Tarian Y Gweithiwr

Y RJIYFEL. 'Y..TV1íaMn. Ar y 15fed dywedir i ymladdfa coll- gymeryd lie yn Vssojowich, rhwng TMontenegriaid a Mehemet Ali Pacha Yr hwn a arweinia 15,000 o'r Tyjciaid, y thai a drechwyd yn hollol. Ar yr •^eg, gwnawd pedwru. o rnthriadau gan y Tyrciaid rhwng Spuz a Danilog- **d, y rhai a wrthwynebwyd yn egniol gan y Montenegriaid, ar wedi en had- gyfnerthu, gyrwyd y Tyrciaid yn ol £ *or belled a Rasina Galavitza, ac wedi «yny mor belled a Spuz, gan adael 2,000 o feirw ar y maes. Colled y Montenegriaid oedd 115 wedi eu lladd u clwyfo. Addefir modd bynag fod y Tyrciaid ^edi cario ymborth i Nicsico ddydd Sadwrn diweddaf, ahynyhebi'r Mont- eUegriaid gynyg gwrthwynebiad.

YMLADD 0 FLAEN KARS. 11- Cymerodd brwydr galed le o flaen £ ars prydnawn dydd Uun diweddaf. *n ol yr adroddiad Rwsiaidd gwnaeth Y Tyreiaid, yn rhifo oddeutu 5,000, yn **ghyda dau wn, ruthr yn erbyn adran *Wsiaidd o dan y Cadfridog Heimann, agos i AravaTton. Derbyniwyd ^Wynt gyda than galluog oddiwrthy ^"Wsiaid, ac ar yr un ad eg gwnawd yoaosodiad aroynt o'r tu ol, yr hyn a'u gorfododd hwynt i encilio i Kars, gan sdael 200 yn feirw ar y maes. Y mae Yn rhaid fod y rhuthriadan hyn yu gWanhau yr amddiffynln yn fawr, ac yn brawf fod y terfyn, wrth law. Add- efa y Rwsiaid golled oil wedi eu 11 dd a 10'1 wedi au elwy ft). M*"r ydym yn cael o Erzeroum fod rv^htar Pacha wedi neu yn dysgwyi j^Syfnerthion pwysig mewn milvvyr, §yna.i, ac ymborth, a bod parotoi gan- flo i gymeryd at yr ymosodol. Y ae prif orsafle y Tyrciaid o'r tn ol l anfen*. Y mae Mukhter hefyd wedi 1pc,°.ri Constantinople fod brwydr CJ^1 e* hymladd a'r Rwsiaid ddydd ,e.ner diweddaf yn agos i Molla ao *'r Se^yn orfod encilio. o yr hysbysiadau diweddarat i au -^a°ube, nid yw vn debyg y yn cr°?si yu fuan. Nid yw yr aton gOBtwng ond yn hynod araf, ac y r mae adeg symudiad ybriforfcafo Plo- y jesti i bwyat agosach i'j* afon yn an- Jdtys. '1JJ1od y newydd wedi ei iw Mewlt hysbysiad arall dywedir fod y parotoadau i groesi yn amlwg, ac y bydd i'r Czar gyhoeddi manifesto pwysig aryr amgylchiad mewn yebydig ddyddiau. Dywedir fod gwres mawr y dyddian diweddaf wedi effeithio yn niweidibl ar iechyd milwyr Rwsia, a bod y clafdai yn cyflym lanw,

— ♦ Y LLYWODRAKTH WEDI EI DREOHU AR YU YSGRIF CLADDU. Yn Nhy y Arglwyddi cldydd Lli n diweddaf, dadleuwyd y gwelliantau ar yr Ysgrit tladdu. Cynygiodd Arch- esgob York ar fod i adran gael ei rhoddi i mewn yn rhyddhau nnrhyw offeiriad rhag cirwy am omedd cyflawni gwasan- aeth claddu yr eglwys, < s dangosid i foddlonrwydd y llys ei fod yn gweith- redu dan y grediniaeth y buasai > n cyflawni grave scandal a thrarrgay (ld trwy wnead hyny. bj wed odd Arch- esgob Canterbury fod dros 4,000 o'r ofieiriaid wedi deisebu yn gefLOgol i'r adran, ac y gobeithiai y in ibwj siedid ef gau y Ty. Yr oedd yn amlwg fod gwaham^eth. barn yn eu p-ith, ac erbyn rhanu y Ty cafwyd Dad o dd ond 89 dros yr adran, tra yr Ot"dd 146 yn ei erbyn. Cynygiodd Arglwydd Harrowby ad ran yn darparo, lie hy nag y rhoidai perthynasai iieu gyfeillion un traricedig rybudd Dad oeddynt yn dewis cael gwasanaeth Eglwys Loegr, y caniatei i iddynt gladdu trwy unihyw wssinaeth Cristionogol a threfnus arall ag y gwelent yn addas, neu heb was- anaeth o gwbl. Rhanodd eu Hargl- wyddi drachefn, a chariwyd yr adran gvda mwyafrif o 16, a threchwyd y Llywodraeth. Hysbysodd y Dnc o Richmond A Gordon y cymerai y Llyw- odratth i ystyriaeth pa gynllun a gy- merent yn ngwyneb hyny. Y mae hyn yn ergyd yn yr iawn gyfeiriad, ac yn iaddfa i drawsfeddianiaeth eglwysi,, I n o'r mynwentydd plwyfol. Dyma I y hefyd sylwedd yr hyn y mae ymueill- duwyr wedi bod yn taer geisio am dano, a'r hyn y mae 11,345 o eglwys- wyr o bob radd wedi deisebu yn ei erbyn.

fiHYFK WIR. Y ^giae Jjand JBC^M^K nedi cylv haedd yr wythnos hoin -o San Fran- cifco, 8wm a sylwedd yr hwn yw, fod boneddiges yn San Francisco, chwaer yr hon a ddat-th ar ymweliad a hi, a chan yr hon oedd amryw fodrwy- au gemawg. Tra yr oedd y chwaer un boreu ym parotoi ei lkim-i fyned allan, gosododd ei phwrs,yn cynwys modrwy werthfawr, ac amryw ^tdarnau aur, ar fwrdd yr ystafell Wedi iddi wisgo ei phenwisg mewn yefefell arall, aeth i geisio ei phwrs, ond aid oedd i'w gael. Aeth y ddwy foneddiges, yn cael eu cynorthwyógan y wasanaeth ferch, at y gorchwyl a chwiljo am y fodrwy, onder chwiiia yr holl dy, nid oedd dim i'w gael, Yn nghanol y nos, deffrowyd bcideddiges y ty gan ei chwaer, yr hon a weithredai mewn dull dyeithr, gan ofyn iddi am offer ysgrifenu. Rhoddwyd iddi bencil a phapyr, a llanwodd y Hen ar unwaith ag ysgrif ag oedd broo yn annealiadwy. Yn fuan, trwy gynntthwy ei chwaer, dadebrodd o'i hysbfydolrwydd cysg- lyd ao anwybodol, ac ymroddodd hi a'i chwaer i geisio. awneud allan yr ysgrif. Cawsafit fod un frawddeg wedi cael ei hyegiifearti amryw weithiau drosodd, yr hon oedd y ganlynol: "Y maetii wedi ei gosod o dan y etol." -f n GwnaethlÍnt "fjllan fod y gair hi yc CyfeW^^ ytforwyn, a deffrowyd hi ar unwaith. Wrth draed ei gwely yr c6 Id stolorlidi-ei gorchaddio i'r llawr, ac ymaflodd, j boneddigesau ynddi, gan ei thafln o'r neilldu, ac er eu mawr 8 'eth 0,' i'r pwrs. hed- wedi dyfod golwg I-iy yS nyn.

» ■ GLOr A TYNEWYDD. Er lod y persorau sydd i dderbyn yr Albert Medal wedi eu neildl)o, a'r cyfryw wedi eu cymeradwyo gan ei Mawrhydi, y mae yn rhaid i beth amser fyned heibio cyn y deibyniry tlysau. Deallwn fod Undeb St. loan, yn Jerusalem, wedi peDderfynu rhoddi pump o'i dlysan i'r rhai hyny a rodd- odd fwyaf o gynorthwy er achub y glow y r carcharedi sr. Due Mauchester ydyw Hywydd yr Undeb hwnw, a diau mai ete a gyflwyra y tlysau.

BLAENLli^CHAIT. Prvdnawn dydd TAl un diweddaf cyn- aliwjd cyfarfod gan lowyr y He hwn, yu yr hwn y pasiwyd penderiyniad i grnortbwjo glowyr Cwmogwr, y rhai sydd ar strike »c hefyd i gyfianu yn wythnosol tuag at lowyr Abernant a Plymouth os bydd iddynt ddyfod allan yn erbyn y gostyngiad cynygied- ig gan y meietri. Y mae yma bymtheg cant o lowyr, ac y maent fel un Haw yn barod i gynorthwyo yn yr achos am flwyddyn os bydd achos. Wedi gorphen y trefniadau am- gylchiadol, cafwyd anerchiad rhagorol gan Mr. W. Abraham, (Mabon) ar yr angenrhpidrwydd o undeb yn mhlith glowyr Dehendir Cymru, a^r lies a ellid yn rhesymol ddysgwyl o hono, ond bod yn unol a ffyddlon. Yr oedd ei anerch- iad yn ymddan^os i gael gafael dwfn ac aigyhoeddiaaol yn y rhai awrandaw- ent, a phendeifynwyd ar ddiwedd y cyfartod, yn ychwanegol at y pender- i lpiad oedd wedi pagio o'r blaen i ail sefydlu cyfrinfaodd undebol ar unwaith.

DAMWAIiJ ANGEUOL YN NGRWMAMAN. Prydnawn dydd Gwener diweddaf, y 15fed oyfiaol, tra yr oedd Edward Evans wrth ei orchwyl o Ianw dram yn nglofa Cwmneol, syrthiodd careg o faintioli anferth arno, gan ei ddirwasgu bron i farwolaeth yn y fan. Yr oedd yn ei dalcen ddwy heol, a dyn o'r enw John Williams a bachgenyn yn cyd- weithio yn nghyd. Ychydig amser cyn i'r ddamwain ddygwydd, dywed. asai y buasai yn goeod i fyny boat o dan y gareg mor gynted ag y llanwai y ddram. Ond yn mhen ychydig wed iddo lefaru, clywodd rhywbeth fel pe yn rhoddi ffordd uwch ei ben, a dy- wedodd wrth y bachgenyn am ffoi yn ucion i gyfeiriad er bod yn ddyogel; ond druan o hono rhedodd i gvfeir- iad nas gwyddai i ba le, a chafodd e ddal gan gareg o amryw dynelli. Cyw- odd ei gydweithywr y newydd, a daethant yn lluoedd i'r fan yn union- gyrchol. Symudwyd y gareg oddiarno, a chafwyd y truari allan ynhollol ddi- deimlad. Daeth amryw feddygon i weini arno, ond y twbl yn ofer. Boreu dydd Sul, yehydig fynydau cyn naw o'r gloch, tynodd ei anadliad olaf. Yr oedd bob amser yn gofalu am ei rieni,.y rhai a gant golled mawr ar e. ol.

r DAMWAIN ANARFEROLMEWN GLOFA. Prjdinawn dydd Gwe^gr diweddaf, CPU. ",j" waelod pwll yn Level. Mine, fieStone; cymerodd rhaff y pwll dan trwy fric-. tion. Mewn amser Ilosgodd drwodd, a syrthiodd y cage i ddyfnder mawr. Mcthodd dau ddyn o'r enwau Flaw- lings ac Old ddianc, a lladdwyd hwynt yn ylan. yn y IUD.

0 AT LOWYR Y WEST, 0 LANELLI I CLYDACH. Dymunir eich hysbysu y cynelir cyfar- fod cyhoeddus ar fynydd y Garn Goch, rhwng Fforest Fach a Chasllwchwr, prydnawn dydd Sadwrn, y 2;3ain cyfisol, er cymeryd i ystyriaeth y cynllun goreu o undeb, a chodi dosbarth i'r rhanbarth hwn o'r wlad. Taer ddymunir .ar bob gweithiwr pertliynol i'r glofeydd wneud ymdrech i fod yn bresenol. Y mae Mr. W. Abraham (Mabon) a Mr. J. Mills TARIAN Y GWEITHIWR, i fod i anerch y cyfarfod ac i'n cyuorthwyo mewn cynllun. Dymunir ar bob glofa i benodi un dyn i siarad dros y cyfryw, a rhoi allan unrhyw rnllun a all fod g in y glofeydd i'w gynyg. cyfarfod i ddeodreu ana 4 o'r glocluy prydnawn.—Yr eiddoch, Y CYXRYUHIOLWYB FU DROS Y RHAN- BARTH HON YN NGHYFARFOD MERTHYR.

AT GYNRYCHIOLWYR Y GWETH- WYR AR Y BWRDD CYMODOL. A ydyw mis o rybudd yn ganiataol i gorff o waith sydd wedi ei lawnodi wrth y Bwrdd Cynodol a chadw at amodau y Bwrdd 1 Atebiad i'r gofyniad a rydd loyyddwch meddwl i lawer heblaw SHON.

I TANYSGRIFIADAU TUAG AT WE1THWYR CWMOGWT. Caniatewch i ni nj'sbysu ein cydweitji- wyr, trwy gyfrwng eich newyddiadur, fod yr holl danysgrifiadau a wneir ar ran mwnwyr a gweithwyr ereill Cwmogwr, y rhai sydd yn awr yn sefyll allan ePs tair wythnos, i w derbyn gyda diolchgarwch gan y Trysorydd, Mr. J. Williams, Aber- dar Shop, Commercial Street. Tynewydd, Ogmore Valey. Bydd i'r holl danysgrif- iadau gael eu cydnabod trwy gyfrwng v DARIAN. Symiau wedi eu def byn Mehefin 16eg,- Cwmdar Ocean Pit 15 0 0 Cwmparc ditto 15 0 0 LlwynypiaNo. 3 4 0 0 Fernhill, Blaenrhondda- 4 11 Abergorci Pit 6 0 0 ■— Cyfanswm S44 1 .1 Dros y Pwyligor, ( Jenkin Jones, High Street, John Morgan, 11, Nantymoel Row, Ogmore Valley, Via Bridgend,

TRYSORFA GWEITHWYR TAN ABERNANT. MRi. GOL.,—Rhanwyd y drysorfa hoa er ys ychydig wythnosau yn ol, ac y mae llawer, fel fy hunau, yn gwylied yn awyddus am weled taflen pa fodd ymae yr arian wedi eu rhanu. Rhvdd hyny foddlonrwydd i'r rhan fwyaf o r aeloaaa os bydd i Mr. William John gydsynio alig csis—Yr eiddoch, HEN AELOD.

CASLLWCHWR, A GOWER RQAD.1 Nos Fereher a nosjlau y 13eg a'r 14e cynaliwyd cyfarfodydd sefydlu Mr. M. D. Jones, gynt o Llangyfni, yn' fugail ar Eglwysi Methodistaidd Moriah a Bethel yn y lleoedd uchod Llywyddwyd y cyf- arfod nos Fereher, yn Nghasllwchwr, gaa ME.I. Harries, ysgrifenydd dosbarth w Auwehwyd y cyfarfod gaa Meigltt'Jm.' dyr eglwys, Stephens, j)regetliwrgyda'r Annibynwyr, D. JPhillips, a Saunders, Abertawel: Dy- wedai Mr. Saunders, wrth sylwi ar y fugeiliaeth, fod y syniad o fugeiliaeth yn hen iawn yn mhlith y Methodistiaid y gellir gweledwrthddarllenhanes Met od- istiaeth, fod yr hen dad Howell Harries yn hoff iawn o osod dynion neillduol i ofalu mewn modd neillduol am yr eglwysi a sefydlai efe. Yn wir, gallai y neb a fynai ddarllen y Testament Newydd yn ddiduedd, weled fod y syniad o fugeil- iaeth yn fyw yn yrftes Apostolaidd. 0 berthynas i Air. Jones, da oedd ganddo ddweyd ei fod yn bregethwr o'r iawn ryw ei fod yn rnedru handle y tools ya gelfydd, ei fod yn medru darllen, medd- wl, a siarad; fod ganddo galon i deimlo, achyiiwdleddymadroddwedieigymhwyao DBjewn genau pwrpasol at ygwaith, ac 01 'ntt-oiiai ef ei siomi, fod ynddo ddefnydcU iau myned rliagddo, ac yn debygo godi i sylw ^el pregetkwr yn y wlad, a'i ddy- niuniad efiddo oedd, fel y-dywedwyd am ir "aiiwol Eben Fardd :— Uwch uwchach yr el, Dringed i gadair Angel." Llywyddwyd y cyfarfod nos Iau, yn Qower -:Roatl, ,gan Mr. Alderman Phil- Hps, Abertawe. Dywedai yr A4(ferman ei fod wedi tcimlo cryn dyddorde^yn yr achos yn Gower Road o'i gychwyoiad, a bod yn dda iawn ganddo wy|>od ei" fod ya gyfiym gynyddu. Y Parch. D. Phillips Ahertawe. a ddy- wedai fod yn dda ganddo fod Metbodist- iaeth yn fwy nac enwad', ei fod jely oLar system yn gyfundeb, a bod y cwrdd o dannawdd y cyfundeb hwnw. ac felly fod Air. Joiic-s i'r cyfundeb yn o gystal ac i'r eglwysi yn Gower Road 1 Casllwchwr. Gobeithiai na fyddai i'r eglwysi ddirprwyo yr oil o'r gwaith i'r bugail. Nad oedd Mr. Jones wedi dyfod yno i gymeryd gwaith neb o honynt. Dywedai fod ^gweithgarweh yn hanfodol i heddivch a llwyddiant mewn eglwys. Tystiai na welodd fwy o unfrydedd 4 brwdfrydedd ar dderbyniad neb erioed, nag yr oedd y tyst o hono ar dderbyniad Mr. Jones gan yr eglwysi hyn. A gobeithiai y buasai y bnodas o hir bar- had, ac yn foddion cysur a dedwyddweh i'r eglwysi a'r bugail. Ar ddiwedd v cyfarfod, gofyriodd y lly wyd d am |arwydd o foddLairwydd y gymydogaeth ar yr achlysur, a chododd y gynulleidfa ar eu traed yn unfiydul.

f 'J: • ■■ u :;1, /,4 'f' _• OARLUNIAU "TAR/AN Y CWEITHIWR." Rhif 5-KALAFAT, } on T-rdse amddiffynfa gadarn ar y Danube, heb fod yn mhell o Widdin. < **•

DYN WEDI MYGU YN DOWLAIS. Boreu dydd Sol diweddaf, cafwyd dyn c,'r euw Jeremiah Brian, 53 oed, yn farw yn ngweithiau Ifor, Dowlais. Tanwr ydcedd yn y raelinau newydd- ion, a'i waith ar y Sabboth oedd glan- hau y flues. Dechreuodd ar y gorchwyl hwn am hanpr awr wedi chwech boreu dydd Sol, ac in fuan wedi wyth caf- wyd ef yn farw yn un o'r flues.

Y mae cyfnewidiad boddhaol iawn we-uc meryd lie yn edryciiiad cynyroh amaith)ddol y wlad. Y mae adrodd- iad u o barthed y gv.enith yn dra I boddhaol.