Y Gwladgarwr

TERFYSG ARALL YN LOUISIANA. EFROG NEWYDD, Hyd. 19.—• Mae terfysg pleidiau wedi dygwydd eto yn Jackson, Louisiana, pan laddwyd ymgeisydd Senedd- ol a phedwar dyn du. Mae yr awdurdodau wedi danfon am filwyr i gadw yr hedd weh.

ABEBDABE, 11, Commercial Place, October 19th, 1874. MADAM,— I purpose, on WEDNESDAY, the 28th instant, REOPENING my Showrooms with all the LEADING NOVELTIES of the Season in

MILLINERY, MANTLES, Costumes, Skirts, Furs, Gloves, Ties, Fancy Dresses, Homespuns, Hosiery, Trimmings, &c. I would call your special attention to our I COSTUME DEPARTMENT as, anticipating a great demand for these goods, my engagements are much larger than usual. I have also purchased a very large parcel of I BLACK, CASHMEBB, VICTORIA, SILK, warranted ,to wear, which will be sold much under value. THE FURNISHING DEPARTMENT Is well stocked with a good assortment of Brussels, Tapestry, Kidderminster and Felt Carpets, Counterpanes, Quilts, Blankets, Sheet- ings, Hearthrugs, &c. The Stock of Ladies' Outfitting. and Baby Linen well deserve your p, rticular inspection. Soliciting an early call and thanking you for past favours, I remain, yours obediently, HENRY LEWIS.

Yn y wasg, ac ar fod yn barod, BYWYD A THSITHIAU DB. LIVINGSTONE. Y trydydd argraffiad, wedi ei helaethu, gan y Parch. T. LEVI. Pr's dau swllt mewn liian. Cyhoeddlr gan Bees Lewis, SwyddfsVr .Fellten, Merthyr, ac i'w gael gan yr holl lyfyrwerthwyr. Anfonir archeblon yn uniongyrchol. Tra m6r tra Brython.' Heb Dduw, heb ddim. Calon wrth galon.' Mown nndeb nitte grym. SCIWEN, GEE CASTELLNEDD. B'YDDED hyabysy cynelir EISTEDDFOD fawreddog yn y lie uchod y NADLIG, Rhagfyr 25&in, 1874, pryd y gwobrwyir yrym. geiswyr buddugol mewn rhyddiaeth, barddon- iaeth, canladaeth, adroddiadaeth, &o. TRAETHAWD. Am y Traethawd goren ar Hanes Soiwen o'i dechreuad hyd yn awr gwobr, 15a. BARDDONIABCH. Am y Farwuad oreu i'r diweddar John Lloyd, ddim droa 100 ilinell; gwobr, 2p. CANIADAETH. I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 mewn riifer, a gano yn oren "Fy Ngwlad," gan J. Thomas, Rhif 54 a 55 o'r Cerddor Cy- mreig; gwobr, 12p, a ohyfrol o'r Gems of Welsh Melodies wedi ei rhwymo yn hardd i'r arwein* ydd, gwerth 12s 6u. i'r Cdr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu "Mae Rhew-wynty Gauaf," gan J. Thomas, Rhif 129 o'r Cerddor Cymreig; gwobr, Sp. I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu "Glan Rhondda," Rhif 76& o'r Ychwanegiad, Uyfr tonan oynull- oidfaol Ienan Gwyllt gwobr, 2p. Bydd y programni yn. barod erbyn y laf o Fedi, yn oynwys y gweddill o'r testynau, 100 ) w gael gan yr ysgrlfenyddion trwy y Post am ddaa stamp oeinlog. D.S.—Yr Hosanau a'r oyfansoddiadau i fod yn eiddo y Pwyllgor. c. Beirniaid •- y Ganiadaeth, Mr. D. YORATH (Eos Hafod); y Farddoniaeth, Mr. R. MORGAN Rhydderch ab Morgaii.) WiiixAM RICHARDS, LEWIS JONES (Llew Llwyd), 819 Francis-street. Sciwen, Eisteddfod Gadeiriol Middlesborough, Dydd Nadolig, 1874. PRIF DESTYNAU. (Gyfyngedig i Ogledd Lloegr.) 1. "Thanks be tj God," allan o Elijah. I'r eo" goreu, 20 gini. 2. Y farddoniaeth oreu ar unrhyw fesur, heb fod dan 200 o linellau na thros 300 o linellau, ar Ciafychiad ac Adferiad Heseoiah." Gwobr, .B2, a chadair. Bydd rhestr gyflawn o'r holl destynau yn barod yn ebrwydd, yn oynwys pob manylion, i'w chael ond anfon 3 llythyrnod dimai i'r Ysgrifenydd, JOHN LLOYD, 874 73, Albert Road, Middlesborough. CYNGHERDDAU! EISTEDDFODAU!! MR. JAMES SAUVAGE, Y^HERWYDD ei fod ar fedr newid ei bre- swylfod, a ddymuna hysbysu pawb a ddymunont sicrhaa ei wasanaeth mewn Cyng- herddan a.c Eisteddfodau, mai ei address rhag- l!aw a fydd, JAMES SAUVAGE, 873 University of Wales, Aberystwyth. Hybbysiad Pwysig i Drigolion Blaen- llechau. Ymae MR. WATKIN POWELL, London House, High Street, wedi ymgymeryd a chymeryd archebion am goffinau, a'u cael oddi- wrth Mr. Isaac Thomas, Aberdar, yr hwn sydd yn hollol adnabyddus trwy y gymydogaeth. Cofier, y mae List of Prices gan Mr. Powell, am bob quality ac oedran. 872 TYNEWYDD, LLANEDI, GEB PONTABDULAIS. CYNHELIR Eisteddfod yn y lie uchod dydd Sadwrn, Rhagfyr 26ain, 1874, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn rhyddiaeth, barddoniaeth, adroddiadau, achan- iadaeth, &c. PRIF DDARN CORAWL. Fel, y Brefa'r Hydd," o'r Gerddorfa; gwobr 3p., a biton hardd i'r Arweinydd. | Beirniad y rhyddiaeth a'r adroddiadau:- y, Parch. T. James, (Iago Ddu), Pontardulais; y farddoniaeth, Mr. Thomas Howells, (Hywel Cynon), Aberaman; y ganiadaeth, Mr. D. Howells, (Gwynalaw), Aberaman. Am y manylion pellach gwel y programme, yr hwn ellir gael gan yr Ysgrifenydd, am geiniog; trwy y Post, ceiniog a dimai. WM. DAVIES, (Glan Gwilly), Ysg. 871 Pontardulais. DRILL HALL,. MERTHYR. CYNBELIR degfed Eisteddfod Flynyddol y Tabernacl yn y lie uchod dydd Nad- olig, Rhagfyr 25ain, 1874. Sicrhawyd gwas- anaeth y boneddigion canlynol i feirniadu y ^gWahanol destynau Llywydd a Beirniad y F arddoniaeth; Parch. O. Waldo James, Merthyr; y Ganiadaeth Leisiol ac Offerynol, Mr. Edward Lawrance, (Cerddor Tydfil), Organydd Eglwys Dewi Sant, Merthyr; adroddiadau, Mr. Evan Roberts, 73, Thomas Street, Merthyr ysgrifenu, Mr. John Morgan, 2, Union Place, Merthyr; Free- hand and Map Drawings, Mr. Chas. Taylor; Architect, Mertbyr. 1. Prif ddarn corawl:—I Gor o'r un gynull- eidfa, heb fod dan 60 o rif, a gano yn oreu, c ,0 give Thanks unto the Lord," cyfansodd- edig gan Mr. Lawrance, (Cerddor Tydfil). Gwobr,20p. 2. I'r Seindorf Bres, (Brass Band), heb fod danl6o rif, a chwareuo ynoreu "Selectionsfrom the Opera of Tannhauser. Gwobr, lOp. 3. Prif ddarn Barddonol:—Am y Beddar- graff goreu i'r diweddar Barch. Ddr. Emlyn Jones. Gwobr, lp. Is. Programme, yn cynwys rhestr gyflawn o'r hoU destynau, a phob manylion pellach, yn awr yn barod, pris ceiniog a dimai mewn stamps, drwy y Post, gan LEWIS ROBERTS, Ysg., -17, Grawen, Brecon Road, Merthyr. 0»Y. Beirniad y gelfyddyd o wau Hosanau fydd Mrs. Crawshay, Castell Gyfarthfa, yrhon hefyd a addawodd yn garedig draddodi anerch- iad ar yr acWysnr. 870 EISTEDDFOD GADEIBIOL ABEBTAWE. CYNELIR yr Hatoddfod uchod DYDD V LITIW STRLGWYK, 1875. Rhoddi"gwobrvyon rhiagorol am Gerddor iaeth, Bar.-adonii>etR, Rhyddiaeth, Araethydd iaeth, hoJ Cyhoeddlr y manylion yn fuan. Dxos y ?wyllgor, l MORGAN THOMAS, Penrhos, 868 j Ystradgynlais, Swansea. a PUMED EISTEDDFOD GADEIB- IOL PENTBE YSTBAD. T> YDDED hysbys y cynelir yr EISTEDD- AJ FOD uchod dyddisu Llun a Mawrth Pasc, 1875, mewn pabell eang a chyfleus, dan nawdd prif foneddigion Cymru, pryd y gwobr- wyir yr ymgeiswyr buddugol mewn Rhydd- iaeth, Barddoniaeth, Caniadaeth, a Chwareu- aeth, ac amryw bethau ereill. PRIF DESTYNATJ,—TRAETHAWD. Am y Tra3thawd goreu ar "Mynachlog Pea- rhys." Gwobr 5p. 5s. BARDDONIAETH. r Am yr Awdl oreu ar "Anian yn ei phryd- i ferthwch yn dadgan gogoniant Duw." lOp 10s. A chadair dderw. Am y g&n oreu o glod, yn Nghymraeg a Saesneg, i W. Rosser, Ysw., ArolygyddGweith. iau y Pentre. Gwobr lOp. Rhoddedig gan gyfeillion. CANIADAETH. I'r Cdr heb fod dan 100 o rif, a gano yn oreu Why my soul art thou so vexed," (un o ddarn- au y Crystal Palace am 1875.) Gwobr 40p. A Metronome, Baton, a Chromatic Pitchfork i'r Arweinydd. I'r COr o'r un gynulleidfa, ddim dan 50 o rif, a gano yn oreu "Yr Arglwydd yw fy Mugail," gan Pencerdd America. Gwobr 20p. I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 o rif, na enillodd dras lOp a gano yn oreu "Deffro, Arglwydd," o'r Cerddor Oymreig, rhif y 3ydd. Gwobr lOp. CHWARBUAETH AR Y DELYN. I'r gwryw neu't fenyw a chwareuo yn oreu dafr o Alawou Cymreig, sef "Gwenith Gwyn," Codiad yr Ehedydd," a'r Bardd yn el Awen," yn nghyda'r Variations ar y delyn deir-rhes (Priple Harp.) Gwobr 5p 5s., rhoddedig gan 1. Davies, Ysw., Meddyg Gweithiau y Pentre. I'r gwryw neu'r fenyw a chwareuo yn oreu ar y Delyn Droedawl (Pedal Harp,) yr Alawon Penrhaw," "Serch Hndol," a Merch Megan,' yn nghyda'r Variations. Gwobr 5p 5s., rhodd- edig gan I. Davis, Ysw., Meddyg. Beirniaid y Telynau a'r Ganiadaeth, J. Parry, Ysw., (Pencerdd America); Dr. W. F. Frost, a Mr. R. Rees (Eos Morlals.) Beirniad y Traethodau, y Farddoniaeth, a'r Adroddiadau, &c., y Parch. E. Gurnos Jones, Talsarn. Arweinydd, R. Davies, Ysw., (Mynyddog.) Pianist, D. Bowen, Ysw., Dowlais. Ceir pob manylion peUach ar y programme, yr hwn fydd yn barod erbyn y laf o Dachwedd, ac i'w gael oddiwzth yr Ysgrifenyddion, am y pris arferol. DANIEL RODERICK, (Morleisfryn), ■> 4, Stone Row, ( Vho_ D. R, THOMAS, Glenview Cottage, ( 8 869 Pentre Ystrad, Pontypridd. EISTEDDFOD IFORAIDD ABERDAR. GAN mat yn Aberdar y cynelir Cynhadledd Flynyddol yr Undeb Iforaidd am y flwyddyn neaaf, bydd i EISTEDDFOD FAWR- EDDOG gael el chynal gan Iforiaid y Dosbarth y dydd blaenorol i'r gynhadledd, sef y LLUN cyntaf yn Gorphenaf. Bydd i'r pwyllgor gweithiol gyfarfod yn CALVARIA HALL, yr 22ain cyfisol. Cy- hoeddlr y testynau, yn nghyd a phob manylion ynfuan. Ar ran y pwyllgor, 886 D. R. LEWIS. Goriu ar! a da If dei^ysg, y gwr fo doeth yw arf dysg. EISTEDDFOD GADEIRIOL DYFFBYN TEIFI. C ynelir yr eisteddfod uchod yn LLAN- BEDR PONT STEPHAN, dyddiau IAU A GWENER, y lOfed a'r lleg o FEHEFIN, 1875. Y prif ddarnau cer&doiol: I'r cor, heb fod dan 60 o rifedi, a gano yn oreu, Worthy is the Lamb that was slain," (Handel). Gwobr, .£25. I'r cor, heb fod dan 60 o rifedi, a gano yn oren -The heavens are telling," (Haydn.) Gwobr, JE15. Cyhoeddlr yr holl destynau, amodau, a man- ylion ereill yn fuan. THOMAS LLOYD, Solicitor, ) DAVID JONES, Ddeunant, > Lampeter. D. LLOYD, Dolgwm House. ) Llanbedr, Hyd. 6fed Ysgrifenyddion. 887 CXIKDAUH, UWMTAWHI. W. GRIFFITHS,. LLYFRWERTHWR A Ddymuna hysbysu |y gwerthir ganddo bob math o lyfrau, yn gyflawn neu yn rhanau hefyd, rhwymir llyfran o bob math am brisoedd isel. Mae cyflawnder olyfrau Ysgol- ton Sabbothôl bob amser mewn stock r yn nghyda Beiblau mawrion, gydar eylwadau Peter Williams, ao ereill, wedi en rhwymo. yny modd goren. A ph, n L y bwriadwch brynu Peiriant Gwnio, oofiwch alw gydag ef. Gwerthir ganddo y Peirianau goreq j rhoddir blwyddyn o amser i dalu am danynt, neu 5 per oent o ddiecount am arlan parod. 875 EISTEDDFOD BRITOEFERRY. V "pkYMUNIR hysbysu y cynelir yr Eistedd- fod uchod dydd LLTJN, Tach. 9, 1874. Llywydd: DR. GRIFFITHS. I Arweinydd: PARCH. J. CEREDIG WILLIAMS. Beirniad: MR. W. T. REES (Alaw Ddu.) Prif Ddarnau. I'r C6r, heb fod dan 40 mewn nifer, a gano ym oreu 'Y Ford&ith,' o'r Cerddor Cymreig, Rhif 119 a 120; gwobr, £ 10 10s. I'r C6r, heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu 'Let the Hills Resouud,' gan Bricdley Rfchards; gwobr, f 2 2s. I'r C6r. heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu y DOn Gyniilleidfaol 'Palestina,' Rhif 140o Lyfr Tonau leuan Gwyllt, ar ygeJriau Am fod fy Iesu'n fyw gwobr, £ 2 2a. I'r blant dan 15 oed, heb fod dan 25mewa nifer, a gano yn oreu Our home, bright and fair,' o Songs Joy and Comfort; gwobr, 39s. Caniateir i chwech mewn oed ganu gyda'r plant l'r Drum and Fife Band, heb fod dan 20 mewn nifer, a chwareuo yn creu unrhyw ddwy Weleh Air gwobr, £ 2 2s. Am ychwaneg o hysbysrwydd a rhestr gyfleua o'r testynau gwel y programme, i'w gael am dair stamp dimai gan yr ysgrifenydd, THOMAS JAMES, 862 Baglan, Briton Ferry. TABERNACL. MAESTEG. BYDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD yn y lie uchod dydd NADOLIG, 1874. PRIF DDARN CORAWL. I'r C6r, heb fod dan 40 o rif, a gano yn oreu Mor hawddgar yw dy bebyll," gan J, Parry (Pencerdd America.) Gwobr lOp, I'r C6r, heb fod dan 30 o rif, a gano yn oreu "Tavistock" a "Hamford," o Lyfr Tonau leuan Gwyllt Gwobr 2p. ,Bydd y programme yn barod erbjn y 14eg o Fedi, i'w gael trwy y Post ar dderbyniad dau stamp. Beirniad y canu, y farddoniaeth, a'r cyfaa- soddiadau, Mr D Buallt Jones, Garth, Brych- einiog. J. ROGERS, Ysg.. 836 4, Gol den Terrace, Maesteg Capel Sul, Cydweli. pYNELIR CYFARFOD OYSTADLEUOL k)- yn y Capel uchod, am ddau o'r gloch dydd Nadolig, 1874. Prif ddarn. "Y gauaf," gwobr, JE3. Programme am geiniog, gan W. C. JENKINS, Ysg., 889 Pistyllgwyn, Cydweli. EISTEDBFOB UNDEBOL MOUNTAIN ASH. CYNELIR yr Eisteddfod uchod y NADOLIG nesaf a'r Sadwrn canlynol. TESTYN YCHWANEGOL. Am y Cwdyn goreu. Gwobr, 5s. Beirniad y canu Mr. T. W. REES (Alaw Ddu.) Bydd y programmes yn barod ar y 14eg cy- fisol, yn cynwys yr holl destynau a'r manylion ereill augenrheidiol, ac i'w cael gan yr Ysgrif- enydd am y pris arferol, DAVID THOMAS, r Primrose Hill, 852 Mountain Ash. PUBLIC HALL, TBEHERBEBT. BYDDED hysbys y cynelir EISTEDDFOD -D FAWREDDOG yn y Neuadd uchod, dydd Gwener y Groglith, 1875, tan Eawdd rhai o brif foneddigion yr ardal, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn canu, adrodd, areithio, chwareu, &c. Treithawd: Am y treithawd goreu ar Ddylanwad Meddwl ar Fater. Gwobr, £ 2s. Barddoniaeth: Am y bryddest oreu ar y Newyn diweddaf yn India, yn nghyd ag yrudreohion canmoladwy pobl Lloegr i ddiwallu y dyoddefwyr." Gwobr, Y,2 2a. Caniadaeth: I'r cor, het fod dan gant mewn rhif, a gano yn oreu" Y danchwa," gan Alaw Ddu, i'w ohael gan 1. Jones, Treherbert. Gwobr, JE30 I'r cor o'r un. gynulleidfa heb fod tan 40 o rif, a gano yu oteu Mor hawddgar yw dy beb- yll," gan J. Parry. Gwobr, £ 15. I'rpaitio wrywod, heb fod dan 16 mewn rhif, a gano yn oreu Comrades in arms." gwobr, X4 4s. Pr cor o blant, heb fod dan 30 mewn rhifa gano yn oreu, "Y pientyn haidd" o'r Gerddorfa. Gwobr, £ 2. Beirniad y Ganiadaeth, g-c., — J. pARRY2 Yaw., Aberystwith. Beirniad y Treithawd, Arweinydd, Sfc.—■ MYNYDDOG. Accompanist)- Miss BELL MORGAN, Treher. bert. Bydd y programme, ya cynwys pob manylion^ yn barod ac i'w gael gan yr ysgrifenydd. ar y laf o DAchwedd, am dri llythyrnod dimai..j. D. P. LKWIS, 888 6, Domfriee-street, Trehetbert.