Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

11 articles on this Page

Family Notices

Y DDADL FAWR.I

. Y SEFYLLFA YN Y DWYRAIN.¡…

[No title]

[No title]

[No title]

[No title]

Advertising

AT BIN CIOHEBWYK. I

.Y NEWYN YN T DEHEUDIR

PAROTOI I'R FRWYDR.I

News
Cite
Share

PAROTOI I'R FRWYDR. I Cyn y daw yllinellau hyn i oleuni dydd, byid y Llywodraeth, yn ol pob tobyg, wedi sicrhau ei buddugoliaeth yn Nhy y Cyffredin a Phrydain gam yn nes i'r aphwys mawr y ceisia y Prifweinidog ei llusgo iddo. Nid oes am- heuaeth am nerth y Ceidwadwyr yn y Senedd brosenol, end bydd ychydig o fuddugoliaethau cyffelyb i'r un a gofnodir yr wythnos hon yn ddinystr i'r buddugoliaethwyr. Nid oes oisiau prophwyd i ragfynegi ewymp unrhyw dy wedi ymranu yn ei erbyn ei hun, ac nis gall unrhyw gondemmiad o eiddo yr Wrthblaid fod yn fwy andwyol i Iarll Beaconsfield nag enciliad Iarll Derby ac larll Caernarfon, eri'r blaenaf, gydag anwadalwch nodweddiadol, ail-ymaflyd yn ei swydd. Gwyddom bellach fod y Prifweinidog wedi ceisio cario allan fesurau a ystyriai dau o'i gydweinidogion yn rhyfelgar, 00 am y tro cyntaf er's maith amser wele weinidogion cyf- rifol ei Mawrhydi wedi eu dal yn y weithred o daflu llwch i lygaid Ty y Cyffredin. Gall eu hareithiau swnfawr, mae yn wir, enyn yr ysbryd rhyfelgar sydd bob amser yn hawdd ci gyneu yn Lloegr, ond y mae gwleidyddwyr pwyllog yn barod yn dadgan eu Ifanymddiried yn y Prifweinidog, a dengys yr etholiadau di- weddar yn Ysgotland fod gwendid, 00 anwadal- weh, a hurtni y gweithrediadau diweddar yn nglyn ag anfoniad y llynges i'r Dardanelles yn dechreu dwyn ffrwyth. Nid yw y Llywodraeth yn dyweyd ei bod yn bwriadu gwario y chwe' miliwn a geisia gan Dy y Cyffredin, ond y mae yn anhawdd coelio y rhai a ddaliwyd mewn anwiredd, a gwyddom, pa both bynag a wneir a'r chwe' miliwn, fod y draul yr aethpwyd iddi yn barod yn nglyn 4'r fyddin a'r llynges yn thwym o achosi diffyg yn y Gyllideb. Gan hyny, nis gellir gochel ychwanegiad yn y trethi vn union bellach, ac nid yw John Bwl yn debyg o fyned yn ddwfn i'w logell heli rwgnach cryn lawer. Pel hyn, er nad ydym yn disgwyl etholiad oyiFredinol yn ebrwydd, y mae digon o argoolion fod dydd ymddatodiad y Senedd bre- senol yn agoshau. Dyraod drom oodd yr enciliadau y cyfeiriwn atynt uchod, ac y mae y ddadl fawr yh Nhy y Cy-ffredin yn ystod yr wythnos a aeth heibio yn rhwym 0 ddrygu achos y Weinyddiaoth yn mam dynion meddyl- gar ac ystyrbwyll o bob blaid. Diffyg afianol yn y Gyllideb yn ychwanegol at hyn oil a loinw eu owpan at yr ymylon, ac ni synem dQím welcd y Senedd yn caol ei dadgorphori yn yr hydref. Pa effaith ar nerth y gwahanol blwliau a gaffai etholiad cyfErodinol, pe y cymerai le y flwyddyn hon? Cwestiwn ydyw hwn ag sydd yn cael sylw mawr y dyddiau hyn gan y gwleidyddwyr hr-y -'8 ofalant yn neillduol am beiiianwaith y pleid- iau politioaidd: Gyda golwg ar v Ceidwadwyr, nid oes ganddynt yr un fantai. i fyned ger bna y wlad eleni ag oedd ganddyuT. yn yr etholiad cyffredinol diweddaf.. Y prydhwnw yr oedd y blaid yn berffaith unol, yr oedd ei gwttmtti adranau ar ol hir deithio yn anialwch yr Ochr Wrthwynebol yn syohedu am borfeydd gwelltog y Llywodraeth, 00 yr oedd y diwygiadau mawr- ion a gariwyd gan y Rhyddfrydwyr wedi digio am byth y dosbarthiadau lluosog oedd yn me-ldwl fod gobaith eu helw ar ddarfod. Erbyn heddyw, y Mae y Ceidwadwyr, ar ol bod mewa awdurcto wedi digio Ilawer o'u dilynwyr a ddisgwylient wobr ou llafur mown blynyddoedd a fu, y mMnt wedi cyflawni y oamgypMrit?u Bydd megyB yn anscheladwy i bob plaid a fo mewn awdurdod, ao y maent wedi pochu yn erbyn y tafarnwyr trwy dalu rhy ychydig o sylw iddynt hwy a'r clerigwyr trwy dalu gor- mod o sylw iddynt hwythau. Y mite maanBo h hefyd mewn cynwr is nag y bu er's Diynyaa- oedd, a bydd oodiad yn y trethi, fel y blewyn olaf a dyr asgwrn cefn y camel. Nid yw yr TJchel-eglwyswyr wedi maddeu i Iarll Beaconsfield y gefnogacth a roddodd i Fesur yr addoliad cyhooddus, 00 y mae y blaid hon yn yr oglwys, a fu mor ym- drechgar dros yr ymgeiswyr Ceidwadol o'r blaon, yn cydymdeimlo a'r blaid Rydfrydig yn hytrach na'r blaid Geidwadol ar bwac y Dwyrain. Gellir .bod yn sicr fod Iarll Caer- narfon, pa fodd bynag, yn cynrychioli adran fawr o'i blaid yn y cwrs a gymerodd yn ddi- woddar, a ffaith nodedig ydyw fod y Llywod- raeth bresenol yn ei gwladlywiaeth dramor wedi colli ymddiried beirdd, haneswyr, llenor- ion, a meddylwyr pob plaid yn ddiwahaniaeth. Y mae ei nerth yn benaf yn mysg aristocrat- iaid milwraidd a dosbarthiadau iselaf y trefydd mawrion, y rhai yn ddiau a fynwesant y teim- adau mwyaf galyniaethus tuagat Rvvsia. Yr ydym yn dyfod i'r penderfyniad ar y cyfan, y byddai y blaid Geidwadol dan gryn anfan- teision ped apeliai at y wlad yn bresenol. Nid yw sefyllfa y blaid Ryddfrydig, ar y tu arall, yn hollol foddhaol. Nid yW ei gwahanol adfanau yn oydweled yn hollol hyd yn nod ar bwro y Dwyrain, ag y ihaent mor annghytun ag erioed ar y Dadsefydliad a phrnciau oreill sydd gerbron y wlad. Oild gwendid mwyaf y blaid yw anffyddlondeb y Gwyddelod. Nid oes amheuaeth na chollai amryw aolodau Rhyddfrydig yn yr Iweradon eu heisteddleoedd er mwjn gwneyd He i Home BuUrt, a byddai yn rhaid wrth fwyafrif aruthrol yn Ysgotlanil n I Lloogr, i orbryso cyBrjxhiolwyr anyst-ywallt yr YnysWerdd. Nid oeeamheuaetb.,nadyw Arrlalydd Hartington wedi profi ei hun yn well arweinydd nag y tybiodd ei gyfeillion goreu, a'i fod yn dyfod yn fwy o allu yn y Ty, ond nid yw yn meddu y brwdfrydedd liwnw a fu mor wttsXm- aethgar i Mr Gladstone i danio yr hot; wlad yn 1808. Pa fodd bynag, yr ydym yn mou r.rl fod sefyllfu. y blaid Ryddfrydig yn well ar y uyfan nag y,loedd yn yr etholiad diweddaf, a j>Iied ynigymerai Mr Gladstone unwaith yu rliugor a'r arweiii) ddiaeth ystyriem ei rhagolygon yn addawol, os nad yn ddisglaer, Yn un peth, y mae ei doniau areithyddol yn gorbwyso eiddo yr Wrtliblaid, ac fel y dywedasom o'r blaen cawsai, pe cymerai etholiad le yn ebrwydd, gefnogaeth gwyr enwog a weithient yn flaen- orol gyda'r Tori'aid. 1 mae llawer o'r interest) oedd yn ffroin yn yr etholiad diweddaf wedi dyfod i weled nad ydynt yn nemawr well allan dan Lywodraeth fit idwa$ol, heblaw fod miloedd yn y wlad yn priodoli pob drwg masnachol a chymdeithasol, os nad naturiol hefyd, i'r Llywodraoth a fyddo mewn awdurdod ar y pryd. Heblaw hyn oil, y mae anwadalwch a thrwstaneiddweh y Llywodraeth mewn gwir- ionedd wedi effeithio ar fasnach, ac fel y sylwasom yn barod, os cynygiant drethi ych- wanegol, pa un a fydd angen am danynt ai peidio, hwy a ddioddefant oblegid hyny. Pan ddaeth y blaid bresenol i awdurdod, nid oes amheuaeth nad oodd y wlad wedi blino ar gyf- nowidiadau parhaus, ac yn dymuno gorphwys, ond ar ol pedair blynedd o ddiogi ni byddai yn syndod ei gweled oto yn dechreu dihuno ac yn galw am yriedyddiondipyn cyflymach na'r rhai presenol. Os felly, y mae y Rhyddfrydwyr wedi cael gwers oddiwrth ei hanffodion blaen- orol, wedi dysgu trefnu eu lluoedd, ac efelychu disgyblaeth eu gwrthwynebwyr. Nid yw ym- drechion Mr Chamberlain yn y cyfeiriad hwn yn debyg o fyned yn ofer, aa yn enwedig gellir disgwyl na syrthir eto i'r amryfusedd o osod Rhyddfrydwyr i ymladd k Rhyddfrydwyr. Gan fod ein sylwadau wedi myned yn lied faith yn barod, ni a oedwn hyd yr wythnos nesaf yr hyn a fwriadem draethu ar rsgolygon etholiadol yn Nghymru.