The London Welshman

Am y Diwygiad. Parhau i fyried rhagddo a wna y tan sanctaidd. Nid oes odid gymydogaeth yng Nghymru yn awr nad yw wedi ennyn ynddi. A'r un yw ei nodwedd a'i effeithiau ym mhob man. Mae yn fwy gwresog ac angerddol mewn ambell Ie nag mewn lie arall, ac ambell le fu yn hir cyn cynhesu o gwbl erbyn hyn yn oddaith. Yn Nantymoel, Cwmogwy a Maesteg y bu Mr. Evan Roberts yr wythnos ddiweddaf a'r wythnos hon. Mae wedi gwella yn lied dda, ond dywedir fod llafur diflin cynifer o fisoedd wedi gadael ei ol arno. Mae wedi addaw myned i Lerpwl yn gynar ym mis Mawrth, a gobeithir yr ymwel a Gogledd Cymru. Yn ystod y chwe' mis blaenorol i'r Diwygiad bu cynifer a 700 o achosion o flaen ynadon Penybont-ar-Ogwy. Ond er y torrodd allan ychydig dros dri mis yn ol nid yw yr achosion wedi bod yn lliosocach na dau yn yr wythnos ar gyfartaledd. Dyna dystiolaeth ddigonol i roi terfyn ar bob gwawdiwr. Ystadegau y Diwygiad. Dyma ddywed y Genedl Gymreig ar y mater hwn :—" Boreu Sadwrn, wythnos i'r diweddaf, cyhoeddwyd gan ystadegwyr y wasg fod rhif dychweledigion y De a'r Gogledd yn ddeuddeg a thriugain o filoedd a saith gant (72,733). Ond gwnaed felly ar y dybiaeth nad oedd dych- weledigion Ffestiniog ond 300, tra y maent yn nes i 600 Caergybi ond 250, a hwythau dros 500 dosbarth Nantlle a Phenygroes ond 300, a hwythau hefyd dros 500. Dywedir mai 120 yw nifer dychweledigion Mon yn ardaloedd Amlwch a Llanerchymedd, tra y mae eiddo y dreflan olaf yn unig yn gynifer a hynny. Wedi radw cyfrif gofalus am ystadegau lleol y Gogledd, nid ydym yn petruso cyhoeddi fod y dychweledigion yn agosach i 12,000 nag i 5,222. Oeri y mae y tan sanctaidd mewn rhai ardaloedd yn y De. Aeth y fflam allan yn y treflanau lie y cyneuwyd ef gyntaf. Ymddengys y bobl megis wedi blino. Mewn ychydig o ardaloedd new- yddion y mae yr oedfeuon yn llosgi megis ffwrn. Dyna ystad pethau yn y Gogledd hefyd. Dis- gyna'r deheu-wynt yn awel gref yma ac acw; gellir nodi Bryndu yn Mon yn esiampl. Dy- wedwyd i ni fod cynifer a deg a thriugain wedi eu dychwelyd mewn un oedfa yn yr ardal honno ychydig ddyddiau yn ol. Cyn hyn arferai pregethwyr a choelio mai cynulleidfaoedd gwar- galed oedd yn y fro honno; erbyn hyn y mae pobpeth yn newydd." Cludo'r Tan o Dy i Dy. Cyfeiriwyd dro yn ol yn y colofnau hyn ebai'r un papyr, "at yr hen arfer dda o gludo marwor y Diwygiad o aelwyd i aelwyd. Nis gall rhai pcbl dda ddygymod a'r syniad o ganu mawl a gweddio yn yr heolydd; ofn darostwng crefydd sydd arnynt, ac y mae'r ofn yn deimlad i'w barchu; eithr nid oes dim yn amlycach na bod Ysbryd yr Iesu yn barod i sancteiddio pob ffurf ar offeryn a ddefnyddir i bwrpas symud a chyfnewid dynion. Gwelodd pwyllgor trefnu Acrefair fod cynhal cyfarfodydd gweddi undebol o dy i dy yn ateb yn well na'u cynhal o addoldy i addoldy. Drwy eu cynhal yn nhai y da fel y drwg, y pagan diaddoliad fel y Cristion defosiynol, ceir mynedfa at y bobl sydd mewn angen am ymgeledd ysbrydol. Par yr ymweliadau hyn chwyldroad iechydol campus, a theimla'r preswylwyr eu bod yn cael eu dyr- chafu yn gymdeithasol a chrefyddol drwyddynt. Pan y daw yn gyfnod o drai nid anoeth fyddai rhoddi prawf ar y cynllun." CANON WILLIAMS ON THE REVIVAL. If the Church of England in the Principality was somewhat lukewarm and indifferent towards the Revival when it first broke out, such an accusation cannot be brought against it now. Many of its ministers have thrown themselves into the movement with a wholeheartedness that contrasts most favourably with the attitude of their predecessors towards former awakenings. Canon Williams, of St. David's, in particular, has done such good service that any observations by him deserve most careful consideration. This is what he says concerning its possibilities The work is only beginning the possibilities are enormous; in fact, nothing shall be impossible to those that believe. If we but believed and yielded ourselves wholly and entirely to God's Holy Spirit, to be filled and endued with power, so as to be witnesses for Christ, then this desert world would spiritually blossom as the rose, and the fruits of righteousness would spring up and abound Satan's kingdom would be overthrown, and Christ's kingdom would be firmly estab- lished and extended. All honour to the Nonconformists for the efforts they have made, and are making, in connection with this glorious movement. I have also intimated that the Church is not, to say the least, inactive. But she might do infinitely more if she had a larger number of spiritually-minded agents fired with the love of God, constrained by the love of Christ, and filled with the .Holy Spirit, so as to go to every parish to edify the faithful and to save souls. Now is her opportunity will she take the tide at its flood ? As dear Henry Venn wrote of the Revival in 1859 (which touched my heart when quite a young boy) We must either rise on the wave or be overwhelmed by it," so will it be now. Which will it be with the Church ? Our life is so short that it may be truly said that the state of the Church in Wales, as well as of ourselves as individuals, will depend to a great extent upon the attitude the present generation of Church- men will take towards it, and whether they will rise up to the level of their solemn responsi- bilities. Oh, what possibilities there are before the Church, with all her wealth and education, with her position and power. Who is she that looketh forth as the morning, fair as the moon, as clear as the sun, as terrible as an army with banners ?' As the present Bishop of Liverpool said in his inaugural address at the Church Congress last October about the unique position and work of that pure and reformed branch of Christ's Catholic Church established in our midst :-( I) She is set for the formation of the national character; (2) she is set to be a reconciler of Christendom; (3) she is set to be an evangeliser of the world-so I believe with regard to the part of that same Church which has been working in unbroken continuity in Wales from primitive times-her position and opportunities are unique, but so are her duties, too. What if all her communicants, bishops, priests, and deacons, and the laity rose up to their respective work like a mighty army, deter- mined by believing prayer and united efforts to taste to the full of this glorious and every other quickening of the spiritual life; then, indeed, would the Church in the power of God, sweep everything before her."

J. A. DUNN & CO., LiniTED. Tailors, Riding Habit and Breeches Makers, Ladies' Costumiers, Colonial Outfitters and Contractors. Military, Court, and Masonic Outfits complete. Liveries a specialite. 35 to 43, Newington Causeway, LONDON, S.E. WEST END BRANCH- 11, SPRING STREET, PADDINCTON, W. Telephones- Causeway, 3407 CENTRAL. Spring Street, 778 MAYFAIR.

rhagddynt. Casglodd y swm o 90 ginis, digon i ddwyn traul addysg un efrydydd yn yr Athrofa am dair blynedd. Rhoed yr ysgol- oriaeth yn agored i aelodau y cor, a Miss Mary Davies a'i hennillodd. Wedi gweled yr ymgais yn troi allan mor llwyddianus pender- fynodd Pencerdd Gwalia y mynnai gael rhyw- beth parhaol. Casglodd y swm o Fil o Ginis, ac yn 1883 sefydlwyd ysgoloriaeth Gymreig arosol yn Athrofa Frenhinol, a galwyd hi, fel y dylesid ei galw, yn "Ysgoloriaeth John Thomas." Ni feddwn ofod i ymhelaethu ar lafur dirfawr Pencerdd Gwalia fel athraw ac awdwr a beirniad eisteddfodol, nac ychwaith ar yr anrhydedd a osodwyd arno o bryd i bryd gan bob cymdeithas gerddorol o bwys ym Mhrydain ac ar y Cyfandir. Mae ei enw yn air teuluaidd yn holl gylch- oedd cerdd, a thra bo cerdd dant yn cael ei gwerthfawrogi nis anghofir un o feibion mwyaf athrylithgar Gwlad y Delyn.