gynadledd, a daethpwyd i gyd-ddealldwr- iaeth ar un o'r pynciau mwyaf anhawdd, sef terfynau y ddwy Bulgaria; ond y mae llawer yn angenrheidiol cyn gorphen byd yn nod a'r pwnc hwn. Eisteddiad ddydd Sadwrn oeddoyr hwyaf y mae y Gynadl- edd wediei gael, a gwnaethpwyd llawer o waitb. Cafwyd fod Prydain, Germani, Awstria, a Rwsia wedi cytuno ffarfio Bul- garia yn ogleddol i'r Balkans er dechreu y rhyfel, a bod ffurfiad talaeth hunan- lywodraethol yn ddeheuol i'r cyfryw hefyd wedi ei benderfynu. Dywed gohebydd fod cryn rwystr wedi ei dafla ar y flordd yn ngwaith Arglwydd Beaoonsfield, yn cael ei gefnogi gan Count Andrassy, yn gofyn ar ran Twrci yr hawl i ddal. y Shipka Pass a defiles ereill ar y Balkans. Yr oedd hyn yn cael ei ofyn mor bender- fynol, reI, bygythid ymneillduo o'r Gy- nadledd os na chaniateid ef. Cymerodd dadlen brwdfrydig le ar y pwnc, a bnwyd am gryn amser mewn petrusder a fuasai Rwsia yn derbyn y cynygiad, yr hwn a ymddangosai i'w hysbeilio o ffrwyth rhai o'ibuddugoliaethau drytaf a gogoneddusaf. O'r diwedd rhoddwyd ar ddeall fDd yr Ymerawdwr Alexander yn rhoddi i fyny i'r cynygiad ar yr amod fod terfyndir gor- llewinol y dlilaeth ddeheuol i gvnwys Sandjak Sophia, ac nai oedd y milwyr Tyrcaidd i ddal meddiant o Bulgaria Ekleheuol. Dywed gohebydd o Vienna fod Rouman- is yn foddlon i roddi i fyny i Rwsia yr oil o Bessarabia oddieithr y tir a orwedda ar lanan y Danube, a bod hyn yn cael ei gefnogi gan Awatria ond yr oil o waith y Gynadledd i fyny at ddydd Sadwrn, gyda'r eithriad o'r penderfyniad i dderbyn Groeg, ydoedd penderfynu ar linelliad y cytundeb gyda golwg ar y ddwy Bulgaria. Y mae rhai yn barod i ganmol Gwein- yddiaeth Llywodraeth Arglwydd Beacons- field yn yr annealldwriaeth Dwyreipiol presenol, ond y mae yn anhawdd i ni feall ar ba dir y gellir canmol. Os gellid peall o gwbl, yr amcan a fabwysiadid iddynt mewn cysylltiad a'r annealldwr- ith oedd Cyfanrwydd ac Annibyniaeth Twrei.' WeI, beth o barthed ihyny? Wel dyma beth,-Y n:ae i'w dwyn i fod- olaeth Bulgaria Annibynol newydd mewn ystyr, a'r Balkans am ei therfyndir dwy- reiniol. Yn Ddwyreiniol i'r Balkans y maegwlad newydd a chymysgryw i fod, talaeth Tyrcaidd mewn enw, ond yr hon, os ydyw yr hyn a dderbynir yn wir, sydd i fod yn hunanlywodraethol, ac yn rhydd oddiwrth filwyr tyrcaidd. Y mae Crete i'w rhoddi i Groeg, ac y mae Groeg i gael hefyd gymhwysiad o'i therfyndir yn Thessaly ac Epirus, ac i feddianu y Gulf o Volo. Y mae Rwsia o gwrs i gael Kars a Batoum. Y mae Awstria i gael neu gyf- uno Bosnia a Herzegovina, a hyny yn unig am fod yn edrychydd pryderus ar yr anghydfod a'r cweryl oedd rhwng y ddau gymydog. Dyna beth ydyw cyfanrwydd Twrci yn ol yr hyn y mae Arglwydd Beaconsfield yn ei ddeall. Mewn cysyllt- iad a'r hunanlywodraeth eto, y mae adran yn y cytundeb rhwng Rwsia a Phrydain sydd yn trosglwyddo y syniad tod Pryd- ain i ymgymeryd a bod yn fath o amddi- ffynydd neu arolygydd ar Twroi yn Asia. Nid yn unig y maeyn colli Kars a Batoum yn Asia, ond y mae i fod o dan reolaeth ei chymwynasydd Prydeinig. Dyna fuddug- oliaeth gwerth siarai am dani i Lywodr- aeth Arglwydd Beaconsfield! ond cofier Dad yw ei thynged ond yr hyn yr ydym yn ei gymeradwyo-y mae wedi haeddu yr oil.