Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
cYMANFÂ. GERDDOROL GWENT .…
cYMANFÂ. GERDDOROL GWENT A MORGAN WG. Llawer o ddar<)gan a fu ST ^phwyn- iad y Gyrnanfa ncbod nas gellid ei dwyn i ben a chlyws-om rai o'i chefnogwyr blaenaf yn datgan mai G-eat Eastern, affair a fydd-ii, gan y tybient -ei, bod yn ray fawr-ac trmg ei ttrarfynau, ac y buag ai yn anmhosibl ei dwyn i unrhyw drefn. Hydy nod y diweddar Ieti-tn Gwyllt ei hun. gvan iawn oedd ei ffydd ef ynddi pan souiwyd wrtno gyataf am bwriad i gynal y eyfryw Gy nanfa, er iddo/ tfedi hyny ddyfod i gredu ynddi, a dysgwyi- iaf lvwar oi liwrthi; oad yn nmell cyn i'r adeg i'w chynal ddyfod i ben, yr oodcl ef yn ei fedd, neu cawsai achos i lawen- bau yn ei llwyddiant perffaith; oblegyd, 0r darognn gwrthwynebwyr ac er ofnai gyfeillion profodd y Gymanfa a gynal- xvyd ya Nghierdydd, yn mis Medi di- Weddaf, yn un o'r cyfarfodydd mwyaf llwyddianns a gynaliwyd erioed. Da gettym ddeall y bwriedir cynal Gymanfa arall eto yn ýstod yr hif dyfod- eL Y mae program y Gfa hono trbyn hyn wedi ei gyhoeddi, ac y mae yn ynwya detholiad rhagorol o hymnan a tsonan—yn wir, y mae yn amhetis genym aellid gwnead detholiad gwëll gan ei fod yn cynwys pigion o hymnau rhagoraf Williams o Bmtycelyn, Ana Griffiths, a Mr. Charles Caerfyrddin, ac bøfyrl o'r e.au goren. yn Llyfr Tonau Oyrullaid- taol y diwe-idar leuan Gwyllt. Un arben- Igrwydd ne llduol sydd yn perthyn i wregram j Gymanfa nesaf, ydfyw, fod y aifer fwyaf o'r tonau a gynwysir ynddo yn donaa Cymreig. Pa ragoriaethau bynag sydd yn perthyn i donan yr AI- maen, ac y mae eu rhagoriaethaxi yn llawer hefyd, eto, mwy cydnaws a'r gal<in Gymrei5 ydyw hen alawon gwresog ei gwlad ei hun Y mae yr hen don Pererin yma mewn gwisg newydd, neu yn fwy Cywir, efallai, y mae wedi ei diosg ori gwisg newydd. ac yn ymddangos eto mewn gwisg gyffelyb i'r hon yr Krforai ymddangos ynddi yn amser ein tadau. Y mae Alaw Di-lu wedi ei threfnu mewn dull gwahanol i'r hwn y ceir hi yn y llyfr tonau a rbo«lilir y trefniad hwnw yn y ddau nodrtant yn yf program hwn; ac o s nad ydym yn camgymAryd yn fawr, bydd yn sicr oldftyiod yn boblogaidd iawn, yn gymaint ag fod y trefniad hwa yn cyf- ateb roOf uodertig i nodweddion neillduol yr hen Jaw, Y mae vr argrafFydd wedi gwneud ei waith yn dda iawn ae eithri j Un gw«ll. yr ydyni yn credu fed yr hymr., au wedi en a^graffu yn hollolgywir, Ga i od y gwall hwuw yn bwvsig, ac fod yn 1' bosibl i la^ er 0 gantori«m fyned. heibi) ddo heb sylwi ruo, nodwn. ef yn y fan hon. Yn lie j A dango3 iddo nertih dy waod dylai yr ail 1 ir< ell ya y trydvdd penill a genir ar y don4 Brynteg' tod fel y canly in: A di)goq' iddo werth dy waed.' Oddiw/th y wyneb-ddalen yr ydym ya j gweled y cynelir yr ail Gymanfa hon ar y X4un olaf yn Mai nesaf, a hyny yn yr un j lie ag y cynaliwyd y gyntaf ynddo, sef yn nghapel mawr Wood-stroet, yr hen Music Hall, Caerdydd. Llywyddir gan D. Davies, Ysw., A S., a'r Parch D. Saunders, ac arweinir y canu gan yr un personau a'r llynedd. sef Mr. D. Jenkins, M. D. Alaw Ddu, Dr. Parry. a Mr. Jno. Thomas, Blaenanerch. LL. E. W.
# HELYNTION TREFORIS.
# HELYNTION TREFORIS. Wedi dystawrwydd mudanol am fis- oedd blynol, wele eich hen ohebydd yn cynyg i chwi ffrwyth ei wyliadwriaeth. Bu llawer un yn synu na buaswn yn ergydio at Cleddyf, Ambrosia, &c. Nid fel hyny ytrhyngodd bodd i mi. Rhydd i bawb ei farn, ac i bob barn ei llafar,' ond dysgwyliwn fod gan fy ngwrthwyn- ebwyr rhywbeth i'w ysgrifenu yn erbyn yr hyn a ysgrifenwyd genyf fi. Ai nid ffeithiau ydynt yr ystoriauam Truck Ship y meddyg a phuteindra Twm y Toddwr, gwr Leah, a Nantgwydyr? Os nad felly, paham na tyddai rhywun yn ceisio profi hyny, a pheri i ni roddi chapter and verse am eu geirwiredd; yr ydym yn b irod un- rhyw adeg i wneuthur hyny. Clywsom fod y bachgendifarf ynachwyn na buaswn yn ysgrifeuu rhywbeth am W. Williams, Ysw., Worcester. Clyw, diiarf, mae byny yn brawf digonol i ti ac ereill nad yi grifenu er mwyn ysgrifenu ydyw ein hamcan ni, ond mai ysgrifenu ffeithiau yr ydym ag a bar i weithredwyr anwir- edd wrido yn Nhreforis, hwyr neu hwyr- ach. Nid ydym wrth hyn yn awgrya u fod Mr. Vv-. yn berffaith mwy nag ereill o'r hil ddynol. Y mae yn wir y gallasai yntau fod yn well, ond y mae fel yr eira gwyn o'i gydmaru ag arwyr ein hysgrifau. Rheswm arall i ti, difarf, ydyw y gwydd- em ni er y dydd y gwerthwyd nwyddau y Gwyddel Gwyllt hyny fu yu y Fforest yaia> i°d yn mwriad y boneddwr hwn i ddyfod yn agosach cymydog i ni nag o'r blaen, oblegyd clywsom s i yn sibrwd wrtlTgyf ill pan yn ptyfiny UZsfand, na wyddai yniawn a oedd eisiau ei thynu yn rhydd ai peidio fely ti weli fy mod yn deall figurative language yn dda, a bod genyf resymau digonol dros beidio cy- meryd gwr ag sydd yn anrhydedd i. wlad y crwyn i bhth cymeriadan mor dduon ag sydd genym i'w dwyn i sylw darllen- wyr y DAKIAN. Bu mab Mrs. Black- martin mewn helfa dyn ar ol y Toddwr pwy ios yma ac yn ei ddychryn fe red- oda Twm tua'r Felin i drin yr hen bobl ddiniwed hyny am roi yr banes i ddyn o Laasamtet. Dylasai Tomi wybod fy mod i a gwell mantais i'w weled na Wm. Dafydd o'r Felin, ac os dewis y mae i barhau yneidrythyllwch bydd i minau osod nod a nlycach arno, fel yr adnabyddir ef gan bob plentyn yn y lie, a dysgaf hwynt i alw ar ei olPhil Jackdaw. Gwell yw iddo gymeryd rhybudd. Bu!r IAwynog yn codi notes o'r I yfr yms, fel nad wyf yn cofio yn iawn beth sydd heb ei gofnodi. 0, ie, dyma un peth Beth oedd y stori ag oedd gan Mrs. Thew i'w ddweyd wrth meddyg pan yn ei ddilyu tua'r cosch. house y noson hono? Gwelai y Dr. fi yn dyfod atynt a cheisiai amneidio ar y ladi i droi yn ei hoi, ond yn mlaen yr elai hi gaii fynu sibrwd rhyw glee buteiullyd yn ei glast gwah^.nglwyfus ynteu. Y mae diligent waUhing 1 fod ar y ddau hyn mis bach nesaf. Y mas Shoni,r:mmiwn i gael gweithio o oleu i oleu, ac i gael chwe' cheiniog y dydd am ysgreohain pan y bydd rhywun yn dyfod. Waeth yn y byd ain hyny, ni ¡ wyliwn y d- fel arfer. Clywsom fod I Jeri bach wedi pasio ei arholiaeth i fyned t i Goleg C-d-dd a bod y oe-xstlcille' wedi I codi ornament grand rhyfeddol yn mhlith y marwolion. Da iawn, so aheid, toys ond peidiwcb. puteinio, meddwi, cweryla, a bygwth arfer rhaffan, &c. Wedi dadlan ysgrif amlieithog A. yny DARIAN,- aethum i lawr mor ballad A Glandwr i edrych pa un o deulu y Fforest fu yn martlo-, yr an if ail tylawd, (asyn. mae'n debyir, feddyliai y gwr), oad nid oE;Jd yno ne yn gwybod diia ( h;tar;3 | dd^-g'-vyddai f,.)d yno iicis y detdh. club, Yer-i eistedclasom yn riDlith yr aelodni i wrat?d«> beth ocid g.j-jddynt hwythaa i'w ddwevd. Yn mhen tipyn daeth ;soh( b- wyr TAIIIAX Y GW-SITHIWR daii sylw. Y beirniad galluog, Defer inm J rent as, mynai ef i'r gwyddfodolion gred i n t<i oedd syawyr gwybedyn yn mheu y gol- ygydd na'r goli jb-vyr pryd y dyv, y wraig wrtho yn airb. i Tew' chwi, yr hen foy,nen m- dd nfonaf any-LIwynog yma, a chaifr gym" yd rhai o'(, ystcaoc- iau chwi pan yn rhedeg ar fy ol i ar hyd y ty yma, a'r dillfl ddyn eich erlid. CJI- iweh chwi ystori y crys b;:ch¡ wnewcÓ chwi, Byi. CauodJ hyny u Bafn mewn mynyd. Adroddid yma am gymeriadau yn myned o gylch tai i wylied pwy sydd yn fedd II' y nos ac yn colli eu gwaith y dydd, ac yn reportio y cyfryw i'r gaffer, gan gymeryd arnynt fod yn ddynion teimladwy iawn. Trueni mawr fod hwn a hwn yn meddwi, ac yn cadw stwr yn y fan hyn a'r fan neithiwr, meddent. Yna bydd yr hen gaffer Hugh Ffranc yn gosod fine i lawr ar gefn y drws. Peidied y gwyr gwenog hyn a meddwl nad yw pobl yn deall eu mewnol hwythau hefyd. Cy- maint o hyn y tro hwn, gan ddechreu o'r newydd. NETTI O'R FFOREST.
FFUGCHWEDL Y LLWYNOG.
FFUGCHWEDL Y LLWYNOG. Y mae yn ddirgelwch i mi pa fodd y daeth dynion i wybod ein bod ni, y Llwyn- ogod. yn breuddwydio am ieir a gwydd- au bob amser pan yn cysgu, yr hyn sydd yn eithaf gwirionedd;. ac O! y fath freuddwydion hapus yr ydwyf wedi eu cael er pan yn nghymydogaeth Maesteg. Y tro o'r blaen y bum yma, yr oedd arnaf ofn, i ryw raddau, helgwn y Gelli; ond y tro hwn aethum yn ddigon pell o'u gafael. Croesais yr afon Corwg yn mlaen y Cwm, ac i lawr a mi dros y mynydd, heibio i Pencastell, ac yn fy mlaen tua gwaith y Duffryn, a ffwrdd a rai drwy Allt Craig y Bedw, heibio'r Tonau, ac ni arosais nes dyfod i ben tir clogwynog tyddyn prydferth Penlan a chan droi fy ffroenau yn ol ac yn mlaen i arogli, ac wedi sylldremio a'm llygaid oddiamgylch, eisteddais am ronyn ar fy nghynffon fawr, i gael bwrw golwg pa le yr oedd y ffowls brafaf. Y mae yma ddigon o hon- ynt, cymaint, am wn i, ag sydd yn Nghwm Rhondda Fawr yna. Ond nid rhyw fath o ffowls wna y tro i ni, y Llwynogod, nac yma nac acw, na; yn yr am-erdahwnar Lwynogod, rhaid cCJel y 10 a'r 12 pounders. &c Pan gymerais fy eisteddle ar ben tir Penlan, yr oedd yn hwyr nos Sadwrn. Boreu y Sabboth, gan fy mod yn feddianol ar ryw duedd gref fddol, aethum i'r lie o addoliad a elwir yr Eglwys Lan Gitbolig. Ac er fy mod, yn wahanol i lawer o'm cydfrod- yr o'r un enwad, yn barod i gefnogi aad- gysyllti id yr eglwys oddiwrth y Llyw- odraeth, eto i gyd, M ri. Gol., gwaeth na than ar fy nghynffon yw clywed neb yn dweyd yn anmharchus am hen eglwys fy mam, yn yr hon y bu fy nhad a'm tadau yn glercod ac yn glochyddion hyd eu beddau. Aethum i'r gwasanaeth, ac wrth glywed s^n hyfryd yr organ fawr ar ddechreu y gwasanaeth, bum bron ac anghofio fy hun, a rhoi yeli <d llwynog- aidd mewn hwyl; ond dyna, cefais ras ataliol, acymateliais. Un o'r dyddiau canlynol, dyma'r crier yn dyfod heibio, gap gyhoeddi cwrdd mawr i'r gweithwyr y noson hono: a chan fy mod ar y look-out am ryw giac- wydd da, aethum i lawr tnag yno, ac O bobl anwyl, llwyddais yn fawr yn fy amcan. Yn mhlith y Uuaws siaradwyr, dacw un yn cario blewach cochlyd ar ei gem, a moustache o'r un quality o dan ei snout. Edrychwch arno 1. y mae tua phump a deg o hyd, ac yn weddol lathrog yn ei gorff; ond nid ei gorpws na'i shanks oedd yn dwyn fy mryd gymaint, ond- ei big a'i goryn. Yr wyf mor gyfarwydd a phigau a phenau clacwyddau fel y gallaf ddweyd ar unwaith beth yw eu qualities hwynt. oblegyd yr wyf wedi tori caaoedct o honynt, ac wedi eu chwilio i fanyl- rwydd; ac os bydd rhywun am wybod rhywbeth am phrenol a physwg ei gUe. wydd, danfoned at y Llwynog, acfe gaiff bob-boddlonrwydd gandio, oblegyd y mae wedi bod yn hir yn y practic3. Dacw'r glacwydd ar ei draed. 0 gwmpas ei big y mae pob arwyddion o bethau anwyl gan lwynog. Symio y cwbl at eu gilydd, dyma yw, impudence, gwamalwch, a nonsense wedi eu cydgymysgu a'u gil- ydd. Goruwch ei lygaid gwelwn ei dipyn talcen a phe buasai rhywun: am linelli ei siol, a thynu llinell oddiar ei aeliau ar draws y rhan hono o'r pen a elwir genym ni, y Ll wynogod, yn occiput,' gwelai ei fod fel incline lied flat, a'r ermygau hyny a eilw y Siis yn amttivenes, op-ler, bene- vo ence, consctenoouiness, a llawer ereill o e.'mygau y mae yr hen'Lwynog.druan ar hyn o bryd yn methu a'u cofio, gwelir eu eistau yn mhen y clacwydd hwn ac oni bctl fod rhagluniaeth wedi bod yn dyner wrtho, i oaod rhai ermygau ereill i wrthbwyso dylanwad rhai ermygau gwael sydd yn ei ben, a gwneud i fyny i ryw r i idftu am y diffyg o'r rhal a enwyd yn b. ool, credaswn yn sler mai un o in- m>tes ty mawr Penybont, neu ryw dy maw) ico.11, fuasai hyd ei fedd. 0: i dacw ein hewythr C. yn dechreu agor ci big, ac ar hyn gwelwn y boysyn de- "I y chrea gwenu, g in ddweyd wrth eu gilydd He:, oiao ein hwythr yn ruyn'd i ddweyd rhv^Hetfc, rho'well glust i sryd, f> », s 4 Mr. cadeirydd a chydweithwyr, &c Y mae g 3uyf aawl 1 siarad ac h;1wl i gael eich sylw bob copa wallto^ o hoaoch. Y mae a ary w bethau yn profi fy hawl. Yr wyf YI; cadw storfd. hen gouut yn y lIe yr vf yn dorw clai (H,vro moddai'r boys) a. yn bea i.f oil, yr wyf yn dip7n mawr o '■■iregein.^c (LZ a heir, nuidu rhyw DlVfO gerllw); a 'styriwch ye am gylchiade, y mae yn adeg bwysig ibawb j ac oni bai y ni, y siopwyr, byddech wedi starvo, bawb o honoch (Ca dy big, medd- ai rhywun). Ni ellwn ni ddim rho i rhagor-o hen gount i chwi; gan hyny, cerwch yn ol at eich gwaith, &c.' (Cato pawb, dyma hi, meddai Mrs. Gwydd.) A phan gyrhaeddodd ein hewythr ei gli- mats (fel y geilw efe climax), a gair mawr gan ein hewythr ydyw climats, yr oedd yn ysgrechain yn deilwng o hono ei hnn, nes yr oedd dychryn ar bawb i fod yn agos i'r fan, gan mor annaearol yr oedd. Buasai wedi gyru ofn ar yr hen Lwynog oni bai ei fod ef yn gwybod rhywbeth am leisiau ellyllaidd o'r fath. Ond wedi i'w sain aflafar dewi, dyma y boysyn tori allan i chwerthin, gan ddweyd foa rhyw ddallhuan, neu rhyw greadur rhyfedd, wedi myned i mewn i big ein hewythr; ac os gwir yr hanes ymffrostfawr, efe ddarfu set"lo business y cwrdd, ccthroi gwynebau pawb at eu gwaith Chwi welwch, Mri Gol., y fath ddylanwad oedd gyda'r Screch. Meddyli lis ynQf fy hun, dyma glacwydd braf I Mynaf ei ddilyn er gwybod tipyn am ei where- abouts; ac yn wir llwyddais yn fawr. Clywais ei fod yn un go bwysig, ac yn dool da i'r rhai a wastraffant dipyn o sebon arno y gwna efe wthio ei big dan gesail pob fop bach o ddyn. Ond y ptif beth yn nglyn a'n hewythr y dydd- iau hyn yw, mai efe yw arwr mawr y dadgysylltiad, a bid siwr y dadwaddol- iad hefyd a chan fy mod, er yn Eglwys- wr, yn credu mewn dadgysylltiad, ym- wesgais yn mlaen dipyn i gael gwybod a oedd ganddo oleuni newydd ar y pwnc, neu ryw resymau cryfach nag eiddo y Liberation Society, Ond ar ol ymholi, deallais mai nid dadgysylltiad yr Eglwys oddiwrth y Wladwriaeth oedd pwnc mawr ein hewythr, ond dadgysylltiad o natur arall, yr hwn gaifl fy-sylw yn y dyfodol. Y LLWYNOG.
TYLODI MAESTEG.
TYLODI MAESTEG. MRr. GOL.Mewn cyfarfod a gynal- iwyd yn Tabor, addoldy y Methodistia.id Calfinaidd, ac yn ystafell y Bwrdd Iechyd, nos Fercher, Ionawr 23ain, penderfynwyd ein bod ni sydd a'n henwauisod i ysgrif- enu apel i holl newywdiaduron Cymreig y Dywysogaeth. Gobeithiwn y bydd i wi, yn ol eich caredigrwydd arferol, ei jvhoeddi yn eich newyddiadur am yr wythnos nesaf.—Yr eiddtfeh yn gywir, W. B MORGAN. D. L. ROBERTS, A.C.P. Maesteg, lonawr 25ain, 1878.
- APEL AB RAN DYODDEFWYR ANGENUS…
APEL AB RAN DYODDEFWYR ANGENUS MAEGTEG. Anwyl Gydwladwyr,—Yr ydym o dan yr angenrheidrwydd poenus o apelio at eich haelfrydedd Cristionogol ar ran ugeiniau o deuluoedd sydd mewn sefyllfa wasgedig ac angenus yn Maesteg. Yr ydym wedi gwneuthur yr hyn oil yioedd yn ein gallu er cynorthWyo y cyfryw ddy- oddefwyr cyn apelio atoch am eich cyd- ymdeimlad. Hefyd, gallwn ddweyd fod ein masnafchwyr wedi bod a'u masnach- dai yn agored, ac wedi rhoddi en heiddo yn. ddiatal mewn gobaith y bnasai sef- yllfa masnach yn gwella. Yn lie hyny, i'r gwrthwyneb y mae pethau yn parhau. Acy mae yn wir. ddrwg genym ddeall erbyn hyn fod gweithiau glo a haiarn Maesteg yn Court of CAaMceyy; felly mae amom ofn nad ydym wedi gweled y gwaethaf eto. Y mae yn nerth i ni apelio at y cyhoedd ar ran y lie, yn gymaint nad oes unrhyw ddosbarth o weithwyr yn Neheudir Cymru yn fwy sobr, ymdrechol, a darbodol na gweithwyr Maesteg, ac yn fwy parod i roddi o'u heiddo er cy- northwyo eu cyd-ddynion mewn adeg o gyfyngder i. ond mae y rhai a ftl yn cyf- ranu i ereill yn gwybod yn brofiadol yn awr beth ydyw Ahoi aiigen nn rhwog y naw.' Dosbarthwyd y lie yn wahanol ddos- barthiadau y dyad o'r blaen i edrych i mewn i sefyllfa teuluoedd, a'r canlyniad ydoedd profiondiamwys fod ugeiniau o blant yn nes atom na Madras, India, yn llefain am fara, ac heb ddim i'w gael. Terfynwn mewn gobaith na fydd ein hapeliad yn ofer, eithr y bydd i luoedd anfon eu rhoddion i'r trysoryddion, George Morley, Yaw., David Grey, Ysw, neu i ofal rhai o'r gweinidogion sydd a'u henwau wrthyr apel hwn, gm g,.)fio Y neb a roddo i'r tlawd, ni bydd angen arno.' Oyhoeddir Ayin7 sheet yn cynwys list o enwau a swm yr holl gyf ritn lalwyr, ac anfonir un i bob cyfranwr. Dymunwn yn y modd mwyaf calonogol gymeradwyo yr apeliad uchod fel un gwir deilwng o gefaogaeth. Ydym yr eiddo ch, Yn rhwymau yr efengyl, W. Morgan, (A.), Carmel; W B. Mor- gan, (A.), Sron; R. Hughes, (B.). Bath- ania; J. Rowlands, (M.C.), Garth; J. Jones, (A.),S ar; D Proper, (A ) S loh J Lewis, (B.), Salem; E. Jones (B ) Tabernael; L. Jon s (M.C.), Ttbor J. Price, (Bedyddwyr Seisnig); J. Evans, (A ), Garth D. Evans, (Cyn. Seisnig )
[No title]
Dydd Sadwrn diweddaf yn Mount- ain Ash, cynaliwyd trengboliad ar gortf Thomas Hitchiog, drwswr, 14 oe i, yr hwn a gafodd ei ddiwedd y dydd Jau blaenorol, yn mbwll y N avig-t7tion, trwy i ddwy ddram llwythog o lo fyned drosto a'i ladd yn y man.
CWMAFON.<
CWMAFON. MRI. GOL.,—Tarawyd yr ardal yma a syndod yr wythnos ddiweddaf am fodDic yr Esgym wedi troi ya Ddic heb Esgym, ac y mae hyny wedi peri iddi fod yn un chwerthinfa fawr trwy'r cwm yn gyffred- inol; ac yn wir, nis gallaf lai na chwerthin fy hun. Rhyw fod rhyfedd iawn fuasai Die pe na fyddai efe yn feddianol air asgwrn yn ei gyfansoddiad o gwbl; ond coeliwch fi, mae yn Die ddigon o esgym. a pha ryfedd y gelwir ef Die yr Esgyrn. Cynygiwn ni fol darlith i gael ei thra. ddodi yn yr Ysgoldy Cenedlaethol ar Die yr Esgyrn; oud rhaid cael rhywun mwy. galluog na'r Cyw i'w thraddodi. Cynyg- iwn fod B- i'w thraddodi. Y mae ef yn wr talentog iawn. Mynediad i mewn trwy docynan chwe' cheiniog yr un, a'r elwi gael cadair esmwyth i Die. Go- beithio y bydd Iluaws yn bresenol, yn enwedig gwyr y Bryn. Y mae Die yn credu ei fod yn ddoeth- ach yn ei genedlaeth nag un o blant y llawr; ond druan ag ef, y mae mor ffol heddyw ag erioed. Dywedodd un brawd wrthyf nad oedd Die yn rhegn cymaint yn awr ag y bu. Wel, gobeithio fod hyuyna yn wirionedd. Un diffyg mawr yn y lie hwn yw, nad oes yma ddigon o foddion i gario y gwaith yn mlaen, yn enwedig y glofeydd. Y mat achwyn mawr nad oes yma ddigon a goed; ond waeth dweyd wrth Die new beidio, nid yw yn gwrando dim. Ond edryched ef ato ei hun canys os byddi rywun gyfarfod a'i ddiwedd. fe fydd hi yn o dylawd arno. Y prinder arall yw eisieu haiarn. Fel yr aeth glowr at un diwrnod i ymofyn am dognails, gair ymbil yn daer iawn arno i'w rhoddi, yi oedd y gwr yn lie 1 s iff yn eu rhoddi, Cafodd hwynt ar ol hir ymofyn. Yr ateb- iad a roddodd y glowr iddo wedi eu cael oedd, f 3d mwy o gocso am do/nails yma, nag oedd am arian yn America. Gwaith un hen wr yw myned a bwced ar ei fraich. o amgylch y lie i chwilio am danynt. Y maent mor brin yma, nes y mae'r gweith- wyr yn gorfod benthyca y naill ar y llall,' yn debyg fel mae y menywoi yn ben- thyca ar eu gilydd. Gobeithio y. tyry wawr yn fuan, ac y gwelir agwedd arall ar bethau yn y lie, ac y myn y gweithwyE bob peth at eu gwasanaeth er cario y gwaith yn mlaen. Holo bobl, beth yW y genfigen, y malais, a'r drwgdybiaeth sydd yn eich meddianu ? Cofiwch fod Afanfab a'i lygaid ar eich ol, ac y bydd iddo droi heibio i chwi ryw dro^r ffrwst* AFANFABU.
Advertising
TEA! TEA!! TiA! DTMUNA au a'r Tea Merchants gorau yn Briete hfsbyeu fol arno eieinn Gorairoh- wyliwr, a i fod yn ifwertbu yn rh-ttach na neb arall, sef am Is 9c, Is I ic, 21, 2s 4a, a 2a 6a y p *ys m3wn blychau 16, 18, 20, 22, byd gam* pwya. Anfonir sample am d i stimp. Poat Office Or- ders i'w gwneud ynda adwy yn Aberavon Post Office, i'r goruwchw liwr, gyda phob ordtr. All., fenir v blychau uchod i unrhyw orsaf ar V G.W R. Goruwchwvliwr dros Ddafreudir Cymru— MB. T. MORGANS, Timaa's Arms, Pandw, Nr Atersion, Glam. ALLAN O'B WASG, CANE-UON NEWYDDIONj Tn y ddau Nodiant. Pr s 6c. yr «n, trwy y Pott, 6^o. GwenoFwyn Gn.-rGan Eos RboDdclar n Y Mynydd i mi.- Gan R. S. Hughes. Dewrder Livingston. Gan D. Davits, Pwy sydd eisiau Papyr Ngwydd. Gan Boa Bradwen. Tn %r Rift Noiiant, Pria 11 Y Cymyo, -Gan D Emlvn Brouil Anthem yny dd.u Noiiant, Pria 4c. Yr Arglwydd yw If Mogail.- Gan J. Thomwt Llonwrtyd., DMnaatDedtgaoB at wasenaetb oyfoirfo#-dk adroddiadol gan Deinoodyn. Pris Oo. Fob archebion i'w danlon i Ma. I. JONES, Statioaer" Ball, Treherbart. SEION, WAUNARLWYDD. YDDED hysbys y cynelir Eisteddfod. 13 fawrecldog, yn y lie nchod ar dydd Gwener y Groglith nesaf, Ebrill yr 19eg, 1878, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr llwyddianu8 mewn Cerddoriaeth, Bardd- oniaeth, &c. PRIF DDARNAIT. £ s e. I'r Cor a gano yn oreu yr Ar- | r glwydd yw fy Mugail,' gan Pro- i ffeswr Parry 8 0 O. rr Cor a gano yn oreu 'Y Ffrwd,' gan Gwilym Gwent 2 0 0 Am y Deuawd gorau, yr aw- dwr i ddewis ei eiriau 0 10 0 Bairniiid,—Y Gerddoriaeth Mr. Silas Evans, 15, Henrietta-street, Swanseaj y Farddoniaeth Parch. R. E. Williams Twrfab), Raven Hil Swansea.. Mae y Programmes i'w cael am geiniog a dimai yr un drwy y Post REEs REES Slant Cottage, Waunarlwydd, S vansea. MR. ABRAHAM N. JAMEST, (Of the Royal Academy of Music, London) RESPECFULLY intimates that he recaives Popils for Pi noforta, Sieging, and Ila, mmy at his own or Pupils' residense. Ttirnas and fafthar. isf->rmatiDn on application. Address— Street, Abordoop.
TRIOEDD 0 DREORCI.
TRIOEDD 0 DREORCI. Tri pheth newydd yn y lie Cymdeith- as driirwestol, darllenfa gyhoeddus, a chapel yr Annibynwyr: i pheth annymunol yn y lie Marw- ¡, aidd-dm masnacVi. teulnoeddyn dyoddef eisiau, ac hur fach i'r gweithiwr. Tri pheth anweddus yn y lie: Alibwl- binau, lagalellet & football ma<ch. Tri pheth yn groes i'r efengyl yn y lie Cjtitadlauaeth, diaconiaid yn y gyfedd- ach, a chrefyddwyr yn esgeuluso ei cyd- gynulliad, Tri pheth anweddaidd mewn addoldy: Cysgu, onoi myglys, a darllen nofels, Tri o brif feirdd y lie: Dai Wil, a Shont -f LLANO O'R LLE.
BWEDD YSaOL LLANGIWO.
chwiftde^vdd yn wag iawn. w tb ddy- chwelyd adref, heb gat-dd-i dHtn gwaeth i'w dlywa-v am dan if* .a Ha No tn SftfttiSi nO-waw> g. B t faddy- isi efe am f/w d-ir blynedd %r yn y Gk'giwd.i, boi >hy«r e lob*- £ ,euL s. pus yn chwil-ofc k p?Lb,a batr- yvcwaaii-wg *.m > 6cheb gvd d m ond Sout imaa & Siaria Ch areata ? Gi.Ht fad yn f iloh o h mo et },u ac yn cidiploh ray i reis ei fod ,>b allu y3g- fsmu 4 Hen S ,t- an a HaaFl girsi' am dtuiQ. Bydd- Wn byw heb haedda y dd u epw olaf. Yr wyf diletl i Diaw f y mod ya •" Northman,' wjdi ty m^gu 9;1(,1 nnb&ndodyn 'Eglwyay Dtiw b11/ ac w&ui ymdvechi poawyau "ya oyflawnder," o yngn <2y«e*d hvd yma yoyao*tWroddy' Arglwvdd Yr wyf yo da Tb?ri ycenw parchus (*,Si JJV Cbwareateat.' fel title am giryddu a siod. o'r Bwydd Yagoi am ? camchwaareu o roddi diob g".n' punt' yu o mjd ir trathi y plwyt Y m y Bra«d Trochyddil va i; ethu •wg ymiicbu 'enllkpua a m>iou%aa'-t an o'i gy<l*olo3aa <* eilw y Qwr o'r: Llwyn.' P th fifol yw i diyayn b/W; aewi'ty gw?d d^eoh^ea t v^-u eery a;; at ereill. Gwell iddo heb ffondafl a chkr- eg.' Tair blynedd yn ol saethai y Brawd Trochyddol at ei gymydogion Ystalyfer- aidd, yn mrwdfrydedd ei awydd yatn ddyrchafiad i'r B wrdd Ysgol; ondwrtb gael ei lw i gyfrif am dori ei addtm$d~ au, trwy haelfrydedd yn llwybr eyfoill garweh saetha at 'y Gwr o'r Llwyn.' I YstaJ.yferay cyfeiriai ei s ieth m eallis- pus' y pryd hyny, a gwmi ei oreu i'n dysgu ninau i saethu i'r un cyfeiriad, ond i ni ei arbed ef; ond ya awr y mai o Ystahfera yn saet-u at 'y Gwr o'r Llwyn.' Nid ydym ni hob wybod ei ddicheillon eyu hyn; a chaiff yntau deimlo hyny os bi dd rhaid i mi ysgri fenu eto. Y mae' y Gwr o'r Llwyn' yn byw yn ngbanol llwyn o gyfeillion ya ei ad nabod yn dda, fel nas gill saethau 'en llispus a maieusus' ei niweidio. G loll fod etholLtd tiir blwyddol y B vvrddwrthy drws, vr y, vf yn dysgwyl gweled enw y Rev. Ovaries Williams, (03 yw yn ddigou haerltng i gynyg), ac enw Mr. B. Ev^ns, yn mhlith. yr ymgeiswyr, fal y gallo'u plwyfolion roddi e a barn ar gymwysder y naill a'Rllall. Y Bbawd ANSIBY^OL.