Y Gwladgarwr

JOSHUA L. MORRIS, Successor to Messrs. E. G. Price & Co.) VALUER, BUILDER, AND CONTRACTOR, Richmond Villas, Clifton Street, Aberdare, jfS PREPARED to Value Property for Pro- bate, Prepare Building Plans for the Local and Undertake Contracts for Building, 196. NATIONAL LINE. .!It Steamers of this Line are the largest Passenger Steamships Afloat. 8, from Liverpool to NtJUI York very Wednesday, and from Qudms- Sown every Thursday. NATIONAL STEAM SHIP COMPANY (LIMITED.) 21-4 uttw fttli-povsred British Iron Screw Steanx-efeips Ton*. Ships. Tons. Grog&n 6064 EXOXJLKB, Andrew. 8307 wpaik, towe 4900 tie* CIvsilh, Thomas. 4441 £ kompnon 4802 &o £ Ux»,Br&fg..<><<<< 8847 rttAxc*, Thomson.8571 EUIK, Lawson 8955 OAKADA, Webster. 8600 HILTBTIA Grijrffs., 8974 UOOKOL, Kemp 8600 DiafMAUK,Sumner, 3723 VTZL be Õ"oq' -fcjted from Liverpool to Now York as folio; (XLLAND.Wednesday, 11th Sept. RPAIN Wednesday, 18th Sept. CANADA Wednesday, 25th Sept. And from Qnisemjtown the following days. The Saloon accommodation on board these Steamers is aatar passed, the State-rooms being uimsualiy luge, and open f the Saloons, which are situated If the poop on » v.—the poop being ISO feet Sfc £ Lt. of Passage 12 Ii & 17 Gaiuea.1, ataording tel. swommodation in Stateroom-all haying aaioa psiviltga in Saloon. Return Tickets Tweuij-F:v« waiaesi. The Stcer&GT aoeomodntioc. is unequalled, for ejM*e, light, wnsl ventilation. Abundance of Frith.' Pr&viaioES aervad up eooksd by the Com- jjwuiy'a Stewards. Rates of fssaago on SS,edu#ad T«rma. Passengers booked through to AspimaaU,,—S«r. uco,—the inland towns of Canada and of the WmUtd Kitties on favourable terms; also, to Austra- 1* New Zealand. China, and Japan, at low fastowyjh ffticij via New York and San Frtmeiseo. ft#? Freight or Passage, apply to Who Ifffttionol Steam Ship Co. (Limited) 21 ii;11d 21. Water-street,, Liverpool, To N. £ J. CUMMINS, & BROS., QaMmstowu F. W. CAUNT, 4, Wkltcombe Streak, Abet- due; or to J. T. Morgan, 19, Glebelnnd Sheet, Kerthyi Tydfil; GEO. A. H. POTTER, & Co., Castle Square, Swansea; JOHN WHEELER, High Street, Brecon; WILLIAM EVANS Mansel SI, OtmmMthen;; CHARLES P. OWEN, London Road, Neath; John IL Nicholas. & Co.. Bote Docks. [8as L AGEB I NEW YORK. LLINELL Y "WHITE STAB" 0 L'ERPWL. Y MAE AgerioHgats aewyddlo# «wddese&-og y* OCEANIC fPUH^STEAM NAVIGATION COM- ■/ PANY, (Limited), wedi en WelIadn er riorfaant tatgiwyddiad bsan a chyrrolb.s m gyohwynant fel y emiyn :— BALTIC Sept. 5 I OCEANIC Sept. 26. ATLANTIC Sept. 12 | ADRIATIC Oct. 3. PIA itlw y* Qaeeaintofm, 1 dderjya teithwyr, r., Mydd Owvam-, Y mae yn ys ftgerioagtra hyai gyflisraoderatt tunlldttol i gabaa-deithwyv; y xsam y mkm, state-room, a yIItafeIImnocio ya midshipt, r mae meddyg & gcrachwva'fyx ar bob Hong. SALOON, £ 18 IBIS., a £16 Un, Return Ttekds, an brisoeedd gostyngol. &tømge,.£6 6&. Am hytbrsLal it mawylloa pttllachf ym'oijaeg a lSHAY. IMRIE, & CO., tat Indla-avenne, London, a 10, WateMt., Liverpool. S68L MBS. E. DA VIES, 4mS3z Grapes Inn, •29, UNION STREET, LIVERPOOL. DYMUNA Mrs. Davies hysbysu y cyhoe-dd a phawb y perthyn iddynt wybod, ei bod we& tost y cyByiltiad oadd rhyagddi hi a Mr. N. IL Jcnee, (Cymro Owyllt), yn y famach ymfndol, aad oes fyno M ag ef mwyach. Eto el bod Wid cyfciKO a Mr D. MOBOAH. brawd y Parch, J. It Morgftxi (Lleorwg), IJanelH, i'w chynorthwyo ya v faumach. Bymnaa Mrs. Davfeø ddatgan el tMmhtdM meyai diolchgar am y gefnogaeth y mae hi wedi eft gpel am bedalr biyaedd M bymtheg gan yrnfud- wyif Cymvn. Dymanst faysbysa hefyd e1 bod ya Suo&an I gadw ym mlaen y Grapes Inn, gobelthia y fflsiff hi bsirbad o gobwgaeth ymtadwyif Oymrn. Khoddit pob hysbysrwydd am hvyl ac agiar OIIpa I America, Australia, a phob parth o'r byd anion llythyr t't cyfeiriad uchod. Odfl ymfudwyr a fyddo yn dewia drin eu hym. bmh en htrnaia, a chaiff ereill eu hyjBbosith am fitdafan rhetymol. CJeir ywtogdy thydd I'w luggage. 412 L f r, ,t, YMFTJDIAETH ,a AO <. Ymfadwyr. M, M. JONES, (CYMRO GWYLLT), AMERICAN EAGLE, S4, Union Street, Liverpool. $riEIRr pob hysbysrwydd a chyfarwyddyd U partlxed ymfudiaeth i wahanol wledydd y &wy anfon Ilythyr Cymsaeg neu Saesneg i's «|&S»Iad ochod. Llety glan wo ymborth iachai 81811 kris rheny-ol- Gosodir y Cymry gyda'u gil- jdi mews congl ddewisol o'r llong, go nad i ba u.en byaag y perthynont. Br cyfarfod a dymnnladau ymfadwyr a theith- vfyr erdil, y mae genym Dr PBIVATB eang a chyl. yB ymyl y Dafam. Tellr pob oylw dyladwy 9 gyonr a dedwyddweh yr ymfudwyr gan y Oymro vwytU a James Rees, yr hwn sydd yn cynorthwyo 3* jr faa&acb.. Cofier y cyfeiriad, yn gymalnt nad oes an cy* flitiad rhyngwyf a neb onE. N. M. JONES, (OYMBO GWYLLT), 84, Union Street, LIVERPOOL. BIL-Gall y eawl a ddewiso, yn Aberdare a's <|8Aoedd, gael pob manyllon a obyfarwyddiadan 697 ymboII a Mr John James, Grown Hotel, Sfimjidtef, Aberdare, (diweddar o'r Bate Arms), yr hwn sydd newydd ddychwelyd gaitref wedi feb blynedd o arodad yn Nhwaethan Unedlg jinniirTria Ymholer yn Mountain Ash &IMr Daniel James, KaTtgatbnluu L 218.

COUNTY OF GLAMORGAN, to uit. A T a Special General Sessions of the Peace, held by ad j ournment, at the Town Hall, Cardiff, on Wednesday, the 28th day of August, 1872, before Robert Oliver Jones, Henry Hussey Vivian, Esquires, and others their associates, for the purpose of considering the provisions of an Act made and past in the present Session of Parliament, intituled, "An Act to amend the Law relating to procedure at Parliamentary and Muncipal Elections;" It was ordered that from and immediately after this Sessions, the Polling Places for the said County be at the several places hereinafter named, and that the list thereof be sent to all Magistrates of the County, and to all Overseers of the Poor of the several Parishes and Hamlets in the County, and that the same be advertized in all News- papers printed therein.

POLLING DISTRICTS. POLLING PLACES. m "At the Town of ABERAVON. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Aberavon, Mar gam, Baglan-Lower, | Michaelstone-Lower. At the Town of ABERDARE. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Aberdare (except the Ecclesias- Rhigos. tieal District of St. Margaret's). At the Village of ABERDULAIS. For the several Parishes, Hamlets, and Places of— Blaengwrach, Neath Higher & Mid- Dylais Higher and die, Lower, Resolven. At the Town of BRIDGEND. For the several Parishes, Hamlets, and Places Of- St. Andrews Minor, Laleston Higher, Bayden, Laleston Lower, Be ttws, | Llangeinor, St. Brides Major, I Merthyr Mawr, St. Brides Minor, Newcastle Higher, Coity Higher, Newcastle Lower, Coity Lower, I Ynysawdre. Ewenny, At the Town of BRITON FERRY. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Briton Ferry, I Glyncorrwg. IAtthe Town of CAERPHILLY. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Energlyn, ) Lanvabon, Hendredenny, I -p 1 ^n^e Park, V Eglwysilan. Rhydygwern, Rhydyboithan, Yan^' At the Town of CARDIFF. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Saint John the Baptist, Saint Mary, Cardiff, Cardiff, Eoath. At the Town of COWBRIDGE. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Cowbridge, I Lisworney, Colwinstone, St. Mary Church, Welsh St. Donatts, Nash, St. Hilary, I Pennine, Llanblethian, I Stembridge, Landough, Ystradowen, Lansannor, At the City of LLANDAFF. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Caira, Lisvane, St. Fagans, | Michaelstone-super- Parish of Llandaff, Ely, Llanedarne, Radyr, Llanilterne, I Whitchurch Higher Llanishen, and Lower. At the Town of LLANTRISANT. For the several Parishes, Hamlets, and Places of Llanharran, ) Pentyrch, Llanharry, I Peterstone-super- Llantrisant, Montem. Pendoylan, At the Village of the THREE CROSSES, LLANRHIDIAN. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Hstone, Pennard. Llanrhidian Higher, [ At the Village of LLANTWIT MAJOR. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Saint Athans, Llanmaes, St. Donatts, Llantwit Major, Eglwysbrewis, Llanvihangle, Flemingstone, Marcross, Gilestone, Monknash, Llandow, Wick. Llandow, Wick. At the Town of LOUGHOR. For the several Parishes, Ham,lets, and Places of— Llandilotalybont, I Penderry Higher and Loughor Borough, Lower. Loughor Parish, I At the Town of MAESTEG. For the several Parishes, Himlets, and Places of Cwmdu, Llangonoyd Middle. Llangonoyd Higher, At the Town of MERTHYR. For the Parish of Merthyr, and the several Hamlets therein. At the Village of MORRISTON. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Clase Higher, Parcel Mawr Higher, Clase Lower, Parcel Mawr Lower. At the Village of MOUNTAIN ASH. For the Ecclesiastical District of St. Margaret's, At the Town of NEATH. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Baglan Higher, Lantwit Lower, Blaenhonddan, Michaelstone Higher Clyne, I Neath Town, Coedfrank Neath Lower. Duffryn Clydach, At the Village of St. NICHOLAS. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Barry, I St. Lythans, Bonvilstone, Merthyrdovan, St. Brides-super-Ely, St. Nicholas, St. Georges, Penmark East & West, Lancarvan East, Peterstone, Lancarvan East, Peterstone, Lancarvan West, I Porthkerry, Llantrithyd, Wenvoe. Llanvithen, Tt the Village of OYSTERMOUTH. For the several Parishes, Hamlets, and, Places of — I Oystermouth, | Bishopstone. j At the Village of PENARTH. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- St. Andrews, I Lavernock, Cadoxton-juxta-Barry, Leckwith, Cogan, I Michaelstone-le-pit, Highlight, Penarth, Landough, Sully. At the Village of PENCOED. Coychurch Higher and Llanilid, Lower, St. Mary Hill, Llandyfodwg, Pencoed. Langan, At PONTABERBARGOED. For the Parish of Gellygaer and the several Hamlets and Places therein. At the Village of PONTARDAWE. For the several Parishes, Hamiois, and Places 0.1- Killebebyll, I Rhyndwyclydach Llansamlet Higher, Lower, Rhyndwyclydach Higher, Ynysmond. At the Town of PONTYPRIDD. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Glyntaff (Eglwysilian), I Llanwono (except the t -nr j Ecclesiastical District Lantwit Vardre, of gt_ Margaret>s). At the Village of PYLE. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Kenfig Borough, I Pyle, Kenfig Higher, Skerr, Newton, Tythegstone Higher Newton Nottage, and Lower. At the Village of REYNOLDSTONE. For the several Parishes, Hamlets, and Places of- Cheriton, I Oxwich, Killibion, Penmaen, Knelstone, Penrice, Llanddewi, ¡ Porteynon, Langennith, Reynoldstone, Lanmadock, Rossilly, Llanrhidian Lower, Walterstone. Nicholaston, At the Town of SWANSEA. For the several Parishes, Hamlets, and Places o St. John, Swansea, Higher Llansamlet Lower, and Lower, Swansea Town & Franchise, St. Thqmas. At the Village of YSTRAD, For the several Parishes, Hamlets, and Places, of- Parish of Ystradyfodwg, except Rhigos. At the-Village of YSTALYFERA. For the Parish of Languicke, and the several Hamlets and Places therein. THOMAS DALTON, 218 CLERK OF THE PEACE.

LLYFR Y MILOEDD, Ail .Argraffiad, gyda Ychwanegiad, Pris 6ch., ELFENAU GRAMADEG, AT wasanaeth ieuenctyd Ysgolion Llenydd- ol a Sabbothol, gan y Parch. J. LL. HUGHES. "Ceir ynddo ganoedd o reolau yr iaith, ac y maent wedi eu gosod mor ddeheuig yhddo, fel na raid i'r mwyaf hurt fethu eu deall. Gall fod o wasanaeth nid byehan ddechreuwyr."—PABCH. W. C. WILLIAMS, (Caledfryn.) "Bydd miloedd o'n cyfeillion ieu&inc yn llawen 1 gael hyd iddo. Gramadeg syml a rhad ydyw i rai y-i deohreu, a buasai yn anhawdd gwneud ti well at ypwrpas. PAROH. T. LEVI, Treforis. E "Dylai pob dvn ieuane, ac yn enwedig y rhai agarant ysgrifenu i'r wasg, fynu ei gasl &'i ddysgu yn gyntaf peth.PAROH. W. REES, D.D., (Hiraethog.) "Y mae yn cynwys crynodeb o'v peih -u mwyaf budd- iol i'w gwyhod mewn gramadeg. Y o.ynyg goreu o lawer at wneud d ysgu gr,iiiadeg yn bleser i'r ieuane."—PAHCH. T. PRICE, M.A., Ph. D., Aberdar. Anfonir ef yn ddidraul gydar Post on anfon 6 stamp ceiniog ac un stamp dimau i'r awdwr- Y eyfeiriad fel hyn,— REV. J. LL. HUGHES, Rehoboth, 5 Roads LIaneliy, 157. Carmarthenshire. UNIVERSITY COLLEGE OF WALES. THE First Session of this College will open on Thursday, the 10th of October, 1872. The educational staff will for the present consist of the Principal, a Professor of Classics, a Professor of Mathematics and Natural Philo- sophy, and a Teacher of Modern Languages. Arrangements will be made as soon as practi- cable for Lectures on Geology, Chemistry, and other cognate subjects. Applications for ad- mission to the College to be sent to the Principal, Rev. Thomas Charles Edwards, M.A,, Univer- sity College of Wales, Aberystwyth. An examination will be held at the beginning of the session, when several exhibitions of f20 each will be awarded. 211 At Beirianwyr (Engineers) y Stone Coal Line. BYDDED hysbys i holl Beirianwyr y Stone Coal Line yn Hendreforgan, Cwmllyn- fell, Brynaman, Gwauncaegurwen, Cwmaman, a'r holl gwm mor belled a Phontyberem a Phenbrey, y OYNELIR CYFARFOD o'r Dos- barth uchod yn CROSS INN, ger Llandybie, ar Ddydd Sadwrn, y 14eg o'r mis presenol, rhwng 10 ac 11 o'r gloch y boreu. 220. EISTEDDFOD ALBAN ELFED, ABERDAR, SSedi 16,1872. Trains Rhad! Trains Jihad!! SINGLE FARE for the Double Journey ar y Great Western, yn galluogi'r dal- iedydd i ddychwelyd tranoeth. Tocynau am brisoedd isel hefyd ar y Taff Vale. Ceir manylion pellach mewn rhifyn dyfodol. 221

TALI AD AU,— W. D., Llanfyrnach J. D., Ferndale T. H., Dinas.

Cyfeirier y GOHEBIAETHAU a'r ADOLYGIADAU, cc To the Editor of the GWLADGARWR, Canon-street, Aberdare." Pob Archebion a Thaliadau i'w gwneud i "Walter Llgyd, GWIADGARWB. Office, Aberdare."

DEDDF NEWYDD Y TRWYDDEDAU. Y MAE yn debyg nad oes yr un ddeddf wedi dyfod i weithrediad er's blynyddoedd sydd yn creu cymaint o gwnhwrf a'r ddeddf hon, ac nid oes amheuaeth nad oes effeithiau daionus yn dee4reu ei clianlyn eisioes. Yr ydym yn cael hefyd fod ansawdd y diodydd meddwol yn cyfnewid er gwell mewn lluaws o leoedd, a hyny o herwydd ofn y dirwyon am werthu diod wael a chymysgedig. Yr unig beth y siaredir yn ei herbyn ac y teimlir yn wrthwynebus tuag ati, ydyw y gallu sydd wedi cael ei roddi i ynadon lleol i benderfynu oriau cau y tafarndai. Y mae yn well gan y bobl sydd o wahanol olygiadau arypwnc hwn ufyddhau i'r awdurdodau Seneddol nag i awdurdodau lleol. Dylasai y Senedd ei wneud, fel na fuasai siarad mwyach yn ei gylch, tra nad all ein hawdurdodau lleol, ond mewn ychydig o amgylchiadau, benderfynu y pwnc yn foddhaol. Y mae yn ddigon i'r dosbarth hwn weled ar fod y cyfreithiau yn cael eu rhoddi mewn grym, heb fod a Haw yn eu gwneuthuriad. Nid oes amheuaeth na fyddis yn gofyn am welliant yn y ddeddf y tymor Seneddol nesaf, sef penderfynu pa bryd y mae cau tafarndai mewn trefydd by chain a gwledig, yn hytrach na bod eiddo Caerdydd, er esiampl, yn agored hyd 11 o'r gloch, tra y mae eiddo Abertawe yn gorfod cauad am ddeg.

LLADDEDIGION AR EIN RHEIL- FFYRDD. ODDIWRTH adroddiad seneddol sydd newydd ei gyhoeddi o barthed y damweiniau sydd wedi cymeryd lie yn ystod y flwyddyn ddiw- eddaf ar reilffyrdd Prydain Fawr, yr ydym yn cael fod cymaint a 404 wedi eu lladd, a 4,261 wedi eu clwyfo yn ystod y flwyddyn. Ond y peth rhyfeddaf yn yr adroddiad ydyw y cynydd mawr sydd wedi cymeryd lie yn nifer y lladdedigion. Mewn cydmariaeth i'r flwyddyn 1870, yr oedd y cynydd yn 118, a. dywedir fod y cynydd hwn yn fwy yn mysg gwasanaethwyr y reilffyrdd eu hunain, nag yn mhlith y teithwyr. Y mae yn ymddangos nad oedd rhai cwmniau, yn flaenorol i'r i flwyddyn ddiweddaf, yn rhoddi cyfrif, yn eu hadroddiadau, am y rhai a leddid o'u gwas- aethwyr eu hunain, ac mai dyna ydyw yr achos o'r cynydd. Wrth edrych dros yr ad- roddiadau, yr ydys yn cael fod y rhan luos- ocaf o'r damweiniau angeuol yn cael eu hachosi gan ormod rhyfyg ar ran y rhai a leddir. Nifer y rhai a laddwyd yn 1871, o herwydd esgeulusdra y cwmniau, oeddynt 12, tra yr oedd y nifer yn 1870 yn 65, yr hyn a ddengys welliant mawr. Nifer y tres- paswyr a laddwyd yn ddamweiniol y flwydd- yn ddiweddaf oeddynt 77, tra nad oeddynt y flwyddyn flaenorol ond 44. Cyflawnodd un yn fwy hunan-laddiad y flwyddyn ddi- weddaf na'r flwyddyn flaenorol i hyny, sef 16 yn erbyn 15.

Dydd SadwJn diweddaf rhoddodd Speaker Ty y Cyffredin ei anrheg flynyddol i'w weithwyr ar etifeddiaeth y Glynde. Yn ei anerchiad iddynt, hysbysodd y boneddwr anrhydeddua y carai efe roddi iddynt ddy- ddordeb personol yn llwyddiant a llywodr- aethiad y tir yr oeddynt yn llafurio arno. Er dwyn hyny oddiamgylch, efe a gynygiodd eu cymeryd oil i bartnership, gan addaw iddynt am yr arian a roddent allan o leiaf gymaint o elw ac a gelent yn ariandy cynilo y llythyrdy, a chymaint yn ychwaneg ag a dalai y fferm, hyd yn nod pe cyrhaeddai i 10 punt y cant.

Y mae dau ddyn o'r enwau Hobbe a Trevor yn awr yn ngharchar yn Wolverham- pton ar y cyhuddiad o fod wedi dyfod i feddiant o dros £1000 trwy dwyll. Y mae yn Neheubarth swydd Stafford luaws o ber- ;;vnau a honant; hawl i etifeddiaethau sydd wedi bod am faith amser yn chancery, aljl cyhuddiad yn erbyn y carcharorion ydyw. eu bod wedi myned oddiamgylch, gan gy- meryd amynt eu bod wedi cael eu nanfon gan yr Arglwydd Ganghellydd er gwneud ymchwiliadau mewn cysylltiad a hyny, a'u bod wedi derbyn llwgrwobrwyaeth arianol gan oddeutu deg a thriugain o bersonau.