Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

10 articles on this Page

PONTARDAWE.

TRACHWANT.

ADOLYGIAT> R VR OBATOBIO,…

GRAIG, ABERCA.NAID.

CWMAFON.

News
Cite
Share

CWMAFON. MASNACH.—Marwaidd iawn yw mas- nach yn y lie yma yn bresenol-y gweith- wyr haiarn a'r glo yn gweithio rhyw bed- war neu bump turn yn yr wythnos, a'r gyflog ddim ond bychan iawn; ond mae y gweithwyraloan yn cael gwoithioohwech imn bob wythnos. Priodol iawn yw dweyd yn y faa yma nad yw hi ddim oystal ar y dosbarth yma « weithwyr ag y mae wedi bod. Y mae llawer o deulu- oedd oeddynt yn byw yn gysurus er ys cryn amser yn ol erbyn beddyw wedi eu gwasgaru oddiwrth eu gilydd, a llawer hen weithiwr oedd wedi treuiio ei oes bron yn y lie wedi gorfod gosod ei draed ya y tir erbyn heddyw, a myned i'w Nordd, a llawer hen wr oedd wedi gwneud ei oreu pan yn ei lawn gryfder a'i nerth i gasglu ychydig gyflog iddo ef a'i daulu T rbyn henaint a dyddiau blin wedi gor- fod cymeryd ei flordd, neu ynte g el ei oithrymu mewn rhyw ffordd arali, a hyny o herwydd fod ganddo ychydig with law i gyfarfod a'r fath amser ag yw hi yn bresenol. Os y deuid i wybod yma am ryw weithiwr a ohanddo ychydig arian mewn llaw, y canlyniad fydd iddo gael y cwd, neu dynu ei gyfl g i lawr i'r haner. Mae y rhai hyn yn ffeithiaa sydd wedi cael en profi aluteimlo ymik yn ddi- weddar. Os y siaredir a rhyw weithiwr yn y lie yn nghylch y gwaitb, dyma y geiriau a ddaw allan o'i enau— P'le mae'r oriau hyfryd gawsom In yr amser gynt, Fan 0 dan yr hen gwmpeini Yn yr amser gynt ? Ie, pa le y mae'r amser da a welsom pan yr oedd pob gweithiwr yn myned i'w waith yr Ilawen, ao heddwoh yn teyrnasu dros y lie; ond erbyn heddyw nid oes yma ddim ond cwmpeini yn croesdynu a'u gilydd, a'r hen weithiwr tylawd yn cael ei orthrymu ganddynt. Nid oes dim yn gasach yn fy ngolwg na gweled rhyiv ysgerbwd o ddyn balch ac hunanol wedi cael ei godi i ryw swydd heblaw gweithio, yn c)di ei gynSon ao yn gaffro gan ysgwyd ei ddwylaw felpe b'ai yn faer neu yn arglwydd y lie, ao yn ceisio sitbru ei gydweithwyr dan ei draed fel pe buasent ddim yn amgenaoh na chwn, ao yntau ddim yn deilwng i ddatod oarian eu heogidiau; yn rhedeg at yr agent bob awr o'r dydd i ddweyd rhyw anwireddau, ac arfer pob moddion a all i ddrygu ei gydweithwyr. Y mae yr agent mor benfeddal ag yntau fel ag i gredu ei hen ystranciau brwnt a chabl- eddns. CBEFYDD.—Er fod masnach yn isel yn y Ue, y mae crefydd yn myned yn uwch yma yn barhaus, ac er fad llawer yn ym- adael a'n heglwysi, yr ydym ynoael y fraint o weled llawer yn ymuno, a derbyn llawer trwi, lythyrau Ð wahanol fanan. AFANFAB,

~AT k BZIBDD.

[No title]

Y BOREU.

Y ORWYDRYN AMDDIFAD.

Advertising