Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
-Y -GOGLEDD.-- I
News
Cite
Share
Y GOGLEDD. I J:E t'HESDA.—Y mae eyfeiMion y eerddor adnabydd- us, Mr. R. S. Haghea, Bethesda, yn hwytio gwneyd bndd'gyngherdd iddo. 1.LANYCIL, BALA. Mewn cyfarfod cyhoeddus a gyunatiwyd Yn Maesywaen, Llidiarde, Mr. Edward Peters, Ty nant, Taiybont, a ddewiswyd o bhth am- ryw let ymgoisydd i gynnrychioti plwyf LIanycii ar y bwrdd siro). TREGARTH.—DeatIwn y cynnelir cyfarfod y bwrdd sirot yu y He uchod, er cynnyg Argtwydd Penrhyc yn tturhol fet ymgeisydd tros y phvyf. A fydd yno rywun digou gwrol i ddyweyd gair yn ei erbyn, tyhed ? Na .fydd, yn ot pob tebyg. CEt'N MAWti.-EM<c<M/M Capel Seion yr hon sydd yn sefydHad bjyttyddot—a gyncahwyd elem yn nghapel v tabernaci, y Nadotig diweddaf. Yr oedd y cynnuUia.dau yn Hiosog, a'r cystadieuaetbau, ar bob peth, yn rhifo dros gant a banner. C\EMiux.—DeaMwn fod testynau cyfarfod iien- yddol Caerhun wedi dyfod o'r wasg. Y mae Hawer o destynau yn agored i bawb; y icae ar raddfa. <_ang iawn. Deafiwc fod clod mawr yn ddyledus i r Pro iteswr Henry Jones am ei wasanaeth gyda hyn. CnwiTFFORDD.—Ar of yr atteb a roddodd Mr. Ititchie i Mr. Uoberfs, cyn agoriad y senedd, dylat y Hhyddfrydwr aiddgar Mr. Kvan Bryan gael y ftordd iddn ei hun dros randir gogteddo) Chwittfordd, trwy fod Mr. Cope, y Ton allJbwydJog, yn cilio o'r maes. DiNAM MAWDDWY.—CydgynnaJiodd Angbyda'urf. wvr Dinas Mawddwy eu cyfarfod Nadolig fel arfer, cafwyd pregethu rhagoro! a chynnuUiadau Ihosog. y pregethwyr eteni oeddynt y Parchn. Mr. Morgans (\V.), Aberystwyth J. Puleston Jones (M.C.), Ba!a a 0. Jones (A.), Pwilheli. MosTYN.—Er ei fod yn bendefig a pherchenog ages yr oif o dir y cylch, colli y dydd a. wna Arghvydd Mostyn yn ei ymgeisiaeth bresenno), yn ol yr argoet ion a'r gwiadwr pybyr-y dyn o fysg y bobl-Mr. Edward Jones, Isglan, y mae bron yn sicr, fydd y cvnghorwr sirol, ac nid efe. FFYNNONCKOEW.—Os ceir mwyaM o Ryddfryd- wyr ar gynghor sir Ftlint. yr aelod dros Ffynnon- "roew a'r cyich fydd yn caei ei ddewis yn gadeirydd cyntaf y bwrdd. Hyd yn hyn, nid oes neb wedl dyfod aUan yn erbyn Mr. Herbert Lewis; M neb, yn ol yr arwyddian, yn debyg o ddyfod. CoLWYNBAY.-Da genym ddeati fod ein cyfaiil cerddgar galiuog, Mr. Ellis Hughes, Bronderw, wedi adfeddiannu ei nerth yn ddigonol unwaith yn rhagor i ail ddechretldysgucerddoriaethl'rieuengctyd. Diau y ceir ctywed yn tuan am dano ef a'i gor newydd yn cyttawni gwrhydri. Uwyddiant iddynt. Lt.ANGOLLEN.—Ystyrir fod y cyfarfod a gynnal- iwyd yn y neuadd drefol nos lau, i bieidio ymgeia- iaeth Mr. W. Coward am aelodaeth ar y cynghor airol, yn un o'r rhai goreu a fn yn y dret hon er s Hawer o amser. Mr. Gee, Dinbych, ydoedd arwr y cyfarfod, ac yr oedd mewn hwyi dda. GLASINFIZYN.-C,yfarfo(I Ileit?/dclol.-CYDDaliwyd yr uchod dydd NadoJig.yn ngbapel Betlnuaca (A..). ilywyddwyd gan Y Parch. W. Urittith, y gwe'mdog. Arweiniwyd gan Mr. John Williams (Eos Gwasanaethwyd gan gor y tie a'r beirniad cartretot. DeaUwn i lafnr da gael ei gynnyrehu gan yr egiwys uchod. JLLANDUDXO.—jDt'WMt.—Y mae dtrwest at hawl- iau wedi caei mwy o sylw nag arjer yn y dref hon yn ddiweddar a hyny gan yr Eglwyswyr. Mynasant gael y dirwestwr aiddgar, y Parch. E. T. Davies, Rcer Aherdyti, i'w plith, a thraddododd yntau areith- iau rhagoroi ar y pwngc. Disgwyliwn fod ei ymwei- ,ad wedi gwneyd lies dirfawr. CARMEL.-yM/MyAor sirol.-Y nos o'r blaen, cyn. matiwyd cvfarfod yn yr Ysgoldy Brytanatdd t bleidio -vm"eHia.eth Mr. Bryan. Daeth torf liosog ynghyd, a chafwyd cwrdd hwyliog a brwdfrydig, yn yr hwn y cymmerodd yr ymgeisydd, a'r Mri. Herbert Lewis, a Bromiey, a.'r Parehn. D. Oliver, Trenynnon, a Dr. PM Jones, MostyD, ran flaenllaw. LLANELWY.—CttM '1/ tajarnau etf y .M.— Yn Bghyfarfod diweddaf Bwrdd y GwMcheidwaid, mynat Mr. Joseph Lloyd gael dirymu y penderfyniad a basiwyd yn y cyfatfod blaenorol i bleidio y mesur ar sau y tafarnan yn Lloegr ar ddydd yr Arglwydd. Methu yn ei amcan a ddarfu ef trwy fwyafnt mawr. Edrychai y rhan fwyaf ar y cynnygiad fel mymryn o ddigrifwch. ABERGFLE.-Clwydfardd.-Da genym ddeall fod Y symmudiad er eynwyno tysteb i'r hen batria.rch- tardd yn inyned yn miaen yn gynym. Yr ydym yn hyderu y bydd beirdd a Henorion gwiad gyfan yn ymanydynycynensdrahwniddMigoseu parch an cydymdeimiad &g un o gymmeriadau mwyaf neiUdu- ot ein cenedl. Hyderwn y caiff yntau hetyd flynydd. oedd etto i fwynhau yr hyn a gyBwynir iddo. GLYNCEIRIOG.-Llenyddol.- Dydd Nadoiig, oyn- natiodd y Methodistiaid eu gwyt lenyddot. Cawsant fenthyg capet Seion gan y Bedyddwyr, am ei fod yn fwy ca'n capel hwy. Mr. W. Davies, Pandy, a !ywyddai yn cghyfarfod y prydnawn a Mr. David Roberts, Dotywern, yn yr un hwyrol. Mr. John WiUituns, Caernarfon, a gtoriannai y cerddorion; a gwnaeth ei waith yn alluog a (gwell fyth) bodd- haol. HHUTIlYN.-Cyfarfod pregethn.-Nos Lun a thrwy y dydd y Nadolig, cynnaliodd yr Annibynwyr eu cyfarfod pregetbu biynyddol. Gweinyddwyd gan y Parchn. Dr. Herber Evans, Caernarfon John Row- tands, Dundain ac Owen Thomas, Pooie (Trenyn- non gynt). Yn nghapel y Rhos y pregethwyd nos Fawrth, am ei fod yn hetaethacb. Cafwyd cynnull- eidfaoedd IIiosog, a gweinidogaeth o'r fath oreu. Bydded bendith ar y cyfarfodydd eteni. I)INBYcH.-G,wlt!dd.-Dydd y NadoHg. rhoddodd yr hybarch Ddr. Pierce wtedd ddanteithio), yn Salus- bury Place, i aelodau cor oynnutleidfa capel Salem, a.ddo!dy y Westeyaid, yn yr hwn yr arfera efe addoli. Yr oedd y wtedd yn bob peth y gailesid diagwyl iddi fod; a theimla pob un fu yn cyfranogi o honi yn ddioichgar i'w rhoddwr, gan ddytaano iddo ef a'i briod tiynyddau i fwynhau Hawer Nadolig Hawen; ac wrth gwrs, i Mcrhau Nadotigau Hawen i eraiil yn ogystal. LLANBEI\IS.-Chweal ddisail.-Nid Rhyddfrydwyr eswyddorol sydd wedi bod yn taenu y chwedl tfol tod Mr. D. P. WHiiamswedipenderfynu tynu yn ot o'i ymgeisiiteth am aelodaeth dros Lanberis ar Gynghor Sirol Arfon. Gwehiiion a manion.ma.sw y Maid, neu ynteu Tohaid ebycbaw] a Monegog a'i dyfeisiodd. Myned yn miaen a wna y gwr da; cholled i Arfon a'i chyaghor, yn ddtau; a fyddai fod gwr o'i fesnrau ef heb ei ddewis yn aeiod. Hyd yma, nid ydym wedi clywed fod neb yn ymgais yn ei erbyn. TywvN, MEiRMNYDD.—Bydd yn hyfrydwch gan gyfeillion dirif, bron, y Parch. J. A. Roberts, y gwein- Mo" adnabyddus gyda'r Annibynwyr o Gaerdydd, a chyn hyny o Gaemarfon, ddeati ei fod wedi glanio yn ddiogei yn Metbourne, Awstralia. Dymuniad pawb ydyw ar iddo gael adferiad trwyadi i'w iechyd, a pheidio syrthio i gartad gormod a'r 'gwrthdraedwyr end dychwelyd adref, i wei.nidogaethau yn Merbyn iotettoi'wgydwMwyrynet fro e! hun. Er cym. maint o bregethwyr da. sydd genym, rhybnn y gati- wn heb<'or gAr o fesurM Mr. Roberts. -EdinygYdd- CRICCIETH.41r. D. Lloyd George.-Bydd yn dda fan gyfeillion a.cedmygwyrthosogMr.Hoyd George ddeall mM efe ydyw dewisedig cymdeithaa Rydd- frydig CaernMfon i fod yn ymgeisydd y blaid am MiodMth seneddot dros y bwrde.sdreh yn yr ethoi- i&d cyttredinol Desaf. Y mM pump nM chwech o fwrdeisdreti erMii i wceyd eu dewista.d, an hyder ydyw mai arno ef y syrth yr etholedtgaeth, canys y mae yn Hed arnlwg erbyn hyn mat efe ydyw yr ym- geisydd cryfaf sydd ar y maes; ac am ei gymmhwys. derM, DisgaU fod ammheuaetli.-Clori(-tnydd. CWRECSA.M. Yr wythnoa ddiweddaf, collodd y dref hon un o'i threaacwyr mwyaf adcabyddus sef, Mr. Murtess, o'r \VyMst-'y Hote). Fel eetdwad a pherchenog gwestty mwyaf y dref, gwnaeth enw tddo ei hun yn mYbg ymwetwyr. Cymmerai ddyddordeb mawr mewn materion ileol. Bi am flynyddoedd yn aelod o gynghor y dref, a.e unwaith os na.d dwywaith yn faer iddi. Tori o'r Toriaid oedd efe, ac ynddo coliodd Ceidwadaeth yn Ngwreosam un 01 phnt attegion. Cymmetodd ei gtaddedtgaetb Ie ddydd Sadwrn diweddaf, ac yr oedd yn un pobiogaidd a rhwysgfawr. RmwABON. F</ t/c/MMM a <etMtns oedd yr adnod (nen yn hytrach y darn adnod) y gaHasai barwnig ieuangc Wynnstay ei dyweyd y Nadolig di- weddaf. Cafodd ei gymmydogion rheidus wybod fod ganddo g&lon yn medru cotio a theimlo a phe ga.Ha.t ef, M and ben'defig tebyg iddo, gredu ma.i gweinyddu trugareddau o'r aatur yjua, ac tlid ymyraetu & mater- ion gwteidyddol (i'r hyn nas meddant gymmhwysder) ydyw a.mcan Rbagiuniaeth wrth eu gosod yneasaDe oedd uchet, byddai yn annhraethot well iddynt bwy eu hucam ac i'w gw!ad. Er eDghra.i(tt, fel rhanwr rhoddion o'i olud i diodion nid oes angen am amgen ach Syr Watcyn ond pan aeth efe i'r senedd am ychyd'ig iisoedd, pa beth oedd efe dda yno; ac os Mwydda yn ei ymgais btesennol i fyned i gynghor sirol sir Ddinbych, pa beth fydd efe dda yno, chwaith ? LLANDYRNOU.-Bygwth saetlm casglwyr y a?fyM'M. —Prydnawu dydd lau, yr wythcos ddiweddaf, daetb Mr. Charter Jones, o Ruthyn, yn caet ei ddilyn gan y PhiHipiad y clybuwyd cymmaint o s6c am dano dro yn ol, a Tanner, yr heddgeidwad, i Nant Lewis A)uu, at Mr. Hi)I, i gasglu y degwm, am yr hwn yr oedd rhybudd y deng wwrnod wedi ei roddi yn naen oroi. Wedi deaU y neges hon, dywedodd Mr. Rill na allai eu cyfarfod, gan ofyn am chwaneg o amser. Ond ehwaneg o amser ni roddai Jones, gM swgryma fod y rhybudd o ddecg niwruod a gawsai eisoes yn Ua\vn ddigon; ae yn y fan dechreuodd edrych o'i gwmpas i gael gweted pa beth y byddai yn oreu attafaelu arno. Ymddengya i hyn gythruddo Mr. Hill yn ddirfawr, canys aeth i mewn i'r ty t gyrchu ttawddryli dau farit, &'r hwn y bygythiodd saethu yr 'angel degymo!' yn farw, yr hyn, yn natur- iol, a barodd y fath fraw i hwnw fel y rhedodd am noddfa i gysgod yr heddwas. Bygythiodd wneyd yr un peth 'L Philtips hefyd, a'r cantyniad fn iddo eu rhwystro i attaiaetu. I Ddinbych i godi gwys yn ei erbyn y daethact. A borea Sadwrn diweddat, bu Dr. Tumour a Mr. Briacoe yn eistedd yn yr heddtys t wrandaw ar yr achos. Dygid yr eriyniad yn miaen gan Mr. Edward Roberth, cyfreithiwr, Rhutbyn. JSid oedd gan Mr. Hill neb i'w arnddiNyn. Addef- odd yntau fod yr hyn a roddid yn ei erbyn yn wir, a bod yn ddrwg ganddo am yr hyn a ddigwyddasai. Rhwymwyd ef i gadw yr heddwch am tlwyddyn, mewn meichiafaeth efe ei hun am gan punt, ae un aralt a'n yr un swm, neu ddau am 50p. bob un, ynghyd a thalu y costau sef, lp, 16s. 6c. N1 ddir". wyd ef o gwbl.
Y D E H E U.I
News
Cite
Share
Y D E H E U. CoLEG ABERYSTWYTH.—Y mae Mr. W. h. Le SueM-myfyriwr o'r coteg hwn-wedi ennill ysgolor iaethgwerthSOp. y!nwyddyn am dair Mynedd yn Ngholeg St. loan, Caergrawnt. TREFDRAETH.-Capel y Bedydd?,)yr.-Nos Nadol- ig, breintiwyd y lie hwn ag ymweliad y Parch. D. Oliver Edwards, yr hwn a draddododd el ddarlith benigamp ar 'Ddiarebion y BoM' t gynnulleidfa h- osog a pharchus. Profodd Mr. Edwards ei fod yn feistr y gynnulleidfa, a hoeliodd ei sylw o'r dechreu i'r diwedd. Y mae y ddarlith hon yn IIawn nraeth; ebion a gwersi buddiot. Y mae wedi ei thraddodi sannoedd o weithiau, ac wedi bod yn foddion t daiu Ilawer o ddyledion capeli. Hir oes i Mr. Edwards t wasanaethu ei genedl. CASTELLNEDD.—y maeI' yn y capel. -Y Sabbath diweddaf, aeth Mr. Bevan Davies, maer y dref hon, i gapel y Methodiatiaid Calfinaidd, yn caet ei ddtlyn sanyr aetodau eraill a swyddogion y gorphoraeth. Y Prifathraw Edwards, o Aberystwyth, oedd y preg- ethwr; M wrth gwrs, yr oedd y weinidogaeth yn bob peth a ahesid ei ddymuno. Ar yr un pryd, nid oes genvmunrhyw hotider o'r ymwehadau awyddol ar capelau mwy nag a'r eglwysydd. Nid fel maer nac fet aetodau o'r cynghor y dylat y boneddigion hyn addoli Duw, ond fet pechadunatd. ABERDAR.-Cofio y 27cKco!.—Dydd Calan, eafodd caBnoedd, os nad rhai miioedd, o dlodion oedranus bwrdeisdrei Aberdilr gimaw danteithiola maetMawn, ar draul eu cymmydogioN go)udog. Yr ydym yn deall fod yr un caredigrwydd i gael ei wneyd elem etM-heddyw (ddydd Mawrth). Y mae amryw o wvr tosturiol wrth y tiawd wedi bod o amgylch yn casgtu arian tuag at dreuliau y wiedd, ao wedi Hwyddo tu hwtit i'w disgwyliadau. 0 un peth yr ydym yn sicr, sef na welsom y rhai gwir dostunoi wrth y tiawd yn cael eu haaghoho gan Raglumaeth. ABERTAWE. JeAM.'—Yn yr heddlya, ddydd Uun, cyn y diweddaf, cyhuddwyd ua John Prosser o yru eeBFyI, i'w logi neu ei werthu, yn Heol Kbydychain, a chau nad oedd y trosedd ond un bychan, swllt yn unig oedd y ddirwy a osodwyd arno. Mwr araM, un J. M. Price, o GMteIIaedd, a gyhuddwyd o ym y cen''yl oedd gan Prosser yn Jehuaidd,' trwy ei gar- lamu i lawr ac i fyny yr heot, er ei bod yn ddiwrnod marchnad; ac am hyny, yn Uawn o bob!. N1 fynai beidio chwaith pan orchymynwyd ef gan un o wyr y got I&s.' Am hyny, dirwywyd ef i 5s., a'r coatau. PoNT-Y-rRiDD.—Dydd Dun, cyn y Nadotig, cyn- naliwyd eisteddfod yn y Farchnadfa, a'relwat leihau y ddyled ar gapel y Bedyddwyr yn yr Hafod..hr mor afrywiog oedd yr hia, daeth cannoedd o bobi yngbyd. Nid oedd dim Hai na saith o gorau yn cys- tadtu am y brif wobr o 30p. am ganu Worthy is the La b. Mr. Tom Price, Merthyr, a ddyfarnodd y dorch i gijr Cymmer, yr hwn a ajweund gan Mr. Tatiesin Hopkins, Mr. Alfred Thomas, A.S., oedd y llywydd, a Thalamus yn arwain. Yn yr hwyr, cyn- natiwyd cyngherdd mawreddog, o dan lywyddiaeth Mr. W. H. Morgan. CASTELi.NEDD.—.EM<<!(M/M.—Y Paao fydd dydd uche!-wyt eymmaafa Uenonon a eherddorion y dref hon, pryd y bwriedir cynnat eisteddfod ar raddfa eang. Eisoes y mae pamtoadan helaeth yn cael eu gwneyd. Bydd yr elw—hyny yw, os bydd elw-yn -e? ddefnydd?? ? ? Henydd.i, fy?dd penderfynu ärno etW. Fel arfer, y mae yn dra ihebyg mMc?er?ddp,ro!, %y? °"y"? M Ilenyddol, fyd ?pnf nodwedd yrwyl. A P'? ??.H g sy"dd i'w roddi, w?s, am y gwahaniaeth hwn rhwng eisteddfodM y ?.y ??d? cX? yw y Maeuaf, g?ofnodBio'rO'?e hwn,yr ??y????????.?.???? MAERDY. Ysgelerde,, annynol sydd geny- i'¡ gofnodi o'r He hwn, yr wythnos hon.. ywbryd yn ystod nos Wenei,Rh?. 21ain, camdnmwyd march ? ?erthynol i Mr. B. ?????? ?? ?fwyd ei fod wedi ei drywMR ddwy waith'yn ei asenM,? hyny inor dost fel y ba ? yr M".??"? hwn oedd yn ?y?n- ? ????? _Q,i neu ddau. Da genym d eall fod gan yr heddgeidwaid amcan go SH a gyflawnodd yr ysgelerder; ac er fod Y dY- hiryn, ?iedclir, wedi diang? ymaitb? ,s dehr ef, ac y ?' c?uogrwydd, rhoddir cosp drom arno P E???????? oedd y Nadolig diweddaf vn Y Ue hwn, fel pob man trwy y r ynysoedd Prydeinig. Er hyny, Uwyddwyd i gyn- MS?S:??dctytea syuu .u ?irhvwi er "mwvn cael elw i Je]bau y ddyled sydd a; ?dS '?'Mt?n. Mr. B. PhiUips oedd y Hywydd ?Pn?tv? t? ?arfod. Y beirniaid oeddynt y PMchn. Wm?i. (M. ?-) a G. GriMths a Mr. P?ps Yn D?hapet Penuel, hefyd, a ch.pd Saron; u_Ll_hnl"W'nl O'Qnn ac ?r nn an???' cviinaiiwyu cv'uLmu. m??"? & adro? r Edwards, yr adeiladydd. yn Hywydd.u ycy nail), a Mr. W. Llewelyn ynyHaU. MOUNTAIN ASH.-F Bwrdd Ll ,eol.-Yn ughyfar- fod diweddaf y bwrdd hwn, cyfetrtwyd at y HMthfod -yr ynadon wedi trefnu i'r rhan o MouDtam Ash sydd yn gorw edd o fewn piwyf Aberdar gael ei gynnwys i amcan etholiad acted i'r Cynghor Sirol yn mhedwar. odd ward Aberdar ei hun. Telmhd y gwrthwyneb iad mwyaf i hyn, a gorchymynwyd i'r ysgrifenydd anfonatyr awdnrdodau i ddeisyf am gyfnewidiad, gan ei osod o fewn wardian Mountam Ash ei hun. Und y mae yn dra ammhens genym a lwyddir yn yr amcan; yn un peth, ac yn benaf, am fod yr etholiad erbyn hyn bron wrth y drws. SwYDDFFYNNON, CEREDifiMN.—Dydd Mercher, gweinyddwyd y gymmwynas olaf & gweddUtion marwot y diweddar Mr. WiMiam WHhams, Ffos-y- bleiddiau; yrhwn, am yr ysbaid maith o ddeng mlynedd ar hugain, a fu yn aaenor Nyddlawn a detn- yddio! yn eglwys y Methodistiaid. Yn y ty, cyn ey- chwyn, gweinyddwvd gan y Parctm. Morgan Evans, BIaencaron; John Bowen, Pontrhydfendigaid; a D. Rees, Bronant. Yn yr eglwys a'r fynwent, gwein- yddwyd gan y Parchn. T. M. WiUia.ma, hcer, a John Jones, Ystradmeurig. Yr oedd yr angladd yn profi yn eglur fod gwr cyfrifol yn cael ei ddaearn. CEINEWYDD.-Damw(ti)t.-Digwyd(lodd damwain ofidus yn Y lie hwn nos Lun, wythnos i'r diweddaf. Uaetbai gwr ieaMgc adref o Lambedr-pont Stephac t dreuliogwylian Y Xadotig; a phan yn dyfod o dy modryb iddo yn Lewis terrace, tramgwyddodd yn erbyn pentwr o geryg perthynol i Mr. Owen Davies, y r'hai oeddynt, medd yr hanea, wedi eu gosod yn rhy agos i ganot y ffordd. Dywedir ei bod yn dra pherygtus bod allan, wedi y nos, o herwydd y cyfiwr drwg y mae y ifyrdd ynddo, a'r attaifeydd a oddefir i fod arnynt. Cafodd y gwr ieuango a nodwyd gryn niwed. MAESTEG.-Y Bwrdd Lleol.-Nos „W. ener, oynnal,. iwyd eyfarfod o'r bwrdd IIeot, o da.n lywyddiaeth y Dr. John Davies. Hysbyswyd fod achos newydd o'r <p/!Ot'a'/cHBf wedi tori allan mewn rhan o'r dosbarth. Derbyciwyd barn v dadansoddydd (Dr. Morgan) an! Y dwfr, yr hwn sydd yn bur, ac iach, cymmhwys i'w yfed gan bawb. Diotchwyd i'r Miiwriad North am gyfranu 50p. tuag at yr awrlais. Siaradwyd cryn iawer parthed y dymanoldeb o gael ysbytty! gteihon yn Maesteg. Mynegodd y cadeirydd fod y MUwnad TurberviDe wedi addaw can punt, a thir am ddim i sodi un arno. PENLLWYN.—r Cynghor Sirol.-Nos Wener, cyn y diweddaf.cyncaliwyd eyfarfod yn Ysgotdy y Bwrdd, t Meidio ymgeisiaeth y Parch. David Morgan am ael- odaeth yn Mwrdd Sirol Ceredigion. Mr. T. James, Llwyciorwerth, a lywyddai, gan yr hwn, a Mr. Mor- gan, yr ymgeisydd, y caed anerchiadau rhagoroL Cymmerwyd rhan yn y gweithrediadau dilynol gan y 'Mri. Adams (Pentlwyn), John Prya, James Pierce, William Jones (Cwmwythig), D. Thomas (Bryndewt), David Richards (Coginan), Absalom Prys (Ffactri), John Morns (Pandy), a B. 0. James (Goginan). Yr oeddysbrydrhagorolyn rhedeg trwy y eyfarfod o'i ddechreu i'w ddiwedd. ABERTEIFI.-Marwolaeth ddisyfyd. Y Sabbath cyn y diweddaf, bu farw Mr. David Walters, morwr, o'r dref hon, yn dra annisgwyliadwy. Nos Sadwrn, aeth i'w wely yn mwynhan ei iechyd arferot. Tua thri o'r gioeh boreu 8u), deffrodd, gan ddyweyd ei fod yn arogli rhywbeth fel pe yn llosgi yn y gegin oddi tacodd. Cyfododd, aeth i lawr; ac wedi deal) fod pob peth yn iawn, dychwelodd i'w wely. Modd bynag, tua saith o'r gloch, deffrowyd y wra)g gan drwst rhongc.yn ei wddf; a ehan dybio mai breudd- wydio yr oedd efe, ysgytiodd ychydig arno, a dyweyd am iddo orwedd ar ei ochr. Rhongc angeu oedd yn ngwddf y truan; a bu farw cyn pen ychydtg funydau. CWM RHONDD,i.-Taraw (tphocer.-Dyina un o'r acbosion oedd dan sylw yr heddlys diweddaf yn Ya- trad. Un noswaith ar ot myned i'w wely, clywa: dyn o'r enw Daniel Collins drwst mawr yn nghegm y ty y Ilettyai ynddo. Erbyn gwrandaw, un arall oedd yn Ilettya yno-dynes &'i henw Mary CoIIms- oedd yn tafodi yn ei gyich ef, gan roddi yr enwau gwaethaf arno. Efe a gyfododd, gan ddyweyd wrthi am dewi. Hithan a byrddiodd ato nifer o gwpanau a snseri, ac wedi hyny a ymaBodd mewn pocer, gan roddi iddo y fath ddyrnod yn ei ben fel y bu yn ddi. deimtad am oria, Penderfynodd yr ustustaid ddt- rwyo y fenyw ffyrnig i ddeg switt ar hugain. MERTHYR TYDFIL.—-DMM& ar ?/ SlIl.- Bod yn feddw ac &freo)us ar yr heol y Sni cyn y Nadolig oedd y trosedd a roddwyd yn erbyn un William Grove o flaen yr ynadon, ychydig ddyddiau yn o). Yrnddengys fod Grove a dyn arall yn ymiadd a n gil ydd. Dirwywyd ef i I Os. a'r costan. Amdroseddcyfr elyb,¡rhoed dirwy gyffelyb ar un o'r enw John Hickey. Gwaeth fyth oedd y trosedd a brofwyd yn erbyn dyn (pe teilwng o'r enw) arall-un John Grimths—nid amgen ymosod ar a baeddu ei dad. Yr hyn y synwn ato ydyw, na fnasai yr ynadon yn barnu hwn yn haeddu cosp drymach na'r Ileill. Y POBTH. V C,1Jnghor Sirol. Nos Lun cyn y NadoUg, cynnaliwyd cyfMfod cyhoeddus i bleidio ymgeisiaeth Mr. Thomas Jones, perchenog gwaith g!6, am aelodaeth ar Gynghor Sirol Morganwg. Rhoddodd yr ymgeisydd eglurhad maith a manwl ar yr hyn a ystyria efe fydd gwaith y rhai a ethoHr. Dywedodd Mr. Lougher, o Gaerdydd, y caiff Mr. Jones gymmaict o bleidleisiau a'i dri gwrthwyneb- ydd gyda'u gUydd. Ond bydd yn llawn digon buan prophwydo ar 01 yr etholiad. Pasiwyd penderfyniad unfrydol o gefnogaeth i'w ymgeisMeth ar gynnygiad Mr. Price, ac eitiad Mr. John Wifiia.ms, goluchwyt- iwr y gweithwyr. PENYBONT-FAWR.- Cyhztddiad yn ef6!/m rneddyg I gyfarfod diweddaf Bwrdd y Gwarcheidwaid, daetn' Dr. J. Da.vies, Maesteg, i atteb i'r cyhuddiad- aa a ddygid yn ei erbyn ynglyn ag un o'r tlodion y Sadwrn Maenorol. Y Dr. a ddywedodd ei fod wedi ——? ,) wmwele? chwaneg Az ef am fod ei !P?'.P? ?yfr?a wnaethai ch?neg Mdyg- ? ??" ?? ?at.m iddo. Pan dderbyniwyd y "n aofyn am iddo fyned ato, nid oedd efe yn e?Sdd?a-aehannad oedd 'bry8 ar Y Mdyn, go- mrMd ? %mweHad hyd y boreu. N1 wyddai a oedd y ?nar jedi ?? wrth eigynDorthwywrfod hr? Pen?rfynwyd gohirio yr Mhos hydycyfar; ?MsS ? elwirary genad i adrodd yr bane. o'. ?" ef. I?ANWENOG. SIR ABERTEIFI.-GMr sydd genyf a??d y Bwrdd nen y Cyn? ?oL ?e dau y?geisydd a?e., ? ??.S??? yn cynnyg en hunain. Yn yr etholiaa agoshaol aang;sir yn eglur mai Rhyddfrydwyr sydd ?? pobl- ogi vr hen blwyf enwog hwn. Y mae yr ymgeisydd Rhyddfrydig yn ddyn y gellir ymddiried yndd?, se! Mr. Thomas Jones, Cwrtnewydd, a !'?y? wad ?' fod ?ef yn meddu pob cymmhwysder ir swydd Yr ? wedi arfer edrycb ar gorph poblogaeth Dac- ??n ??rydwyr bob ?ser, a gobeithia na ?d?d edrych ddim yn wahanol arnynt y ro hwn S o?d y bydd Mr Jone. yn ? e. r.dd.. mewn caDddvntsYdamwyafnfma.wr.—?.?. ?!LCENIN-? ?<.? ?</?AcM«?.-P? oed,,ii y mae y frwydr. Mr. John Jones ydyw ymgcisydd y ?ddhydwyr yn y 'd rhandir hwn. Y nos o'r Maen, ?Si? &o n?wr i Meidioel ymgeMiaeth. ?h ?fa lLog i Y.go!dy Y. Bwrdd yn C??nn C?vmmerw?vd y ga.dair gan y Cadben Hees, ?]D, M ar yu??wn-dd d ? yehydig sylwadau ei hun, galwodd ar ao 1 anerch y cyfarfod, yr hwn a ddywed- oMvn.'roew mat fel Rhyddfrydwr yr o?d efe yn dyfod anfn; ac os ilwyddai i gae) rhai Tonaid i w h?tio nid oeddyDt i edrych arno ef un mynuyn Hal oRyddfrydwroher?vydd?hyny. Cafwyd wedihyny anerchiadau gan y Mri. WiUiam Ev?s, John Da,;ies, Jenkin Rees, Cadfwich Davies, Morgans. Doyd, a ?David Hoyd. Yr oedd y cyfarfod hwn yn ? rhag- orol drwyddo. ?? tAN, SIR ABERTEIFI.-Y mae y degwm ya y phvyfhwn yn aefylt ar ddwy goes; y ncer yn dal un i fyny, a'r Hall yn cael ei dal gan rywun araH Y mae yma amryw, hefyd, yn awr ync)oddio dan ei sail, ac yr wyf o galon yn dymuno Duw yn rhwydd' iddynt: a gwei) fyddat t'r hcer giho o'r <fordd, rhag i'r degwrn gwympo yn deilclnon ar ei ben, a'i anafu, o btegid y mae yn greadar mawr lawn (sef y degwm), ac ar ddyfod i lawr, y mae yn amhvg. Perthyn? y rhan fwyaf o drigo)ion y piwyf ir Meth- odisti&id a'r Annibynwyr, tra nad nea ond Mfer dru enus o fychan yn cyrehu i eglwys y ptwyf. Yr oedd y gwr parcbedig yn cael ei ddegwn) yn ddiwrthwyn ebiad hyd tua Mwyddyn yn ot; ond, beUach y mae yr YmneiUduwyr yn ei theimlo yn ormod o dreth ar eu hamynedd i barhau i wneyd hyny yn hwy; ac felly, yn penderfynu ei ysgwyd i ifwrdd, os gaJtant; ond dichon y bydd yma un neu ddwy s<f?"7'/<6 cyn y trenga. Bydd genyf lith yn awr ac yn y man ar y mater mewn rhifynau dyfodol. Y mae Ilawer o droion ysmala wedi eu badrodd yn yr efail yma yn barod.—-BeH y Gûj
CLAWDDNEWTDD, GER RHUTHYN.…
News
Cite
Share
CLAWDDNEWTDD, GER RHUTHYN. 'T.y OYSTADLEUAETH .LEKYDDOL A DHEKUUULtUL SABBOTHOL METHODISTtAID DERWEtt, CLOCAENOG, A CHLAWDDNEWYN), T NAnoUS. FsL y mae hanesiaeth yn ail adrodd ei bun, teUy. yn tihreigtiad pedwar tymmor y nwyddyn, daeth y gylchwyl uchod, am yr ugeinfed waitb, l alw i'n cof ddigwyddiadau ugMin miyhedd gyda'n LoU gyfnewidiadau ao yn eu plith, itmryw o'n oydweithwyr sydd yn nghorph yr amser wedi teithio g!ya cysgod aBgeu;' cedyrn farnwyr enwoggynt' svdd &'u gweithredoedd yn aros. Arwydditir arnlwg y gy!chwyl hon ydyw, bod ganddi fywyd Da fvn farw. Ei harwyddair ydyw cynnydd, a chynnyddu y mae y naill awyddyn ar ot y Hat), yn mrwdfrydedd ei deitiaid, yn at- dyniad y cyfatfod, ac yn BadNygiad moesot a meddytiol ieuengctyd yr ardaloedd. Y mae y dylanwad yn eglur yn y ohwaeth gerddorol a amlygir yn cetholiad y darnau oerddorot y cystad)euir arnynt; sc y mae canmoliaeth nchel y beirniaid i'r ymgeiawyr yn adtewyrchn yr anrhyd- edd uchaf amynt. Tystiolaeth y beirniad Jlenyddo) ydyw, bod y gyatadleuaeth arholiadol yn anrhydedd mawr i'r ymgenwyr, M yn brawf o lafur cated, a gwybodaeth dwfn a hetaeth. Beirniad y IIenyddiaeth y Owyddyn hon ydoedd y Parch. R. Richards, Ceryg-y-druidioc a'r gerddoriaeth, Mr. Evan Parry, Hwyn.yr-odyn, ger y Bala. Cawsom gyn. northwy gwetthfawr hefyd gan Btr. Gomer Roberts, Cefn. y-griolen, Llanelidan. Cyfeiliwyd i ymgeiawyr y dosbarth gan Mr. Witiiam Lloyd, Yagot Genedtaethoi, Borthyn, Rhuthyc; a obyfeiUwyd i gor UaneUdan, yr hwn oedd yn eystadtu ar yr anthem, gan Mr. G. Powett Jones, Ysgot Geuedlaetho!, Llanelidan. Cyfarfod t< Prydnawn. Dechreuwyd'trwy ganu ton gynnuHe!dfaol. Dewiswyd Mr. David Jones, Maestyddyn, yn llywydd, yr hwn a dra. ddododd anerohiad byr, cryno, a phwrpasol, yn ein I!on- gyfarch at y IIwyddiant sydd wedi gwenu arnom am gyn- Bifer o flynyddoedd, ynghyd a); annogaeth i ymroddiad a set, & Uafur yn y dyfodot; ac hefyd, i gofio bob amser mai cynnydd a Uwyddiant ydyw yr arwyddair sydd wedi ei ar- grapbu ar ein baner. Cystadteuaeth atteb nifer o gwest- iycau o'r pum pennod cyntaf o'r Rhocid JfaM (cyfyngedij! i rai dan caw eed). Gan fed y niter mwyaf o'r ymgeiswyr wedi atteb yn gyflawn, a'r oil yn deitwng o wobr, bydd i'w henwau gymmeryd gormod o ofod. Cystadleuaeth adrodd unrhyw adnod a ofynid ar y pryd allan o'r ail Salm (cyf- yngedig i rai dan naw oed). Pel yn y gystadteuaeth o'r btaen, daeth y nifer liosocaf o'r ymgeiswyr allan gydag attebion oyBawn, a'r oH yn deilwng o wobr fetly, ni rodd- wn eu henwau yma. Cystadleuaeth atteb chwe cwestiwn o'r 9fed a'r 10fed pennod o'r Hllfforddwr (agored i bob oed) gorea, Ellis Roberts, Derwen, Mary Anne WiDiams, a Margaret Haghes, Clawddnewydd, yn gyfartal; 2H, Ed- ward Davies, Derwen. Cystadleuaeth datganu unawd, 'Dewyrehedeichgoteuni.'aUan o Drysorfa y Plant am Mawrth, 1888 (oyfyngedig i rai dan Meg oed); goreu, D. Livingstone Jones, Clawddnewydd; 2il, William a David Davies, Clooaenog, yn gyfartal. Cystadleuaeth sillebu ohwe gair Cymraeg a roddid ar y pryd (agored i bob oed); goreu, Thomas Jones a Margaret Hughea, Oawddnewydd, yn gyfartal; ail, Llewelyn Davies. Ctocaenog, ac Evan Thomas, Derwen, yn gyfartal. Beirniadaeth y Uith-ad- roddiad (dictation) yn Mymraeg (eyfyngedig i rai dan H!eg ced); goreu, D. Livingstone JoBes, Oawddnewydd ai), David Roberts, Clawddnewydd. Cystadleuaeth adrodd Toriad y dydd;' goreu, Dora Williams ac Emiiy Williama, Derwen; a David Davies, Clooaenog, yn gyfartal; ail, W. Davies, Ctocaenog; Herbert WiiHams a Thomas Wi)!iams Derwen, yn gyfartat. C&n gan Eos Dyfrdwy, yr hwn oedd ar ymweUad a'r arda]. Cystadleuaetb atteb chwe cwestiwn o'r pedair penned cyntaf o'r Hyffoi,ddwr (cyfyngedig i rai dan 12eg oed); goreu, David Davies, Clocaenog; 2i] Elizabeth Hughes, Clawddnewydd; 3ydd, T. Williams, Derwen. Cystadieuaeth corau y plant; dyfarnwyd corau Derwen a Chlawddnewydd yn gyfartal. Cystadleuaeth atteb nifer o gwestiynaa oddi ar yr emyaaa 742 hyd ?!' yn y Llyfr H1}mnau Cynnulleidfaol; ni chyetadteuodd neb ar y mater hwn. Beirniadaeth yr arholiad ysgrifenedig (oyf- yngedig i rai dan 12eg oed) ;:goreu, D. Livingstone Jones, Clawddnewydd, a David Davies, Oocaenog, yn gyfarta!; 2it, Herbert a Thomas WilUama, Uerwen, yn gyfartaF; 3ydd, David Roberts, CItwddnewydd, a David Jones, Clocaenog, yn gyfartal. Cystadteuaeth cMU y don Bavaria Oocaenog;, c6r Derwen oedd yr unig un a ymgeisiodd, a, barnwyd ef yn dedwng o'r wobr. Beirniadaeth yr arholiad ysgrifenedtg (oyfyngedig i rai dan Meg oed) goreu, Lizzie WiUiams, Derwen, so Emily Roberts, Oawddnewydd. yn gyhrta), 2i!, William Jones, Oawddnewydd; 3ydd Samuel Davies, Oocaenog. Felly, terfynwyd y oyfarfod. oyntaf, ac ymwahacodd pawb i'w fan i gyfranogi o'r dant- eithion Nadolig oedd wadi eu darnaru ar en fvfm. Cyfarfod yrA, wyr. vwanu cynat y cyfarfod hwnjoedd galw y Perch. R. Richuids, Cetyg.y_draidi,n. lywyddu. Y. cafwyd t&n gynnulleidfaol. Ehoes hyn Icnyddwch i bob terfyag, a