Y Gwladgarwr

"Y Gwir yn erbyn y Byd. Yn enw Duw a ph:b dalont., EISTEDDFOD GADEIBIOL ABEBTA. WE. CYNELIR yr Eisteddfod uchod yn y Music HALL, DYDD LLUN SULGWYN, 1875. Y Llywydd i'w enwi eto. Arweinydd:—Gwilym Davies, Ysw., Byllfa House, Abercrave. Beirniaid y Ganiadaeth :—Eos Morlsis, a'r Mri. David Jerkins, Trecastell, a D. Bower, Dowlais. Beirniad y Rhyddiaeth a'r Farddoniaeth:- Mr. D. W. Jones (Dafydd Morganwg) PRIF DESTYNAU. Barddoniaeth. — Am y Bryddest oreu i'r «• Pagan." Gwobr, £ 10, a chadair hardd. Caniadaeth.—1. I'r Cor, heb fod dan 100 o rif, a gano yn oreu Y Danchwa (Alaw Ddu), i'w chael gan I. Jones, Treherbert. Gwobr, £ 40, a darlun (oil painting) i'r arweinydd. 2. I'r Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 50 o rif, a gano yn oreu Fy ngwlad," rhif 54 a 55 o'r Cerddor Cymreig. Gwobr, £ 15. 3. I'r Brass Band a chwareuo yn oreu c, Gloria" (12th Mass). Gwobr, £ 10. Bydd y programme, yn cynwys rhestr gyf- lawn o'r testynau, ynghyd a phob manylion, yn barod yn fuan, ac i'w gael am y pris arferol gan yr Ysgrifenydd, MORGAN THOMAS, Penihos, 868 Ystradgynlals, Swansea. C O 33 D-D U ON. B YDDED hysbys y oynelir EISTEDD- FOD IFORAIDD y lie uchod dydd LLUN, IONAWR y 25ain, 1875. PRIF DDARN CORAWL. I'r Cor, heb fod o dan 40 o rifedi, a gano yn oreu Their sound is gone out." Gwobr, X12; a gwobr hardd gwerth 92 1 Arwein- ydd y Cor ail oreu.-Belrntad, Bydd y programmes yn barod yn faan, yn cynwys yr holl fanylion, ao i'w cael gan yr ysgrifenydd am y pris aiferol. Dros y pwyllgor, JOHN A. LLOYD, Cwmpenmain. 898 Blackwood, Mon. LondonJBrass Band Journal., New IChristmas Music, ten new pieces are just ready. Sendfor Catalogue. NEW MILITARY BRASS INSTRUMENTS. VOLUNTEER Rifle. Corps, Bands, Bands in formation, &o., before purchasing any Instruments, should send for our Illustrated Sheet, with Drawings and Models of all the Instruments. These IDstrumeùts are of the very best London make, alj,d are the most perfect ever manufactured, elegant in model, solid In workmanship, and perfect in tune, while the price is within the reach of all country bands, whioh have only limited means at dis- posal for the purchase of Instruments.—Send for prices to R. DE. LACY, 41, Millbrook Road, Brixton, London, S.W. 908 Goreu arf, arf dysg." PUMED GYLOBWYL LENYDDOL SILOAM, GYFEILLON. "Dydded hysbys y cynellr yr WYL uchod, D djjdd GWENERY CROGLITH, 1875, dan nawdd Prif Foneddigion yr ardal. PRIF DESTYNAU. Traethodaeth— Am y Traethawd goreu ar Nodweddion rhyfeloedd yr Hen Destament," Gwobr lp. Is Am y traethawd goreu ar "y cynllun effeith- iolaf i ddiwygio Cerddoriaeth y Cysegr" Gwobr 12s. Barddoniaeth — Am y Bryddest oreu ar •" Gideon a'i dri chan gwr," heb fod dros 150 o linellau Gwobr JB1 Is. Caniadaeth—I'r C6r heb fod dan 30 mewn nifer, a gano oreu "Clyw o Dduw fy llefain," o'r Gerddorfa, Rhif 10 Gwobr X7, a Chyfrol o'r Gems of Welsh Melodies, wedi ei rhwymo yn hardd, i'r Arweinydd. Eto, i'r ail oreu, copi o Songs of Wales, gan Brinley Richards, i'r Arweinydd, I'r C6r heb fod dan yr un nifer, a gano oreu yr Haf," gan Gwilym Gwent Gwobr JE3. Llywydd—JAMES DANIEL, Ysw., Brynhyfryd A weinydd-Parch THOMAS THOMAS, Gyfeillon .Beirniad-LLEW LLWYFO Am bob manylion pellach, gwel y Programme, yr^hwn fydd yn barod erbyn y cyntaf o Ragfyr, ac i'w gael gan yr Ysgrifenydd am y pris arferol. Dros y Pwyllgor, W. B. REIS, Ysgrifenydd, 891 Gyfeillon, near Pontypridd Yn awr yn barod, pris 6c., trwy'r post 6ic., OYFALAF A LLAFUB (Capital & '■«*' ™ Labor,) GAW OYMRO GWYLLT. "TOOB aroheblon i W. LLOYD, Swydda'i • GWLADGAHWR, Aberdar. ■$*■ Yn y wasg, ac a gyhoeddir gn juan, Pris Sivllt. GOMER JONES O'B HENBAKT: SEF RHAMANT er egluro rhai o brif nod- weddau ac arferlou y Cymry, (cystadleuol yn Eisteddfod Freiniol Bangor,) gan Mr. JOHN D. THOJUS, fSeion,) awdwr ''Addfwynder yn Gorchfyga." BABN MATHETES AM DANO. "Darllen)fs 'GOMER JONES O'R HENBANT' yn ofalus mewn ysgrifen, a chefais lawer o fodd- lonrwydd a mwynhad yn y gorchwyl. Y mae'r iaith yn gooth, yr ardd ull yn ystwyth a swynol, a'r syniadau yn gyfaddas iawn i hs.)li y darllen- ydd. Dengys y BFdth gysurus o fod un o'r dosbarth gweithiol' wedi eynyrchu gwaith mcr ddyddorol a hwn, o dan yr anfantelsion mawrion sydd yn perthyn i'w gylch, nas gall anhawtderau poenus rwystrodyn o allu 800 ymroddiad i sicrhan iddoeihun safle anrhydeddua yn mhlith enwClg- ion llenyddiaeth moos. Os bydd cylohredhd y llyfr yn gyfattsl i'w dellyngdod, caiff yc ys- grifonydd fwy nag y mae awdwyr Cymreig yn dderbyn yn gyffredin, sef tM tellwng am ei lafar. Yr wyf I ar air a chydwybcd,' yn ei gymeradwyo isylwachefnogaeth ymarferol pleldwyr rhinwedd a ohrefydd yn y Dywysogaeth.MA.THETES. Anfooer archebton at yr awdwr, 28, Carno street, Rhymney; neu at Mr. G. J. Jacobs, Printer, Rhymney. 902 EISTEDDFOD UNDEBOL MOUNTAIN ASH. CYNELIR yr Eisteddfod uchod y N A'DOLIG nesaf &'r Sadwrn canlynol. TESTYN YCHWANEGOL. Am y Cwdyn goreu. Gwobr, 5s. Beirniad y canu: Mr. T. W. REES (Alaw Ddu.) Bydd y programmes yn barod ar y 14eg cy- fisol, yn cynwys yr holl destynau a'r manylion ereill angenrheidiol, ac i'w cael gan yr Ysgrif- enydd am y pris arferol. D AVID THOMAS, 852 Primrose Hill, Mountain Ash. BETHEL, CWMPABC. C. YNELIR all EISTEDDFOD FLYNYDDOL y lie uohod, GWENER Y GROGLITH, 1875. GWOBRWYIR Y Cor, heb fod dan 50 o nifer, a gano yn oren "Datodmae Rhwymau Caethiwed," .610.. Y Cor, heb fod dan 40 o nifer, a gano yn oreu "Let the hills resound," JB5. BEIRNIAID- Y Oanu-Mr. D. Bowen, Ebbw Vale. Y Traethawd a'r Farddoniaeth, &e. -Parch. O. Waldo James, Merthyr. Bydd y Programmes yn barod yn fDID. 903 LEWIS MILES, Ysg. EISTEDDFOD IFORAIDD ABERDAR. GAN mal yn Aberdar y cynelir Cynhadledd Flynyddol yr Undeb Iforaidd am y "flwyddyn nesaf, bydd i EISTEDDFOD FAWR- EDDOG gael el chynal gan Iforiaid y Dosbarth y dydd blaenorol i'r gynhadledd, sef y LLUN cyntaf yn GorphoDaf. Bydd i'r Pwyllgor Cyffredinol gyfarfod yn CALVARIA HALL, Rhagfyr yr 2ail. Cy- hoeddir y testynau, yn nghyd a phob manylion ynfuan.—Ar ran y pwyllgor, 886 D. R. LEWia. Oes y byd i'r iaith Gymraeg." EISTEDDFOD TBEHERBEBT. BYDDED hysbya y oynelir yr Eisteddfod B uchod yn y Public Hall, dydd GWENER Y GROGLITH, 1875. FRIF DDARN CORAWL. I'r C6r, heb fod dan 100 o rif, a gano yn oreu h Y Danchwa." Gwobr 30p. Bydd enwau y beirniaid a'r prif ddarnau ereill allan yn fnan. D, P. LEWIS, Ysg- 838 6, Dumfries-st., Treherbert TABERMACL. MAESTEG. "DYDDED hysbys y oynelir EISTEDDFOD B yn y lie uohod dydd NADOLIG, 1874. PRIF DDARN CORAWL. I'r C6r, heb fod dan 40 o rif, ?a gano yn oreu Mor hawddgar yw dy bebyll," gan J, Parry (Pencerdd America.) Gwobr lOp, I'r Cdr, heb fod dan 30 o rif, a gano yn oreu "Tavietock" a "Hamford," o Lyfr Tonau Ieuan Gwyllt Gwobr 2p. Bydd yprogramllne yn barod erbyn y 14eg o Fedi, i'w gael trwy y Post ar dderbyniad dau stamp, Beirniad y canu, y farddeniaetb, a'r oyfan- soddiadau, MrD Buallt Jonef, Garth, Brych. einiog. J, ROGERS, Yøg. 836 4, Golden Terrace, Maesteg. HYSBYSIAD. f)S digwydd i CHARLES JENKINS, mab Sarah Jenkins, gynt o'r Bwlchmawr, ger Solfach, sir Benfro, neu ryw un arall sydd yn ei adwaen, ac yn gwybod ei gyfeiriad presenol, weled y llinellau hyn,dymunirarno i ohebu a'r Purch J. Maurice, Blaenycwm, near Pontypridd, a gljia glywe^l peth o bwys mewn atebiad. 909 PUMED EISTEDDFOD GADEIB- IOL PENTBE YSTBAD. BYDDED hysbya y oynelir yr EISTEDD- FOD uchod dyddlau Llun a Mawrth Pasc, 1875, mewn pabell eang a chyfleus, dan nawdd prif foneddigion Cymru, pryd y gwobr- wyir yr ymgeiswyr buddugol mewn Rhydd- iaeth, Barddoniaeth, Caniadaeth, a Chwareu- aeth, ac amryw bethau ereill. PRIF DESTYNAU,-TRAETHA. WD. Am y Traethawd goreu ar "Mynachlog Pea- rhys." Gwobr 5p. 5s. BARDDONIAETH. Am yr Awdl oreu ar "AniM yn ei phryd- ferthwch yn dadgan gogoniant Dnw." lOp 10s. A chadair dderw. Am y gAn oreu o glod, yn Gymraeg, ar fesur Difyrwch Gwyr Harlech, i W. Rosser, Ysw., Arolygydd Gweithiau y Pentre. Gwobr 5p. Eto, yn Saesneg, ar fesur The Banks of the Dee. Gwobr 5p. Rhoddedig gan gyfeillion. CANIADAETH. I'r C6r heb fod dan 100 o rif, a gano yn oreu "Why my soul art thou so vexed," (un o ddarn- an y Crystal Palaoe am 1875 ) Gwobr 40p. A Metronome, Baton, a Chromatic Pitchfork I'r Arweinydd. I'r Cor o'r un gynulleidfa, ddim dan 50 o rif, a gano yn orpu "Yr Arglwydd yw fy Mugail," gan Pencerdd America. Gwobr 20p. I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 o rif, na ecillodd dros ICp a gano yn oreu "Deffro, Arglwydd," o'r Cerddor Cymreig, rhif y 3ydd. Gwobr lOp. CHWAREU AETH AR Y DELYN. I'r gwryw nen' fenyw a chwareno yn orea dalr o Alawon Cymreig, sef "Gwenith Gwyn," Codiad yr Ehedydd," a'r 51 Bardd yn el Awen," yn nghyda'r Variations ar y delyn deir-rhes (Tiiple Harp.) Gwobr 5p 5s., rhoddedig gan I. Davies, Yaw., Meddyg Gweithiau y Pentre. I'r gwryw neu'r fenyw a chwareuo yn oreu or y Delyn Droedawl (Pedal Harp,) yr Alawon Penrhaw," "SerchHudol," a Merch Megan,' yn nghyda'r Variations. Owobr 6p Sa., rhodd- 9 y It edig gan I. Davis, Ysw., Meddyg. Beirniaid y Telynau a'r Ganiadaetb, J. Parry, Ysw., (Pencerdd America); Dr. W. F. Frost, a Mr. R. Rees (Eos Morlais.) Beirniad y TraethodlPtu, y Farddoniaeth, &If Adroddiadau, &o., y Parch. E. Gurnos Jones, Talsarn, Arweinydd, R. Davies, Ysw., (Mynyddog.) Pianist, D. Bowen* Ysw., Dowlais. Ceir pcfb manylion pellach ar y programme, yr hwn fydd yn barod erbyn y laf o Dachwedd, ao i'w gael oddiwrth yr Ysgrifenyddion, am y pris arferol. DANIEL RODERICK, (Morlei»fryn), 4. Stone Row, ( Y D. R. THOMAS, Glenview Cottage, l g 869 Pentre Yatrad, Pontypridd.. WANTED, AT CHRISTMAS,— CERTIFIOATED TEACHER for the Der- went Tinplata Works Mixed School, Workington. Abstainer preferred. State terms, age, married or single, musical qual1.fi-. citlons, &c., to W. GRIFFITHS, Esq., Workfngton, Cumber- land. 906 PUBLIC HALL, TBEHEBBEBT. BYDDED hysbys y cynellr EISTEDDFOD B FAWREDDOG yn y Neuadd uchod, dydd Gwener y Groglith, 1875, tan nawdd rhai o brif foneddigion yr ardal, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn canu, adrodd, areithio, chwareu, &c. Treithawd Am y treithawd goreu ar Ddylanwad Meddwl ar Fater. Gwobr, X2 28.. Barddoniaeth: Am y bryddest oreu ar y "N ewyn dlweddaf yn India, yn nghyd ag ymdreohlon canmoladwy pobl Lloegr 1 ddiw&llu y dyoddefwyr." Gwobr, X2 2s. Caniadaeth: I'r cor, het fod dan gant mewn rhif, a gano yn oreu Y danchwa," gan. Alaw Ddu, i'w ohael gan I. Jones, Treherbert. Gwobr, JB30, a chadair gwerth 3p. 3s i'r arweinydd. I'r cor o'r un gynulleidfa heb fod tan 40 o rif, a gano yn oreu Mor hawddgar yw dy beb- yll," gan J. Parry. Gwobr, £ 15. I'r pai ti o wrywod, heb fod dan 16 mewn rhif, a gano yn orou "Comrades in arms." gwobr, X4 4s. ,I'r cor o blant, heb fod dan 30 mown rhlfa gano yn ore-a "If Y plentyn hardd" o'r Gerddorfa. Gwobr, £ 2. Beirniad y Ganiadaeth, etc.) — J. PARRY, Yaw., Aberystwith. Beirniad y Treithawd, Arweinydd, g-c. MYNYDDOG. Accompanist,— Miss BELL MORGAN, Treher- bert.. Bydd y programme, ya cynwys pob manylion, yn barod aoiJw gael gan yr ysgrifenydd, ar y laf o Dachwedd, am dri llythyrnod dimai. D. P. LBWIS, 888 6, Dumfries-street, Treherbert. MAE RHYS ETNA JONES Yn gwerthu DILLAD o bob math am y prisoedd rhataf. OVERCOATS i blant, bechgyn, a gwyr, yn barod. ] SUITS i blant, bechgyn, a gwyr, yn barod. AMBYW IAETH o Frethynau. GWDolr DJLLAD I fyny ar y rhybadd byiaf. 917 i_ EISTEDDFOD IFORAIDD. BYDDED hyabya y cynelir yr Elsteil ifo l uchod yn Ystafell y ROCK INN, P,ï, t- lotyn, ger Rhymni, Rhagfyr 26ain, 1874 pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol UJ.^VH Rhyddiaeth, Barddoniaeth, a Cherddoriaah. PRIF DESTYNAU. Am y Traethawd goreu ar Hawliau dyn fel aelod o gymdeithas wladol." Gwobr .81. I'r COr, heb fod dan 40 o rif, a. gano yn oreu Y Fordaith." Gwobr..65. Testyn Ychwanegol.-Pryddest ar "Gynhan&f toreimiog 1874." Gwobr, P. ynghyd a chad- air hyfryd i elstedd ami. ÄJn bolbmaaylzon pollaoli, cfmol y P'e-Awn .u<> yrhwn ellir gael gan yr ysgrifenydd am ge.n- og; trwy y post, ceiniog a dimai. 882 DAVID JAMES, 68,Forge street, Rhymai. Tra mdr tra Brython.' Heb Ddow, heb dd'm. Calon wrth g&lon.' 4 Mewn undeb mae grj in. SCIWEN, GER CASTELLNEDD. BYDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD B fawreddog Y y He uchod y NADLIG, Rhagfyr 25ain, 1874, pryd y gwobrwyir yr ym- geiswyr buddugol nnwo rhyddiaeth, barddon- iaeth, caniadaeth, adroddiadaeth, &o. TRAETHAWD. Am y Traethawd goreu ar Hanes Soiwen o'i deohreuad hyd yn awr gwobr, 15, R BARDDONIAETH. Amy Farwuadoreu i'r dtwoddar John Lloyd, ddim dros 100 llinell; gwobr, 2p. CANIADAETH. I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 mewn nlfor, a gano yn oren "Fy Ngwlad," gan J. Thomas Rhif 54 a 65 o'r Cerddor Oy. mreig; gwobr, 12p, a chyfrol o'r Gems of Welsh Melodies wedi ei rhwymo yn hardd I'r arwein- ydd, gwerth 12s 6u. I'r COr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu Mae Rhew-wynt y Gauaf," gan J. Thomas, Rhif 129 o'r Cerddor Cymreig; gwobr, 3p. I'r Cdr o'r un gynulleldfa, heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu Glan Rhondda," Rhif 76b o'r Ychwanegiad, llyfr tonau cynull- eidfaol Ieuan Gwyllt; gwobr, 2p. Bydd y programme ya barod erbyn y laf o Fedi, yn oynwys y gweddlll o'r testynau, ao i'w gael gan yr ysgrlfenyddion trwy y Post am ddau stamp ceiniog. D.S.—Yi hosanau a'r cyfansoddiadau beddug- ol I fod yn eiddo y Pwyllgor. Beirniaid: y Ganiadaeth, Mr D. YORATH (Eos Hafod); y Farddoniaeth, Mr. E. MORGAN Rhydderch ab Morgan.) WILLIAM RICHARLS, LEWIS JONES (Llew Llwyd), 819 Francis-street. Sciwen,