Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
TERFYSG OFNADW Y YN YR IWERDDON.
TERFYSG OFNADW Y YN YR IWERDDON. Y MAE y Gwyddeiod wedi llwyddo unwaith eto i greu ystorm aruthrol mewn tref yn fcgogledd eu gwlad a elwir Belfast. Eu yn "frrth-darawiad o'r fath waethaf drwy y dydd y Sadwrn di>veddaf rhwng y Pabydd- lon a'r Protestaniaid. eithr dydd Sul y cyr- haeddodd llidiawgrwydd y pleidiau megys ei eithafnod. Ymosodent ar eu gilydd gyda 7 cynddaredd a'r dialedd erchyllaf! Yn 11c fciyned i'r addoldai ar v dydd sanetaidd fel bodau moesol a chyfrifol, ymgyfarfyddent yTl dyrfaoedd gelyniaethus a dialgar yn yr heolydd gan luchio cawodydd o geryg tuag at eu gilydd, a. defnyddio pob arfau, offer- ynau, a dyfeisiadau, er ceisio niweidio, clwyfo, a llofruddio eu gilydd. Yn lie fod Can a mawl yn adsain drwy Belfast, rhwygio yr awyr gan fanllefau croch a gwaed sych- edig y terfysgwyr. Teimlai preswylwyr tawel a gwir Grristionogol y dref y braw a'r dychryn dyfnaf. Torwvd y ffAnestri a dellt- "Wyd y drysau mewn amryw ystrydoedd, a torwyd hyd yn nod y dodrefn mewn Hawer o'r anedd-dai. Daeth i'r dref gyda y cyflymdra mwyaf, lu o filwyr, ac awdur- dododd y Maer hwynt i ddarostwng y cythryblwyr, ond cawsant eu gwrthwynebu yn y modd mwyat diysgog. Taniodd y terfysgwyr arnynt, a bu ymdrechfa frwd am ysbaid ond o'r diwedd, gwasgarwyd y dorf afreolus drwy nerth y pylor a'r bicell. Cludwyd yn agos i gant o bersonau clwyf- edig i'r dref.
GWYRTHIAU GAN ESGOB MARW.
GWYRTHIAU GAN ESGOB MARW. Y mae tywyllni, auwybodaeth, ac ofer- goeliaeth y werin babyddol yn dyfod yn finalycach yn ddyddiol. Arwydd-air yr offeiriaid yw "Anwybodaeth yw mamaeth duwioldeb," ac nid yw y dygwyddiad l'hyfeddol a'r amlygiad eglur o'r tywyllni towyaf a arddangoswyd yn ddiweddar 1newn tref, nid nemawr bellder o Rhufain, ond canlyniad naturiol ac anocheladwy y fiaith fod addysgu y lluaws yn gorwedd yn Jtollol ar ewyllysiau yr offeiriaid pabyddol. pymerodd yr hyn yr ydym yn cyfeirio ato e yn nhref Torredel Greco. Yr oedd yno yr hwn a gymerwyd yn glaf, ac a fu Yr oedd y trigolion yn oredu. yn ffrdarn fod yr esgob yn un o'r seintiau af santeiddiol a difrycheulyd, os nid Yn berffaith felly. Mor fuan ag yr aeth anadl einioes o hono, gosodwyd ei garff allan yn yr eglwys, ac oddiyno, ddydd y 5ed o'r mis hwn, cludwyd ei ran ddaearol i'r gladdfa. Eithr ni chyrhaedd- '\J;ryd mangre y marwolion heb gynyrchu eythwrf aruthr; oblegyd cyn myned i mewn <jrwy y pyrth, wele genadon yn brysio o'r ^ef gan gyhoeddi fod yr esgob marw yn Rwneud gwyrthiau,—fod un oedd a chloffni, ?r*o yn llamu fel yr ewig, yn berffaith jjch fod un arall wedi taflu ymaith ei ?ynbaglau, ac yn cerdded mor heinyf a'r ^°ewaf; ac fod un byddar yn llefaru, ac ^fyw rhyfeddodaucyffelyb. Gwyrthiau! ^yrthiau! gwvrthiau bloeddiai y dorf yn ^yffrous, ac ataliwyd y sawl oedd yn cludo Z corff rhag myned i mewn i'r gladdfa. r°dd yr orymdaith angladdol yn ol, ac fel y b p oedd yr arch yn cael ei ddwyn i mewn 1 eghvys Torredel Greco, gwaeddai y dorf j orphwyllog,—" bygwch allan y cleif- °Q, dygwch allan yr anafus," nes oedd y ^yn fyddarol. O'r diwedd, llwyddodd i fyned a'r corff eglwys, ac hyrdpiwyd i lawr groes ar<^d oddiar yr allor, a gosodwyd yr arch ei lie. Yr oedd yr esgob wedi ei wisgo ei ddillad offeiriadol, oud nid hir y bu- Yyd ei ddynoethi yn hollol drylawr. ,F °edd pob un mor awyddus am gael darn Wisg( gan gredu fod rhinwedd ynddi, fel r ^yddwyd mewn eiliad i wnertd corff yr Q '? druan, yn berffaith noethlymyn. l8l°dd otfeiriud y plwyf, yn eglwys pa b yeymcraiyr oJygfa ryfedd le, i ddar- pag- 7 werin fod oes y gwyrthiau wedi a oru^ 'ou dda ganddo dewi ar fyrdcr 11 lane am eifywyd. Daeth-v inaer yno a ychan o filwyr er ceisio taweluyter- fysg, ond nid oedd dim yn ticio. Y mae yn gwneud gwyrthiau!" y mae yn gwneud gwyrthiau oedd y cri dibaid. Ar unwaith canwyd clychauyr eglwys mor nerthol, fel y credodd pawb ag oeddent i z' fewn fod rhywb' th allan o 1(", a ruthras- ant allan i sicrhau yr achos; ac heb golli dim amser bolltiwyd drysau yr eghvys, ac yn fuan daeth i'r faugre ddigon o filwyr i wasgaru v dorf otergoelus a sicrhau llon- yddwch i'r corff.
UCHEL BRIS Y CIG.
UCHEL BRIS Y CIG. DVDT) Llun diweddaf, cynaliodd gweithwyr swydd Stafford gyfarfod cyfiredinol yn Han- ley, er cyd-gynghori pa lwybr i'w gymeryd yn ngwyneb uchel bris y cig. Yr oedd rhai miloedd o weithwyr yn bresenol, a phender- fynwyd yn unol mai yr unig lwybr effeithiol i iselhau y pris oedd i bawb ymatal rhag prynu hyd oni cheir y cig am saith ceiniog neu saith a dimai y pwys. Hefyd, mabwys- iadwyd cynllun er anfon deiseb i'r Senedd i erfyn am ganiatau, os oes modd, i anfon anifeiliaid yma o'r gwledydd tramor, yr hyn a atelir yn bresenol i raddau mawr, rhag ofn i'r anifeiliaid hyny ddyfod a'r pla i'r wlad hon. Dealler fod pla trwm ar anifeiliaid gwahanol wledydd y cyfandir.
TREFORIS. Nos Sadwrn diweddaf,
TREFORIS. Nos Sadwrn diweddaf, Awst y 17eg, cynaliwyd cyfarfod yn y Bri- tannia Inn, Treforis, gan Hammermen- Refiners, Puddlers, Bar-rollers a Thoddwyr y Beaufort Tin Plate Works, yn nghylch y short weight, y coacaers, ac amryw bethau ereill. Yr ydym yn gweled ein bod ni, fel gweithwyr tan, yn mhell ar ol pawb ereill gyda golwg ar sefyllfa fywiog y farchnad yn bresenol. Fel y mae yn hysbys, y mae pob angenrheidiau ar ein cyfer wedi codi ond am ein wages, nid yw un ffyrling yn uwch na phan oedd y farchnad ar y radd iselaf felly, y mae sefyllfa uchel y farchnad yn ein gwneud ni yn waeth yn lie yn well, ac yn awr, yr ydym, ar dir teg, yn penderfynu gofyn am ein hiawnderau, fel y gallwn fyw yn debyg i ryw fodau rhesymol ereill. Cais yr Hammermen a'r Refiners yw cael y short weight a'r coaclters yn rhydd. Bwriedir cynal cyfarfod ganddynt nos Sadwrn, Awst 24, yn y Bush Inn, yn yr hwn y penodir pwy sydd i fyned a'r genadwri at y meistri; gan hyny, taer erfynir ar bawb o'r gweithwyr i fod yn bresenol yno, fel y gallont ddangos ar un- waith i ba ochr y maent yn perthyn, a siarad dros eu hiawnderau eu hunain. Hefyd, dymunir hysbysu rhai o'r gweithiau cylch- ynol y bydd cyflawn roesaw iddynt i ddanfon cynrychiolwyr i'r cyfarfod yma; oblegyd "mewn undeb y mae nerth."
ADMIRALTY JURISDICTION.
ADMIRALTY JURISDICTION. In the County Court of Lancashire, holden at Liverpool. THE BRITISH SCHOONER "ANNA ANN." MORRIS ANTHONY, Master. (Nos. 399 & 400) WHEREAS on the 22nd day of June, 1872, Edward Owens, of 5, Court, Brook- street, Liverpool, in the County of Lancaster, mariner, obtained a decree in this Court against the British Schooner or vessel "Anna Ann," ani. against the Defendants, (the owner or owners thereof unknown,) in the sum of .£10 16s. 5d., in a suit for wages with costs; and whereas on the 6th day of July, 1872, Edward Gardner Willoughby, of Birkenhead, in the County of Chester, the owner of the Steamer Birkenhead, and the master and crew thereof obtained a decree in this Court against the said Schooner "Anna Ann," her tackle apparel and furniture, and against the Defend- ants, (the owner or owners thereof unknown,) and the Cargo now or lately laden therein, together with the freight due for the transpor- tation thereof, in the sum of .£25 in a suit for salvage with costs. This is to give notice, that if the owner of the said Schooner does not, within four clear days from the date of this notice appearing once in the GWLADGARWR (Aberdare) Newspaper file pi-recipes, applying to have the said Suits reheard, the said Schooner or property, to which the Suits relate, Trill be sold in execution. Dated this 10th day of August, 1872, JAMES F. WATSON, lh ylsirar of the Court, Honrs of attendance at the Office cf the- Registrars, No. 80, Lime-street, Liverpool, from 10 till 4, except on Saturday, when the Office will be closed at one. [207 j
TRYDYDD EISTEDDFOD CARMEL,…
TRYDYDD EISTEDDFOD CARMEL, TREHERBERT. YNELIR yr EISTEDDFOD uchod, DYDD I-J ISTADOLIU, Rhagfyr 25ain, 1872, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn Ehyddiaeth, Barddouiaeth, Adrudd, a Chaniad- aeth, &c. Llywydd,—Parch. D. Thomas. Tonypandy. Beirniaid,- Y Ehyddiaeth a'r Farddoniaeth, &c., Mr. D. Jones, (Dafydd Morganwg.) Cwm- ditr, Aberdiir; y Ganiadaeth, Mr. Robert Rees, (Bos Morlais,) Abertawe. TRAETHODAU. £ S. d. Am y Traethawd goreu ar Ddylan- wad y naill ddarganfyddiad celfyddydol ar y llall, a dylanwad yr oil ar wareidd- iad." 110 BARDDONIAETH. Am yr Arwrgerdd oreu i'r Cur Cym- reig ar eu hymweliad a Llundain. 110 CAN IA DAETH. 1'r COr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 o rif, a gano yn oreu "Teilwng ydyw'r Oen," (Cerddor Cymreig rhif 30) Gwohr, 10 0 0 (ByddrhyddidVrcorauddewiseu harisemydd/ion.) I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 o rif, a gano ynoreu, "0 Gymru Anwylaf," John Thomas. 5 0 0 Bydd y programme yn barod yn fuan, yn cynwys yr holl destynau, yn nghyda phob manylion pellach, ac i'w gael am dda.u stamp gan yr Ysgrifenydd. REES T. WILLIAMS, 18, New Bute Row, 175 Treherbert, Pontypridd.
[No title]
"Calon wrth galon." PORTHYRHYD, LLANDDAROG, SIR GAERFYRDOIN. CYNELIREISTEDDFOD FA WREDDOG yn y lle uchod, o dannawddboneddigion urddasol, mewn pabell eang a chyfleus, dydd Mercher, Medi 25ain, 1872. Beirniad y Traethodau, y Farddoniaeth, &c., y Parch. J. Rhys Morgan, (Lleurwg). Beirniad y Ganiadaeth, Mr. G. Jones, (Caradoc). Y PRIF DESTS-NAU. I'r Cor heb fod dan 60 o rif, a gano yn oreu "A r Don o tlaen Gwyti toedd." 15 0 0 Am y Tr-etbawd ymchwiliadol goreu ar hanes Melchisedec. 3 0 0 Am y Brvddest oreu er Coffadwriaeth am y di- weddar Burchedjg J. Evans, gynt o <rap>)l Seion. 3 0 0, Bydd Cyngerdd arddeicbog yn yr hwyr, pryd y dys- gwylir amryw foneddigion a'r prif g«rddurlon yn bresenol. Bydd rhrddid: bawb o bob parth n Gymry ddyfod i gystadln yn yr Ei teddfod uchod. Bydd bawl gan y pwyll^or i gystadln fel ereill. Ni wobrwyir onl bydd teilyngdo a chedwir pris tocyn blaensedd rn ol o'r wobr oni fydd y budiugol yn bresenol. Fod yr holl gyfan- fioddladau gyda ff, gonw-u, I'w hanfon i law y Parch. J. Rhis Morgan erbyn y tOfed o Fedi, a ttogenwau y era- tadleuwyr mewn cann, adrodd, &c.. I'w hanton I law yr ysgrifenydd erbyn y ISfed o Fndl, 1872. Gellir cael rbestr cyflawn o r teetynan, ond anfon celnlog a dimai mewn stamps at yr Yi^rileuydd, T. CHAHLE8, Garnbiea, Nr. Kidwelly. 168 Carmarthenshire.
Advertising
DAVIES & SONS, Watchmakers, Jewellers, & Silversmiths, 3, NEW STREET, NEATH, AND AT 5, Guildhall Square, Carmarthen. THATCHES to sui. all classes of purchasers. "^y"ATCHES of the best English and Foreign Make. WATCHES, Gold Levers from JB10 10s. upwards. WATCHES Silver Levers at L4 Is., £5511., up to £10108 WATCHES, Gold Genevas at Z4 4s., Z5 5s., up to vv £10 10s. WATCHES, Silver Genevas at £ 1 10s., £2 2s., £3.8.. ARRANTED GOODS are only kept in Stock. CLOCKS of every description. JEWELLERY, I ew designs const&ntly added. SILVER GOODS in great variety. ELECTRO PLATE of the best description. gPECTACLES to snit every sight. _0' REPAIRS executed in thb best manner. DAVIES & SONS, 5, Guildhall Sq., Carmarthen, 138 And at 3, New St., Neath. -> MELINIFANDDU, GER PSWY- BO NT. T> YDDED hysbys y cynelir Eisteddfod yn y lie uchod, ddydd Linn, y 9fed o Fedi. Prif ddarn corawl, "TevruasoedtlyDdaear," gwobr £10. Am hysbysrwydd pellach, gwel y programme, i'w gael drwy y post am ltd. mewn stamps, oddiwrth Moses R. Lewis, a J. W. Edwards, Black Mill, Nr. Bridgend, Ysgrifenyddion. 143
CHWECHED EISTEDDFOD
CHWECHED EISTEDDFOD ALBAN f 'YNELIR yr EISTEDDFOD uchod fel nr. ferol, yn y Temperance Hall, dydd Lhu;, Mcdi 16, 1872. Gwobrwyir •r ymgeiswyr bxsfitl- ugol mewn gwahanol sraugsusn, .Barddouiaeth. Camadaeth, &< LLYWYDD,—W. THOMAS, Ysw., Cwmamait, BEIRXIAID Y OAXC,—MKT. JOHX THOMAS, Blaenanerch; a E. L LWHENCE, Alertliyr. BEIRXIAD Y TRAETHODAU, Y FARDDONrAETE, &c.,— BEYTHONFRYN, Aberdar. Testynau yclmanegol nad ydynt ar y Programme. Am y Traethawd goreu yn Saesonaeg ar Vaccination" 1 10 0 Bydd A. Rhys Thomas, Ysw., yn cydfeirniadu a Brythonfryn ar y testyn hwn. Am y Gfm ddifyr ddesgrifiadol oreu ar Ymweliad y Cor Cymreig a Llun- dain." 1 0 0 Ail wobr am chwareu y dernyn ar y piano 0 5 0 Y programme yn awr yn barod, ac i'w gael am ddau stamp gan yr Ysgrifenydd. JOHN EVANS, 114 41, Ynyslwyd-street, Aberdar.
EISTEDDFOD PAWREDDOG TAIBACH.
EISTEDDFOD PAWREDDOG TAIBACH. B YDDED hysbys y cynelir yr Eisteddfod uchod yn yr adeilad newydd eang a godidog, sef Neuadd y Gweithwyr, dan nawdd y Cymdeithasau Dyngarol, yr 21ain o Hydref, 1872, pryd y gwobrwyir yr ym- geiswyr buddugol ar y gwahanol destynati fel y canlyn:— TRAETHODAU. £ s. c. Am y Traethawd goreu ar Taibach, yr hyn oedd, yr hyn yw, a'r hyn ddylai fod .440 Am y Traethawd go eu ar y daioui sydd yn deilliaw oddiwrth y Cym- deithasau Dyngarol 2 2 0 BARDDONIAETH. Am yr Awdl oreu, dim dros 150 o linellau, o glod i C. R. M. Talbot, Ysw., A.S., am ei garedigrwydd i Gymdeithasau Dyngarol Taibach 2 2 0 a chadair dderw hardd. CERDDORIAETH. Am y D6n oreu ar Mesur Byr 0 10 0 CANIADAETH. I'r C6r heb fod dan 80 mewn nifer, a gano yn oreu "Thanks be to God," o'r Elijah, (Mendelssohn) 20 0 0 A Medal arian i'r Arweinydd. I'r C6r o'r un gynulleidfa, heb fod dan 60 mown nifer, a gano yn oreu "Y Rhythrgyrch," gan Alaw Ddu, (can. lafceir i'r Ct .au ddewis eu harweinydd). 10 0 0 Uywydd,—THEODORE MANSEL TALBOT, Ysw., Margam. Is-Lywydd, —Richard Knight Prichard, Ysw., Craig Avon. Arweinydd,—PARCH. G. ROBERTS, Giboon. Beirniad y Traethodau, Barddoniaeth, Ad oddiadau, &C.ISLWYN. Beirniad y Gerddoriaeth a'r Ganiadaeth,- ALAW DDU. AMODAU. 1. Fod yr holl gyfanseddiadau i fod yn Haw yr ysgrifenydd erbyn y laf o Hydref, 1872, gyda ffugenwau, a'r enwau priodol dan sel. 2. Fod y ffugenwau oil i fod yn Haw yr ys- grifenydd ar neu cyn y 10fed o Hydref, 1872. 3. Cedwir pris tocyn blaensedd ar y buddu- gol os na fydd yn bresenol. 4. Ni wobrwyir oni fydd teilyngdod. Bydd gweddill y traethodau, barddoniaeth, caniadaeth, adroddiadau, &c., a phob manylion ereill i'w cael ar y programme gan yr ysgrifen- yddion drwy y Post am 2g. THOMAS JENKINS, Varna, Taibach, } JOHN EVANS, Scutari, I i 148
Advertising
LLYFR Y MILOEDD, Ail Argraffiad, gyda Yclncanegiad, Pris 6ch.f ELFBNACT GHAMADEG, A T wasanaeth ieuenctyd Ysgolion Llenydd- ol a Sabbothol, gdii y Parch. J. LL. HUGHES. "Oeir ynddo ganoedd o reolau yr iaith, ac y miKut w. di Eli gosod mor ddoheui? ynddo, fel na raid i'r mwyai hurt fethu eu deall. tail fod o wasanaeth uid byehan ddechreuwyr.PABCU. vr. C. WILLIAMS, (CatedfifTB ) Eydd niiioeart o'n cyf. ilUon leusiac yn llawt n't h> d iddo. iin-r adeg syuil a -had ydj>w i rai y., dvebren a baasai yn a^iawdrt gwn-e u (i well at y pwrpae PAKOtJ. T. LEVI, Tr; f ri«. Dylai pob d, nieuttcc, ;.C yn c-nwedig y rhai a garwai yspr fenu i't wasft, fvnu ei ii.% 1 ,>'i ddysgu rn gyntaf peth."—PAIICH. W. I.'EES, DII" (Hiraeth x.) Y mae yn oyuwys crynrdeb o'r peih u mwyaf btidd- iol iV gwybod mewn gramadeg. Y cynyg goreu c lawer at wr.eud d sgu trr." ad,.1\' yn bleser i'r ieuanc."—P*KCB: T. PRICE, JH A., Ph D Aber.Ur. Anfonir ef yn ddi.iraul ;.y.:ar Post on anfon 6 sHio tt cpiuiog ac ut stamp (Umax; i'r awdwr- y cyfeiriad {«| hyn,— REV. J. LL. HUGHES, llciiobotli, 5 Rofyis laneiJy. 157. Carmarth m:sh:ire.