Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
35 articles on this Page
BACHGEN DE WR. I
BACHGEN DE WR. I Un diwrnod aeth bachgen bychan deu- I ddea oed, o'r enw Franz Willzer, gyda phump o'i gymdeithion, i tor o mown ewch ar yr afon Leine, yn Germani Trodd y eweh, a thaflwyd y chwe' bachgen i'r dwfr. Cydiodd Franz yr hwo a allai nofio ryw I Rvmaint, yn ei frawd, ac aeth ag ef i'r lan. Yna aeth i'r dwfr drachefn, ac achnbodd facbgen arall. Aeth i'r dwfr y trydydd tro ac achubodd drydydd bacbgen. Erbyn hyn yr oedd wedi dihysbyddn ei nertb, ae Dis gauai ond edrych ar y ddBU fachgen arall yn oaal en cipio ymaith gyda'r llif. Cafwyd en ) cyrph dranoeth gan bysgotwyr.
ItHYBUDD ARALL CAN! « SION…
ItHYBUDD ARALL CAN! « SION Y RHWrGWR." -1 J).l,.c." fllt.J.o;.ftll t I)t,r?)yr,iodd M,r  1"" tbwylio^ -wyliii Whitechapei, Llncdain, 1 ffudd anil oddiwrth'' Shon y Rbwygwr," sn tivwevu y hydd.dd.ddechtenetoM ei I E.t.tt. -h yn y gy'J'y?eth hono. T pae y llyiiyr yn owyhW 'Ir beddgeidwaid. I
Y ÙDAU NOFIWR. I - -1.3n__4"_-I
Y ÙDAU NOFIWR. -1.3 n__4" Dydd Mcrehet o»isioaa rruueswr uaiton yoofio o Dover i Rarasgate, pellder o 22 o illdiroedd. Ymunwyd ag ef gan un C. E. yisher, o Harrow. Aeth y ddan ddyn d 'n gilydd i'r dwfr, ond methasant a vi h ied I y He y bwriadent nofio iddo. jDarfo i Valtoo nofio ar wastad ei gafD, a'i ddwylkw ortditaaodd; tra yr atferodd Jighur y dull cyffredin. Cymerwyd y ddau .'f dwfr wedi bod ycbydig dros ddwy awr ynddo. 4b.-
GWEHTH MIL 0 DYWYS--OG CYMRU.-
GWEHTH MIL 0 DYWYS- OG CYMRU. Wrth siarad yn Haalingden ddydd Ian, dywedodd Mr Lsbonchere ei fod wedi oylwi mewn llawer o gyfarfodydd, a chredai en bod yn gwneyd ya ngbyfarfodydd Cyngrair y Ffiallen, yn canu Daw iendithio Tywysog Cymrn." Nid oedd gacdde ef unrbyw wrthwynebiad t'r Tywys- fig gael ei fenditbio; ond bnasai yn vrell ganddo ef i'r gin fod Daw fendithio y Grand Old Mao." Yr oedd yn parchn Tywys?g Cyni'u, ac ni ddymanai ddweyd Sir yn ei erbYD; ond yr oedd y" Grand Fid3Fa a ynwetthMn!oAoM.
COLEG Y BRIF YSGOL II GYMRU,…
COLEG Y BRIF YSGOL I I GYMRU, ABERYSTWYTH. I ARHOLIAD AM YSGOLORIAETHAU, I MEHEFIN, 1891. Y athr?won y coleg hwn wedi dyfarnu yr ysgotonMthta canlynol am y Owyddyn ddyfodol eddlar waith yr efrydwyr am y tymor sydd ya awr yn tttfynQ—Miss J. P?rttidge 25p. M)M M. l>Br6,: H1\{e1mrg;h; C. 8Ri 20p, Mi,. M. Howells 20p, Miss A. Richardson 20p, A E. F. Henderx ? Inn. Miss R. E. Brooks Mp, Mis? M. F. Andr."n 15i>, Miss M. Dayies t6p F. W. Mormon 15p. F. Barfordl.5P, W. IL Broadbent (&mod.]) !0p. Miss M. Fi,th 10p, Hiss E. Croft 10p, J T. Roberts (Mno<M) lOp, MiM A. B. Hawart ?p, S. C. H?t Mp. A. J- ft '1. Oi-I T~ „ tOn AflRft E. El a icp, Hiss L. A. Taylor lOp. Howel Davie. (amodol) 10]> T. <. J"ne< 101?, K. J. Jones (amodol) 10P, James D»vH Sv ns 10p, G. H. I'ethybridge 1% MiM E S Wh,t? )0p. M.!8 M. M. Jeffery 5p, W. B. Thomas <ip, R'c?r<) Robert Williams 5? Miss A. M. H?wtrt Sp, E R. Jones 5p, Miss E M. Moujton S. J hn PhiUips Ep, gi.3. K. Wil i.n. ;p a K. W. Thomp?n, B.A., (y?oionMth ne?L iuol) 20p. Mehefin 2H, 1891. E, P. JONES. Cofnodydd.
LLYSOEDU MAN-DDYL-EDION A…
LLYSOEDU MAN-DDYL- EDION A METHDAL- IADOL BANGOR. Yn y llvsoedd hyn ddydd LInn, gerbron y Sarrwr H iratio l loyd, gwrandawyd yn tthellach achos yn yr hwn yr liawliai Richd. Williams, cigydd, Bangor, oddiar Richard Roberts, Cat'tbarlUn, Bethesda, awm ag y dywedid oedd yn ddyledus oddiwrth. dad fynuadaw d'i;) y diffyoydd. Ymddangosodd Mr W. (inw Rowland drosi yr erlynydd a Mr Twig" Kilis dros y diffynydd, o blaidyr Iwn V dyinrnwyd hob gostan.—Dygodd ym- dd .rindolwyr cup?l y Tabernacl, Bingor, gyc^huwa i droi Jusepb Jones, Biick street, all ir. o <1y p?rthynol iddynt oblegid ei ao- alla j dllln yr ardreth. Yr cedd 6p yn awr yn ddyledus, yrhyn ni fwriadai yr erlynwyr ei ofyc. Garcbyuiyowycl y diffynydd i ym- adael.-Dygodd Dc H. Hughes, Bathesda, gyngbawsiou yn urbyn Uuawa o bersjnau yn art' 1 Bfithwda i hawlio m8.u syrniaa aji wi- inrieth meddygol. Creodd un o'r achos- 101 fcyn grvn ddigrifwch. Hawliai Dr Bi 11, 17o 6c oddint Thomas Griffith, Si. t ? Worts, LUullyfoi. Gwsdai y diffyn- ydd • i fod yo gwybod dim am yr hawlydd 328 riCyle,), ac ni bu yn Metnescla fwy na thair awr yn ei fywyd. Mr Twigge Ellis (flros: yr erlynydd): Oir-wvf u-id y-,7 y dyn iawn weG" si wysio. Y Diffyoydd Nidoesarnaf ddiui iddo; ni welai9ydyn0tioed(chwerthin). DyWawyd o blaid y ditfynydd gyda'i gMt" t\1T! y diwrood.—John Jones, Fenllyn, Ti .?-tf.'t, A e?ycai John O-?en a'i wraig, o'r an-td'L?myewmo 4p 15;?, gweddill ac Ot\i ya 6dyledns am nwyddau a wertbwyd t'f!h?i'd[?r Griffith Prit b .r.-l, Tacyegtai- ell. (iiifodd ei Afirhydsdd fod 3p 8s o'r hawi fb ddyledc., YmddanKosai Mr R. Sr ,y yr erlyoydd a Mr S. R. Dew dros v di&yayddion.—Caniata»vyd_ i George Hre; oiy, paecliwr, Bangc, a Richard Jones, zwi ,,r, i).,nbycb, t n rhydf'lidii u fod yn feth- dalwyr — Yt; achts metbdaliad Hugh 11.0X5 Tantwr, Mon, apeliodd y derbyn- mewn tnethdaliadau (Mr LI. H. It sir fod i E. H. Owen, Caernarfon dilL tit>P)cld iddo ai, fel vmddiriedolvrr eid,lo y juethdalwr, y Bwm o 26p, sef gwerth caseg berthynol i'r methdalwr a werthwyd trwy ei ganintad ef gan y diffyoydd. Ym- ddanpoani IMI: Moityn Roberts (dros Mr Alan Lloyd) ar ran y diffynydd, yn erbyn yr hwn y dyf vnwyd.
ARGLWYDD TENNYSON.-
ARGLWYDD TENNYSON. Y mae y paragraph mewn perthyn as i ymweliada'.t Arglwydd Tennyson A sir Feiriooydd flyoyddan yn ol, yn galw i'm cof fel y camgymerwyd y bardd nnwaith am gardotyn WUI hen feddyg pan ydoedd yn aros yo a. lil Llanbedr, Dytiryn Ardudwy. Yr oedd yn arferiad flynyddan yn ol (ebai Idriswyn") gan rai boneddwyr yn byw ar lanan yimr—wn i ddim a oes rbai ohonynt i'w cael yn awr nen beidio-i roddi pris mawr am y penwaig cyntaf a ddelid gan y pysgotwyr. Wedi i un ewch fod wrthi am oriau an rliwrnod yn nechreu y tymhor, pan dynwyrl y rhwydau i mewn, nid oedd yno end dhc vsgideiuyn ac i wn:yd i fyny am y goll- d, petidertynpcld un o r pysgotwyr eu cymervd i Dr Owen, Crafnant, am y gwyd J:i: na chai ddychwelyd yn waglaw. Cyfitfj-Wodd y pysgotwr â'( hen feddyg ar ei neges wrtho, gan estyn v ddau hvsgidvn iddo. Estynodd y Dr 1) net coroo yo ol, gan ddyweyd na fydd* md i ido dryblio en cymeryd i'w bias, a cliyme'-odd y panwaig o law y dyn, yr hwn a aeth i'w ffordd ei hun yn llav Nid aeth yr ben feddyg yn mhell cyo cyUrf <d a dyn dyeithr llwydaidd a lied ifjr yr olwg arno, a chan dybied yn sicr i ui cardotyn yaoeaa, cynygioaa an n'r pyxfiod iddo, yr hwn a dderbyniodd y dyeithr ddyn yn foneddigaidd a diolchgar. Wed' Ili, lieli i'r ty dywedodd y Dryrhaoee, ac fel i r oedd wdi rhann a'r dyn tylawd a gyfarfyuc.odd ar •,• ffordd. Ar ol i'w btiod ei hob yn :anyhcli WIS ac ymddacges- iad y dyeilhr ddyn, dywedodd, Wyddoch chi pwy oedd 0;" Na wn i." Wel, Ar- glwYld Tennyson v bardd brenhinol." Gan oll'-vtii' alljn un o'i L"oo arferol aeth yr hen ftllao, a rhededd ar ol y bardd nes ei odO wcddyd, i fegian ei bardwn am ei hyf- dra: iii woaeth Tennyson ondohwerthin yn :Jj;¡.'v. Ran ddweyd fod hyny yn bollol ddi,. crhaid. Dichon y dylwn ddweyd fod '1 yo cael parch haner addoliadol yn r d y beirdd a'r cerddorion a bod y v '-uisni hwr llygadgraff ac antnriaathns twr. A'a Jc hn M^yr ck Jones, Dolgellau, yr syJd wedi gwneyd mwy na neb yn N^l;ynira r,a¡{w uc o'r hen gelfyddydau- gwj.ey" d hrt: hynu-heb lwyr ddiflana o'n wedi calw un o'i batrymau goreu yo Ti, r,. Tweed," ae y mae yo fiweitbu milo.'dd o latheni ohono bob blwyddyn, yn D"Î\,vd'. IMt;lan erf'iII, yr hyn sydd yn I rh.-ddi i ageiniau o bobl yn en tref- fvd na bai mwy o'r un ysbryd a St Meyrick .Tones ac yn mentro eu ¡ haeig; i ddadbiygn hen gelfyddaa y wlad.
Advertising
wny RoT: VIAIN DE \F? Professor Rieth- Harvcv, 2J. lIlcnnder Square, South Kensing- t(.c Lowtlon, VV., will end free to all suffer- ere, an Illustrated Pamphlet, describing his patented Electric Aural Battery," whereby J>6fne; Head Nisei*, &c., can now be cured absolutely it the patent's own home, drtifeic Eop-lhmfl'i, rte, entirely fuperseded, •
LLOFRUDDIAD ERCHYLL I YN LLUNDAIN.
LLOFRUDDIAD ERCHYLL I YN LLUNDAIN. Cyflawnwyd llofmddiaetb erchyll yn 33, Wbitfield street, Tottenham Conrt road, L'nndain, nos Sadwm,wythnos i'r diweddaf. Yr oedd 100 ddynes yn byw gyda Ffrancwr o'r enw Achaton. Ymneilldaasant nos Sadwrn fel arfer. ond gan na wnaethant en byniddaogosiad ddydd Sul galwyd yr hedd- weision i mewn. Weii tori i'r ystafell can- fyddwyd curph y ddynes yno mewn cyflwr tra erchyll. Yr oedd yn friwiau droato. Dywedodd Dr Lloyd, meddyg yr heddlu, fod marwolaetb wedi ei acbosi all ymosodiad o'r fath fwyaf anifeil iidd. Yr oedd Achetoc wedi ffoi. Gadawodd nodyn yn hysbyan mai efe oedd y llofrudd, ac y caent ei gorph yn yr afon Thames.
CYHUDDIAD 0 FMOSODj YN NGHAERGYBI.I
CYHUDDIAD 0 FMOSODj YN NGHAERGYBI. CARCHAROR YN DIAlNC. "f"w_L.: Mewn llys ynadol arbenig yn jNgnaeigyui, ddydd Gwener, o flaen Mr X. Owen, R.N., a'r Milwriad Marshall, cyhuddid Henry Williams, alias Bardsey, o ymosod ar Oad- ben D. P. Wall ar yr lieg o Eb, ill diwedd- af. Yr oedd y cybuddedig wedi ei gymeryd i fyoy nos Sabboth, Ebrill 22am, ond diangodd oddiar yr heddgeidwaid, ac nis gwelwyd ef hyd ddydd Mercher diweddaf, pryd y daliwyd ef yn Abermaw. Erlynid gan Mr E. G. Roberts ac amddiff- ynid gan Mr T. R. Evans. Dywedai Mr Roberts ei fod ef yn erlyn ar ran Cadbeii Wall, yr hwn oedd heb gyr- -I- I haedd o'r Iwerddon, ac toa y carenaror yn cael ei g) buddo o yracood yn dra ehiaidd a difrifol ar Cadben Wall ar yr 17ag o Ebrill. Yr oedd Cadben Wall yn aros yr adeg yna yn y King's Head Hotel, ac aeth allan y noswaith a nodwyd rhwng deg ae un-ar-ddeg gan gymeryd yr agoriad gydag ef. Pan yn myned i fynu ger Mount Pleasant cyfar- fyddwyd ef gan eneth yr hon a gwyoodd wrtho fod y diffynydd yn ymosod ar ei mham, ac yna rhedodd i orsaf yr heddgeid- waid. Aeth Cadben Wall i gynorthwyo mam yr enetb, ac ymosodwyd arno gan y carcharor. Yn ddilynol daliwyd y cyhadd edig ond diangodd. Mr T. Marehia.11, King's Head, a roddodd dystiolaeth i'r perwyl fod Capt Wall ar y pryd yn Iletya yno, ac aeth allan, fel y dywedwyd, y noswaith a nodwyd, a dych- welodd oddeatu ugain caunyd i haner nos. Curodd wrth y drwB, ond nis gallai y tyst ei adnabod hyd nes y siaradodd, gan ei fod wedi ei orchuddio a gwaed a llaid. Yna desgrifiodd y briwiau oedd yn ei dalcen, ei drwyn, ei lygaid a'i law. Wtth gael ei groes holi dywedai y tyst fod Capt Wall yn hollol sobr y noswaith hono. Nis gwyddai a oedd yn ddilynol i hyn wedi cael ei droi o wasanaetb Cwmni y Rheit- ffordd, ond yr oadd wedi gadael eu gwas- anajth. Dr F. 0. Simpson a roddodd dystiolaeth o berth} nas i'r briwiau, y rhai a ddesghfiaiyn fanwl. Wedi i'r tystiolaethau gael eu gwrandaw, gofytai Mr R foerts am i'r achos Iael ei ohiric hyd ddydd Ma wrth, yr hyn a woaed, ond gwrthododd yr ynadoa yn beadant gais Mr Eiaus am i'r carcharor gael myced yn rfcydr'. o dan feichiafon. O ————-
UNDEB BANGOR A ! BEAUMARIS.
UNDEB BANGOR A BEAUMARIS. LLENYDDIAETH NEWYDDIADUROL Y TLOTTY. Cyahaliwyd cyfarfod arferol gwarcheid- waid yr uodeb uchod ddydd Gweoer, o dan lywyddiaeth y cadeirydd, Mr Hugh Thomas. Mr Balkeley Price a ddygodd yn mlaen adroddiadau y pwyllgor sydd yn arolygo y gwasanaethau crefyddol a gynhelir yn y tlotty a'r llyfrgell a sefydlwyd yn ddiweddar at wasanseth y deiliaid. Yr oedd y gwas- anaethau crefyddol wedi eu cynal yn bynod reolaidd yn nghorph y flwyddyn ddiweddaf, ac yr oedd trefniadau wcdi eu gwneyd gyda'r no eglwysi i'w parhau am y flwyddyn ddy- fodol. Hyderid y byddai i'r bwrdd fel yn y gorphenol basio pleidlais galonog o ddiolch- garweh i'r gweinidogion ac ereill ag oeddynt yn ddirwgnacb wedi gotalu am y uoty yn yr ystyr hon yn rhad ae am ddim. Parhai yr Ysgol Sal hefyd i wneyd gwaith rbagorol o dan arolygiaeth Mr H. 0. Hughes, yr hwo, ar gais taer y pwyllgor, a gydsyniodd i weithredu yn y swydd bono am flwyddyn yn ychwaneg. Nifer y rhai a roddent eu presenoldeb yn yr ysgol ar gyfartaledd ydoedd wyth o athrawon a 35 o ddisgyblton. Mabwysiadwyd yr adroddiad hwn ar gynygiad Mr Harry Clegg, yr hwn a sylwodd nad oedd deiliaid y ty yn dyoddef dim oblegid na pbenodwyd caplan taledig i'r ty. Ar gynygiad yr un boneddwr, yn cael ei eilio gan Mr W. Edwards, Glasinfryn, a'i gefnogi gan y Perch Peter Jones, Llan- ddona, diolc hwyd i Mr Price am ei weith- garweh gyda phobpeth yn nglyn a chysur y tlodion. I Adroddiad pwyllgor y llyfrgell, die., a ddangosai fod mantais pur helaeth yn cael ei gymeryd ohoni yn ddyddiol. Yr oedd y bwrdd yn dayieaus i uwmm y umem a Observer o'r Express am anfon y newydd- iaduron hyny yn rhad i'r Ilyfrgell ar hyd y flwyddyv, a gofyoid i'r gwarcheidwaid dala diolcbgarwch i'r cwmni, a gwahodd cyhoeddwyr eraill yn y gymydogaeth i ddilyn ea hesiampl. 0 bryd i bryd cyfranwyd an- rhegion i'r plant gan wahanol foneddigesau a boaeddigioc, a chan fod yn meddiant y pwyllgor yn bresenol ychydig o weddill atianol ni fwriedid spelio at y gwarcheid- waid na'r cyhoedd am gynorthwy, er y derbynid pob rbodd fechan gyda diolch- I garwch. Cynygiodd Mr Hugh Hughes, Bangor, ac eiliocid Mr Richard Jones, Tyddyn hie, fod i'r adroddiad uchod gael ei fabwysiadn. Y Parch Peter Jones a ofynodd a anfonai Cwmni y Genedl eu papyran o honynt en hunain, ynte ar gais y gwarcheidwaid 1j Atebodd Mr Balkeley Price mai ei farn ef ydoedd i gais gael ei wceyd i bob swyddfa newyddiadarol leol. Y Parch Peter Jones a sylwodd nad oedd yn deg cyfynga y tlodion i un ochr o wleidyddiaeth. Os anfonai Cwmni y Genedl en papyrau o'u rbydd ewyllys, da; ond os y gwnaeth y bwrdd gais atynt hwy ar draul anwybyddu pob swyddfa arall, yna dylai y camgymeriad gael ei gywiro. Eglurodd meistr y ty (Mr Greenley) mai yr unig bapyrau a dderbynid yn y ty am ddim oerldynt y Genedl a'r Obeerver. Y Parch Peter Jooes a ddywedodd ei fod yn berffaith foddlawn i gefnogi cynygiid Mr Hughes ond pan y gallai gredu fod CwmDi y Jftorth Wales Chronicle, os yr apeliwyd atynt, wedi gwtthod anfon eu papyrau i'r tlotty. Meddai y tlodion en golygiadaa gwhidyddo) a chrefyddol eu hunain, ac'o 9-1 ?Yidyddol a (. gaolyoiad dylent gael yr no chwareu teg a'. rhai oedd yn well allan na hwyntmawn I ystyr fydol. Y Cadeirydd a ddywedodd fod gsnddo y fath ymddiried yn y pwyllgor fel na chrotswyd ei feddwl erioed gan unrhyw ) syniad o annhegweb ar eu rhan. Gwyddai ef dID rai cyhoeddwyr newyddiadnrol a wnaeDt eu goreu bob tro y canent gyfleusdra i ddno y bwrdd. Pasiwyd cynygiad Mr Hugh Haghes, ac aethpwyd yn mlaen gyda gwaith y bwrdd.
""ANHAWDD BI ])IARO." I _…
""ANHAWDD BI ])IARO." I tm i_ T*;M TT f Dytia aeitl un o loawia uunaio Dill- A I dydd o'r bleen clwyfwyd ef yn ddamweinio I yn Brussels gan ergyd gwn, ac aeth y bwlet i fewn i'w goes. Gan fod y Wild West Show ar fin croesi drosodd i Loegr, anfon- wyd Anbawdd ei Daro," wedi trin yr arch oIl, i Leeds, He y dib Iwy d i'? Y8byty. Dane ieuanc deanaw .dyd,?,wf 1-di t d esiampl ragorol 0 ddynoliaeth dd yr America
TEITHIO MEWN H'POCS. I
TEITHIO MEWN H 'POCS. I Y dydd or Diaen cyrnaeaaoaa noes mawr, yr hwn a dybid oedd yn cynwys perdoneg, i Victoria, British Columbia, o Toronto. Yr oedd wedi ei gyfeirio i "W. Wright, Victoria," ond gan nad oedd neb yn dyfod i'w ymofyn dodwyd ef mewn shed. Ddyid Mercher diweddaf peDderfynodd awdur- dodau y rheilffordd ei agor, a chanfyddwyd nad oedd ynddo berdoneg o gwbl, Yr oedd wedi ei orchuddio y tu fewn gyda brethyn tew a lledr," a gwelwyd fod iyn a dynes wedi bod ynddo am gryn amser. Ar y gwaelod yr oedd matres feddal, ac yr oedd yno amryw ddarnan o ddillad a gweddillion ymborth. Tybir fod y cwpl wedi dewia y dull hwo o deithio i ocbel cael eu dal neu eu canfod. I
YR AELODAU CYMREIG A CHWESTIWN…
YR AELODAU CYMREIG A CHWESTIWN ADDYSG. Yn ystod y ddadl ar yr ail ddarlleniad o fesur addysg rydd, yn Nhy'r Cyffredin yr wythnos ddiweddaf, Mr T. E. Ellis a ddywedodd ei fod yn calonog gefnogi y mesur, gan ei fod yn gam tnagat ad-drefnn perthynas tlodi a chyfoeth, ond gofidiai nad oedd y rhodd o ddwy filiwn o bunnan o'r Trysorlys yn cael ei dilyn yn mbob acho8lgan sidys; effeithio), a bod mwy o lyjvodracth yr ysgohon yn nwylaw y bobl. Yr oedd mwy o lywodraeth yn golygu gwneyd yr addyag yn fwy effeithiol. Yr oedd addysg ganolradd y wlad wedi ei hytu- ddiried i bwyllgorau addysg y cyr ghoran addvsg, ac yr oedd y canlyaiadau yn rbagorol. Yn ol y mesur hwn can' mil o bnnnau a ddenai i Gymrn, ac o hyn bnasai 85,000p yn ddigon i ryddbau yr holl ysgol- ) ion, gan adael gweddill o 15,000p i gael ea gwario; ac yr oedd hyo yo ei gwneyd yn bwysig i'r llywodraeth fod yn nwylaw cymhwys. Gorfndid yr Ymneillduwyr i anfon eo plant i ysgolion Eglwyaig. Yr, oedd hyn un 0'0 cwynion penaf, ac nid oedd neb wedi condemnio hyn yn fwy na Mr Chamberlain. Ac eto nid oedd y mesur hwn yn symud ymaitb yr achwyniad, ac yn ngolwg Cymrn yr oedd yn yBmotyn du arno. Mr Lloyd Morgan a obeitbiai y byddai i'r Llywodraeth wrth roddi yr arian i ysgolion Eglwysig, roddi y llywodraeth ya nwylaw y bobl. Mr William Rathbone a oftiai y bnasai y mesnrJ fel yr oedd, yn dylanwadn yn ddrwg ar addysg, gan ei fod yo symod ymaith yr hyn a barai i rai eyfranu yn bersonol, yn enwedig yn y wlad, Ei farn ef ydoedd na wnai dim aebub yr ysgolion enwadol end rhoddi gwell addysg ynddynt, Gan hyny, anogai ef y rhai oedd yn edryoh ar y mesur hwn gydag amheuaeth parthed ei effaith Itr ysgolion enwadol i roddi i fyoy y syniad, ac i roddi pob rhwyddineb i wneyd y mesnr yn un ag a wna addysg yn fwy effeithiol. Mr Lloyd George, yr hwn a siaradodd ddwy noson ar y mater, fel Ymneillduwr Cymreig, a brotestiai ya erbyo y mesur oherwydd nad oedd yn cynwys yr egw yddor i'r bobl i lywodraethu; ac hefyd yn erbyn gwaddoli yn mbellach yr Eglwys yn Nghymrn, Gwadodd fod sefydlu Ysgolion y Byrddau yn golygu dinystrio addysg grefyddol. Yr oedd y rhan fwyaf o Ysgol- ion y Byrddau yn rhoddi addypg grefyddol, ond nid addysg sect4, wedi ei thrwytho ag athrawiaethau cul rhyw sect neillduol. Os mai rhadlonrwydd yw unig brawf cynildeb, yna yr ysgolion gwirfoddol a gerid yo mlaen yn fwyaf cynil; oud gan mai effeithiol- rwydd a fynent yn gyntaf, yna nid oedd yr ysgolion gwirfoddol i'w cymharu ag Y sgol- ion y Byrddau. Ynsdadlenodd Mr George fod Ysgolion y Byrddau yn cjfrann gwell addysg na'r ysgolion gwirfoddol. Yn Nahau sir Gaeroarfon nid oead nifer presenoldeb ar gyfartaledd yn yr ysgolion Eglwysig yn y rhanau Eglwysig ond naw yn y cant, tra yr oedd 18 yn y cant yn rhanau Ysgolion y Bwrdd. Yr oedd yn naturiol i'r ysgolion gwirfoddol fod yn llai effeithiol, oberwydd nas gallent fforddio y gost. Po leiaf gwir- foddol y gwneir yr ysgolion, mwyaf effeithiol a fyddent. Yr oedd arnynt eisieu cyfun- drefn effeithiol o addysg. Gyda golwg ar Gymru, yr oadd y rheithor yn llywodraetho yr ysgol, ac yr oedd pobpeth yn ddaros- I tyngedig i ddybenion Eglwysig, oblegid tybid mai y ffordd oreu i wneyd dinesydd j da ydoedd ei wneyd yn Eglwyswr da. Yna I cyfeiriodd yr aelod anrhydeddus at y modd y llywodraethir yr ysgolion gan yr Eglwys- wyr er cyrhaedd amcanion neillduol. Apel- Íoddam i'r Llywodraeth roddi mesur addysg a fyddai yn rhydd oddiwrth bob dylanwad a'i liesteiria i fod o fadd i'r wlad.
ARWERTHIANT PWYSIG AR EIDDO…
ARWERTHIANT PWYSIG AR EIDDO YN MON. Cymerodd dan arwerthiant pwysig ar eiddo yn Mon le yn Llangefni ddydd Iau, gan Mri W. Dew a'i fab. Un ydoedd plwyf Llanbabo, yn cynwys 1584 o aceri o dir, yr hwn a ddesgrifiai Mr Dew fel yn cynwys peth o dir gyda'r goren yn yr ynys ac o fewn cyrhaedd y rheilffordd. Perthynai yr eiddo hwn i Syr Richard Bulkeley, Bart., Baron Hill. Gwerthwyd ef am y prisiau ac i'r personau a ganlyn: Ffpram Isaf, 240 acer led 29 per, am 5800p, i Mrs Owen, y tenant, Tyddyn Bach, 76 acer 3 rd 11 per, am 2180p, i Mrs Hale, Llanerchyinedd. Rhanau o Fferamgyd, Ty'nllan, a Caemawr. 284 acer 2rd 9per, am 6600p, i Mr William Owen, tenant. Rhan o Llannol, 117 acer 2rd 18per, am 3,600p i Mr Owen Jones, tenant. Rban eto o Llanol, 27 acer lrd 20per, am 640p i Mr William Edwards, Lerpwl. Tynwyd yn ol ran arall o'r un fferm yn eynwys 35 acer lrd 4per, y cynyg nchaf am ba nn ydoedd 780p. 'Ty'nrhos, 96 acer Ord 38per, am 2000p i Mr Jam's Joues, tenant. G!a.n y gors, 169 acer 3rd l:^per y cynyg uchaf a gafwyd am dani ydoedd 4,100p, a thynwyd hi yn ol. Ty'cllan, ty a gardd, 30ppr, am 91p i Mr Richard Roberts, Cefn Helvg. Rhantn o Llwynyrarth, 207 aeer lrd 26psr, am 5150p i Mr Hugh Williams, tenant. Clymwr, 98 acer 2rd 17per. am 2,250p I Mrs Thomas, tenant. Fferam Ucbaf, 162 acer lrd 14per; ni chafwyd cynyg am hon, a rhoddwyd rhan ohoni, sef 111 acer Ord 17per, i fyny, ond tynwyd ef yn ol, y cynygiad uchaf am ba un ydoedd 900p. Clywsom iddi gael ei phrynu yn ddilynol gan y tenant, Mr John Joues. Rhanau o Ty Newydd a Llwyn yr Arth, 16 acet 1 rd 39 per. Cynygiwyd 640p am y lot, ond tynwyd hi yn ol. Rhanau o Llwyn yr Arth a Fferam Uchaf, 51 acer 1 rd 4 per. Cynygiwyd 1200p, ond tynwyd hi yn ol. Cyrhaeddai yr eiddo a werthwyd y swm o 28,211p. Yn uniongyrohol ar ol yr uchod cymerodd arwerthiant arall le gan Mr Dew ar ran o ystad Craig y Don, eiddo General j Owen Williams. Cynwysai 184 acer 2 rd 38 per yn mhlwyfydd Llangefni, Llangned, Llanfihargel-tyn-silwy, a Llanddona- Wele ganlyniad yr arwerthiantGylched Uchaf, Rhos Uchaf, a Penterfyn, 50 acer 3 rd 16 per, am 960p i Mr William Hughes, Peu- gareg, Llanddyfnan. Rhan o Trosymarian yo ngbyda'r Felin Wynt, 7 acer 2 rd 20 per. Cynygiwyd 420p, ond tynwyd ef yn ol. Rhanau o Peamien a Trosymarian, 37 acer I 3 rd 31 per. Tynwyd y rhai hyn yn ol, gan nad eedd yr arwerthwr ya sier o berthynas i'r ffordd. Rhanaa o Penrallt a Htrlwm, 61 acer 2rd 13 per.am 1600p i Mr T. Hughes. Shop, Llanddyfnan. Rhan o Penrallt, 1 acer, 1 rd, am 7Sp i Mr W. 0. Thomas, Lerpwl. Rban o Hafod Wen, 22 acer, 3rd, 6 per; cynygiwyd 820p, ond tynwyd y lot hon yn ol. Rhan eto o'r un fferm, 2 acer, 3 rd, 32 per am 96p i Mr H. :Roberts, Min- ffordd, Llanddona. Cyrhaeddai yr eiddo a werthwyd yn yr ail arwerthipl i 2731p.
CYMRO 0 FON WEDI MARWYN CALIFORNIA.…
CYMRO 0 FON WEDI MARWYN CALIFORNIA. I HAWLIO EI EIDDO. I Ysgrifenodd Mr John T. Morgan, cashier, Citizen's Bank, Nevada, City, California, y I llythyr canlynol at Mr B" T. Roberts, San j Francisco, a chan y gall brefi yn ddyddoral i rai o bobl Mon yr ydym y ei gyboeddi yma. I Anwyl Gyfaill,—Bu Cymro farw yma I borea heddyw (Ebrill 8, 1891), yn yr ) obytv,. Ei enw oedd William Grdith, aç yr oed,d yn frodor o Dref Llywarch, Llanfwrog. sir Fon. Bum yn ymddiddan ag ef ychydig funydan cyn ei farwolaetb, ae yn treio cael allan hanes ei deulu. Os deallais ef ya iawn, yr oedd yn un o wyth o blast, pedwar brawd, a phedair chwaer. Yr oedd ganddo chwe' chan' dolar yn y banc hwn, a dennaw dolar ar ei berson-tus 123p. Hawlir yr arian gan Mr a Mrs Waters am weini arno yn ei gystudd. Ba yn wael am fis, ond nis gwelais i ef hyd ddydd Sul diweddaf. i I afiechyd oedd dropsy. Ymddengys iddo adael Cymru oddenta deugain mlynedd yn ol. Bll yn forwr am beth amser, ao yoe. ym- sefydlodd yn California. Ba yn byw yn Eureka am dros bum' mlynedd ar hugain, ond nid oedd wedi ysgrifenu gartref er's tro maith"I Anfonodd Mr Roberts at Mr Morgan i ofyn am ragor o fanytion, ond nis gallai Mr Morgan rhoddi rhagot iddo, amgen na dyweyd nad oedd y bane wedi tain yr arian i Mr Waters. Os bydd gohebu ar y pwoc," medd Mr Robetts, goheber 1n union- gyrchol k Mr Morgan i'r cyfeiriad uchod.
ESGOB BANGOR AR - - - - -…
ESGOB BANGOR AR DDIRWEST. Nos Fercher agorwyd y Neuadd Rechab- aidd, Bangor, fel neoadd ddirwestol a dar- IIenfa at wasanaeth y gangen leol o Undeb Ddirwestol Gweision y Rbeilffyrdd. Cych- wynwyd y gangen hon oddeutu saith mlyn- edd yn ol, ac er hyny y mae wadi gwnayd cynydd mawr ae wedi bod yn foddion, yn ddiau, i ledaenu egwyddorion ditwest yn mysg y dosbarth pwysig hwn yn ein gwlad. Llywydd y gangen yw Mr Edward Jones, y gorsaf-feistr, ac i'w egni mawr ef, zel rhai o'r aelodau, a chynorthwy cyfeillion caredig o'r dref, y mae llwyddiant y gymdeithas i'w briodoli. Rhif yr aelodau yn awr ydyw '63, yr hyn, yn anffodus, sydd yn ileihad o gryn lawer er 1889. Agorwyd y neuadd gan Esgob Bangor, yr hwn a sylwodd nad oedd neb yn yr ystafell yn fwy mewn oydgordiad ag amcan y cyfar- nag oedd ef ei hunan. Er mwyn bod yn gwbl onest, ae ar arbed unrhyw gyhnddiad o ddiffyg unplygrwydd a ellid ddwyn yn ei erbyn, dymunai ddweyd nad oedd yn IIwyr. ynswrthodwr. Perthynai i'r dosbarth hwnw a yfent gyda'n pryd bwyd. Eto hyderai fod yn llwyr ymwrthodwr rbyw ddiwrned megys ag yr oedd wedi bod am lawer o amser (cymeradwyaeth). Gan mai cenedl o bobl o deimladau agored, hawdd i'w cynbyrfn, ydoedd y Cymry, barnai fod llawer o angen arnynt i ddysgu hnnan tywodtaeth yn nglyn A diodydd meddwol fel gyda phethan eraill. Qalltsid gwneyd llawer er byrwyddo dir- west trwy ysgubo oddiar wyneb y ddaear y min dafarnau bndr a gwarthus a fodolaot yn mhob rhan o'r wlad ac unig effaith y rbai ydoadd creu arferion o anghymedrcldeb yn mhlith y rhai a'u mynychent (cymeradwy- aeth). Parod ydoedd ef i wneyd yr oil a allai er difodi y tafarnau hyn, pa un bynag a gynerthwyid ef yn y gwaith gan ddynion o'r un syniadan crefyddol ag af ai peidio. Llawenychai fod Cymru yn ddiweddar wedi bod yn ffodas i gael Deddf Can ar y Sul. Ni ddywedai am foment nad oedd y ddeddf bon, fel eraill, wedi dwyn llawer o ddrygau gyda hi ond rhaid ydoedd dweyd ei bod wedi cynyrchu dylanwadau o'r fath fwyaf bendithiol trwy yr oil o Gymru ae yn prysnr wneyd argrapbiadau dwfn ar gymer- iad y genedl (cymeradwyaeth). Gaa fod y fath !es wedi deilliaw i OymrD dymunai wybod paham nas gallai Lloegr dderbyn yr unrhyw 16s oddiwrth ddeddf gyffelyb. Hyderai yn fawr y byddai i bobl Cymru gynorthwyo eu brodyr gweiniaid yn Lloegr i gael yr un fendith (clywcb, clywcb). Un o arwyddion mwyaf rhagorol ac iachus yr amseroedd ydoedd fod cymaint o sylw yn cael ei dalu i ddarpara moddion ar gyfer y dosbarthiadan gweitbiol i fwynhau ac adnewydda eu hunain wedi llafur y dydd; a chyda golwg ar weision y rheilffordd yn Mangor hyderai y byddai agoriad y neuadd hon yn eu galluogi i wrthweithio dylanwad dinystriol diodydd meddwed a'u gwneyd yn mhob modd yn ddeiliaid mwy cyfoethog ac ardderchog o Deyrnas Duw a dynion (cym- eradwyaeth). Cafwyd anerchiadau pellacb yn ystod y cyfarfod gan Mr Robert Sawyer (Ilywydd Undeb y Deyrnas Gyfunol), y Parsh E. T. Davies (Dyfrig), Mr Hartley, y Cynghorydd H. Lewis,Mr W.Jones, City View, ac eraill.
COLLI EI GALON AI I HOSAN.
COLLI EI GALON AI I HOSAN. Un o lenorion mwyaf adnabydaus y gan- rif hon ydoedd George Giifillan. Ysgrifen- odd lawer, ac ystyrid ef yn awdardod mewn lIellyddiaeth Seisnig ae Ysgotaidd. Yr oedd ya gymeriad hollol at ei ben ei ban, yo onest a didderbynwyneb tobwot i'r cyffredin, a mawr edmygid ef fel gweicidog yr efengyl ac fel dinesydd. Llawer ystori a daenwyd parthed ei gyfarfyddiad cyntaf a'r fonedd- iges a ddaeth wedi hyny yn Mrs G-ilfillan, ond ymddengys mai yr un a ganlyn ydyw yr hanes cywir. Pan oedd ar brawf," pregethai un Sab- both yn Brechin. Y Llun dilynol gwabodd- wyd ef i fyned Ityda'r teulu lie yr arosai i dalu ymweliad a lie o'r enw B u rn,' ysmotyn rhamantus ar yr afon Eak. Llifai yr afon drwy ystad ar ba un yr oedd bon- eddwr o'r enw Valentine yn oruchwyliwr, ac arferai ymwelwyr a'r He ofyn ei ganiatad i fyned ew weled. Aeth y patti i dy Mr Valentine i ofyn y caniatad, a chan fod rhai ohonynt 111 adnabod y teulu cawsant groesaw calonog, a gwahoddiad i droi i mewn am ddysglaid o de wrth ddychwelyd o'r Burn." Hyny fn. Wedi gorpbeu y tS daeth yn ystorm enbyd o fellt a tharanau, a mawr oedd dychryn boneddigesau y teulu. Tyowyd y lleni i lawr dros y ffenestri, ond mynolid Gilfillan gadw un i fyny, er mwyn gweled y me lt. Gan fod y gwtaw yn par- hau i ddisgyn, perswadiwyd yr ymwelwyr i aros yno dios nos. Yr oeddynt yn bedwar mewn nifer, pedwar o fechgyn ieuainc llawn asbri a bywyd. Dodwyd hwy i gysga gyda'u gilydd mewn ystafell dau wely. Wedi cyrhaedd yr ystafell aeth yn ymladdfa ffyrnig rhyngddynt, yn mha un y defnydd- iwyd gobenyddian, cynfasau, plancedi, s phob dim oedd symudadwy yn yr ystafell. Nt ddywedir pa fodd y darfu iddynt ymdara drwy y gweddill o'r noo, ond nid heb drafferth enfawr y llwyddasant i dd'od o hyd i'w dillad yn y boreu. Wedi chwilio maith a manwl cafwyd hyd i bobpeth oddi- getth nn o hosanau Gilfillan, a mawr oedd yr hwyl wrth ei weled yn gwisgo ei esgid heb yr un hosan. Gan fod ei lodraa yn fyrion, aid oedd modd cuddio y croen o'r golwg. Oud nid ei hosan oedd yr unig beth a Gilfillan yo nby Mr Valentirie, ICollodd yno ei ga!nn hefyd. Syrtbiodd meWD cariad i Miss Valentine. Dywedodd wrthi, Pe cawn i eglwys yn rbywle buaawn ?yagofynichwifymbriodi." Hi fectdyUo <d ) y foceddiges ddim o'r path ar y pryd. Mewn I llythyr at gyfeilles dywedodd y fath hwyl a I gawsid gyda hlynt yr hosan, a cbyfeiriodd mewn geiriau heb fod yn thy !awn o ed- mygedd a ehonmoHaeth at GitS?n. Oad cyn hir yr oedd y Henor ieuanc eilwaith yn yr ardal, a thalodd ymwel?ci ar?Ua'rVtten- tines. Y diwedd fu iddo enill Haw a chalon Miss Valentine. Arferai ddweyd iddo gael bargendda yn nhy Mr Valentine, "Coitais j hesan yno," meddai, ond fe gefais wraig." ) I. t
[No title]
Gwahaniaeth.—" Y mae lladrata arian nen j geffylau yn fusnes difrifol iawn yn y He, hwn," ysgrifena gohebydd o Colorado; ond j gellwch ladd dyn, a'r oil a hawlia gofynion cymdeithas ydyw, aa bydd i chwi ei adael t yn gorph ar y ffordd,"
IDAMWAIN I ESGOB TY-I - DDEWI.
IDAMWAIN I ESGOB TY- I DDEWI. Fel yr oedd Esgob Tyddewi yn dychwelyd o Abertawe ddydd Gwener mewo cerbyd, (lychrynodd y ceffvlau ar y ffordd yn yooyl: G twer, a dym chwelwyd y cerbyd. D angodd ei arglwyddiaeth yn ddianaf drwy'r ffenestr, ond niweidiwyd y cerbydwr yn dost
BYDDIN YR IACHAWDWRIAETH.
BYDDIN YR IACHAWD- WRIAETH. Yn Llys Maine y Frenhines, Dublin, ddydd Sadwrn, rhoddwyd dyfaraiad yn erbyn barn ynadon Londonderry, y rbai a gosbasant aelodau Byddin yr Iachawdwriaeth am fyned drwy'r heolydd gyda seindorf.
IGOLOMEN WEN.
I GOLOMEN WEN. I Ysgrifena gohebydd o'r Trinity House, Llundain, i'r Times.-—Oddeuta tri o'r gloch prydnawn yr 8fed o Fehefiu, disgynodl colomen flinedig ar Helwicks Lightship, ar I yr ochr Gymreig i Sianel Bristol. Daliwyd hi gan un o'r criw, a chafwyd modrwy arian ar ei choes dde, gyda'r llythyreu P, a ffigyrau wedi ei marcio ami. Gan dybio fod II y golomen, o'r rhyw a elwir y pigeon carrier, wedi ei danfon ar neges wyddonol, cedwir hi gan y dynion hyd nes y cant wybodaeth beUach am dani.
I I DIANO _MEWN AWYREN.
I I DIANO MEWN AWYREN. Ddydd Gwener, apeliodd Mrs Goodrich at awdardodau y Neuadd Drefol, St. Louis, am help i adfer ei mercb, Clara, 16 mlwydd oed, yr hon a ddiangodd gydag awyrenwr o'r enw Walter Cooper. Yr oedd yr eneth wedi ei gwisgo yn nulad el brawd; diangodd i Pittsfield, so yno gyda'i chariad yr eagyn- odd mewn awyren. Cyrhaeddodd ei thad i'r lie gyda bod yr awyreo wedi eagyn. Y mae Mr Goodrich yo disgwyl clywed am ddisgyniad y par ieuanc, a dywed y bydd iddo iadd y cariadlanc y fyoyd y caiff afael ynddo.
HUNANLADDIAD MEWN GWESTY,
HUNANLADDIAD MEWN GWESTY, Cynhaliwyd trengholiad yn Lerpwl ddvdd Gwener ar gorph Robert Martin Allison, 26 oed, yr hwn a gyflawnasai hunanladdiad y diwrnod cynt drwy dori ei wddf i cbyllell boced yn yr Imperial Hotel, Lime street. William Allison, tad y trancedig, a dystiodd ei fod yn byw yn Greenock. Yr oedd ei fab yn cashier mewn firm o adeiladwyr llongau yn Greenock, ond torodd y firm tua deu- ddeng mis yn ol, ac yr oedd ei fab byth er bynyallao o le. Daethai i Lerpwl at y 7fed cynfisol, i fyned i le, ond gwelodd nad oedd y lie yn gweddu iddo, ae anfonodd air gar- tref i'r perwyl hwnw. Nis gallai y tad roddi cyfrif am y digwyddiad amgen nag fod y trancedig yn poeni oherwydd fod cyhyd heb le. Y rheithfarn oedd i'r trancedig gyf- lawni hunanladdiad, ond nad oedd y dystiol- aetb yn dangos beth allai fod cyflwr ei feddwl ar y pryd.
DE TTIS MARW YN HYTRACH NA…
DE TTIS MARW YN HYT- RACH NA GWARTH. Cynhaliwyd trengholiad yn Ilkeston I ddydd Sadwrn ar gorph Margaret Aldred, tri-rais-ar-ddeg oed, a gafwyd wedi boddi y dydd lau blaenorol yn Nghamlas Era- worth. Ymddengys fod mam y plentyn yn cael ei chyhuddo o ladrata oriawr, a dywedai wrth ei chymydogion y byddai'n well ganddi farw na dioddef gwaith. Ddydd Ian cymerodd ei baban, yr ieuengaf o dri o laDt, a tbaflodd ei hun i'r gamlas. Yr oedd nifer o weithwyr yn diewydd bod o fewn cyrhaedd, a llwyddasant i dynu y fam a'i baban o'r dwfr. Yr oedd yr olaf wedi boddi, ond adferwyd y fam, Pan ddaeth ati ei hon ymbiliodd am gael llonydd i roddi terfyn ar ei bywyd. Aed a hi i'r ysbytty lie y gorwedda mewn cyflwr peryglus. Cya myned allan o'r ty ddydd Iaa gadawodd y nodyn canlynol i'w gwr: "Fy anwyl briod,-Pan ddarllenwch hwn ni byddaf mwy. Byddaf ii a'm baban wedi myned o'r ffordd. Byddwch garedig wrth y plant. Na feddyliwch yn wael ohonof. Cue- 'enwch y plant drosof, a Margaret fach hefyd. Meddylia Lizzie fy mod-" Nis gellid darllen y gweddill o'r nodyn. UyoUwelwyd rheithfarn o lofruddiad gwir. fcddol yn erbyn MrB Aldred.
DR. ARTHUR JONES AI WILLIAMS…
DR. ARTHUR JONES A I WILLIAMS O'R WERN. f Aughytanodd Dr Arthur Jones lawer, e I chwerylodd beth, gyda defodaethwyr a chynllwynwyr ei oes, ac nid oedd modd iddo beidio, mwy nag i dan aros mewn I cynud heb ei losgi. Yn ei ddig, yr oedd yn ofnadwy fol Ilaw, ond o dan yr ofnadwyaeth, llechai tynerweh ealon y fam dyneraf gusan- odd faban. Dywedir iddo ef a Williams o'r Wern, fethu cydweled ar un adeg, a chan nad oedd yr un o'r ddan yn arfer cael eu croesi ryw lawer yr adeg hono ar en hoes, methasant â chytnno i wahaniaethn, a ther- fynodd yr anghydwelediad mewn tawedog- rwydd rhyngddynt, yr hwn a barhaodd dros rai blynyddan. Un Sulgwyn, yr oedd Wil- liams yn un yn cadw cyfarfod blynyddol yn Mangor; ei ymweliad olaf A Bangor cyn ei farwolaetb, ac yr oedd y pryd hwnw yn dechreu clafychu o'r clefyd y bu farw o hono yn fuan wedyn. Ni siaradodd y ddan hen wron yr un gair y naill wrth y Hall yn ystod y cyfarfod, ond yr oedd eu hymddyg- iad yn gyfryw fel nas gallai neb, er ei grafied, ganfod fod dim o le rhyngddynt. Yr cedd er hyny rai o'r gweinidogion yn gwybod yr amgylchiadau ac yn dra awyddus i ddwyn oddi amgylch gyd-ddealltwriaetb ac adfer cyfeillgarwch cyn y byddai i'r ddau ymadael. Ymgymerodd Hiraethog A'r grchwyl-a phwy cymhwysachi Aeth at M r Williams a gefynodd iddo a ddenai gydag ef i edrych am y Doctor. Ymddangosai Williams yn awyddus iawn i adfer y cynes- rwydd a fodolai rbyngddynt gynt, ond meddai, Yr wyf yn teimlo yn bar wan, ac y mae arnaf ofn i Arthur Jones ddyweyd rhywbeth yn gAs wrthyf i friwio fy nheimlad." Sicrhai Hiraethog ef na byddai i byny fod, ac ar ol hir ymddiddan, cydsyniodd Mr Williams i dd'od heibio Arthur Jones boreu dranoeth cyn cychwyn ymaith. Aeth Hiraethog at y Doctor heb yogan gair wrth Williams, a gwnaeth yr un awgrymhd, ac atebwyd ef bron yn yr un geiriau. Meddai yr hen gawr, Hoffwn yn fawr gael cymodi 4 Williams cyn i'r un o honom fyn'd i'r nefoedd, ond yr wyf yn teimlo yo wan braidd rhag y byddai iddo ddyweyd rhyw air cas a'm clwyfai." Daeth Hiraethog dros yr anhawsder hwn eto, ac adnawotid alw yno gyda Mr Williams yn y boreu. Felly fu. Dyna Hiraethog yn euro yn y drws a Williams wrth ei ochr yo rhy wan gan gryndod i sefyll bron. Agorwyd y drws gan yr hen wron ei han mewn tipyn o frys. Safodd y ddau am rai mynydau fel dwy ddelw yn edrych ar eu gilydd fel pe y naill yn ymdrechn darllen y Hail, a phob un o'r ddan ofn siarad, a'r ddan yn siglo gan gryndod. Arthur Jones fentrodd gyntaf, II 0, Williams, wyt ti wedi maddell r meddai. I erfyn dy faddenant di y daethnm i yma heddyw" meddai yntau. Syrthiodd y ddan hen gawr i freichian en gilydd yn y drwe, a wylasant yn hidl mewn distawrwydd am amser maith, symndasant yn araf gan afael yn dyn yn eu gilydd i'r ystafell, eieteddasant i lawr un o bob tu i'r tin. Buont dipyn o amser cyn gallu llefaru, ond cyn ymadael yr oedd y ddau mor iach a dedwydd en teimladan ag ydynt heddyw yn y nef. Ba Williams farw yn fuan iawn wed'yn, ac ni welsant eu gilydd mwy hyd y flwyddyn 1860, pan aeth Arthur Jones i gyd- fwynhan ffrwyth maddeuant rhad gyda Williams yn y nef.—Lleto Tegid yn y Grotticl."
[No title]
Dywedir fod Mr Justin McCarthy am ymneilldao o fod yn arweinydd y blaid Wyddelig. Enwir Mr Dillon fel ei olynydd.
10 AMGYLCH OGYLCH I FFESTINIOG.-
10 AMGYLCH OGYLCH I FFESTINIOG. DAMWAIN.—Ddydd Mercher digwyddodd damwain ddifrifol i Owen Roberts, Uwm- bowydd read, Blaenau Ffestiniog, drwy svrtbio i lawr selar Penian House, Llan. Ymddeagya i'r anffodus g3mgymeryd y fynedfa i f6wn i'r tafarndy, a chwympo i lawr Ryisian y solar, gan agor ei ben yn ddifrifol. Cyrchwyd yr Arolygydd Morgan a Dr J. G. Roberts yn ddioed, a gweinydd- wyd pob ymgeledd feddygol iddo gan yr olaf. Y FICEB NEWYDD.—Ddydd Sul bu y Parch D. Richards yn pregethu yn eglwys St. Dewi am y waith gyntaf er ei ddyfodiad i'r lie fel olynydd y Parch J. Davies. YE EISTEDDFOD.—Y mae cynygion am adeiladu pabell yo oael en gwahodd. Bydd yn cael ei hadeiladu ar y New Market Square. Bydd yr arholiadau am urddau eidteddfodol yn cael un cynhal yn yr Assembly Rooms, gwasanasto pa un sydrl wedi caal ei roddi yn rbad gan y bwrdd lleol er cefnogi yr eisteddfod. Y maa y iyiri, Greaves hefyd wadi tanysgrifio y awm o 15p yn ychwaoegol at y swm roddwyd ganddynt o'r blaen. CFD-BWYIXGOR ADDYSG MEIRIONYDD.— Y mae y sibrwd ar led fod y sedd wig ar y pwyllgor uchod, yr byn sydd yn CMl ei achosi gan ymneillduad y Cidben Miesie Taylor oherwydd gwaeledd leebyd, wedi ei cbynyg gan Arglwydd lywydd v Cynghor Cyfrin (Arglwydd Cranbrook) i Mr W. Davies, Y.H., Cae'rblaidd. Y mae Mr Davies yn gymydog adnabyddus, ac eisoes yn llanw swyddi o anrhydedd yn y dref a'r sir; ac nid oes amheuaath nad ydyw, oher- wydd ei alia, ei ddawn, a'i ymroddiad yn uglyn i materion addysgol, yn un o'r booeddigion mwyaf cymhwys yn y air i was- I anaethu ar gynghor a'r fath. CYMDEITHAS GYNOBTHWYOL GWEITH- WYR OAKECEY.— Y mae y gymdeithas gref a rhagorol uchod newydd gyhoeddi ei mant- oleo, yr hon a barotowyd gan yr ysgrifenyd i gweithgar, Mr Richard Jones (Meirion), yr hwn sydd ar hyn o bryd yn eiddil ei iechyd ar ol ymosodiad trwm o'r anwydwst. Ar- chwiliwyd y fantolen gan y Mri John Jen- h ins a John Parry. Dengys yr adroddiad canlynol pa mor gadarn ydyw y gymdeithas hon Nifer mewn safle dda ar y llyfrau, 1260; talwyd gan yr aelodau, 739p 8s; yo yr ariandy (1890), 56p 6e; cyfanswm, 795p 8s lc. Talwyd i gleifion, 647p 8s 6c; marwolaethau, 40p. Yn we-idillyn ffafr y gymdeithas ar derfyn y flwyddyn (Mai, 1891), 74p 17a 7c, a hyny ar ol talu pob treuliau. CYMDEITHAS GYNORTHWYOL Y LLECH- WEDD.—Dydd Ian, cynbaliwyd cyfarfod ar yr awr giniaw yn Chwarel y Llechwedd i ddarllen cyfr'fon cymdeithas gynorthwyol y chwarel hono. Llywyddwyd gan Mr Morris Thomas, Maenofferen. D rilenwyd y cy- frifon gan Mr Daniel Williams, Dolwydd- elen, yr ysgrifenydd. Dangos^.i yr adrodd- iad fod y nifer oedd yn parthyn i'r gwaith yn 500, ac o'r nifer hwnw, derbyniodd 112 gvnorthwy oherwydd dimweiniau ac afiechyd. Ya arianol dangosai y fantolen fad y swm a dderbyniwyd yn ystod y flwy- ddyn yn 245p 61 7c, ya cynwys lOp a dan- ysgrifiwyd gan y Mri Greaves. I'r drysorfa gladdu derbyniwyd 33p 8s a thalwyd allan o honi y swm o 30p. Etholwyd 32 o ymwel- wyr ar gyfer y flwyddyn ddyfodol, a 13 o bwyllgor. Dawiswydyn Ilywydd, Mr W. D. Jones, Brynegryn; yn ysgrifenydd, Mr Daniel Williams, ac yn drysorydd, Mi' H. Jones, Tymwr, Y BWRDD LLEOL.—Cynhaliwyd cyfarfod arferol o'r bwrdd hwn ddydd Sadwrn, pryd yr oedd yn bresenol y Mri A. M. Dunlop (yn y gad sir), E. P. Jones, R. Waiker Davies (elerc), D. Davies (arolygydd), W. Davies, Rees Roberts, R. Roberts, W. Owen, Cad. Roberts, John Lloyd Jones, C. Warren Roberts, J. H. Ellis, a Morris G. Williams. Garthffosydd y Llan,—Bu ychydig o ym- drafoctaeth yn nglyn a'r cartbffosydd nchod, y rhai sydd yn rbedeg drwy dir perthynol i Mr G. H. Ellis. Yr oadd Mr Ellis yn gofyn am bibelluo fod- fedd i gano dwfr glan yn lie y dwfr a basid a fyddai yn cael ei anmharu gan y carthion ar y tir. Mr W. Davies a deimlai nad oedd yn debyg y byddai i'r dwfr gael ei anmharu, ond i fod yn sicr, yr oedd yn dymuno awgrymu,fod i ddau aelod o'r bwrdd dalu ymweliad a'r lie i edrych a oedd y cais yn gyfiawn, ac i benderfynu befyd ar swm fel gwerth trespass. Mr G. H. Ellis a erfyniai os oedd hyny yn cael ei basio na byddai i'r ymweliad gael ei oedi yn hwy na'r wythnos oesaf, gan ei bod yn myned yn mbell ar y flwyddyD. Pasiwyd fod i Mr W. Davies a Mr E. P. Jones, dalu ymweliad a'r lie-- Yinddiswyddiad yr Arolygydd.—Mr D. Davies, yr arolygydd, a gyflwynai ei ym- ddiswyddiaa yn ffurflol i'r bwrdd, yr hon a dderbyniwyd, y bwrdd yn d?.t:; ,n eu gobaith y byddai Mr Davies yn ilwydd;annus yn ei le newydd. Y mae Mr Dalies wedi ei benodi yn arolygydd yo ngwasanaeth Bwrdd Iechydol Ynyscynhaiars. Darllenwyd llythyr oddiwrth ysgrifenydd Bwrdd Llyw- odraeth T,eol yn nglyn ag apwyntiad Mr Davies yn arolygydd Bwrdd Lleol Ynyscyn- haiarn, yn gofyn a oedd Mr Davies wedi bod yn ngwasanaeth Bwrdd Lleol Ffestiniog, ae wedi cyttawni ei ddyledswyddan yn effeithiol yn ystod yr amser y bu yn gwas anaethu y bwrdd. Gorchymynwyd y clerc i ateb fod Mr Davies wedi cyflawni ei waith yn effeithiol tra yn ngwasanaeth y bwrdd, a'i fod yn ymddiswyddo ohono ei hun i gymeryd lie yn Ynyseynhaiarn.— Olynydd i Mr Davies.—Wrth ymdrin A'r mater o gael olynydd i Mr Davies, dywedodd y eadeirydd y byddai yn ddymnnol cael dyn o addysg wyddonol i ymgymeryd a'r swydd; dyn a fyddai yn meddn gwybod- aeth ymarferol am waith nwy, dwfr, am ffyrdd, &c. Sylwodd Mr Warren Roberts y dylai y cyfryw fod yn medda gwybodaeth o'r Gymraeg. Mr Roberta (Dolawel) a sylwodd y dylent nodi fod arnynt eisieu dyn i gyflawni y swydd o arolygydd, 8C hefyd arolygydd budreddi, ac y byddai iddynt felly gael y Bwrdd Llywodraeth Leol i dalu cyfran o'i gyflog.-Y clerc a ddywed- odd fod hyn yn cael ei wneyd yn bresenol gyda chyflog Mr Davies gan y bwrdd.—Mr Morris G. Williams a amheuai a fyddai iddynt gael dyn o'r cymhwysderau gofyuol am y cyflog oeddynt yn ei gynyg.—Mr Rees Roberth Nid ydwyf yn gweled fod arnom eisieu dyn o'r cymhwysderau yna 0 gwbl, gan nad oes genym ddim iddo i'w gyflawni nae i alw am ei gymhorth gwyddonol. Pasiwyd fod iddynt hysbysebn am ddyn gyda gwybodaeth wyddonol ac ymarferol o we thfiiau dwlr, nwy, &c., am y eyflog o 120p. Gan fod Mr Dunlop yn ymadael gyda'r tren,cymerwyd y gadair gan Mr E P Jones. Ty Condemniedig,- Yr Arolygydd ahysbysai fod dyn o'r enw Cadwaladr Hughes yo byw mewn ty o'r enw Adwy Goch, yn mha un nid oedd ond un ystafell iddo ef, ei wraig, a'i bum' plentyn i fyw ynddi. Yr oedd yr arolygydd wedi gweinyddu rhybndd arno i ymadael o'r ty neu adeiladu ystafell, ond Did oedd wedi ufuddhau. Gorchymynwyd i'r clerc roddi rhybudd eto iddo, ac i ddefn- yddio moddion i'w orfodi i nfuddhan. Cwyn.-Mr Thomas Davies, Mai tha terrace, a ymddangosai o flaun y bwrdd i gwyno f )ti prinri. r dwfr yn y rhan hono o'r dref, ae hefyd fod budreddi yn tori allan trwy y calthffosydd. Cadarnbawyd y mynegi-- olaf gan ddau aelod o'r bwrdd. Gyda gtdwg lar y dwfr, pasiwyd fod i bercheuogion y tai i wneyd eu rhan gyda glanbau y pibellau, yr byn a ftrnid oedd yr achos o'r prinder, ac yna byddai i'r bwrdd ymgymeryd all; edrych i mewn i'r mater yn mhellach. Pasiwyd i data sylw bnan i symnd ymaith y budreddi y cwynid c'i herwydd Dwfr i Tan. ygrisiau.—Mr Cadwaladr Roberts a ofynodd paham na bnasai y dwfr wedi ei gyflenwi i Dolrhedyn terrace. Yr oedd y bwrdd wedi colli oddentu 36p neu 40p y flwyddyn ddi- weddaf oherwydd esgeulusdra gyda r dwfr. Pasiwyd fod pwysedd y dwtr yn cael ei fesur er cael cyflenwi y lie rhag blaen,- Mr H. Evans, argraphydd, a apeliai am gysylltiad a'r brif-bibell dwfr i weithio peiriant oedd ganddo gyda'r elfen hono. Caniatawyd y cais.
[No title]
j Y mae y Parch Dr John Thomas, Lanwl, I newydd gwblhau ei 49 mlwydd oed yn y I weinidogaeth.
I - MR SPURGEON.
I MR SPURGEON. Vrw genvr.2 fod y gweinidog enwog, y Puch C. H. Sparg,m, yo bur wael at iechyd, ac fod hyn yn acbosi cryn bryder i w edmygwyr. Dydd Sadwrn cyhoeddwyd ei tod yn bur wsel, ond yr oedd wedi gwella ya yatod y ddau ddiwrnod blaenorol. Dydd L un cynhaliwyd eyfkrfodyddi gweddi yn y l. oernacl ar ran ei adferiad.
CAERNARFON. 0................-…
CAERNARFON. 0. ruB^«uAtTH.-Uydd Mercher diweddar, aetn aelodau Yagol Sabbothol Capel Seisnig Cabtle-square am en pleserdaith flynyddol. Y llecyn a odewiswyd eleni oedd Llyn y D.vwarchao. gr Rhyd-dda, ac yno mwyn- haidd pawb ea hunain yn rhagorol. Yr oedd nifer y pleserdeitbwyr tua 150. Yn anffodus daeth yn ystorm o fellt a tharanau tua haner awr wedi pedwar, ond llwyddodd pawb i ymochel yn ffermdy Drwsycoed. LLYS YR YNADON.-Dydd Linn, gerbron Syr Llewelyn Turner a'r Milwriad Owen Thomas, cyhuddwyd David Jones, pilot, o don cangen o goeden yn y Pare, ond tafiwyd yr achos allan ar daliad o'r costau. —Qwa?e? yr un modd gyiag acbosioa yn y rhai y cyhnddid y Mri Evans & Lake, Price Hu-nphieys, a Samuel Bibby, o rwystro trafaiiiiaeth trwy osod nwyddau ar y palm ant.
BANGOR.
BANGOR. CYFARFOD PREGETHU PENDREF.-Cy- merodd y cyfarfod blynyddol hwn le nos Sadwrn a dydd Sul, pryd y gwasanaetbwyd gan y Parchn Dr Roberts, Gwrecsau; ac R. P. Willhms, Caergybi. ANBHEOU MEDDYGON*.—Mewn cyfarfod o ambulance class srweision y rheilffordd a gyoh.»!iwyd or-s Wener, anrhegwyd Dr E. 0. Price k Son hardd, a Dr Roland Jones Ag awrlais, am en gw-isanaeth gwerthfawr i'r dosbarth yn ystod y tymhor dineddaf,
PORTHDINORWIG.
PORTHDINORWIG. I YSGOL Y BwRDD.Ynarboliady North Wales Scholarship Association da genym weled enw un o blant yr ysgol nchod, sef Ellis Wil ie Roberts, Bodlondeb, yr hwn sydd wedi ei osod yn y dosbarth anrhyd- eddus. Ar sail ei safle uchel yn yr arholiad ae ar gymaradwyaeth yr arholwyr y mae wedi derbyn ysgoloriaeth o 20p y flwyddyn am ddwy flynedd. Y mae llwyddiant y bachgan addawol hwn yngbyd ag amryw etaill yn adlewyrctm y clod mwyaf ar yr ysgol uchod. Deallwn fod yr ysgol erbyn byn wedi enill 80p mewn ysgoloriaetban.- Gohebydd.
Family Notices
(l5ene¡fgaetgtttt ¡'(aU\1, It ;marb1.oI:1£tç an. GENEDIGAETHAU. Bowler-Mchefio 18, priod Mr Charles Bowler, chief engineer, 134, Hawthorne street, ootle, Levpwl, ar ferch. Hughe-Mehdjn 20, yn y Vicarage, Porthmadog, pri.id y Parch Llewelyn R. Hughes, y ficer, ar fab Pany—Mehefin 18, prind Mr Thcs. Parry, coed fun;t,,?hyd d Portli:Li&dN, ar fab R,1hec::18:oI:fatrace, Pwllheli, prind Mr Morris Ruberts (Morus Madog), ar fab. Thomas-Mebefin 19, priod Mr Owen Thomas, vetermaty surgeon, Ty Coch, Llaaerchymedd, at fab-cyntafaned g. Williams Mehefi n 17, yn Preawylfa, North road, Caernarfou, priod Mr John Williams, organydd Eglwya Crist, Caernarfon, at fab. PRIODASAU. Davies—Williams—Mehefin 19p9, yn ngbapel yr Ann iby (Ebc"zer). Pentraeth, gan y Parch R J01Jel\1r Lewis Morris, MrWm, Davies,^l T M:ynyLd, & Miss Eliza Williams, "d, Talwrn,-y dd??u o Landdyfnan. Daviea—Williams—Mehefin 16, yn Eglwys Sant Ddiihih-;e;pt:rc6, t liglW:îli ficer Gwyddelwern (brawd y priodfab), yn cael et gynorthwyo gan y Parch W. E. E. M. Bull, ficer M.iesley, a F. Jones, carad, Rhuthvn, y Parc h Thomas Davies, curad Llangefni, A EditK M??ry, merch y diweddar Barch Thomas Jonea Williams, rheithor Llanfaethlu, Mon. Jones—Ev»ns—Mehefin 22, yn swyddfa y cofrea- trydJ, Caernarfon, Mr William Jones â. Miss Maigaret Evans,-y ddau o Glancledr Place, Caernarfon. Ma?den-Rowlauds-Afehefin 27, yn swvddfa y Mf:ó;wJê:f:,efiM;7 John S1Je!. N"rth Paurallt, A Miss Miriam Rowlands, Crown street,—y ddau o Gaernarfoo. MARWOLAETHAU. Er cof am Mr J. Ashton, ieu., Carno. Un llawn o aidd lIenyddol,-a di fost, Fu Ashton wladgarol: Cryn rwyg sy'n Carno ar 01 Marw gwr mor ragorol.—E. Gardner-Mehefiri 22, yn SO mlwydd oed, Mrs Elizabeth Gardner, 6, North Pen rallt, Caernar- fon. Griffiths-Mebefin 23, yn 45 mlwydd oed, Mrs Griffiths, priod Mr Robert Griffith, butcher, 20, Wesley street, Amlwch Hughes Mebefin 25, yn yr Hafod, Llanberis, yn 81 mlwydd oed, Jane, gweddw y diweddar Mr David Hughes, o'r un Ile. Hebryngwyd ei gwedd iIIion gan dyrfa luos"g i fynwent henafol Llanberis. pryd y gweinyddwyd gan ei gwein- id,g, y Parch J. 0, Jones. Dim mourning cards. ?Hu h 11l-Meht,fin 11, yn 72 mjwy ?d oed, Mr T h os. 9119be?, Ivy House, Colwyn Bay. Hug ,jes-Mehehn 16, yn Burnley, yn 27 mlwydd oed, Harold Edward Hughes, mab Mrs Louisa Hnghes 74, Devonshire road Lerpwl a mab i'r sr7 1?jSht':f,.ireh: i'r Lightf..t-M?hefin 22, yn flwydd oed, Willie, plentyn Robert a Martha Lightfoot, Angel ?t 8, O"rnarfon. Lewis-Mehe6n 3ydd, yr hen frawd hynod Wm. Lewis, Dafarn Newydd, Llanbadrig, Mon, wedi cyrhaedd yr oedran teg o b3 mlwydd, a chladd- wyd ef y dydd Llun canlynol yn mynwent G.r?gI.f.. Gwei.ydd-yda? vr amgylchiadgan y Parch W. Davies, Seion (ei weinidog), a'r Parch J. S, Evans, Cemaes. Yr oedd gallu a hynodrwydd yn y brawd hwn; yr oedd yn bryd- ydd naturisl, ac adnabyddid ef yn ei gymydog- aeth fel Bardd." Ba yn aebd gweithgar gyda'r Annibynwyr yn nghapel Seion am lawer o flynyddan; yr oeda yn un o'r rhai mwyaf blaenliaw gyda'r Ysgol Sabbothol. Dymunir am gyhoeddi yr uchod yn newyddiaduron America. Roberts-Mehe6n 19, yn 71 mlwydd oed, Sarah Ann tR:i Mr \\rilliciobt, Griffith, T.efdraeth Mon. Claddwyd hi Meh. 23ain with gapel Bethel. Dymunir i newydd- iaduron Americanaidd gofnodi yr uchod. Richards-Mehefin 23ain, yn 61 mlwydd oed, Mr William Richards, Boithlw^d, Llanbrynmair. Tibbot-Mebefin 2Sain, Mr John Tibbot, Penddol, Llanbrynmair, yn 68 mlwydd oed. ThwaitAs-Mehefio 12, yn fis oed, yn 29, Caellepa, Bangor, Elizabeth, plentyn Ernest A. ac Anne J. Thwaites. Williams -Mehefin 24ain, yn 75 mlwydd oed Mr John Williams, GaUt.y-foel, Ebenezer, LIan- ddainiolen ( L I&nrwat gynt). Yr oedd vn aelod dáL;:r,tnJb1d tena: Dymunir ar i newyddiadurQn f,riea gyhoeddi yr uchod. Dy,ma. un arweiniodd fywyd difr cheulyd trwy ei A chyn A oes, iddo a?ddel crefyddJ" oedd crefydd yn ei foes: Er annmled oedd ei :u yr oedd ei rinweddau'n fyrdd: Nid drwy siarad y Ilefarai, drwy esiamplau, drwy y Byrdd Uniawn deithiai: Llyfr yr Arglwydd oedd ei I us ern, oedd ei lyw, Hwnw berchid beunydd ganddo drwy ei chwilio drwy ei fyw: Pa'm y wylwch ar ei feddrod ? Darfu'i drallod ef i gyd- Dowch i ddiolch gydag egni am ei gwmni tawel cy'd. DEINIOLFBIN. Williams—Mehefin 21, yn Cefn Trefeilir, Bethel, Môo, Mrs Anne Williams (mam y Parch Owen Williams), yn 85 mlwydd oed. Bu yn aelod dichlynaidd a ffyddlawn gyda'r Methodistiaid Calfinaidd drwy ei hoes hii faith Yr oedd yn bur adnabyddus yn mhell ac agos, a phawb yn ii ¡I)g fel yr :I:r dystiai lrl r: osog a pharchus a'i hebryngasant i'w Iletty olaf. Gweinyddwyd ar yr achlysur wrth y ty gan y Farch D. Rees, Cip?l M.. r, ac yn y capel ac wrth y bedd gan y Parchn D. Roberts, Gwaich mai, a J. Thomas, AbeiScaw. 'Rol ;echyd da, ac einioes faith, A gwneuthur gwaith rhagorol, Muchludodd baul ein hanwyl chwaer Am byth ar fyd daearol; A'i hysbryd hithau aeth i fyd Nas machlud haul u" amser: Yn Ngwlad y Dydd caiff fyth fwynhau Pelydrau Haul Cyfiawndet. Bethel, Môo. DKWI Minaw. COF-GOLOFNAU, STOC FAWR. CYN PRYNU OOFGOLOFN BYDDKI» l I CllWI ALW GYDA HUGH JONES, ( MARBLE WORKS, CAERNARFON
Advertising
Argraphwyd karog y illerehen(igiou a'r Gv-  hoeddwyr, y WELSH NATIONAL NMs ( PAPER Co. LIMITED) gan D. W. D??ES ( & Go., yn eu swyddla. New BA-rbolat l Cierraifon. Gorphenaf laf, 1891