Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
18 articles on this Page
YN Y TREN, 1
YN Y TREN, 1 NOS SADVR?. I Yn mhlith mi!oedj darllenwyr y Gene,ilI C?M?? yr wyf yn sicr nad ocdd un yn teimlo J'll fwj chwith wrth ddarllcn "CANU YN JACU" y diweddar olygwyr yr v, ythnos hon. Nid OE B yr UD o'ch gohebwyr lluosog wedi derbyn mwy o garedigrwydd oddi ar eu Haw yn ystod bIyn- ydJoedd eu goruetiwyliaoth oar hwn syd(I yn ysgrifonu y llineUau hyn. Y roae y roanau Y fcyddaf yn aml yn gorfod ysgrifenu llithoedù 41Y Tlèn" vn'eyfryw nadoea dichon bob am- ser ysgrifenu yn eglur, heb son am synwyrol. Byddai Julius Cesar yn gallu dictatio llythyrau ar gefn ei geffyl, ond ni chawn oi fod yn ysgrif- enu llythyrau yn y sefyllfa hono. Ond byddai yn haws ysgrifenu ar gefn ceffyi yn ami nag yn y trfu ar rai o reilffyrdd Gogledd Cymru, yn eaweiig y Cambrian. Wei, Uawer llyithy di- lan, bron ynannarllenahvy, sydd cynhyn wedi myned o'r treu i ddwylaw y diwaddar ol- 1.ft"l'¡A ygwyr, ao cm bnasM &M eu uy uawaoaw)  Gehcn?01ygyddol(y fasged) y buasent wedi myned. O'm clon yr wyf yn eu llongyt? ar ddiwedd en gwemyddiaeth. Fe aay- wedir y byddai yn arferiad yn yr hen amser gynt, yn amser y Georgiaid, pm y byddai gweinyddiaeth wleidyddol yu myned allan o swydd y byddai y gweinidogwa ar ol rhoaai -seliaa eu swyddogaeth yn ulwylow y brenin, y byddent yn myned allan o'r palas drwy r "drws cefn," ao y byddai y weinyddiaeth newydd yn myned i breseuoldeb y breoin drwy y drws ffrynt." Ond yr wyf yn sier y tystiapawb sydd yn dwyn rhyw gysylltiad a'r Genedl Gymreig fod ein cyieillion wedi myoed alian drwy y <- dr ;S ffrynt" yn llawn anrhydedd. Rhyfedd fel y mae amser yn myned heibio. Y mae yn edryeh fel neithiwr pan ysgrifenais fy llitl1 gyntaf Yn y Trên," ond y mae, er hyny bum cant abymthe, a deugain o wythnosau, ac wrth ddarllen y Canu yn bon II yr oedd yn I dygwydd i'm middwl yu Uei ddifrifol ai tybed ai oaid ydyw yn hen bryd i STFTPIO y TRE.. Onid yw yu b en bryd i gerbydau "Y Trên" gael eu shuntio o'r neilldu i rhyw aiding. At tybed nad ydyw yr hen olwynion yn dechreu myn'd yn rhydlyd, a'r cerbydau yn hen ffas- iwn, ac allan o dale l Mae cymaint o well- iantau mewn pobpeth fel ag y mae arnaf ofn mai ar y ffordd y mae'r hen gerbydau, ao mat gwell fyddai gwneyd Me i'r latest improvements. ra oedd fy mwriad yn bendifaddeu; ond rhyw brydbawn yr wythnos hon, fel ag yr oeddwn yn yr agerlong brydferth y Satanella yn cael tipya o awyr iach ar y Fenai, cyfar- fyddais Y GOLYGYDD NEWYDD, a chymerais y cyflensira i'w longyfarch, ac i roddi croesaw iddo i sir Gaernarfon. Rhodd- odd yntau wahoddiad cynhes i'ch gohebydd bar- hall ei lithoedd, a bod croesaw i'r "Trèn" redeg ar y line sydd bellaoh dan ei ofal ef. Efe ydyw general manager y line, a, felly ar ei awdurdod a'i gymhelliad ef y bwriadaf yn y dyfodol redeg « Y Tren." Ymgeieial gadwamser" prydlon, ac ymdrechaf hefyd gadw ar y "line" bob amser, heb roddi loes na briw i neb. Dymunaf rwydd hynt i'r gwr tparab.edig yn ei orchwyl pwysig. Nid gorchwyl i'w ddymuno ar lawer ystyr. Gwaitb anhawdd iawn ydyw i olygydd gadw y ddysgl "yn wastad. Gwaith anhawdd iawn ydyw 11 plesio pawb o'r darllenwyr,^ a gwaith llawer mwy anhawdd ydyw "plesto y gohebwyr. Pe rhoddai y golygydd bob peth 11 y papyr a diaw ar ei fwrdd, fe dynai yn ei ben fyd ac eglwys. Y mae y darllenydd yn cofio y llinellau a ysgrifanodd John Bunyan gyda golwg ar gyhoaddiad Taith y Pererin:- Some said, John print it, others said, not so, Some said, it might do good, others said No." Felly yn union y mae hi gyda golygydd newyddiadur, yn enwedig yn Nghymru, ac yn mhob man arall am wn i. Wet, syr, rhwydd hynt i chwi a holl aelodau cich gweinyddiaeth. -Prif destyn y siarad yn y tren, fel yn mhob man arall drwy'r Gogledd yma yr wythnos hon, wrth gwrs, ydyw EISTEDDFOD LEBrWL, a chyn y bydd y Genedl yn llaw y mwyafrif o'oh darllenwyr, bydd un dydd o'r wyl fawr dros- odd, ac am wn i y dydd mwyaf pwysig o'r pedwar. Mae'n debyg mai yr hyn sydd yn tynu fwyaf o sylw yn yrBisteddfod hon ydyw y "fcrif gystadleuaeth gorawl ddydd Mawrth. Yn wir, felly y mae hi yn awr bron yn mhob Eis- teddfod y blynyddau hyn. Y mae hyd yn nod y "Gadair" o'r bron yn gorfod gildio ei phoblogrwydd i'r gystadleuaeth gorawl, ac am awn i nad yw hyny yn ddigoa priodol. Y cwestiwn mawr ydyw PWY FYDD Y OOKCHFYaWYR ? Clywais heno gau wr a fa yn gwrandaw ar Gor Bethesda yn y Pavilion, y bydd yn rhaid i'r cor a gano yn wall na'r cor hwn fod o'r bron yn oruwchnatnriol. Cefais inaa gyfleusdra rhyw bymthegnos yn ol i wrandaw ar Gor Croesos- wallt yn myn'd drwy y daraa-j, ac er nad wyf gerddor, yr oeddwn inau yn teimlo rywbeth yn debyg i'r brawd uchorl. Oresyn na fuasai Cor Caernarfon a Chor y Waen yn mhlith y rhai a fydlant yn tynu torch ddydd Mawrth,-Olyw. ais heddyw fod Rhyddfrydwyr Mon yn myn'd i gynol CYFAEFOD MAWR YN LLANGEFNI, ar y 2oain o'r mis hwn, i gryfhau breichiau Mr Gladstone erbyn yr ymgyrch mawr yn yr Hydref. Y mae Llangefni yn lie oanolog yn Mon, ac y mae yno un o'r ystafelloedd goreu i gynal cyfarfod o'r fath yn Ngogledd Cymru, ag eithrio Pavilion Caernarfon. Dysgwylir y boaeddigion canlynol i gyaieryd rhan yn y cyhrfod :-Mr Henry Richard, A.S. dros Merthyr Tydfil; Mr Richard Davies a Morgan Lloyd—aelodau dros sir a bwrdeisdrefi Mon; Milwriad McCorquodalo, Mr Bulkeley Price, Cadben Hunter (nai i'r diweddar Bulkeley Hughes), Mri Pennant Lloyd a Thomas Jones, Meuai Bridge. Gyda'rfath restr o siariadwyr galluog, gellir dysgwyl cyfarfod llewyrchus, a chan y cynhelir y cyfarfod ar daydd lau, diwrnodmarchnad Llangefni, rhydd hyn fantaiq i amaethwyr Man ddyfod i'r cyfarfod. ANBHONICUS. _I
smUDIADAU AGERLONGAU EVANI…
smUDIADAU AGERLONGAU EVAN THOMAS, RADCLIFFJ, & Co., CAESDYDD OuxnUum Thomas, s S., wedi gidael Caerdydd nm Taf anrog, Sept i Jolo Morgamog, 8.8., wedi cyrhaead Verona, Sept. 11. Anne Thomas, S.S., ,wedi gidael Gibraltar am Atnsteidam, Sppt 12. Kate Thomas, 8.8., wedi gidael Caerdydd am Portsaid, Sept. 9. Wynnsiay, 8.S., wedicyrhaedd Llundain o Azof Sept. 8. Waiter Tkcnnm, 'P.S., wedi cjihiedd Antwerp o BaltilDM1 ept, 8. Ba'a, S S. Bvdd i'r l'esh hon adael west Hartlepoole, am Gaerdjdd yfory.
kewiddion EGLWYSIG.
kewiddion EGLWYSIG. Y METHODISTILID OALFISAIDD. FOUR CKOSSBS.—NOS Fercher diweddaf traaaod- wvd nrescth ragorol yn Nghapel Ebenesar, Four osses, gaa y Par 2d John Hughes, Cameddau, Trefaldwyn. Yr oeid y oynulliad yu llnosog a chafwyd pregeth ragoroL CAREL Y GRAIO, GBa BANGOS.—Cyiih&liwyd cy- farfod pregethu blynyddol y Ue uchodyGadar 7fed cyflsol, pryd y gwasanaethwyd gan Y Palchn Joseph Thomas, Carno, ar Pnf-athraw T- 0. Edwards, A.O., Aberystwyth. Oymerwyd dydd- o:deb neillduol yn y cyfarfod hwri,fel y zh,,tl blaen- orol, a darpaiwyd oreu ellid yn y lie ar gyfer y dyelthrlaU. Cafwyd tywydd inffifrlol prydnawn Sadwrn, ond y Sabboth cafwyd hin ddymunol iawn, a gorlanwyd y capol a gwrandawyr. Cawsom y gweinidogion yn y dymher oreu at eu gwaith, ao yr oedd y genadwri o u geneuau yn olel JlwralOdawiad o'r fath ragoraf. Y WESLEYAID. I Mae cronfa ddiolshgarwch y Wesleyaid yn cyr- I haedd oddeatu 300,000P. Yn ddiweddar hysbysodd gweinidog Wesleyaidd I yn uu o'r newyddiaduron fod arm angen pre- gethwr cynoitUwyol, yn ol y cyflog blynyddol o 50p; derbyniodd bump-a-deugam o geisiadau. Gadawodd Mr Bright, o Wallong-ong. Aws. tralia, y awm hardd o 40,000p tuag at 11 Gronfa Gynorthwyol ac Adeiladol y Weeleyaid." Yn ddiweddar collodd y cvfundeb rai o'i brif; golotnau yn yr Iwerddon. Yr wythnos o'r blaen dathlodd Wesleyaid Jersey a Guernsey gan'mlwyddiad Wesleyaeth yn yr yiysoedd hyny. Ymddenqys fod eefyllfa yr onwad ya bur floleuog yaddyut ar hyn o bryd. I Y EBDYDDWrB. I Hmwm, BAMOTH,—Cynhaliwyd cyrddau blyn- yddal y Ue uchod ddydd Sul aJLlun.y 7fed a'r 8ted cyflsol. Gweinyddwyd ar yr achlyauc gan y chwiorydd ieuaino Misses Williams, Blaenlleoh- au, a Jones, Xonystryd. Cawsom oedfaon wrth fodd en calon, teimlem fod y gwUth nefol yn ays- gyn ar ein penau. Yr oedd y Jcynulleidfaoedd yn fawtion iawn nes yr oea(L Y capei wra "I unauw., a lluoedd yn gorfod troi yn eu holau. Nos Lun cawsom oedfa ryfedd. Canodd Miss Jones unawd a'r gynuUeidta yn uno yn y gydgan. Yr oedd canu rhywbeth tyner yn nghauol y fath aorf yn efEeithiol anarferol. Unodd tri a chrefyad. in y cyfeillaoh a gynhaliwyd wedi', oedta gy- hoeddus daeth Mr Williams, U.H., yn mlaen a siaradodd yn frwdfrydig o blaid hawl y merehed i btegethu yr Efengyi pan yrymglywent ar eu ealon i waeyi hyn. A1 er prawf o'i ajaial achel am ddull y chwiorydd ieuainc a glywodd y noaon hoio, deallwn iddo estyn rhodi arianol anrhydeddus iddynt.—Cydymdsimlyid. CLYDACH VALli, RHONDDA.-Cynhaliodd eglwys y Bedyddwyr.yny lie uchod.ei chyfarfod blynydd- ol y Sul a'r LIun. Medi 7fed a'r 8fed cyfisjl, pan y pregethwyd gan y Parchn A. J. Parry, Abertawe, yn awr o Gaernarfon, a D. B. Thomas, H A., Shenandoah, Fa., America. Cawsom gynulleidfa- oedd lluosog, a phregethau ardderchog. Nid rhaid i'r gwr parchedig o Abertawe wrth lythyr. au eanmLiiaeth, y mae ei enw yn adnabyddus drwy Gymru. Slater o ddyddordeb, fodd bynag, i un oedd fod Mr D. S. Thomas yn terfyna ei daith breg. ethwrol yn Nghymru. Rhoddodd 1Thomall brawf digonol ei tod yn biegethwr o'r redd flaenaf. Dyga ei bregethau ol llafur meddwl; y mae yn mecidwl ei bregethau drwyddynt. Nid corsenau a brwyo ydynt, ond cedrwydd cryfion. Credwn y dylai eglwys Shenandoah fod yn falch o'i gwelaid og, a gwneyd yn fawr o hono, a theimlo yu ddiolchgar iddo am ddyohwelyd yn ol a pheidio a chymeryd ei berswadio gan uu o luaws eglwysi gweigion Cymru i gymeryd ei gofal. Dlangoda y brawd bob hudoliaeth o'r fath, ac y mae yn awr yn ddiogel ar fwrdd yr Alaska enwog, milgi y dwfr, fel y gelwir hi. Dymuniad ein calon yw ar iddo dirio yn ddiogelachael ei dealu a'r eglwys jyn iach a chysurus. Bydd yn dda gan y cyhoedd ddeall fod y Parch C. H. Spurgeon yn graddol wella o'i afleehyd poeaus y dyddiau byn, er ei fod yn dal yn lled. wanatdd o hyd. Od na chyfnewidia er gwaeth, dysgwylir y bydd yn alluog i bregethu uuwaith y Sabboth nesil Dydd Mercher diweddaf hwyliodd y Paroh George Cameron, Glasgow, o borthladd Lcrpwl aDa y Congo, lie y bwriada ymsafydltt yn gen- adwr. Mae y Parch Mr Cedot, gweinidog y Bedydd. wyr yn Channing, Switzerland, wedi cael caniatad i gynal cyfarfodydd Protcetaaaidfl yn Noyon, Ue genedigol Calvin. Yr wythnos o'r blaea cynhaliodd eglwys Gadlys, Abe^dSr, ei jubili ar ddiddylediad ei haddoldy. Drwy ymdrechion ei gweinidog llafurus, y Patch B. Evans, oasglwyd dros 4COp mewn ychydig amser. LLAXAHLKAIA?X. C'tcritl Blynyddol.—Hwyr Mercher a dydd Iall, Medi y lOred a'r lleg, y cynhaliwyd yr uch)d ya y lie hwo, pryd y pregethwyd gan y Parchn Robert Roberts, Tfe. forris 0. Davies. Caernarfon; a W. Roberts, Rhrdwyn. Catwyd casgliadau, cynulliadan, a phregethau da. Byided fod beadith yn ol Haw.- Arvonyn. ToN-v PAKDT.—Nos Linn, Medi 8fed, cynhal- iwyd cwrdd sefydlu y Parch D. Davies yn weini- dog ar eglwlS Bedyddwyr Seisnig Ton-y- pandy, Cwra Ehondda. Oymerwyd y gadair gan y Parch M. Morris, Treorky, a thraddodwyd auerchiaiau gan y Parchn E. &ict?ar$ £ T. Jones (A), a Hugh Jones, Dinas, yn nghyd ag amryw o ddiasoniaid yr eglwys. Cyfiwynwyd bouquet hardd i Mr Davies gan chwiorydd yr eglwya yn ystod y cyfarfod. Mae gauddo gylch helaetn a rhagolygon dymunol o'i flaen wrth ddechron ei weinidogaeth. YR ANNIBYNWIR. I Mae capel enwog Wood-street, Caerdydd, wedi ei ail agor, ar ol bod yn gauedig am gyfnod maith. Mae cyhoeJdiad llyfr emynau Seisnig newydd yn parhau i achosi dadleuaeth aughySredin yn y wasg AnnibynoL HAFOD, CWM RHONDOA.—Cyfarfod BlynyMol.- Cynhaliodd yr eglwya uchod el chyfarfod blynydd- ol Sabboth a LIUD, Medi 7fed a'r 8fed. Gwein- yddwyd ar yr achlysur gan y Parchn E. Stephen, Tan-y-marian; T. DavWs, Tre'-forris, T. J. Evans, Bodringallt, ac R. Thomas, Gland wr. BIRMIVOHAM.—Cynhaliodd yr Annibynwyr Gym- reig ea cymanfa flynyddol eleni ar y Ged, 7fed, a'r 8fed o Fedi, pryd y gwasanaethwyd gan y Parchn. W. C. Jenkins, Cydweli, a Thomas Nicholeon, Denbigh. Yr oedd y pregathai yn effeitbiol a gafaelgardrosbon. Dechreuwyd 1 gwahauol oed. faon gan weinidogisn Cymreig y oylch. YR ESGOBAETHWTR. Dydd Iau, yn Eglwys Gadeiriol Bangor, aeth- pwyd drwy y ffurf o benodi y Parch Evan Lewis, M.A rheithor Dolgellau, i ddeoaiaeth Bangor, fel o'.ynydd y diweddar Ddaon Edwards. Oymerwyd rhan yn y gjreithrediadaa gan y Parch R. Foulkes Jones, B.A., a'r Archddiaconiaid Wynn Jones ao FviEs. Wedi byny penodwyd y Parch John Pryce, M.A., ilanwyswyidginona'ddfelolynydd DaoA Lewis. Daeth cynulliad lluosog yn aghyd ar yr achlysur.
Advertising
Mae Arglwydd Alfred Tennyson, y bardd bren- inol, ar hyn o bryd ar ymweliad it Chaetfyrddiu, lie mas ya aros yn mhreswylfod Mr Lewis Morris yn Penihyu Llllllgunnor. MEDDU«<»IAETn AT Til Itu, szp "TARAXCBM' POD JPHYLLIX."—itnilla j eymysgeid hylifol hwa a KyBylltjt o vreiddiau vn maids priededdau iachol a g.fr fa ny diO. ya nghyfiif y cyhoedd. ac yn radd^l cymar la I'tic piU a calomcl fel meddysiaiaeth at gaa- drenliad. y geri, a phoo afioohyd a d:u<l k eddiwrth crrnho d aanatnriol gwaod i'r inu, arwydd ddigamsyn- iol b hlolaetb y cyfrvw ydyw poen dan yr ysgwyddau, car yn V pen, sygthni, diffyg archwaeth at fwyd, bias annymanol ar y genau yn y boren; penysgafniler anhw/ldab yr ystymog, ae ymdeimlad o lesgedd cyffrediooL Drwg yr iaa llegach i weithredn ynbriodol dylanwada yn arafaidi ax y co u'ldion a ebyn 24 awr adfera y dyfidii fjdd i fwynhad o gyflawn iechyd a chy«nr. Gellir rhoddi ymddiriedaeth ynddo fel medSyginiaeth o'r .fath ddicgelaf. Ni pharotoir yr hyliftwn, o'f "TarAinam"a "Podepbyllin", ond gan gan Frrrzrt yn U,?ig yn y BAford I Laboratory Llan- ?.in a gwelir ti eaw 14 bob potel. Dylid taG sylw rbonig hyn. ADVICB TO MOTHEDS !—Are you broken in your rest by a sick child suffering with the pain of cut- ting teetb P Go at once to a chemist and get a bottle of JlIas, WINS low's SOOTHINQ STBUI*. It will relieve the poor sufferer immediately. It is perfectly harmless and pleaant to taste, it pro- *oce3 natural, quiet sleep, by relieving the cbild from pain, and the little chernb awakes as bright As a button." It soothes the eUd, it softem the gttm3, allays all pain, raiiam wind, regnlates the bowels, and is the best known remedy for dysentery and di=hœa. whether aribing fr?m t?otbig or other causes. Mrs..Window's Soothing Syrup ia t?dby ¡¡m ëåí .e!
FFESTINIOG All HELYNTION.I
FFESTINIOG All HELYNTION. MABWOLABTH MB J. M0BRI3 (RBODOK). Dydd Mer.her diweddaf bu farw yr non araaiwr Bdiabyddus Air J. Morris (Brcdor) Yr oedd ei ieohydjyn gwanyohu ex's amryw flsoedd, er na feddyliwyd foci ei ddlwedd mor agoa. Cifodd ei ddwyn i fyny gogyfer a'r weinidogaeth, a bu yn pregethu am rai blynyddoadd gyda r Annibynwyr. yr oedd yn gyd-efrydydd a r diweddar Barch William Edwards, Aberdi r yrbwaoddeuttiwyta- nos ei rhagfUeuodd yufciu. Yr oedd o alluoedd meddyliol ctyaon. Cyfaaeoddaddlawet yn ei ddydd, a bu yn fuddugol ar amryw o'r prit draethodau mewn Iluawa o Eisteddfodau y plwyf, amryw o ba rai a gyhoeddodd. Yr oedd ya llawn o'r ysbryd cystadleuol hyd ei fisoedd olaf. Bu hefyd yn darlithio ar amryw o bynciau o dro i dro, a phe yr ymroddasai fwy yn y cyfeiriau hyn galiasai fod o Wasanaeth i'w genedl. Gaiawodd weddw ac amddifaid ar ei 01. Yr oedd yn 68 mlwydd oed. Claddwyd ef gan gynulloidfa luosog yn nghladdfa [Eglwys St Michael, Ffestiniog, ddydd Sadwrn diweddaf. Y OnroBITIUS QTD-WEITHIOII. I- Oynhaliodd y gymdeithas hon el chyfarfoi I chwarterol nos Wener, o dan Uywyddiaeth Mr G. Evans, Bryn-tirion. Dangosai y cyftifon fod y fierbyniadau am nwyddau yn ystod y chwarter yn 2,859p, cynydd ar y tri mia cyferbyniol y flwyddyn o'r blaen o dros 300p. Eaillioo y gymdeithas yn 149p. Ymuuodd 49 a'r fymdeithas yn ystod y tri mis diweddaf, a phen. Ierfyawyd rhoddi Is 8c y bunt ar y <?M? ddaeth i law. Dewiswyd fel pwyllgor Mri Thomas Jones, Brya-te?; W. Daviea, Fuchea-wen; Evan Davies, Glanaber; Griffith Roberts, Fron-fawr; Robert Jones, Bowydd-street; John Lloyd, Highsate, Ffestiniog; Lewis Humphreys, Bro-nant; E?an Lloyd, Peu-y-bryn; a William Hugboo,Melbourie. plaeo Cafwyd cyfarfod rhagorol a paopb-th yn ymddangos yn llwyddo. TAN. I Dydd Iau, torodd tSn allan yn nhy gwair Mr Henry Jones, Gelli Isaf, yn mha le 1r oedd amryw dunelli o wair. Cafwyd colled drom. Nid oedd wedi ei yswirio. Nid oedd gwybodaeth ychwaith pa fodd y cymerodd dOLn. ARWaaTHIAST CDOOA-HOUSB. I Cymerodd yr arwetthiant uchod le ddydd ran diweddaf, yr aiwerthwr oedd Mr Dew, Bangor. Daeth nifet luosog yn nghyd. Dechreuwyd y tale gyda chynygiad o lOOp, a rhwng y 500p a'r 900p y bu yn eefyll, a chan fod y cynygia iau mor isel ar y fath adeUad hardd a chostus, syrthiodd yn ol i'r cwmni. Diamheu os na Iwydiir i'w werthu y bydd y cwmni yn mabwysladu rhyw gynlluniau newydd- ion er ei ddwyn yn mlaen yn fwy IlwyddianL s. Arolygidyr arwerthiant gan R. 0. Jones, Yew., oyftelthlwr. CYMBEITHAS OWYB IBTJAMC Y LLAN. I Credwn am y gymdeithas hon ei bod yn un 0' rhai mwyaf ymroddgar a llwyddiannus yn ei4 gwlad. Yn ystod y gauaf diweddaf y maent wadi cael amryw o ddarlithoedd gan lu o wyr enwog- Ar ddechreu eu tymhor eleni deallwa eu bod yn myned i gael darlith at ATHROXIABTII POSSOL A'1 CUTSYLLTIAD A BtWVD I YMARPEROL," j gan y Proffeswr Henry Jones,M.A., Coleg G -gledd I Cymru, Bangor. I BISTEDDPOD OABEiaiOL Y 6VLQWTK. I Gan nad oedd derbyuiadau yr Eisteddfod ddi- weddaf yn ddigonol i dalu y costau yr aed Iddynt, a chan fod yr addeivldion a'r tanysgrlfladau yn Ued araf yn cyrhaedd y trysorydd, y mae pwyllgor yr Eisteddfod hon heb hollol gwblhau eu gwaith yn nglyn i'r Eisteddfod flaenorol, ond y maent yn pryeur dynu at y terfyn, ac yn ceieio ciel llaia yr ardalwyr, er parotoi gogyfer a'r Eisteddfod nesaf, os y penderfynir cael un. Mewu ardal He mae cymaint o'r ysbryd cystadleuol ac Eisteddfodol, credwn fod llenorion, beirdd, a cherddorim ein cymydogaeth yn annheiiwng a difater gyda chy- northwyo a hyrwyddo yn mlaen ein prif wyl lea- yddol. Os ydyw y sofydliad hwn 1 barhau, credwn y dylem oil fel ardalwyr gynorthwyo y pwyllgor, er gwneyd yr Eisteddfod yn un anrhydeddus a llwyddiannus. Maa y nifer fechan sydd yn myn- ychu p ivillgorau yr Eisteddfod yn par; ei bad yn anmhosibl gwybJd beth all fod telmlad cyffredinol yr ardalwyr o barth i'r Eisteddfod. Diamheu y teimla y pwyllgor yn dra diolchgar i bawb am bob awgrymiadau a chynorthwy gyda dwyn hyn odd! amgylch. lI,WYDDlA!fT CHWABBLWra ITOSTINIOO. I Yn y gystadleuaeth hollti llechau, a gymerodd le yn yr arddangosfa yn Harlech ddydd Gwener diweddaf, da geuym waled fod chwarelwyr Ffes- tiniog wed! bod yn llwyddiannus i eniil y prif wobrwyon. Yn mhlith y buddugwyr yr oedd Kri Griffith Jones a John Jones (Tre'rddol gynt), William Owen, a William Jones, o Chwarel y Welsh Slate; Ellis Thomas, Ffestiniog; a David Roberts, Bryn*melyn, o Cbwarel y Llechwedd. Yr oedd nifer yr ymgeiawyr yn dra lluosog. TH BISTEDDPOD OSXBDLABTHOIT, I Mawr yw y brwdfrydeid, a phrtsur y parotoi, sydd yma gogyfer ilr Eisteddfod. Mae c8t enwog Tan-y-grisiau yn psrotoi at yr ymgyrch gystadl- euol ddydd Iau, ac i'r amoau o'u cynorthwyo cyn. helir cyngherdd yn yr Assembly-room ddeohreu yr wythnos hon. Ffordd arall o'u cynorthwyo fydd cymeryd tocyn am y diwirnod hwnw gan aelodau y C"' a dimben y bydd y thai sydd yn b i.,d. myned yn cymeryd MantalS ar y cy1ieus. dr. h.. hfyd i'w cyno?thwyo ac i ddymuno eu llwyddiant. BARlWrDON. I
YSTRANCIAU TWYLLWR CYMREIG…
YSTRANCIAU TWYLLWR CYM- REIG YN YR UNOL DALAETHAU. —a BBLVILLE, ILt.-Yehydlg amser yn ol, ymwel. odd y twyllwr Lord Williams a'r Ile hwn, a galw- odd am lety yn y Thomas House am bris rhesymol, a ;ihoddodd ei enw yn Lord Williams. Yna aeth allan i chwilio am y Cymry, a chafodd un o'r enw John Gouph. Wedi dyweyd ei helynt yr un fath yn union ag wrtb ddau a dwyllwyd ganddo yn Chicago, sef si fod wedi colli ei arian a'i iechyd, a'i fod yn gorfod byw at flawd ceirch a dwfr (a buasai hyny yn llawer rhy dda i'r hen scamp), gofynodd i Mr Gonph ei gynorthwyo ben ei daith. Dyweclodd Gouph nas gallai, am nad oedd ganddo arian. Yaa gofynodd y Lord a oedd Cymry i'r gogledd odd! yma. Oes," meddai Gouph, y mae teulu o'r enw Daniels yn byw mewn rhan arall o'r ddinas hon." Gofynodd Gouph a oedd ty neu dir ganddynt. "Nae oes," oedd yr ateb, ond y mae ganddynt arian." Wedi holi am eu cyfeiriad, ffwrdd ag ef nerth ei draed; ac mewn ychydig amser dyma ddyn mawr, o ymddangosiad cyfielyb i offeiriad Eglwys Loegr, a llygaid lion a llais cryglyd yn curo wrth y drws. Gofynodd y Lord, "A oes C/mryynbyw yma?" "Oes," meddem, "doweh i fewn." Wedi siglo dwylaw yn gariadas iawu, ehtedddd ilawr, a thelmlai y wraig a miaau yn swi. yn mhreseaoldeb gwr o'r fath. Dechreuodd ar ei stori drwy ddyweyd fod yn dda iawn ganddo weled Oymry ar ei daith il.Lilerus mewn gwlad ddyeithc, ac wedi colli ei holl arian. Dywedodd ei fod ya fab i Arglwydd Esgob Caernarfon, a brawd i Arglwydd Ynad Williams, o Lui dain, y rhai a adawsant feddiaunau lawer a fferm fawr yn Devonshire, Lloegr, gydag wyth o forwynion yn gwoeyd oaws a deg yu gwneyd ymenyn, ao yn y blaoa. Cymerai arno ei fod ar y ffordd i California, i feddiannu tri-chant-ar-ddeg o flloedd (1,300,000) .0 ddoleri a adawsid iddo gan oi dad bedydd oeid wedi marw yno. Gofynai i ni roddi banthyg cant a banner o ddolerl iddp, ao addawai adael ei oriawr aur ya wystl am yr arian, ar na chymerasai bum' mil am dani (ond y mae yn debyg ei fod wedi ef rhoddi am lal na haunet cant yn Cummings, rhag ofn y carchar). Pe buasem wedi rhoddi arian iddo addawai y cawsem ninau ffarm ardderchog, yn yr hinsawdd mwyaf dymunol ar wyneb yr holl ddaear, yn neheubarth California, lIe mae eurafalau, grawuwin, a'r pomgranadau yn eu huiddwisgoedd ganol gauaf fel canol haf, a'r awelon balmaidd yn chwythu yn dirion, ac heb fellt a tharanau i ddy. chryn y pieswylwyr.iMewn gair, dyma Edenardd. Ond aeth y ffarm yn fwg, a Lord Williams yn lieidr rhagrithiol. Y mae'r hen walch hwn yn g??bod fod y Cymry yn ddmiwed, as y credant Nw?r 0 gelwydd. Yr oedd 1n mynod:i (selio ei oliawrmewnblwchpapyrgwagint, ond methodd yn ei amcao y tro hwn. Y mae gan yr arglwydd hwn ddawn at bobpeth ondda. Yr oedd yn ym- ofyn caru yn flWd iawn agwiaig y gwestty yma He yr oedd ef yn byrddio, ac addawai fferm iddi hi hefyd yn ngwlad yrhaf, a dedwyddwch mawr ben- nydd. Caiwni jywrai roddi darlun o'r arglwydd burn. Yr wyfyn coflo ei fod yn ocheceidio wrth siarad am ei chwaer sydd yn y nefoadd, a hyn oil er tawyn.codi arian dewy dwyll a rhagrith. Y mae yr arglwydd hwn yn eillio o dan ei drwy a'l en, ac yn hoff hwn o gribo blow el gernau. Pe;eilliai, collai ei ddylanwad i dwyllo i raddau he'aeth. Yr yn y Drych."
HUNAN-GOSBEDIGAETH DDY-CHRYNLLYD.
HUNAN-GOSBEDIGAETH DDY- CHRYNLLYD. Edrj dd y ¿Vçw York Observer yrhanes brawychus I a ga I a! p? un a ysgrifenwyd g?a deithiwf yn Ne wyexlco:- Ychydig ddyddiau yn ol adroddwyd yr banesyn canlynol wrthym, pa uu sydd yn rhy arswydlawn i'w gredu oni bai fad y Saith yn cael ei chywiro gau ysgrifenydd yn an o'r cylchgronau Catholig. Heb fod nebpell o Albuquerque y mae sefydliad perthynol i urdd y Jeeiwi'iÜd a elwir "ï Fflangell- wyr," neu Yr Edifeirwyr." Cafoddy blaid hon o benboethiaid ffymigwyllt ei sefydlu yn Italy yn 1269. Arferai y ddau ryw orymdeithio â,'u hys. gwyddau yn aoethion, pa rai a filangellent hyd nes y p styllai eu gwaed i lawr eu cyrph, a hyny mewn tiefn i dderbya trugaieid gan Dduw, ac i leddfu ei digofaint ya erbyn anuuwioHeb yr oes. RaBddir y dull hwn o liunan-aberthiad mewn grym yuNew Mexico hyd y dydd heddyw gan yr urid ag y cyfeiriwyd ati. O/meradd dygwyddiad hynod galonrwygol le yn un o'r eglwysl yno ychydig amsar ya ol. Yr oedd yr adeilad wedi ei orlenwi Ag addolwyr ae edrychwyr. Ar ol canu, a myned drwy raaau neillduol o'r gwasanaeth, ymaurnwyd yn orymdaith er hebrwng tri o ddynion ienainc i ben bryn a e'.wir Calfaria," pa un oedd oddeatu milldii o'r pentrel. Rhoddwyd croes drom, pa uo a bwysai oddeutu 200 pwys ar ysgwyddau un o'r dynion ieuainc. Ar eu hol cerddai nifer o ddysg- ybUon arfogedig a phob math o arfau rhyfel-yn cynwys cleddyfau, picellau, cyllyll, & a pha rai y curent, y torent, ac y trywaneat eu huna'n yr un modd a phrophwydi Bial ar bauCarmel. O'u blaen cerddai dyn ieuanc tal, yr hwn oedd o dan benyd, a'r hwn a chwareuai ryw fath o bibell. Fel y dynesai yr orymdaith at ben y bryn, yr oedd y gwaeddi a'r canu fn myned yn lawer mwy ang. erddol a nwydwyllt. Yna rhwymwyd y dyn condemniedig ar y groes, pa uu ya ddilynol a blanwyd yn y ddaear. Wedi hyny dechreuwyd ei guro a drain pigog, a thynhawyd y rhaffiu a'u rhwymeut ar y groes, nes oedd ei gnawd yn archolledig ac yn gwaedu oil drosto, ac yntau yn dyoddef poeuau diidynol. Yr oedd bloeddiadau y bobl i'w galonogi yn ymylu ar wallgofrwydd, a pharhasant i lefain, ocheneidlo, a grnddfan hyd nes y llewygodd y dyoddefydd, Yna tynwyd ef i llawr, a lluchiwyd dwfr arno hyd nes yr ymddad. ebrodd. Cymerodi pod war o farwolaethau le ar achlusuron cjfEelybyunghorph y chwe' blynedd diweddaf, yr hyn sydd yn ddefs/fedig gan y dy- oddefwyr, ganei fod ar uawaith yn eu harwain i Bitadwys y gogoniant."
SYilUDIADAU -AGEELONGATJ Y…
SYilUDIADAU AGEELONGATJ Y "RPYD. AIN" STEAilsHIP Co., LIM.TSD. Pryd'ain, S.S., p-rthynol i'r lItli William Thomas a'i Gwmni, Nefyn. yn awryn Shwpness.
CBIANFA GERDnOROL (A.)., SIR¡…
CBIANFA GERDnOROL (A.)., SIR GAERNARFON, HAF, 188-5. Cynhaliwyd pwyllgor cyffredinol cyntaf y gy- maofa uchod yn Salem, Caernarfon, ddydd Mer. oher, Medi 10, 1831. Cadeirydd, y Parch E. Stephen, Tan-y-marian, ae yr oedd yo breeenol y Parchn Herber Evans, Oaarnarfon; Lloyd Roberts, eto; R. W. Griffith, Bethel; T. J, Teynon, Cwm-y-glo; R. Rowlands, Treilys; L. Wiilifms, Bont-newydd; J. C. Jones, Pen-y- gross; H. Davies, Rhostryfan; Afri R. OweD, Tyddyn Mawr; R. R. Owen, eto; T. Williams, Parcsaii Rhos; M. Williams,'Bethel; J. Williams, Porthdinorwig; W. J. Williams, Caernarfon; E. Williams, eto; D. R. Davies, eto; J. Williams, eto; B. Roberts, eto; G. Owen, Saion; W. Roberts, eto; R. Parry, Ebene-zr; E. Jones, Bangor; R. ThomaB, eto; R. Kenyston, Beula; H. Jones, Dwygyfylchi; S. Williams, Penmajn- mawr; T. Edwards, eto; J. Jones, Bont-newydd; D. T. Jones, eto: W. E. Williams, Bczrah; R. Owen, Llaadudao; O. G. Roberts, Peatir; H. H. I Owen, eto; W. J. PritcharJ, Llan fai, zf hal2 T. Edwards, Bethlehem; G. Joaes, Gerizim; 111; Roberts, Nant Padarn; E. Parry, Cbwarel Goch. .T. W. Jones, Waeafawr; D. Williams, Tretriw; J. Lewia, Llaaberis; W. Jones, Peamaer. -!nawr J. Jones, eto; O. 0. Jones, Cwm-y-glo; R. R. Price, eto; J. Jones, Bethesda; E. Roberts, Trcflys; R. Thomes, eto; R. Evans, Llanllechid; T. Jones, Carmel; J. Hughes, Carneddi. '1. P,detfyuwyd cynal y gymanta dlydd Mawith, il-jhshj 1G, 1885, y cyfarfodydd ilw cynal am 10, 2, a 5 o'r ^loch.—2. Derbyniwyd cynygiad Cwmni i y Pavilion o bertbytyas i'r pris. Addawodd y Parch Herber Evaua yn garedig gymeryd aruo ei hun ofal yr adraa hon o'r gwaith.-3. Cytunwyd ar y tonau caalynol i'w canu ya y gymaafa. O'r Ilyfr cyntif:-Ramab, 48; emyn 135. Heidel- berg, 109; cmYD, 303. Moriah, 121; emya,350, iSt Nicholas, 167 emyn, 46-1 Mendelssohn, 180; emyn, 494. Dyffrya Baca, 181; emyn, 493. O'r • ail lyfr Pea-y-Monnt, 4; emyD, 12. Bryniaa Canaan, 25; emyn, 91. Bryntirion, 20 emyn, 1117. JSllacomba, 36; emyn, 112. Penry, 4!; emyn, 158,160. Hyftydol, 47; emyo, 173. Hca- dro, 50; emyn, 189. Tan-y-Kiarian, 52; emyn, 104. Pen Nebo, 5S; emyn, 202. St LlechiJ, 61; emyn, 213. Hwyrfryn, 69; emyn, 235. Danville, 72; emyn, 241. GogerddaD, 81; emYll, 270. Clorach, ,81; emyn, 270. TwrgwyD, 92; emyn, 297. Ab;rystwjth, 94; emyn, 305. ScAuwyl, 95; emyn, 306. Moab, 103; emyn o'r llyfr cyntaf. 518. Martini, 103; emyn, 334. Attadiad: Y Delyn Aur, Huddeisflold, Concwest. Anthoman "Pebyll yr Arglwydd (Dr Parry), Teyruas- oedd y ddaear" (J. A. Lloyd?, "Halleliuiah oedd y 11 (HMde)).—4. Dymuawyd ar Mr Stephen i nodi chwareuwyr yr offerynau.—5. Dymunwyd ar Mri Herber Evans a Stephen ohebu a Mri Hughes, Gwracsam, 0 bsithynas i gael argraphiad rhad o'r llyfr tonau yn y Tonic Sol- ff-t,a phenderfynwydgwelthredu mewn cjsylltiad i't argraphu yn olyratebladageid.- 6. Penodwyd y personau canlyaol i fod yn bwyll- gor canolog y gymania:-Cadeirydd Parch E. H. Evans. YsgrifeayddParch R. W. Griffith. TrysoryddMr W. J. Williams. Parchu T. J. Teynon, Cwm-y-glo; J. 0. Jones, Pen-y-groes L. iViUiams, Bontaewydd; Mri H. Roberts, Bethesda; T. Edwards, Peamaen-mawr; R. R. Owen, Tyddyn Mawr; R. Evaas, Llanllechid; J. Joaes; Betheiida; S. Williams, Dw/jyfykhi; G. Jones, Gerizim; R. Owon, Liardtidno; T. Will- iams, Trefxiw; D. Williams, Treiriw; E. Jones, Bangor; S. Evans, Bangor; yn nghyd i thri i'w chwanegu stynt a Ddosbarth Cerddorol Lleyn ae E flonydd.—7. Yn wyneb yr amryfusedd a fu mewn cysylltlad a chynrychiolwyr Dosbarth Cerdd- orol Lleyn ac Eiflonydd, dymunwyd ar y Uri Heiber Evans, R. W. Griffith, W. J. Williams, a J. 0. Jones, Pen-y.groes, gyfarfod y cynrychiol- wyr yn Hhwllheli, er gosod trefniqdau y gymanli get ea bron, mor fuaa ag y byddo modd. Ar ddiwedd y cyfarfod yr oedd te wedi ei ddarparu yn Vestry-room Cipsl Salem, gan Mrs Herber Evans, Belmont House, ac cisteddodd deuddeg a deugain wrth fyrddau liawnion, i gyfranogi o'r wledd ardderchog a ddarparwyd. C/noitliwyld yn effeithiol a llawea i wneyd pawb yn ddedwydd giO Mr Herber Evans, Miss Lizzie Evans, M: J. R. Pritchard, Mr 0. R. Owen, a nifer 0 gyfeilliou ieuainc ereill 0 Salem. Cyn ymadael, cyfiwynwyd diolcbgarwch gwresocaf y cynulliad i Mr Herber Evans am ei slrioldeb a c mawr garedigrw/dd, a chafwyd anerchion byr gan y Mri B. W. GrifSth, E. Stephens, J. Jones (Bethesda), R. Rowlands (Trefl's), a Herber Evans (Caernarfon), ac yn sicr yr oedd myn'd rhyfeddol ar y dyweyd hwn. Tofwyd i fyny ychydig Iyn- ydau cyn chwech o'r glocb, ac aeth pawb i'w ffordd gyda chalon law-11. Yn awr welo y pro- gramme wedi ei drefnn, a diait mai ychydig o gyfaewidiad a wntir aino. Ymafhd yr holl gyaulleidfaoedd gsa hyny yn y gwaith o barotoi ar gyfer y gymanfa ar unwaith, fel y byddo y tonau a'r aathemau wedi eu dyegu yn brydlawn a thtwyadl. Gwybydded y cantorion hefyd y bydd Mr Stephen ya cyckwyn i'w dilth drwy yr amrywiol ddosbarthiadaa er cynal; rehearsals yn gynar yn y gwaawyn. Taer anoga y pwyllgor hefyd ar fod i bob cynulleidfa drwy y sir drefnu trip bynyddol eu Hysgolion Sabbothol i Gaernar- fon y flwyddyn nesaf ar ddydd yr uchelwyl. A gwneir ymdrechion eniol gan y pwyllgor i gael trains rhad iredeg i dref y Pavilion o bob cyfeir- iad ya y sir ar ddydd Mawrth, Mehefla 16eg, 18S5. R. W. GBIFPITH, Tag.
CLYNNOG.
CLYNNOG. Da genym glywed fod Clynnog yn myned ar gynydd. Deallwa fod y Parch O. Elsee, athraw yn Mhrif-ysgol Rugby, wedi prynu hen fferm Cae'r-pwyse, ac wedi rhoddi y gorchwyl 0 adeil- adu palas iddo ar y lie i Mr Evan Jones. Plas-y- dolydd, Groeslon.
.D1NBYCH.
D1NBYCH. Y Fptiu -Yr oedd y ffair ddyddiau Mawrth a Mercher ya hyasd o boblogaidd, ond nid oedd pzisiau anifeiliad Ilawn cystal a'r flair flaenorol, yu enwedig mocb. DARLITH.-Nos Fawrth diweddaf traddodwyd darlith yn Ysgoldy y Oapel Seisnig ar "Billy Bray gan y Parch H. Evaus, Preston (gynt o Ruthyn). Yr oedd \f cynulliad yn Uuosog a'r ddailith yn un ddyddorol. CEIDWADWYB DINETCH.—Pasiodd pwyllgor 0 Geidwadwyr Dinbych, mewn cyfarfod dirgelaidd, benderfyniad ya ffafc yr hyn y mae Ty yr &r- glwyddi wedi ei wneyd gyda golwg ar Fesur Hel- aethiant yr Etholfraint. Derbyaiwyd atebiad oddi wrth Ardalydd SalisbaryJ a Syr Stafford Northcote yo diolch am y peuderfyn!a1 gwresog hwn. Y" diolch YaNm Ay DON SIROL DYDD MAWP.Tll.-O flaen CoL Humberstone, Col. Hughes, Dr Pierce, a Mr T. Williams. ifeddie ae Afroolue.-Evaa Wynne, Llynsannan, tad yr hwn a ymddaugosodd droets, a ddirwywyd i 28 6J a'r costau am fod ya feddw ac atreolus yn Llansannan. Ktgeulusa .1-digsg y Plant.—Owen Davies, Baron, a Francis Jonea, lilaugwryfan a ddirwywyd i 5s,yn cyuwys y costau, am esgeuluso anion eu plant i'r ysgol.—Gohiriwyd achos William Williams, Ty Gwyn, hyd y cyfarfod nesaf.
I ROE WEN. GER CONWY.
I ROE WEN. GER CONWY. Nos Wener, Medi 12fed, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddu8, parchue a phoblogsidd, yn y Board School, Roe Wen, i'r dyben 0 gefaogi gwaith ein Llywodraeth bresenol mewn cysylltlad a Mesur Helaethiad yr Etholfraint. Cymerwyd y gadair gan ein cydwladwr parchus, Lewis Hughes, Ysw., Lerpwl, a Ihan-y-bryn, ger Conwy.~Wedi cael anereMad rhagorol a thra phriodol gan y parchus gadeirydd, galwyd ar y Parch Spinther James, landudao, i ddarllen y peuderfyniad cyntif, sef Fsd y cyfarfod hwn yn smlygu el ymddiriedaeth lwyraf yn Llywodraeth breeeuol ei Mawrbydi, a'i II gymeradwyaeth hollol 0 benderfyniad Mr Glad- stone a'l'gydswyddogion I basio Mesur Helaethiad yr Etholfraint." Cawsom anerchiad ardderchog gan Mr James ar egwyddorion sylfaenol Llywodr- aeth Prydain Fawr, yn nghyda r rhesymolaeo ar 1 holl ddelliaid y Llywodraeth fod ya meddu llais yn y Llywodraeth." Yr oedd fel arfer yn rymus a gwresop.—Cefnogwyd y cynygiad mewn araeth Saesoneg aerthol gan H. Scares, Ysw., Conwy. —Pasiwyd y panderfyniad yn hollol unfrydol.- Yn nesaf galwyd ar Mr Samuel Roberts, Llan- dudno i ddarllen yr ail banderfyuiid, set: Fod y cyfarfod hwn yn dymano dadgaa ei wrthdystiad mwyaf digllawn yn erbyn gwaith mwyafrif Ty yr Arglw) ddi i ddirgymhell dadgoiphoriad y Senedd, ao yn erbyny dull tra-arglwyddaidd yn mha un y maent wedi heiio llais pendant cynrychiolwyr y bobl yn Nhyy Cyffredin. Cafwyd araeth rymus gan Mr Roberts. Dywedai nad ydym wedi derbya dim drwy yr oesoedd oddi ar law Ty yr Arglwyddi onli.,au dirmyg eithaf; a dywedai yn mhellach mai yr tmig gymhwysder y mae degau o'r AI. glwyddi ya ei feidtt ydyw fod eu tadan wedi eu goni o'u blaen, ac nid tag ydyw i ni oddef i ryw ddosbarth felly elr: mathia an dirmygu yn hwy.-Efliwyd a chefnogwyd y cynygiad gyda sylwadaa pwrpasol gan Mr J. Jones, Mount-plea- sant, Roe Wen, a Mt D. Davies, Llwyn Oun.— Pasiwyd y peuderfyniad hwn eto yn unfrydol.— Yu nesaf galwyd ar y ffraeth; a'r doniol Mr W. JOLes, Blue Bell, Roe Wen, i ddatllea y peuder- fyniad olaf, set: II Fod y cylarfod hwn yn dymnno ar fod i'r penderfyniadau a dda-lien wyd i'r eyf. arfod gael eu hanfoa i Mr Gla(Lt)r-e." Wedi i Mr Jones wneyd ychydig sylwadau grymus a rhesymol, cetnogwyd y penderfyniid gan Llech- idon, a phasiwyd ef gyda'r unfrydeld mwyaf.— Dygwyd gweithrectiadou y cyfarfod lhagorol i der- fyniad drwy i Mt James gynyg, ao i Mr -Squires gefaogi pleidlals o ddiolchgurwch gwresocaf i'o parchus gadeirydd am oi eel a'i ffydalandeb yn nygiady cvfarfol yn mlaen o'r crybwyl iad cyn- tat am daao hyd yr A men ar et dd*weld.-Liech idon. Mae agoriad y Senedd wedi ei gotirio byd ddydd Iall, Hydref 23ain,
[No title]
ABCJUrHWTD a Chyhoeidwyd (dros Ý percunog. ion) y Wmsn NATIOXAI NBWSI-APEH Co., Lrjiiiin), gan D. W. DAVIES, yn el SWyddfa, New Hajbonr, Caernarfon, Modi 17. g, 1-14,
Advertising
FWJRIWJRS!—FOR THE TKKTD ALID Bl¡I!Trr-Å low drops of the liquid w Klor;:i'.e" eprii:l:ltU on a wet tooth-brush prodncea a pleasant 1atl,cr, wLich thocoaghly cleanses the teeth from all panvitta ol impurities, hardena the Eunis, rrevcuta tartar, stops decay, gives tc the tooth a peculiar petu'ly-whitenees, and a delightful fragranoa to the breath. It removes all unpleasant cdonr arising from decayed teeth or toba,c,o:smoke. "TheFraiiruot KorUine," being com- posed in part of Honey auil sweet herbs, ia'deliclOm to th. ta. awl t ti.,et difcovery of th as*. g¡a, otC and tr¡n::h wiu de?wt temo?d ? ? Farringdon Roo4 Lcnden. rrxmrwwx!-F ,a, T?Ta Am :Bnutt.-& ttw dMM of the tqu"d .E -Lil 11 annnkitt on wet toc?th4ymh P"D" a pIsMimt !aU!et,r.?McB thoMMhIy dMBte* the teeth from all.parailUt M impenSe? bud- the gMM, IV-" ope <ec?, gi- to the tftth a pemuar pe&Ay-vhlt'eneiw, and a deaghtful fragrance to tlw breath. It removM 811 tmpieasaal-odou arising £ rom decayed teetb ep. tobacco smoift "The fra;rtanfr £ k!rili!ie/ beta^ C08Ii; cosed in put of Honry a'jd sireet linbs, is deliciooat^ the taate, IIOd the gTeiiteit toilet discOTny of the in Price to. 6d.. of all Oberaists and Ferfunen. rWbo18o
Y DULL -APOSTOLAIDD 0I WEITHIO.
Y DULL APOSTOLAIDD 0 I WEITHIO. Bu ami i eglwys a gweinidog digalon yn ccialo dyfaln beth fuasai yr Apobtolion, pe yr adym. ddangosent ar y ddaear, yn ei wneyd 1a ngwyneb rhwystrau crefyddol yr oes hon. Gellir gweled y sicrwydd goreu o'u llwyddiant yn amlygedig yn y til a'r Syddlondeb a pha un y llafuriagant yo oes gyntat Cristionogaeth. Pa un a fyddai i lago gymedroli ei gyfundrefn o osod yr eisteddleoedd tel ag i gydgo:dio k syaiadau yr ces hon parthed anmbleidgarwcb, neu pa un a fyddai i Pedr a Thomas gael eu hesgymuno, y naill am gabledd a'r Hall am gyfeiliornad, nid wyf am ymyryd S. hwynt ar hyn o bryd. Modd bynag, anturiaf ddadgan na buasai i Paul ystyried dwylaw tyner » thafod melfedaidd, yn nghydag anwybodaeth o wleidyddiaeth, masnacb, a llafur yn hanfodol ddi- aagenrhaid at gyfer y weinidogaeth. Buasai yr Hwn a ddaeth yn bob peth i bawb ddeunaw cantif yn ol yn rhwym o wybod pa fodd i gyfaddasu ei gynlluniau ar gyfer amgylchiadau yr oes bresenol. A chyn myned i efelychu Paul yn holl allanolion ei weithrediadau, dylid edrych i mewn i'w am- gylchiadau ef ar y pryd, a'i efelychu yn hytrach yn ei ragoriaethau fel dyn gwyneb-agored ac aw- yddus i weithredoedd da, ac felun oedd yn teimlo dyddordeb yn amgylchiadau y ddynoliaeth. Nid oedd yn gofalu am gynllun na threfn—ei ofal penaf oedd gwaeyd ei hun yn bob peth i bawb, ffl y gallai achub rhai. Nis gellir adgynyrchu Paul yn y cnawd: yr oedd el ddyn allanol, ei gyn. Uuniau e,'i drefniadau, yn perthyn iddo ef a'i oes, ond y mae yr ysbryd ag ydoedd yn rhoddi bywyd a nerth yn ei waith yn bodoli o hyd. Yr hyn wnaeth Paul ydoedd cymeryd y moddion angenrheidiol i ddwyn gaUu yr Efengyl adref i galonau a chydwybodan y bobl i ba rai y gweinidogaethai. Dyma yn hollol ydyw dyled- awydd gweinidogion yr oes hon. Gwnaeth ei hun yn gydLabyddu IS angeaioa, gweadidau, ac ad- fydion ei oes, a thynal ei gymhariathau o'i gwleidyddiaeth, ei barddonlaetn, ao hyd yn nod el harferion yn y gorphenol. Pregethai yn eu hyagol. ion, eu synagogau, a'u marchnadoodd. Atudiai eu hanesyddiaeth, eu crefydd, a'u hathroniaeth a phan fyddai ei gynnHeidiaoedd yn rhy dlodion i'w gydnabod am e jafur, gweithfai a'i ddwylaw ei hun. Pa fodd y gaUai y fath ddyn aflwyddo ya yr oes hono neu ya hon ? Byth! Er hyny ym. d1eogY8 y byddai Paul yn gwneyd camgymenadaa weitlSau—colloddormod o ameer i ragymadroddi gydag hane"ddiaeth, barddulaeth. a chwellon- faeth yr Atheniafd, fel y bu raid iddo fyncd 0'8 pUth cyn tratthn Efengyl feea Gdst iddynt. Ym- adawodd o Athen i Corinth, Ho y penderfynodd na cha&ai wybod dim ya eu plith ond iMu Grist, a hwnw wedi ei groeshoeUo," a'i brif ucheigais yno oedd traethu iddynt y g?Monedd megys ag y mae yn yrj Iesu," a chan nad oedd gan y Corinth- iaid foddion cynbaliaeth iddo, ymosododd o ddifrif i weithio ei alwedigaeth ei hun-gwneuthurwr pobyll—a'i ddwylaw. Paham nas gellir ei efelychu yn yr oes hon ? Efallai y bydd genyf ychwaneg i'r cyfeiriad hwa eto.-O'r Freeman.
AMLWCH.
AMLWCH. DAMWAIK DDirnirol--Fel yr oedd Dr Roberta, Mr Noel, a Mr Hngh Botham, gwas y doctor, yn dyfod mewn cerbyd o Borth Amlwch i'w gartref, pan oeddyat gyferbyn i'r farchuad gig daeth cerbyd Mr HUâh Pritchard, Glan-yr-afon, o'r heol hono, with ddyfod o Bull Bay, yn union ar draws ceroyd y Doctor, gan diflll yr anifail a'r ceibydilawr, ac yr oedd eymaint o netth yn y codwm nej y taflwyd yr oil o'r dynion oedd yn y cerbyd latheni o ffordd nes y tarawsant yn erbyn talceu y Dinorwic HoteL Torwyd braich y Dr, ac anaf wyd ef yn ci ben a mansa ereiti yn fawr. Ond ya ol pob tebyg, y mae Mr Noel (prif-athraw yr University School), wedi ei anafu gymaint fel mai gobaith gwan sydd ton ei adferivL Aed ag ef i'r meddygdy boreil Sadwrn ar slaie, gan nad allai oddef mewn cerbyd. Hefyd, mae Botham, y gyriedydd, wedi ei anafu yn dost yn ei daloen, ac wedi cael ysgydwad mor tydya cea y mae ef yn teimlo ya llesg iawn. ac y mae cerbyd y Dr yn yfflon, a'r anifail wedi ei anafn, ond diangodd y cetbyd arall a'r gyriedydd heb dderbyn ond ychydig 0 niwed. Nid oedd gan Pritcherd oleuni ar ei gerbyd, et al bijfl ya ddeg o'r gloch y nos. Mae yn debyg y clywir ychwancg am yr helynt. Bydd yn dda gau dealuoedd y rhai a aeth 1'r America oddi wrth ein oyfaill Mr Hugh Hughes, stationer, ddeau fod yr Arizcmt, y City of Chicago, a'r BepWlii, wedi cyrhaedd New York yn ddiogel. Gohdydd.
CYHOEDDIADAU SABBOTHOL. Medi…
CYHOEDDIADAU SABBOTHOL. Medi 21. POBTHDINOaWffj. B,7en-i (U.C.) ..David Ch3rle3 Eraas, Mana .Bridga. BeLi:c.).. R. Hughes, Gaerwco. CAF,fW,&RFM HBIHoDISnAID. Mortal-John Pritchard, Amlwch. Eagedi D-iel Rowlands, U.A., prif-athraw y Coleg In 0. mtlaiilcl, Bingor. Sii.,)h Elward uobe ts, Oenaan(» Caitie txiuare tHeiaaigl^. umseanrii. Wom..B,.)rEu. LI. D. Roberts, Peadref; twyr, W Cei3i,2 Tiivmas, IJantairtechaa. Pendref—Boreu, W. Ceinion Thomas; hwyr, LI, £ f Boberta, y gweinidog. BEBIDDWTB. Caersaleai. Davies, Pensarn. VTKSLCTAID. Ebenezer.. Eowlaade, Pea y groes.
Family Notices
6wbigatt. tJriaballW. I m!\daIlUta1t Ig^Codir blaendal 0 swllt (neu hanner eoron ar goel) am bob hysbysiad 0 enidijacth, prioiat, neu fmwolteth; a owlit ychuianegol os dymttnir rhoddi onglyo net. temll mem cysylltiad d'r hyskysiid. GENEDIGAErHAU. Davies-Uedl 3 yn 19, AiRburth stro't.o'hnoUoMt Parliament 8troot, LerpwJ, Priol Mr Davil Jamee DaviesTar ferch^ ?'??' ?? D??? E?ns-Mf?di 4, pi iol Mr John Evans, lUsezofler6  ar lab. E?^n"Jtsb^iKeS' Great ?. P? Mr John Evans, ar fab. Hmis-Medi 8, n 2,36 Park ?"?' Lerpwl, ?'? Mr I; W. Harris, ar fereb. Huitbes-Medi 14, priad Mr R. Hugb.8, «to--ee.-fcnatttta»r: South Pea'rallt, (jaernmion, ar fab Jones-aecli 9, priod Mr E JO. Jones, swrdifa'rjff^ 3 Tithebsrn street, Oaernarfon, ar ferch. Jones-Mew 3, prind Mr David Ogwen joae«, 'wCoecfJ l *n pare, Liandegal, ar fab. lonrs-Medi 2, yn 4,:WWow road. Owrecoam, pnod Mr !)avid Jones, gwerthwr ftrwyt!2;.?u, ar fer?h, JJji1t3ös,Ut::ad, ??". Lerpvli ?rar? %»40WcW9' road, Lerpwl, pri 24 Mr John Morris, ar fab. Se!'AachCa3ben ?T. Roberts, F?n ? ?? MenW Bridge, ar ferch. Tbomas-'Mc!i 4, yn 14, Wood'- row, Caerfyrdiln, pricd TMrTT« c^fdd, «fab! M'? Thoma?-Medi 8 'yu Albert House e 4^ fAa .a ?Lerpw!. p.iod Mr Wm?\?.?..g? ar fob. Thomas-Medl 5. priod Mr Robert Thomw, nnt a KDolgareg ddu, FfestinioyTar fab.J WiRiam3-M.dill,yn,2,2. Kram'f. M?e,:it,,no7crotti pr!od Mr W. Craigie WOiums, ar ferch. PEIODASAU. Bdettey—N'xon—?eat 10, vn EglwY Rivets St Bridget, West Kirby, gan y P*rcb Caaon Maclure N.A., ficcr Rcchd&ld a ,lMn owladol. yn cael A EW PHh A1Parcli •f SPAn' B.A., J?)bn Eiw3rd t Jó 1f¿i :rljc;luí!;d1 am¡f 'iale, a Bcech- Seta. FaUowaeH. Manchester, t JottO?M. QM Henry Wh.EIer Nixon, West fclrbjr1 D:'yi;n:t:är3y:i r:ng£ gaa Y Paxch U. P. Hu g. fyn cael cfa^thl wyo gan Y Parcb D. J. Lewi?. B.?. yt?<S J. 1-rarcl J:);wies, l,A.. curad hynat plwyf LS?etUg.?oaoz Annie, march y diweddar Yr MILs JOO^MT The Aachoraxe.CaMCMfon. Edwards -Joncs-MeJi 10, yn ??apet ? WefM?"tia? Calflna!dd, T-1 r -arn, gJu y plrch 0.7ThomC D D? Lerpwi. vn nel ci avnorthw?-o gan y Par?b Evan iID'r¡r.ltyI1:f¡fY Jobu Ed..rd-. K7. Bedford street South, L??swft HanEah. march hraaf Mr Owea Joae? McuEt pfeaaaBt.T?ysMn.sijaaernarfon. EdwM-da-Joyca-Ms?i 4. yn Ft. Atkmuad'a Whit-' church, gan y Parch W. H. EeMton. M.A. E-n?, trydydd mab Mr I. EdwaTda, Manchesetr, a Mary! march hynaf Mr T. Joyce, Hiaicu Hall, Whitchurca. Salop. EUht-Jamea-Medi 6, trwy drwrdded. yn eIWY8 plwyf, MeMen, gan y Parch E. 0. WfflUms, Soer, ¡. Arthnr.mab ldli..rEGcrgjtitf: corn merchant, Lerc?t, a LouMa A1berta, melch hy-f James James, Y!w. Preatatyn, ger Eny!.  N;bapet y K?thodis+- laid Camaaldd, ?nafBr?a. gan y Parch Mcr-n 0.' Jonee a Mr Levis Morris, ?tre8tmdd, Mr WUHam H. Hughes, Brynoleu, 8 Miss i?thehae E. W=3Mg, OrMS Wen-y ddau o Kenai Bridge, Hatch—Peters—Medi Si yn St. Edward's, St. V^ineo ,t E.Iward's, St. Do7ningo road, Lerpwl. George Hen'" unfg hb Mf JaaM Hatch, gynt a'r Royal Navy, a Mary L:n nsrch kusngaf y diweddar Mr John Peters, Wiodlaods, Birkenhead, a gor.wvres v diweddar Mt Suaael Lind-p, Rimer -on Hall, Lir FiUnt. Jonea—Robetts—MediS yn E?twvs Btw?M L!?-.Mf gan y ftMOl Basil JOnOs. M.A » acer. ya cieel gynoithwyogan y Parch F. ?. Xott, B'A..cef??ry Drioda^erch, Dc feba?d Jonei, mab U? liu?p!?,ey Jones, Bangor, a Mararot LI,L.ia m?.rcti lihu/tfyn Mr T omas U?d Roberts, CbrthgyDaa, 9ex Jones -Thomas-Modi 9. yn Eglwys Crist, Evertoug Lerpwl, gan y Patoh George Howell, Taoms. mab ieuengaf y diwed iar Mr James ,10n03, Conw-a flarflH Jane raoro'i ieaeogaf Mr £ M. Xhoai&s, LerpwL Lewis-Paxry-Yedi 12, yn Swy'd/a'r Giareitrydii Caernarfon, Mr WUlÜm Lewis a Mrs Catherine Parry-y ddaa o Fools treet, Caernarfon. MIs;gl 5br:r.11ä:i g?n y P,?rol? :-m?s Davies. 3i.A.f fleer, Mr ThcSaas ?P??Kynt oAbefyat-?th. a Jane, merc!i Mr Wotard imon, raorwr, Dze&ew;dd. Morllan-Edwards-Medi 3, yn Eglwys Crist, Croesos- waUt, gan y 13ato 7 James Ob.rIe., Croescswa'It, yn cael ei wynorthwv gan y P.r,?b E. M. Ej:r.r::d, y 'dll.Tbh1' Llanwddyn, a 2Lm Edwardsy,Aberhond u Owen-WiHiacM-Medi 3, yn Eglwys Elwy" U?n. t.:1Ä1d':O'en, lrrh Parcan 0. Lewis ID)a,i B. A Mr eorge Mjrria Owe., mab Mr oras Owen, Brynbn,Beetlma'is, a Newste.1d read. Lerpwl, a BetHo, ail ferch Mc &chai:d WAU%W, Budafon, Mr Fon, Pritchard—Llo/d—Hedi 9,yn Eglwys G?iriot BMMf ganv Pa-ch John Moram.Johi Frjtchard, *rwert3- wr, Bangor, a Grace lrt,h?aoha Pritchard arwert!l- Lloyd, y.BTigoT, n gor wrres y dhfeddar Mr Mr Jobm Doming, Ejgehill, Lerpwl. Eoberts—(Jrilffttis—Medi 5, yn y Tabernad, Bmgorj gan y r..rch Jehn Williams, yn mhresen-o;4eb lIIr John Piitcbard, cofrestrydd, Mr Thomas Fobeng, Ooronwy street, a Misa Mary Grlffitbs, WeU-street« Uerlan. Roberts—Keorfrng—Medl 9, yn Nghapel WeeJeyaidfi Pitt-ttreet, Mr ??liva Robazt.? ag =, al>eth l? -y ddau o Lerpwl. Bobeits—Jones—Medi 12, trwy drwFdded. yn gnapel Gorph?ys'. Ll..bef y Pch G. T. E?rry a Wltwr1ts.a!btrt,.J:rrgl: Mr W. li. M!s3 Mary Jones, Moant PleMall-Y diait House, a o Llaaberis. Roberta — Wil'fams — Medi 10. trwy dmdJed yn Nghapel Pendref, Caernarfon, gan y Parch Lewis Williams, Bontnawydd, Mr WiUiam Roberts, Tan jr graig, Llaufaglan, a MIs Catherine Williams, Beioat ottage, Oaemwfon. wiui-s-wmms-medi 4. yn St. Micharg.i!H¡c- Hamlat, Lerpwl, trwy dr»yddsd,eau v Parch J. E. gf:rft'¡iI;d<l:aii bethO.W?ama-yddaaoLarpw!. William—Jones-MeJi 13, Yn sw/ddfa 7 cof^irtrydd^ W¿;:e:M Wr I)aail T?. M, 1Ji HMBS, Pea y golwg, tfibecezer, a Miss FJL.4b,.? jonw, brywwsn bach, & n dwrog. MAEWOLAETHAU. Bingham—Sec i J, yn Eden Y Jo, Anckland, New Zealaid. Harry, mab hjnaf Mr H. Uiassam, The K IDS, Ws18aJI, s mab yn nghyfraith Mi I. F.ulkea. o svyddfw, HarWdOaernarton. Davieil-Medl 9, yn 18, Barter street, Tfistcth park}' Lerpwl, KliJubeth tWlr). BfiJi Mr WiliiaaEearj Davies. Dutton—Medt 9, yn Q-WMI'S Fa:k, Caer, yn 32 mlwjdil 001. Mr Weile.9!ey Ohatlss Dutton, diweddar o'r 2a j Weat India JBestaeut, mao hyugd yr Henadur Charles DuM., U.H. Ev.nf,-Me& s, yn ?i broswylf?,, Bryn I?a' M Peri E:1>{y";r;b:e;Ji.zn O'ICJ 'Wditch Evans, U.H. Evans-Medi 7. yn 3, Chatham place, EdgchU, Lerpwl Mr John Evans. Foster-Yn Park place, Ellle Fife, yn 84 mhrydl oed, Mr George Wilson Foster, am 3) mlynedi ya goed- wigwr ya XghasSeli Penrhm, ger Bangor, Pemant-Iladi 7, yn Dinas, B?-,tpr- y c?l -= 47 peri Penaat, ail fab Arglwydd PerhTD, Castea :IlhYD. jer Bangor. Pairry-Medi G, yn mhreswyifoi Mr J. R. OrifStb, Abbey House, Tictom. Mynwy. yn 77 mlwydd oed, Miss siarali fary (Auntie), gYt, t jo 88, Myrtle stieei, Lerpwl. Price-Meùi IL yn 7a, Sandstone read, Storfycrjk. yn 81 mlwydd ool, Mr John Price. Hobetts—Medi 8 yn 33. Newste J real. Lerpwl. vn 42 mlwfda oed, E:i?,abeth (U.de). anwyl Driod MC Jonathan Robei?e. Roberts-Nedi 4, yn Bron ^ark <Ktnsre!e7 rca). &CWP I! William, plentjn Mr R, W, Roberts. Thomas—Medi 5, n 75 mlwyd(i ood, MrHu;S The Ms$j 1;dgl5i\'iffd\tlJ:hr The mas, Williams-Wedi 9, Ya 65 MI?vyd! oed, ?t '?ea WU? bams, gweithfeyda nwy, Llaurwat. William-s-Modi 10, yn 613 eJwi d oe^, Mrs Am IVil-i hams, anwyl briod Mr OwOa Wiliiims, llW/taTfl", 15; New street, (laernarion. Williams-Medi 7. ar ol byr grstsld yn 31 EilwyJd 000; Mr R. E. Williams, dwynant street, a diwedaar glerc in Uhwarel Ulan'rafon' Rhyd-ddu. Gadawodl briod a phedwar o tract bs :baln i alaru ar ei 01. Hebryngwyd ei weddillion y dydd DUJ¿tJ fynweut y lie gan dcrf lunsjg, njTer m oparai oeddynt wedi dyfod o'i ar-lal e^eiigol, sot Bc-,tcew- ydd, per Caernarfon, a tb.w¡ hyny yn uangos tu crdjmdeimlad a'i fcerthynasaa traliodedi3, yr hyn a weithfawiogid yn fawr. Argrephir MOUKNINO GARDS o I bob math yn rhad, yn ddestltrs, ac ar fyr rybudd yn iswydtifalr "Oenedl," Caernarfon.