Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
[No title]
wl ? Y mae y cynllun rhag-grybwylledig o ddadleu yn gwneyd y tro pan yn ystyried y pethau anianyddol yn unig, ond y mae yn dwyllodrus pan yn penderfynu natur foesol dyn. Dywed rhai Anffyddwyr nad ydyw dyn ond yn hunan-ysgogydd materol, ac nad oes meddwl ganddo ogwbl-mewn gair, mai peiriant (auto. maton) ydyw. Dywedant fod corff dyn fel yr awrlais (clock). Pan y mae y pwysau i lawr, y mae y clock yn sefyll; ond coder y pwysau, a dyna'r awrlais yn symud. Felly dyn. Pan y mae y corff yn lluddiedig, a'r holl aelodau yn gwrthod ateb yr ewyllys, fod y corff yn galw am fwyd-eisieu dirwyn yr awrlais i fyny; ond y mae pob un a ilygaid yn ei ben yn gweled gwa- haniaeth dirfawr rhwng y ddau. Pan y mae yr awrlais yn sefyll, John sydd yn dirwyn y pwysau ond pan y mae John yn newynog, efe sydd yn porthi ei hun-y mae y peiriant yn dirwyn ei hun i fyny. Safai y clock am dra- g'wyddoldeb cyn y byddai yn dirwyn ei hun i fyny o gwbl. Sonier eto am ddyn, nad ydyw yn f6d cyf- rifol-nad ydyw ei gydwybod yn eiddo personol iddo, ond fod ei gyfansoddiad yr un fath a'r ci yn union; ac mewn amddiffyniad i'r dybiaeth yma, cymerir, er engraifft, dyn yn ysbeilio cosyn o gaws allan o'r siop. Pan gaiff y ci y cyfleusdra, gwna yr un peth; ond pwy yn y byd mawr a glywodd am gi yn cymeryd y caws yn ol, gan ei osod ar y counter, a theimlo ei fod yn edifarhau yn llwyr ddwys am ei bechod. Ond y mae dyn yn alluog i edifarhau, ac wedi gwneyd felly. Yn ddiamheu, y mae gwahan- iaeth rhwog dyn a'r creadur afresymol. Y mae meddwl yn perthyn i'r naill, tra nad oes ond greddf noeth yn perthyn i'r Hall. Byddaf yn dilyn yn mhellach, yr wythnos nesaf, ar y pwnc dan sylw, gan obeithio na fydd fy ymdrechion i gadarnhau meddyliau ieuenctyd ein gwlad yn mhurdeb a gwirionedd y grefydd Gristionogol yn ofer, oblegyd saif y gwirionedd hyd drag'wyddoldeb, pan y bydd damcan- iaethau ansylweddol a gwag Anffyddwyr wedi eu cyfrif yn mysg y pethau a fu. Eternal Truth, when yonder spheres sublime Pealed their first notes to sound the march of time, Thy joyous youth began-but not to fade- When all the sister planets have decayed; When 'rapt in fiye the realms of ether glow, And heaven's last thunder shakes the world below, Thou, undismayed, shalt o'er the ruins smile, And light thy torch at Error's funeral pile." HUGH S. GRIFFITHS (Gwynlais). Llantwit Fardre.
Man-gynilion trwy Lythyrnodau.
Man-gynilion trwy Lythyrnodau. Derbyniasom y canlynol oddiwrth y Post- feistr Cyffredinol i'w gyhoeddi :— Mewn canlyniad i'r draul a achosir wrth dderbyn gwaesafon (deposits) man iawn yn Mancydd Cynilo y Llythyrdai, ni dderbynir gwaesaf llai na swllt. Gan fod yr arferiad hwn yn rwystr mawr i'r cyfryw nas gallant roddi heibio ond rhyw ychydig geiniogau ar y tro, hysbyswyd yn y Senedd-dymhor di- weddaf y bwriedid profi cynllun newydd mewn rhai siroedd penodol, er gwneyd man- gynilion.yn gymeradwy trwy y llythyrnodau cyffredin. Daeth y y cynllun i weithrediad ar y 13eg o Fedi diweddaf mewn deg sir yn ngwahanol barthau o'r Deyrnas Gyfunol; ac yn ystod y saith wythnos y bu mewn gweithrediad, darfu iddo fod mor llwyddianus fel y bwriedir eangu yr arferiad i'r holl wlad. Bydd hyn yn dechreu ar ddydd Llun, Tachwedd 15fed. Ar ac wedi y diwrnod hwnw, gellir cael (yn rhad) yn mhob Llythyr- dy ffurfiau (forms) at wneyd y cynilion hyn. Mesurant 7 wrth 3 o fodfeddi, ac wedi eu cyfaddasu i gymeryd deuddeg llythyrnod. Ar ol llanw i fyny y ffurf hon, rhaid myned a hi i'r Llythyrdy lie mae Banc Cynilo, ac yno cymerir hi fel gwaesaf o swllt. Yn ystod y saith wythnos y bu y cynllun mewn ym- arferiad, y mae dros 14.000 o'r ffurfiau hyn wedi eu defnyddio, a 7,000 o gyfrifon new- yddion wedi eu hagor. Gan nad oedd hyn ond mewn un rhan o ddeg o'r holl boblog- aeth, gellir cyfrif y bydd i'r ffigyrau hyn gynyddu ddeg cymaint, pan ddefnyddir y gyfundrefn gan y deyrnas yn gyflredinol. A ganlyn ydynt y deg sir yn mha rai y profwyd y cynllun, wedi eu rhestru yn ol eu llwydd- iant ar gyfartaledd :-Aberteifi, Ayrshire, Kent, Aberdeenshire, Cumberland, Somer- setshire, Norfolk, Leicestershire, Down, a Waterford. Ar ol derbyn y ffurfiau llanw- edig hyn yn y Llythyrdai, trosglwyddir hwynt i'r Brif Swyddfa yn Llundain. Y maent yn dyfod i law yn lan a chyfan ac hyd yn hyn, ni fu yn angenrheidiol dych- welyd un oherwydd ei fod wedi tori."
[No title]
Y MAE y Farwnes Burdett-Coutts, wrth geisio gwella cyflyrau pysgodwyr tlodion y Deyrnas Gyfunol, wedi gwario dros gan' mil o bunau. MR. David Spencer, boneddwr o Coventry, yr hwn yn ddiweddar a gynygiodd anrheg o bare a thiroedd er adloniant i'r ddinas hono, a roddodd yn llaw Maer y dref, dydd Mawrth, wythnos i'r diweddaf, cheque am 4,000p. er cario allan y gwaith. SYR STAFFORD N ORTHCOTE YN AB ERHONDDU. —Dysgwylir y barwnig uchod, yr hwn oedd yn Ganghellydd y Trysorlys yn ngweinyddiaeth Arglwydd Beaconsfield, i dalu ymweliad ag Aberhonddu yn fuan, er bod yn bresenol mewn gwledd o eiddo Mr. Gwynne Holford, yr ymgeisydd Ceidwadol aflwyddianus yn yr etholia,d diweddaf. Y mae y Toriaid a'u gwleddoedd a'u anrhegion yn britho'r wlad er cysuro eu siomedigion yn yr etholiad diweddar. Diau fod y barwnig yn parotoi araeth fawr ar gyfer Aberhonddu. WARNING! RECKITT'S PARIS BLUE.-The marked superiority of this Laundry Blue over all others, and quick appreciation of its merits by the public, have been attended by the usual results, viz., a flood ef imitations, the merit of the latter mainly consists in the ingenuity exerted, not simply in imitating the square shape, but making the geneal appearance of the wrappers resemble that of the genuine article. The manufacturers beg therefore to caution all buyers to see Reck- itt's Paris Blue on each packet. 2183
AT Y BEIRDD.
AT Y BEIRDD. BYDDBD i'n cyfeillion y Beirdd, o hyn allan gy- feirio eu holl Gynyrchion Barddonol yn v modd ac i'r cyfeiriad canlynol MR. T. DAVIES (Dewi Wyn o Essyllt), Pontypridd. ( Gwladgarwr.)
ENGLYNION
ENGLYNION Ar briodas Mr. LEMUEL DAVIES, postman, Pen- gam, a Miss MARGARET JONES, o'r un lie. Ha I deuaist, Lem., o'r diwedd-yn ufudd I afael ymgeledd; 'Nawr o hyd, trwy'r byd i'r bedd, 0 rhodiwch mewn anrhydedd. Er ei glod, y llythyr-gludydd—fynodd Da fenyw ysblenydd Y ddau aeth pan ddaeth y dydd Yn gwlwm efo'u gilydd. Y fanon yma'n fwynwedd—a unwyd Ag anwyl ddyn callwedd Duwies serch fo'n gwneyd ei sedd Yn y ddau yn ddiddiwedd. Dau anwyl gydunwyd,—yn amodol Rwymedig fe'u dodwyd Yn gytun, yn yr un rhwyd, Rhyddion yn gaethion roddwyd. Dawnus gar a dynes gu,-llawn o serch, Lion ei swyn, yw Magi; Ac o'i fodd y llanc a fu Yn dyner yn ei denu. Bwriadodd Lem briodi-ei anwyl A'i hynaws, hoff, Magi; Y lanaf un eleni, Yn gyfoes deg, gefais di. Rhagorol oes o wir gariad—iddynt, A llwydd ar eu rhodiad, Ac ystwyth fywyd gwastad Gyda hi i godi had. Boed eu hoes heb ddim croesau,-a rhinwedd Gorono eu llwybrau; Mewn hedd y b'ont yn mwynhau Heddwch am hir flynyddau. Pengam. MEUDWY GWENT.
CYFLWYNEDIG
CYFLWYNEDIG I Miss MARY LEWIS, geneth fechan Mr. D. H. Lewis, grocer, a'i briod, Trecynon, Aberdar. Tallyho I i'r teulu hwn," Hosanna ni a'i seiniwn Hoender sydd yn rhandir serch A dania 'mryd i'w hanerch Wele un bert—eilun byw O'i thad a'i mam ddoeth ydyw. Mary sydd a m6r o swyn,—yn hudol Ynddi yn reddfol i ddenu yr addfwyn, A iach olud ei chalon Huda gerdd yr adeg hon. Ai nid dyma ymffrost Tommy,ei brawd? Ie, bri'r oil yw baby Cadwyn eu serch gwydn sy' A'u mawredd oil am Mary. Difyrwch anedifeiriol-ei mam Yw mwmian rhyw garol Uwch ei phen-gwasgu i'w ch61, A thyma eneth ddymunol! Parha 'i chathl i ddathlu-yn bybyr I'w baban anwylgu, A'i swynol her gusanu Y naws goeth ei mynwes gu. Hithau, tra'n gwenu, ei thad dry'n ganwr- Melody enaid yw mawl y doniwr A'i beraidd odlan, y pur ddyhidlwr, Ami i adeg y bydd yn ymlidiwr I groeeion dig erys yn dwr,—rhag sen, O'i fodd yn addien saif iddi'n noddwr. Diail swynion tlysineb-yr aelwyd A reola 'i hardeb Heb ddoll o fri, ni all neb Ddal undod ei boddlondeb. Yn ei chryd del, yn ochr y tan,—huno Am enyd wna'r fechan; Ond y fywiog nwyd fuan A gwyd glawr ei llygaid glan. Mae'r pet yn effro eto,-a gwanwyn Myg einioes yn dawnsio Yn ei gwedd gyfoethog o Hawddgarwch sy'n ddiguro. Dyna fwyniant, daw yn feinwen-hoew, Yn ddiwyd a thrylen Bywyd o wawl, byd o wên, Ac eilfyd Iwnc ei helfen. Y fun dlos, rho'f yn dy law Geinion am beidio cwynaw, A rho gus, yn wir, i'r gwr Y sydd yn gyfansoddwr Yna deuaf yn dawel, Yn hoff o roi eftn-ffarwel. Trecynon. GWALCH MEDI.
[No title]
DYWED y Law Times fod y diweddar Arglwydd Farnwr Thesiger wedi gadael i'w ysgrifenydd gymunrodd o l,000p. YN Oldham, dydd Sadwrn, wythnos i'r diweddaf, dirwywyd Richard Ward, grocer, i 20p. a'r costau, a'i housekeeper i lOp. a'r costau, am werthu gwirodydd heb drwydded.
Advertising
MAIR-ADDOLIAETH LLEW LLWYFO Allan o'r Wasg, ac yn gwerthu yn gyflym, BUDDUGOLIAETH Y GROES, ARWRGERDD, Gyda gwrth-ddadleuon yr Awdwr yn erbyn Beirniadaethau TAFOLOG, LLAWDDEN, a VULCAN, GAN LLEW LLWYFO. PRIS SWLLT. Tri chopi ar ddeg am archeb am ddeuddeg. Ymbilia LLEW LLWYFO am gefnogaeth ei gyf- eillion mewn cyfwng lied ddyrys. Diolchir am archebion buan, cyfeiriedig i L. W. LEWIS (Llew LIwyfo), 2388 Carnarvon. Birmingham Goods FOR AUCTIONEERS, SHOPKEEPERS, Jf HAWKERS, or ATHLETIC SPORTS. Illustrated Wholesale Catalogue postfree. Apply HENRY MAY (245), Birmingham. 2377 AT Y CANTORION. ARGRAFFIAD NEWYDD 0 WEITHIAU CERDDOROL Y DIWEDDAR J. AMBROSE LLOYD. Yn awr yn barod, GWEDDI HABACUO Pris ls. 6c. ADDOLIAD Pris lfc. Y ddau Nodiant ar yr un copi. Gostyngiad i Ymofyner a J. Ambrose Lloyd, Gros- venor Park Road, Chester; Wm. Hughes, Dol- gelley; Isaac Jones, Treherbert, a'r holl Lyfr- werthwyr. 2347 Eisteddfod Gadeiriol Pontypridd, 1881. CYNELIR TRYDYDD Eisteddfod Gadeiriol Pontypridd Sulgwyn, 1881. Ceir manyl- ion pellach ar fyr. Dros y pwyllgor, D. LEYSHON, Cadeirydd; JOSEPH DAVIES, Ysg., 2381 Graig Board School, Pontypridd. Ail Gychwyniad Eisteddfod Dewi Sant AGYNELIR yn Temperance Hall Aberdar y dydd olaf yn Chwefror, sef yr 28ain, 1881, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr llwyddianus mewn caniadaeth, barddoniaeth, a rhyddiaith. 1. I'r c6r heb fod dan 100 mewn nifer a gano yn oreu Bendigedig fyddo Arglwydd Dduw Israel (gan John Thomas); gwobr. 25p. 2. I'r c6r heb fod dan 40 mewn nifer a gano yn oreu "Y Gwanwyn" (gan Gwilym Gwent); gwobr, 8p. 3. I'r ugain a gano yn oreu Cydgan y Medel- wyr" (gan D. Jenkins, M.B.); gwobr, 3p. Ceir many lion pellach, yn nghyd ag enwau y beirniaid, yn y rhifynau dyfodol. Ysgrifenydd—J. M. WILLIAMS (Cynonfryn), 2379 78, Gadlys-road, Aberdar. Y gwir yn erbyn y byd, /|\ "Goreu arf, arfdysg." Eisteddfod Gadeiriol y Clochfaen, a Gorsedd Beirdd Ynys Prydain, A GYNELIR YN LLANGURIG, MEHEFIN 9fed a'r lOfed, 1881' PRIF DESTYNAU. IVcdr, heb fod dan 50 na thros 60 o rif, a gano yn oreu A gogoniant yr (Handel), gwel Cerddoriaeth Curwen, a Y Fordaith (Mendel- ssohn), gwel y Cerddor Cymreig gwobr, 30p., a llyw-ffon i'r arweinydd. I'r seindorf bres a chwareua yn oreu, Y Nef- oedd sy'n datgan" (Haydn) gwobr, lOp. Cy- hoeddedig gan Riviere a Hawkes, Llundain. Cywydd coffadwriaethol i Miss Hinde Lloyd, heb fod dros 100 o linellau gwobr, lOp., a bathod- yn aur. Pryddest, "Eglwys Llangurig," heb fod dros 200 o linellau gwobr, 5p. 5s., a chad air gwerth 3p. Am y darlun lliwiedig goreu mewn dwfr o Eglwys Llangurig gwobr, lOp. Rhestr gyflawn o'r testynau a'r beirniaid i'w cael gan yr Ysgrifenydd, ond amgau ljc. mewn 2 stamps. L. EVANS, Yay., 2375 Llangurig, Llanidloes. Eisteddfod Gadeiriol Mountain Ash. BYDDED hysbys y cynelir yr Eisteddfod uchod Ddydd LLUN SULGWYN, Mehefin 6ed, 1881. Beirniaid y traethodau a'r farddoniaeth, WATCYN WYN; y canu, yr enwog CARADOG. Llywydd y dydd, CHARLES H. JAMES, YSW., A.S., Merthyr Tydfil. Arweinydd, y Parch KILSBY JONES, Llanwrtyd. PRIF DDARNAU. "Hallelujah Chorus" (Handel), Novello's Edition," i gôr ddim dan 80 mewn rhif gwobr, 18p., a medal aur i'r arweinydd gwerth 2p. 2s. "Yr Haf" (gan Gwilym Gwent), i gor ddim dan 50 mewn rhif gwobr, 8p., a medal arian j'r arweinydd gwerth Ip. Is. Come, Bounteous May (Spofforth), i barti ddim dan 20 na thros 25 mewn rhif, male voices gwobr, 2p. 10s. TRAETHODAU. "Safle dyn mewn creadigaeth;" gwobr, lp. 10s. BARDDONIAETH. Testyn y Gadair (Awdl), "Y Sabbath," ddim dan 300 llinell; gwobr, 3p. 3s., a chadair yr Eis- teddfod gwerth 2p. Pryddest, "Iechyd," dim dan 150 llinell; gwobr, lp. 10s. Am y gweddill o'r testynau, &c., gwel y pro- gram, yr hwn sydd yn barod ac i'w gael am y pris arferol gan yr Ysgrifenydd, DAVID THOMAS, 2386 Primrose Hill, Mountain Ash. Ail Argraffiad CI Llawlyfr Moliant." OASGLIAD o emynau a thdnau at wasanaeth cynulleidfaoedd y Bedyddwyr, detholedig gan bwyllgor Cymanfa Arfon. Y tonau wedi eu trefnu a'u cynghaneddu gan J. H. Roberts, A.R.A. (Pencerdd Gwynedd).—Mae y ffaith fod yr argraffiad cyntaf o bum' mil o gopiau wedi eu gwerthu mewn mis o amser, a thros ddwy fil o archebion eto mewn llaw, wedi calongi y pwyll- gor i wneyd cytundeb a'r Meistri Novello Ewer & Co., Llundain, i ddwyn allan ail argraffiad yn arddull blaenaf y dydd, ac i ystrydebu {stereo- type) yr holl waith.— Bydd yn barod i'r farchnad yn mhen dali fis o bellaf. Telerau :— Pris yn y Solffa, wedi ei rwymo yn ddestlus fel o'r blaen If. 0 Hen Nodiant Is. 6c. Gyda blaendal yn unig. Telir cludiad gwer t punt ac uchod, ond codir 2žc. am bob copi trwy' post. Ni dderbynir stamps yn dal. Clieqnes a P. O.O. i'w gwneyd yn daladwy i gadeirydd y pwyllgor, y Parch. O. Davies, a'u danfon i'r ysgrifenydd-R. PRICE, 9, Segontium Terrace, Carnarvon. D.S.—Darperir argraffiad bras at wasanaeth y rp i. p wlpud yn ddioed. Y mae ychydig gopian o'r Hen Nodiant ar law, y rhai a ddanfonir fel engreifftiau ar dderbyniad bla-endal o Is. 6c. am danynt. 2680. Tabernacl, Treforris. CYNELIR EISTEDDFOD FLYNYDDOL y lie uchod Dydd Nadolig nesaf, Rhagfyr 25ain, 1880. Beirniaid-Eos MORLAIS a WATCYN WYN. Y DDARNAU: I'r cdr o'r un gynulleidfa a gano yn oreu "But as for his people," o Israel in Egypt; gwobr 20p., a medal arian i'r arweinydd. I'r c6r o'r un gynulleidfa a gano yn oreu "Y Blodeuyn Olaf," gan J. A. Lloyd; gwobr, 8p. I'r c6r o blant a gano yn oreu "Iesu'r cyfaill goreu gaed," o Telyn yr Ysgol Sul, gan Dr. Parry; gwobr, 2p.; ail wobr, 1p. Rhestr gyflawn o'r testynau, yn nghyd a phob manylien, i'w cael oddiwrth yr ysgrifenydd — 2389 REES JONES, Landore. Eisteddfod Undebol Briton Ferry. CYNELIR EISTEDDFOD yn y lie uchod, C dydd CALAN, Ionawr laf, 1881, pryd y rhoddir gwobrwyon am farddoniaeth, caniadaeth, adrodd, celfyddydwaith, &c. BEIRNIAID Y Canu.—CARADOG. Y Farddoniaeth.—DAFYDD MORGANWG. BARDDONIAETH Am y gan o glod oreu yn Gymraeg, wedi ei chyfieithu i'r Saesonaeg, i'r Gwir Anrhyd. Earl a Countess o Jersey; gwobr, 3p. 3. a thlws arian. CANIADAETH I'r c6r, heb fod dan 60 o rif, a gano yn oreu, Molwch yr Arglwydd (J. Thomas, Llanwrtyd); gwobr, 10p., a chadair i'r arweinydd. I'r cdr, o'r un gynulleidfa, a gano yn oreu, Glan Rhondda," o Ychwanegiad Llyfr Ieuan Gwyllt; gwobr, 2p. Ceir yr holl fanylion ar y Programme, i'w gael gan yr Ysgrifenydd,— THOS. M. JONES (Eryr Gwyllt), 2369 Briton Ferry. Eisteddfod Nelson, Llanfabon. BYDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD yn AJ Ysgoldy y Nelson, Llanfabon, ar ddydd Nadolig, 1880. Beirniaid y Canu,-D. T. PROSSER, Ysw. (Eos Cynlais), Treorci. Beirniaid yr A.drodd a'r Cyfansoddiadau, ac hefyd arweinydd y dydd, y Parch. G. REES, Penuel, Nelson. PRIF DDARNAU CORAWL. 1. I'r c6r heb fod dan 50 mewn rhif a gano yn oreu Their sound is gone out;" gwobr, 9p. a lp. i'r arweinydd. 2. I'r cor heb fod dan 30 mewn rhif a gano yn oreu "Nant y Mynydd" (o'r Cerddor); gwobr, 3p. a dwy gyfrol, un o'r Messiah ac un o'r Creation, i'r arweinydd. 3. I'r c6r o blant o dan 15 oed, ac heb fod o dan 25 mewn nifer, a gano yn oreu "Iesu, y cyfaill goreu gaed (o Telyn yr y'o{lol Sul) gwobr, lp. a pitchpipe i'r arweinydd. Caniateir i chwech mewn oed i'w cynorthwyo. Y programmes i'w cael am y pris arferol gan yr ysgrifenydd, DAVID BEDDOE, 2350 Nelson, via Cardiff. Drill Hall, Merthyr. CYNELIR EISTEDDFOD FLYNYDDOL c y TABERNACL, MERTHYR, yn y lie uchod, dydd Nadolig nesaf, Rhagfyr 25ain, 1880. BEIRNIAID Y ganiadaeth-Wm. PARRY, Ysw., arweinydd y Cambrian Choral Union, Birkenhead. Y farddoniaeth, adroddiadau, etc.—Y Parch. J. CEULANYDD WILLIAMS, Merthyr. PRIF DDARNAU: 1. I'r cor, heb fod dan 150 mewn nifer, a gano yn oreu The Heavens are telling," o'r Creation. Gwobr, 40p., a medal aur i'r arweinydd. 2. I'r c6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 mewn nifer, a gano yn oreu Y Blodeuyn olaf." Gwobr, 7p. 3. I'r cor o blant (ddim dros 16 oed) a gano yn oreu Jerusalem Nefol," o'r Perl Cerddorol (Rhif 3). Gwobr, 2p. 10s. 4. Am y bryddest oreu, ddim dros 150 o lin- ellau, i Fedd newydd Joseph o Arimathea." Gwobr, cadair dderw gwerth 3p. 3s. 5. Am Gan o Glod oreu i W. T. Craws-hay, Ysw., ar fesur "Llwyn Onn (8 penill); gwobr, lp. Is. Yn y Gymraeg neu y Saesonaeg. 6. Solo, •' Rho 'n ol fy eiddo, Weilgi" (gan Alaw Brycheiniog, Cefncoedycymer); gwobr, 10s. 6c. 7. Solo, Cymru Rydd (gan Alaw Rhondda, Ferndale); gwobr, 10s. 6c. Hefyd, bydd y gwobrwyon am y gwahanol solos a enwir ar y programme, oddigerth yr alto solo, yn 10s. 6c. bob un. Am fanylion pellach, ymofyner a'r ysgrifenydd- ion, gan y rhai y ceir y programme ,am y pris arferol. JOHN MORGAN, 32, Bethesda-street, Merthyr. EVAN MORGAN (Alaw Tydfil), 2359 10, William-st., Morgan Town. Public Hall, Treherbert. CYNELIR yr unfed EISTEDDFOD ar deftg N-/ yn y lie uchod DYDD LLUN (Nadolig), Rhagfyr 27ain, 1880. RHESTR O'R TESTYNAU. 1. I'r c6r heb fod dan 40 mewn nifer a gano yn oreu Y Blodeuyn Olaf (J. A. Lloyd), Gwobr, lOp. a thlws aur. 2. I'r cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu Yr Arglwydd sydd yn teyrnesu" J. Thomas), o Cronicl y Cerddor, Rhif ii. Gwobr, 4p. 3. Traethawd beirniadol ar "Wahanol gys- tadleuaethau yr oes, megys y rhai llenyddol, hap-chwareuol, chwareu pel o wahanol fathau, rustic sports, &c., &c. Pa rai ohonynt sydd foesol, a pha rai yn anfoesol ? Beth sydd yn eu gwneyd felly, a sut i'w hadwaen oddiwrth eu gilydd?" Gwobr, lp. 10s. 4. Pryddest, "Adda." Gwobr, 15s. 5. Casgliad goreu o "Frawddegau chwithig." Gwobr, 10s. 6. Cyfieithiad goreu i'r Saesneg o "Bydded," gan Watcyn Wyn. (I'w gael yn llyfr cyfansodd- iadau buddugol Eisteddfodau Carmel, Treher- bert pris 6c.) Gwobr, 10s. 7. Dau englyn i'r "Sarff" (gwel Gen. iii.) Gwobr, 5s. 8. Araeth ar "la" (pum' mynyd o amser). Gwobr, 5s. 9. Adroddiad goreu o eiriau Y Danchwa" (gan Honddu). Gwobr, 5s. Beimiad :—AaAPH GLAN DYFI, Ystalyfera. Rhestr gyflawn o'r testynau, &c., i'w cael am y pris arferol oddiwrth yr ysgrifenydd,- RHYS T. WILLIAMS, 2355 Abertoixllwyd, Treherbert. I DOMINION LINE TO CANADA AND THE ) UNITED STATES FROM LIVERPOOL. Composed of Twelve powerful and first-class Steamers. ——— To PORTLAND, sailing every Alternate Thurs. day. Cabin Fare, £ 10 10s. Assisted Steerage. Special rates for Agriculturists and Domestic Servants. Pamphlets on Canada sent free on application. TO NEW ORLEANS AND TEXAS. Via Cornnna and Havannah, sailing fortnightly. Cabin, £ 20; Steerage £6 6s. Surgeons and stewardess carried. Apply to the Managing Directors, Messrs. FLIM, MAIN, and MONTGOMERY, 24, James-street, Liverpool; or to the local agents. lifMAN LINE. 0 Lerpwl i New York dyddian Mawrih a Iau £ £ £ £ 0F ?tERLIX Dydd Iau, Tach, 18. Y OF ^EW YORK Mawrth, Tach. 23. CI iY OF PiICtlMOND IaU, Rhagfyr 2 CITY OF CHESTER Dydd Rhag& 9. CriY OF MONTREAL Mawrth, Rhagfyr 14. 0 Queenstown y diwrnod canlynol. SALOONS yn cynwys pob cysur a chyfieusdra S diweddar. Pris y Cludiad- 12, lf; 18 a 21 Guineas. Steerage, 6 Guineas, gyda der o twydydd wedi eu coginio a phob cysur. Tros- giwyddir Teithwyr y Steerage i Boston a Phila- delphia heb dal ychwanegol. Bookir Teitbwvt 1 u-?i j ■ran 0 r aleithiau nea Canada am brisiau neillduol. Ymofyner i WILLIAM INMAN, 22, Water street, Lerpwl; to John Bevan, Station Agent, Hengoed a Rhys Roberts, Bookseller, Morriston. neu unrhyw Oruchwyliwr yr Inman Line. L.153
To America.
To America. ?tat-es mail !? J f One of the following or other first-class full-powered STEAMSHIPS will be despatched from LIVERPOOL TO NEW YORK EVERY SATURDAY. Captains. ARIZONA (New). Captains. MONTANA WYOMING VCf1 NEVADA irvS7* WISCONSIN TwfJiy ALASKA BZtey- ptah to eSgpl?»™T0WN«"» RATES OF PASSAGE FROM LIVERPOOL TO NEW YOBIT Cabin From 10 to 20 Guineas, accordion to ac- commodation. ° Intermediate 8 Guineas Steerage Passage to New York, Boston, and Philadelphia £ 6 6s., including a plentiful supply of provisions, cooked and served by the Company's stewards. Passengers forwarded to all parts of the United States, and Canada; also, to San Francisco China, Japan, India, New Zealand, and Australia by Pacific Railway and Mail Steamers, at lowest through rates These Steamers carry Surgeon and Stewardesses free, and are provided with Smoke Rooms and Ladies Lounge Rooms on Deck, and Bath Rooms below; also Pianos. Passengers are recommended to obtain their Tickets from our Agents before leaving home For Freight and Passage apply to Guion and Co.. '.1?U^°rd"ftre,e,t' or 2o> Water-street, Liverpool! and 5, Waterloo Place, Pall Mall, London, s.w; or James Scott and Co., Queenstown; and for passage only to the Agents.- Rev. W. Harris 16, feanli A«Jrewn°TL Callaway, Outfitter, Mountain Ash; W. Thomas, Ry. Station, Glyn Neathl 0. Morgan, Siiuna Villa, Llanwyno Rd., Pont- ypndd; and O. Ihomas, Temperance Hall) Aber- dare Vlfred Copeiand, 6, Commercial Place, Aber- wi A>,(?ey' 1 Iterance Hotel, Neath; and Hurley, Matthew, & Co.. 28, Mount Stuart Sq., Cardiff; John Clarke, Pwllheli & Llevn District Humphrey Jones 3, Hi;fh Street, Portmadoc Arthur Irevor, Blue Bell Hotel, Conway; G. Jones, 10, James Street, Bangor W. J. Williams Sec. Quarrymen's Union, 7, Market Street Caer- narvon. L485
Advertising
LLINELL Y "WHITE STARlJ 0 E0YAMfrsSffi|rAT»8 RH YB UDD. Cymer Agerlongau y Llinell h* y Lane Routes wrth fyned a dychwelvd, y rhm, gytneradioyir gan yr Is-gadben Maury." L'ERPWL I NEW. YORK. Gan ddanfon teithwy- i bob rhan o'r Unol Dal. aethau a Canada. Y mae yr Agerlongau ardderchog canhTiol wedi eu penodi i hwy 10 yn wythnosol, fel y 6mlyn. ac yn cludo Llythyrau y Deyrnas Gyfunol o'r Unol Dalaethau. GERMANIC Dydd Iau. Tach °5 OILTK-LIC IVS;, M Marth' » BALTIC D.ydd Mawrth, Rhagfyr 21. 0 NEW YORK. Republic, Tach. 11 Celtic, Tach. 20 Y mae yr Agerlongau hyn yn lieihau y daith i r amser byraf ag sydd ddichonadwy, gan roddl y cysuron mwyaf ag sydd ddichonadwy i deith. wyr ar y m6r. Cyfartaledd y fordaith, 8J diwrnod yn vr Haf a 9J diwrnod yn y Gauaf. Y mae pob Hong wedi ei gwneyd yn saith raniadau dwfr-brawf. Yinae17 Saloon, Ladies' Boudoir, State Rooms ar Smoking Rooms yn nghanolbaith y llestr' ac wedi eu dodrefnu a'u gosod i fyny yn y modd mwyaf cyfleus a chostfawr, cynwysedis o Pi-mo* Libraries, Electric Bells, Bath-roomsf BaS Shop, &c. Saloon Passage, 15, 18, a 21 Guineas; Return Tickets i'w cael am brisiau llai. Y mae cyfleusderau y Steerage o'r radd uchaj, yr ystafelloedd yn neillduol o helaeth, wedi eu goleuo aioyru, a u cynesu yn dda a chaiff tetth- wyr o r dosbarth yma fod eu cysuron wedi eu hastudio yn fanwL Gweinyddesau yn y Steerage i weini ar v Gwragedd a'r Plant. Steerage Fares am brisiau llai. Drafts ar New York i'w cael yn rhad. Am hysbysleni a manylion pellach, ymofyner 9. in w* IS MAY, IMRIE, & Co, 10, Water-street Liverpool; a 34, Leadenhal L.485 Street, London, E.C. Agents,—David Rowlands, PenvoraiV. TJI Koherts W„odfi,ld Place, MofeS'; ft' Evans & Son, auctioneers, Pontypridd. QWYDDFA'R O Hyslsyoleni o bob mainti«li, ac yn mhS lliwiau.