Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Advertising
Rhyfels ilr Ffrane wr. Rhedegfa Ceffylau i'r Sais, ond Eisteddfod i'r Cymru.—Gwir.TM CBAIGYTYLE. EISTEDDFOD SOAR, PONT- LOTYN, RHUMNI, DYDD LLUN NADOLIG. 1870. £ s. c. Fr Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 50 o rif, a gano yn oreu "Lift up yoar heads," o'r Messiah. 12 0 0 I'r Cor o'r un gynulleidfa. heb fod dan 30 o rif, ac heb fod yn fuddngol o'r IùeD, a gano yn oreu "Nant y My- nydd," gan Mr J. Thomas, Blaenanerch 3 0 0 Caadatelr i'r coran i ddewis eu blaenotiaid. Daw yr hysbysleni a gweddill y testynau, yn aghyd ag enwau y belrnlaid, allan mor fnan ag y geIlIr. WM. L'BWIS WILLIAMS, (Grwilym Craigytyle), Rock Inn, Pontlotyn, Bhymni. A Fashionable Silver Watch, 30s. WARRANTED for Ten years, Jewelled in four holes, maintaining power to go wfdIe winding, seconds, etc., etc. The same de- scription of works in fine Gold Cases, dE2 lOa. Gold Alberts from £1 Is. Gold Neck Guards from 30s. Sent free to any part of the World on receipt of a Post-office Order, payable to Mr M. MILLER, 10, Barclay-afreet, Clarendon-square, London. N.W. These Watches are well made, finely finished, extremely elegant, are guaranteed to keep correct time, cannot get out of order, will last a lifetime, and quite equal in every respect to Watches that an Bold In the country at double the price. Each Watch warranted, and sent free by Post on receipt of remittance) carefully packed In wood boxes, made expressly for transmission, and registered at the Post-office to ensure safety. Money Orders payable at Gower-street, W.C. Old Watches and Jewellery bought or taken in exchange. Cofres o Lyfrau Newyddion Gwerth- fawr, Cyhoeddedig ae ar werth gan D. GBIFFITHS, ARGRAFFYDD, CWMAFON. CFWEITHIAU TELYNOG, yr ail argraffiad yn awr yn barod. Prisoedd, 2s. a 2s. 60. JUNES Y BEDYDDWYR, yn gyfrol bardd mewn llian, 2s, 6ch.; Kan y Parch. William Stokes, Manchester, wedi el gyfleithu i'r Gymraeg gan y Parch J. Rowlands, Cwmafon. Hefyd, yn atodiad i'r Llyfr, Traethawd, sef HAWKS Y BKDTDDWVB. CnmEIG, olu deohreuad hyd yr adeg breaenol, gan y Cyfieithydd. SSBONIAD DR. GILL ar y Testament Newydd, yn Gy- mraeg, yr aii gyfrol, mewn 28 o ranau, wedi ou rhwymo yn hardd mewn Croen Llo, 30s. Y ddwy Gyfrol wedi en rhwymo mewn Croen Llo, 93. T PODRWY AUR, sef Gweithiau Awdurol Alltud Glyn ml Maelor, yn oyowys ngeiniaa o wahanol ddarnau Bardd- onol a Rhyddieithol, at -wasanaeth yr Ysgolion Sab- bothol a Chyfarfodydd Llenyddol, mewn pedair Rban 6oh. yr un. Yr ail argraffiad, yn un gyfrol mewn am- |«n 2S. Y RHOBYN DIWEDDAF, yn cynwys darnau Barddonol a Rhyddieithol, gan Alltud Glyn Maelor, awdwr y fodrwy Aur." Pris 6ch. YR ARWEINYDD CERDDOROL, (Mills) i ddysgu yr egwyddor. Pris ls. a 6ch. fR EGWYDDOR GYMRBIG, ar gerdyn dimai yr un, lieu 5c. y Dwsin. 'EM CAMBRIAN'S LAMENT, Song fuddugol yn Amer- ica, gan Thomas Griffiths, gvnt o Cwmafon. Pris 60h. R EGWYDDOR SEI8NIG, ar gerdyn dimai yr un, neu So. y Dwsin. YB EGWYDDOR 3YMREIG, ar Len Fawr, Pris 2g., neu Is. a 6oh. v Dwsin. GERDYN GWOBRWYOL, prydferth, a'r geirian "Fy Nhad sydd wrth y Llyw," yeargraffedig arno. Pris 4c. T dwsin, neu 2s. a 6ch. y cant. CQFIANT Y PARCH. D THOMAS, ABERAFON, (yn ughydali ddarlun), wedi ei vsgrifenu gan y Parch. J. Rowlands. Cwmafon. Pris 4c. AWDL AR YR APOSTOL PAUL, gan y Parch. J. Emlyn lones, A.C DC, Llandudno Pris 6oh. Y BERLLAN. sef Cyfansoddiadau Buddugol Eisteddfod Waesteg, "r hot) a gynaliwyd yn Carmel, Medi 20,1868, dan nawdd prif lono: ion y dyffryn. Pris Is. Y PARTHSYLLYDD, neu Eirlyfr daearyddol sef Hanes yrholl fyd; gan y Parch. J. Emlyn Jones, A.C., D.C., Llandudno. Y mae'r rhifyn hwn yn diweddu y Gyfrol, gyntsf. Dymuna y cyhoeddwr hysbysu y oyhoedd yn gyffredinol, ei fod wedi meddianu yr boll stock) o'r rhanau cr tnf, a gvhoeddwyd sran ereill; felly gall y sawl a deimlant awydd am feddlanu y llyfr gwerthfawr bwn, ei gael trwy ddanfon i'r Swyddfa. Y mae'r Gyf- rol hon gwedi ei haddurno a phump n Fapiau heirdd; megys Map o'r Byd-America Ddeheuol Cymru a Iloegr—ac Ewrop. Ei phris yn rhanau yw 16s.; wedi ei rhwymo yn hardd mewn llian. 18s. LAWLYFR DUWINYDDIAETH, gan y Parch. John Stock. Pris, yn rhanau, 8s. 4o 2 Mewn llian, 4s. BWRDD Y BABELL, gan y Pac D. W. Morris, Pont- seaoy. Pris 6oh. Y mae ychydig ar law o lythyrau Cymanfa Morganwg, yn Pontardawe, am 1868, ar Arnibyniaeth Eglwysig," wedi ei gyfansoddi gan y Parch. Dr. Davies, Aberafon. Pris Ig. Trwy'r post, 2g. NATIONAL LINE. Steam from Liverpool to New York every Wednesday, and from, Queens- town every Thursday. NATIONAL STEAM SHIP COMPANY (LIMITED.) The new fall-powered British Iron Screw Steam-ships aw pa. Tons. Ships. Tons' A_.T„ ENGLAND, Webster. 3307 »PAI» (Building) Emh, Br'a?Jr 3318 BETPT (Building) HELTBTIA, Griggs 3318 ITALY Grace. 8600 I PENNSYLVANIA, Thomp- UOLLAND, Thomas 3400 aon 2889 TRANCE, Groffan 3571 VIBGINIA, Andrews. 2887 Tm<Qumcr, Thompson 3517 I DBNMABK, Forbes 3118 wm be despatched from Liverpool to New York as follows: ITALY WEDNESDAY, October 5th. ENGLAND WEDNESDAY, Oct. 12th. HKLYBEIA .WEDNESDAY, Oct. 19th. And from Queenstown the following days. The Saloon accommodation on board these Steamers Is way superior. Rate of Passage 12 15 & 17 Guineas, according to accommodation in Stateroom-all giving same privilege in Saloon. Return Tickets Twenty-Five Guineas. There is an excellent accommodation for Steerage Passengers, and a full supply of Cooked Provisions eenedup by the Company's Stewards. Rates of passage on Reduced Terms. Passengers booked through to Aspimoall,—San lfamcueo,—the inland towns of Canada and of the Utsited States on favourable terms. -For Freight or Passage, apply to T&e Nationol Steam Ship Co. (Limited) 21 and 28, Water-street, Liverpool, "Ó N.<fc J. CUMMINS, & BROS., Queenstown; P. W. C AUNT, 4, Whltcombe StMet, Ahef- dwe: or to J. T. Morgan, 19, Glebela«Mi StKeet, jtfattbyv TydGL < EAU DE VIE PURE BRAKDY 3,. 2d. per Bottle; 38.. per Dozen, HENRY BRETT & Co., LONDON. W. MORRIS, Wine and Spirit Merchant, WELSH HARP, ABERDARE, BEGS to inform the inhabitants of Aberdare that he has been appointed agent for the sale of the above, and begs to solicit their pa- tronage and support, which is so highly esteemed by the medical profession, that it Is now generally i. used in most of the London Hospitals, and amongst others the following:—Bethlem Hospital, Bethnal House Lunatic Asylum, Brompton Hospital for Consumption, Brook House Asylum, Clapton, Bucks General Infirmary, Charing Cross Hospital, Dorset County Hospital, Fulham Union, Great Northern Hospital, Guy's Hospital, Halliford House Lunatic Asylum, Hastings and St. Leo- nard's Infirmary, Infirmary, Kidderminster, King's College Hospital, Lancaster Dispensary, Man- chester Royal Infirmary, Middlesex Hospital, National Hospital, Northampton General Infir. mary, Paddingfon Workhouse, Royal Free Hos- pital, Royal Hospital, Putney, St Thomas, Hospital, Strai d Union, St. Pancras Workhouse, Wrrey Lunatic Asylum, Sussex Lunatic Asylum, Saestminster Hospital, Wrexham Infirmary. TEMPERANCE HALL, TREDEGAR. CYNELIR EISTEDDFOD fawreddog yn yr Hall uchod, dydd LLUN, Hydref 3ydd, 1870, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn barddoniaeth, traethodau, cerddoriaeth, &c. £ a, c. I'r Cor, dim dan 80 mewn rhif, a gano yn oreu He watching over Israel," Elijah, Novdlo's edition.) 20 0 0 Bli I'r Cor o'r un gynulleidfa a gano yn oreu "Rhosyn yr Haf," (Cerddor Cy- m/reig, rhif 81.) 5 0 0 Bydd y Programme a'r holl fanylion yn barod ar fyr. I'w cael gan yr ysgrifenyddion. Pris Ie.; drwy'r post, 2g. BEIRNIAID.- Y Gerddoriaeth, A. Stone, Esq., Bristol, a W. R. Davies, (Mynyddog), Fron, Llanbrynmair. W. LLOYD, Ebbw Vale Shop, Tredegar, Mon. D. WILLIAMS. 122, Contraction Row, Victoria, Newport, Mon. EISTEDDFOD CABMEL, TREHERBERT. OYNELIR yr EISTEDDFOD uchod ar ddydd NADOLIG, Rhagfyr 26ain, 1870, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn traethodau, barddoniaeth, caniadaeth, adroddiad- au, &c. TRAETHODAU. £ s. c. Am y Traethawd goreu ar Effeith- lau Niweidiol Tymer Ddrwg." 10 0 BARDDONIAETH. Am y Farwnad oreu i'r diweddar W. Evans, Yswain, (L.R.C.P., Edin., M.R.C.S E., ac L,M.E.), Brynfedwan, Treherbert. Gwobr gan gyfeUlion. fi 0 0 Am y ddau neu dri englyn goreu I Gareg Lwyd, Blaenrhondda, yr hon sydd yn meaur 64 wrth 24J wrth 24 o droedfeddi." Gwobr gan J. Thomas, Yaw., Glyn-nedd. 0 5 0 CANIADAETH. I'r Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 o rif, a gano yn oreu Ar don o flaen gwyntoedd," (Parry.) Fe fydd rhyddid I ddewis arweinydd ..800 Beimiad y Farwnad, y Parch W. Thomas, (Islwyn,) Pontlanfraith, Newport, Mon. Beiridad y gweddill o'r testynau, a'r ganiadaeth, Mr J. H. Rowlands, (Asaph Glan Dyfi,) Ystalylera, Swan- sea. Gellircael y programme yn cynwys yr holl des- tynau, a phob manylion pellach, ar dderbyniad dau stamp gan yr Ysgrlfenydd,— BJIES T. WILLIAMS, 18, New Bute Row, Treherbert, Pontypridd. DALIER SYLW.—Mae gwall bychan wedi dygwydd yn rhif 16 a'r 17, yn y Programme argraffedig, sef "i'r hwn" ynlle "fr hon." Cofier mai i ferched y maent ac nid i fechgyn. lmoSYD I BAWB! A SYNY X* RHAD '1'1 jaen 'fairlttjifti Bathe, Mertliyr. Dan Lywyddiaeth Mr. T. ATKINS. PRISOEDD let. Class, o 8 a.m. hyd S p.m., Ss. Ind. cc o S p.m. hyd 6 p.m., Is. 3rd. "06 p.m. hyd 8 p.m., 9c. Gwrywod-Dyddlau Llun, Marcher, Jai, a Sadwrn. Menywod-Dyddlau Mawrth a Gwener. Flange and Shower Baths, comfortable fitted, fd. each. Hot Water Baths—1st. Glass, Is.; tnd. Olass, 6d. Children to all the Bathe at half price. ^BTlst. Class Baths may. be had also from 3# p.m. until 9 p.m., for the convenience of Tradesmen, Travellers and others, every night accepting Tuesday. Yr oeddwn yn cael fy mlino gan y diffyg anadl, a stitches vn fy cohr ddeheu. Gymejais lawer o gyffeiriau meddyg- oL er hynv yn gwaethyga. Gofyuais i't meddyg a faasai yn dda i mi fyned i'r Turkish Batb., a,, mewn atibiad dywed- ai, I If you want to kill yourself, you can do so.9 Er hyny, penderfynais wneuthur prnwf o hono, a throdd allan yn Uwyddiant perffiith. Tr-wyf yn awr yn laoh. Bom mewn Baths ereill, ond y mae Mertliyr yn rhagorl yn mbell; ae nid yn unig y Bath, ondy mae medrnsrwydd Mr. Atkins yn ei driniaeth 0 glefydau yn bob peth ag a ellld el ddymnno. G.IJ1 hyny, cynghoraf bawb i fyned iddo.-D. B. PHILLIPS, Dowlais, Allan o'r Waag, pris 3c., trwy y Pott, 4c., i "GWNEWCH BOBPETH YN GTlfBAEG- SEF, CAS A CHXDGAK. GTlfBAEG- SEF, CAS A CHXDGAK. flAN HTWBL CYNON, gyda ChyfeUiant i'rji(.»» gan « lb, fl R. JONES, (CAiiDoo). Cyflwynedig i'r cy- hoedd gan Glee Party Cor Undebol Aberdar. Fob arohebion i'w hanfon gyda blaendal i T. Howells, (Hywtl Cynon), Printer, Aberaman, Aberdar, THE CURE FOR TOOTHACHE. DAVIES'S TOOTHACHE PILLS never fail to cure: the most severe Toothache, Tlc-doloieux, Neuralgia, Rhenms, and all pains arising from a Disordered Nervous System, so often caused by change of climate and temperature. They are acknowledged by those who have tried them to be of the greatest value, and as their effect is to strengthen the blood, they are particularly adapted to weak constitutions by creating appetite and acting as a general tonic N.B.—Persons who cannot swallow pills may dissolve them in water and take as directed. Sold in Boxes at 7\d-, Is. 1 ^d„ and 2s. 9d. each. The following are a few of the many Testimon- ials received:— Brithwynydd, near Dinas, Aug. 30, 1869. Sir,-The Pills you recommended for my daughter have entirely cured her of the veiy severe Dain in tie head she had for more than five years, after trying several doctors and getting no relief. ANN POWELL. Pontypridd, Sept. 15, 1869. fir,—Your Toothache Pills never fail in relieving me from Toothache. Youis respectfully, LIONEL GOODMAN. Elm Tree Cottage, Canton, near Cardiff. Sir,-Be kind enough to send me another box of your Toothache Pills. I will take a larger one this time, for whioh I enclose stamps. The Pills have been of great benefit. W. THOMAS. Mr. John Davies, Chemist, Pontypridd. Prepared only by John Davies, Chemist, Pont- ypridd Wholesale Agent: T. Ackerman, 39 Redcliff Hill, Bristol. A FYNO IECHYD-SYLWED. DOCTOR DWR, Sefydlellg er 1860. gair at y Ghoeiniaid a'r diffygiol, y rhai sydd yn gofyn triniaeth ofalus ae angenrheidiol. 08 ydych yn dyoddef, pa effaith y mae hyny yn ei gael ar eich holl gyfansoddiadT A ydych yn teimlo yn ■wan, ac yn hawdd eish blino T A ydyw ychydig c orlafur yn oreu curiad y galonT A ydyw eich ysbryd yn iael, a'oh CWBg yn cael ei aflonyddu a'i anghysoni A ydyw ychydig yn eich S'yn o dymer neu yn sich cyffroi t A ydyw eioh ysgyfaint a'ch cylla yn myned yn fynych yn atÜlwyluB T Ai ychydig chwant sydd genych at fwyd! A oes genych boen ar ol biTyta, bile, neu lossr-dciwfrl A "'dY"f y gwaed yn tasoi i'ch pen, neu yn teimlo Uewyg- feydd yn dyfod drosoch T 4 ydych yn oael eioh blino ar brydiau gan beswoh, diffyg anadl, neu nos-chwysiadanl A ydych yn cael poen yn eich hochrau, neu gefn, neu TB nghymydogaetli y lwynau! A ydych yn cael poen ar brydiau yn eich pen, gwyneb, neu frest, neu rheumatism yn fynyoh T A oes yn eich meddiant ddwylaw sydd yn daeddol i dori, neu natur scurvy arnynt? Toriadarj allan ar eioh croen, neu hen glwyfT Natur y cancer yn eich gwddf, nou lygaid dolurus nad ellwoh eu gwella A ydyw y piles neu y gravel, dyfrglwyf neu lynger, rhyddni neugaledwch yn eich blino mewn unrh'W wedd! Oe felly, anfonweh, neu ewch eich hunan, a photelaid fecial) olch dwfr, yr hwn a waredasoch gyntaf wedi oyfodi yn y boreu, at DR. ALLEN, I fyned dan archwiliad chwyddwydrol, Yn ei Swyddfa Lysieuol, 2, Market Place, ABERDAR. egg-BICRHEIB GWELLHAD. Mall, P0D.pJrtdr.1, GENERAL FURNISHING WAREROOMS, johm d&ocMnefir, Cloekf Watch, and Cabinet Maker, MfUpvff, Feather, and Iron Bedstead Warehouse,, Pontypridd. Jp RETURNS his sincere thanks for w • past favours, and begs to submit the following very low prices as an eaxnes of the establishment been the People's Hall. A good Iron Bedstoad 0 14 0 A rood Millputf Bed and Bolster 0 14 0 A good Palliasse for ditto 0 10 0 A good Mattress m 0 18 0 A solid Mahogany Front Chest of Drawers. 3 5 0 A good useful Pembroke Table m 1 2 0 A good Eight-day Timepiece. ,1 5 0 A. Mod American Clock 0 16 C A good Kitchen Chair 0 S 6 A good Mahogany Bottom Chair 0 5 0 Observe this particularly,- A patent Lever Watch,Warranted 4 < t Do. Do. J.C. best make i I 0 Silver and Gold Chains Alberts equally low. Good Geneva Watches 1 I 6 Do. Strongly recomended 1 IS 0 Furnishing Deputment,-Sauoepans, Tea Kettles, Fender* Fire Irons, Brushes, ke., tc. UNDERTAKING DEPARTMENT. Men's Full Sized Coffins 1 5 0 Children's lined with Blue outside 0 1 The above prices for Ready Money only. Carpets, Floor Cloths, Hearth Ruga, Pianos and Harmoniums. All goods delivered home free of charge for 12 miles round. Ready Money only. Arian parod yn unig. jgTSewing Machines by the best maker. HYSBYSIAD. Passes i AW8tralia ar werth am Iris isel. I DDAU mewn oed, a phedwar plentyn, neu i bedwar mewn oed. Ymofyner yn ddioed a Mr. LEWIS DAVIES, Tonypandy, Pontypridd.
BWRDD Y GOLYGYDD.
BWRDD Y GOLYGYDD. Dymuna Eryr o'r Fro ar i Eos Morlais roddi ei feimiadaeth ar y corau yn Eisteddfod Cydweli yn y GWLADGARWR. Derbyniwyd Uythyron o'r America yr wyth- nos hon oddiwrth DL Griffiths, gynt o Gwmafon, a J. Irlwyn Hughes. Dymuna un o bwyllgor Eisteddfod Skiwen, hysbysu R C. Teg, nad oes neb sydd yn perthyn i'r pwyllgor wedi dewis yr un o'r testynau ond y Gan ar y Golygfeydd, &c., ac nad oes yr un bardd yn eu plith i gyfansoddi ar hwn. Y mae Eiatoddfodwr drachefn am i bwyllgor Eisteddfod Skiwen i fynu dau feirniad yn lie un, a hyny, nid o ddiffyg ymddiried yn yr hwn sydd wedi ei enwi, ond am y creda na ddylal beirniadaeth canu gael ei ymddiried i un person. p ,r";u
ITALIADAU.'.
TALIADAU. W. W., Tonypandy; J. F. J., Docks; J. W., Caepencoed; E. E., Rrynforest; J. R., Grovesend; J. J., Trimsaran; W. J., Ynysmudw; J. B., Cefhcribwr; i. L., Penl^rch Iton Works; J. W., Neath; T. CiljmcQrr^gj
[No title]
Pob Archebion a Thaliadau i'w gwneud t Walter Lloyd, GWLADGARWR Office, Aberdare." "yfeiriar y GOHEBIAETHAU a'r ADOLTGIADAU, —"To the Editor of the GWLADGARWR, Cnaon-atreet, Aberdare."
CYFLEUSDERAU NEWYDDION Y LLYTHYHDY.
CYFLEUSDERAU NEWYDDION Y LLYTHYHDY. Dydd Sadwrn nesaf bydd dau gyfleusdra newydd yn dyfod i arferiad yn y wlad hon, sef y llythyrnod dimai i newyddiaduron, a'r garden negeseuol ddimai. Bydd y naill a'r llall yn sicr o fod yn dra phoblogaidd. Y mae drychfeddwl y garden wedi ei gy- meryd o Prwsia. Y mae y milwyr Ger- manaidd wedi defnyddio dros ddeng miliwn o honynt yn ystod y rhyfel presenol. Y mae y milwyr yn ysgrifenu eu nodau by- chain a'u negeseuau byrion ar y cardiau hyn yn ystod y nos wedi y frwydr, neu ynte yn y boreu cyn dechreu ar galedwaith y dydd, gan eu gyru ymaith gyda llythyr- gludydd y fyddin, er hysbysu eu teuluoedd pryderus pa fodd y maent yn dyfod yn mlaen yn y frwydr. Ond yn y wlad hon. caiff y cardiau gario negeseuon llawer mwy heddychol. Gall unrhyw neges, os na fydd o nodwedd hollol gyfrinachol, gael ei hanfon gyda'r cardiau hyn heb y drafferth o gael papyr, amlen, na llythyrnod. Y mae y garden wedi ei stampio yn barod, 00 yn bapyr ac yn amlen ynddi ei hun. Nid oes dim i'w wneud ond ysgrifenu y neges- euau un ochr, a'r cyfeiriad ar yr ochr arall,. a'i roddi yn y llythyrdy. Gall y teithiwr,. tra ar daith, pan y gwel lythyrdy, dynu ei; garden o'i logell ac ysgrifenu ei neges trar ar ganol yr heol; a'r foneddiges, gall hithau: anfon ei chenadwri i'r masnachwr mor ddi- drafferth bron a phe elai yno ei hunan. Bydd y pethau hyn mewn llawn arferiad. yr wythnos nesaf.
[No title]
ABERDAR.—Trwyddsdi Tafarndai.—Y mae cryn anesmwythira wedi cael ei achosi ya mhlith ein tafarnwyr am y pythefnos diweo d- af, am mai hon oedd yr adeg i golli ac i gaffael trwyddedau am y flwyddyn ddyfodol. Y mae lluaws oddeisebau hefyd wedi cael eu llawnodi yn erbyn ac o blaid agor a ehau tafarndai; ond un o'r p: thau mwyaf chv^jthig yn yr holl dra- fodacith ydyw, fod yr un personau wedi llaw- nodi yn erbyn ac o blaid, a rhai o'r cyfryw yn Weinidogion Ymneillduol, os ydym wedi clywed. yn iawn. YSTRADYFELLTE.—Medi 16, yn 21 oed, bu farw Miss Morgans, Gwernyblithe, Ystrady- fellte. Bn yn aelod gyda'r Atmibynwyr yn Hermon am un mlynedd ar ddeg. Derbyn- iwyd hi gan y diweddar Barch. L Powell,, Caerdydd, yr hwn wrth ei derbyn a edrychodd arni fel pe buasai naill ai yn gyffrous neu yn orfoleddus, a gofynodd pa beth oedd oedran y plentyn, i'r hyn yr atebodd ei mam, mewn. teimladau cymysgedig o lawenydd a dagrau, mai naw mlwydd oed ydoedd. Yna rhoddodd iddi ddeheulaw cymdeithas. Er iddi uno a chrefydd yn ieuanc, dallodd hyd y diwedd; cynysgaethwyd hi a galluoedd naturiol cryfion, a nodweddid hi a hunanymwadiad, gostyng- eiddrwydd, dystawrwydd, a duwiolfrydedd. Yr oedd ei hymddygiad yn mhob cvsylltiad yn tueddu i feithrin teimladau da yn mhawb; ond er mor addawol ydoedd, collodd ei hiechyd i raddau tua phedair blynedd yn ol, ac yn mhen blwyddyn drachefu gwaethygodd, a chyfyngwyd hi yn gwbl i'w thy, ac am yr ys- baid maith o dair blynedd, dyoddefodd gys- tudd blin yn amyneddgar; cadwodd ei gobaith yn gryf hyd y diwedd; oud yn y misoedd di- weadaf yr oedd yn amlwg fod ei phabell yn. dadfeilio. a hithau yn addfedu i wlad well, ac ar y dydd crybwylledig hunodd yn dawel yn yr lesu; a gwnawd etifeddes Gwernyblithe yn un o etifeddesau nef y nefoadd. Ar y 18fed, ymgynullodd torf o gyfeillion a pherthynasau yn nghyd, ac wedi gweinyddu yn y ty gan y Parch. R. Morgans, Glynnedd, hebryngwyd ei rhan farwol tua chladdfa Eglwys y plwyf, lift y gweinyddwyd gan y Parch. L. Davies,, gweinidog y lie. Heddwch i'w llwch.—Pres- wylydd y Gareg. ABERTEIFI.—Gapel Mair.—Agorwyd yr addoldy hwn dyddiau Mercher a Iau, yr 21ain a'r 22Mn o Fedi. Yr oedd yma bregeth- wyr da yn pregethu ar yr achlysur, ac yr oedd y capel yn orlwythog, a gorfu i'r gyn- ulleidfa ranu yn ddwy cyn diwedd y cyfarrod- ydd, sef un i'r Tabernacl, a'r llall yn yr addol- dy agoriadol-Martita Luther.—Traddododdl y Parch W. Rees, (Hiraethog,) ddarlith ar y testyn hwn yn nghapel Mair, nos Fawrth, yr. 20fed 0 Fedi. Cymerwyd y gadair gan J. Thomas, Ysw., maer y dref. Yr elw at lei- hau dyled y capel Yr oedd y ddarlith yn ardderchog.—Englyn i Mr John Davies, (Ossian Gwent,) fel buddugwr am y ean oreu i'r "Excursion Trains/' yn Eisteddfod Alban. Elfed Aberdar. o>J Da neiilduol Iroodd hi-gonyt woM x* J; Enw Llano o Gardi, 1 t Arddeg yn Uwyr ragori— VJ- Cl d fyddo i John am hyny. —Qwalch Mawrth, r i