The London Kelt

A 8 C Bgd y Bill. Gan PEDR ALAW. [" PENDENNIS," LOUGHTON.] CERDDORIAETH A CHEDDORION CYMREIG. Ar y testyn dyddorol hwn, bu Mr. David Jones, Commercial Road-yr hwn a adweinir fel arweinydd cor Barrett's Grove-yn darllen papyr nos Iau cyn y diweddaf. o flaen Cym- deithas Lenyddol Capel y "Gohebydd." Yr oedd y cynulliad yn un da iawn, yr hyn a brawf fod y cyfaill Mr. Jones yn boblogaidd yn Barrett's Grove. Yr oedd ganddo destyn dyddorol, ac, fel y gwelir, eang iawn ydoedd y maes. Oherwydd hyn, nid oedd yn bosibl manylu rhyw lawer ar y gwabanol fathau o gerddoriaeth ac ar hanes y cerddorion Cymreig. Dywedai Tanymarian-meddai Mr Jones— fod gan bawb hobbi ond yr un fwyaf ar- uchel ydoedd yr hobbi gyda'r gan. Credai mai Tanymarian roddodd ynddo flas at y gan, canys byddai yn ymweled a'r bobl lle'r oedd Mr Jones yn aros yn fachgen, a mynych iawn y caffai gyfle i wrandaw ar ganu swynol y gwr mawr. Y mae cerddoriaeth o gymorth mawr i'r gwasaeth crefyddol: ac felly i'w gwerthfawr- ogi. Gwneir y raddfa gerddorol i fyny o wyth nodyn-dim ond hyny !—ac eto, yn llaw'r cyfansoddwr, y mae yn gyfrwng i osod allan ystyr barddoniaeth! Y mae gwahanol fathau o gerddoriaeth -ac y mae meddwl yn yr oil. Y mae anian yn llawn o fiwsig; ond dyn all wneyd mwyaf o ddefnydd o'r gan, am mai ganddo ef y mae y gallu i'w sylweddoli yn iawn. Ceir fod cerddoriaeth yn fynych yn cael lie yn hanes digwyddiau pwysig y byd. Sonir fod ser y boreu yn cyd-ganu cyn bod dyn a thrwy y Beibl, yn enwedig yn y Psalmau, ceir cymhellion lluosog i ganu. Clywyd Angylion yn canu adeg genedigaeth lesu Grist; a chanu sydd, ac a geir, yn y nefoedd. Y mae cerddoriaeth yn meddu dylanwad mawr arnom fel cenedl, yn enwedig ynglyn a'r Gymanfa Ganu a'r Eisteddfod a pheth da yw hyn. Ymlonai Esgob Llanelwy yn ddiweddar wrth feddwl ei fod yn perthyn i genedl gerddgarol. Yr oedd newydd ddych- welyd o'r Ysbaen, He yr oedd y bobl yn ym- ddifyru mewn bull fights" -hobbi dra gwa- hanol, a llai gwareiddiedig o lawer, i'r eiddo cenedl y Cymry! Gofod a balla i ni roddi sylwadau Mr Jones yn llawn yr wythnos hon. GWYL GERDDOROL GYMREIG. Dymunir ar i'r pwyllgor cyffredinol gyfar- fod yn King's Cross nos Fawrth nesaf, fel arfer, am 8.30 o'r gloch.

PRYDNAWN YN YR AMGUEDDFA BRYDEINIG. Dydd Sadwrn diweddaf, ymgynullodd nifer lied dda o gyfeillion ar wahoddiad Mr. Ernest Rhys (drwy gyfrwng y CELT) i'r dyben o fyned trwy yr uchod o dan ei arweiniad, ac y mae cael cwmni gwr fel efe, sydd yn treulio gymaint o amser yn yr Amgueddfa ac yn ei adwaen mor dda, yn fantais rhy werthfawr i'w golli. Buwyd wrthi yn brysur am ddwy awr a haner o amser, a thalwyd ymweliad a'r gwa- hanol adranau ag oedd o fwyaf dyddordeb i'r Cymry. Yr ystafell gyntaf oedd yr ystafell ddarllen, lie y canfyddid degau o fyfyrwyr wrthi yn brysur yn chwilota ac adysgrifenu hen gywreinion. Awd wedyn i'r ystafell Ile y ceid engraifft (specimen) o'r argraffiad cyntaf sydd ar gael, ynghyd ag argraffiadau henafol y cyn-oesoedd. Ymwelwyd hefyd a'r Oriel Faenollle y mae engreifftiau i'w gweled o allu yr hen Gymry yn y gelfyddyd hon awd hefyd i'r Oriel Bres a'r orielau lie y ceir eng- reifftiau o allu ein cenedl ynghyd a'i medrus- rwydd mewn pethau celfyddydol megis arfau rhyfel a theuluol ac offerynol. Ar ein llwybr i'r ystafell hon daethom ar draws hen awrlais neillduol o henafol, esiampl o un y dywedir y byddai drwg-weithredwyr yn cael eu rhoddi i farwolaeth arnynt. Y mae i'r awrlais wahanol adranau. Rhoddwr hwn oedd y diweddar Mr. O. V. Morgan, aelod Seneddol cyntaf Battersea (a chyda Haw, dymunwn ddyweyd i ni ddyfod ar draws aelod presenol Battersea, Mr. John Burns, yn ymddifyru ynghyd ag adeiladu ei feddwl yn hynafiaethau yr Amgueddfa, ar yr un dydd. Gwelir oddiwrth hyn fath student ydyw yr aelod anrhydeddus). Canfyddasom amryw o bethau wedi eu gwneyd yn siroedd Fflint, Dinbych, Aberteifi a Chaerfyrddin, ac o siroedd ereill. Un peth yn neillduol a dynodd ein sylw, oedd tarian rhyfel, hynod o gywrain, wedi ei darganfod yn ardal Rosgoch, sir Aberteifi. Yn yr amser byr yma gwelwyd digon i brofi nad cenedl anwaraidd oedd y Cymry fel y myn rhai o ysgrifenwyr Seisnig i ni gredu ond ei bod yn genedl o feddwl a galluoedd nodedig er yn foreu iawn. Cynghorem ein cydgenedl i wneyd mwy o ddefnydd o'r arngueddfeydd hyn yn y dyfodol nag a wnaed yn y gorphenol. Fel y gwyr amryw, y mae Mr. Herbert Lewis, A.S. dros sir Fflint, yn gweithio yn egniol tuagat gael amgueddfa i Gymry yng Nghymru. Deallwn mai ei amcan yw cael symud y pethau Cymreig o'r amgueddfa uchod i'r un Gymreig a fwriada sefydlu yn ein gwlad ni. Amcan rhagorol; ceid felly well cyfleus- dra i weled a phrofi ac ymchwilio pethau Cymreig, oblegid ymysg y nifer fawr o bethau ereill, fel y maent yn awr, yr ydys yn colli golwg arnynt. Ein diweddglo yw, boed i ni gael cynulliad tebyg eto heb fod yn hir iawn CADFANYDD.

Gyrir y Bil Addysg drwy Dy'r Cyffredin gyda chyflymder diail, bellach. Mae'r wrth- blaid wedi ei lladd, nid trwy resymeg, eithr trwy nerth y safnrwymydd yn unig. Agorir rhifyn Cymru am y mis hwn gydag erthygl ddeniadol ar Hanes addysg yng Nghaernarfon," ac mae croniclo yr hen frwydrau a gaed yno yn ysbrydiaeth i'r rhai sydd eto yn brwydro dros ryddid addysg y dyddiau hyn. Mae'r misolyn yn Hawn erth- yglau darilenadwy, a phery mor felus ei flas ag erioed. Y syndod yw fod Mr. Edwards yn abl i'w gadw i fyny mor dda fis ar ol mis. Gwareddd y duwiau Arglwydd Penrhyn o hyn allan, oherwydd mae'r Times wedi dod i'w amddiffyn. Unwaith y cymer y papyr hwn bwnc mewn Haw mae'n siwr o wneyd galahas o hono. Ar y mater hwn mae eisoes yn dra addawol-i'r gweithwyr.

0 BWYS I BAWB o BOBL Y BYD. Rhybudd Pwysig i Gymry Llundain. Cyn gosod eich Archebion am Nwyddau i gario ym mlaen Fas-. nach Laeth, mae'n bwysig i chwi ddanfon am brisiau. CASTLE & EVANS, DAIRY OUTFITTERS AND UTENSIL MANUFACTURERS, 60, SEYMOUR STREET, EUSTON SQUARE. Great Western & Metropolitan Dairies. LIMITED, With which are amalgamated the Great Western Farm Dairies Company, Ltd. And the Metropolitan and Suburban Milk Supply Association, Limited. 3. P. HODDINOTT") WILLIAM PRICE [ Managing Directors. J. HOPKINS ) Head Offioe- 9, Harrow Road, Paddington Branch Office- 169, WALMER ROAD, NOTTING HILL, and at G.W.R., PADDINGTON, L. & N.W.R., KILBURN and EUSTON; G.C.R., MARYLEBONE Analyst: Professor A. W. STOKES, F.I.C., F. This Company is in a position to supply Dairymen in any part of London with first-class Dairies well- cooled Milk in large or small quantities at reasonable •prices. Wholesale Vans to all Parts of London and Suburbs twice daily. For a SUPPLY of GUARANTEED PUKE MILK apply as above. Telephone— No. 229 Paddington and No. 199 Paddington. Telegraphic Address-" Farmership, London." THE DENTAL INSTITUTE 168, UPPER STREET, ISLINGTON. (Corner of Barnsbury Street). Principal Mr. H. OSBORN HUGHES. HIGH-CLASS ARTIFICIAL TEETH AT STRICTLY MODERATE PEES. The most modern and scientific researches in English and American methods by skilled operator (late manager of one of the larger practices in London). CONSULTATIONS FREE. HOURS 10 TILL 8.30 And by Appointment. Dymuna Mr. HUGHES, y perchenog, roddi ar ddeal i'w gyd-genadl y bydd yn ofalus i arolygll ya bersoaol bob gwaith a ymgymerir yn y lie. PEDR ALAW, Mus. Bac. Beirniad Cerddorol ac Arweinydd Cymanfaoedd. CVFEIRIAD- "PENDENNIS," LOUGHTON, ESSEX.