Tarian Y Gweithiwr

RHYMNI. Nos Sadwrn, yr 2il cyfisol, cynaliwyd cyfarfod llenyddol yn vestry y Tabernacl, dan lywyddiaeth Mr. L. Lewis. Am ad- a-odd yn oreu," Colliad y Royal Charter,' y rhanwyd y |,wobr rhwng Joseph Davies ac Ann Lewis. Cymerwyd rhan yny cyf- arfod ganamryw o gantorion ac adrodd- vryr yr airdal. Cafwyd cyfarfod rhagorol JIl. mhob ystyr. CADWALADR.

CREADUR NEWYDD. Y mae creadur newydd, neu a leiaf un nad oedd gwybodaeth am dano, wedrei gael allan yn Brazil Dwyreiniol. Ei enw ydyw y Minhocao. Y mae yn cael ei ddysgrifio fel ymlusgiad anferth ei faint- ioli; ond oddiwrth y dysgrifiad a roddir o hono gan Herr Fritz Muller, o Itajahy, yn Brazil, byddai yn fwy rhesymol ei alw yn byagoayn y tir nac yn ymlusgiad. Y mae yn rhyw 50 llathen o hyd, a phump o led, ac yn orchuddiedig fel a gwisg o hoelion. Y mae yn dadwreiddio coed fel o bleser, ac yn achlysurol gwelir y ffnvd yn^adael ei gwely naturiol ac yn cymeryd yn wely y rhych ddofn a wneir gan y creadur hwn yn ei deithiau. Dyma 1 *7 rywbeth, ynte,i werth er gael i'r person sydd wedi bliho ar bob math o gig arfer- edig, ac yn, dymuno am ryw greadur bwytadwy newydd. Peth arall a ddy- wedir am dano ydyw, ei fod yn greadur swil iawn, ag fel pob peth mawr arall, yn ymguddio mor gynted ag y dealla ei fod yn dechreu tyhu-sylw. Y mae efe yn of hi dynion, a'dynion yn ei ofni yntau. Dy- wed un wrth ei ddysgrifio fod ganddo drwyn yn debyg i drwyn mochyn, ond na wyddai efe a ojpd ganddo draed ai peid- io, trwy ei fod^wedi cymeryd at y traed ei hun cyn sylwi mor fanwl ar y creadur. Un peth hynod arall a ddvwedir. am dano" ydyw, ei fod yn gallu ymwthio o'r; gQlwg i'r ddaear mewn tarawiad, f^l yr ymwthia bysgodyn i ddwfr, gan adael dim.ond ei 01 fel cwys fawr yn y lie y t@ithiai.

GLOFA YNÝSIFIO/ 'RH()NDDA. Y mae yn hysbys fod y wythien bedair wedi .ei hatal yn y lofa hon er ys rhai wythnosau oblegyd annealldwriaeth yn nghylch y pris. Gwasgarodd y gweith- wyr i bedwar gwynt y nefoedd, fel nad daetn gaiw^a^yayn tua chanol yr wytn-, nos ddiweddaf am ail gychwyn y pedair. Y mae yma luaws o ddynion wedi cael gwaith, ond yn gymaint ag nad oes neb o'r hen ddwylaw ar gael, y mae i'w obeith- io y bydd i r rhai a ddechreuant weithio yn bresenol ymdrechu gael y prisqedd wedi eu gosod yn iawn, mag na lbyddo y diwedd yn waeth na'r aechreuad. Y IANTO.

Y DYODDEFAINT YN Y DEHEU- DIR. Credwn y dylid gwneud yn hysbys y ffaith fod y Methodistiaid Calfinaidd fel enwad wedi cyfranu mwy tuag at angen y Deheudir na'r holl enwadau ereill. Y mae Arglwydd Aberdar nowydd dderbyn o L'erpwl gyfanswm mawr o corn beef, cig moch, pis, blawd ceirch, a rice, er eu cyfranu yn mhlith tlodion cymydogaeth Mountain Ash. Dywedir y bydd i ran o'r cyfryw gael eu cyfranu yn Nghwmbach. Y mae yn dda genym gael ar ddeall fod masnach y glo yn Nghwm Rhondda wedi gwella i'r fath raddau yn ystod yr wyth- nosau diweddaf fel y mae Pwyllgor Cy- northwyol y Pentre Ystrad wedi pender- fynu terfynu eu gweithrediadau am y presenol. Dywedir yn mhellach fod go- beithion y fasnach yn edrych yn well am y dyfodol,

LLANFAIR-AR GOLL. Bu hen wraig perthynol i Llanfair Muallt, o'r enw Mary Rogers, ar goll am wythnos o amser. Yr oeda yn byw mewn ty bychan yn agos i orsaf y rheil- ffordd, a nos Fawrth, yr wythnos ddi- weddaf, aeth allan yn lied hwyr, acni wel- wyd mo honi yn fyw mwyach. Dywedir fod yr hen wraig yn hoff o ddyferyn, ac ofnid ei bod wedi syrthio i'r afon. Bu chwilio mawr am dani. Yn ddiweddar- ach yr ydym yn cael fod corff yr hen wraig wedi ei gael yn yr afon oddeutu tair milldir islaw y dref.

LLANELLI. Dydd Sul diweddaf, cynaliwyd cylch- wyl flynyddol capel y Bedyddwyr yn y lie hwn, pryd y pregethwyd yn rhagorol gan y Parch. W. P. Williams, Landwr. Yr oedd y cynulleidfaoedd yn lluosog, a'r gwrandawiad. yn astud. Oddiwrth lythyr a dderbyniwyd ar yr 2il cyfisol oddiwrth Cadben Watkin Lewisj llywydd y llestr Abercarn, perth- ynol I Abertawe, yr ydym yn cael fod Cadben Thomas D. Edwards, y Royal Park Hotel, Llanelli wedi marw o'r cholera ar y 6ed o Ragiyr. Dywedir hefyd nad oedd efe ond newydd wella o glefyd perygjuy arall.

• NEWYN YN --j^NAr ;,J- Nid oes airQieuaeth" ftjjliiv #§4 l^wytt dihystriol vn inW tnyw ieim* maliwh o boblogaew, lffwBfcgedaat. a dir- iogoethau goglMdol Oddiwrth adroddiadau ag y ymddibynn 6.r- nynt, cawn fod plant yni^dbl pu gwerthu yn dayddiol i ymborthi a^ynt!

OFERGOEI&)D J'! Y mae hanesyn rhyf edd fr»ein cyrhaedid? o bentref Broadway, yn ;^puersec. Mae yno berchfcnog aa wedi 4^^def yn fawr o h(3rwydd afechyd ei wai^eg, y rhai na' roddent ond ychydig vm* ddim llaeth. Wedi rhoddi i'rcreaduriaM^mrywddogn- au o feddyginiaeth, a hyiywi ddieffaith, Wedi rhoddi i'rcreaduriaM^mrywddogn- au o feddyginiaeth, a hyiywi ddieffaith, penderfynodd yadido ei htUkfod y gwarth- eg wedi eu rheibio,, ac ^th ac ymgyng- horodd a'r 'dyn hysbys,r Jiwn y talodd efe gini, gan wrieild cytuiideb ag ef hefyd i'w gadw yn ei dy am ri^r dyddiau, gan y I roddiiddo bunt y dy^d^i gadwraeth. hysbys' ymaith a'i gytto i gymeriad. {

TRUENI CONSTANTINOPLE, Oddiwrth .Ohebiaethau yn cyrhaedd y wlad hon o brif ddinas ^i wrc, rhoddir ar ddeall fod y trueni wtQyn annysgrif- iadwy. Y nia'p tyrfaoecM'o ddyeithriaid tlodion yn pstrnau^i ddyfoe i mewn. Yno y gwelir ychain teneuoii S'^liloff yn lliisgo, cerbyddu' teredig dros fJVfdd.tyllog a di- l*n; tad y teulu yn yn. ochr" y; cerbyd sydd yiicynwys^i load, tebygidj' 6. ^adachau <J)udr^ sylw yn fanylach ceir. mai yvrearaipd3, phlant yd- yhi; gorwed^a" Aai o Mpyit ar y llawr yn yr oerfel,, ac yn ffortuaua fddynt hwy, ni ddeffroant mwyach. Yho "y mae mam-J newyn a rioethni; tra y ceir tadau m dry- wanant eu merched er eu j|acMb rhag eu treisio.'

OFFEIRIAD GWALLGOF. Dydd Mercher diweddaf dyg^ryd offeir- iad gwallgof o flaen Mr. Vamghan yn Downing-street, ar y cyhUddi^l 0 fod wedi dweyd mai efe oedd Prif Weinidog Prydain. Erbyn ei fod o flaen | £ r. Vau- ghan, nid oedd mor wallgof ag y dychy- mygid, canys dywedai fod yr Arglwydd wedi ei anion i weled Arglwydd Derby, ac nad oedd wedi dweyd dim ond mai efe "oedd i fod y Prif Weinidog." Yr oedd Arglwydd Beaconsfield wedi dweyd yr un peth wrth Arglwydd Melbourne, heb i neb ei roddi o dan ofal meddygol.

GODRERHOS. Am ddau o'r gloch dydd Sul, y 3ydd cyfisol, talodd ysgolion Godrerhos a Phenyrhos, ymweliad a Sardis, Ystrad- gynlais. Dechreuwyd y cyfarfod trwy ganu. Wedi adrodd penod o lyfr Esaiah gan Elizabeth Morgans, yna aethpwyd yn miaen a gwaith y cyfarfod yn ol y dull arferol. Cafwyd adrodd a chanu ardderchog. Llywyddwyd y cyf- arfod gan weinidog y lie. Gobeithio y bydd llwyddiant ar yr Ysgol Sabbothol yn y dyfodol. LLWYDWYN.

DAMWAIN GLOFAOL. Dydd Mawrth diweddaf, yn mhwll No. 3, High Blantyre, llusgwyd y cage ar draws trawstiau pen y pwll,fa hyrddwyd chwech o bersonau i'r gwaelod, y rhai a laddwyd yn y fan.

YR HELYNT DWYREINIOL Er mor fygythiol y mae sefyllfa pethau wedi bod yn y dwyrain yn ystod y pym- thefnos diweddaf, nid ydynt eto wedi myned yn anobeithiol, a barn lluaws b bersonau Uygadgraff ydyw nad a Rwsia a Lloegr i wrthdarawiad, er cymaint o ysgyrnygu danedd sydd yn bod. Y mae yn sicr bellach fod y telerau heddwch rhwng Rwsia a Thwrci wedi eu llawnodi er dydd Sul diweddaf. Y mae yn fodd- haol deall nad yw trosglwyddiad y llynges Dyrcaidd yn perthyn iddynt. Y mae pwng y Straits heb ei gyffwrdd o gwbl. Y mae teyrnged yr Aifft heb ei gymeryd, nac hyd. yn nod wedi ei gyffwrdd. Y gofynion arianol ydynt deuddeg miliwn. Y mae Kars, Batoum, ar Dobrudsha i fyned yn rhan o'r gofynion ^rianol, ond: y mae y swm ag y maent i'w gynrychioji heb ei benodi hy4 yn Nid yw Erzeroum wedi ei rhoddi i fyny i Rwsia. Y maeý Dobrudsha i gael ei chyfnewid am Bessarabia, os cyclsynia. I A. hyny, osamgen, yna bydd i ryw ddeali- dwriaeth arall gael ei-,NiAvud. yn debyg y bydd i'r p@bru<feha ;rfudi4 rban y o jBulgavia.; Nid y\v y boMog^eth,Mus- sulman rgael eu gyfu o Bulgam. Y jppk. y ffoedigion i gael caniatad i day^welyd. i'w cartrefl. ¥ mae Bulgaria i'1 fod yn mlaeth ahnibynol, ac i gael ei Uywodr- aethu gan Dywysog wedi ei ethol gan gynadledd o neillduolion, a phrif ddyn- ioh Bulgaria. Yr unig beth penderfynol •0 bartlied y Tywysog ydyw, nad yw i fod yn aelod o un-teulu sydd yn awr yn llyw- odraethu yn Ewrop. JS'id yw swm y deyrngad sydd i'w tli vlu gan Bulgaria i gael ei benderfynu am ddwy flynedd, yn ystod {ja j^Apr, y 'gwneir ymchwiliad i adnoddau". ac, ardretlioedd y wlad. Yn ystod y cyfryw amser, y mae y wlad i'w meddianu gan fllwyr Rwsiaidd, neu ynte, nes y bydd gallu milwrol digonol wedi ei gael i liawlio heddwcll a threfh cartref- ol. Nid oes dro3. 15,000 o fihvyr Rws- iaidd i fod o'i mewn. Y mae y deyrnged Bulgaraidd, pan ei phenodir, i fyned tuag 'at dalu gofynion arianol Ewsia. Holl Uywodraetli y wlad i'w adael i'r Tywysog a'r .Cyngor dewisedig- gan y bobl, tra. nad- yw' y ffurflywotlraetJi eto wedi ei benderfynu, &c. Y mae y ]>ai%toadau:Milwrol sydd yn' myned yn mlaen yn i&vs4a yn-^rddangos lei bod heb orphen ei gwsjth o ryfela. Y m, ae Rwsigi hjjd yrna. w«d^ boddloiii ■cadw' ei milwyf y tu aUan i CoBstautinople,, tra y mae i'w obefthio y boddlona heb ei gwthio JTT inheilacl), er fod hysbysiadau yn cyrhaedd elbodyn .bende.rfynol o gymeryd" meddiant o brif-ddinas y Porte. Yn y ddau Dy SenedjlcVi, nos LnBLdi- ^weddaf, Ky.ibyswyd nodi..Hysbys^yd nad oedd yr holl delerau'wedi etl'gwlléud yn hysbys idd- V ynt, ond eu bod mewn ffordd i ddweyd nad oedd trosglwyddiad llynges Twrci i Rwsia yn rhan o ionynt, bod y gofynion ariariol wedi eu tynu i lawt o ddeugain miliwiijO bunoed^ i ddeuddeg, ac nad ydyw teyrngedyr mewn un modd yncael ei effeithio gaud y-gofynion arianol. .l..

HYN A'R LLALL VR Y mae yn dda genym roddi ar ddeall fod marchnad yr, yd \^edi bod/yn fajw- aidd iawn.yr ^vythnos hon, ;a gostyngiad o ddau sWllt y chwarter wedi cymeryd lie. Yii gymaint'a bod cyfanswm mawr o yd yn aros am allforiad yn mhorthlad- oedd y Mor Du, ac hefyd yn UnOlDaleith- iau America, y mae yn fwy na thebyg y ceir defnydd bara yn rhatach nag y mae yn awr. .r Y dydd o'r .blaen rhoddwyd gwledd i Mr. W.' Thomas, perchenog Gweithiau Alcan, Treforis. Y mae Mr. Williams yn ddiweddar wedi pwrcasu y gweithiau, y rhai sydd wedi bod yn segur am ddwy neu dair blynedd, a bwriadir eu hail gyehwyn yn iuan, trwy yr hyny/rltoddir gwaithT chwech neu saith,gant o weith: wyr. Llywyddwyd gan Mr. Evan .Mat- thew Richards. Dydd law diweddaf, yn Ngliaerdydd, llyncodd plentyn 18aw mis. oed, farblen, ac yn fuan wedi hyny ftiygqdd i farwol- aeth. Boreu dydd Gwerier diweddaf, ar dueddau, Fon, collwyd llestr a phump o ddwyMw. Yr oedd ynjoreu ystormus a thywyll, ac aetli y llestr. yn ddrylliau yn erbyn y crpigiau.. Ionawr 21aiiU yn Youngslfo^ii, Ohio, bu farw John W. Jenkins, yii 63-oed, brodor o'r Blaev.a11;.& BrYumawr, Myjnwy, ohd 8 symudpdd i'r AiApyii 18B8'. Gadaw- t odd weddw a saitii o blaftt i alaru eu colled ai ei ol. Y mae. diaconiaid eglwysi Annibynol Gogledd Cymru wedi "anrliegu Prif Ysgol Aberystwyth a darlun Dr. Rees (,Gwilym Hiraethog.) CyfiawnWyd seremoni y dad- leni yr wythnos ddiweddaf. Y mae yn dda genym gael ar ddeall fod y Llywodraeth wedi caniatau rhodd o £200 i weddw Thomas Humphreys, Llan- stephan, yr hwn a gollodd ei fywyd ei hun wrth achub bywyd y fenyw oedd yn y cwch. Dydd Mawrth diweddaf, tra ar ol y cwnj taflwyd Mrs. William Crawshay oddiar ei cheffyl tra yn neidio dros glawdd, a bu farw meWii ychydig fynydau. Y mae gwrva .g wraig- yn Blackbnrh wedi cael eu cymeryd i fyny dan y cy- ) huddiad o ysbeilio a Uofruddio un 3 ret Gtogan, yr hyn a gymerodd le nos Sul diweddaf. > Deuwydo-hyd igorffamw un-Cftaii^ .'>'3** ymyl Junction ddydd Badwm diweddaf. jjernir iddo gael ei daraw i lawr gan y ges^Kflres. Yr ydym yn deall fod etholiad jjrpner- yd lie o aelodau Bwrdd Ysgol acli, dyffryn, Tawe. Y mae saith yn ender. fynolo sefyll, tra nad oes, ond pump j [ ffurfio y Bwrdd. il Nos Iau diweddaf bu farw Mr. Rich.1 ard Bright, A.S., dros Eeast Somerset, 0 wedi pythefnos o saldra. Y mae menyw o'r enw Anne Ames, • gwraig i forwr, i sefyll eisphrawf yn Sessiwn nesaf Durham, dan y cyhuddiad o lofruddio ei merch. dwy flwydd oed,?" trwy dori ei gwddf a cnyllell. r Y mae dyn ieuanc o'r enw Robert > Davies, mab i amaethwr yn agos i Caef-. ynarfon, wedi ei drosglwyddo i sefyll ei brawf am gyfiawni trais ar ferch 12 oed o'r enw Hannah Griffiths. Y mae y frech wen wedi cymeryd gafael 0 dinysti iol yn Calcutta. Y mae y cnydau yn yr India hefyd yn debyg o syrthio ya > hynod fyr, tra y mae yprisoedd yn ucheL, ) Nid yw y newyn yn agos ar ben. Y mae yn ymddangos yn awr fod y diweddar Brigham Young, y llywydd ,.j Mormonaidd, wedi cyflawuigryn anghyf-' iawnder a'r eglwys yn ystod ei fywyd. Yf-> mae yn debyg y gwneir ymchwiljad f tvwyadi i'r achos, tra ysgrifenydd'' persronol y tranc-edig yn ferbd 1 brofifo4 ei feistr wedi poceda r&yw ddwy filiwn ddoleri.o arian yr eglwVs, ifeblaw ei gyf?. logo 5t\000w) ddoleri^flwyddyn.. Dydd Jau tliweddafj^ra wrth ei waith ty lefel • enw Ev.an Jenkins a'i ddiwedd trwy j gwymptldyfcd arno. Boreu dydd Gwener diweddaf, "darfui Mri. Thomas a Griffiths, glofeydd. Ty'n- ybedw ar Gelli, daraw ar wythien Aber* gorcey, yn eu byllau, newyddion yn y*' Gelli.Y mae y glo o natur rhagorol. i;

'TRIOEDD MAESTEG. Tri phethnewydddanynefoedd: Pwys a haner o fara a chwart o soup i deulu 0 wyth mewn nifer, cwmni y gwaith alean yn myned yn Johnny fortnight, a hen glacwydd penfoel y Llwynog yn tyiigu aq yn rhegu yn Saesnig. Tri pheth doniol mewn gweinidog: Myned yn brif alarwr i dafarnwr, peidio gwasanaethu yn angladd plentjm i aelod, a diaelodi. hen grefyddwr da am ddweyd i berson neillduol feddwi. Tri f xl da Ceiliog. a iar am bregthu, « erledigaeth am ddweyd y gwir, acenw drwg am feirniadu. Tri bardd o ddysg a dawn: Glan Cyn* wydcl; hen brydydd y llan, a nwncwl Q Ify,iioii Llanbedr. Tri pheth hagr mewn gweinidog,: Codi I ,ei bac o un eglwys am ychwaneg o dali eglwys arall, peidio gwneud sylw o diodry amseroedd, a siarad dwli gyda llu 0 fechgynbs tan y ddaear. Tri pheth mawr eu hangen yma: YA- borth a dillad i'r tlodion, arian am weith- io, ac yinuno a, chymdeithas ddirwestol Mr. Abraham Williams, 1 Tri pheth garai y bobl yma wybo4|>foi Awdurdod yr ordeinio ar Graig y pwy yw y Llwynog, a phwy yw awdwr yr ysgrif hon; HEN GADNAW; • ,"0' MARWOLAETHAU. > Chwefror lOfed, yn 34 mlwydd oed, Mr J, £ J W. Leyshon, mab Mr. Joha a Mrs. Margaw "•* ret Ley^hon, Fferm Bryiicarrlau, Llwyd* ?oed, Aberdar. Dydd Mercher canlynol daofch tyrfa luosog yn nghyd i dalu y r: gyn^wyndS olaf iddo. Hebryngwyd weddllliott maTw'ol i Cemetery Aberdar. Mai^th laf, ar ol tri diwrnod. o gysT •' tudd, Tydfil Alice, merch Mr. Thomatf Evans, jg^ocer, Mary Ann-street, Dow yn 10 mis oed. II Chwefror 26ain, vn^8j|^lwydd oed, Mr, .i Mathew William^, Pe^yrenglyn, Treher^?; > bertjsgynt o Gwmneda Yr.o^dd yr vm, adapemg yn dad i Mr. Lodwick- Williams c. (L'ab Nedd). Bu yn yn aelod ffyddlon gyda'r Annibynwyr yn ngliapel Carmd am flynyddau lawer. Gadawt»dd briod a, phedwar ;o blast 1 alarii ar ei ol. Dydd ■Sadwrn canlyaol hebryngwyd ei weddill- ion marwol i fynwent Addoldy Glyn- nedd.