Tarian Y Gweithiwr

AU Y JP-Q&21 OFFICE. Y mae Adroddiad y Llywodraeth y n nghylch gweithrediadau y Post ffice yn un hynod iawn. Cyhoedwyd ef yn ddiweddar, yn cynwys haces yr hyn a wnawd am 15eg mis, oblegyd rhyw gyfnewidiad-m a wneir yn nherfyniad blwyddin swyddfa y lythyrau. Yn ystod yr amser uchod, y mae 221 o swyddfeydd newydd wedi cael eu syfydlu. Cyfanrif swyddfeydd y deyrnas yn awr, yw 13,447. O'r rhai hyn y mae 896 yn ben swyddfeydd. Yr oedd bocsau llythyrau ar ochrau ffyrdd yn 10,186 yn 1875 y maent yn awr 10,724. Gan hyny y mae cyfanrif bocsan llythyrau yny Deyrnas Gyfunol hon yn 24,171. Y nifer ddeng mlyneld yn ol oedd 16,835. Y nifer C) n sefydlu y postage ceiniog yn 1840, oedd 4,500, sef oddeutu un rhan o chwech o'r nifer sydd yn awr. Y mae yn Llnndain yn nnig 1,803 o foc- sau llythyrau Nifer y llythyrau a basiodd trwy y Post Office yn y Deyrnas Gyfunol vn y flwyddyn 1876, oedd 1,018,955,200, set dros fil o filiynau. Yn y rhif hwn aeth 856,000,000 trwy swyddfeydd Lloegr a Chymru 91,120,000 trwy rai Scotland 71,792,000 trwy rai yr Iwerddon. Nifer y Post cards n basiodd trwy swyddfeydd yr holl deyrnas, saf y tair rhandir uchod, oedd 92,835,700. Nifer sypynau o lyfrau anew J ddiaduron oedd 298,790, 000. Khif y newyddiaduron oedd 125, 065,800. Cynydd nifer y Ilythyrau, uwchlaw y flwyddyn o'r blaen oedd yn ol un yn y cant. Yr oedd cynydd nifer y post cards yn fwy na 6 yn y ca t. Cynydd nifer sypynau llyfrau a newyddiaduron yn fwy na chwech yn y cant. Yr oedd cyfartaledd rifer y llythyrau yn 35 i bob uno drigolion Cymru a Lioegr, 26 i bob un yn Scotland, 13 i bob un yn yr Iwerddon. Ac os yw y nifer yn safon galla i ysgrifenn, y mae addysg wedi dwyn ffrwyth dyblyg yn Scotland uwchlaw yr Iwerddon, ac yn agos dii- phlygynfwy yn Nghymru a Lloegr, nag yn yr Iwerddon. Oddeutn un IIJthyr o bob 241 a gofrestrwyd. Tros- glwyddir yn agos bedair tynell yn y dydd, o hostage stamps, a rhai pellebr- ol, post cards, wrappers, newyddiadur pn, amleni boglynaidd (embossed enve- lopes), &c., i'r gwahanol swyddfeydd llythyrol trwy y deyrnas. Y mae llawer o ffeithiau a ddangos- ant esgeulusdra mawr yn y trigolion, yn eu gwaith yn anfon llythyran, &c., trwy y post. Rhoddodd un dyn regis- tered letter yn y post yn agored, ao yn cynwys tair mil o bunau mewn banlo: notes! Yn y 15eg mis a derfynasant yn Mawrth 31ain, 1877, yr oedd y Returned Letter Office wedi derbyn 5,897,724 o lythyrau hyny yw, Hyth- yrau y methwyd cael y dynion at ba rai yr anfpnwyd hwynt. Yr oedd y nifer gymaiut a'r 170 ran o'r holl lyth- yrau a basiodd trwy y post. Yr oedd y gwaith o'u hysgrifenu a'r draul mewn cysylltiad a'u hanfonyn myaed yn gwbl ofer A phe buasai pob llythyr o'r nifer a af tbant felly yn ofer, yn costio dim yn rhagor na cheiniog a dimai, mewn stamp a jphapyr, heb gyfrif yr amser a drenliwyd yn ei ysgrifenu, yr oedd y golled yn £36,860 15s. swm digonol i fod yn.ffortun i ddyn i'walln- ogi i fod fel argiwydd yn y wlad. -Pasiwyd 371,890 o'r llythyrau ofer hyn yn 1876, yn fwy na'r nifer o'r cyffelyb lythyrau yn 1875. O'rfath yma oedd un llythyr o bob 216 o'r holl lythyrau a basiodd trwy y post. Bayn bosibl dychwelyd neu adanfon naw o bob deg o hoayot. Ond yr oedd yr am ser a'r dranl yn mynd yn ofer er hyny. Rhoddwyd 33,100 o lythyrau yn y swyddfeydd heb addresses arnynt, heb enw neb nac enw un lie ar yr amlen Ac yr oedd 832 o'r llythyrau h/n yu cynwys £390 mewn arian neu bank notes, ac oddentu £5,000 mewn cheques. Dywed yr ysgrythyr fod < plact y byd hwn yn gallach yn eu cenhedlaeth na phlant y goleum/ Ond yn ngwyn- eb y 'Scithiau uchod, anhawdd yw meddwl fod canoedd o ddynion sydd yn trafod arian mewn masnach, yn fwy gwyliadwrus na'r rhai sydd yn profftsu eu bod yn gofalu am drygorau anllygr edig. Cawsom gyfle i weled pa fodd y mae dynion mewn swyddau o ymddir- ied yn trafod arian trethdalwyr ac y mae y datguddiedigaethau o anrhefn, diofalwch, anibendod, &c., a achosant golledion mawrion i blwyfolion. wedi peri ayndod uid bycJastt*-I,,&I. --Y- mae ceryddon llymioa yn y Beibl ar ddyn. ion o'r fath yn Israel, fel y gellir gwel- ed yn y proffwydoliaethau. Yr oedd Daniel yn cyflawni ei waith yn Babilon, mewn sefyllfa o ymddiried, mewn modd nas gallai ei elynion maleisus gael dim yn ei erbyn. Anfonwyd Ilawer o newyddiaduron trwy y post heb stamps priodol, nea ryw ddiffygion ereill. Nifer y rhai hyn a aetbant i'r Returned Letter Office, ac felly yn ofer, oedd 203,335. A golygn fod y draul o'u gosod yn y post yn geiniog a dimai yr un, yr oedd y golled gymaint a £1,270 its. loic. Aeth 14,346 o bethau neu daelau gwa hanol i'r swyddta uchod heb ddim o'n hamgylch, am fod yr hyn a roddwyd o u hamgylch yn rhy wael i'w cadw o'u mewn. A golygu nad oedd pob teclyn a anfonwyd, ddim rhagor na gwerth swlit, dyna £717 68. o golled. Er fod dynion wedi cael eu rhybyddio drosodd a throsodd i beidio anion arian trwy y post, mewn ffordd nad yw yn ddyogel, y maent yn parnau i wnend hyny. Cafwyd pedwar sovereign mewn ne- wyddiadur a aeth i'r Returned Letter Office. Cafwyd locket anr mewn un arali. Seliwyd un ilythyr a chwyr, ac wrth i'r cwyr gael ei rwbio yn mygg y llythyrau, daeth un bunt a deg swllt i'r golwg, y rhai a roddwyd yn y cwyr. Diau fod y rhai a anfonasant y pethau hyn yn teimlo yn garedig iawn wrtb Em hanfon, ond gan eu bod yn cymeryd llwybr annoeth, yr oedd eu rhoddion yn myned yn ofe". Cafwyd cigars, tyba JO gwymon y mor, rhedyn, blodau, Daenyg, napcynau, darnau cerddorol, patrynau hosanau, arian, postage stamps, a phregethau (?) mewn papyrau newydd- ion! Yr oedd hyn yn anonestrwydd tuag at y llywodraeth. Y mae llawer o daclan hynod yn cael eu t anfon trwy y post. Offer cerdd cyllyll, danedd, a llygaid gwneuthurol, wigs, pysgod, meddyginiaeth, leeches, llyffaint, nadrodd, llysardiaid, &c., <fcc. Diangodd un neidr fyw o'r Uythyrgod yn swyddfa forol y post perthynol i Caergybi a Kingstown. Ac ar ol pym- thegnos o ddysgwyl rhywun i'w hawlio, heb neb yn gwneud hyny, anfonwyd y neidr i'r Zoological Gardens, Nifer y money orders oedd 17,822, 921. Cyfanswm yr arian ynddynt oedd £ 27,516,698, sef cymaint ag oddeutu un rhan o dair cyfanswm cyllid blyn- yddol y deyrnas Nid ymddengys fod llawer o gynydd wedi bod yn y cyfan- swm o'r arian a anfonwyd fel hyn, o herwydd iselder masnach. Y mae yr hyn a delir am drosglwyddo arian yn rhy fychan i gyfarfod a thranl y tros- glwyddiad i'r Hywodraeth. Y mae y golled oddeutu £10,000 yn y fl wyddyn. i Deallir y bydd y tal yn fwy yn faan oblegyd nid yw yn iawn fod swyddfa y post yn gweithredn mewn ffordd sydd yn golled i'r wladwriaeth. Y mae lleihad wedi bod yn y swm a roddwyd y llynedd mewn cydmar aeth i'r flwyddyn o'r blaen, yn savings bank y Post Office. Hawdd yw esbonio hwn. Nid yw masnach mor enillfawr ag y bu. Y mae lleihad hefyd wedi bod yn swyddfa y pellebyr o herwydd yr un achos. Nifer holl weision y Post Office yw 45,024. O'r rhai hyn y mae 11,654 yn perthyn i swyddfa y pellebyr. Yn Llundain yn unig y mae 10,380 yn perthyn i swyddfa ypost. Swm y cyllid a dderbypir gan y llywodraeth oddi- wrth swyddfa y 11 thyrau yw S6,017, 000. Yr hyn a dderbynir oddiwrth y pellebyr yw £1)313,000. Y draul gyda'r pellebyr yw 1,123,000. Yrecill olir oddiwrth y llythyrau yw £ 1,947. 000. Da yw nad yw y wlad yn cael ei cholledu trwy y cynllyn o d osglwyddo hysb} srvrydd trwy j post am ychydig o arian. Eglur yw fod llafur a gofal mawr mewn cysylltiad a busnes fawr Swydd- feydd llythyrau. Y mae gan drigolion yr oes hon gyfleusderau bob dydd, a fuasent yn ymddwigos yn wyrthiau i bobl yr oesoedd blaenorol.

BETWS, SIR GAERFYRDDIN. Dydd Mawrth, y 25ain cynfisol, wedi pedwar diwrnod o gystudd, bu farw Mrs. Jones, anwyl briod Mr. W. Jones, dilled- ydd cyfrifol yn Cross Inn. Yr oedd yn un o'r boneddigeSau hawddgaraf a adna- bum erioed. Bu yn aelod rheolaidd gyda y Methodistiaid Calfinaidd yn Seion, Betws, am amryw flynyddau, a chredwn ei bod wedi dewis y rhan dda, yr hon ni ddygir oddiarni.' Dydd Gwener canlynol, gosodwyd yr hyn oedd farwol o honi yn mynwent y capel uchod i orphwys hyd ganiad yr udgorn diweddaf. Dyddiau Sadwrn a Sul, y 29ain a'r 3oaln cynflsol, cynallodd Methodibtiaidy He hwn eu cyfarfod pregethu blynyddol. Gwasanaethwyd gan y Parchn. William Prytherch, Nantgaredig; R. Salmon, Llansadwrn a J. E. Davies (Rhydd- ,wawr), Llanfynydd. Yr oedd y cyfarfod- ydd ynlluosog, ygwrandawiad yn astud, a'r cenhadon yn eu hwyliau goreu. Dyged yr had a hauwyd ffrwyth toreithiog. D. G. FFIN.

GOWER ROAD. Nos Sadwrn diweddaf, cysylltwyd cyf- rinfa a'r Undeb ag oedd wedi ei hagor er ys misoedd, ond heb ei chysylltu a'r Undeb Cyffredinol. Yr ydym yn rhyw dri ugain a phump o aelodau i gael ein trwysglwyddo drosodd ddechreu yr wyth- nos. Y mae yma ryw son am agor cyf- rinfa arall yn Waunarlwydd. Rhwydd hynt iddynt pan ddelo digon yn nghyd, medd calon pob undebwr. Y mae yr wythnos yn addaw bod yn un hynod ddyddorol. Cynelir cyfarfodydd pregethu gan frodyr yr Annibynwyr ddyddiau Sul a Llun ddechreu yr wythnos hon, ac mae brodyr y Bedyddwyr yn addaw yr un wledd ddechreu yr wythnos nesaf. Heb- law hyny, y mae papyraw mawrion ar hyd y muriau yma yn mhob man yn hysbysu fod y Parch. D. R. Davies, Abercwmboy, yn traddodi darlith yn nghapel yr Anni- bynwyr nos Wener nesaf. Y testyn yw Dyrchafiad y Gweithiwr.' Mae y dar- lithydd wedi taro yr hoel ar ei chlopa yn y testyn hwn, oblegyd diau fod yn yr ardal hon, fel lluaws vardaloedd ereill, le ac angen dyrchafiad ar weithwyr. Go- beithio y bydd ymweliad Mr. Davies, yn nghyd a'r boneddigion ereill, yn achos rhoddi cychwyniad i'r peirianwaith hwn. Deallwn fod Mr. Davies yn traddodi ei ddarlith yn Bethlehem, Cadle, Fforest Fach, nos Sadwrn Y mae i'w obeithio y gwna gweithwyr y ddwy ardal eu rhan yn y mater, sef myned yn lluoedd i'w wrando. Diamheu y ceir gwledd. Mae y itestyn yn dda, y da lithydd yn dda. a gobeithio y bydd y cynulleidfaoedd fwy na bod yn dda CYFAILL.

TONYPANDY. Cynaliwyd y cyfarfod llenyddol cyntaf o'r rhes cyfarfodydd sydd i'w cynal yn ystod y gauaf dyfodol yn nghapel Jeru- salem, nos Fawrth, Medi 25ain. Llyw- ydd, Mr. James Davies. Beirniaid: y canu, Mr. Johu Jones yr adroddiadau, Mr. Wm. Williams, Wrexham House. Can agoriadol gan D. Evans, Y Golo- men Wen.' Adrodd Emyn 867 o Lyfr Hymnau Jones, Treherbert; goreu, T. Jones. Sillebu ar y pryd goreu, E. Davies. Araeth ar Ddechreuad yr Ys- gol Sabbothol yn Nghymru neb yn deilwng. Canu Milwyr Iesu goreu, Mary Davies. Canu C Dewrder y Milwr goreu, T. Peregrine. I'r hwn a dyno ya oren ddarlun o aderyn ar y pryd goren, D. Jones. Canu Yn y Man;' goreu, T. Jones a H. Bona. Dadl ar y pryd, Ye Aradr a'r Cleddyf;' goreu, E. Davies a T. Peregrine. I'r hwn a ysgrifeno yn oreu ddarn ar y pryd; goreu, D. Walters. Canu darn ar y pryd; goreu, Joshua Lloyd a Daniel David. Triawd, Teyrn- asoedd y Ddaear;'goreu, Joshua Lloyd a'i barti. Cafwyd cyfarfod da a phawb wrth eu bodd. J. L.

TREFORIS. Prydnawn dydd Sul diweddaf, rhodd- wyd datganiad o 'Gantata Joseph' yn ysgoldy y Graig, Treforis, dan arweiniad y cyfaill galluog. David James. Yr oedd hir ddysgwyl am y diwrnod uchod gan lawer yn y lie, yn neillduol gan aelodau yr ysgol. Y mae yn ddywenydd genyf hysbysu na siomwyd eu dysgwyliadau, o herwydd aeth pawb trwy eu gwaith yn ganmoladwy. Yr oedd yr oil yn ar- ddangos fod yr arweinydd wedi lIafurio yn galed gyda'r plant. Wedi myned trwy y gantata, aeth Mr. Edward Thomas, yr arweinydd, yn mlaen ag anrhegu y plant fu yn dysgu ac yn adrodd rhanau or ys- grythyr yn gyhoeddus yp ystod ei arolyg- iaeth ef; ond ar gals ,yr arolygydd; cyf- lwynodd y brawd John Bevan yr anrheg- ion, yr hwn a siaradodd yn ddoeth ac i bwrpas ar yr achlysur. Dangoswyd genym fel aelodau yr ysgol ryw radd o gydym- deimlad tuag at David James, trwy roddi iddo dysteb am ei ffyddlondeb a'i ddi- wydrwydd yn nghaniadaeth yr ysgol. Cynwysiad y dysteb oedd Cydymaith y Cerddor,pitchpipe, a met' onome ysblenydd. Diolchodd yntau yn wresog am danynt. Teg yw hysbysu i Mr. Edward Thomas roddi yr oil o'r llyfrau o'i logell ei hun, a diolchwyd iddo am ei haeliunusrwydd. Cyn ymadael canwyd ton, Hosana i'n Brenin,' a phawb yn teimlo eu bod wedi eu boddhau yn fawr. AELOD. AT L CYMYDOGAETH T

FFOREST FACH. CYDYMDEIMLAD. Rhoi'n ddibuid, bob btwYdd bee- blaid, I rtdiad anu-enrb-idiau; Lie byddo dvrus g rau IN hif>lioXJu- nfrt h-!usen«u. ANWYL GYDAVEITHWYR—Gwjddoch fod yn ein plith yn nghonglau yr heolydd yma lawer o si a sia ad am wneud rhyw fath o gydymdeimlad a rhai modd bynag, os nad yr oil, o'r cyfeillion anturiaethus sydd wedi agor gwaith glo bychan yn ein 1 hymyl, ond sydd hyd yn hyn weai troi allan yn anffafriol hollol. Dwy flynedd ar derfynu. a dim wedi dod i fewn, a dim yn debyg o ddod yn fuan, os byth, am a wyr ntfe O lionynt: y gareg ddiweddaf wedi ei gwerthu gan rai o honynt, ya enwedig y rhai sydd a theuluoedd trym- ion ganddynt, ac eto yn parhau i ddal ati yn ddi-ildio; ninau yn canmol eu gwrhydri a'u dyfalbarhad, ac yn dweyd mai trueni fyddai iddynt fethu weai'r cyfan. &c. Wel, gyfeillion, os ydym yn wirionedd- ol, beth pe byddem yn cynyg rhyw gyn- llun o weithredu, er cael gweled beth a ellir ei wneud yn efFeithiol drostynt. Beth pe byddai dau neu dri yn mhob glofa yn cymeryd y mater mewn Haw, as yn myned oddi amgylch a gofyn i bofc un beth wel ef fed yn dda ei roddi er on cynorthwyo. Neu ynte cymeryd y peth mewn llaw yn un o'r cyfarfodydd cy- hoeddus sydd genym, a phenderfynu ar bersonau yn y fan hyny i wneud y gwaith yn mhob glofa. Gadewch i ni bender- fynu ar un o'r ddwy ffordd, a gwneud rhywbeth effeithiol erddynt. Gwyddom fod un o'r personau yn neillduol yn haeddu hyn oddiar ein dwylaw, oblegyd ei wdrechiadau gydd ni yn y gorphenol. -CYr AILL.

MARWOLAETHAU. Medi 24ain, yn 59 mlwydd oed. Mrs. Jones, priod Mr, J. Jones, Darllawdy Trecynon, Aberdar, Ow dygwyd o r.yrniloa-eth,r gofid, Wrai? by wyn ,.c odiaeth, Oe-dd hynod m- n tr f d .etli, Oddiar ris i f dd yr eth. Maith alar f-^d ru-v i'w tri,nla -oli rhoi Mewo gwer "d i <?vs^u; Wele daeth v C" mw, tlu Ar y ftia o i tz,, i f, u. Medi 25ain, Ellen Maria Owens, march Mr. Joseph a Mrs. Mary Owens, Oxford- street, Aberdar yn bum' mis oed Cladd- w^d hi y dydd Iau canlynol yn nghiaddia 7 Medi 13eg, yn 68 mlwydd oe^, Mr. W. Evans Glangwendraeth, ger rontyeats. CladdWd ef yn mynwent Pontyeats,pryd y gweinyddwyd ar yr achlysur gan y Parch. Mr. Thomas, offeiriad y lie. Medi 22ain, Mr. David Morris, glowr, Bancyffwrnes, ger Pontyeats, yn 68 oed. Claddwyd ei weddillion marwol yn myn- went Nazareth.

MERTHYR TYDFIL. Y Dyn Du yn ei wlad ei hun' ydoedd testyn darlith benigamp T. Lloyd Jones, Ysw., Talysarn, yn nghapel Pontmorlaia, nos Lun, Medi 24ain, dan lywyddiaeth y Parch. Thos. Rees. Ciied darlith werth- fawr ar hinsawdd y wlad, &c. Dangos- odd' hefyd amryw ddarluniau a gwisg- oedd y tywysogion a'r Mahometaniaid. Canwyd amryw emynaucenhadol.