Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

x MEISTRI A CHYNRYCHIOLWYR…

News
Cite
Share

x MEISTRI A CHYNRYCHIOLWYR Y GWEITHWYR YN NGHAERDYDD. Dydd Mawrth dlweddaf, cynaliwyd cyfar- fod rhtfbg y meistrl a chynryohlolwyr y glowyr ya Nghaerdydd. Er fod dys- gwyliad mawr ac unfrydol am ganiyniad y cyfaxfcd hwn, oddlwrth a elllr el gasglu am dano, ni phenderfynwyd dim braldd ynddo. Y mae yn ymddangos oddlwrth yr adroddiad hanerog a gafwyd, nad oedd cynrychlolwyr y gwelthwyr wedl oael dealldwrlaeth a'u gilydd ar bynoiau pwyslg, a'u bod fary nag unwaith wedi gorfod nsmduo er eydolygu arnynt. Yr oedd 33 o gynrychlolwyr yn bresenol, ya. cynrychioli pob dosbarth yn air Fynwy a Daheudlr Cymru. En harwetnwyr oeddynt Mri. Henry Thomas, Aberdar; Isaac Con- nick, Merthyr Henry Mitchard, Black- wood Gaorge Coles, Rhondda; William Abraham, Oasllwchwr; a Phillip Jones, Abeitillery. Rhoddwyd derbynlad croea- awus iddynt am dri o'r gloch, a dywedal Mr. Fothergill, ar ran y meistrl, y byddat yn dda ganddynt bob amser glywed yr hyn fyddal gan y gweithwyr i'w ddweyd, a'r hyn a ddymuneni gael. Dywedodd Mr. Mitchard mai yr amcan oedd dyfod i ddealldwrlaeth ar yr anghydfod presenol, eef cynwys y rhybudd dlweddaf a roddwyd allan gan y meistrl. Dywedodd hefyd fod gati y gwelthwyr wrthwynebiad i gymeryd gostynglad ar yr holl enllllon, ao yn 110 bod y meistri yn gwneud hyny, gofynodd iddynt wneud y goatynglad ar y dynell lo yn unig. Dywedai Mr. Henry Thomas pe buasal y 3add adran wedi el thynu yn ol gan y melstri, y buaaal gwaith wedi cael el gychwyn yn mhob lie, a'i unlg ddymunlad yn awr oedd cael cynadledd er tynu i fyny roolau er myned yn mlaen yn hapus. Yna dywedai Mr. Mitchard y dymunal efe am gynygiad I ostwng a chodi cyflogau yn unol a phris y glo yn y farohnad, yr hyn oedd wedi bod mewn ymarferlad yn air Fynwy am flynyddoedd lawer-sef pan oedd y glo yn 10a. y dynell, fod y glowr yn cael 2s. 4a. am of dorl, a 2g. y dynell o godiad am bob swllt y codal y glo yn y farohnad. Dywedal Mr. Fothergill fod yr hyn a gy- nygid gan Mr. Mitohard yn bwyslg, ond y byddai yn ddrwg gan gynghor y meistrl gymeryd mantafs o hono, am y byddai i'r lath gynllun fod yn achlyaur I ostwng llawer mwy ar gyflogau y glowyr na'r hyn yr oedd y meistrl wedi rhoddi rhybudd am dano, yn sefyllfa bresenol y farchnad, ao y byddal yn well iddo yatyrled el gynyglad eto yn bwyllog. Wedl ymddyddan pellaoft ar y mater, nod- odd Mr. Fothergill allan fod oryn wahan- laeth golygiadau yn eu pllth; ac er eu gallu- ogi i ddyfod yn unfarn, oa oedd yn ddichon- adwy, ymneillduodd y cynrychlolwyr am beth amser, a phan 'yr ail ymddangosasant, dywedodd Mr. Mitchard fod y dynlon yn foddlon derbyn 2g. y dynell am bob swllt o ostyngfad yn mhris y glo tal, gan gymeryd y safon yn 20s. Y byddai pris y glowr yr adeg hono yn 4s. y dynell hlr. Y cytunal efe am hyn ar ran sir Fynwy a'r Rhondda a gofynai hefyd i'r rhybudd gael el dynu yn ol yn gyfangwbl, aa yna yr elai y dynlon at waith, ac l'r meistrl roddi rhybudd am all ystyriad unrhyw reol am weithlo. Gofynodd Mr. Fothergill a oedd efe yn siarad dros yr oil. Dywedodd yntau el fod. Dywedai Mr. Henry Thomas fod dymun- iad yn mhlith y gwelthwyr am fwrdd ym- gymodol, trwy yr hwn y gellid terfynu un- rhyw annealldwriaeth rhwng y gweithwyr a'r melstri. Dymunal hefyd na byddal i cstyngiad yr bailers yn nyffryn Aberdar fod ond X5 y cant. Mr. Mitchard :—A ydych chwl yn barod i dynu yn ol y rhybudd dlweddaf. Os felly, fe a y dynlon at eu gwalth ar unwalth. Dywedal Mr. Oonnlck eu bod hwy wedi dechreu gweithio ar y drefn ddyddiol, ond ;tod y dyjiiou wedl ynjrwymo i beldio gweithio yn mhellaoh na nos Fercher ar y oynllun hwnw. Eu bod hefyd yn anfodd- lon t'r goetynglad o 10 y oant I gymeryd lie ar yr holl enllllon, am nad oedd rhai pethau wedi codi na gofltwng. Dywedodd Mr. Fothergill fod yr anhaws- dra yr oeddynt yn siarad am dano mor fychan, fel y credai ef nad oeddynt yn el ddeall. Mat yr unlg amoan oedd ganddynt hwy mewn golwg wrth el aefydlu, oedd hunanamddiByniad yn erbyn trefn o ym- osod arnynt yn rhanol, a bod y rhybudd yn myned yn ddirym y foment yr elal yr holl welthwyr at eu goruohwylion. Nid oedd gan y meistrl un amcan 1 barhau y drefn ddyddiol. Wedi peth siarad pellach, ao I gynryohiol- wyr y glowyr ddyfod yn ol o ymneillduad er dyfod i gyd-ddealltwriaeth, dywedodd llyw- ydd cynghor y moistri :-Y mae genyt i'ch hysbysu, ar ran y oynghor, wedi rhoddi ys- tyrlaeth ddifrifol i'r pwnc, nad allwn ddyfod i unrhyw benderfyntad amgen i'r un yn Mai 22, 1874; ond yn uniongyrchlol wedi i'n hyagrifenydd gael ei hysbysu fod yr holl ddynlon wrth walth yn yr holl lofeydd per- thynol i gymdeithas y meistrl, y bydd i'r 3edd adran gael el dileu. 0 barthed i adran y 4edd, y byddai i bwyllgor o bershenogion a gweithwyrgael ei apwyntio 1 gyfarfodynfuan, pan y byddai i'r pwno o contract, rheolau, a phethau erelll gael eu dadleu. Sylwodd y cadelrydd drachefn fod sefyllfa bresenol marchnad y glo a'r haiarn yn druenus, ac nad oedd awm gostynglad y cyflogau agos yr hyn ddylai fod yn ngwyneb y sefyllfa bres- enol ar bethau.

Y GWEITHFEYDD HAIARN.

CAUAD ALLAN YR ALOANWYR.

Y LOCK-OUT A'R ALCANWYR.

UNDER Y GOFlAlD.

Advertising

LLOFRUDDIAETH TYBIEDIG GWRAIG.