Baner ac Amserau Cymru

Parnassws, nawn Mercher. Y bIAE rheolaa moesgarwch yn ein rhwymo i gydnabod y Iliaws cyfeiriaJau caredig a wneir gan y beirdd atom am yr ychydig nodiadau a'r cyfarwyddiadau ydym yn eu rhoddi yn y Goiofn Farddonol. Dymunem eu hysbysu mai cyflawni ein dyledBwydd yr ydym i berchenogian y FANBR, y rhai sydd ennill cymmeradwyaeth Cymru benbaladr am eu hyr- wyddiant i bob peth Cyrnreig-yu grefyddol, gwleidyddol. llenyddol, a barddonol ao y mae y gymmeradwyaeth a'r derbyniad a roddir i'r FANBK yn brawf fod y wlad yn gworthfawrogi ei gwapanaeth. Y mae yn deiinlad iiai^us i ni fod ein nodiadau bynon yn gynnorthwy i'r beirdd leuaingc, a'Li bod yn cael eu gwerth- fawrogi gan ben feirdd profiadol; ao y mae yr ymgais a ddangosir i weithredu yn unol a'r awgrymiadau yn brawf eu bod yn cyrhaedd eu hamcan i fesur helaeth; end I nid da lie gellir gwell.' medd hen wireb Gymreig a'r diolch goreu a allwn gael ydyw, gweled y beirdd ieuaingc yn ar- far IIvmder beirniadaeth ar eu cyfansoddiadau cyn eu han- fon i'r Wyntyllfa. Gwnai hyny ddaioni personol iddynt hwy eu hunain. Pan wel yr hogyn pengoch yma wallau amJwg, yn cyfodi o ddiofalwch a diogi meddyliol, y mae ei lygaid yn fliamio, ei wedd yn newid, a'i holl natur yn cael ei thrydanu—gwae hwnw, pwy bynag a fo. Cofied y beirdd ieuaingc hyn; oDd pan wel 61 ymdrecb, er wedi methu cyrhaedd y n6d, y mae ei ofal megyis gofal mam am ei hanwylyd. Y maegenym heddyw newydd-beth yn y byd barddonol —tri Hir a Thoddaid wedi eu cyfaiisoddi i'r Irish Coercion Act,' yn yr iaith Saesneg, ac yr oedd yn dda iawn gonym eu cael, er rhoddi boddhad i'r Gwyddel Bach' yma. Pan ddaethant ar fwrdd y Wyntyllfa, aeth yn hwre fyddarol -y 1 Pengoch' ac yntau fel parson a chlochydd yn rybedio yn daranol. Gwaeddodd y Gwyddel Bach mewn bodd- hAd allan-' OJ¡ Erin! These 'Hir a Thoddeidiau' 1 consider to be of excellant merit. It is quite a treat for me to read then. Mae yn diolch i'r bardd am danynt o eigion calon; ond dymuna ei hysbysu o hyn allan ei fod yn deall Cymraeg yn dda.' Awn bellach yn mlaen gyda'r gwaith. M. Y gllJydriad cyntaf.- Englyiiion da iawn y mynegiant yn glir, y meddyliau yn briodol, a'r gynghanedd yn gref, gloew, a pherseiniol. Y mae yn bleser eu darllen. Y Pengoch' wrth ei fodd, ac yn gwahodd y bardd i Par- nassws yn fuan etto. M 'The Irish Coercion Act.1-Y mae yr bir a thoddeidiau hyn yn dangos gallu a medr cynghaneddol di- hafal. Rhaid fod y bardd yn ysgolhaig gwych, ac yn gynghaneddwr ail i D. ap Edmwnt. Nid rhyfedd i'r Gwyddel bach' ddyweyd eu bod of cxcelleittmei-it.1 Nid rhyfedd chwaith i'r bardd ddyweyd yn yr ymdrech hon- 'Yr oedd yn coercion peiffaith arnaf gan rnai gwaith anhawdd ydyw. Croesaw iddo bob amser. -Dan Englgn i Gerddor. Drwg genym orfod dy- weyd mai ychydig, os dim, gwybodaeth sydd gan yr ym- geisydd hwn am gynghanedd. Rhaid i ni ei gyfeirio at yr Ysgol Fyrddol am fis neu ddau; yna, anfoned englyn i ni, a chynnorthwywn ef. Yn mhob llafur y mae elw. M- Yr hin braf.—Englyn cywir ei gynghaneddion, a pbriodol ei syniadau. Yn ddiddadl, gellir gwneyd bardd o'r awdwr. Ymrodded i ddarllen a meddwl. M- Boreu oer yr ail o Hydref. -Englynion yn dangos cryn bertrwydd syniadau. Y mae y cyntaf yn gywir parthed cynghanedd, a'i fynegiant yn glir a diammwys. Y mae cyrch yr ail yn wall us- — ar ei daith Ymkerawdwr anian.' Gwall aceniadol ydyw ond buasai yn gywir fel hyn- —ar ei daith Ymerawd w anian;' ond nid oes ynddo synwyr; felly, newidiwyd ef fel y canlyn— —a rodia'n Ymerawdwr. Cofied y bardd am yr acen. M-Yr YSgol SUI.-Y rnae nwyf awen yn yr englyn hwn, a'r gyngbanedd yn gref a pherseiniol. Ewch yn mlaen yn eich gyrfa farddonol, a diau y llwyddwch. M- 01 lyddynwrol Gristion.-Pennillion yn darllen yn rhwydd a naturiol. Y mac teimlad tyner, a nodwedd- iadol o'r testyn, yn rhedeg drwyddynt. Prin yr ydym yn credu fod y bardd yn ei oreu. Y mae ei eiriau yn ddethol- edig; ond gallasai ei feddyliau fod yn gryfacb.

ENGLYN. I 1'1' divseddar JJfrs. HUMPHREY ELLIS, Caepenfras, Cann Office. OER ing o dir angeu dwys-yma ddaetb, I Am ddwyn y fam wiwlwys Mae dwyn y gu fam dan gwys Yn wagle yn yr eglwys. Cyfin Fawr, Cann Office. K. M. LEWIS.

AMSER. 0 edrych mor ddiwyd mae'r amser yn myn'd, Pabam byddi segur, ystyria'n awr, ffrynd ? Yn ddiwyd, yn ddiwyd, mae'th amser yn ffoi, Gwna ddefnydd o hono, O:! paid ag ymdroi. Mae llanw dy fywyd yn cilio i ffwrdd, Ni ddychwel byth mwyach, yn wir, i dy gwrdd, Paid oedi dim chwaneg, paham byddi ffol, Mae'r Ceidwad yn galw yn awr ar dy ol. o funyd i funyd mae'th amser yn ffoi, A thithau'n ddifater heb ddecbreu ymbar'toi; Yn fuan ryfeddol fe dderfydd dy daith, Cei dithau roi cyfrif pryd hyn am dy waith. Os caru yr lesu &'th galon a wnei Myn'd ato i baradwys yn fuan a gei, Cei yno ddedwyddwch heb bechod na phoen, A gwledda'n ddiddarfod ar gariad yr Oen. Dolanog. E. W ILLIADIS.

EISTEDDFOD GADEIRIOL LICSWM, AWST 6ED, 1888. PRYDDEST-'IAWN CRIST.' BEIRNIADAETH GAN Y PARCH. GLANFFIIWD THOMAS. (Parhdd o'r rhifyn dtweddaf). Y DOSBARTH CYNTAF. h.1 Cornelius.—Yn briodol iawn, gosododd hwn englyn K. ab Gwilym Ddit yn fath o arwydd-air i'w bryddest- Dyweder maint y Duwdod, Yr un faint yw'r lawn i fod.' Mawredd a dirgelwoh y testyn sydd yn llyngcu meddwl 'Cornelius.' Y mae y bryddest yn fiein, ac o nodwedd dduwinyddol yn hytrach na barddonol, fel y gwelir oddi wrth y dyfyniad oanlynol Ai merthyr oedd lesu, a thyst o'r gwirionedd, Yn marw o gariad at grefydd ei wiad, Gan ddadgan hyd angeu werthfawredd y lhinwedd, Gan selio i' dystiolaeth a'i fywyd heb wad ? Gwrandawer ei dystiolaeth :Does neb yn cym. meryd Fy einioes oddi arnaf—fy meddiant yw hi, Myfi sy'n ei dodi i lawr, myfi hefyd A'i hadfer-gorohymyn fy Nhad yw i mi.' Y mae yr holl gyfansoddiad yn dwyn nodwedd y llinellau hyn. Gostyngedig.-Dyma bryddest dda. Dyfyniadau o'r Ys- grythyr Lan ydyw yr arwydd eiriau sydd uwch ei phen; a phriodol iawn ydynt. Y mae y cyfansoddiad drwyddo yn lied farddonol a chywir, ac yn dangos fod yr awdwr Y.- meddylgar; ond dichon y gellid dyweyd ei fod yn edrych ar lawn Crht yn ormod yNg]?n a diwedd bywyd y Gwar. fel pe buasai y marw ar y groes yn unig y gwneyd yr lawn; ond dylid 0060 mai Efo yw yr iawn.1 rie fod y rhan o'r bryddest sydd yn dar- lunio Jacob a Moses, a'i luoedd yn myned trwy y Mor Coch, yn berthynasol iawn galleaid ei osod mewn pryddest ar unrhyw destyu crefyddol gyda'r un priodoldeb. Dyma ran o'r darlun Arafai'r huan yn y nen, Arafai hithau'r Heuad wen, Nea troi o'r frwydr, nea dod i ben Holl ddymuniadau'r gwas; Drwy ffydd mewn lawn y dygai'n llawn Ei waith at roddwr gras.' Gwerddon.—Pryddest certhol sydd gan hwn. Y mae yn rbedeg fel afon gref o'r dechreu i'r diwedd ond yn lied ddiamrywiaeth. Nid oes ynddi nemawr o dynerweh y mae fel dyn, yr hwn, gan gymmaint ei nerth cyhyrol a llawnder ei iechyd, na wyr pa fodd i siarad geiriau tyner gyda'r claf a'r eiddii. IVele swn ei awen yn y geiriau I hyn :— Cyfiawnder dwyfol, dyna slvn ei draed, Yn llamu i Galfaria i ofyn gwaed; A'r ddeddf a'i llyfrau yn ei Uaw yn d'od I ofyn iawn am gamwedd oedd yn bod— Y camwedd dynai frg a melldith Duw, Yn dan a brwmstan ar wael ddynolryw.' Dyma ddarn etto, a lied debygol na fydd pawb yn cyttuno ynghylch y dduwinyddiaeth, na'r ffugraeth chwaith :— O ryfedd awr yr lesu gftdd ei daro Caed lawn drwy waed, a'r mellt ddiffoddent ynddo A'r hedd fwriadau, wele, gorfoleddant Am lawn y Groes, dynoliaeth mwy gofleidiant; Yr Aberth lawnol gaed drwy farw lesu, A chlychau gwell na chlychau'r deml sy'n canu, Aur glychau y cyfairmod mwyach seiniant Drwy hon ororau nefoedd y gogoniant.' Nid yw y ieithwedd bob amser yn hollol Gymreigaidd yr ydys yn condemnio y frawddeg, 'tlawd enaid,' fel peth trwstan. Ond y mae hon yn bryddest alluog, ac ynddi gryn deilyngdod. Adsain y Olyn,Pryddest dda iawn, yn llawn o feddwl, heb fod o nodwedd hen. Teimlem wrth ei darllen y tro cyntaf fod yr awdwr yn cynnyg yn lew am gadair Licswm. 0 ran cynllun, syniadaeth, a mydr, y mae y bryddest yn un alluog lawn. Y mae ynddi ddarnau o deilyngdod uehel, ae yn werth eu darllen drosodd a throsodd. Dyma rai da Brochus donau yn ewynu Wrth ymguro ar y graig, Lie y suddwyd y ddynoliaeth Gan hudoledd ffug y ddrajg: Ond er nertboedd en rhyferthwy, lawn ty Nuw yn gryfach gaed I dawelu eu ffyrnigrwydd Ar Galfaria yn ei waed! puw yn neddfle byd colledig A dyfnderoedd ing a phoen, Dan ei glwyfaun archolledig Addfwyn ydoedd fel yr Oen Fe ddibrisiodd fawl preswylfa, Nef y nef am fyd y gwawd, lawn y Nef yw'r drugareddfa Sancteiddiolaf yn ei gnawd Agorwch byrth trag'wyddol I'r Dwyfol lawn gael dod, I'w orsedd aur gyfryngol, Holl 'thronau cenwch glod Dynoliaeth mewn dwyfoliaeth O'ch mewn ni fu cyn hyn! Daw arwr pen Calfaria A'r ddwy i Seion fryn Ond er y cwhl, y mae yma amryw bethau tramgwyddus. Dichon, pe na fuasai y gystadleuaeth yn dvn, y buasem yn cau ein llygaid rhag edrych ar y pethau tramgwyddus; ond rhaid yw gosod y da a'r drwg yn y fantol hon, canys mantol cyfiawnder ydyw. Y mae yma frawddegau am. mherffaith, duwinyddiaeth ammheus, a chwaeth ddrwg. Y mae yma awen fawr a barn ddiffygiol. Onid ydyw y llinellau hyn yn cynnwys cymmysgedd ffigyrau ? Canolfur aur y Drindod Yn lawn fy Nuw a gaed, Yn for y t'dau gyfarfod, Yn rhinwedd pur ei waed Pa fodd y gall canol-furfod yn for y ddau gyfarfod ? Yma etto, onid oes tuedd at yr hyn a elwir heresi Mntychaidd; sef, cymmysgu y ddwy natur yn Nghrist, neu yr hyn oedd wrthgyferbyniol i heresi N(dorian ? Yn ei wedd-newidiad Dwyfol Ar y mynydd gyda'i Dad, Gwawl y nef o gylch y dynol Roddwyd arno er cryfhad, I wynebu gorthrymderau Holl bechodau dynolryw, Bwysant arno yn fynyddau Ingan dyn oedd angau Duw Y mae yr olaf yn bennill barddonol; ond nid yw ei fardd- oniaeth a'i brydferthwch yn ddigon o dill am hagrweh y syniad sydd yn y llinell olaf. Y mae y farddoniaeth yn gref, ond y dduwinyddiaeth yn afiachus; a hyn ydyw y rheswm na osodid awdwr y bryddest hon i eistedd yn nghadair Licswm. Aiven y Glyn.-Barcld gwych a duwinydd iachus ydyw hwn. Y mae y cynllun—the argument—ya dangos medrus- rwydd 1. Yr angenrheidrwydd am lawn, yn tarddu oddi ar- (a), Natur llywodraeth foesftl dyn. (b), Cyflwr dyn. II. Yr lawn yn ei natur. Iir. Yr lawn yn y cysgodau. IV. Yr lawn yn ei ymgnawdoliad, ei fywyd, ei ufudd- dod, a'i farwolaeth. V. Yr lawn yn ei ogoneddiad. VI. Anfeidrol rin yr lawn. Dywed yr awdwr ei fod yn teimlo mai anffawd oedd i'r pwyllgor gyfyngu y bryddest i 200 llinell ar destyn mor anfeidrol eang. Mewn eylch mor gyfyng, nid oes possibl gwneyd cyfiawnder. Nid oes a fynwyf fi a hyny. Y mae Awen y Glyn' wedi canu yn dda. Y mae barddoniaeth, duwinyddiaeth, a synwyr cyffrediu yn cymmhlethu yn brydferth yn y gerdd. Y mae ei gynllun, hwyrach, yn fwy na'r cyfansoddiad ond cyfEyrdda a phob rhan o'r eynllun, er, fe allai. nad yw yn gwneuthur mwy na cbyffwrdd A rhai pethau. Y mae rhai o'r cyffyrddiadau yn farddonol a tharawiadol; bryd arall y mae yn awgrymu mwy nag a fynega mewn geiriau, yr hyn sydd yn rhinweddol yn mhob awdwr. Dyma ddyfyniad lied dda :— Yr ymgnawdoliad, penaf wyrth fy lor, I Dirgelion arfaeth yma sydd yn stor Y Duw Anfeidroi, Tad y trag'wyddoideb Yn ymbriodi ftg amser a meidroldeb! Ffurf Daw 'n cymmeryd arno agwedd gwas, Anfeidrot ddarostyngiad, rhyfedd ras. Er fod cyfiawnder Duwdod ynddo 'n trigo, Ein holl wendidau a gymmerodd arno, Ond pechod; pur a fu ei wisg erioed, A gwyn fel eira ieuangc diwrncd oed; Y byd orchfygodd yn ei wg a'i wenau, A'r temtiwr mawr, er dyfned ei ystrywian, Fe'i gwelwyd ef yn dlawd, a gwael ei drem Yn mhreseb isel, isel Bethlehem, A'r hwn a ddygodd gyfoeth nef i'r byd, A welwyd o dan wawd yn dlawd ei bryd. Ufudd-dod tawel a flodeuai'n hyfryd Fel lili wylaidd ar hyd llwybrau 'i fywyd. Y Groes Y Groes! hon oedd allor ddrud, Oen Duw ar hon aberthwyd dros y byd, Fan yma cafodd marwol ddyn ei fywyd,! Trwy waed ac angau Bywyd mawr pob bywyd A dyn gorphwyllog, dros yr hwn y trengai, Fflangellai Dduw i wyneb lawn y poerai, Mewn gwallgof nwyd y pwyai hoelion dur I draed a dwylaw gian y Cariad pur Gan roddi coron gwawd o gylch ei ben, A gwthio 'i phigau drain i'w arlais wen Ond ing ei enaid a goronai'r cyfan, Anfeidrol ydoedd fel efe ei hunan Yn ddïau, rhagora. hon ar y lleill o'r pryddestau. Y mae yr awdwr yn trin ei bwngc yn well, yn llumo ei frawddeg- au yn dlysach, yn fwy cynnwysfawr, ac etto yn eglurach i ■ na'r lleill. Nid yw ofe «go« mor gryf 01 awen eg; Adsain y Glyn end y mae yn llai tramgwyddus. Y maeesmwyth* der a naturiolder yn gorwedd ar yr holl gerdd; y mae et gwedd yn ddeniadol, ac inne ei harogl fel blodau y maes dan haul Mehefin, er nad yw efe agos mor nerthol ag Adsain y OJyu etto, nid oes ynof y petrusder lleiaf ynghylch cy- hoeddi 'Awen y Glyn' yn deilyngach o'r fraint o eisWd yn nghadair Licswm, o herwydd ei fod yn rhydd oddi wrth heresiau a diffygion duwinyddol yr 'Adsain.' Caed 'Awen y Glyn' ei wobrwyo. ro.. Fyth yr eiddoch yn gywir, bt. Asapn vicarage. (ILANPFBWI)

u Y BONT, LLANBRYNMAIR DYDD Nadolig, cynnaliwyd eisteddfod yn nghapel y Methodistiaid, v lleuchod. Y llvwyddion oeddynt, y Parch. J. W. Ivirkhniii, a R. Williams, YRW., Dref. newydd. Yr anveiuvdd oedd Llew Llwyfo. Y beirniai(i-Lip.w Llwyfo; Mr. G. J. Williams, Ffes- tiniog Dr. Edwards, Bronygan, Cemmes; Mr. 0. G. Owen, Mathafarn Mrs. Francis, Llwynacre a Miss Kirkham, rlieithordy. Cyfeilydd, Miss Williams, ysgolfeistres y Pennant. Yr oedd trefn y cyfarfod. ydd fel y canlyn Cyfarfod y prydnawn. Ton gan gor y lie, dan arweiniad Mr. R. S. Humphreys. Araeth gan y ])ywydd, R. Williams, Y sw. Anerchiadan gan y beirdd, un ddaeth yn mlaen sef, Mr. S. Wigley, Gwernyffridd. Cystadl- euaeth datganu 'Y niihvr bach,' Mr. Joseph Howells, Commins Coch. Beirniadaeth yr englynion, Y llythyr,' Mr. R. Owen (Ajonog). Cvstadleuaeth, datganu 'Llongan Madog,' Mr. E. Jones, Carno. Cystadleuaeth areithio bvrfyfyr, Mr. Rufus Owen. Can, gan Llew Llwyfo, Dangos dy hun.' Beirniad- aeth y pennillion, Preseb Bethlehem,' Mr. R. Toneg, Cwmeidrol, Cemmaes. Cystadleuaeth datganu Onid gwaeth genych chwi,' Mri. Rufus Owen, a R. Rowlands, Bryncoch. Beirniadaeth y 'Cwilt' a'r Hosanau;' goreu am y Cwilt,' Sergeant, Evans a Miss Roberts, Hafodwen, yn ail; a Miss Jones, Tafol- wern, yn oreu'am yr hosanau. Cin, gan Miss Wil- liams, I Bwtliyn fy nhad.' Cystadleuaeth ilatgiinn y don Pembroke,' gan barti o Darowen. Keiruiadaeth ar y pryddestau ar 'Hen gastell a Ihrellan Tafol- wern,' Mr. Demetrius J. Owen, Tafohvern. Ciin, gan Llew Llwyfo. Cystadleuaeth datganu 'WJr PMIistia/ parti Mr. Evan Jones, Ystradfawr. Cyfarfod, yr hwyr. I ion, gan gor y lie. AneYCitiatt gan y iiywyau, y Parch. J. W. Kirkham. Beirniadaeth ar y traethod- au, C.vnnildeb cartrefol,' Miss Humphreys, Llan. Cy,,t,dle,iaetli datgaiiii 'Ti wytiilost beth ddywed iy nghalon,' parti Mr. llufns Owen. Beirniadaeth ar y Llawffon' (baton), Mr. Gsorge H. Peate, Glanllyn. Can, gan Miss Williams. Beirniadaeth ysgrifenu y Village Blacksmith,Mr. R. B. Evans, Clawdd- achoed, yn oren. Cystadleuaeth sillebu Cymraeg, Miss Hughes, Pentrelludw, Mri. R. B. Evans, a R. Rowlands. Beirniadaeth y Rhaglen Eisteddfod 1889,' Mri. R. Owen (Afonog), T. Richards, a Liew- elyn Griffiths. Ttm, gan barti Mr. S. Jones, Wyr Philistia.' Cystadleuaeth datganu 'Y Blodeuyn olaf,' cor Commins Coch, dan arweiniad Mr. D. Howell (Eos Maldwyn). Beirniadaeth y traethodan, 'Ofer- goelion a thraddodiadau plwyf Llanbrynmair,' Mr. J. Morgan, Caetwpa. Cystadteuaeth datganu Arm, arm, ye brave,' Mri. R. Jones, Cwmeidrol, a E. Jones, yn gyfartal. Ton, gan y cor.' Wedi talu y diolchiadau arferol ymwahauodd y dorf, wedi cael eisteddfod dda. Yr oedd yn eisteddtod Iwyddiannns mewn ystyr adanol, yn ogystal a cbynnyrchiol. Yr elw tuag ac ysgol y Wern. —GoAe??. elw tuag at ysgol y ?i

LLUNDAIN. CYPAEFOD CYSTADLEUOL. /"00, 1 iNOS i'erclifer, Kliagtyr iiiani, cynnauwya cyianoa cystadleuol a gwyl gerddorol Pndeb Ysgolion Sab- botliol y Methodistiaid Calfinaidd yn y Town Hall, Shtreditch. Llywydd--y Proffeswr John Rhys, M.A., Rhydycbain. Arweinydd — Mr. David Edwards. Beirniaid—y ParcliD. J. E. Davies, W. Ryle Davies, E. J. Jones, R. E. Morris, J. E. Hughes, E. Rees (Dyfed), y Mri. Prytherch Williams, Davies (MYllol" ydd), Mrs. Thomas, Mrs. Richards, a Miss Dilys Davies. Cerddoriaeth—Mr. John Thomas, Llanwr. tyd. Yr oedd y neuadd fawr yn'orlawn o wrandawyr astud, a theimlid dyddordeb mawr yn y gweithred- iadau. I agor y cyfarfod, canwyd ton gynnulleidfa- ol; wedi hyny, anerchiad campus gall y llywydd, ac er mor ddyddorol ac addysgiadol oedd yr anerchiad, yr ydym yn gorfod addef ei bod yn rhyj hir o lawer, wrth gymmeryd 1 ystyriaeth natur y cyfarfod, a hyd y rhaglen. Mewll cyssylltiad a'r cyfarfodydd hyn, canmolwn waith y pwyllgor yn darllen yr holl feirn iadaethau mewn cyfarfod cyhoeddus wedi ei alw i'r pwrpas hwnw, yn lie blino y cyfarfod noson y gys- tadleuaeth. Unawd soprano, 'Wyt ti yn cofio'r lloer yn codi;' yr oreu, Miss Lizzie Lewis, Charing Cross Road. Unawd contralto-dim cystadlu. Unawd tenor, I Be tho?t faithful unto death goreu, Mr. W. H. Thomas a Mr. Hunt yn gyd-fuddugol. Unawd bass, Y Gliiwr goreu, cyfaill o ysgol Castle street (ni chawsom ei enw). Cystadleuaeth gorawl, i gor o'r un gynnulleidfa, heb fod is-law 15eg nac uwch law 25ain mewn nifer, a ddatgano yn oreu, Golwg o ben Nebo,' un cor a ddaeth yn mlaen sef, cur Bar- retts Grove, a dyfarnwyd hwy yn deilwng o'r wobr. Y brif gystadleuaeth gorawl, 'Mawr a rhyfedd (Spohr), i gor o'r un gynnulleidfa etto, heb fod is-law 30ain nac uwch law 40ain mewn nifer, daeth cor yn mlaen, a chanasant yn y drefu a ganlvn :—Yn gyn- taf, cor Jewin, o dan arweiniad Mr. Evan Huglies vn ail, cor Barrett's Grove, 0 dan arweiniad Mr. W. H. Thomas; yn drydydd, côr Radnor street (ni chawsoni euw yr arweinydd). Traddododd Mr. John Thomas, yn ol ei arfer, feirniadaeth fanwl ac eglur .1 _In.J.. t.1A.1 ar y corau, a gwnaein amryw syiwauau uuuuiui gwerth eu colio, a'u dwyn i ymarferiad, yn enwedig ymarfer i frawddegu yn gywir y mae hyn mor an- hebgorol angenrheidiol wrth ganu ag ydyw wrth ddarllen; yn hyn, yn benaf, yr oedd rhagoriaeth y cor buddugol. Yn y diwedd, dyfarnodd y wobr i gor Jewin, yr hyn a dderbyniwyd gyda banllefau o gym- meradwyaeth. Yr oeddym yn teimlo nad oedd y pwyllgor wedi bod yn ffodus iawn yn newis cydgan mor fawreddog a hwn i gor wedi ei gyfyngu i nifer mor fychan, yr oeddynt yn rhy wan i wneyd cyfiawn- der a rhoddi datganiad effeithiol a theilwng o hono, ac y mae yn ofynol cael cor nerthol alliosog. Parti o feibion yn cystadlu ar Awn i ben y Wyddfa fawr; goreu, parti o Radnor street. Y buddugol ar y prif draethawd oedd Mr. Edward Jones, o Jevin Newydd. Ennillwyd gwobrwyon ar wahanol destynau gan y rhai canlynol :-GwilyD., Pennant, Richard Jones, D. Evans, Probert Evans, John Jones, Rees, Willie Lewis, Miss Prosser, &c. Gan fod y rhaglen mor faith, ni9 gwnaf fanylu yn mbellach. Trodd y cyfarfod yn llwyddiant yn mhob ystyr, ac ymddang. osai y dorf fawr oedd yn bresennol fel yn mwynhau gwledd feddyliol o'r fath oreu. Dygid y gweitkred- iadaii yn mlaen yn hynod reolaidd a threfnus, yr hyn sydd i'w briodoli, yn ddiammheu, i fedrusrwydd a gweithgarwch Mr. T. R. Jones, yr ysgnfenydd. Y mae Mr. Jones yn credu yn gryf yn y geiriau hyny- Pa beth bynag yr ymatlo dy law ynddo iw wn»ii- thur, gwna ath holl egni.' r ol ta u y diolchiadau arferol, ymadawodd pawb, wedi eu Hwyr foddioni.- Gohebydd.

'DYMUNWCH HEDDWCH JERUSALEM' CADWER pob llid rhag codi-yn Seion, I A sawyr ei frynti; Dymunwch beddweh iddi, A ffrwyth hedd yn ei phyrth bi. Caergyli. GARMONYDD. I