Y Gwladgarwr

DTWEDD TBUENUS MR. T. J. JONES (AP GYNONWYSON). MR. GOL.Yn adroddiad eich gohebydd yn nghylch tynged ofidus y diweddar T. J. Jones, ymddengys y frawddeg ganlynol :— Hysbysir mai trallodion teuluaidd a effeith- iasant ar ei feddwl nes ei yru i gyflawni y weithred ofnadwy." Ni fu erioed osodiad mwy cyfeiliornus. Yn ystod y saith mis y buont yn briod, ni welwyd gymaint a chysgod o arwyddion trallod yn agos iddynt, ond yn hollol i'r gwrthwyneb. Mae'r fath ddywed- iad disail wedi achosi llawer iawn o siarad poenus a dialw-am-dano, heblaw ychwanegu a dyfnhau archollion y weddw drallodus. Mae y teulu, a pha un yr wyf yn hollol gyf- arwydd er's 25 mlynedd, wedi ei glwyfo i'r byw, ac yn benderfynol o'i wrthwynebu fel haeriad anngharedig a thramgwyddus. Os nad oedd y gohebydd yn amcanu hyn, bon- eddigeiddrwydd ynddo fyddai cydnabod hyny ar unwaith. Mae yn ffaith nad oedd y weddw yn gwybod dim am yr helynt hyd nes daeth y ceisbwliaid i mewn i hawlio yr arian neu'r dodrefn. Yn yr ymddyddan a gymerodd le y boreu hwnw rhyngddi hi a'r trancedig, gofynodd, Paham na fuasech yn dywedyd wrthyf, Tom 1" a'i ateb oedd, "Nis gallaswn ddywedyd wrthych, Kate." Nid yw yn perthyn i ni ar hyn o bryd i fyned ar ol y rhesymau. Mae yn iawn sylwi ddarfod iddi dderbyn mewn ychydig oriau zC.12 lis. 9c. tuag at ei ehynorthwyo. Heddweh i lwch y cyfaill gwir garedig, a Duw a fyddo yn nawdd i'w weddw drallodus.—Yr eiddoch yn wir- ioneddol, D. R. LEWIS. 33, Wind-street, Aberdar.

TRAMP MEWN SACHLIiN. Dydd Llun, o flaen Llys yr heddgeidwad, Littledean, dygwyd tramp o Birmingham o'r enw George Amos, ar y cyhuddiad o lad- rata cig eidion Americanaidd. Y boreu hwnw, pan y daeth y swyddog i'w gell, dyna lie yr oedd Amos yn noeth, ac wedi llosgi ei esgidiau a'i ddillad. Torwyd twll yn ngwael- od sach i'w ben ddyfod allan, a dau dwll i'w freichiau ac yn y wedd hono y dygwyd ef o flaen yr ynadon. Anfonwyd ef i gar char am ddau fis.

Dydd Llun, derbyniodd Mrs. Thomas, yr Half Moon, Pontypridd, y newydd galarus fod ei mab wedi ei ladd yn damweiniol ar un o reilffyrdd America.

GLYN EBWY. CYNGHERDD ARDDERCHOG.-Nos Fercher, Rhag. 18fed, cafwyd perfformiad rhagorol o'r cantata cysegredig "Daniel" (G. F. Root a W. B. Bradbury) yn nghapel Annibynol Libanus, Pontygof. Cadeiriwyd yn wir fedrus gan E. Groves, Ysw., Casnewydd. Braslun ddarllenydd, y Parch. J. Morris, Libanus. Arweiniwyd gan Mr. Daniel Jones. Chwareuwyd y berdoneg gan Mr. G. Stephens, a'r harmonium gan Miss M. J. Thomas. Cy- merwyd,y gwahanol gymeriadau gan y per- sonau canlynol :—Y Frenines (soprano), Miss L. Williams, Rhymni Brenin (basso), Mr. J. Powell; Daniel (baritone), Mr. M. Protheroe Ohwaer Azariah (mezzo-soprano), Mrs. W. Davies; Azariah (tenore), Mr. D. Davies Gyhoeddivr (tenore), Mr. T. Francis Uchel ac Is-lywyddion (tenores), Mri. W. Jones a J. Davies; chorus, Cor Cynulleidfaol Li- banus, yn rhifo tua 80 o leisiau. Wedi rhai sylwadau pwrpasol gan y cadeirydd, darllen- odd Mr. Morris fraslun o'r caethiwed Baby- lonaidd, &c., ac yna dechreuwyd y gweith- rediadau drwy chwareu yr overture ar y berdoneg a'r harmonium, yr hyn a wnawd yn ddeheuig iawn. Dilynodd y cor a'r chorus gwir fawreddog a swynol, By the rivers of Babylon," &c. Ni chaniata amser a gofod i ni yn bresenol i wneyd adolygiad ar y gwaith canmoladwy hwn ond da genym hysbysu y darfu i'r soloists, yr instrumentalists, a'r cor, fyned drwy eu gwahanol ranau yn ogoneddus, ae adlewyrchent glod uchel iawn ar yr ar- weinydd galluog. Ar gais y cadeirydd (yr hwn sydd yn gerddor medrus), ac ereill, gor- fuwyd ail-ganu rhai o'r solos a'r choruses. Yr oedd datganiad Miss Williams o'r unawd a'r cydgan cydfynedol, "How lovely is Zion," &c., yn effeithiol dros ben. Gwelais rhai o brif gerddorion y lie yn bresenol, a da genyf gael ar ddeall eu bod wedi eu boddloni yn fawr. Gwnaeth y cadeirydd araeth ddydd- orol iawn ar y diwedd. Dywedai ei fod yn teimlo yn ofidus am nad oedd y capel yn llawn. Dylai pobl Glyn Ebwy yn gyffrcdinol ddyfod i gael y fath dreat a gweled a chlywed y gwaith clasurol hwn yn cael ei berfformio. Rhoddodd ganmoliaeth uchel i'r arweinydd am ei lafur a'i ddiwydrwydd yn dwyn pethau i derfyniad mor llwyddianus. Hefyd, talodd ddiolchgarwch i Miss Williams a'r cor yn gyffredinol am eu hymdrechion a'u ffyddlon- deb yn cynorthwyo yr arweinydd, ac anogai hwynt i ddal ati a pherfformio y gwaith hwn eto mewn gwahanol fanau yn y gymydogaeth. Rhoddai ef bob cefnogaeth iddynt. Aw grymai Mr. Morris am iddynt wneyd hyny am ddim. Ond nid yw yn debyg y gwnant hyny, gan fod dysgu'r cantata wedi costio yn ddrud iddynt, mewn llafur ac arian. Cawsom ymgomiad pur ddifyr rhwng Mr. Groves a Mr. Morris. Terfynwyd trwy dalu y diolch- iadau arferol, a chanu y doxology. Yr oedd yr elw i fyned at drysorfa'r Ysgol Sul.—T. Puntan.

TALOG, GER CAERFYRDDIN. YR ADGYFODIAD CYTOF A'R MIL BLYN- YDDOEDD.—Traddodwyd darlith ar y pwnc uchod yn Bethania (capel y Bedyddwyr), nos Iau, Rhag. 18fed, gan y Parch. J. Thomas, Caerfyrddin. Cymerwyd y gadair gan Mr. J. Howells, Pantllyn, yr hwn, wedi gwneyd ychydig sylwadau pwrpasol, a alwodd y dar- lithydd at ei waith. Dymunol genym hys- bysu i Mr. Thomas fyned trwy ei waith yn rhwydd a deheuig, a chafodd pawb ag oedcT- ynt yn bresenol eu llwyr foddloni. Daeth cynulleidfa luosog yn nghyd, ac ymddygwyd yn weddaidd gan bawb. Fel arfer, talwyd diolchgarwch i'r darlithydd a'r cadeirydd ar y diwedd.—D. Davies.

RESOLVEN. CYFARFOD LLENYDDOL.—Cynaliwyd yr ail o'r cyfarfodydd hyn yn Jerusalem, nos Sadwrn, yr 20fed cyfisol, pryd y llywyddwyd gan Mr. Wm. Thomas, Pentwyn. Clorian- wyd y beirdd gan y galluog J. K. Jones. Enillwyd y gwobrwyon gan y personan can- lynol :-Adrodd y Salm, Ann Evans a Ann Rees darllen ar y pryd, David Hopkins a Jenkin Rees; y penillion i Byllau Glo Newydd Resolven," John Llewelyn (loan Eifryn) araeth ddifyfyr, Wm. Herbert a D. Evans. Awd trwy raglen faith, mewn ad- rodd, canu, ac areithio. Cyleilliwyd ar yr harmonium gan Master William Herbert bachgenyn 12 oed. Cafwyd cyfarfod rhagorol! YMADAWIAD LLEW NEDD. — Bydd genym air ar ymadawiad y cyfaill uchod yn un o'r rhifynau dyfodol.

CAERFFILI. CYNGHERDD. Y mae'r Nadolig wedi myned heibio eto, ac ni welir mwyach ond ei ganlyn- iadau, pa rai sydd yn amrywio yn ol fel y treuliwyd y dydd gan yr hil ddynol. Cerdd- oriaeth gafodd fwyaf o sylw yn Nghaerffili eleni gan ddisgynyddion Sant Cenydd. Bu Cor Bethel yn ddiwyd wrthi yn ymburotoi ar gyfer rhoddi cyngherdd am y waith gyntaf erioed yn eu capel gartref. Gwir eu bod wedi cynal cyrddau canu ac adrodd rhagorol o'r blaen ond dyma'r gyngherdd gyntaf, a throdd allan yn llwyddiant mawr. Yr oedd y rhaglen yn dangos chwaeth neillduol, a'r datganiad yn profi fod y cor wedi bod wrthi yn galed am y misoedd sydd wedi myned heibio. Agorwyd y cyngherdd drwy i'r dorf ganu ton. Wedi hyn, cafwyd anerchiad byr a phwrpasol gan y Parch. D. Richards, gweinidog llafurus y lie. Canodd y cor i ddechreu, We never, never will bow down (JudasMaccabceus); a chanlynwyd ganwahan- ol aelodau y cor, a chaneuon a darnau ereill o weithiau Handel, Dr. Parry, ac Emlyn Evans. Terfynwyd y rhan gyntaf o'r cyng- herdd drwy ganu Ar lan Iorddonen ddofn." Yn yr interval, cawsom anerchiadau pwrpasol gan Mr. H. Anthony, Bryn Cenydd, a Mr. Evans, Castle Cottage. Dechreuwyd yr ail ran drwy ganu For unto us a child is born (Messiah); a therfynwyd rhaglen gwir glasur- ol drwy ganu Engyl fyrdd (Emmanuel). Gwnaeth pawb o'r cor eu goreu i roddi bodd- lonrwydd i'r dorf fawr ddaeth yn nghyd i wrando. Arweiniwyd y cor yn ddeheuig gan y cyfaill diymhongar, Mr. John Butler a chyfeilliwyd yn fedrus gan y boneddwr ieu- anc parchus, Mr. S. E. Evans, Castle Cot- tage. Dymunwn longyfarch y cor ar lwydd- iant eu cyngherdd gyntaf.—Gastellydd.

ABERDAR. Cynaliodd y frawdoliaeth yn Nazareth eu gwyl flynyddol ar ddyddiau Nadolig a'r Sul canlynol. Dyma wyl a gedwid yn ofalus gan yr hen gyndeidiau i fod yn goffadwriaeth o enedigaeth ein Ceidwad. Dyma adeg braf i ni i syllu ar y Person, a thrwy yr olygfa i gael ein geni drachefn yn Seion. Ond y mae chwaeth y lluaws yn myned ar ol rhyw beth- au gweigion, megys diota, y chwareufa ffug- hanesol, neu ryw bethau swynol ac arwyneb- ol ereill. Onid yw yn ddifrifol meddwl mai dyna cyfeiriad gwyneb y lluaws ar yr wyl nodedig hon, ac yn yr oes oleu yr ydym yn byw ynddi ? Gobeithio y gwna y pregethau a glywsom droi ein cyfeiriadau i'r iawn ffordd, ac y cawn fod yn offerynau i gyfeirio ereill. Y cenadon oeddynt y Parchn. D. LI. Jones, M.A., Llandinam; J. Lewis, Caerfyrddin; David Jones, Llaneirwg a Daniel Williams, Llwynhendy. Llwyddiant fyddo ar eu llafur.—T. P. H.

BRYNAMAN. PRAWF JOHN HEIDDYN.-Nos Sadwrn, yr 20fed cyfisol, cawsom berfformiad o'r darn campus hwn yn ysgoldy y lie yma. Llyw- yddwyd yn hynod o weddus gan Mr. Llew- elyn, Albion House. Wedi cael can hynod darawiadol gan ryw frawd, dechreuodd y bechgyn ieuainc o Ystalyfera ar eu gwaith, ac aethant trwyddo yn well na'n dysgwyliad. Y mae y bechgyn hyn yn adroddwyr rhagorol, ac y mae yn werth gwneyd ymdrech er eu clywed. Cafwyd dwy gan ddoniol iawn ar y diwedd gan John Ffarmwr. Ymadawodd y dorf fawr wedi eu llwyr foddloni.-Ilamlet.

ABERTAWE. Rhoddwyd gwyl de i aelodau Ysgol Saboth- ol capel y Wesleyaid Cymreig, Tontine St., Abertawe, dydd Mawrth, Rhagfyr 23ain. Cynaliwyd cyfarfod adlonol yn yr hwyr. Llywydd, y Parch. D. Evans (Degar), gwein- idog y lie; ac arweinydd, Mr. Hughes (H. Llechryd), Bon-y-maen, Abertawe. Cymer- wyd rhan ynddo gan gantorion ac adroddwyr y lie, yn nghyd a rhai o gapelau ereill y gym- dogaeth. Daeth nifer dda yn nghyd. Caf- wyd cyfarfod rhagorol. Mynediad i mewn yn rhad.-Gohebydd.

CWMBACH, SIR GAERFYRDDIN. DYDD NADOLIG.—Y mae yn agos i ugain mlynedd er pan y bu yma ddim neillduol ar y Nadolig, ond eleni penderfynodd y bobl ieuainc, sef y cantorion yn benaf, gael cyfar- fod llenyddol a phan welodd yr eglwys (y (Methodistiaid) hyn, penderfynasant i'r YegoI Sul adrodd pwnc yn y prydnawn, a rhoddfte a bara brith i'r plant. Am un o'r gloch, daeth yr ysgol yn nghyd yn weddol gryno. Wedi darllen a gweddio, adroddodd y plant benod o'r "Tlws Arian," a holwyd hwynt gan Mr. Evans, ysgolfeistr. Aethant trwy eu gwaith yn ganmoladwy mewn adrodd, ateb, canu, &c. Yna yr ysgol fawr, fel y dywedir, yn adrodd y rhan flaenaf o Luc ii. Diweddwyd trwy ganu Moliant i'r Iesu gan y cor. Erbyn hyn yr oedd ychydig o wragedd da yr ardal a'r te yn barod, pryd y cyfranogodd y rhan fwyaf o'r plant ac ereill o'r wledd. Hy- deraf, y Nadolig nesaf, y bydd y te a'r bara brith i bawb o ddeiliaid yr Ysgol Sabothol, yn athrawon, athrawesau, &c., oil yn gytun, yn yr un lie. Am bump o'r gloch, dechreu- wyd y prif gyfarfod, pryd y cymerwyd y gadair gan y Parch. Thomas Job, a Mr. Evans, ysgolfeistr, yn arweinydd. Yr oedd cor y lie yn gwasanaethu, dan arweiniad Mr. John Lewis, yr hWlli a wnaeth ei waith yn ganmoladwy iawn. Rhanwyd y cantorion yn dri pharti, er canu eu dewisol ddarnau, a gwnaeth pob un ohonynt eu gwaith yn hynod dda. Canwyd dros ugain o anthemau, glees, &c., a chafwyd amryw areithiau, dadleuon, a barddoniaeth difyr ac adeiladol. Yr oedd y cyfarfod drwyddo oil yn wledd o'r fath oreu, a chapelaid llawn o wrandawyr astud wedi dyfod yn nghyd o bell ac agos. Cael ei gyffelyb yn fuan eto yw dymuniad-Un oedd yno.

BETHEL, HEOLFACH. Cynaliwyd cyfarfodydd adloniadol a rhan yn gystadleuol yn y capel uchod Nadolig, 1879. Llywyddwyd gan Mr. E. Richards (Oilynys), Nathan Wyn, a D. Evans, Ysw., Bodringallt. Beirniaid y rhyddiaeth, &c., Cilynys a Nathan W yn; y gofyniadau, y Parch. A. Roberts; areithio, Mr. Howells; y canu, Mri. J. Boner, D. Evans, ac Eos Hafod. Perdonyddes, Miss Winified Evans, Bodringallt House, yn cael ei chynorthwyo gan Misses Gwen a Alice Evans, yn nghyd a Miss Hannah Jane Morgan, Aberdar! Canu Ar ol fy anwyl fam goreu, nn Davies a Tegwen Rees. Canu Bu genyf'fam a thad goreu, W. Evans a Evan Jenkins. Canu y don Lewes goreu, Parti R. Bodycombe. Canu y d6n Rhosyn Saron goreu, Parti R. Roderick. Adrodd Ufudd a Phur goreu, Charlotte Ann Jones, Ann Davies, a Mary Davies. Ysgrif ar Timotheus; cydfuddugol, L. Lewis a B. Thomas. Tn phenill ar Ddaioni;" goreu, T. Williams. Ateb 10 gofyniad ar y pryd oddiar hanes Paul; goreu, D. Ware. Araeth ar "Brydlondeb;" buddugol, L. Lewis. Gwasanaethwyd yn y cyf- arfodydd gan y beirniaid a'r rhai canlynol Areithio-D. Williams, R. Bodycombe, (diacon- iaid), B. Williams, a D. Morgan. Adrodd-D. Williams, T. Evans, a Miss Martha Thomas. Canu-J. Jenkins, Miss Mary Williams, Miss Mary Bodycombe, Mrs. Peninah Thomas, a'r Gobeithlu, dan arweiniad Mr. D. Evans. Cafwyd cyfarfodydd da, buddiol, ac adeiladol. Deallwn fod Gobeithlu y capel hwn yn myned i ddysgn Cantawd Plant y Tlotty." Ati o ddifrif, ynte, fel y gellir rhoddi perfformiad o'r gantawd tuag amser y Pasg.—L. L.

MARWOLAET1I. Rhagfyr 23ain, yn mhreswylfod Mr. Evan Davies, Oxford Street, Aberdar, ei mab-yn- nghyfraith, Elizibeth Jones, priod Mr William Jones. Gadawodd amryw blant ar ei hoi, un o ba rai sydd yn Amerig, ereill yn Sir Gaerfyrddin, a'r lleill yn Aberdar, un o ba rai sydd yn Aberdar ydyw Mr. David Jones, 34 High Street. Bn yn aelod gyda'r Annibynwyr oddiar pan yr oedd yn ieuenc, ac ar adeg ei marwolaeth, yr oedd yn un o braidd Rhydderch ab Morgan, yn Bethel, Trecynon. Heddweh i'w llwch hyd foreu yr adgyfodiad.

M6r o gan yw Cymru i gyd." BETHANIA, TREORCI- CYNELIR EISTEDDFOD GADEIRIOL FAWREDDOG yn y lie uchod DTDD LLUN Y SULGWYN, Mai 17eg, 1880. PRIF DDARNAU I'r c6r, heb fod dan 60 mewn rhif, a gano yn oreu "Teyrnasoedd y Ddaear;" gwobr, j615, a chadair hardd i'r Arweinydd gwerth 22; ac hefyd 10s. am y Bass Solo. I'r c6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 mewn rhif, a gano yn oreu Their sound is gone out" (Messiah) gwobr, £7, a Baton hardd i'r Arwein- ydd gwerth jEl Is. I'r c6r o blant, heb fod dan 30 mewn rhif, a gano yn oreu "Yr U igorn a gan (Parry); gwobr, £ 2 10s.. a chyfrol bardd i'r Arweinydd. Bydd y programme, yn cynwys yr holl fanylion, yn barod yn fu&n, ac i'w gael am y pris arferol gan yr Ysgrifenyddion. W. PHILLIPS, Grocer, Treorci, Ysa. Gohebol. W. T. WATKINS, Bute-at., „ |„ JAMES THOMAS, Bute-st., „ Ysgrifenyddion 2212 Eisteddfod Siloh, Maesteg. CYNELIR yr Eisteddfod uchod ar y 15fed o C Fawrth, 1880. Beirniad y Ganiadaeth, Eos Morlais. Beirniad y Traethodau, y Farddoniaeth, &c., Mr. T. L. Roberts, Ysgolfeistr, Maesteg. PRIF DDARNAU CORAWL. Y; Gwanwyn (Emlyn Evans), i gdr ddim dan 50 o rif, gwobr £ 8. Mi a Godaf (Dr. Parry), i g6r ddim dan 30 o rif, gwobr £2. Pob manylion i'w cael yn y programme am y pris arferol. Ysgrifenydd—MORGAN LEWIS, 18, Union Street, Maesteg. Seion, Ystalyfera. OYNELIR EISTEDDFOD yn nglyn a'r VY capel uchod DDYDD NADOLIG, 1880. Rhoddir gwobr o -25 am y prif ddarn corawl, yn nghyd a llyfr drudfawr (yn traethu ar Gerddor- iaeth) i r Arweinydd. Ceir y Rhaglen mewn amser priodol. THOMAS HOWELLS, Ysgrifenydd, 2, Wesley Terrace, 2211 Ystalyfera. Swansea. THE HUGHES BROTHERS (LATE OF BOSTON, AMEBIGA) Are Open to Receive Engagements AS VOCALISTS, To sing in Concerts, Eisteddfodau, &c. rflHEY have travelled for over nine years in the -L United States, and for the last three years exclusively among the Americans in the Eastern States, PERMANENT ADDRESS HUGHES BBOTHEBS, 2210 ABEBGABNE, MON. CYDQANAU NEWYDDION I DDAU DEN OB A DAU FASS. 1.—1CYDGAN Y MEDELWYR. 2.-CYDGAN Y CHWARELWYR. 3.-RHYFELGAN DDIRWESTOL. Solffa, 3g. yt uit; Hen Nodiant, 4c. ijy un. Pob archebion, gyda'r blaeiidal, i'w danfon at yr awdwr,- D. JENKINS, Mus. Bac., ABERYSTWYTH. 2202 DYMUNA W. H. H El Hysbysu y cyhoedd ei fod wedi pwrcasu holl GYNGHORION MEDDYGOL MR. JAMES, CHEMIST, Yn nghyd a'i LYFR RHAGYSGRIFAU (PRESCRIPTION BOOK), fel y gall unrhyw berson a fydd yn dewis cael meddj giniaeth tebyg l r hyn cedd yn gael gan Mr. James ganddo yntau drwy ymholi. HEFYD, JAMES' CELEBRATED APERIENT GLOBULES (yn lie Castor Oil). BILIOUS AND LIVER PILLS. BALSAM OF HOREHOUND. A'i holl Feddyginiaethau ereill. ./9 89, a 90, Taff-street, Pontypridd. 2198 Rhyfel! Rhvfel! Rhyfel! Yn erbyn prisoedd uchel! SHOP ~NE W YDD GAN RICHARD JONES, WATCH- f- MAKISK, TOP CANON-ST., ABERDAR, j LLE gellir cael—Oriaduron (Watches), Awr- J-4 leisiau (Clocks), Dryehwydrau (Spectacles), ur' y prisoedd iselaf. Modrwyau Priodas hefyd beb amser mewn stje. Dymunwyf hefyd hysbysu y cyhoedd fy mod yn parhau fel arfer ar fynghylchdeithiau drwy g-ymoedd Aberdar a'r Rhondda. Diolchaf hefyd urn barhad o'r gefnog- aeth ag y mae fy nhad a miuau wedi gael er's 65 o flynyddau. 2180 r CAN —" TSIJVEL AO BERCH;" YN Y DDAU NOlJIANT. Y geiriau Cym- ~\7N Y DDAU NODIANT. Y geiriau Cym- _^a0a gan Watcyn Wvn a'r ge riau Seisnig gan W. L,. G-ardner. Y gerddoriaeth gan T. D. Williams (Eos Dyffryn), K, A. -vl. Pris, 6c. Yr elw arferol i lyfrwerthwyr. T'w chac] gan yr awdwr1A Pulross-road, Brixton, London, S.W. Bydd Eos DYFFRYN yn agored i dderbyn en- gagements i ganu mewn cyngherddau, ac i feirniadu mewn Eisteddfodau. 2188 OERDDORIAgTH Cyhoeddedig gan D. L. JOXES (Cynalatv),, B R I TON FERRY. VMOLWCH YR AKG .WYDD Anthem newydd, pris 4c., Sol tfa. 2g. Gan JOHN THOMAS (Blaenanerch), Llanwrtvd. Dywedai y diweddar Ieuan Gwyllt wythnos en ei farwo'a 'th. Yr wyf yr meddwl y dylech ddwy.! allan yr anthem 'Mol- wch yr Arglwydd' ar unwaith, fel y galler ei chael i fewn i waith ein Cymètnboedd Oerddorol y flwyddyn nesaf." "LLAWENYDD Y < T WA NW V N Rhan- gan i T.T.B.B. Pris 4c., Soi ffa 2g. Gan Proff. W. A. WILLIAMS (Gwilvm 'rwent). America. Y mae y dernyn newydd hwn yn un rhagorol iawn at wasanaeth Cyngherddau ac Eisteddfodau. "Y CYMRO DEWR:" Can wladgarol i lais baritone, o gwmpas hawdd Yn y ddau nodiant, pris 6c. Gan J AllIES PwrEHS (Afan Alaw). "DEWRION FILWYR IESU:" TÔll i gôrau plant. Yn y Sol-ffa, pris I g. JAMES PETERS (Afan Alaw); y farddoniaeth gan CYNALAW. CYMRU, GWLAD EIN TADAU Can a Chydgan. Yn y ddau nodiant, pris 6c. Gan D. L. JONES (Cynalaw); gyda, geii iau Oymraeg a Saesonaeg gan CRETDIOU De.bynia y gan hon ganmoliaeth uchaf ein prif gerddorion. "HEN WALIA, GWi,AD Y G-AN Can a Chydgan, pus 4c. Gan D. L. JONES (Cynalaw); y farddoniaeth gan D. JOUKPHUS DAVIES. Dy- wedai un bardd-gerddor am hon, Pa le bynag y clywaf ei chanu, maa yn swyno fy nghalon yn lg,n." GWAED PUR CROEN IACH! NERVES CADARN Y rhai a sicrheir trv/y gymeryd y Feddyginiaeth fwyaf Iwvddianus vr oes at BURO A CHRYFHAU Y GWAED, sef- H + eN-, Mho 0 (j|fcaa!a-IST3EE,333D.» Uvv AiiiiJ UicVVG Yw'r achos o'r Scurvy, Clefyd y Brenin neu'» Manwyniau, Blast, Piles, Gwynegon, Penddynod, Cornwydon, Hen Glwyfau, a phob Tarddiant ar y Cnawd, Chwydd y Glands, Inflammation y Llygaid, Stitches yr O'chrau, Poen Pen, Diffyg Traul, Danodd, Spleen neu Rheums, Gout, Fits. Melyn, Nerves Egwan, a llawer o'r Clefydau Benywaidd, Hen Ddystemper, d:C. Y mae y Pills Effeithiol hyn yn DADWREIDDIO PUB AFIECHYD O'R GWAED! Y mae yn deilwng o sylw fod y Pills Hynod hyn yn cryfhau ac nid yn givanhau y Gwaed, oblegyd eu bod yn cynwys yr essence, neu'r rhan weithredol 0 r lilysiau mwyaf effeithiol a welodd byd tuas? at BURO A CHRYFAU Y GWAED, a thrwy hynv vn' dwyn yr Afu, y Cylla, y Galon, yr Arenlu, v v;0eS'-K NePnes' Ymenydd i'w naturiol a> U JJ 1 weifchrediad. Y maent yn safe ac yn hawdd eu cymeryd, ac nid oes eisieu cadw mewn. yn yr amser. Pan bydd y Clefyd o hir barhad. dilyner arnynt am beth amser. TYSTIOLAETH BWYSIG. S™Gyda diolch yr wyf yn eich hysbysu o'r gwellhad gwyrfhiol a wnaeth eich Pills sef Hughes Patent Blood Pills i mi. Yr oeddwn wedi bod mewn blinder mawr gan Darddiant dros- yr holl gnawd, ac wedi cymeryd llawer o foddion Doctor am flwyddyn a chwaneg, eto dim lies, hyd 1 mi gael eich Pills chwi, y rhai yn bur fuan a,'m gwellhasant. Yn awr, yr wyf yn holl iach. fff allaf hefyd dyscio eu bod yn anflaeledig rhag y ljumbago. Hefyd, yr wyf yn brofiadol eu bod yn. dda neillduol rhag y Gwynegon. Yr.wyf yn anfon hyn er budd ,"cyhoedd wl hum 4. Pontypridd Road, Ferndale. Llawer ereill y gellir eu dodi yma wedi eu llwyr wellhau oddiwrth Fits, Inflammation y Llvsaid Rheumatism, Blast, Piles, Hen Glwyfau, Diiffyl Traul, &c., &c. RHYBUDD.—Mae llwyddiant y Peleni hyn wedi achosi llawer i'w dynwared, felly gofaler cael y Trade Mark" uchod (sef llun Calon) ar bob blwch, a r geiriau Blood Pills oddifewn a'r enw Jacob Hughes ar stamp y Llywodraeth; heb hvn twyll ydyw. J TRADE MARK "BLOOD PILLS." Cosbir pob fifugiad. -A-r werth drwy yr holl deyrnas am Is. l%c. zs. 9c., 4s. 6c. G-yda'r post Is. Sc., 2s. lie!' T -L A,TTS' ^C" °ddiivrth y Perchcnog—■ Jacob Hughes, Apothecarie's Hall, Llanelly,

dofigion yn brawf diymwad nad oes dim cy- maint a phibellaid o wladgarwrch yn mynwes- au y bobl hyny sydd yn derbyn eu miloedd o aur melyn y naill flwyddyn ar ol y llall. Fe • gynwysa y gair dim bob peth Cymreig yn L'erpwl y tu allan i gylch yr eglwys a'r capel, a cheir llawer o gymysgedd yn y fan hono. CYNHYRFIADAU GWLEIDYDDOL. Mae y deyrnas gyfunol, neu yn hytrach ddinasyddiou Prydain, yn dechreu teimlo fod yn rhaid cael cyfnewidiad yn y Llywodraetb, neu ynte diwygiad yn y dull presenol o lyw- odraethu. Dylid gwneyd prawf ar derfynu ymrafaelion cenedlaethol heb y magnel, y cleddyf, a'r bidog, gan fod y cyfryw gynllun- iau wedi methu a dwyn y byd i drefn. Nis geliir gwneyd yn well na rhoddi prawf ar gynllun newydd. Ond cyn y gwneir hyn, rhaid cael ein llywiawdwyr i deimlo yr angen- rheidrwydd o hyny, a'r ffordd debycaf i gyr- haedd yr amcan hwnw fydd gofaht pa fodd y gweithredir yn yr etholiadau Seneddol nesaf —dal trwyn pob ymgeisydd ar y maen llifo, hyd nes cael allan ei syniadau gwirioneddol ar wladlywiaeth, ac nid gadael iddynt redeg i mewn fel y de" isont. Mae llawer gormod o hyn wedi cael ei oddef yn Nghymru a Lloegr, fel y mae yn llawn bryd i'r werin ddweyd Hyd yma a dim yn mhellach, hyd nes cael allan sylfaen dy weithrediadau yn y dyfodol." Mae gormod o rywbeth tebyg i botio sir Aber- teifi wedi ei ddwyn i fwrdd y wlad, fel y mae yn ofynol cael ymborth mwy iachus o hyn allan, ac nid cynrychioli y werin o dan fan- tell, a byw yn mharlwr y pendefig, gan wneyd pob peth a fyddo yn tueddbenu tuag at lwydd- iant y cyfoethog, gan gwbl esgeuluso yr hwn sydd yn brif ysgogydd pob peth daionus a berthyn i'r Llywodraeth. Mae dichellion un blaid, a chyfrwysdra y llall, yn ddigon amlwg i'r llygadgraff fod tribyni mawr yn bodoli, a mawr angen am chwyldroad cyffredinol. Nid oes un amheuaeth nad oes llawer iawn o bydredd wedi meddianu gwladlywiaeth Pry- dain, fel nas gellir gwneyd yn well na chael gwaed newydd, chwedl y beirdd, yn y Wein- yddiaeth a chyn y ceir hyny yn drwyadl, rhaid glanhau a phuro Sant Stephan, a'r unig ffordd i wneyd hyny ydyw i'r wlad godi llais yn yr etholiad nesaf, a gwneyd i'r uchelwyr grynu yn eu hesgidiau o dan ddylanwad rheswm, barn, ac uniondeb,-dal gafael yn mreintiau y tugel, a dychwelyd cynghorwyr teilwng i Senedd y wlad. Rhaid cwtogi, gan adael o'r neilldu fil a mwy o bethau ellid gofnodi, ond amser a balla.—Yr eiddoch, CYMRO G.WYLLT.