Tarian Y Gweithiwr

ATTODIAD. JYIR. GOLYGYDD,—Dymunaf gyfiwyno i chwi fy niolchgarwch gwresocaf am i chwi gania-tau. i'r ysgrif ardderchog a gyfeirir ataf, gael ymddangos yn eich rhifyn am Mai 7fed. Dyna falch ydwyf o'r anrliydedd a osodir arnaf; a dylai eich lluosog ddarllenwyr fod yn dra di- olchgar,-i chwi mewn rhan,—ond yn benaf i'r awdwr clasurol am eu hanrhegu a'r fath wledd odidog mewn llenyddiaeth. Y mae'r geiriau detholedig, a'r brawdd- egau rheolaidd a gynwysa yr ysgrif, yn peri i ddyn braidd eiddigeddu gallu a manyldeb yr ysgrifenydd. Mor ddoniol y sonia ef am eqivyclclor a gwirionedcl; ac y mae ganddo lawn ddigon o cmwireddau i brofi pa mor ddidwyll ydyw ei focsach. Dyna lwcus y bum i fod yn hollol ddi- deimlad pan oedd eich gohebydd medrus yn cyflawni y weithred o wysio (dyfynu) o honof fi. Da chwi, Mr. Go]., gadewch i mi wybod a oes rhyw berygl yn dilyn cyflaw-niad o'r fath yma? a byddweh cystal ag egluro i mi ystyr yr estron-air digyffelyb sydd yn ei ysgrif; welais i ddim un fel yna erioed o'r blaen. Ai tybed fod rhyw berthynas rhyngddo fo a'r "llysnafedd crintachlyd," yr "ail gnoi," a'r llorio bwndel" sydd yn ei ysgrif ef ? Onid ydyw y moes-gyfarch- ladaugweddCldd-dlws-y [lath y blaidd, yr asp, y fall, y cliaful, &c., yn arwydd o allu ymresymiadol o'r radd uchaf? Gwyn fyd y dyn a all ddeall dyfnderoedd yr awgrymiadau sophyddol agynhwysa; di m eu bod yn allweddau i ystorfeydd o ddysgedigaethau. Yr ydwyf yn disgwyl yn hollol ddiamynedd am yr adeg y ceir mwynhau cynyrch y manteision sydd gan eich gohebydd dieilfydd i helaethu ei sylwadau manylgrafE yn y dyfodol. Hyd hyny, gorphwysa yr eiddoch yn grynedig a gwelwedig, TAU.

+ PAEOTOI AM Y BRIODAS. RIIYDD Maggie A. Smith, cenadwres yn yr Aifft, yr hanes dyddorol canlynol am barotoad inerch Coptaidd am ei phri- odas Ychydig wythnosau yn ol darfu i ddyn ieuauc, aelod o'r eglwys, ymuno mewn priodas a merch Coptaidd. Y noson cyn y briodas gwahoddwyd ni i dy y briodferch, er gweled yr 'henna,' ueu liwiad dwylaw a thraed y briod- ferch. Daeth y priodfab i'n ceisio, a phan yr oeddym yn barod i gychwyn, dy wedodd wrthym am fyned ag arian gyda ni. Synwyd ni yn fawr, yn gv- maint a'n bod wedi derbyn gwahodd- iad mor daer ond gwnaethom yn ol y cais. Pan y cyrhaeddasom y ty arweiniwyd ni i ystafell yn llawn o fenywod. Yn nghwr pellaf yr ystatell eisteddai y briodferch ar fat, a'i dwy- law a'i gwyneb wedi eu gorcbuddio; cuddid ei mynwes a rheffynau o ddarnau bathawl o aur, a cuddid ei gwyneb a gorehudd coch wedi ei gydwau a gemau, neu rywbeth a ddis- gleirient. Cymerasom ein seddau fel ereill dygwyd coffi o am gylch, a de- chreuodd y gerddoriaeth. Y cerddorion oeddynt ddwy fenyw arw yr olwg ar- nynt, a'r offerynau yn ddau gylch, a chrwyn wedi eu rhoddi yn dyn drostynt, 1 (fe allai y dylem eu galw ya gogr- dabyrddau.) Yr oedd y gerdderiateth; yn leisiol ac offerynol. Wedi hyn cawsom swper. Gosodwyd tray crwn ar ystol o'n blaenau, ac yr oedd deg-ar- hugain neu ddeugain o dorthau o fara wedi eu gosod ar hyd ei ymyl. Rhodd- wyd arno hefyd luaws o soups a dan- teithion ereill, wedi yr hyn yr eistedd- asom ar y llawr o gylch y ford, bob un yn bwyta a'i fysedd, gan roddi bob tamaid o fara yn y sop. Wedi hyn cawsom yehwaneg o gerddoriaeth, ac yn olaf gosodwyd y briodfereh o'n blaenau, ar arffed yr hon yr oedd cad- ach wedi ei daenu, a'r cerddorion o'r tu ol iddi yn chwareu. Y pryd hyn de- chreuodd un o'r menywod gasglu yr arian, ac fel y gollyngai hi hwynt ar y neisied, enwai y swm a'r rhoddwr o hono. Rhoddasom ninau ein eyfrqir fechaii- yr oil y bwriadem ei roddi; ond rliy- feddwyd ni yn fawr wrth weled y gasgl- yddes yn dyfod o amgylch yr ail a'r drydedd waith, a bu gorfod arnom fenthyca. Wedi cael peth cerddoriaeth yn yehwaneg, dechreuwyd rhoddi yr I heiina' yn mlaen, yr hwn oedd gy- mysgedd tywyll, yn debycach i fwd na dim arall. Rhoddid peth o'r paste yn mhob Haw, a phlygid y bysedd iddo. Rhoddid efhefyd ar y traed, a rhwymid y traed a'r dwylaw i fyny dros y nos. Lliwia hwn y cnawd a'r ewynedd yn felyngoch, ac ni weithia allan am rai dyddiau. Yr oedd y briodas i gymeryd lie y diwrnod canlynol, am ddau o'r gloch, ond ni wnaeth y briodferch a'i chyfeill- ion eu hymddangosiad am rai oriau yn ddiweddarach. Cyflawnwyd y seremoni yn nhy y priodfab, ac ni welodd ac ni siaradodd y naill a'r Hall hyd ddydd eu priodas. Cafwyd gwledd yn nhy y priodfab y noson hono, yn gyffelyb i'r hon a gymerodd le y noson o'r blaen yn liby y briodferch. Yr oedd y rhan amlaf o'r menywod yn smokio, a chan nad oedd ganddynt gerddoriaeth, ceis- 1 9 ient genym ganu."

♦ CYFOETH A'I FANTEISION. Y MAE dynion o ran eu hamgylchiadan tymorol a'u sefyllfaoedd cymdeithasol yn cael eu rhanu yn gyilVedin i dri dosbarth, sef y cyfoethog, y canolradd, a'r tlawd. Llawer o ftyrdd sydd, ar hyd ba rai y mae dynion yn dyfod i feddu cyfoeth. Y mae rbai yn cael eu geni i'r byd yn etifeddion. Ni fycld gan y rhai hyn ond cyhoeddi i'r byd ar eu dyfodiad i'w hoed, trwy rialt- wch a gloddest, eu bod yn etifeddion ystad neu weithfeydd mawrion, ac yn werth miloedd y flwyddyn, heb ddim ond eu sefyllfa yn y teulu, a'u boedran ar y pryd yn cyfreithloni eu meddiant o honynt. Ni ddarfu iddynt hwy wneud un ymdrech, ni ddarfu iddynt weithio yr un awr erioed, na chyflawni yr un orchestgamp er eu henill. Ond dyma hwy yn arghvyddi ar ranau hel- aeth o'r ddaear, ac yn ami ar filoedd. o'u cyd-ddynion, a hyny pe byddent mor amddifad o ddoethineb a Nabal, ac mor haiarnaidd eu calonau a Pharaoh. Y mae ereill yn dyfod i feddiant o gyfoeth yn ddygwyddiadol. Mae mar- wolaeth perthynasau neu gyfeillion yn taflu eu golud yn wreck ar draethau amser, a daw yr agosaf atynt yn mlaen i hawlio yr ysbail. Daw ereill yn gyfoethog trwy lafur gonest, ymroddiad diwyd, a chynildeb. Llwydda ereill trwy anghyfiawnder, gormes, a thwyll. Dyna rai o brif ffyrcld cyfoeth, y mae rhai o honynt yn hawdd iawn eu teithio, ac ereill yn anhawdd, ac oblegyd hyny daw rhai ar unwaith yn gyfoethog, ciC ereill yn araf, a thrwy ymdrech caled. Dyn yw yr unig greadur ag y mae eisiau arian arno. Cysyllfciad y meddwl a mater, ac ymddibyniad dyn ar y mat- erol sydd yn gwneuthur arian yn ang- enrheidiol a dymunadwy. Dosberthir angenrheidiau dyn yn dair rhau—coriforol, meddyliol, ac ys- brydol. Y mae yn wir mai nid trwy fara yn unig y bydd byw dyn, ond y mae yr un mor wir nas medr fyw heb fara—heb ryw fath ofwyd. Anengrheid- iau mwyaf cyffredinol dyn ydyw y rhai corfforol, a'r mwj^if trawsarglwydd- iaethol. Ofer ydyw ceisio perswadio y cylla a rhesymau, os cynygir oedi ei ofynion. Try y glust fyddar ar bob argument.' Y mae amryw o resymau ag sydd yn gwneuthur meddiant o gyfoeth yn d dymunol. Addefir yn gyffredin fod cyfoeth yn allu, ac y mae math o allu y'n beth i'w chwenych. "A fyno barch," medd y ddiareb Gymreig, "bidgadarn." Yn y dyddiau presenol y mae yn ofynol i ddyn fod yn gryf mewn rhywbeth, bydded ynte ei fod yn gryf mewnpoced. Y mae cyfoeth yn orchymynwr digy- ffelyb. Dyma y brenin eangaf ei lywodr- aeth o bawb brenhinoedd daearol. Y mae holl adnoddau y greadigaeth wrth ei arch. Gall orchymyn pawb, o'r llafurwr distadlaf, hyd at y celfyddydwr mwyaf cywrain yn y wladat ei wasan- aeth. Gall arian wylio y marchnad- oedd, a phrynu yn y rhataf, pa bryd bynag y gwel y bydd hyny yn fantais iddo. Mae yn barod at fargen bob amser, ac yn sicr o honi. Y mae cyf- oeth yn allu i raddau cyfyngedig dros natur. Gall yr hwn y mae cyfoeth yn gyclymaith iddo, alw o bob parth o'r byd, yr hyn oil a ddichon roddi cynal- iaeth i'w govff, neu foddhad i'w deiml- adau. Dim ond iddo ewyllysio ac fe luosogir o'i ddeutu olygfeydd o dlysni a phryclferth weh, sugnir ei glustiau gan y beroriaeth hyfrydaf, a chaiff ei feddwl, os bydd o'r duedd hono, ei gyfoethogi a ffrwyth myfyrdodau prif feddylwyr yr oesoedd. Dywed un fod athrylith .a chyfoeth, pan wedi eu cy- sylltu ag egwyddorion goleuedig, yn offerynau diail i wneuthur daioni. Gresyn na bai y ddegfed ran o'r arian sydd yn cael eu hafradu gan gyfoeth- ogion difeddwl a dicfal ar ffolinelyt phob math o anfadwaith, yn cael* cyflwyno at ddybenion gasanaethgar, pa mor wahanol fuasai sefyllfa bresenol sefydliadau celfyddydol, addysgiadol a dyngarol ein gwlad.

YMWELIAD A LLUNDAIN. LLITH XII. Y MAE yr ysmotyn lie yr arferid di- enyddio arno yn y Twr wedi ei amgau a railings, haiarn isel, ac yn nodi y man lie yr oedd y plocyn. Yn mhlith y llawrlechau llwydion ereill, y mae careg lasddu oddeutu yr un lied a hyd a'r plocyn. Heblaw y rhai a boenwyd i farwolaoth drwy hir garchariad, ac a ddienyddwyd yn gyhoeddus, eafodd i amryw eu llofruddio yn ddirgelaidd yno, megys plant ieuainc Edward iv. Fel y nodwyd yn flaenorol, wedi marw- olaeth y brenin, pan y deallodd ei briod, Elizabeth Woodfield, fod Due Glouces- ter, brawd Edward IV., wedi cymeryd gafael yn ei mab hynaf, yr hwn oedd a hawl i'r orsedd, diangodd hi a'i mab bychan, Richard, Due York, i'r Ys- tafell Noddfa yn Westminster Abbey, gan feddwl y byddai bywyd Edward bach yn ddyogel, tra y buasai ganddi hi un arall i lanw ei Ie; ond rywfodd, trwy dwyl], dylanwadwyd arni i ym- adael a'i phlentyn anwyl Richard, ac yn fuan wedi hyny clywodd fod Due Gloucester wedi ei gyhoeddi yn frenin,. a'i dau blentyn hithau wedi eu llof- ruddio yn y Twr trwy orchymyn y creulonddyn hwnw. Claddwyd hwy yn ddirgel o dan un o'r grisiau yn y Bloody Tower, lie ydeuwyd o hyd i'w hesgyrn bychain yn mhen amryw fly- nyddau wedi hyny wrth adgyweirio y rhan hono o'r Twr. Gellir gweled yn bresenol y man lie yr oeddynt. Mewn ystafell dywell yn y Boywer Tower'boddwyd George, Due Clarence, brawd Edward IV., mewn cascenaid o win. Y fath weithredoedd amryw- iol ac eithafol a gymerasant le o bryd i bryd o fewn ei furiau Mewn un o'i ystafelloedd, rai prydiau, eisteddai y brenin a'i gynghoriaid i drafod eu gwahanol faterion mewn urddas a mawredd, ac ar brydiau ereill eisteddai y barnwyr ar achos rhyw druan an- ffodus a gamgyhudclid yn fynych oryw drosedd neu gilydd, ac a ddedfrydid i gael ei ddienyddio. Un dydd byddai yn sedd y golygfeydd mwyaf ysblenydd a rhwysgfawreddog, megys derbyniad y foneddiges brydferth, Anne Boleyn, gan ETarri vili., a Maer Llundain yu blaenori yr orymdaith fwyaf hardd a mawreddog, yn swn y gerddoriaeth felodaidd a rhuad trwstfawr y magnel- au mawrion dyddiau ereill yn ttfferii ar y ddaear, lie y cyflewnid y gweith- redoedd mwyaf erchyll a. barbaraidd; ïe, yn y He y cymerodd y golygfeydd ofnadwy hyny Ie, gall yr ymwelydd yn bresenol fwynhau ei hun wrth sylwi ar ei furiau oesol, a gwaith dwylaw y rhai a fuont yn gareharorion ynddo yn britho muriau ei ystafell bron yn mhob cyfeiriad, lie y maent wedi tori eu henwau, ac amryw frawddegau pwr- pasol i'r sefyllfa yr oeddynt ynddo, megys gwaith Lady Jane "To mortals' common fate tby mind resign, My lot to-day, to-inorrow may be thine." Mewn un ystafell fawr, yn mesur 150 troedfedd o hyd, y mae nifer luosog o frenhinoedd a swyddogion rhyfel areu meircb, oil yn ell gwisgoedd dur o bob math a ddefnyddid yn yr oesoedd boreuol am ganrifoedd o flynyddau, a chanoedd o filoedd, a dweyd y lleiaf, o arfan hen a diweddar, cartr^fol a thra- mor, a ddefnyddid oddiar amser Wil- liam y Gorchfygwr hyd yn bresenol. Mewn un man y mae amryw filoedd o honynt, yn darianau, cleddyfau, gwaew- ffyn, bidogau, cyllill, llawddrylliau, &c., wedi eu gosod ar ffurf chandelier mawr, y lleill ar ffurfiau ser, &c. Yr arfau a ddefnyddid yn mhob teyrnasiad yn cael eu nodi, a'r gwisgoedd yr un modd. Dylaswn ddweyd hefyd fod rhai o'r gwisgoedd dur yn agos tri 9 el ugain p-vys yr un. Mewn un ystafell y mae deunaw mil o rygnddryiliau (■rifies), y rhai a ddefnyddid yn ein rhyfel diweddaf a Rwsia, a'r tu allan y mae y magnelau a gymerwyd mewn gwahanol ryfeloedd oddiar wahanol genhedloedd. Yn y Jewel House y mae y coronau brenbinol mewn glass case mawr, crwna yn mesnr oddeutu wyth troedfedd yn mhob ffordd, ac yn cael ei amgylchu a bariau haiarn cedyrn. Goruwch yr oil o'r lleill y mae coron Victoria, yr hon sydd yn werth pum' miliwn o bunau, ac yn pwyso oddeutu tri phwys a haner. Y mae yn gyfansoddedig o gapan velvet bychan, lliw cochddu, a chylchau arian o amgylch iddo, pelen fechan a chroes ar ei ben uchaf; ac wedi ei addurno a'r gemau mwyaf drudfawr. Odditani y mae coron Tywysog Cymru, gwerth tair miliwn o bunau, a thair o goronau ereill a bertbynent i wahanol bersonau, ffon aur, yn mesnr dwy droedfedd a saith modfedd o hyd, pump teyrnwialen aur, un o honynt a berthynai i Mari, priod William III. Mewn case arall y mae .tri chleddyf aur—Cleddyf Tru- garedd, Cleddyf Cyfiawnder, a Chleddyf Eglwysig — breichledau, a'r amrywiol lestri a ddefnyddir ar ddydd y corou- iad, ac yn eu plith lestr halen hynod o gywrain ei wneuthuriad, wedi ei w n eud o aur. G el wir ef Towel Model. W. D.

YSTAFELL Y CYSTUDDIEDIG. Y MAE yn deilwng o sylw nad oes neb yn byw iddo ei hun y mae y gwanaf a'r distadlaf o'r llwythau yn dwyn per- thynas ag ereill, ac fel y cyfryw, yn cario rhyw gymaint o ddylanwad ar- nynt, er gwell nen er gwaeth, ac ni ddylai neb foddloni ar beidio gwneud y defnydd goreu o bob cyflenstra er lies- had cyffredinol. Bod rhesymol yw dyn, wedi ei fendithio a galluoedd gor- uwchnaturiol, yn dwyn perthynas agos a'r gymdeithas ddynol, a chanddoddy- ledswyddau i'w cyflawni i'r gymdeithas hoiio, ac ar natur eigymeriad ynyrystyr yna, y mae ei gymeradwyaeth yn ym- ddibynu. Dyledswydd dyn, heb ym- gynghori a chig a gwaed, ydyw cyf- lawni y gweithredoedd dysgleirbur a greda ef a sicrhant ddaioni, cysur, a hyfrydwch cyffredinol, yn ngbyda go- chel y gweithredoedd anfad hyny a acbosant aflwydd, ymrafael, a dryg- ioni. ? Ni ddylai dynion gyfyngu eu gofal a'u pryder iddynt eu hunain yn unig, eithr dylent, fel aelodau cymdeithas, ofalu a phryderu am lwyddiant a chysur eu gilydd, ac hyd y mae ynddynt, rhy- buddio, cynrthwyo, a chysuro eu gilydd, yn ol fel y byddo achosion yn gofyn. Edmygu pa beth bynag a gymeradwyir gan y gwirionedd, a chasbau yr hyn a waherddir gan gyflawnder ddylai fod arwyddair pawb yn ddiwahaniaeth. Dylai pob dyn ymdrechu cofleidio a gwerthfawrogi yr egwyddor euraidd hono a amlyga ei hun trwy yrngadw 9 oddiwrth bobpeth sydd a thuedd ynddo i aflonyddu a niweidio preswylwyr goreu daear, a thrwy ymdrechu gwneu- thur pa beth bynag a ellir gyda golwg ar fod o leshad iddynt mewn ystyr ty- mhorol ac ysbrydol. Yn gymaint a bod dyn yn weithred- ydd rhydd, wedi ei gynysgaeddu a gallu i chwilio, barnu, a dewis drosto ei hun, gyda golwg ar ba beth sydd yn dda, a pha beth sydd yn ddrwg, y go- fyniad cyffredinol ddylai fod, ethryb unrhyw weithred, nid pa beth fydd y canlyniad, eithr pa beth sydd yn iawn. Nid pa beth fydd yn boddloni y blaid hon neu'r blaid arall, ac nid pa beth fydd yn talu oreu ar y pryd, ond pa beth