Y Gwladgarwr

Bydd qynil o dy cvrian,—Tarawiadol iawn. VmddoBgys, Cwm C7 cynghanedd ond yn y drydedd llinell, A Ihvydwedd gwm—rid Uydan. Y mne llaw<-r cwm yn fwy llwydwedd na chwm prydfexth Crumlun. Y mae y gvughanedd vn dra diffygiol yn Cwm LUdron." Os ydych am ddod yn gynghaiied&wr, xhaid i chwi ymioi i eirydu v iheolau. Owyn y Gcfidvs. —LlJthrig a medrus. Ym- ddesgys. Llinelhu er cof am, Miss M. D.—Tyner. Cy- meradwy. Peniil i blentyn D. a J. J.-Cawsai y psnill hwn ymddasgfs oni fcai fod yr orgraff mor dra gwalius. Yw am i'w, gwyw am gwiw. Englyn Garwrol.—Gwalius i gyd oil. Dau anwyl wedi huno.-Prydferth a thyner. Ovmeradwy. Daeth yr Haf.—AddawoL Ymddengys. Mae"r meddwyn. yn gas.-Ceir yn y geidd hon rai lliafcllau anfedrus, a gwallau mewn orgraff, megys Oad rhaid i'w dywedyd, yn lie yw dywedyd. Y mae yr addysg yn dda iawn. Oymeradwy. Gwrthodwch y Meddwyn.—ArMull Cymreig- aidd iawn, a moeswers ragorol. Ym- ddengys.

Y CREFYDDWR IEUANO. Grefyddwr ieoann; gwesaf di yn eangu Ar deg wa?;f lwyb?s.u bywyd, gan holydru Fel cerab lor ar daith o'r byd ysbndol, A'th wawl. yn ymlid ffwrdd y nou bruddhaol Mae'th wewan megys gwenan dwyfol wanwyn Yn eefff o'r rhos air a-ail i ddifftwyth ddyffryn 0 delmlad gwyw, He darfu gauvi oerllyd Anghtfcfyddoldeb wywo ceinder bywyd Tramwyi enfys-lwybran y dnwiolion, Gan ddringo enrog frymau'r ed lewidiou, A'th ffydd yn paeio psnrhyn pelia'r bydoedd, I th twynto draw wrth wawl-goiolnau'r ntfoedd Bucheddiad par, 0, areithyddineth nerthol, A dodda Alpan ia y rh&gfara ddynol! Mae'n peri i galleHtrol graig y galon 1 lwyr ymollwng dan ei fad gyngborion Y cryfdwr hwnw yw dy areithyddiaetb, Ddymchwela fryuiol seiliau llygredigaeth A chestyll annuw gwympant yn chwilfriwiol Ger bron dylanwad dy facheddiad duwiol Grefyddwr ieuauc, harddach yw dy lwybrau Nac arian-lwybrau claer y wawrddydd olaa Ond pwy all ddirnad tegwch mawr dy rodfa Pan drcedi draw at heulog lwybrau'r Wynfa ? Dyrcbi fa'th law o aur-dwr dy aantelddrwydd I dynn sylw'r mlllwn at eu Harglwydd; A phan lefarl, mae dy eirian n dtsgyn, Ail nefol awel dros anfa»wol glogwyn, I gymhell llongaa i hwylio yn fynteioedd 0 gefnfor bywyd i'r trag'wyddol foroedd, Lie fyth nt yra nnrhyw gorwynt tryatiog, Nac un ystoiom ar y tonan'n marchog, Nac olion llongddrylHadan chwaith yn nofio, Nac ysbryd taran yn y cen yn rhodio Ond hanttf moroedd ar y tywod pelriiz, Tit, llefgoedd o archeLgyl dwyfol wridog Yn crwydro arnynt, a u perotiaeth hndoi Yn toni'n berald i yn y chwaon n¡¡fol! Os Budda'r annnw iawr 1'r dwfa dtueni, Oil bnaa bydd heb graig i droeiio ami, ,Oud ya byidxeliz fy h dan dd al marwol, Mewo gwlad nan il^ddfit y tymbestloedd bamol! Atdyclr di gan Iosu, fry i r wybren Na eiglodd otorom ynddi ei thry^tfawr aden Rhy wan yw esgyll ang.u a phob triatyd I godl fry i awyr bythoi wynfyd Cael meddaciefydd ddwyfol ya yr ysbryd, Yw meddu Uyw ac gefnfor tonog bywyd Hi geidw'r ieoanc rt>»g ymgrwydro n ofer, Ar ol cyi'godlou o fwyuderan amaer; Er cryfed ydyw Hwycgyfaredd pechod, A 'inlaen yo hyf dtwy raa a uerih y Duwdod Olygfa bardd I r ieuanc ar ei liuian, .i wdódi n hwylio l'r nefoedd droa (6r ei ddagran! 0,1 gwataidd weithian yw ei bar oleuni, All feren deg ar a."l y tew dywyllni, At nid oii gobaith pan f.ichluda'r healian I uiwl y gweryd, y canfyddtr ynt^u Yn esgyn fry 1 iofwain torf dysgleirtol 0 ser drwy'r oaddag draw i'r nwyfre nefol ? CKLTDDON.

CWYNTAD Ar 01 marwolaeth Mary Ann Fhilllpfl, sef merch John Phillips, Dica", yr hon a fa farw Mawrth 29, 1870, yn 19 mlwydd oed. Cjflawnodd angau welthred Syd Li ergya tra m i mi, Nes gwueud i m Hygaid ffrydio () ddagran heddyw'n Hi', 0 herwydd col'aia yma Fy anwyl hawddgar ferch, A garwn yn waetadol 1 A thyner dadol serch. Gadawodd i fn jr aniai .'< I alaru ar ei Lol, 'Does neb a wna'm eymuo v Er chwillo bryn a dol; Pob gobaifch sydd yn cilie ? Am gydymdeimlad mwy; Mae m byder yn ymollwng, A A'm calun bron yn ddwy. Wrth gf fio'r fath anwyldeb Deitr.lRBom ytna n nghyd, Ni* gfcllaf ei hanghofio T»a'n teithio hyn 0 fyd Mae gwel'd dy ddarlun heddyw Yn crogi ar y mur, Yn rboi o flaen fy llygaid Dy ddelw'n eithaf pur. Dy brydfeith law-ysgrifau, A'th lyfrau mawiion mad, Sy'n rhoidi clwyfau dyfnion Yn awr i'th anwyl dad Mor nnig wyf yn teimlo Heb gael dy gwmni di,- Edrychaf draw ac yma Am danat gylch y ty. Gan ddysgwyl cael dy weled Yn dyfod o ryw fan, Gwnaf boli fy nghym'dogion— Pa le mae Mary Ann ? Ha clywaf lais yn ateb Yn ddystaw yn fy Dghlyw, Hi 'hedodd i'w goiphwysfa, Sef mynwes lesu gwiw. Mae cofio'r holl rinweddau, Fy mhlentyn, ynot oedd, A'th hoffder o'r gwbrionedd, Ei hadrodd wneit ar g'oedd Tramwyant trwy fy meddwl Fel rhyw angeuol gledd, Nes gwiK-ud im' fysiych ofni Gwel'd tiriogaethau'r bedd. Ff invel, fy merch anwylaf, Dof fi ar fyr o dIO I'r man 'rw) t tithau heddyw Yn dawel yn y gro, Hyd foreu'r dydd By'n dyfod Agortr beddau'r hyd, Gobeithio cawn pryd hyny Foliauu'r Iesu'n ùghyd, A chwareu'r aur-delynau Yn mhlith seraphaidd lu. 1'r Gwr o'i fodd fu farw Ar fynydd Calfari, Lie ni raid ofni mwvach I angeu roddi chvy' Cawn seinio buddugoliaeth 11 I drag'wyddoideb mwy. Dinas. Ei THAD.

ENGLYN ION I briodas Mr H. Jones, Agent, Maesteg, a Miss Anne Smith, Dowlaia. Dan iau aeth y ddau hoff ddyn—yn ufydd rr nefawl orchymyn, rr amod a fydd rwymyn, Da a doeth, "medd Duw a dyn. Anne Smith, fe gafodll hithau-hynaws wr, Llavm o serch a dorliau, Enwog. a mawr ei riniati,—auraidd, Addwyn, a llariaidd yn ei holl eiriau. 1'r ddau gun y dymunaf Einioes hir a hoenus haf. Aberdar.. T. T. JEFFREYS.

CAN 0 GLOD I Mr Evan Jenkins am ei lafur a'i ymdrech i godi achos Cymreig yn West Hartlepool, Gogledd Lloegr. Chwi Gymry Gogledd Lloegr, Yn fawrion ac yn fan, Rho'wch glust o ymwrandawiad I wrando sr fy nghan, Sef câa 0 "lod i J eDkins, r Wr parchus yn ddible, Sydd. wedi gwesthio'n gaied Fel Oymro yn y lie. Wel, dyma 'gobaith gwiw, Boed iddo nerth gan Dduw I lynu gyd a'i achos A'i waith tra byddo byw Mae Jenkins wedi gweitbio Fel Cristion yn ein plith, Er codi achos Iesu A'r hen Gymraeg ddilith Ac feUy 'r ydym ninau V Fel brodyr o'r un iaith, Mewn dyled mawr o'i barchu v Fel gwron yn ei waith. Wal, dyma 'ngobaith gwiw, &c. Mae Jenkins wedi glynu Er gwaetha'r Saeson oil, I gadw'i iaith fel Cymro Rhag iddi fyn'd ar goll; Er bod yn ngwlad y Saeson Rvw naw o flwyddi maith, Mae'n glynu i addoli Yn yr anfarwol iaith. Wol, dyma 'ngobaith gwiw, &c. Hir oes a fo i Jenkins, Heb ofid, cur, na. chroea, T A bywyd 0 dangnefedd A gaffo drwy ei oes; :-—— Dymunaf lwyddiant iddo, A choron ar ei ben, t A phan ddarfyddo'i ddyddiau, t Gael cyrhaedd nefoedd wen. Wèl, dyma 'ngobaith gwiw, &c. GWIMM DDA.

DVMUNIA.D. Cyflwynedig i'm cyfeilles Miss Rebecca Hopkins, Trecynon. Rebecca hoff; dymunaf i chwi'n rhwydd Hir ddyddiau llawn.o fwyniatit allawenvdd; Dedwyddwch fyddo'ch rhan, a deued serch I daenu ar eich Llwybr beunydd: Doethineb a'ch tywyso wrth eich Haw, A bydded diniwddrwydd i chwi'n goron; Boed purdeb i chwi'n wisg, a gwlawied lor Yn helaeth arnoch beunydd o'i fendithion. Pan fyddo eich golygon prudd yn cau Ar ho'l gysjiron daear a'i dedwyddyd, Mynediad gaffoch i'r baradwys fry, I fyw mewn heddwch pur a by thol Wynfyd. Aberdar. MARY M. MASON, (Cmrwy.)

Turkish Baths Neath. Open Daily-Ladies only on Tuesdays. Experienced Male and Female Attendants. r«kwy r Rig ¥ W Sftl SSk'Sto. J. RICHARDS A W. LEWIS (CTMKY.) (DIWEDDAR DAVID RICHARDS). j rNV Sefydiediy or's trot ttgain mlynedd TY Y CYMRY. 35 "IJ'N'ION'-FtTTiEK, G'FIR VR EXCHANGE, LIVERPOOL. PUM' raynyd 0 lwvhr o Orsaf yr Afon he 0 -&. Orsatau y Rhdíffyrdd., Hey ceir Accom- modation rfaagorol i ymdeithwyr, ac yn enwedlf i fmfndwyr, gyda'n bwrdd neu heb en bwrdd, ary* mwyai rheaymol, Anogir y rh&l fyddont am yrcsfttdo i nnr ayw bartb o'r byd, I ymholi a'r gorochwylwyr sjchod cyn ira^ftel ea o&irtref, a chant bob hyabyarwydd «ofyn- irydft golwg bria y (oriftlth, ft dyddlwi cvSwynlad yr a^w-lorsgan a'r bwyl-longan, a'r re'Iffmld a'r agerfadan, gyda. dychwelbd y Post. :;sjd iddynt anfon stamp celrJog yn eu llythyr 11 addreRfS nchod. YSTOBTA BAD I'W HOLL GLUD. D S..—Y mae, J. Richards wrth daln ifiolch am y ddirf&wr gefnogaeth a gafodd yn v-tod yr ngaio mlynedd nchod, am hy^bysa ei bod wedi cytnno fi Mf. Lewis, yr bwn sydd wedi bod am lnwer 0 flynyddau yn America, ac felly yn gymwye i roddl pob cyfarwyddiadau anghenrheidiol er roddi yr ymfudwyr ar y ffordd neaaf a rbataf 1 drafaelu y wlad hono. Parch. T. Joh-a, Ebenezer, Llanddelniolen. John Evans, Eglwys-Bach. « D. Oliver, Uanberis. Ie M. D. Jones, Baù." II H. E. Thomas, Birkenhead. J. Thomas, Liverp'iol. V Mjddfa ITntfinioI GYMREIG. AT YMFUDWYR CYMRU. fy.AN ein bod yn y fusnes er ys pedalr blyn- VX" edd ar ddeg, ac yn bookio i bob gwlad ana y prlsosdd iselpf yn Llvsrpool, a'n bod befyd wedi byw yn America am flynyddoedd, gan hyny y mae k-enym fantais 1 foddi pob hyfforddiant h ymfodwr Yr ydym hefyd yn cadw ty private, er lletya ym- iadw?r, a hyny am y pdsoedd mwyaf rhesymol yn y chef HeblAW hyny, yr ydym yn cadv dvn I ofalxs cyfcfod n'r ymfndwr AT ei ddyfodiad t'r dref, a'i yn ddyosel ar fwrdd y llong y byddo yn hwylio roddi Hefyd, mae fod yr holl weinidogion o Rhanol enwadau asr fydd an henwan tM)d. wedi mYlled trwy eino swyddfa i wahanol wledydd yn well cymeradwyaeth na dim fyddal yn weddnB I 111 weatbnr ein hunaiw "Canmoled arall dydi, ws nid dy enan dy bun GWEINIDOGION YR ANNIBYNWYR. ParcbftdigSon Samttel Roberta, M.A., Llanbryn- tcaiif David Price. Dinbych John Thomas, Liverpool; Richard F. Edward*, (Risiart Ddn o Wynedd) Morris Roberta, Ramaden; David WUliamB, Deerfield; James Griffiths, Utica GWEINIDOGION Y BEDYDDWYR. Pstfcbedigion John Eldred Jone9. M. A., Utica; Beth Phillips, Caerphilly Owen Owens, D D LedveMworth; John Roberts, (gynt o Dredegar); Morris Williams, Utica; Richard Davies, Maesteg GWBINIDOGION Y METHODI8TI4ID. Parohedigion Thomas Levi, Treforis William C Roberta, M. A, New York; William Roberts, D.D., New York; Howell Powells, CindnattI; David Harris, Trontown, Ohio John T. Evan-,i. Oak Hill Ohio; John Jonfts, Rhydbach; William SnoW Racine; Thomas Phillips, Baraboo; D Daniel, Beaaio.-d Thomas R' b^rte, Ysbyttv W Thomas, Australia Thomas Jenkins, Utica; Thomas Fvaua, Floyd Thoouw Thomw, Liver- pool" T D. Davies Yonngntown: Moses WU- iiams, Chicago D. C Evana, Treffynon; Joseph Davies, Scranton. • Ymofvner am bob hvubysrwydd pellsoh a LAMB & EDWARDS, 41, Union Street, LIVERPOOL. Yxnfndiaeth fRMt. B. DiVIES, A 1 N M (Cjrwro #3wyll*») Qrapes Inn, 29, Union Strmt, Lwtrpool, a DBYMTOANT hysbysn Teithwyr rhwng Cymro ac America, Awstralia, a s^wa* h-.nol wlodydd y byd, y ceir cartref cysnrns ar ^th yn y Ty nchod. Llety glan ac ymbortb i*chnn am bris rhaeywsol. Gall y fawl a ddewlso 1 zxel oyfie t drin en hymborth en bnnain, am ddim. I Drwy anfon llythyr i'r cyfeiriad isod, ceir pob g«ybod»eth am brlsoedd y cltidlad ac *mser cy- ribwyniad Asf«r a Hwyl Ix>iwan wabanol barthan o'r byd, a gosodir y Cymry bob anoiw-r- gyda'n gllv id, mewn congl ddfewiaol o'r Llong, gan nad i ba Linell bynag y perthynent Er cvfatfod a chonydd y Fasraach. y mae genym Dy Private yn ymyl y Grapes Inn. 16 gall yr Tm- fndwyr fod yn ddedwydd a chysnrus heb fyned 1'1' Dafarn. Cofier, mat y Ty Private yw y ty Oymreig asrosaf IV Landing Stage or Kail way Stations1, sef, yu "No. 17, Fazakerley sttoet; yr heol nenaf i Union Street Mae yr hoU Fasoach a b«^w I YmfudWh o dan Arolygftefh Cymro yr nwn sydd yn meddn hir brofisd o honi Ameri«« Qyftvritv y Ltythyrau %— DAVIES$XONKS, GRAMWA,T". 29, Union Street, Liverpool. D.S.-Gal1 y sawl a ddewiao, ya Aberdare cyloboedd, gael pob manylion a cbyfarwyddiad- an, drwv ymholl a Mr. John James, Crown Hotel, Ma^Sydref, Aberdar—diweddor or Bute Arms, vr hwn sydd newydd ddychwelyd gartref, wedi tair biynedd o arodad yn Nhalaethan TJnedig America. Ymholir yn Mountain Ash ag un DI. James, Navigation Inn. 25Y A Sf THOMAS, J 'J) ,ii. J. "4 t, "J;t jManu facturer of all kinax of UK S># A.t' SiTY a^AJMOWhi And sote Maker of his, IJa.. With Xhric Gliuts Ring, Which admit* of the expansion of the glall without the risk of Breakage. Prices and designs on application for quantities. CASS 0 S8 « « ««I* 7, Cardiff Street, Aberdare. Olany Glasses, 5d. eacii. iiainps Rephired on the shorOifit notice. AMERICA. 8WYDI>i A I OYMJiY. M. JAMES & W. WILLIAMS 25, Union Street, Liverpool. a DDYMtfSAdtlatKWft y ^bi gftOL* XXUiyd A yn i-yety* si foti ya psx&z-i i &7^y kvyi-lott§«u i A.»0R««, A^mdta, *«., am j iseUf ya UverpooJ. < u*iiu< pob HWJUO, YMBORSA, FEO.» wf AUAAFOA C/UWJB un i'r oylexmft «| «a fcysld i'r sawi C/syUis-.o te cj'ficius i c.n huimla, jn ug-ftj'Ci a Utsiyastli oye«io#v 7- iselsl ya juiverpsiol, ynghy<X & u« i sacw ei .vujfgwgs fa i't ydytsi m, y rkal y ei- wmi, ya dym-uam o*m»in*Ay* tA t.sjai-BB ya saiouos' t g&a gwbl giodu, y bydd Mac roatu po& bod-uoavTryca i eymchVdigiOR LivertK^l, X. IS. aiyfc-aead 5 Vu i W. HAila.it, tiw: *?. «.U.i' Outf8'Jt'l, Ji. hÜo!; I) fRiCH, J. L.LO i )>; &, J, PAKKS, .Evenon VilU»«e, Uvtrjiool. M.M.K8, ifylo; iilu&iAf* u^twvyaa; i.tviamu ifcUyaal{ W._xWW** ;uWtiti, Aisertawe. -uwemid0)fi0t; y Bedjia&wfT. ucauurly «d^»«/yduuwta o'r urtseiniloafioa uiUaoA> S'SILSG? » Yjjiofrtm yu Aberciat o,i ukyiciiofcda a Mr Morr Miitria, is, i'ayuejnui tsvr<»«, C?;iai>aclt>.» At-ord ar, a II Heary Danes, U ílpeI .a^eist-suee! Aberdw. DgPILATORV.-W ELL'S DEPIL- ATORY is tha only KFFEOTDAL reaa&ay for the immediato ar^d putreal jv«u ol sapet» tiuoas hair trom tae face, aerns, n«ck, &c ThU parution effects ila porposes almost iaataatwisoa* ly, wiihoat paisi or iujnry to tk*t most ¡¡j¡;b¡. Forwarded by pVilt kieciaea icom ohnei-vMi.Oit) va receipt of 5s. by stamps or past-otiice order. JOHN WELLS, 119, Eaetoa-street, stead-road, Losid;>ii. ottters pwyittdtf as "Gower-atreet, W. C." N.B.—Hundreds of Testimonials b»» received iroui the nobility ikud liSKiiess oi u.Gk -Wco have tried this mamelloas mmedy. AT YMFUDWYR I AMERICA. 08 ydych am Lety cysutus, Ymborrh iachus a glan, a phob cvi'arwyddyd ang- enrheidlol ar eich myneatad i America, yiiiudlrtsra* wch eich hnnfeia i obi J. W. JONES, (brawd Dafydd Morgacswg), J. D. LLOYD, TTNUPERTESKCE iiail, 403, Greenwich Street, New York. Cyfarfyddant a chwl yn Castle (ianleiut, a gotal- ant ami danoch chwi « ch hekldo—rhoddwuii ekih hnnain i w gofai MONEY. MONEY—Various SUCQS to land on Lease- hold Security. Apply to Mr. W. iiaddoe, Solicitor, Aberdare. A GENTLEMAN having been cured of the results oi Youthiul En or & Private Difi- eases, iwt years of ftutiehag, will gladly send a Copy of the Pteewn^uoii abed on receipt of oae Bittinp. Addreas-Arthur Joties, iCsq, 84, Somerford Grove 6woke, Newicgto 1, Ljondon. jk M *4 A 43 A • PWTSKi I y MFtJj) WYUI." "■1.* J. T. MORGAIST, (Cymro) uuiilUiWYUWR I^MFUOOL, 19, GLKBKL AND WTRKET, ► XL aiMtXMJtM, i DDYMUN A liysoysu ei fod va Bookio i!L ymfudwyr i bob r'uaa o America ac &.ostraiia, gyda hwyl ac H^er-i»og!im, am biisoedd i!tjb.1 Liverpool. Dy6i » mtoawyr pydd yn dy. nauiko achub eu huuarn m<-g cael eu cymeryd muwngael eu bookio gan y goruchwyliwr hwn, u wy yr hyn y sicrhaut on Deoadd ar y iiongau, yn ttghyck a derbyn pou hysbysrwydd augenriieitfiol cyn gadael till cartrefi. Ar on mynediad i Liver- pool a New York, cyfarfyddir a nwynt gan gyt- rttllion a gymer otal o n heid.lo, he a'u hatwetolant i dloi aurhydeddus, lie y .let oxidant bob angea- fj&eidiaa am briaoedd rhesymol Yr ydym nl sjdd an ht>uwan ieod yn cymer- edwyo y goruchwyliwr uchod i sylw y rhai a fw*. lidant ymfud<>i— Parch J; 3&KVAN, Gweinidcg yr Annibynwyr, 'fit acsnarlwydd. JT'arch. P, HOWELL, Gwtinldog yr Annibynwye, WLetihyr, Parch, W. PAVISS, Gwtinidog y Bedyddwyr, EewbfOke Dock Farcn D. JONES, pontmorlais, Merthyr. WifiLbH JbLAiCf WiJ&fjbl 6c < STORES. W MORRIS begs to thauk hia numer&ttl • customers for the kind patrouage he has reoeivwi the paat tUree ye«rf, »ud nopes, by keeping the genuine article, to conuuuae to merit tnelr support. W. M. bags to inform his friends that the OCTOBER BREWlNv* ot Barton Ales are now in BDarkiing conditUm, and is prepared to supply I tnatamers la mj quantity, being oae of the largert I holders, ei Boetott Ales in Bontii Waiee.