Tarian Y Gweithiwr

"D. R." A "BOSS" CWMAMAN. Gair eto at D.R. am eich gwybodaeth o'ch sefyllfa fel tyst yn y llys. Sonia Boas am ddwy wys gan y cyfeillioa am fod o'r impudence i atal yr heading heb gael mis o notice yn fl%enorol.' Yr oodd D.R. yn y llys fel tyst, ac ni chlywa's is In ond am un, sef y wys i gael yr arian oeddJDt wedi gwe; thio am uanynt. Paham, D.R. y llanwodd Sa- tan eich calon i ddywedyd celwyid ? Ai tybed y gellwch gael hamdden yn eich gwallgofrwydd i wrando unwaith eta beth a ddarllecodd eich eyfreithiwr ar g'oedd y lljs, pan yn gosod y matar ger b on y barnwr. Gwrandewch ynte ar ei statement,- In the County Court of Glamorganshire, h olden at Aberdare. Between Ddvid Evans, 34 Cardiff Rosd, Abeldare, Collier, Pl.intiff, and tae Cwmamaa Coal Company, Aberdue, Defendants. The Plaintif fclaims ihe sum ii £ 15 18a. for wo:k lind latour doce and parf-rmed by the Plaintiff to and for the Defendants at their re- quest, hnd for wrongful dismissal of the Plaintiff by the Defetdants wit < ut a month's notice or payment cf a month's wages. H. P. LINTON, Plaintiff's Solioitor, Who will accept service of any process issued on behalf of Plaintiff. In the County Court of Glamorganshire, holden at Aberdare. Between David Evans, Plaintiff, and Cwm- aman Coal Company. You are hereby sum monad to appear at a County Court, to be bolden at the lemperance Hall, A.berdare, on the 14th day of Novamfcer, 1876, at the hour of Ten in the forenoon, to an- swsr the Plaintiff, to a Claim for Goods sold aad delivered, the paitioniura of which are hereunto annexed. Debt or Claim JS15 18s. Costs of Plaint AI 17s. Dated this 31st day of October, 1876. J. R. HOWELL, Registrar of the Court. Credwyf, Mri. Got, fod eioh holl ddarllenwyr erbyn heddyw y4 hollol o'r nn farn a'r Boss am D.R. a'i gyfeillion; hyny yw, eu bod wedi eu perffeithio mewn anwybodaeth ao haerllugrwydd, neu ni fuaaent byth ya dyohymygu am fomett i ddefnyddio eu harian a'u ham- ser er ceisio cael pen y Boss i lawr, trwy osod baich cyfraith ar ei way am fater fel hwn. Great mittike, onide D.B. ? Y mae'r Boss a Miss Lady Law yn deall en gil. ydd yn llawer rhy dda ar y pwno o weithio headings, fel nad oes raid i ni gymeryd ein dwrdio a'n dirmygu gan ryw yiifydion fel D.B. a'i gyfeillion. Yr wyf yn credu en bod wedi oael gwers yn yry gyrch dan sylw fel na fyddant byth mor barod i rnthro, yn eu haer- llugrwydd, i ymgodymn a'r Boss o flaen y cyhoedd. Yn eich darn ail-dwymn o'ch llytbyr, yr hwn aydd wedi ei fritho ag anwir- eddau ac arwyddion dyryswoh, gofyn- woh, Beth ydyw y rheswm na adawa y Boss fy enw yn llonydd P Er eich bod yn cyfeirio y gofyniad at yr ail be son, dichon y caniatewch, Mri. Gol., i'r BOBS ei ateb oddiar safle y cynt- af, trwy ddweyd fod D B., a chynghor athrodgaor Owmaman, wedi arfaethu cy- meryd fy enw i a'i osod o'r neilldu fel path aughymeradwy, gan gymhell j cy Qoedd i ddefnyddio yr enw bwyBtfil' Len gorach. Gallasem feddwl wrth gychwj n eich bod chwi, gweiloh Owm- 8m:.ôD, wedi dychymygu cael yohydig o ddigrifwch wrth ddwyn enw y Boss ger b on y cyhoedd. Tybied yr oeddych yn ddiamheu y buasai y gaffer newydd yn debyg o ddycddef eioa enllib athrodi ga« heb alls oymftiot a ehodi Haw na lief i'oh erbyn. Great mistake, f eohgya, onide ? Beth ydvw y profbd dyeithr hwn o'ch eiddo, D B. ?—'Byddai llonyddwch yu ddymu ol genyf.' Byddai yn ddi- amheu ond nid oee gob&ith i w ga»l ond: yn amodol. Háwyr bach! ymofyn lionyddwoh bellach aie ? Pwy gyhoedd- ocd ryf el yn mis Mai diweddaf r Syned y byd &i gwir hyc, fod yi,.un blaid ag a ddechr euottd wedi oyrhaedd y proflau uchel y byddai 'llOny¥WCh. yn ddy- mu'iol.' Pa synwyr i ohwi aoa am otflu eich atfru i lawr mor gynted? Onid oedd rhai o honooh yn son yr wythncaau diweddaf yma am gael ad- gyfneithiad o'r Bhmdds P Gwnewch frys, fechgyn, i'w oael at eu gilydd, o bleijyd maa y Boss wedi dyfod i'r pen- derfyniad o wneud prawf tag o'ch talent fel 'proffwydi y celwydd' ger bron y cyhoedd. Chwi synech, Mri. Gol., pwy mor da- rawia.dol oedd y Boss yn gallu adrodd y profiad canlynol w, th osod y 1 Iinellau hyn wrth eu gilidd: Myfl yn unig a •^dawyd, ac y maent yn ceisio fy einioes inau.' Onid ydych chwi, fechgyn, yn cofio yr hanes a adrodd wyd dro yn ol gan y Bess heb stamp,' am y dyn hwnw a'r cei t ag oedd yn surfer mynychu Ystafell Brynhyfryd,' a pharlwr bach y Globe,' pan yn ei drafferth yn ceisio pasio y dyn hynod hwnw ag oedd yn gallu dadblyga ei hnn w: th y droedfedd, a phorchen y cert, d uan o hono, yn gwelwi mewn dychryn wrth weled yr hen greadur yn dadblygu ei hun mor gyflym annys- gwyliadwy. Gallem feddwl weithiau mai rywbeth tebyg ydyw profiad gweich Cwmaman y dyddiau hyn ag eiddo y dyn a'r gert, pan y dywedwyd am dano, A pban welodd y cbweched a'r seithfed t oed- fedd yn dyfod i'r golwg, gwaeidodd allan, O! aros, aros; yr wyt yn Uawn ddigon uchel, &c a diodd o'r ffordd yn y fan.' Yr oedd gwseud hyn yn 11 awn cy- maint o ddoethineb i berchen y gert ag ydyw i D.R. waeddi allan nad oes amser ganddo bellach i ysg if ecu, Ie y byddai llonyddwch yn ddymunol gaDddo.' Dichon y gwnewch chwi dderbyn yr awgrym yn garedig oddi wrth un sydd yn adwaen y Boss yn dda er's amryw flynyddoedd Y mae troedfeddi lawer o hono eto heb eu dadblygu. Credwyf hefyd na. fyddai gwnead hyn yn y ffordd hon yn dehyg o chwanegu dim at eich cysar. Oiid peidiwch a digaloni, dewch yn mlaeu, y mae genych dir lawer heb ei faddianu eto, D.R. (I'w barhau.)

UNDEB Y GLOWYR. Mm. GOL.,—Hydeiaf y caniatewch i mi egluro i'r amryw gyfeillion ag aydd yn holi am reolau y gymdeithas uchod, aut nad ydynt wedi eu cy- hoeddi. Penderfynwyd, fel y gwydd- och, yn y lie cyntaf, eu bod i'w cof- restru i'r dyben hwnw, anfonwyd hwynt at y Cofrestrydd. Yr ydym wedi eu derbyn yn ol oddiwrtho ddwy- waith, yn gofyn am un cyftiewidiad bob tro. Yn bresenol, yr unig rwystr i'w cofrestru ydywenw y gymdeithas. 0 tan yr hen gymdeithas, cofrestrodd nifer fawr o'r dosbarthiadau eu rheol- au dosbarthiadol, pa rai ni roddasent rhybyddion o'u terfyniad yn adeg ter- fyniaa y gymdeithas gyffredinol yn Amwythig. Yr ydym yn awr yn gor- lod anfem am gydsyniad y dosbarth- iadau hyny, a phrofion o'u dadgysyltt- iad a'r hen gymdeithas. Yn gymaiat ag nas gellir cofrestri dwy gymdeithas o tan enw y byddo perygl i'r cyhoedd gamgymeryd y natil am y Hall, nid oes genynv ond gofyn i chwi fod yn ymarhoes, gan obeithio na fyddwn yn hir cyn eu cael allan. Yr ydym yn ymwybodol fod yr oediad hwn yn rhy- fe;w,ya erbyn llwyddiant y gymdeitk- as. W. ABRAHAM YSG.

CAEBYNARFON. Parddoniaeth y Mmwau Hhyddion. UQEILGBBDDI. -ddeg o gorddi i'r gys- vrtyn rwynol hwn, ao y Tifc yn ffrwyth y wir ^isgoedd gan mwyaf orftn celfyddyd: tra y lonynt yn lied isel o ran 7 rhan aalaf o'r cys- jall beth yw prif ctaithi o y maent wedi bod yn ewisiad eu cynllaniau. w sylwi fod amryw o ',1, iioygNr omig am y • yn citilwahaniaeth, yr hyn a "ai nid bageiliaid yw'r oyfan- gyda digon o briodoldeb drefnu yo dri dosbarth o ran medr a dod. Yn y dosbarth isaf y osir sanlynol:— Bkmard Trefdduryn.—M.esuT*cerd& 24 o iinellau. Hen wag, neu blen mi yn deohreu, debygem, gyf ansoddodd Hon mewn iaith fratiog a gwermaidd, lydag amryw wallau orgraffol. Dyma ^graiffti o honi:— ilwr Bogail ar y Mynydd GIaa Yn BugeiUo r delaid gwya, Ei lety ydyw r bwthyn, Ond ei gartref ydyw'r Bryn ptn ddel ojmylau duon, A'r gwynt yn arwydd gwlaw Gysgoditb e yn dawel Yn nghysgod y oreigiau clraw. 2. Biow —Bhifa oerdd hwn 126 o lin- tbau, yn y rhai y cbrlunia beawar bn- tiil TO cydgyfarfod ar y mynydd, a dau GIAODYnt YD cystadlu a'u gilydd mewn ImilUon, a'r ddau ereill yn beirmadu. 5ed gyffredin yw y gerdd hon ar y Horeu. Dytna engraifft o honi :— Ar ae1 v bryn gwyrdd draw til bugail welit, Tta'r linMinaWjdd gcdi i Iom natar; A'u boll ar ryw beth yn tynu, Bn doniau at ryw bwnc heb benderfyna. ^wad vn awr, Kan haeru mawrion bethan, pSgemr cSu wrth ei law a'i 'Btamfaii: Tr aUbryd atallgyda phwys mawrfryd.g- libw rfioigo61 yn ltewn ^yohymTK. &c. 3. Eliab.—Mesura cerdd hwn 232 o Iinellau i Dafydd mab JesBe. Cerdd ddigon anghelfydd, drymaidd, a difywyd yw hon drwyddi, fel y dengys y dyfyn- iad canlyooi o honi:— Fy ngban sy'n dechreu ar ryw noson glir, Mewn gwlad a elwid gynt yn Santaidd Dir;' Dvetawrwydd rodiai heno trwy bob man, A dylanwadai ar y eryf a'r gwan; Gw lltfilod erch, he adar nos yn nghyd Ni ddeuat; t 811m o'n HochesaH olv d; Y Lloer ya faloh a ddringai fyny i w lie, Yn oael ei dilyn gan holl ser y ne'. 4. Y Buoail Du,-Hyd y gerdd, 112 o Iinellau. Ei chyuwys yw gwahoddiad o eiddo Rhys i Myfanwy ddyfod i'r myn- ydd; a hithau yn addaw bod yn tlydd. lawn i'r brawd, gan ei gysu-o goreu gailai. Nid oes dim ag sydd yn thagori yn hon ychwaitb, fel y dengys a gan- lyn:— Tyr'd gyda mi Myfanwy fwyn, I'r mynydd draw, I gydfageiiio'r geifr a'r tDgn I'r mynydd draw: 0 gyrhaedd mwg y dref a'r Llan, I awyr iaeh y bry iau ban, Cyear n tyrdd a fydd dy ran 'N y mynydd draw. Myfanwy yn ateb:— Mae'm calon i mar bur a'r gwlith, Fy mugail mwyn, Sy'n diegyn ar y blod yn brith, Fy mugt il mwyn: Nid mursen wyf, ohaiflf rhaorith byth 0 fewn fy m fllwes wneod ei nyth, Mae gwaed Cymraes o fewn fy ngwyth, Fy mugail mwyn. Mae cydfugeilio geifr ac wyn' yn lied slaturiol, obltJgyd geifr a'u mynod, a defaid ac wyn sydd iawn a natu iol. Prin hefyd y cyflea y gair gwy+.h y syn- iad am wythieni.

AT Y t} CYW." Diau dy fod wedi cyrhaedd dv glimax bellach. Yr oeddet yn dy lithiau M&en- orol yn ergydio yn dost, ond o'r diwadd dtwy dy ddryll bren a'th fwlet p!u, wedi llwyddo i lorio y barcuhn bapyr. Rhy- feda y f.th orchestwaith. Da w*s da a ffyddlon,' yr wyt bellach wedi aofarwoli dy enw prydferth. Ni J y Cyw ddylai fod dy enw o hyn allan, ond y taleotog, y mawreddog, a'r doniolgamp. Byddai crynhoi dy weithiau yn nghyd, a'u cyhoeddi ya gyfrol hardd, dan y teitl' Gogoniant Amrywiaeth,' set prif weithiau y Cyw, yn gynwysedig o wair, soft, halen, mwstard, poethrawn, finegr, yn nghyda phob math o foody giniaethau m ddichon leso i ac adfer y dosbarth hwnw sydd yn deelino dan faohau dWJIiI afleoh- yd enllib, yn sicr o werthu wrth y mil- oedd, canysy cynyrchion o'r fath yn brin iawn. Ni fyddai rhaid iddynt wrth ganmoliaeth, gan fod yr awdwr yn ei lithiau blaenorol wedi bod yn adolygu a chondemnio gwaith yr Hollalluog—y ceadur yn pwyso ac yn mesur gweith- redoedd y Creawdwr, a thrwy hyny wedi rhag anfarwoli ei eawogrwydd. Gallesid meddwl y buasai y O/w wedi dyfod yn geiliog, neu wedi ymffurfio ei hun yn rhyw greadur arall erbyn hyn, gan ei fod yn honi iddo ei han yfekth awdurdod i wneud fel y myno a thrigol- ion y ddaear. A niwidia yr Sthopiad ei groen, neu y Llewpart ei ffychoi ?' Cyw ydoedd, ydyw, ao a fydd efe; ac ni chyll ei enw tra fyddo ei weithiau gor- chestol mewn bod. Y mae Pencastell, trigle y gipsies yn agosach ac yn fwy adnabyddus x ti nag ydyw i ni; ao hwyrach mai yno ryw nosbn y da; fu i ti freuddwydio fy mod wedi lladrata y ffugenw Brynfab. Ond, och! breuddwyd ydoedd. Yr oeddwn yn gwisgo hwn cyn i ti erioed ddyfod o'thblysg. Rhoddwyd ef i mi gan y bardd Gwilym Ffrwdwyllt, er y flwyddyn 1865, a gallasai ddwyn tystiolaeth i'r un gwitionedd pan yn y gymydogaeth, ac yr wyf yn arddel y cyfryw hyd yr awr hon. Gwyddwn er ys blynyddau am Bryn- fab, Treorci, ond nis gwn paun o honom yw yr hyDaf yn yr ystyr hwn, ac ni waeth genyf chwai&h. Mae genyf gystal hawl ynddo a neb pwy bycag, ac mor gryfed seilian dros ei wisgo ag sydd gan un- rhyw ddau o'r un eaw mewn oymydog- aeth. Gan hyny y Cyw, na ddwg gam- dystiolaeth, eithr dos. i lyxi gonestrwydd, yr hwa sydd yu ytayl dyff yn gwirion- edd a golch dy ddwylaw bryntion oddi- wrth dy hfÃøriAdau haerllug ao aawir- eddus. Cyhuddi&d difriful arsfll a wna y Cyw, pe daethai o le pwysig, sef fy mod yn euog o ladr%ta pregeihsu. in awr, y Cyw, dos ati ocdif/if, galw dy holl gyn- edcifau yn Dghyd. canys y maort yn wssgaredig gan badwar gwynt y nefoed*! a dywed, Gwrando di farn, a thraetha dithau gydwybod.' Yn mha le, p» bryd, a beth oeddynt y testyn&u y llefarai y bai cutan bapyr arnynt, a phwy ydoedd awd1\r y pregethau a ladr&t&oda ? 08 nad ydwyt wedi ysgnfouu dy huci allan o fodolaeth, gwua f rys i ateb yr uchod, oblagyd mae y wlad yn dybeu aoyn syohedu am glywed oddiwrthyt. Peth odd rr Cyw fod mor anffodus a bradychu ei hon wrth ysgrifenu y gair Jetekydaiewth. Dylasai gofio mai gair cyfacsiwdd ydyw, ac yn tarddu o'r gair pwyBfawr Jack. Nis gwvddom beth wcaem am enw afydesbart; y pertbyn- af iddo, oni busssi i Jack n'i schydd- iaeth wneud eu hymddacgcsiad ares- gynlRwr bodolaetb. Gellid meddwl wrth ei aWdlrdo:1, mai cyfrol o Encyclopaedia ffngpnwfiu ynddo ei hun ydyw, ac fod gtnddo ef h wl i wrthod ac i roi ffugenvau v pryd so i'r sawl a fyco. Bnom unwaith ar fedr Rwrjeud ag ef yr un fsth ag y gwnaeth Mab y dyn ag eglwys Laodicea. Dat. 3.16. Ond pan ddarfu i mi gofio y frawddeg hono, 'A rhydedda dy dad,' &o., darbwyllwyd ni i adael ein hybarch dad yn llonydd, oblegyd yn ei ewyllys hwyrach y gwna efe anrhcgn ei blant amddifaid a'i gynyrchion. meddyliol gwerthfawr, fel na fydd achos iddynt ofai oolli eu henw, sa He, u'u henwog- rwydd cynhemd. Yn awr y Cyw, os ydwyt yn teimlo ar dy galon i wneud adolygiad ar yr ya- grif hon, gwnafwy o gyfiawnder a hi nag a wnaethost a'r un flsenoroi, canys yn dy lith diweddaf yr ydwyt yn aw- grymu pethau nad oodd ynddi II gwbl. SRTBFAB.

TREBOETH-AT GWILYM TVWE. SIB,—-Fel un ohen frodoriap y pentrei uchud, ond sydd wedi ymadael- er ys llawer o flynyddau i srdal bellen g, ac hebei anghoflo, ond yn talu ymwelbd yn awr a phryd arall ag ef, goddefwch i mi ofyn ychydig o hygbj srwydd yn nghylch y ddarllecfa sydd newydd ei hadailadu yna. Pa fodd, neu ar draul pwy yr adeil- adwyd hi? Ai o'r a ian godwyd drcs ben y trethi cyf <eithlcn y blyny dan a aeth heibio y c>f wyd modd i gyf *rfod a'r draul? Yr wyf yn gweled y rhan fwyaf o bapyrau dycldioi Coerdydd ac wythaos- 01 Abert»we, ac tally mor hyddysg yn amgylchiadau y gymydogaeth ag y gall dyn bob fad yn driglfi >ycd fod, a'r peth welais ynddyiit yr haf diweadi-f, f jd gyda chwi anuybendod mawr yn eich trethi— o'r awdurdod drothol i bwr d: wy y ves- tries, heibio'r casgir/r, &t y pnswyr, ac hyd y t iiwyr, yn ol y papyrau, na wyddai neb ddim sut yr oedd pethau yu bod, ond fod gofynion gwarsheidw«<id y tlodion yn c.el eu c)flel. wri, a fakt fwy godid ar y talwyr wyddai neb. Feallai y bydd- wch oystal a'm hysbysu ai o'r gweddill y codwyd yddttilleoi* ? Peth arall, beth yw cynwys y llyfrgell? Pan ar ymweliad a'm hen ga tref yn gynar yr haf diweddaf, clywais fod yna wmbredd lawer o ryw bapyrau wedi eu crynhoi na ddalient ymchwiltad goleu'r dydd; ond ni freuddwydais y pryci hwnw y buasent yn dyfod yn liIoith hanesyddol mor bwysig i'r ard*l, neu baasu yn eithaf tebyg y daliaswn yn graffaoh ary peth oeddwo yn glywed. Y mae'r enwau hefyd yn yr tdroddiad yn dwyu rhyw adgof gwanaidd mai yr un ydyw y p3r. sonau ag a ddygodd ddirgelwch yr an. wiredd i oleuui'r dydd. Y peth sydd eisieu arnaf, fel un yn teimlo dyddordeb yn eioh mmiadan, yw gwybod cynwys y llyfrgell. Ai ffrwyth yr ymchwiliadaa hyny yw hi ? Y mae yn ddiau, pe < aid y papyrau hyny wedi eu trefnu gan law gelfyad, y ceid golwg ogoneddus ar y dull y mae gweisiou y cyhoedd yn ei wasanaethu, y ffyddlon ieb gyda pha un y maent yn gwneud y gwaith i gyd en hunain, ac yn oadw holl drefaiadau a dirgeledigaethau eu swydd iddynt eu hunain. 05 bydd yr atebiad yn gadarn- haol, fod yr adeilad wedi ei godi ar yr hyn dalwyd yn ol ar ei bedwaredd' o'r hyn ddygwyd drwy gamachwyn,' a bod cjiiwys y llyfrgell yn ddangoseg o'r hyn ddygwya drwy y camaohwyn ao a dal- wyd yn ol, bydd genyf lawer mwy o olwg ar fy hen ard&l nag erioed, fel UQ na fedr oddef gweithredoedd y t/wyllwch. AiLTtrn O'CR PLOT.

'WrasaDt ef i goed gan gymeryd J Jtynt mai torwr coed oedd efe. weddodd ar wellt y nos. Dringodd n i^wen. Cuddiwyd ef yno gan y tJ J?am bedair awr ar liusain- Tra y ?. ^efe yno, gwelodd filwyr yn myned i !^bio, y thai oeddynt yn chwilio am f j ho. Edrych wyd ar y dderwen hond « L gysegredig am flynyddau wedi >■ vfty gan edmygwyr Siarls. Yr oedd J yno yn mhell oddiwrth y mor. Ni I aros yno na myned oddiyno yn i J^iberygl. Ofnau y byddai awydd ei vaion i'w ddal, ac annoethineb ei y jtfeillion yn debyg o'i fradychu ef. S Jefnodd dau neu dri o'i gyfeillion 3hJ° gael teithio i dy cyfeilles, ynagos ni^ristol. fel 2was i ferch ieuanc a an- j %Wyd yno. Pan aeth efe i'r ty, dy- Hdodd y ferch ieuanc fod bachgen ] i J*Wd, mab i ffermwr cymydogol wedi n Vfod gyda hi a'i fod yn- afiach gan y Deisyfodd gael ystafell iddo ar ?ben ei hnn er mwyn bod yn esmwyth. adnabyddold gwas y ty ef. Par- J hyn ddjchryn mawr i Siarls. A ^fodd gan hwnw i addaw peidio dy- fj ^dyd pwy oedd efe hyd yn oed wrth S ? feistr. A bn yn ffyddlon. Gan ei 2 *4 ef yn ffafriol i'r offeiriaid Pabaidd, Si ^ddiodd y rhai hyny ef pan yr aeth f 1L °'r ty uchod, oblegyd nad oedd l> Jfcig yn myned o Bristol i Ff rainc na i jwin am fis. Oafodd noddfa mewn | ffafriol iddo yn swydd Dorset. ,f oedd ei gyfeillion ef mewn pryder JJawr yn ei gylch ef trwy y deyrnas, [jag iddo syrthio i ddwylaw milwyr Nrawell. Ni wyddent beth oedd dyfod o bono, pa un a'i byw a'i Jarw oedd efe. Ymdrech^yd cael i'w allnogi i ddianc, ocd cafwyd raethau lawer cyn cyrhaedd yr "n. Gadawodd y ty lleyr irset, ac ymddangosodd fel o ddyn wrth drafaelu. ,cl yn myned yn ddolur- io,idiau mawr gwledig. Tfl weithiau. Cafodd wedd yn Shoreham, i buasai iddo gael hono gael ei ddal. Diangodd 1, ymroddodd i foddi ei dewn offeredd ac aflen- li hyny fa yn felldith I d hon yn mhob ystyr. I 3th gresynol iawn fod iig fel Home, wedi raan yn y modd mwyaf ngos parch i Siarls fel Tedig, pan yr oedd bron pigo dyn allan o blith ..r.$n y byd YIJ fwy ffialdd '\g ef, mewn ystyr foesol Yr oedd yn Babydd gymeryd llw i fod yn rlwys Brotestanaidd!