Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
[No title]
ø, ac anffawd yn dilyn byrbwylldra mor sicr ag y mae llifogydd a cholledion yn dygwydd mewn eanlynia'd. i y storm o fellt a tharanau. PiE) fyddo y gosodiadau yn gymysg- 9 1 -iau lyfi,, a'r ymres*ymiadau yn ffugiol, ins gall y casgliadau fod yn bertfaifch, na'r penderfyiiiadau yn gywir. Rhaid. fod perthyn as gwirioueddol rhwng unrhyw dystiolaeth a'r rhesymau a roddir dros ei derbyn, ac y mae yn angenrheidiol hefyd fod perthynas rhwng unrhyw weithred a'r rhesymau a roddir dros ei chyflawni. Os na fydd hyn yn bod, nid oes neb ond dyn ffol a dderbynia y naill ac a gyflawna y llall. 0 gan- lyniad, bydded fod pawb yn ofalus a gochelgar yn y ffurfiad, ac yn fwy na'r cwbl, yn nghyhoeddiad en syniadau ar faterion o ddirfawr bwys. Oblegyd y mae myrdd o anffodion, fd myrdd o ysbeilwyr, yn barod i dori trwodd, ac onid byrbwylldra ac anystyriaeth sydd yn agor y pyrth iYnychaf? Eos WYN.
—-v EISTEDDFOD LLWYKYPIA
—-v EISTEDDFOD LLWYKYPIA "BEDDASGBAFF i'r Parch. H. Rees— Ilir a Thoddaid." Derbyniwyd 24 o gyfansoddiadau. Un yn Trio. Rhyw beth ar lun englyn unodl union sydd ganddo ef; ond rhaid iddo dreio lawer gwaith eto cyn y gall saernio englyn cywir, beb son am Hir a Thoddaid. Un o'r Llwyn. Amcana ef at Hir a Thoddaid, ond aid oes un llinell gywir ganddo, na dim o nodwedd bersonol y gwrthddrych. I Byddaf farw. Mae ef yn canu yn weddol gywir, ond mantach iawn yw yr ail linell: O'i ingawl boenau yn iach y diangodd. Ychydig geir yma hefyd o nodweddion y gwrthddrych. Gweddi Daer. Mae y cyfansoddiad hwn yn lied gywir o ran cyDghanedd ond mae rhai o'i linellau yn dywyll, os nadyn ynfyd. o ran ystyr: Mewu till arch dan dorchau Daeur yma gorwedd-dim drwmgacrau. 1'a beth hefyd yw meddwl tanio'r doniau ?' Hefyd, A'i goetiiion tregethau fel y fser o felus oriau.' Diacon. Mae ei gynghaneddion ynteu yn bur gywir ond beth yw meddwl y frawddeg hon Yn ngwely marwolion Uwch byd— amhydedd y gorwedd y gwron. Hefyå" g Enfya hedd-fu'n was Icn—yn Rees grogai Ymflagurai am ei fywiol goron. Enfys yn ymflaguro ac befyd enfys yn crogi ynddo, ac yn ymflaguro am ei goron. Un tyner dan y tonan. Mae ei gyf- ansodaiacl efyn dyner ;a davluniadoi. ar y cyfan; ac mae y saerniaeth hf-fyd yn lied dda ond y llinell olaf ond un Ond y duwiol adawodd—ein byd ni. Mae yma goll d. Hefyd, mno ganddo wyth braich yn He chwech. Y rhif olaf sydd i fod i Hir a Thoddaid. Y Seren Unig. Mae ganddo ynteu wyth braich yn lie chwech. Lied fan- tach yw y gynghanedd oil, ac nid oes' cynghanedd yn y burned linell. Un a erys mewn biraeth. Mae y saerniaeth yn bar gywir, ond y mae iaith yn cael ei haberthu i'r gynghan- edd: Gydn'r lILt gwiw-der, Hawen-ter. Hefyd, nid cywir y syniad yn y Ilinell olaf: E dry yn hwylus ei deyrnwialan. Ca y saint anrhydedd gorsedd, ond nid teyrllwialen,mor bell ag y gwyddom. Boreufardd. Lied fantach yw ei gynghaneddion, megys: A'i nwyfiaat, fu'n dangos ffyrdd y nefoedd. Ac o'r braidd y mae cynghanedd o gwbl yn y llinell olaf, heb wneuthur un gair o thra dwys:' "A tlsva dwys fyddai nerth ei weitbredoedd. Mae y ddwy linell olaf yn dywyll, os nad yn amddifad o ystyr: Llawer fu ei alluoedd—vm cymwys, A thra divya fyddai nerth ei weithredoedd. Befyd, onid oes gormod o ormodiaeth yn yr ail linell ? Iih-fa, wr dilys, nawdd ein hardaloedd. Disgybl. Dechreua efe yn dda, ond ychydig o nodweddion y gwrthddrych a roddir. Hefyd, mantach iawn yw y tramed linell: Daw Henry a rbydd ar alwad Ion. Naturiol. Mae y cynghaneddion yn bur gywir, ond sicrheir hyn drwy droseddu ar iaith: Ynyr Ie.u, ar II wn orphwyoodd-gorpkwysodd. Da was geiuwyeb,, ei enaid e,sgynoM— ceinwych. Mae yma rai llinellau mwys, megys: A dyn hsb rus yo goethus bregethodd. Gellid meddwl mai 'dyn heb rus oedd testvn ei bregethau. Pa betb hefyd vw in .KMWI harddeliodd' yn y burned linell ? A grofi* yn ddiloos harddeliodd. Ceir yma hefyd wyth llinell yn lie chwech. Ei Edmygydd. Pur gywir o ran saerniaeth ond ni roddir dim o nod- weddion y gwrthddrych yn y pedair llinell gyutaf. Hefyd, mae y llinellau canlynol yn seinio yn rhyfedd ar y glust: Mae Henry Rees yn ddilys ar ddclydd Y wiwlwys blaued nefol ysblenydd. Dyma ddarluniad lied ryfedd o'r nef- oedd, cartref y saint. (iho barium.)
LL YTHYR 0 BATAGONIA.
LL YTHYR 0 BATAGONIA. (Parbad o'r rkifyn diwaddaf.) YNA d,aeth amser ein harosincl yn Buenos Ay r e,'? i fyny, ac yr oedd yn rhaid cy- chwYIJ unwaith eto i'r mor, er fy mod i a loan fM aros yma wythnos yn hwy, am fod Margaret Ann, ein hunig blentyn, yr hon oedd tua blwydd o ?d, yn wael iawn ei hiechyd. Dywedodd y meddyg wrthym y buasai yn well i ni gychwyn a hi i'r mor, a gwnaethom pob parotoad i fyned ar fwrddy ljong. Scwner fechan ydoedd hon, eiddo Mr. Thomas, brawd- yn-nghyfraith Mr. Mathews o'r Wladfa. Yr oedd y nntai. arall a ddaetho L'erpwl Hydref gfed wedi cyrhaedd yma erbyn hyn, fel yr oedd y ddwy fintai yn myned gydn. eu gilydd yn y llong fechan hon. Taehwedd 13.—Cychwynasom ar ein tnith. fiC un helbulus iawn vdoedd hon drwyddi. Yroeddym yn ormod o rifedi yn y llong, ac felly yn peri afiechyd yn ein plith. Cawsom rai diwrnodau garw iawn, niwl tew am ddau ddiwrnod, ac yn gwlawio mor oeraidd nes tybied fod y gauaf wedi ein dal. Bwyd canolig iawn oedd ar y llong, ac ychydig o hono i'w gael. Rhwng pob peth, effeithiwyd yn drwm ar iechyd llawer o honom. Yr oedd Margaret Ann yn gwaelu bob dydd, fel nad oedd ond angeu buan i'w ddys- gwyl, a nos Iau, Tachwedd y 9fed, bu farw. Gwelsom bawb ar y llong yn garedig i ni yn yr amgylchiad hwn, ac Ily ymddygodd y cadben felly hefyd, trwy gadw ei chorff ar fwrdd y liong am ddau daiwrnoa, er mantais i ni gael ei chladdu yn y pridd, yr hyn beth yroeddym wedi ei ddyrnuno gan fy Nhad nefol, a hereu dydd Sadwrn, am 10 o'r gloch, aethom a chorii yr un fechan yn groes i New Bay. Oladdiisom hi yn ochr gwraig a phlentyn oedd wedi eu claddu yno oddia.1 y fintai gyntaf a aeth i'r Wladfa erioed. Ni ddaeth y a'r gwragedd allan o'r llong yn New Bay, ond gorfodwyd y gwrywod oedd yn ailuog i gerdded fyned allan gan y cadben, a chroesi y mynydd i Chupat. Yr oedd gyda ni 40 milldiro ffordd, a hono yn dywodlyd, fel nas gall- asem deithio yn gyflym, na myned fawr o ffordd cyn teimlo yn flinedig. Gorfu i'r rhan fwyaf o honom gyneu tan ar y mynydd, a chysgu yn ei yrnyl, tra yr aeth deg o'r cwnmi yn mlaen, a chyr- haeddasant Tre Hanson am 5 o'r gloch boreu Sabboth, Taehwedd 21ain. Cyr- haednasom ninau, y fintai olaf, y lie am 12 o'r gloch, ond nid heb adyoddef caledi mawr, Bu mor gyfyng arnom Jel y gorfodwyd fi a llawer ereiil yfed pin dwfr ein hunain, er ein cadw rhag, marwol- aeth trwy syched. Oni b'ai i Thomas Williams, o Dreherbert gynt, d ly t'od a bwyd a dwfr i'n cyfarfod, tebyg iuvvn y buasai rhai o honom wedi marw. Daeth y gwr caredig hwn a Uonaid cert o fwyd a dwfr. Ni fuom erioed mewn cymaint o an gen am fwyd a dwfr, o'r hyn y cyf- ranasom yn flasus. Nid oedd y llong wedi dyrod i mewn i'r Gamwy erbyn hyn am nad oedd digon o ddwfr i'w nofio, oblegyd trai isel ydoedd. Taehwedd 26. Dyma ni oil yn awr a'n traed ar dir y Wiadfa, ac yn rixodio dyffijy n y Gamwy. Meddyliasom pan yn cychwyn o Gymru mai tori gwenith fuasai ein gwaith cyntaf, end er siomedig aeih nid oes yma wenith i'w dori, a hyny o herwydd nad ,oedd y bob! wedi hau, gan nad oedd rhagolygon am ddwfr i ddyfrhau y tir, canys sych iawn y bu y gaaaf diweddaf. Grwaith yr ymfudwyr sydd wedi dyfod yma tori fJos fawr gornweh yr afon i'r dybeaosicrhau dwfr i ddyfrhau y tie y flwyddyn nesaf. Gellir meddwl mai digaloniavvn ydywyma am iiad oedd cynhanaf eleni; ond y mae yr hen drigolion s'. dd yma yn dawel iawn eu me Liylnm. Y mne yma. ddwy ystofdy fawr, ac y mae ganddynt ddigon o fwyd am ddeunaw mis i'r boll ymfudwyr heb dal; felly gallwis ninau fod yn weddol dawel Y r ydym yn awr yn dechreu parotoi i godi rhywfath o dy am dymhor byr, o herwydd rhyw ugain milldir i'r lan i darddiad yr afon yr ydym yn bwriadu clewis ein tir, a hyriy oblegyd ei ragor- iaeth. Y mae yn rhwydcT iawn i bawb adeiladu ty yma. Gellir ei godi o briJd- y n feini neu ynte ty clom. Y mae yma ddigonedd o ddefnyddiau at y naill n u y Hall. Yr ydym yn sychu priddfeini yn ngwres yr haul, ac y mae yma g-yflawn- der o glai yn mhob man. Y mae yr Indiaid sydd yma yn eithaf diniwed. Oofiwch, nid ydym wedi cael ein siomi mewn dim yn y Wladfa, ond yn unig yn j cynhanaf, canys ni roddais goel i bob ystori dda a ddywedwvd am dani. Y mae llawer iawn yn siomedig, ac ni charwn i neb ddyfod yma am dymhor, beth bynag, hyd nes y ceir cynhauaf onwa,ith eto, a buasai yn ddiamheu yn well pe byddai llai wedi dyfod yma eleni. Hyn yw y gwirionedd am y Wladfa, ac uid oes gwahaniaeth pwy a ddywed yn wahanol. Cofion cynhes at bawb sydd yn Hir- wa.un a'r gymydogaetb.-Y reiddocb yn ffyddlo-n ac mewn iechyd ein dau, ESAU EVANS.
CYMDEITHAS HEN SGIDIE.
CYMDEITHAS HEN SGIDIE. GWEDDI Ylt ARGLWYDD. DYWEDODD Lluestwr nad oedd enghraifft o ddefnyddiad Gweddi yr Arglwydd gan y dysgyblion ar ol marwolaeth Crist. Dyna ei eiriau. Dywedais inau fod can- cedd o filoedd o'enghreifftiau, a phrofais hyny. Dywed Lluestwr yn awr mai at yr oes apostoiaidd y cyfeiriai efe, ac ychwanega (yn ei peculiar style eto) fod sylwadau Obadi ah yn dangos gwendid ei ben.' Y gwirionedd yw, nad oedd cyfeiriad o gwbl gan Lluestwr at yr oes apostolaidd.' a,c y ma,e ei fod ef yn ceisio taeru hyny yn dangos gwaeth clefyd na gwendid y pen,' sef llvgredd calon. Dywed Lluestwr (ac y mae byn yn arwain at bwnc arall) mai gwaligof- rwydd' (sylwer ar y term hwn, mor char- acteristic o ddull Lluestwr,) yw dweyd mai yr un peth yw gadael lawn Crist alian o ambell hymn a'i adael allan o fil- oedd o hymnau 11e y dylai fod, y rhai sydd yn awr. o fy mlaen yn llyfrau y gymdeithas, ac mai yr un peth yw ba.dd- oniaeth mewnpapyr newydd a chanu yn addoliadol mewn salon ddirgel.' Ni ymostyngaf,' medd Lluestwr, 'i sylwi yn mhellach ar y fath fEwlach.' Gwir iawn, syr, 'fiwlach' perffaith yw y frawddeg uchod a chan fodyn ostyng- edig am unwaith, bydd i mi wuaud rhai sylwadau ami. 1. Nid oes miloedd, nac ychwaith gan- oedd o hymnau awdurdodedig gan G. H. S. 2 Nid wyf yn deall pa, beth a feddylia Lluestwr wrth hymnau lie y dylai lawn Crist fod.' A fydd efe mor fwyn a nodi rhyw benill o lyfrau C. H. S. yn yr hwn y dylai lawn fod, yn ol ei syniad ef am briodoldeb ? 3. G wall- gofrwydd' neu beidio, yr wyf yn dweyd mai yr un peth mewn egwyddor yw gadael yr lawn allan o un penill neu I hymn a'i adael. allan o gantneu o fil. 4. Yr wyf yn dweyd, hefyd, os yw yn bri- odol i benill mewn papyr newydd son am fyned i'r nefoedd heb grybwyll am lawn, fod yn briodol hefyd oanu y penill hwnw, nen un cyffelyb iddo,yn nghyfar- fod o aelodau unrhyw gymdeithas, os gwneir hyny mewn ysbryd priodol. Ac yn mheilach, os yw abseuoldeb crybwyIl- iad pendant am yr athrawiaeth hon yn y pemilion a genir gan G. H. ö. yn profi fod y gymdeithas yn gwadu yr lawn, felly hefyd'y mae absenoldeb o'r un peth o'r pet.ill yn ngolofn barddouiaeth newydd- iadur yn profi yr un .modd, a'r un mor gryfed, fod yr awdwr yn gWlüdu yr lawn. Am unwaith, da genyf fod Lluestwr a, minau yn cydweled. Dywed y gall golygiadau gael eu dysgu, a'u bod yn cael eu dysgu mewn penillion. Gwir iawn.. Mae hymnau y Calfiniaid yn Galfinaidd, yr Arminiaia ynArminnidd, y Pabyddion yn Baoyddol, ar Sosin- iaid yn Sosinaidd. Gwir eto; ac y mae mor wir a hYllY, fod llawer iawn. o hymnau a phenillion yn cael eu defn- yddio an un o'r pleidiau yna, a chan yr oil o honynt, ac y gallai pob un o'r rhai ereill eu canu yn gyson a'u begwyddorion. Cyn y gellir galw nn. rhyw benill yn enwadol, rhaid ei fod yn cyuwys rhyw athrawiaeth neillduol i'r en wad hwnw. Sonia Lluestwr lawer am Sosiniaeth C.H.S. A all ef ddwyn un enghraiffit o betiill neu frawddeg a gynwysa syniad na all neb ond Unciod- wr ei choleddu yn gyson a'i brofiesp Os na all, nid iawn iddo geisio darlunio y gymdeithas fel y gwna. Yn canlyn, wele benill, er enghraifft. Gallasai Priestley, Manning, Calvin, Armin, Mahomet, a Sanlcey ei ganu, yn ddi- ameu gyda chydwybod ddirwystr; eto, nid vw yn iawn ei alw yn benill Sosin- aiddna Phabyddol, Calfin.aidd nac Ar- minaidd, Mahometanaidd na Ohristion- ogol; ond y mae pawb yn gallu canu yr I y el un modd ag y meerityn mv/ynhau goleu- id yr haul, yr hwn a lewyrcha ar bawb yn ddiwahaniaeth. Sylwer, nid wyf yn condemnio penillion enwadol ond, dy- wred«.f byn, pan fo dynion o wabanol ei-.wadau yn cyduao o blaid unrhyw fudiad mai goreu po leiaf o nodwedd- ion gwahaniaethol fo yn yr amlwg. Dymu,'r penill Ivlawli ti, y Duw trag'wyddol! Mawl i ti o oes i oes; Caner olod i ti'n wastadol Yn mhob gwynfyd, yn mhob croes, Drwy holl nefoedo dy iyw odraeth, Dros derfynau nifiith y Dawr, Boed dy glodydd yn ebeJaelh, • Mawl i ti'r Aufeidrol rnawr Dyna. benill crefyddol anenwadol, a phrin y tybiwyf fod un dyn crefyddol yn I y byd o un blaid a wrchodai ei ganu o herwydd cydwybod. Mae y rhan fwyaf o beniJEon C.H.S. mor bell ag y cyfeirir ynddynt at grefydd o gwbl o nodwedd anenwadol. Y mae ereill, yu mha rai ni chyfeirir ond at gynildeb," &c.; ac am y rhai sydd yn dwyn nodweddai; enwadol (nid ydynt ond ychydig,) syn- iadau Galfinaidd a gyiiwysant, hyny yw, syniadau Galfinaidd mown gwrtbgyfer- byniad i syniadau Sosinaidd. D.R.
YR AKCH-DDERWYDD A'I YS GRIFAU…
YR AKCH-DDERWYDD A'I YS GRIFAU YN Y < GWLADGARWR. (Parhnd o'r rhifyn diweddaf.) PE esgynai yr Arch-dderwydd gyda'r Eryr, yn lie efelychu y dallhuan, byddai ynhawdd iddo gyfrif am faint bynag y mae yn weled o ddelw crefydd y Beibi, ar y crefyddan paganaidd, heblaw ar draul gwadu dwyfoldeb y blaenaf. Gesyd y Derwydd bwys arbenig ar ei ddeongl- iad ef ac ereill o hen ysgrifau er profi fod yr idea am Dduw yn y cnawd yn bodoli yn mysg yr Indiaid ac ereill cyn cred; ond ni. fyddai hyny am gen cadarnhau yr hyn wyf eisoes wedi ei ddatigos, Hef fod y cyhoeddiad am ddy- fodiad had y wraig wedi disgyn gyda'r Cvnibedioedd. o Sinar, a phob cenedl yn huni yr un bawl yn yr idea, ao yn ffugio dyfodiad y Gwaredwr cyn ymddangos o hono. Onid oedd Esaiah lawer o ganrif- oedd cyn cred, yn ysgrifenu am enedig- aeth, naturteyrnas, ac angeu Crist. fel pethau wedi cymeryd lie a pha ryfedd, os oedd y cenedloedd yn ffiugio yr un peth. Ond hen arferiad tywysog y fag- ddn yw ymritbio fel angel y goleuni. Gu" r.eud. counterfeits mor debyg ag y medrir i'r aur ei hun. Onid oedd yn rhaid cael rhywbeth i ddvhuddo teim- lad y pagan, yn nghydwybod pa un, ei- dyfned ei sefyllfa, yr oedd datguddiad dwyfol yn; derbyrt rbyw seren fechan o adlewyrchiad, pan y cyfodai. allor "i'r Dnw nid adw&enir," acy gwaeddai allan, Y mae Duw yn bod, a'm cyd- wybod iuau yn gyfrifoi i'r Duw hwnw." Onid oes gan y Persiaid a/r Chineaid banes am y diluw, creadigaeth y byd, cwymp dyn, yr hyn, er "yn Hawn tra- ddudiadan tywyll a. phaganaidd ellir yn hawdd ddeonglu broa yn identical a'r hares Beib.laidd? Ond a ydym ni i gondemnio yr hanes ysbrydoledig fel twyll, am fod delw Hen gysgod o'r un path, yn mysg ypaganiaid? Eto, y cyf- ryw ydyw y rhesymeg ar ba un y mae y Derwydd yn adeiladu ei gasteli gwynt Os yw crefydd y meini yn wir- mnedd, rhaid fod crefydd y Beibi yn dwyll, a bod ysgrifenwyr y Beibl, o Moses hyd loan, drwy ddylanwad rhyw ysbryd neillduol, mewn conspiracy i ddymchwel crefydd y meini, yr ii'ut, er bod yn rival i grefydd y Beibl o'r de- chreu, nid oedd i ymberffigittiio hyd. yr oes oieu hon, drwy oiterynoliaeth y pro- ffwyd o Bontypridd. Beth ydyw yr athrawiaeth am Dduw, ,y s,, I addysgir gan apostol y maen ehvvyf i'w ddysgyblion P Y mae Davy yn bod, ac nid Duw, ond .Duw Santaidd. Y mae dyn yn fod rbesymol, acos bod rhesym- ol, y mae yn meddu profion ynddo ei hun iei fod yn ei sefyllfa bresenol yn fod ansantaidd, ac felly yn ailuog bytb i ddyfod i gymdeithas gymodlawn a'r Duw Santaidd. Beth, gan hyny, a ddvwedwn ni ? Mae y byd yn aros mewn suspense! Mae y difwys di- waeiod yn anfeidrol! A oes gan yr Arch-dderwydd un digon mawr i osod cylch ar wyneb y dyfnder hwn ? Osnad oes, pa ham y mae efe yn beio? Os yw trefn y Beibl yn gwneud yr anan a'r halogedig yn berffaith, rhaid mai per- son Anfeidrol sydd wedi c-ynllunio a gweithio allan y fath drefn. Yn wir, y mae proiion mewnol ac -allanol yr Efengyl y fath ag nas gall holl allu y tywyllwch byth en dymchwel. Heb- law gallu mewnol yr Efengyl, v mae yr amgylchiadau allanol, drwy ba rai yr amlygocid Duw ei hun i'r byd drwy lesu Gtist, wedi eu cysylltn a'r gwledydd ac a'r ocmedloedd oddiamgylcix, fei nas medr y byd byth mb'n gwadn. Cyn gvyadu Crist a gallu yr Efengyl, rhaid gwadu bodolaeth cenedl yr iuddewon a'r ywiherodraeth Rufeinig, a rhaid di- fodi Canaan a'r Aifft o blith gwledydd y ddnear. Mae bryniau a dytfrynoedd Paiestina yn barod i dystio o blaid y Goruchaf; wele Libanus yn ygogledd, acogof maes Macapelah, yn M.nvre, bono yw Heb- ron," yn y deau; Carmel a ymddyrcha o'r mor yn y goriiewin, ac afon yr Iorddonen o du y dwyrain o for Tiber- ias byd y Llyn Elyn.lley safaidinasoedd y gwasfcadedd: y rhai hyn_oi! ydynt goiofnaaparod i lefaru dros •eitbmioedd y Jehofah. Gallai J esn. Grist tl- w Jerusal- em, Gethsemane, a Chalfarit* y- dystion iddo. Mae mynydd yi Oiewydayn barod i groesawi yr b.wn esgynodd odiiar ei uchelfa er's yn agos dwy fil o iiyiiyddau. Y mae myrdd tafodau llu y ffyddloniaid, y rhai a ymadawsant yn llefaru eto; ie, nid oes ond lien deneu rhyngom a'u clywed yn canu, Teilwng yw yr oen a laddwyd ?" Fe welir y diwrnod pan fydd gelynion yr Oen yn cyfEesu ei aw- durdod, a Herod a Philat yn dywedyd, j Yn wir Mab Duw oedd y dyn hwn." DISGYBL.
HENAFIAETH.
HENAFIAETH. DEKBYHIWYD uewyddion pwysig lawn mewn cvsvIltiad ahenafiaeth o Sweden yn ddiweddsr. Darganiy d'iodd Dr. Hilde-brand, yr henafiaethydd nodedig, weddiliion dau gorff dynol a losgvvyd, yn nghyd a modrwy bres, wrth arch- wiiio cynwysiad bryn bychan yn Nynro, gerllaw Christiaiistiid. Yr oedd caniedd fawr o geryg ar y gistfaen a gynwysai y gweddiilion a chyfrifid fod y garn. dd yn perthyn i'r cyinod cyn-hanesiol hwnw a elwir Yr oes Bres —Deiwyd o hyd i gistfaen fawr yn yr un lie, yn yr hon yr oedd esgyrn ugain o bersonan wedi eu claddu ar eu heistedd, yn nghyd a dwy amber beads, a blaen picell wedi ei wneyd o asgwrn. Mewn eell o dan y ddaear, darganfyddwyd ainrywo lestri pridd wedi en haddurno yn uchel, a bwyeill callestr. Yn mheilach ya miaen yn y gell yr oedd esgyrn amryw o fodau dynol ar eu heistedd, ac asgwrn y cefn yn gorphwys yn erbyn yr ochran. Cafwyd un benglog dynol ar y ilawr mewn cyflwr da o gadwraeth, yn nghyd » a phedair o ddysglau asgwrn, dsnt mawr perthynol i anifail wedi ei dylln, cyllill callestr, esgyrn MJifeliaid dofr'n, a darnau o amber. Barna Dr. Hildcb- rand fod y gweddiilion hyn yn perthyn i gyfnod y Stone Age," set 272,000 o flynyddoedd yn ol
L'ERPWL.','
L'ERPWL. YR ACHOS 0 DDAMWEIKIAU. Y MAB llawer o'r damweiniau trychin- ebus a oddiweddant longau a pheir- ianau, ar for a thir, i'w priodoli i ddi faterweh a cliieidd-dra gormesol y ihai ydynt mewn awdurdod, ac yn gyfFredin iawn, pan gymer gwrthdarawiad le ar y mor, ceir profion arulwg 10d lly wydd un o'rUongau gwrthdarawol yn farwol feddw ar awr y trychineb, ac yn nghanol eu cynddeiriogrwydd pendronllyd, mae eu rhegfevdd ar»wydus a'u gorchmyn- ion angbymwys a gorpiiwyilog yn ddi- gon i ddihuno cynddaredd trafiyncol y mor a fFrewyll tabyrddau y ddryghin, feI y denaut allan yn eu llawti arfog- aeth i falnrio eu hadeiladau a'u claddu yn ngnoluddioa yraig. Gwnaeth Duw orchescgamp yn y byd anianydd- ol pan ddodes efe ei drosolion o dan wely y mor, a gosod pysgod, by chain a mawrion, yn dorfaoedd aneiril^ i chwarca yn y dyfrgist frciniol, ac mae dyrisawdyu ua wel ac na ymwynfyda ar oSygfaoedd gwynebweddau y mor, yn ngiiyda phenomena anfeidrol ei grombil, yn anaddas i gael ei enwi yn mysg bodau deallawl }rn llywodraeth foe-ol Dnw. Yn nghanol hyawdledd taranau yr ystorm, pwy a fedr anghofio ei wueuthurwr! A ledr eyfringyngor dinystr gytbreuleiddio'l' cyfansoddiad dynol i r fath esgyneb, nes gomedd o liono gydnabod goruwehly » <_fh ei Greawdwr pan Avna ei one "un ar v mor mawr a 11 yd an YTt 1 v cwbl, mae'r difrodwr Bacchus, Llys- genadwr Hades, wedi cymysgr, cyffyr o wenwyn a Tophet, a wnaeth cyn heddyw baganeiddio holl gyfansoddiad moesol y rhai a aat mewn iion.irau i'r rnor. Dywedodd CaIedfryn fendigedig am lywydd meddw y Rothsay Castle; "Treiddio yr oedd bloedd ei gableddau vYrth regu'r elfenau; i, aig, Creuion oedd ei galon gau, At enwog lyw y tonau." Yr oedd crochgableddau v pagan forwr yn ddigon i dynu tau o'r nef i sychu y dyfnder mawr! Y mae achosion parbaus yn cael eu dwyn o Saen yr ynadon am esgeulusdra dwyla y naill Jong at ddwyiaw un arall, ao cr fod ambell un o'r achosion torcalonus yn doel j'r golwg. Mae'n ddiau nad yw y .;egwm o'r <!ygwyddiadau anifortTmas yn dod i'r golwg yn eu hagweddau priodol byth, gan fod y fath vm^yng- L'eirio ilechwraidd yn ffynu yn v dcsbartli annuwlol o'r morwyr. Ion awr 28ain, bu Mr. Plimso". A.S., yn Neuadd Grobaith, Le'rpwl,' yj-t ira. ddodi ei olygiadau ar ddeddf y 'ih-ugau marsiandob Oafodd yr aelod acrhyd- eddus dderbyniad twymfrydig vn ystod traddodiad ei araeth synvv^rbv.Uj'cos ydyw ei gybuddiadati yn vu erbyn v minteioedd trti'niu,o\ niae digon o waiUi i Morwood ac Alhia'ah- bin fiondi am ugain mlynedd i ^rogi a thorfynyglu llong-feddian *'yv r'n.-d:im Fawr! Y mae iliiaws o wyr diegwyddor yn prynu liougau a'n gyru i'r mor yn ngotal mi le i iaid diddynoliaeth, pan gwyddont a» awr y prynu nas gall y llougau fyaed fawr peilder i'r mor cyn suddo am byth o olwg dynoliaeth, ond j gan fed y llofruddion dichellddrwg