Tarian Y Gweithiwr

ABBBDAB. w>w«^OaXr6n eich newyddiadur am 6idd ^e^&f> daethum ar draws enwog Owmaman. mai gair Americ- a °Saamfeistr neu oruch- l^rvf'a y deohreu fy Bo>t? l§ael rhywnewydd boss- J? > ond buan y gwelais os i^ad ydyw America Pembro. Y mae yn *i&^n-rilywbeth tebyg i enw <yn^nghymydogaeth o'rjgiwaid dyeithr- 1 116 yr a^filith ''1W-'Q-yfaill y 6ta Owmaman,' 8rodu amfynyd ^ben Q« eiru^° yn nervious, na ^yHo& awelo^ gwahodd- aroglu genau y p wll; ac na wnai efe hyny pe byddai holl Iwyn. ogod y byd yn cael eu gwabodd yno. Beth, a ydyw y 1B )ss' yn meddwl yn ei bunanoldeb dauwynebog, fod gwalchod Cwmaman mor dywyll n%d ydynt yn deall y gwahaciaeth rhwng gweithred- oeddsymla gweithredoedd wedi eu paiot- io yn gcstus gan ail lorn rhag i'r Llwynog gael gafael ynddynt yn eu dull gwreidd- iol ? Gwybydded, hyd nes y daw y Llwynog a'i glust denau a'i lygaid treidd- gar, y cymer Gwyliwr at y gorchwyl o roddi pethau yn eu lliw gw.,eiddiol i bawb a dcewiso. Dywed fod rhai wedi ceisio defnyddio y gyfraith i bawlio dwbl yr amovmi am yr un faiit o waith ag y byddai eu brodyr yn gallu eniU—lOa. 8c. y dydd wrtho; na, nid dyna pwnc y gyfraith. ond arian y pythefnos gwa th yn yr heading. Dyna beth ydyw ffeithiau anysgogadwy, ac nid auwireddau arliwiedig. Dydd Iau. oedd y diwrcod mesur, a daeth y gaffers yno i ftsur, a gwnaethant eu gwaith fel arfer, a chyn myned oddi yno, dywedodd Mr. Ch T. fod yr heading rw stoplo, a bod yn rhaid iddynt weithio ffordd awyr am 7iJ. y Hath. Yr atebiad oedd fod 7s. y Hath yn rhy fach. Daeth gorchymyu i'r pedwar oedd yn gweithio am iddynt wneud eu maddwl i fyny er byn yr ail ddiwrnod. Dydd Gwener a ddaeth, ond gwrthcdwyd cynygiad y Boss, a dewis- iwyd dyfod a'r tools, allan. Ar ei gwaith yn dyfod allan, ar y drift, daeth y Boss l'wcyfarfod, gan eu hysbysu, yn gymaint a'u bod yn ymadael, am iddynt gofio md oedd dim arian iddynt nes y bnasent yn gwneuthur yr un peth a heading D. Bees.—Dyma achos y gyfraith, a dim arall. Y mae y Boss yn nesaf yn ceisio bych- anu dyn o herwydd ei fod wedi eu greithio yn drwn gin y frech wen, gan ei alw yn arwed ei wyneb. Credwyf ma at D. B. y cyfeiria, yr hwn a adnabyddir yma wrth D. B, Cwmtwrch. Dynol iawn yn wir, ao yn deilwng iawn o Boss, ciefyddwr, a blaenor crefyddol! Y mae yn debyg mai wedi cael ei bigo y mae y Boss cyn ei fod YB galw dynion yn ysgail; ond os ysgill oeddynt yn yr hen faes, y maeat yn ymddangos yn wenith braf yn y maes newydd, dan driniaeth rhai amaethwyr o'r iawn ryw. GWYLIWR.

CORN Y CYMRO GWYLLT. Dyna beth eMt Y mae y ta yma i'r Werydd. ond yet methu cael llonyddgan David Boberts. Dywed y carai gael cyfeiriad y gvtt cairedig hwnw; wel, mae hyny yn bosibl. Ni chostia 60. i anfon llythvr at Mr. David Thomas, Heolgerig, Treboeth, Swansea, a chaiff wybod y ffordd i acfon y. fuwch a'r llo i D. R. Y mae y gwr hwnw a'i gyfaill, W. Lewis, wedi bod lawer tro mew n eisiau o laeth y fuwch a chig y llo yn y blynyddoedd celyd hyn. Buasai yn dda ganddynt gael hyd yn cod ychydig o'r gwerth yn goods shop, neu y .Nordd oren fyddo eu ffugiol gyfaill yn ewyllysio. Ymâe yn rhy ddrwg fod un dyn y tu yma i'r Werydd yn ymffroatio mewn llawnder, ac ereill, a ddylai fod yn well ea sefyllfft nag ef, yn dyoddef newyn ac eiaiau y tu arall iddo I Ai tybed y buasai ein claf yn 20ddefcymaint gtua- ddynt hwy ? Ai nid tebyg y buasai ya cyhoeddi en hates yn y bwrdd ? Bu amser ag y bu yn credu fod y werin Gymreig yn ei ofni fel yr ofnent Sion Cent, y dJddiau gynt, am y dywedid fod y gwr da hwnw mewn oynghrair a'r gwr drwg. Gwelwch yn awr, wedi i ni ddatguddio ei frad, mae yna lu yn aros am gyfle i gael dweyd eu barn am dano. Dymunwn arnoch, fecbgyn, iymbwyllo; gadewir i ni ddibenu ag ef, ao yna, cymerwch ato, os mynwch. Dim ond un yn unig a glywsom yn dweyd gair o'i du er pan y oymersom ei ofai. Ond mae yna ychydig gymeriadau o'r un natur ag ef ei hnn yn ysgrifenu o'i blaid i'r bwrdd. Ni waeth pa nifer a fyddant, na phwy. Y mae Noah i fod dan ein; fofal m tra parhao y corn i'w flino. lechgyn clever, yn ddiameu, ydyw Bili, Siasper, Mocyn, Twmi o'r Hendre, a'r Hen Dwini Du o Bilingsgate. Bydd yr ysgrepan weithiau yn ffrwyth dychymyg- ion disail yr oil gyda'u gilydd. Er rhoddi cyfle i ddarllenwyr y DARIAN gael golwg arnynt yn ei dillad gwaith, gwnawn godi'r lien i'r lan ychydig.— Bydd Mocyn yn anfon ei lythyr i dde- chreu, ac yn pardduo cymerladau mewn rhyw fan, heb fod ugain neu haner cant o filldiroedd o'r Halfway; bydd arall mewn ardal wledig, fel Llangenech yna, yn anfon hanes rhyw ddyhirod creu- lawn fu mor galoagaled tuag at ddyn claf, ac er i chwi chwilio llawer am eir- wiredd ei stori, nid oes neb yn gwybod am dano. Bydd Twmi, yntan, yn actio y Crito; mae yn fardd uchelrhyw, yn deall y cynghaneddion, a bydd yn shearo barfau becngyn Owmtaf yna ar droion. Mae yna Iddew ieuano, o-lwyth Dan, fel gwas cyflogedig, i gasglu llythyrau y gwahanol awdwyr galluog! yn nghyd a'r Hen Dwmi, yn rhoddi sel ei fodrwy ar yr oil o honynt, efallai wm hen foarwy Aberystwyth ydyw hono hefyd; ond, modd bynag am hyny, dyna olwg wan i chwi ar rai o'r cymeriadau sydd yn llanw colofnau y tair mil byrdd- au yna. A chofiwch gyda llaw, na fydd yr un o honynt mor foneddigaedd ag arddel ei fod yn ysgrifenu wrth neb ag y peithyn iddynt wybod pwy ydynt, ona mae llunwyr celwyddau mor hoff o glees, a ohyn y gallant dderbyn llawer i mewn, rhaid yw gollwng peth allan, ao felly y bu pan ddaliwyd Bili'r Piclwr. Ffolineb I Amanwjson fu ysgrifeu i'r bwrdd er ei hysbysu nad efe oedd Bili; gwyddai pawb a'i adwaenai nad allai biclo hyd yr oedd yn rotary machille Hutchings, ond y mai yn odd iawn yr un pryd, fod Noah a Bili yn gwybcd hanes Cadair y Bardd am yr awdl ar Gyflafareddiad cystal; ac yn oddach fyth, eu bod yn heffi eistedd ynddi cyhyd, a h than heb fod ya eiddo iddynt! Mae rhai o fechgyn Cwmbwrla yma, ac un saer oelfi yn Abertawe, am gael ychydig o hanes hono, os gellir, rhywfodd; dichon y byddai yr hyn a ellir ei ddywedyd yn ei ehylch yn fwy na Ilond yr ysgrepan, ond Da fydded iddynt ofalu am hyny, gallant ei gwag- hau i'r bwrdd, ao yna ei llanw drachefn gan roddi ychydig i B ochwel,' at y pethau odd sydd ganddo yn barod; a phwy a wyr na fydd iddo agor museum o honynt rhyw ddiwrnod. Clywsom yr wythnos hon fod mwy o gyhoedd- usrwydd wedi ei roddi i Gorn y Cymro nao erioed. Mae y gohebydd Morian wedi gwneuthur sylw caredig iawn o hono, gan estyn ei gydymdeimlad a'r truan cystuddiol yn y Western Mail. Ni geisiwn ni roddi yr holl wir, a dim ond y gwir, iddo, oblegyd ni a'i clywsom s'n clustian yn dywedyd ar fynydd Llan- wono, os na fyddai iddo gael y gwir, y byddai iddo gyhoeddi yr hyn nad oedd wirionedd: a gwelwch chwi faint o niwed fyddai hyny i bapyr ag y mae gweith- wyr Cymru yn ei hoffi gymaint. Mae y Western Mail wedi puro ein llenyddiaeth nil Mae y Western Mail wedi rhoddi enwog^wydd bythol i'n lienorion ni; felly, byddai yn bechod o'r mwyaf i lanw colofnau y papyr Toriaidd hwnw ag hen hanesion, fel a fu gan Twm Tri Pedwar dro yn ol. Hyderwn y gwel Mr. Morien yr hyn sydd oreu iddo, sef gwneuthur ei oreu dros y rhai a wnaeth- ant eu goreu drosto yntau, Nid oes achos enwi neb, LIunier i gall haner IlirAell." Fe wel y darllenwyr yn awr fod hen wreiddiau y corn yn dechreu dod i'r golwg. Eli rhagorol ydyw eli gweithredcedd dyn ei hun; mae megys yn symud yr hyn sydd ar y wyneb o'r neilldu er i ni gael golwg ar y mewnol. Peidied neb ag ofni, caiff Amanwyson gadw'i fry ar Cymro Gwyllt a'i fawredd, ni fydd i ni niweidio blewyn o wallt pan yr un o honynt, dim ond trin y Corn yn unig. Ofnwn, ar yr un pryd, y bydd yn rhaid i ni rodli caustic i fwyta ymaith un hen wreiddyn cryf sydd ar ein ffordd: h.y., ei hudanoldeb yna bydd y perygl mwyaf trosodd. Mae wedi arfer cael ei ffordd oyhyd dyna sydd wedi rhoddi y lath nourishment i'r hen wreiddyn hwn. Cafodd ergyd neu ddau yn dost iawn arno hefyd. Un tro, bu yn meddwl ei fod wedi llwyddo .i fyned yn dipynp gaffer mewn gwaith glo; tyfodd yn anghySredin y pryd hwn, yr oedd wedi ymohwyddo iel y ffroga, druan; ond erbyn iddo gythaedd genau y level, yr oedd yno gaffer arall, a gorfu ar N. J. fyned i chwiiio am gafferiaeth tua L'er- pwl. Gallwn eich siorhau y bydd ei hanes o fadd i chwi pan gaffom ganddo i gerdded hyd yr hen Jookcase, er troi dalenau yr hen fwrdd, oewch ei glywed ynoondemnio ei hun a'i enau ei hun. Y newydd ddiweddaraf ydyw, ei fod yn llawer gwell. Lewts Ajak.

LLITE SHON O'R CWM. Anwyl Mri. Golygyddion, a phawb o'r frawdoliaeth lengarol, yn wreng a boBodd, yn ohttyddion, beirdd, beirniad. yddion, cerddonon, a :darllenwyr, der- byniweh fy nghoflon gwresocaf a char- edicaf, un ao oljl; a goddefweh i mi dywallt ffiolaid ferw phwilboeth o gofion dydrnau maboed a'r .amser gynt ar eich popaau talgryfion ^.llawnion, nes byddo Bich corynau yi^gwresogi, eich cyd- wybodau yn deffroi, a'ch meddyliau yn |>ywiocau at eiohigwaith a'ch dyled- swyddau fel yn.y dyddiau gynt. Llipa 0 beth ydyw fod oymaint o fusgrellni yn perthyn i feibioa dysg, talent, ao athry- lith yr oes hon, pan mae cymaint o alw am waaanaeth eu cyhyrau a'uymenydd- iau yn ngwahanol gylchau llenyddiaeth ■ a chyfryngau gwahanol diwylliant. Ond dyna, gwell tewi, neu bydd rhyw gawr a'i ffon gnwpa yn cyfarch fy nghoryn mool yn y fan, oblegyd dyna yw motto dynion mawrion (?) yr oes hou, yw euro ar goryn y neb a welont yn ymgipris a a grisiau ymddyrchafol bryniau enwog. rwydd ac os Ilwyddiant ilw gael i ddom a llaid ffosydd drygsawrns ao halogedig enllib a chenfigen, well and good fydd hi, byddant wedi c/rhaedd eu hamcan- ion a dybenion clodwiw (?) ou bodolaeth ar chwareufwrdd ryfedd amser. Yn awr, rhaid i mi gael cyfarch gwell i'r cewri gwirioneddol yna sydd wedi gorchfygu pob rhwystrau, ac esgyn yu fcddugoliaethus i gopan bryniau mawr edd ac enwogrwydd. Utfch ac uwch yr eloch; a bydded i chwi fwynhau hir ddyddiau ac helaethder penaf pob cysur- on y byd a'r bywyd hwn, a'r hwn a ddaw ao 11 mblith y cyfryw, conon at yr Eos glaf o'r Alltwen. Buan y delot allan o hair chw6rw cystudd, a bydded i ti fod yn burach ac iachach dy iechyd nag erioej. Gobeitt io y gweli hir ddydd- iau yn llawn o fwyniant ac hoenus- rwydd. A gofala anfon ambell i lith i'r Dabiaw, neu byddaf yn siwr o ddigio w, thyt i'r earn. Gwelaf fy ban wedi rhedeg tipyn gyda'm teimladau a'm natnr, pa rai sydd yn llywodraethu nifer fawr o'n byd nI, fel mae pwaethaf y modd ond nid ydynt a'r llywodraeth arnaf fi y waith hon, eto, fel mae goreu y modd. Dywedais yn fy llith yr wythnos o'r blaen fod argoelion y buasai galw mawr am DAKiANAtr mewn rhai cymydogaeth- au yno fuan. Bydd yn siwr, Mri. Gol.; ac nid wyf yn credu y synwch pan ddywedwyf i chwi y secret paham, h.y., fod ysbryd dewiniaid yr Aifft wedi syrthio ar nifer luosog ogocos gohebydd- ol y Cwm yma! Nid wyf fi yn gwylxd am ddim yn ail i Dahianau i gadw pob drwg draw yn y byd materol, ac nid wyf yn gwybod am ddim gwell na chyfleu Tabian dda rhyngoch a'r lledrithod dychymygol yna a honant eu galluoedd Aifftaidd. Jfan oedd eich gohebydd yn llanc bitw bach, yr oedd y gelfyddid yma yn eiddo i hen wrachod geirwon, hagr, ac un- llygeidio<; ond dyna, gwell tewi, canys byd y cyfuewidiadau yw hwn i gyd; ond os na osodir fi i gerdded ar fy mhen ganddynt, byddaf yn sicr o'ch anrhegu a thipyn o hanes eu doniau gipsiaidd, oanys beth fydd y canlyniadau. Cofiwch anfon digon o DARIANAU i'r Cwm yma yr wythnos nesaf, Mri. Gol. Gair AT J TELOE Tawe.'—Beth ydyw dy feddwl di, fy machgen i, wrth ddi- fenwi y DARIAN fel yna ? Ai drel cj fiog- edig ydwyt gan atsgwyr y G d Fradwr, i dreio tyllu drwyddo? Yn awr, dyma notice i ti, Gofala beidio afradu dy nerth wrth guro ar sylweddau morgelyd a chadarn a Ta arian y Gweith- IWR, neu byddi wedi diffygio ar dy daith cyn cyrhaedd haner dy dyddiau ac wn ni ddim, er mai hen wr wrth fy Hon ydwyf, na fydd i ti gael wernod dda genyf os clywaf dy fod yn diystyru fy rhybydd. Siion o'r CWM,

j BARCUD AC AFANYDD. $, Mri. Gol.,—Pan oeddwn ya darllon y DARIAN yn lion yn fy nyth yn rgbraig Afan yr wythnos ddiweddaf, daeth Es. trys Margam yn mlaen ataf. Yr oedd golwg sobr a difrifol iawn amo, ac yn chwibanu mewn ton lleddf. Dywedodd wrthyf fod rhyw greadur a eilw ei hun yn Afanydd wedi ysgrifenu yn llym yn fy erbyn mewu cydwythnoBolyn. 0 felly, meddwn wrtho; diau genyf ei fod yn ymborth blasus. Yr wyf yn wancus er ys hir amser bellach am gael gafael mewn ysglyfaeth. Ond pa f odd y daeth- och i ddealldwriaeth o bynyna. P Wel, ifteddai, pan oeddwn ar fy aden y pryd- nawn hwa, ao yn dygwydd ehadeg heibio ? heol fforge Margam, canfyddaia dau ddyn o ymddangosiad hatdd, yn ddi- chlynaidd a chyrrifol yn fy marn i, yn ymddyddan yn uchel a'u gilydd, gan daflu eu breichiau. gweled a chlywed yr hyn oedd yn mynod yn mlaen ganddynt, eauais fy aden, a disgynais i lawr yn araf-araf ar y mur yn eu hymyl, a'r pwnc yr ymdrafodent ydoedd llith Afanydd, yr hwn a ddywedodd anwiredd noeth a ffiaidd am danoch yn y Qwlad- garwr, a meddai y naill wrth y llall ei bod yn biti o'r mwyaf na chaffai y Bar- cud lonyddwch i ysgrifenu banes ei deithiau gorchestol, y rhai sydd wedi ac yn gwneuthur cymaint o ddaioni a buddioldeb i'r dosbarth gweithiol yn ngweithfeydd alcan Morganwg. Ydyw yn wir, meddai y llall. Y mae yn flin genyf fod y Barcud yn cael ei iselhau gan ddosbarth diegwyddor a disynwyr. Ond gadewch lonydd iddynt, meddai y llall; bydd y Barcud yn sicr o'u oospi yn drom am eu mawr ffolineb. Wedi gorphen siarad a'u gilydd, esgyn- ais i fyny, gan ledu fy aden ac ehedeg yn union atoch i ddweyd yr hanes wrthych. Da iawn, meddwn wrtho; mae yn lion genyf ei chlywed. Ond er cael gweled a oes gwirionedd yn eu hymddydd%nion, dos i siop y bardd Ffrwdwyllt a phryn i mi y cyfryw newyddiadur. Felly y bu, ac yn mheu enyd daeth yn ol ataf ag ef yn ei big. Yr oedd lln mawr o'r rhyw *V»sgellog yn ei ganlyn, ac yn eu plith Eryr India, a disgyna&ant i lawr ar ganghenau y coed yn fy ymyl. Derbyn- iais y newyddiadur o'i big, ac agorais ef gan chwilio yn fanwl am lith Afanydd, ond yn hir yn mothu canfod y eyfryw. Meddyliais unwaith ei daflu i'r tan, ond yn ffodus daethym o hyd i r llith. Yr oedd yn anweledig braidd i lygaid rheswm. Darllenais ef yn ofalus gan ei feirniadu yn fanwl, a dadrys pob brawdd. eg, ac yr oedd yn hyfryd a melus i m genauc Yr wjf wedi cael Yiglyfaetb 0 r diwedd wrth fodd fy nghalon. Dechreua ei lith fel hyn: Mae'r aderyn rhyfedd hwn yn am hydeddu colofnau r Darian yn awr ac eilwaith a hanes ei deithiau a'i ymweliadau dyddorol a rhamantus. (Perffaith wirionedd.) Y mae tuhwnt i ddim a ddarllenais erioed. Pan fydd yr aderyn hwn farw, fe gydoesa hanes ei farwolaeth a'i gladdedigaeth ag eiddc y Cock Robin hwnw.' Dyna i chwi gan- moliaeth ogoneddus a dyrchafedig, oni- de, gydweithwyr anwyl? Ha! ha! ha! Mae y Barcud, meddai, yn ceisio dar- bwyiio ei hun ei fod yn gwnead daioni i'r dosbarth gweithlol, pan y gellir prod mai i'r gwrthwyneb y mae. Os felly, boed i Afanydd fod mor ddoeth a char- edig a phrcfi hyny trwy gjfrwng y Bradwr. Y mae srenyf drstiolaetbau llu- aws mawr o weithwyr alcan Morganwg fod fy lli+hiau wedi gwnetid lieshaa mawr i'r dosba th hwnw, a char t ym- ddangos os bydd rhaid, ac nid ?al yr haera y dynyn diegwyddor, diu, a di- dalent Afanydd. Yn rghylch M. a dosbarthu y Darian, mi wn i, a gwyr gweithwyr Maesteg, mai yr aches y da; fa iddo roddi y Daman heibio f;,d so-and. so yn bygwthei stopio. Os nad felly, pa. ham y darfu iddo roidi dosbarthu y Darian i fyny ? Byddwch cysc^l #g ateb y cwestiwa s) ml hwn ? BARCUD. [Y tnae yn dd wg genym or fod gadael allan gymaint o'ch ysgrif. Goreu pa leiaf y sylweh ar gytffonwyr a'u cyf- rwng newyddiadurol. At ei' h hen waitb, heb hidio y dosbarth hwn,- GOL]

Y STRIKEYN ABERAMAN. Cyfundrefn y Naw Awr Mewn Perygl. Byddwch cystal a gadael i ni anerch ein cydweithwyr trwy gyfrwng eich Tarian wasanaethgar ar pwne y dylai pob gweithiwr roddi yr ystyriaeth fwyaf difrifol iddo, sef cyfandrefa y naw awr, neu fel ei gelwir fynychaf, The nine hours system." Y mae masnach ein gwlad wedi myned yn isel, rhaid addef, a diau fod ein nreistri tri a ninau fel gweithwyr yn gorfod teimlo hyny yn br, senol. Yr ydym ni yn AberamaD, Aberdar, wedi dyfod allan ar strike yn erbyn yr hen gyfua- drefn o weithio, sef y deuddeg awr, a chaniatau awr a haner yn y dydd o amser bwyd. Dylem i gyd fel gweith- wyr fod yn hynod faleh o'r drefu newydd hon o weithio, gan ei bod mor fanteisiol i ni i gasglu ychydig o wyb- odaeth yn ein horiau hamddenol, heb- law ein bod yn cael ein gollwng yn rhydd oddiwrth awr yn y dydd o lafnr caled a blinderns. Dian fod ein meistri yn ein gweled yn dringo rhy uchel ar eu holan mewn gwybodaeth y blynydd- oedd yma, a'u bod yn teimlo ein bod yn dyfod i wybod gormod yn nghylch ein hiawnderan ac y maent wedi dal ar y cyfleustra hwn pan mae gwaith yn brin, a dynion yn gorleawi march nad Ilafur i'n cael yn ol megys gynt i gaeth- iwed. Mae ein brodyr y Saes vedi bodynymladdyn galed am y itun-. drefn naw awr yn Newcastle-on-Tyne, a brwydr galed ydoedd—tiia deng mil o weithwyr gwrol, heblaw gwragedd a phlant, yn ymladd yn erbyn cyfalaf a newyn am iawnderan teg a chyfiawn, ac enillasant y dydd yn anrhydeddus, wedi dyoddef misoedd meithion o galedi ao angen. Dyma fechgyn ag y dylai gweithwyr Prydain Fawr ya gyffredinol ddiolch iddynt am y fndd- ugoliaeth werthfewr hon, a. chawsom ninau olldrwy y deyrnas fedi, yn hel- aeth o ffrwyth en hymdrechion di flino. Mae ein meistri yn meddwl mai adeg gyfleus iddynt yw yr amser pre- senol i waagu y mudiad ardderchog hwn o fodolaetb. Eu hamcan yw oael dynion i wneud mwy o waith, acBo ganlyniad gwneud y tro wrth lai o ddynion. Nid yw masnach ein gwlad yn caniatau mewn lluaws o fanau i weithwyr ychwaneg nag haner amser yn bresenol i'r ychydig sydd yn gweithio, a gadael y miloedd sydd allan o waith allan o ystyriaeth. Pa faint o honom fydd yn segur, ac yn dyoddef angen os daw yr hen gyfun- drefn yn beth cyffredinol ? 2il. Mae y gweithiwr, druan, yn ddi- gon isel yn barod; rhaid iddo ufyddhau 1 tyrant o gaffer yn mhob peth neu goUi ei waith, ac &mddiftMin ei hunan a'i deulu o anger rheidiau bywyd am beidio cydseinio a'i gais, pa mor afresymol bynag y bydd. Os bydd rhaid i ni fyned I fewn ar delerau y meistri yn awr, bydd ar ben arnom ni ac ar ein plant am y nine horns system. Yr ydym wedi cynyg gweithio ar swllt y bunt o ostyj. -A iad; a'r atebiad gawsom, nad oedd gost giad o gwbl i fod; a phe buasem yn cynyg myned i mewn ar bedwar swllt y bunt, nad oedd dim amodau i'w gwneud, ond ar yr hen drefn o weithio. Drwg genyf ddweyd fod i hai o'r dyn- ion mewn enw ddaeth allan wedi myned yn ol i weithio dyma enghraifft deg o beth a alwn ni yn ddefaid duon. Cawa- om weled egwyddorion rhai o honynt, pan ddewisiwyd hwynt yn deputation i fyned i siarad a Mr. Snape prydnawn y dydd Llun y daethom allan. Yr oedd. ynt wedi eu dewis i fyned ar neges neill- duol at y gorachwyliwr, ond ni ddaeth yr un o honynt yn agos i'r lie. Cywil- yddied y cyfryw yn oes oesoedd. Y mae yr ychydig sydd yn gweithio yn Aber- aman yn bresenol yn tori i lawr y path ag y mae miloedd Newcastle-on-Tyno

lawr rai milldiroedd, pa ond ya unig i Klywed yr ugeiniau pobl ieuaino oedd y^o, ac amryw hea hefyd, yn cinu yr hen dsn hwyiiog Hosanna. Canwyd hi 'kospdd athrosodd, a hyny gyda Uawer 0 deimlad ar y geiriau hyn, Mae'r ddyled wedi ei thalu. Ac uffera wedi ei maeddn, &o. 4. chlywais fod un o arweinwyr canu y Capel yr oeddym ynddo, yn dweyd ei fod tiimlo ei hun yn barod i dori allan, *1 chanu yn ol ffasiwn yr hen bobl dda Syzt. Ps niwed fyddai i hyny-dldygwydd uawaith, apha achos syndod fyddai ^eb pe ceid clywed y canu hen ffasiwn .«Wng muriau y Music Hall ya Nghaer- Ydd yn mis Medi nesii ? Felly y bo mi wa y dywed llawer ua Un peth a mi., Qylasiro fod wedi dweyd nl u arweii- y rehearsal hon oedd Mr. D. T, .'Osser, (Eos Cynlais), caa wr Uawer ar- Jf^ydd corawl pan ya ymgeisio am j^hydedd Eisteddfodol, ac y mae ya i'wddweyd am dano ei fod wedi { £ °h ei hua yn y rehearsals hyn yn mor f adrus gydag arwain y canu J^Heidfaol ag ydyw gfdag arwain y corawl yn yr Eisteddf odau. Y mf e Qieddu ar lawr o gydry wiaeth ysbryd -pQeiiiilad. a'r hen hymnau ac a'r tonau g-^Hlleidfaol, a golygf* hyfryd iawa y w j*eleddynion o fath yr arweinydd hwn, ftjr'a y cyfeiriwyd ato o'r blaea, y ydynt yn arfer trechu y darnan anhawdd a mwyaf gorchestol Cerddoriaeth, yn cael eu trechu Uaia weithiatt gan alawon syml ac i*erchoi$y cysegr. L7«bjBwyd y cynelir y rehearsal yn Horeb, Treherbert, nosFawrth o'r mis presenol, a'r ua ganlynol u ^eorei. Felly bydd y nesaf mevra %M**&nteisiol iawn i mi fod yn bresenol, chwithau hanes cyflawn o honi yri nghyd a beirniadaeth fanwl a of y oanu, oblegyd bydd y canu hyny, yr wyf yn dysgwyl mewn t 1 ddal beirniadaoth. 1)^ £ Oeddid yn y rehearsal hon yn holi Kj^aeurhondda; deued piwb i f vny i ^e*bart. a chant weled cyf illion yno yngryao. Yr oedd Jw ^iadau neillduol ya eu rhwystro ^^j^Qo hyd yn awr, ond ryfeddwn i VfZ?* Welir yr olaf yn mlaenaf eta, ac hiy y cyfeillion hyn yn lluo*ocaoh \& £ .rehecvrsal nesaf, na chynuHeidfaoedd y dosbarth. \r ^rfynu y cyfirfod trwy weddi Evan Bees, Pentre, ymadawodd 113FAY4 weddaiid a didrwst, hab roddi i1 trwy eu hymddygiadau ar Ao., i gablu y cyfarfod oediynt wedi bod ynddo. PEN PYCH.