Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Hide Articles List
4 articles on this Page
EISTEDDFOD YN AFFRICA.
News
Cite
Share
EISTEDDFOD YN AFFRICA. Gwyl Fawr yn Johannesburg. Cynhaliwyd eisteddfod hynod o lewyrchus yn Johannesburg ar y 24ain o fis Mai diweddaf, ac yn ol yr adroddiadau sydd wedi dod i law oddiwrth ein ddarllenwyr yn ngwlad yr aur cymerid cryn ddyddordeb yn yr hen wyl gan bob Cymro yn y rhanau hyny o'r byd. Dydd Gwyl Buddug yw'r 24ain o Fai gan wladwyr Affrica, a dangosant eu bod yn deyrngar iawn tuag at y famwlad trwy gadw coffa y ddiweddar frenhines yn fythol fyw. Gan mai dydd gwyl ydoedd daeth y torfeydd i'r brifddinas yn blygeiniol o bob tref a thalaeth; ac roedd y Cambrian Society wedi gwneyd trefniadau addas er croesawu pob Cymro a ddeuai yno o bellder ffordd. Mr. T. R. Price, C.M.G.-prif reolwr y rheilffyrdd-yw llywydd y Gymdeithas hon, ac efe oedd cadeirydd pwyllgor yr eisteddfod hefyd. Tal o Fon oedd y trysorydd, a gwr yn llawn brwdfrydedd eisteddfodol yw efe. Bu raid iddo adael ei hen wlad, Mon mam Cymru, beth amser yn ol er mwyn adfer ei iechyd, a da genym ddeall fod hinsawdd De Affrica yn cytuno yn rhagorol ag ef. Mr. Hugh Gwynne,, mab i Zabulon Dafydd," oedd yr ysgrifenydd a 'doedd bosibl wrth ei well. Sicrhawyd y Drill Hall at wasanaeth yr wyl, a daeth Maer y dref yno i agor y gweithrediadau ac i lywyddu yn nghyfarfod y boreu. Canodd Mr. Arthur Davies, Llangefni, gan yr agoriad, Cymru Fydd," a gwobrwywyd y buddugwyr a ganlyn, yn mysg ereill:—Desgrif gan, Machlud Haul yn Ne Affrica," Mr. W. Cyssog. Corau plant, rhanwyd rhwng Cor Avenue a Chor Mr. Bull. Cyfieithu o'r Ellmynaeg i'r Saesneg, Miss Mackenzie, ac o'r Gymraeg i'r Saesneg, "Mair." Y goreu ar bryddest y goron oedd Athron," a chan nad oedd yn bresenol coronwyd ei gyn- rychiolydd. Prif ddarn corawl, y Rand Choir, o dan arweiniad Mr. Glenton. Mr. T. R. Price oedd y llywydd yn yr hwyr, a chaed cynulliad mawr eto. Yn y cystadleu- aethau enillwyd yr unawd tenor gan Mr. Jones. Unawd baritone, Mr. Patrick. Unawd soprano,. Miss Dick. Adroddiad, Miss Lane. Unawd baritone (agored), Mr. Soames, o Pretoria. Cystadleuaeth corau meibion, Cor Apollo. Yr oedd amryw gystadleuaethau yn yr adran gelfyddydol, a dywedai Mr. Dyer Davies, un o'r beirniaid, fod cryn welliant yn yr adran hon i'r hyn ydoedd flwyddyn yn ol. Da genym ddeall fod yr oil wedi profit llwyddiant.
YR EISTEDDFOD GENEDLAETHOL.
News
Cite
Share
YR EISTEDDFOD GENEDLAETHOL. Gan fod y fath nifer o gystadleuwyr wedi anfon eu henwau i mewn erbyn yr Wyl Genedl- aethol y mae'r pwyllgor wedi trefnu i ychwanegus diwrnod arall at wasanaeth yr hen sefydliad. Ar y cyntaf credid y gallesid cyflawni yr holl waith mewn tri diwrnod, ond aeth y rhaglen yn rhy faith, a bydd y gweithrediadau felly fel a ganlyn Dydd Mawrth, 8fed. Cystadleuaeth corau'r plant, cor y bechgyn, a choroni'r bardd. Dydd Mercher, 9fed. Y brif gystadleuaeth gorawl. Dydd lau, iofed. Yr ail gystadleuaeth gorawl, corau cynulleidfaol, a chadeirio'r bardd. Dydd Gwener, iieg. Corau meibion. Y mae'r rhagolygon yn dra addawol, ac hysbysir fod y casgliadau lleol tuag at gronfa'r Eisteddfod yn cyrhaedd dros 1,150. Trefnir i gael tocynau i'r holl gyfarfodydd am o 20S. i 30s.
Advertising
Advertising
Cite
Share
YOST THE TYPEWRITER FOR BEAUTIFUL WORK. NO RIBBON. NO SHIFT-KEY. NO COMPLICATIONS. 85 CHARACTERS. LIGHT TOUCH. QUIET & CONVENIENT. Illustrated Booklet Post Free. THE YOST TYPEWRITER CO., LTD., 50, HOLBORN VIADUCT, LONDON, E.C. CARDlFF-33, Royal Arcade. SWANSEA-35, Exchange Buildings.
Am Gymry Llundain.
News
Cite
Share
PENODiAD.—Mr. W. Jenkyn Thomas, prif- athraw Ysgol y Sir, Aberdar, sydd wedi ei gymeradwyo yn brifathraw ar Ysgol y Grocers' Company, Hackney Downs, yr hon fydd o hyn allan tan reolaeth y Cyngor Sirol. Mae'r gyflog yn agos i £800. Brodor o sir Feirionydd yw Mr.!Thomas, ac mae'n Gymro pybyr ac yn genedl- garwr o'r iawn sort. YMWELWYR.—Mae torf fawr o ddieithriaid yn y ddinas y dyddiau hyn, ac yn eu mysg y Cen- hadwr David Richards, o China. Bydd yn anerch rhai o gyrddau y Cymdeithasau Cenhadol yn ystod yr wythnos bresenol. Y PARCH. THOMAS GRIFFITHS.—Gweinidog yn ninas Geneva, yn America, yw Mr. Thomas Griffiths, ac wedi ymsefydlu yn y wlad honno ers rhyw 17 mlynedd. Cyn myned trosodd yr oedd Tom Griffiths yn adnabyddus i gylch eang o gyfeillion yn Llundain, ac yn ffafrddyn yn Nghymdeithas Lenyddol hen gapel Fetter Lane, lie hefyd yr oedd yn athraw ffyddlon yn yr Ysgol Sul. Gadawodd y drapery trade ac aeth i'r brifysgol yn y 'Merica, a deallwn ei fod yn fawr ei barch yn ei wlad newydd. Brawd iddo yw Mr. Evan Griffiths, y masnachwr adnabyddus King's Road, Chelsea. LLYFR I'R CARDIS.- Y dydd o'r blaen cyfar- fyddais ag awdwr y casgliad doniol o Gerddi y Bardd Cerngoch, ar ei ymweliad a'r brifddinas. Mae Dan Jenkins yn adnabyddus i gylch eang o blant Ceredigion oherwydd y mae wedi gwasanaethu yn ffyddlon fel ysgolfeistr am yn agos i 30 mlynedd yn ardaloedd mwyaf gwledig y sir. Os bydd rhywrai heb sicrhau y gyfrol ddyddorol hon, hyderwn y gwnant ofalu am dani yn awr cyn yr aiff Mr. Jenkins yn ol at ei orchwylion i ardal Llancrwys. DR. DAN THOMAS.—Mae'r meddyg iechydol enwog o ardal Stepney wedi dwyn allan adrodd- iad manwl o waith y flwyddyn yn ei ranbarth. Yn ol ei gyfrol y mae ardal Stepney yn graddol wella o dan ei ofal, ac yn lie bod yn fangre pob math o fudreddi, y mae'n eglur y daw yn un o'r rhanau mwyaf iachus yn y ddinas. MRI. ROBINSON A CLEAVER.—Nid oes angen am ddweyd wrth Gymry'r ddinas am y ffirm enwog hon, ond fe welir oddiwrth ein colofn hysbysebol yr wythnos hon eu bod yn trefnu am fargeinion i'r rhyw deg. Yn yr adeilad hardd yn Regent Street ceir y fath amrywiaeth fel nad oes eisieu ond i'n merched a gwragedd dalu ym- weliad a'r lie er sicrhau y pethau goreu a diwedd- araf yn ol prisiau rhataf. Y CVMMRODORION.-Nos Fawrth diweddaf caed cwrdd hwyliog o dan nawdd y Cym- mrodorion yn neuadd eang y Clothworkers' Company, a daeth torf o Gymry blaenllaw y ddinas yno i fwynhau o groesaw y Gymdeithas ac o gor y Cymry cerddgar ddaethant yno o dan reolaeth Mr. Merlin Morgan. Yr oedd llywydd y Gymdeithas—Arglwydd Tredegar-yno i groesawu yr aelodau, ac mor ieuanc a sionc a phe yn llanc ugain oed. Ac ar ol ymgom gyffredinol caed papyr addysgiadol ar Alawon Cymru" gan y bardd ieuanc, Robert Bryan. PRIODAS.- U nwyd mewn glan briodas, yn Eglwys St. Ann's, East Hill, ddydd Llun, Mr. John Jones, A.C., 56, Stewart's Road, Batter- sea, a Miss Annie Jones, gynt o Pentre Rhondda. Gweinyddwyd ar y briodferch fel morwynion gan Miss Louise Jones, Miss Rosie Critchley, a Miss J. Lucretia Jones, tra y gwas- anaethodd Mr. William Jones, o'r Swyddfa hon, fel y "dyn goreu." Rhoed y briodferch Ymaith gan Mr. Dan Jones, yn nhy yr hwn y cynhaliwyd y wledd briodasol. Wedi'r wledd ymadawodd y ddeuddyn ieuanc am wlad y pryniau i dreulio eu mis mel." Dymunwn Iddynt hir oes a hapusrwydd.;—IDRIS. "KING'S CROSS RAMBLERS."—Tua Elstree cyfeiriodd Ramblers y Tabernacl eu camrau dydd. Iau, dan arweiniad y cyfaill Mr. Vaughan Lewis. Treuliwyd prydnawn hapus a dyddorol iawn. Roedd yr enwog J. R. mewn hwyl neillduol. Ond druan a fo, fei daliwyd mewn rhwyd, lie mwy na thebyg y bydd llawer eto yn cael eu dal. Buwyd yn chwilio am dano. Gofynwyd iddo cyn ymadael lie roedd wedi bod ? Ac atebodd yn eithaf diniwed-ysgrifenu llythyr! Lied dda, J. R., credaf fod testyn y llythyr yn lied agos at ei fynwes yr un pryd. Yr ydym oil yn ei longyfarch.—B. D. J. MILE END ROAD.-Ar ol cyfarfod rhagorol y prydnawn, Gorphenaf 2il, yn naturiol yr oedd y teimladau a'r syched am achub enaid wedi cyrhaedd safbwynt uchel, a barnem y disgwylid cyfarfod mawr yn yr hwyr. Cyn chwech o'r gloch gwelem nifer o'r bobl ieuanc yn cyfeirio eu camrau tua'r coffee room pen eithaf y grounds, a chan ein bod yn teimlo yn iach yn y ffydd ac yn ieuanc yn yr ysbryd, unig amod cael myned i mewn, ymunom a hwy. Dechreuwyd y cyfar- fod heb fawr seremoni a chyn pen ychydig amser yr oedd y lie yn goelcerth o weddiau. Nid oedd nemawr un yn bresenol nad oedd yn ymuno gyda'r llu. Dechreuwyd y cyfarfod trwy ddarllen a gweddio gan Mr. Davies, Gorseinion (tad yr efengyles), stamp o hen Gristion gloyw. Cyn nemawr o amser yr oedd yr hen frawd yn gafael yn y rhaffau, ac ymunodd y dorf fawr gydag ef -y bobl ieuainc, rhai mewn hwyliau uchel, ereill yn ddiwyd-ddyfal yn mwynhau, "Amen" a Diolch" yr hen 5 gers yn disgyn fel cawodydd o wreichion, y plant yn llanw y pwlpud, y grisiau, a'r set fawr yn mwynhau yr olygfa, yr hon a erys yn ddarlun byw o flaen eu llygaid tra byddant byw. Terfynwyd y rhan fwyaf o'r weddi ymhen cryn amser trwy ganu. Cafwyd anerchiadau gan y gweinidog, yr efengylesau, a'r Ilanc o Iuddew. Gorchfygwyd rhai gan deimladau tra 'roedd yr olaf yn rhoddi hanes ei droedigaeth, y dirmyg, gwawd a'r dioddefaint dderbyniodd dan law ei dad naturiol, nes i un dori allan i wylo yn uchel. Deallem ei fod yntau yn dioddef llawer o wawd a dirmyg. Nos Lun dechreuodd y cyfarfod am 8 o'r gloch. Yr oedd y ddwy efengyles arall, Miss Maggie Jones a Miss Roberts, hefyd wedi dod. Yr oedd y cyfarfod hwn yn hynod mewn llawer ystyr. Cododd yr hwyl i raddfa uchel iawn yn fuan, a gostegodd yn llawn mor sydyn. Yr oedd yn amlwg fod rhywbeth allan o Ie, fel y dywed Evan Roberts. Wedi rhoddi test ar y cyfarfod cafwyd fod rhai yn gwrthod, ac yn eu plith ferch o Saesnes oedd wedi bod unwaith yn parotoi ar gyfer y Genhadaeth, ond yn awr yn backslider. Parhaodd hyn i lawer anfon gweddi ar ei rhan, ond 'doedd dim yn tycio; aeth allan o'r capel tra yr oedd hen wraig o Saesnes yn canu, "There's a Light in the Window, Sister," yn wir effeithiol. Nos Fawrth, wedi reverses y nos o'r blaen, yr oedd y dorf fel pe wedi adewyddu ei nerth i ymosod ar y gelyn, ac yn fuan gwelwyd ei fod ar encil. Aeth mawl a gweddi'r saint i'r lan, fel per aberthau byw." Caed nifer o'r newydd; yna aeth y cyfarfod yn y blaen hyd haner nos. Hyderwn y gwna y cyfeillion ieuainc gadw ysbryd y cyfarfod hwn yn eu calonau, ac y cant eto gyfarfodydd tebyg. Yr oedd hwn yn goron hardd ar ben cyfres o gyfarfodydd bendigedig. -J. ====