Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
TliLiCKAU Ail Y " KAN Etf.…
TliLiCKAU Ail Y KAN Etf. W<r?r?O dy.M Mercher « » *%»» & £ yn rh.d '1' »7 r ??. os cytnrucnr u.# ytl mlaeu; dM yr un MotM. yw yu ol 2?. i. Yr I l? oDd ta'li YD namu; atu a. 6c. 00 M wci' hy?ny. » »* edi et?mpio SIB" cta U. ft. y chwarter, oDd W. yn iu^ ?. os na wasir byny. p?, ??.phM .?dA Wwru Fw £ ♦ 7 ?d -1 pbria am chwarter yu rhad drwy'r pwt ,4)H yn mU«»;  t M Bt wr.e? hyny. A.-? X?.t.'r \? j?6'??' drwy y jxwt a en s. o« ua wr.cir hyny. ?eh %I. 9c.y chmrter oml tl1VV° lnl%en So. os na wuetr byny B elyd, Ifoufoub 4. 6; "e.?a uar? hfw t?i'.? ? ddi d?.) drwy *lH'it cybood41wr )'0 ,1 yr UD. y uWi chw?cten )'0 teríyn dd?w,? d .?? M<a". Medl, a Hh?fyr. Yn 'nl''b ^Sjd *afoD? hi 1u m!?n hyd ..f y Mtr ??'?'?"??S Priodasau Adroddiadau am B???,su'?, Priodasau ? MarwoI?thau.-fJf?'-m? ?,??? niyn yn gofy. tMtm gyliuud']'—?y r"cond nW J(lym ni yn ?wMuthur hyny. Byddft? ,,sddyal fod mor gwiieuthur byny. Byddal yn gyhoeddi ecgl?nien *T"*T |.UI» bob gyda'r  BChoi:I» phenuilllon, a anfoair 8) bydd 1 W ,,(7u0l jm cael $I <d X. y Ui..U. ????'f?uijM..HM. Ond M..wy.?y gyd. r ?,,? iddo y.nd? ngholofn 7 F.,d,ionið, trooglwyd.Ur ot I '"?' golofn hono, a cbtoid Oy!" yn al dro. Ba*d<ioflY.l £ aie ethraw amiun o'n beinid, wrtb anlop  1 ni, i!? b"y"° ? cyhaeddi t 1 ?t?M ?" I'yinunwn ''ysb?u y cyfryw f..t  nmmhosfibl i "'1 M"M"" ea tma on< lei hy?yt'a4. (It KjT'?n? dy?u.? I ?yny, wrth Mfo. Hiua'lau or (.rno ueth, prio-Ja4, "? cc c&gaeth, &c., &o.. (l«aU»J J brild yn anfeirlu-Wlol iddo Mfo. &m bob U:MU a X ^ttU y vlMoiAM. CaW feliy ?dd?f;o<"y. vcesaf acni byddwu yu g?ffifol am ea rh?.r.td.i. (« ?M'!dMd?. <? M wneu hyo, t yd'i ya angenrhmdiul ?i ?? y .yt?M ??d.. ? otf?dd y FarddoM.otU; cbymmcr f.!ty r.d w),thuO"u cyn ymddM?. ? 01 awn: ) tjHrtMonhethhddme'm?w. ™ Unol Daleithiau yr ?ric?  •ddwv KANKII HUI r prisiau CMtyn? ya ddidraul t r ?"o? S.Lau BAN[l dydd M«rcb«. y- <d 3s. 3c y cb™».r a A!H. t11rdù SA-ra )?u 01 28 2' ? chwMter; ond Yu  ), mue yn rh¡¡id tal" yn ml<un, aC fttwlir hi P"" y bvdd yr «*an weai eU tr"uUo. UeUir gw»oy 1-Yu t™y A^«fa«,Kc, n.uar rhyw dy ^.u^ol P^U,S ( 6 diogel amll yn Llogr s well k?Yk "I? tbalu trivy bm-Pur- an rlol[ar yr C.?l I)aloitt??a, gan fod 8" gwert hwy ya gyfnewidiol yn y w?d Hon. C? pawb ''My ?y< P? ryd y torffna.
Telerau am Hysbyaiadau. I…
Telerau am Hysbyaiadau. 1. n,d Am hoh IIS'q"3'?ild f)dd lkb t? Y- ?Yl-w??Y'? -1?J » V Kwl wyth '< o'r "yth?ren hOD, 2%. 6ch. y t, I. bob llinell chwane/ol, tair cslniog y tro. Hyal>y«j«dau am chftarur iilwyddyn a Vhiosodi au hhirjMja,u, IIawer Is.
AT BIN DOSBA.RTHWYR.-I
AT BIN DOSBA.RTHWYR. YMARYCyhoedd?rw??rbyntmryw?ynbnynMt- wedd.roberwydd?)ydywyF?E?yne;'rhMMyDm.- S? y., brv.ilawn; a .?° "*<' y" ? S. y?f. y ?rphwy. ftatTl^Uyi ddlolchsar OS bydd.ir wra.yer fydd am bob ypyn fydd ar ei ?' g-I ci '"?"" iddo M y e?r??ty/'<'?.'<<'r(;Mf.?.Ohyn.])a.nymaey Cyhoeddvir yn b.d.rfy?t 0 >nfon VOb ?yn a ddaw iddo yn u iongyrchd at y ?'fM<?ut<er (renaYd'. _——
Family Notices
GENEDIGAETHAU. CATTW?—Rha,'»yr s"in, pr-od Mr. John Cattle, Llefcty reos, KMW ltd Ntbrnsksi. nr fab. KOBJRTI—LOI^wr 14ep:, priod Mr. JdlU Robert,. Hafod Xritil;, Ciipol Cu.ip, ar fub. FRIODASAU. Ti vi *<1— HUGH"ES — Ionawr Ui, drny drwyddpd, yn y T? rn?) P'l' K? y ?"? ? '? W"?'?. yn M.rennoldel, Mr. K T. Grifti h, ^RTRYDJ Y PAR^ p+i'i"l D.ivics, L>oth«»d; ?'s' Hu"ues, High btreet, T,^f?^'t<)%'KS-Ar y 23aln cyrfisol, yn ngh.pel Bdeyro, «i> T lteh 11 Kohrrt., Tydiniiofr, Mr. D-vM Jonoa T? Coch, l>orthllbllauot Ag E!iz<?th Anne Jones, MuTiM. to'?'?f. 1?-' lo°' 'f 'eil yn SAlem,  HU6'he8, Gt::lIi.larh, yn mhn- tUJuolcn Mr. K '1' (:riftith, ,'orrestrydrl, rr \Villhm j™es, T? KWS-n, Uu.armon, I M? HUT WiU.?.. ?Aer?u.LleyQ. MARWOLAETHAU. D?.F?Rb?.t'rc?in.yn'. 'l?n.?yddoed.aroImMt.u nrelido,i, o'r ?,ai-to(le.4iigolet l i. Ltohert, ¡nab ieneilgaf Hugh ?r«D.vus, Brtdi, U^gyatenrn.^CoBwy Tr«dd K. Si a liottid vu fawr Lati ,awb a'i hadwaen¡li au yn Nro,3 m amryvr flyuyddoodd yn M«.h«ter mewn va,eltuit,e iel clerc a bu yn Ifyddbwl1 iawn ?,yd,% cliyfeill- ?' C?'??.? ???..?ttr.y?'dd "? yn y KLUS-Ion iwr lf'fod, yu wyth m^W "cS fry(l- '?  edd f!ch 7 (!I (1(1?r })avid a 1\{¡lry Ellh, Cro8sifJter. fe'C" Ahcrneron Y dyd<\ Uwo- caXol. ym- fBeh Hiani,a. K' r A b ,n ocli^ f?rwolo hODil ?.* I Id? Z »f r'cyZyX darllonwyd a gweddi.yd vn I re thiol gan Mr, Uivies, Bwlchyllan Yna cychwyn? l(ly Xiw-l lietbani*. He V prcgei-bwyd yn hynol o b««« ol g»» l*arcb. D¿nll Davles pI. C.) bopU y He EVAS Io! 'i»wr '9M, Mi.s k?,i?e Evans, mercb hynal Jt,h » ™lirvi'-vr-vch-swyilt, Bethama, ger Aber- Evris ,n. SG^lV'S..C I)i ddefodd to Ly.cWod v« amvy^nblgir mewn vn.oityngiad il.yr i e"y"ys d 'ChId \"?i Yr ?'?UY? fenrb i.ju.?'- hyMWS achn.rdig ai hymarweddind yn deilivu* o'i .Mychu ?nyr "Kc'y't v??.??..) C?fndd ci dwyn i fyny o'i IDthydynegiwys ? &S .?.tr.M Mtt?'dd. ?r oedd yn ymdrech?r gyd ?' modJi 0 rM. M yn hynod fe))y gyda chaMadaotb y cy«-cr Y <'?' S-.d'rn CMHy..o), ym?a-.sbdd tyrh hos? S y eymmwy?s 01.¡ iddi. Cyn cycl.wyn, darllenwyd a eweddlwS gan Mr. Wil?mJo..M, Penuwcb; YDa cy- cbivvnwyd tua'r capd <iM CM" <yMU am TMbehMh.r ffortlil, l?i-e6etliwy(i ynhy?d?m??y?ceH'e.tM;? y ?ch. ?i.' D.viM. Beth?it, yn ol ei dymumad h v.hHM cyn i hymM?nMi. Qd,U !M y giriau, "Cal.ys ?i I wyddomfoa eiD daearol dy ? babel, bon a dduttodir, fo,l III g:tn t?' itid o llaw tra awvddol yn y nefoedd." Hed.twchi'w):wch. M?"urs-?on?t 19EG. yn 60?" mlwydd oed, yn dra (h- VmTwth, ^■I &rioa Mr. D.v.d Bughes. vow, Pust.ofikc Lane, o'r drel bon.
BWRDD YSGOL HENLLA.N.
BWRDD YSGOL HENLLA.N. CYMAHWYD cyfarfod misol o'r bwrdd hwn yn nh\% c«pel v Uroe->, 1103 VVeuer diw.ddaf, prydyr oe(ltl F holl ac'odau Yll breRennol. Darlleawyd llythyr oddi wrth y pwyllgor addys* yn gofyn am e lurhâtl pa liinn yr oedd y bWltld yn pen- de-fyuu myced i'r draul o adiiladu dau ysgoldy. Cynuy dd Mr. Mimael Jones yn wyneb hyn, eu bOll yn ymfoildioni ar adeiladu un ysgoldy yn unig, set vn y Khydgaled; ond ni chafodd neb i'w eofuo^i. Cynuyuiodd y Parch. W. E. Jones, parsoll y Bylcliaa, fod y mater yu cael ei obirio, a'i crymmeryd dan vstyriaeth mewn cyfarfod wedi ei alw yn arbenig i hyny, a bod yr ysgrif- envd 1 i ofvll i'r Swyddfa Addysg a oedd yr /?<'??' wedi cymmeryd y ni'fr HMOg o blant sydd yn tng?.i? yi mh.nuch..f y plwyf i ys- ?eth p.? yn cynghon fod ysgo!dy ar gyfer ? o blant yn cael ei chyodi rhwng y Groes a?r B.W?; "e m.i yr ?ig ",wnv oedd ? y bwrdd dlos Waderfynu ar adeiiadu dau y8goldy ?T'? n)wvf YU un o hyd mawr, a bod y luwy ifrif 0I)Iat,t ),? ei ben uchaf. Cefnogwyd ?gan y ?.ch. W. Hu!(be, Gwaooynog -M a phasiwyd ef. Peuderfy?ydfodpob <??..? d,.tir ?a y bwrdd i gael eu har?yddo gan y ?deirydd, dM aelod, a'r ygmfenydd. Dymuna y bwrdd y?ol roddi ar ? dde?t! i'r treth. dalwjr nad ydyw yr hyn a udroddir mewn rhai cylchocdd mewn perthynas i'r 60<p. a orynir at aehos addysg yn y plwyf oud rhan yn unig or dreth 0 3c. sydd yn awr yn cael ei chaaglu yn y plwyf. Nid yw (jOp. yn cyrhaeJd llawn 2c. yn y bunt; a theimlaut yn ofidus fod neb yn cym- meryd uiaiitaia amiUeg i greu teimladau gelyn- iaetUua i'r bwrdd yn mysg y plwyfoliou. Yr ydym yn hyderu na. chlywir chwaneg o'r chwedl wrachlaidd hon. Nid oedd y materion ereill fu dau sylw ond dibwys.
-TAITH TYWYSOG CYMRU YN II…
TAITH TYWYSOG CYMRU YN INDIA. ffYD yma, y mae Tywygog Cymru yn parhau í fyned yn mlaeu ar ei daith yn India yn hynod 0 g ysurus a llwyddiannus. Ni chyfarfyddodd fig uurhyw ddigwyddiad anghysarus, ao y mae wedi mwynhau iecbyd rhagorol. Yn mhen anith wythuos etto bydd ya gorphen ei daith, ae yn gadael India. Y mae wedi ymweled & diuaa. oedd y rhai, mor bell ag y mae maanach a gwar- eiddiad yu myned, a allaut ymgystadlu Z rhai o lirif drefydd masnachol y fam-wlad, ac wedi cael derbyniad brwdfrydig yn mhob man. Ym: ddeiigys oddi wrth adroddiadau y gohebwyr ei fod wedi gadael argraph ffafriol ar feddylisu v brodorion yn gyffredinol, a bod y derbyniad jiiriol a ro.klwyd "ganddo i'r peuaethiaid biodor- ol, wedi ei wneyd yn anwyl iawn ganddynt. Y mae yn gweled golygfeydd newyddion yn pno ) rhan o'r daith, ac y mae erbyn hyn wedi cael niantais i ddeall sefyllfa pethau yo lied gywir. Yiuwelodd & lleoedd tra pliwysig a dyddor. 1 yn vstod y pytliefnos diweddaf, Yn Tirhoot, efe a ilderbyniodd y awyddogion a wuaethant fwya. tita; at ochelyd y trychineb arswydus, yr hwn. oni bnasai eu hyindrechion canmoladwy hwy, a fuasai yn dyfod i gyfarfod railoedd o'r brodonou jyu ystod y uewyn diweddar. Gwelodd yma or- ymdaith fawreddog 0 bedwar eaut o elepbautod mewii liai ddwisgoedd, ae yr oeddynt yn eJrych yn ygb'enydd iawn. Y He nesaf yr ymweUdd ag ef oedd Benares, dinas gy^segredig yr Hindw- iaid. Yma, yn ol gohebydd y Times, drrbyn- iwyd ef gydag anrhydedd aughytfredin gan y penaetbiaid, a thorf aruthrol 0 bob!; oud ni wnaethant un anvydd allauol o deyrogarwell a pharch, canys uid ydyw brodorion gogleddbatth Madras byth yn rhoddi baullefau o gvmuierad- wyaeth, nac yu curo eu dwylaw fel yr oedd y torfeydd yn Bombay yn gwneyd. Cyflwynwyd anerchiad i'r Tywyso^ yn ei groeaawu i eisteddle en ciefydd gan y cynghor trefol. Dywedai yr anirrcliiad fod yn Benares tiloedd or tfyddlou iaid yn ynigyfaifod yn ilynyddol i addoli, ae yu inwynhau rhyddid crefyddol pertfaith i gyflawui eu defodau a'u seremoniau. Yr ail brydnawn wedi iddo gyrhaedd yma, aeth y lywysog yn mlaen i fyny ddwy fil'dir i gastell lt;ijah Bonares. Wedi glanio, cariwyd y Tywysog mewn cerbyd trwy linellau o fil wyr yn niarcho^aeth ar feiich, elt>phantod, a chaineiod; golygfa newydd, yn sicr, i un eynnetiu A, arjdangosiadau milwiaidd gartref. Yr oedd yr olygfa yn y castell yn ddwyreiniol i'r eithaf. Gosodwyd heilyrau, I!ii,.ythog o s hawls a riiusidis, with uraed y Tyw- ysog; ac yn ystod y ddefod eisteddai y penaetii oedranus gyda.'i ddwylaw yn mhleth inewa duil addolgar. Nis gallai y Rajah roddi diou o au. rhydedd i'w ymwelydd brenhinol; lie fel gwystl o'i barch, darbwyllodd y penaeth ef i dderbyn ei tfon. Oddi ar do y castell hwn, gwelai y Tyw- ysog y dref wedi ei goleuo, yr hon a ymddangots- u,,tn e bod yi dair milidir ai yn ysblenydd iawn, gan ei bod yn dair milluir o hyd. Aeth gorymdaitli o fadau y llywodraeth t'yda'r Tywysog va ol i Benares, ae yr oedd y ddwy fiildir o'r Ganges wedi eu gorchuddio a goleutii nofiadwy. Dydd lau, cyrhaeddodd i Liucknow, ae y mae hyd yn oed y crybwylliad am ei henw Yll dwyn dychrynfeydd y gwrtliryfel i'u cof. Ni ddangosodd milwyr erioed fwy 0 wroldeb nag a ddangosodd y Sepwys fiyddlawn yn Lucknow. Gan hyny, yr oedd yu briodoi iawn i'r Tywysog, yn gyntaf oil, osod care;; sylfaen cofadail t-r anrhydedd i'r brodorion a syithiasant with amddiCfyu palas y llywodraeth- wr. I chwanegu at ddyddordeb y digwyddiad, yr oedd Difer o'r goroeswyr wedi eu casglu ynghyd, ac yn sefyll o amgyJcb y gofadail yn eu hen wisgoeid milwiaidd. Yr oedd llaweuydd yr hen filwyr oedranus yn ddiderfyn pau y dymunodd y Tywysog iddynt gael eu cyttwyno iddo. Clywodd y Tywyeog un hen wron, otdd yu mron yn ddall, yu dyweyd, "Gadeweh i wi: ei weled ef." Gorchymynwyd i'r swyddogiou adael i'r dyn nesau. Daeth y rhyfelwr brodorol i'w ymyl, edrychodd yn wyneb y Tywysog, ocheneidiodd, a dywedodd, "Yr wyf yn dielch i'r Nefoedd fy mod wedi cael byw i weled y dydd hwn, a gwyueb y Tywyaog." Dywedir hi yr olygfa yn dra elfeithiol; ac yr oedd llygaid yr edrvchwyr wedi eu llenwi II dagrau pan oedd y dynion dewrion yn pasio heibio gan syllu ar fab eu brenhinee. Yr ydym yn pasio oddi wrth yr olygfa nodedig ac ardderchog lion, at un 0 nod- wedd warthus; sef, yr arferiad 0 drywaim baeddod. Treuliodd ddydd Sadwrn yn mron oll gyda hyn. Lladdwyd wyth o'r anifeiliuid hyn, ond ni ddavfu y Tywyaog ar yr achlysur hwn "ladd ei fochyn." Torodd Arglwydd CAr.INGTON drybedd ei ysgwydd, trwy i faedd redeg dan ei gelfyl, gan beri i'r anifail rolio dios ei farchog- wr. Rhyfedd yw dyweyd, taflwyd Arglwydd NAriKR 0 Magdala oddi ar ei getlyl yn Delbi, yr un diwrnod, a derbyniodd niwed cyffelyb. Dydd LInn, ymwelodd y Tywysog a Cawnpore, a gwelodd y tfynnon i ba un y taflwyd cyrph yr Ewropiaid a laddwyd gan yr anghenfil NANA SAAIB. Boreu dranoeth, cyrhaeddodd i Delhi. Yma, gwnaed arddangosiad milwraidd mawr- eddog-yr oedd milwyr ar hyd y llinell o'r gwersyll, pedair milldir 0 hyd. Yr oedd torf ar- uthrol o edrychwyr wedi ymgasglu ynghyd, a chafodd y Tywysog dderbyniad brwdfrydig. Wedi hyny, rhoddodd ei bresennoldeb mewn dawns yn mhalas hen frenhinoedd Delhi.
IHEINTIAU YN MHLITH A l'1IFElLIAID.
HEINTIAU YN MHLITH A l'1IFElLIAID. Y mAK y fiaith fod afiechyd heintus yn parhau i ffynu i raddau mwy neu lai yn mhlith anifeiliaid mewn gwahanol ranau o'r deyrnas hon yn destyn pryder nid bychan i'n bamaethwyr, ac ar yr un pryd, yn dangos yr angenrheidrwydd am i'r Llywodraeth arfer mesurau mwy effeithiol er ei attal. Y mae clwyf y traed a'r genau yn ail dori allan mewn manau He yr oedd wedi ei ddar. ostwng, 3C ir mae v vletiro-pneumonia yn uesty" j 1111 ammbeuaeth M f S7i lM t ™rbwtta rheolau untfurf a mauw 1 bob hRu ,'r ila l » gwneyd ymdrech egniol i'w cario allan yvn n ?;??'? .?' fod diofalwch neu esgeu!us,hamewn un lie yn fynych yn effelthlO yn niweidiol ar lawel'oedd. Y mae rheola.H y Due 0 RICUMOJiÐ yda golwg ar archwiliad Y Uuc o Eicu^?' ^ir f gluJo anifeiliaid, yn ddion a ?"'?- ? ch?d? Arglwydd msoi"/ £ 2* t sr*J?ssi Ki?-AiHD y S'?.? ??.triyn cludo '??'f???? yi. a chrybwyiMd Arglwydd KINNAIRD am enghraitft 0 lwyUl cyfan 0 anifeiliaid wdi cael clwyf y traed a'r enall 0 h,r,ydd sefy la fudr y liestr oedd yn eu dwYD hwynt drosodd. Yr oedd de ei wedi sod g?r ar f\VrM Ihmg cyflwr  iach; ona yn futln ar 01 e u gIamo,  odd yr afiechyd allan yn eU plith hwyn? gan eI orfodi i'w cadw hwynt am amryw wythnosau cyn idd tadferu digou i fynd Yu maen, ar tiith. Nid ymddengys fod Y gwaddil ° ran, Mii?d wedi ?t eu trin gyda'r un gradd 0  o.dgwa?rwyd hwynt ar led di hyd a Hud Hc?r a Chym.u, trwy yr hyc, y? 01  n?r?Ydd y cariwyd yr afiechyd i lawer o gym- mvdogaethau oedd ? b.ae. yn rhydd ?ddi wrtho. "Nid oes un ammheuMth., medd y I Globe, "J oedd y rl? fwyaf o'r ?ug.u ..dd Ilyn cludo anifeiliaid yn gyffredmol yn yr un sef yllfa i raddau helaeth a'r un a grybwydwyd gan Arglwydd KI.^AIRD. Y mae yr un drwg yn f}?u i rad.?u ar Syrdd haiarn, pin n-?t MS gobl priodol yn c?l ei gymmHyd bob i hM. y tnciau cya eu de?ydd.o drach.?. Diau y teimla yr inspectors a appwyntxwyd yn ddiweddar gnn anliawsder i archwiho y tryciau llyn, am eu bod yn cael eudefnyddio yn barhau*. Ilwyracb, modd bynag, y pit, y wyDodaeth eu bod yn ddarostyngedi* i archwiliad ar unrhyw amser i'w perchenogion i'w cadw hwynt yli tau. l'iù ydyw hyu yn ddigon i attal ymlediad yr aJieehyd mewn amxyIchíadau lle'r oedd trycuu newydd gario anifeiliaid afiach. Owd gwneir y rieryi'l y* Hawer llai nag yn breseimol, pan y mae trvciau yn cael tU gadael beb eu puro am aniryw ddyddiau." Byddai pob gofal a rhag- ocheliad y gallai amaethwyr ei gymmeryd yn aneffeithiol pe gadewid i'r ffynnonell hou 0 berygl aros heb ei symmud. Gan hyuy, dylai Y Llywodraeth wneyd y trefuiidau mwyaf effeith- iol ag s) dd yn bossibl er attal y drwg. y mae y pWlIgc yn un ag sydd yn dal perth. y-uaa It phob dosbarth yu y wlad. JNid ydyw cdledion amaethwyr ond rhan o'r tijcbineb cyrlredinol; gan fod y cyhoedd yn gyHredinol YII ddioddefwyr yn y prisiau a dalant am en cig. Y mae amaethwyr yn ddigofus, fel y maf ganddynt achod cyfia wa i fod, 0 herwydd aneff- eithiolrwydd Y trefuiadau preseBnol er attii lledaeniad cltfydau heintus yn mhlith anileil- iaid ac yn haeru nad ydyw y Llywodraeth wedi talu sylw priodol i'w cwynion. Ond uid hwy yn unig sydd yn dioddef oddi wrth hyn, ond y mae vr holl boblogaeth hefyd yn dioddef oddi wrtlm i raddau mwy neu lai. O ganlyniad, dyioi pil\vb ymuno a'i amaethwyr i wasgu ar y Llywodiaeth i arfer mesurau effeithiol er attal y drw.
CENHADAETITAU I GANOLBARTH…
CENHADAETITAU I GANOLBARTH AFFRICA. Ys ol yr arwyddion presennol, y mae y sylw arbenig a delir gau Lúe¿r i Gauolbarth AfFrica yu debyg o esgor ar ganlyniadau bendithiol i'r wlad hono a'i tlirigolion trnmnis. Yn ffodus. ymddenuys fod msrwolaeth I)r. LiviNGSTO.NF, yn lie oeri sBl darganfyddwyr, wedi en symbylti i fyned yn mlaen gyda'r gwaith oedd mor agos at ei galon ef. Y chydig wythnosau. yn ol, hys- hysw-yd y cylioedd am y rhodd o 5,000p. i Gym (lelthai Genhadul Eglwys Loegr, gan faneddwr a faruai y gellid sefydtu. gorsaf getihadol yn y llanerch a nodwyd gan Mr. HuNiir STANLEY. Chwanegwyd symiau ereill, oli yn gwneyd i fyny y swm 0 10,000p., at yr amcan neillduol hwo, ac uid oea un ammheuaeth na cherir y cynllun aliau. Hysbysir yn awr fod boaeddwr yu Ngogledd Lloegr wedi gwneyd cyndygiad i Uymdeithas Genhadol Llundain, cyffelyb i'r un a wnaed i Gymdeithas Genhadol Eglwys Loer. Cynnygia y masnachwr Uwyddiannus hwn roddi 5,OOOp. i gychwyn cenhadaeth ar Lyn Tanyanyka, gan ddechreu yn Ujiji, lie y cyfarfyddodd STANLEY & LIVINGSTONE. Y mae y cyfarwydd- wyr wedi appwyntio pwyllgor i gymuieryd y pwngc dan ystyriaeth ddifrifol, ae i ymgynghovi ynghylch y llwybr goreu i'w gario allan. Nis gall pob Cristion lai na gweddio ar iddynt gael eu harwain gan DDUW. Yr oedd y llytliyrau a ddarllenwyd yn nghyfarfod diweddaf y Gvm- deithaa Ddaearyddol oddi wrth yr Is-gadben CAMEROX, yr hwn sydd yn dilyn llwybr LIVING- STONE, yn dra boddbaol. Ar ol yr holl ym- chwitiadau yn Affrica yr ydym .wedi clywed am dauyct, yr ydym yn synu clywed fod yr Is- gadben CAMERON wedi teithio deuddeg caut o idldiroedd trwy wledjdd auhysbys yn flaenorol i Ewropiaid, ac wedi cael fod llawer 0 honynt yn eynnwys tiroedd breision, iachus, a chyfotthog o fwnau. Cynnwysant, medd efe, gyflawnder 0 lo, aur, firian, copr, a haiam. Os ydyw yr ad- roddiad hwn yn gywir-ac y mae pob lie i gredu ei fod—cynnyrchir cyfnewidiad mawr cyli hir yn yr hull ororau aaghysbell hyny.
[No title]
Yr oedcl eyfarfod henaduriaethol Methodistiaid C"lfinaidd beiamg siroedd Mynwy, Morganwg, a Chaerfyrddm, yn cael ei gynnal yn nghapel Eben- ezer, islaenau, yr wythnos ddiweddaf. Yr oedd v rarcan. Josiali Thomas, Bryn mawr; W. G. Owens, Abergafenni; William Taylor, Tredegar; John Thomas, Bryn mawr; Gearge Watson, Pont-ypool; a D. Evans, Merthyr Tydfil, yn gwasanaethu. Dydd Sadwrn, Ionawr 15fed, gwelwyd eM ledr yn no6o a.r wyneb y gamlas ?r Pont-v-Dri?' Adnabyddwyd ef fel yr eiddo Mr. Sherrin mas naeh-deithiwr, 0 Abertawe. Gollyngwyd v dw^fr 0 r gamlas; ac yno, wedi ymgladdu yn y m^d ger gwaith haiarn Uyffryn laf, y canfyddwyd crph Mr. Sherrin. Yr oedd amryw 0 dn/^ ae archollion ar ei ben. A phan aethpwyd i^WT0 ei logellau, cafwyd po mewn aur ac arian nL   law 200p. Gwneir ymchwiliad i'r achos byd Y gdUr. 1
IY GOGLEDD.
Y GOGLEDD. Y mae Dirprwywyr Rhyl w.U cy??o ? chy.. nun iacbusol newydd Mr.  Dy?d 'Merchr, Io'!awr 26ain, a fydd (lydd  y Fenai. Y ma6 'yr awrIais trefol Yn Llanrwst wedi cael ei adgyweirio; ac Y mae yn awl' yn taraw yr oria¡¡ fel cynt. fel cynt. Dr. E. H. 0 Fanor, wedi ei beR. nodi yn feddyg urdd yr Odd Fellows, fel 9Iynydd  Dywedir fod y tlodi9n Yu myned yn Ilai ea nifer yn Undeb Conw?y- ra ryfed, gan fod y gwarch- eidwaid yn codi y ràesail od(h wrtbynt. G.hiriwydyr achos pert?ynol i 9 .1pel Turf-equare, Caernarfon, hyd Des y ceir barn yr adeiladydd ea. wog, Mr. Pichard Owen, Liverpool, ar y mater. n. fod Mr. Inglis Benon, orga?ydd eg!wy Sant Mair, Trallw,m Wedi cael ei bennodi i fOtl ya organyldd a ch6rfeis ?r Y, e?lwys y plwyf, Stafford? D?frvdwydnn John Evans am dori i mewn 3  yn mrawd. !y eir 6aernarfon, i ddeunaw mis 0 garchariad, & lIafur caled. Nid neb nai M'r bardd enwog poMoE??. p?.. wyn 0 Wyrfai, sydd yn awr yn Barch. Ellis Rob- erts, periglor Llangwm, rhwug Ceryg y Druidion a Chorwen. Y mae nrgan newvd?, wOOi talu am dani gan y irvnnulteidfa yn cae! ei ?oso(i i fyny yn e?l]wys St. SS.' Baugor, gan y Wrt WhiteJey a'i Frodyr, 0 Gaerllcon, Yr ydym yn dcall fod yr elw sydd mewn llaw oddi wrth Eisteddfod B-?'- J» 3Sp mto y drydedd ran o'r ewm hwnw i fyned at yr aam^gu f.t a'r Ilyfrfa. Dygwyi gweddilliffln Arglwyddes Eiehard Gros- venor. o Lundaia i Gaerlleen, ddydd diweddaf, a chladdwyd lnvynt ddydd I-u, leaawr 20fed, YI1 Ecclestou. Yi\ ol tystiolaeth y cofrestr lyfr newydd o'r eth- olwvr sirol am y flwyddyn hon yn sir F in, sydd yn awr wedi ei gyhoeddi, y mae y infer yn llai o li o enwau na'r llynedd. Y mae cwmpeini mwsawl yr East Van, ger Llanidloes, wedi dyfod o hyd i wytliien o blwm « gryn gyfoeth, fel y mae y rhaneion wedi codi o U 1 81 mewn canlyniad. Y mae yr wyn yn dechreu ymddangos mewn gwahanolfanau yn sir Drefaldwyn. Y mae'gan Mr. Hamer, o'r Garnedd. Caersws, amryw o wyn fan ei ddefaid Shropshire down. Yn unol fig awgrymiad o eiddo y Cadben Verney, cynnaliwyd ltys yr ynadon yu ystafell y sirlys, Llangefni, ddydd Llun, Ionawr 17eg, yn He yr ystafell arferol yn y Bull Hotel. Cynnaliwyd buddgyngherdd eisteddfodol yn ysgoidy rammadegol Llanrwst, nos tawrth, Ionawr ISfed, o dan lywyddiaeth Mr. Hugh Boberts. Yr oedd Eos Morlais yn bresennol. A ganlyn yw enwau y bechgyn llwyddiannus yn Mhrifysgol Aberystwyth Mr T. E. Ellis, Cyn- las, ger Bala, lOp. W. Hobley, o Gaernarfon, I Op.; IV. lihys Williams, o Gaernarfon, 5p Cyrhaeddodd Margaret Hughes, Ptallain, Llan- fechell, yn M611, ben ei nawfed liwydd a ehant yn y hywyd hwn Meddiannai ei synwyrau hefyd hyd y diwedd. Bu farw Khagfyr 2Sain, 1875. y Y Yn ngogleddbarth swydd Amwythig y mae cryn ayfi'road ynghylch yr ymgeiswyr sydd ar y maes am y sedd seneddol wag. YTmddengys fod y werin yn benderfynol am Mr. Stanley Leighton. Y mae Mr. W. A. Savage, diweddar ddysgybl- athraw yn ysgol bwrdd ysgol Drefnewydd, wedi cael ei bennodi yn athraw cynnorthwyol yn Ngholeg Normalaidd Bangor, yn lie Mr. John Lewis. Prynod(I Mr. Davies, Great Bridge, Trallwm, narw hardd iawn yn ddiweddar, am 60p. Dygodd ef i'w ladd, a phwysai 1,916 o bwysau. Y mae ei groen yn awr yn cael ei dauio at wasanaeth Mr. Crispin. Dydd Sadwrn, Ionawr Sfed, yr oedd cyfarfod cy hoeddus gan y gliiwyr yn Mostyn. Yr oedd tair eyfrinfa pertliynol i'r Undeb Cenhedlacthol yn bresennol. Llywyddid gan Mr. Wm. Lester, o Wrecsam. Cawn fod Mr. Isaac Morris, Maer Pwllbeli, a'r Cadben J. Hughes, wedi casglu swm da er cyn- northwyo teulu amddifad y diweddar Gadben Rob- ert Roberts, Porthmadog, yr hwn a foddodd ar yr Slain o'r mis diweddaf. Deallwn mai yr ysgutor i etifeddiaeth Mrs. Ûwetl, Glansevern, yw Mr. A. C. Humphreys, Garthmyl isaf, sef cyfyrder i'r diweddar Mr. Owen, a nai i'r diweddar Arthur James Johnes, barnwr y sirlys- oedd. Y mae yn ynad heddweh gweithgar a deheuig yn sir Drefaldwyn, ac yn cael parch gan bawb a'i hadwaen. Yr oedd trengholiad yn cael ei gynnal yn Llan. (fachraeth, Mon, ar gorph bachgen 7 mlwydd oed, mab Mr. Bulkeley, Mona street. Aethai y pleutyn i fyny i drol ei ewythr nos Sadwrn; ae wrth i'r ceffyl gychwyn ymaith yn sydyn, tattwyd y bach. gen drosodd a lladdwyd ef. Vygwyd rheithfarn 0 farwolaeth ddamwemiol. 1 Trwy ddylanwad yr Anrhydeddus Arthur Ai" dros sir Facsyfed. y mae y Postfeistr yilredll101 wedi gorehymyn fod ymchwiliad i gael ei wneyd, gyda r amcan o gael i'r llythyrgodau gael eu dwyn 0 hyn allan i Lanandras gyda'r gerbydres, ae nid (,yda'r llythyr-gerbyd o Leominster, fel y mae yn bresennol. Bydd yn fantais fawr.
- - - - ------Y DEHEU.
Y DEHEU. Bu Mr. T. B. Watkina, o Lanelli, yn Ilw?yddian-   i eimill yagolor. iaeth 0 lOp. Y mae y Parch. J. Griffiths wedi ei ddvrchafn i  beri gloriaeth Andreas Sant, jlorganwg. Noddwr, I Gwnelid cascliadau y Sabbath Ionwr 16eg, yn ngbapeli tref (i?erfyrddin, er cynnortlawyo try6oifa  Syrthiodd c&dben Ueatr perthynol i ^Laphaarrnn i drwmg^g ar y traeth; ac oni b?? ??"rwy?r ei weled yn fuan, buasai wedi boddi. y el Gwnaed comM p?rehus am y diweddar Syr J. J. Hamilton, BMwniE, c B  ?.?.) j Caer- fyrddin, yn eu bj»gjm.UMd4yJd ?d? ?" Y mae yr anghydwelediad rhwnK y meistriaid a'r gweithwyr yn Dgwaith hMam Gia?? wedi dyfod i derfyniad boddhaol, a'r d"nion wedi dechreu gweithio. Traddodwyd dyn o'r enw BalUuy, Y11 hedalys