Baner ac Amserau Cymru

Y GLOWYR YN Y DEHEUDIR. FONEI)DIGION.- I A Fe allai y caniatewoh i mi adrodd ycnydig o iy ngnwyn wrthych. WChwf wyddoch oil tod annealltwriaeth rhyngom ni, y Elowvr yma, a'n meistriaid, a hwnw yn annealltwriaeth Bwvsig—mor bwysig a'r annealltwriaeth a fu rhwng Ar- glwydd tenrhyn a ehwarelwyr Bethesda; ac o ganlyn- iad, y mae yn dog i ninnau, y glwyr Cymreig, gael ein hamddiifyn mewn newyddiadur Cymreig fel y chwarel- wyr Cymreig. Y mae yn deg i m_gMl ein hamddiffyn yn ngwyneb ymddygiad gormesol- em meistri, y rhai sydd wedi penderfynu ein newynu ;yn hytrach nag ym- ostwng, os ymostwng hefyd, i roddi rhyw ychydig o eg- lurh&d ar bethau. Y mae yn i-haid i Ili gymmery(I yr hyn a ewyllysiant hwy ei roddi yn ddiammodol. Nid ydyw o un dyben i ni, na neb arall-o Arglwydd Aberdar i'r brenm-ofyn ganddynt ein oydnabod yn ddynion yn meddu teimladau fel hwythau, Na: y maent wedi ymga edu fel haiam. ni wnant wrandaw. Yr oedd Arglwydd Penrhyn am orfodi y chwarelwyr i wrthod yr undeb, a thrwy hyny golli eu hannibyniaeth; a dyma ein meistri ninnau am ein gorfodi i gymmeryd gostyngiad, heb roddi rneswm o ° gwbla ni, nac i'r woria.Yr eiddoeh, GLOWB CYMREIG. [Y mae yn dda genym gydsynio A chaia ein gohebydd trwy gy- hooddi ei lythyr; a bydd ein colofoau yn agored i ohebiaeth- au pellach a ddanfonir i ni ar y Gwestiwn hwn. Dymunol hefyd fyddai i fanylion gael en rhoddi yn dangos y rhesymau a ddvulr vtt mlaen o'r ddeutu. Ond, os gellir fodd yn y byd arted strike, fe ddylid gwneyd hyny er arbed anghysur a thlodi i deulnoedd lawer-GOL.)

Marwolaeth. a Chladdedigaeth Y PARCH. JOHN JONES, BLAENANERCH ..11_1.1 Bu farw y gweinidog poblogaida ac enwogucnou, uureu uuyuu Iau, Ionawr y 14eg, yn ei breswyllod, yn Blaenanerch, yn 67ain mlwydd oed. Y mae yn debyg mai clefyd y galon oedd ei atlechyd. H i feddyliodd neb fod yr un perygl ar j dechreu. Pregethodd yn hynod o effeithiol yn ei gartref nos Sabbath, Ionawr 3ydd, oddi ar y geiriau hyny yn loan vi. 29. Yr oedd yn y capel, yn y cyfarfod gweddi y nos Lun ganlynol i'r Sab. bath Boreu ddydd Mawrth a chwynai nad oedd ei iechyd fel arferol, ond ni feddyliwyd fod yr un perygl yn agos. Ond ?rbyn y Sabbath, Ionawr lOfed, teimlid pryder M on yn el gylch ?u bawb o'i berthynasan a'i gyfeillion. Gwelwyd yn edur dyddiitu Mawrth a MeMher mai suddo yn ddyfnach d?nMhoedd y gweinidog hoff ac anwyl yn wneyd. Yr oedd po g Syny gymmydogaeth yn curo, a phob tly?d yn colli deigryn gan ofn na cheid gweled Mr. Jones yn yr areithle mwyach Ymddangosai pawb fel pe byddai rhyw angel dm. ?Solwedibodynmhobte?ayn cymmeryd ycyBt?tmed? ?mSdi "Sutymae Mr. Jones" oedd y cwMttwn cyntaf a ?nidmn Y naUt ddyc i'r Mall. AnKhonM pawb en gtlydd a'u ShS unSai^ nyineu pryder am BefY4f& iechyd y gweinidog Boreu To, m wvth o'r gloch y boreu, ehedodd y rhan an- ^Irfr tarch J. Jon, Blaenanerch, i'r byd tragwyddol. ?t?nM y graig wrth farw. Dywedai wrth Mr. £ ?■« Rhos-v-Kader, a Damel Williams, Khyd, dau o flaen. wedi C08tI°y? dru^: ond mi Saiwy/r tottog eithaf, ??' heb ofyn "'=' Canal y penuill hwn, ..? gwelir fL be?h'dur Rhyw ddydd ar ben fy nhaith, Rhyfeddol fydd y cann A newydd fydd yr iaith. Fd aeth trwy y glyn dan ganu. Yr emyn uchod oedd ei eiriau olaf. Mi fn am oriaa yn methu dyweyd yr un gair wedi canu vr uchod. Ymddangosai fel yn awyddus i ddyweyd rhyw beth, end nis raedrai; codai oi law at ei glust fel yn nydd y gymmanfa, ond yr oedd y tafod yn metliu dyweyd yr un gair. Agorai ei lygaid weithiau, ao yna syrthiai yn ol i gwsg drachefn; o'r diwedd, mi gancdrl ei lygaid yn yr angeu. 0 teimladau, dywodem yn ngeiriau Job, Bydded y dydd hwnw va dywWhvcb. a Duw oddi uchod heb ei ystyried, ac na thywyued lIewyrch arno. Y nos hono fcywyllwch a icymmero, na chydier hi a dyddiau'r flvsyddyu, ac na ddeued i rifedi'r misoedd. Bydded y noswaith bono yn unig, ac na bydded gorfoledd ynddi." Heddyw, dydd Mawrth, yr oedd ydd ei glitddedigaeth ef. Cyrchai y tyrfaoedll yma yn foreu 0 bob cyfeiriad. At-dynai ei gladdedigaeth y tyrfaoedd fel ei weinidogaeth tra yr ydoedd yn fyw. Yr oedd rhyw gydweddiad rhwng ei farwolaeth a i fywyd; poblo^aidd ydoedd yn ei fywyd, a phoblogaidd ydoedd yn ei farwolaeth. Darllenwyd rhanau o'r Ysgrythyr, a gweddïwyei yn hynod o effeithiol yn y ty gan y Parch. J. Jones, Ponmorfa. Cyn cychw)n tua'r capel, rhoddodd y Parch. J. Davies, Woodstock, hoff erayn Mr. Jones allan i'w ganu, Mae nghyftallion wedi myned Draw yn lluoedd o fy mlaen." Aethpwyd yn orymdaith dan ganu tua'r capel, lie yr oedd y gladdfa, Yr oedd trefn yr orymdaith fel y canlyn :-Yu mlaenaf, yr oedd gweinidogion yr efengyl; yna yr arch; yn canlyn yr arch, yr oedd y perthynasau, a blaenoriaid yr eglwysi; ac yn ddiweddaf, yr oedd y dyrfa. Gwelsom y gwelnidogion canlynol yn y cladaedigaetli:-Y Parchn. W. Jones, Aberteiti; J. Jones, Ceinewydd; W. Meidnm Jones, Abcrteifi; J. Davies, Woodstock; J. Davies (A.), Glynarthen; Owen Thomas (A.), Brynmair; John Bowen, Pontrhyrlfendigaid; W. Morris, Llandudoch; D. Davies, Tan- y-groes; J. Richards, Liechryd; Rhys Lloyd (E.), Troed-yr-aur; D. W. Herbert (E.). Tremain; W. Lewis, Pensarn; D. Oliver, Twrgwyn; E. Moriis, Aberaeron; J. Jones, Penmorfa; a T. James, it. A., Llaudyssul. Yr oedd y capel wedi ei wisgo mewn du i gyjl. Yr oedd pob peth yn gwneyd yr amgylehiad yn bruddaidd. Er fod yr hin yn wlyb ac yn oer; etto, teimlem fod rhyw beth yn y tywydd yn gydwedeiol it gwaith y dydd. Disgynai y gwlaw ar d6 y capel, fel pe byddai y nefoedd yn wyla dagrau o gydym- deimlad a'r ddaear, ac yr oedd y gwynt yn sUo ei alawon ya y cywair lIeddf. Dechreuwyd y cyfarfod yn y capel trwy ddarllen a gweddio, gan y Parch. 0. Thomas, Brynmair. Cyn myned i weddi, fe ddywedodd Mr. 'Thomas ychydig eiriau yn bur effeithiol. Yna galwodd y Parch. J. Davies ar y gweinidogion canlynol i,ddyweyd gair ar yr amgylchlad:- Y Parch. J. Jones, Penmorfa" Yr wyf yn methu yn deg a gweled trwy y cymmylau. Ya. nghailol y cymmylau yr ydym. Cymmylau a thywyllwch sydd o'i amgylch ef." Yr oeddwn yn meddwl cael fy nghladdu o'i flaen ef. Yr wyf yn teimlo awydd i ofyn yn ngeiriau Williams, yn un o'i farwn- adau, adau, "Pwy a welaf yn y coffin J Ai Daniel Davies, ai Jones, Blaenanerch I" J. Jones, Blaenanerch, meddai y brethyn du sydd ar y pwlpud, a front y gallery. Dywedai Jacob gynt, Joseph nid yw fyw, a Simeon yntau nid yw fyw—Daniel Davies nid yw fyw, a Jones, Blaenanerch, yntau nid yw fyw. Canwyll yn llosgi ac yn goleuo ydoedd. Mi losgodd y gauwyll allan cyn i'w goleum dywyllu dim. Yr oedd Mr. Jones yn bregethwr rhagorol. Yr oedd yn wr dysgedig, ac yn Ysgrythyrwr da. Apolos yr ail ydoedd. Mi fu yn ffyddlawn, megys Moses ya yr hall dy. Ond pa fodd y tywyllodd yr aur ? Ond nid tywyllu a wnaeth; ond dyfod allan yn burach nag erioed, Wedi myned i lawen- ydd ei Arglwydd y mae. Mi fu yu dioddef, mi [u yn flinedig; ond heddyw y mae yn gorphwys. Nid wyf yn sicr nad yw ef yma o ran ei enaid yn awr. Dywedai yn ami yr ymwelai ag anabell i lecyn yn ardal Blaenanerch wedi myned i'r nefoedd. Digon possibl ei fod yn edrychydd ar ei gladdedigaeth heddyw." Y Parch. J. Richards, Liechryd Vchydig feddyliais i nos Sabbath, wythnos i'r diweddaf, mai yn ei arch y gwelwn i Mr. Jones heddyw. Yn ngwyntb yr oruchwyl aeth, byddai yn dda i ni gredu fod hall ornchwyliaethan ein Tad yn gywir. y mae yn hawdd gwybod wrth y gynnulleidfa fod gwr mawr yn Israel wedi syrthio. Gwr mawr ledd Mr. Jones. Un mawr oedd ei WLeuthurwr. ac yr oedd delw y gweithiwr ar ei waith, Un Jones Blaenanerch fuUn John Elias, un Christmas Evans, un Williams, o'r Wern, un Ebenezer Morris, un Ebenezer Richards, un Daniel Davies, Aberportli, ao un Jones, Blaenanerch Ac y mae yr un Jones hwnw yn cael ei glacidu heddyw. Ond mi fedr Duw wneyd ei debyg etto. Y mae lean Grist yn aros yn ei eglwys hyd ddiwedd y byd." Y Parch. J. Davies, Glynarthen Y mae yn ddrwg genyf feddwl am y pethau mawrion a gymmeirolid le yr wythnos ddiwoddaf. Y mas marwolaeth y ddau weinidog enwog, Daniel Davies, a Mr. Jones, Ula-naiierch, fel breuddwyd i mi. Byddai y ddau yn bur sicr o fyned a'r mnen i'r mur. Y tro ckntal y clywais i Mr. Jones ioedd yu Aberhonddu, pan yr oeddwn yn y coleg yuo. Mawr oedd y plespr a gefais y tro hwnw dan ei weinidogaeth. Yr oedd mewn addewid i ddyfod i Glynarthen i bregitliu, cyfarfyddais ag ef rhyw dden- ds yn ol, ac adgollais ef o'i aiMewid. Dywedai wrthyf yn ei ddull boneddigaidd ei huu, 'Mi fyddaf yn sicr o ddyfod yr.haf nesaf, os byddaf byw ac iach.' Oud yr oedd ganddo ef ym- rwymiad arall. Disgwyliad mawr oedd disgwyliad y dyrfa, pan y byddai ef i bregethu. Oud er mor fawr oedd disgwyliad y dyrfa, mi fyddai yn dyfod i fyny a'u disgwyliad bron bob amser. Prin yr wyf yn credu fod sir Aberteifl wedi magu g\Vr mor fawr erioed o'r blaen. Gwyn dy fyd, 0 sir, am i ti gael yr anrhydedd o siglo cryd a rho'i sugn dy fron i'r fath un. Y Parch. Rhys Lloyd (E.), Troed-yr-aur: Fe ddaethum yma i ddangoa fy mharch i Mr. Jones. Dyn Duw oedd ;Mr. Jones. Mi gafodd ei gymmeryd ymaith yn nghanol ei ddydd- iau. Y mae y nefoedd yn ysbeiSo y ddaear o'i dynion goreu yn barbaus. Ni chlywais i mo hono ef yn dyweyd yr un gair bach am neb. Bydded i ni ddilyn ei esampl ef. Yr oedd yn caru pawb ag oedd yn earn yr lesu." Y Parch. W. Jones, Aberteifi" Erbyn i ni edrych i bob cyfeiriad, 'does yma ddim dyeithr wedi cymmeryd lie. Dyn- ion i farw ydym. A dyma ni yn claddu un heddyw ag oedd yn barod i farw. Bu rhagluniaeth yn rasol iddo yn ei fttrwolaeth fel yn ei fywyd. Fe symmudwyd ef cyn cyfarfod a phrofedigaethau ac ammharch henaint. Yr oedd Mr. Jones yn wir bregethwr. Yr oedd yn meddu ar bob peth fel preg- ethwr. Ni bu ef yn yr un athrofa; ond yr oedd yn bregethwr. Ni chafodd ef yr un drwydded wladol; ond yr oedd Duw wedi gosod gair y cymmod ynddo." Y Parch. J. Jones, Ceinewydd Fe daflwyd fy meddwl i i bryder pan y elywais fod Mr. Jones yn giaf; ond yr oeddwn yn gobeithio y goreu, hyd nes y clywais am ei farwolaeth. Yr wyf yn teimlo fy hun yn myned yn fwy unig bob blwyddyn. Yn y flwyddyn 1833 y dechreuodd Mr. Jones bregethu, ac yn yr un flwyddyn y dechreuodd y Parohn. Daniel Davies, T. Edwards, Penllwyn, Evan Jones, Ceinewydd, a minnau. Dyma fi wedi fy nghadael fy liunan heddyw. Y maent hwy wedi myned oddi wrth eu llafur at eu gwobr. Yr oedd Mr. Jones yn gyfaill cywair. Ni wnai ddadguddio cyfriuach er dim. Yr oedd yn un o'r rhai goreu i bregethu yn ei ffordd a glywais i ertoed. Yr oedd yn ddigon i swyno yr hall wlad ar oi ol. Yr oedd ei bregethau yn llawn o adnodau y Beibl. Pregethai yn hynod o gynnhes a gwresog. Bendithiwyd ef a llais na fu erioad ei well. Dymunwn ofyn wrth derfynu am i nawdd y nefoedd aros ar ei weddw, ar y plant oedd yn y ty, ac ar eglwys Blaenanerch. Y Parch. D.Oliver, Twrgwyn" Yr oedd Mr, Jones yn un o'r dynion goreu y daethum I gyffyrddiad ag ef erioed. Yr oedd yn ddyn hynaws, siriol, a boneddigaidd. Yr oedd yn rhy fawr i gymmeryd ei gyffroi gan bob awel. Yr oedd gor- mod o ddyfnder yn ei gymmeriad i bob awel i godi tonau. Yr oedd yn rhy agos at Blaenanerch i'r gynnulleidfa i'w adnabod yn drwyadl. Blaen y sir oedd yn adnabod Mr. Jones oreu. Y mae yn bossibl i ni fod yn rhy agos at wrthddrychau weith- iau i'w hadnabod. Yr wyf yn coflo fy mod yn aros yn nhy'r capel yma rhyw foren Sabbath er's blynyddau yn ol. Dig- wyddai Mr. Davies, Barmouth, fod yno gyda mi. Yn bur foreu, canfyddem ein dau y Parch. ft. Davies yn myned yn ei gerbyd i'w gyhoeddiad, ac yn ei ganlyn yr oedd y Parch-. J. Jones, Blaenanerch, yntau yn ei garbyd. Wrth eu eanfod, dywedai Mr. Davies-" Wei, wel, nid yn ami y gwelwyd cym- maint o efengyl ar bedair olwyn." Ond mewn trefn i weled gogoniant Mr. Jones, yr oedd yn rhaid myned i'r gymmanfa. Ond er ei holl ragoriaethau, yr ydym yn gorfod ei gladdu ef heddyw." V Parcb. J, Bowen, Rliydfandigai(l: Nis gallat giprad heddyw, ond mi fedrat delmlo cystal a neb. Y mae cladded- igaeth Mr Jones yn dwyn llawer o adgoflon i fy meddwl. Yr wyf yn coflo fy.hun yn eistedd lie y mae y galarwyr hedyw, a Air. Jones yn sefyll yn y fan yma, yn fy holi ae yn fy egwydd- ori. Yr oedd Uawer o dynerwch ynddo. Medrai gydym- deimlo a'r gwan. Yr oedd wedi yfed mor heiaeth o ysbryd yr Arglwydd Iesu fel yr oedd cydymdeimlo yn hawdd iddo. Yr wyf yn coflo am un arngylchiad ag oedd yn dangos y nodwedd yma o'i gymmeriad mewn modd neiuduot. Yr oedd y Cyfar- fod Mifol wedi danfon y Parehn. W. Jones, Aberteifl, a J. Jones, Penmorfa, yma I edrych fy nghymmhwysder I i'r wein- idogaeth. Teimlwn yn bur bryderus y boreu hwnw. Ond cyn dyfod i'r capel, galwodd Mr, Jones arnaf naill du, a dy- wedai wrt f am beidio au hotni; os byddent YU galed, y Ieym?aerat q hwynt mewn llaw. Nid oedd hoh ond nn eng- htaiftt allan o fi l. Ond dyma to wedi el gymmeryd ymaith. Mae meddyllau Duw wedi sloml ein meddyuau ni, a'i ff„™.5, Mae meddyliau Duw wedl sloml eln meddylian nl, a'l ffyrd ef wedi gwneyd ein ffyrdd ni yn groesffyrdd. Ac yn y gro d ffordd y mae perygl i ni fyned ar gyfeili,)rn." Y Parch. T. Jamea, ,?.A., Han')yau)—"Gwneyd cynghori Mr Jones yw y parch mwyaf ellir dalu iddo heddyw. Yr yn ym wedi Me) llawer o honynt. Y mtle yn dda genyf weled cymmaiot o .barch i'w gladdedigaeth; ond gwneyd ei gy, horion fyddai y parch mwyaf iddo. Fe fu yn offeryn amlwe llaw ei Dad. Fe goflr ei bregethau gan y gwrandawyr „. dragwyddoldeb. Os na wneir ei bregethau, bydd eu siVn yn dilyn rhywrai sydd yn y claddedigaeth i'r glyn. Fe fYdd Ilais D. Davies a Mr. Jones, Blaonanercli, yn a a" dd, rbyw rai wrth farw. Fe fydd ea geiriau yn disgyn ,tei tiln poeth ar gydwybodau gwrandawyr yr efengyl yn y byd arall." Y Parch. E. Morris, Aberseron: Pregethwr mawr oedd lIr, Jones. Y mae gwir fawredd yn gynnwysedig mewn "nlplicily Yr oedd Mr. Jones yn rhy fawr i fod yn dywyil. Y mae haa. fod gwir fawredd yn gynnwysedig mewn dyfod a dyfnion bethau Duw i'r goleu. Yr oedd Mr. Jbne4 yn gwybod raylo lawer am y nefoedd na'r Apostol Paul. Er i'r Apostol fod yno, wyddai ef ddim beth oedd yno. Ond yr oedd Ir. Jon" yn berffaith gyfarwydd a'r lie. Gwyddai am bob heoi oedd yo y ddinas. Wrth ei glywed yn ei darlunio weithiau, fe ellid tybied mai brodor o'r nefoedd ydoedd. Siaradai an daui fel pe byddai wedi ei eni a'i fagu o fewn ei magwyryddi Y Parch. W. Meidrim Jones Fe fu Mr. Jones fel tad i er pan yr wyf yn y sir. Fe woaeth ei oreu i'm gwneyd i yn gysurus. Yr oedd y cyfeillion yn dyweyd yn Aberteifl nos Iau diweddaf, yn y cyfarfod eglwysig, y carent fyned i'r nef. oedd yn ei gysgod. Yr wyf fi yn teimlo yr un fath a hwynt Pe byddai yn bossibl i un bach fyned i mewn yn nghyagoi un mawr, fe garwn fyned i mewn yn nghysgod Mr. jones Yr wyf yn foddlawn iddo gael y lie goreu yn y nefoedd. O. oes coron gwell na'i gilydd i gael yno, yr wyf yn foddJa^ { Mr. Jones ei chael. Bydded iddo gael y lie agosaf i'r orsedd, Gwylied yr engyl ei Iwch hyd foreu yr adgyfodiad." Terfynwyd y cyfarfod trwy ganu yr emyn- OFT dof ti trwy'r anialweb, Rhyfeddaf fyth dy ras," &c., ac i'r Parch. W. Morris, Llandudoch, fyned i weddi. -1 Aethpwyd o'r capel i Ian y bedd, lie y cyfarchwyd y dyrfa yn bur effeithiol gan y Parch. J. Davies. Dywedai Mr Davies eu bod, wrth gladdu Mr. Jones, yn claddu darn 0 Blaenanerch. Blaenanerch oedd ei enw yn bur atlll; ac vr oedd mwy na geirian gweigion yn hyn. Yr oedd delw Bloen. anerch (hen ddysgyblion y Parch. E. Morris), arno, ac yr oedd ei ddellv yntau ar y rhai sydd yn byw yn awryn Blaor;anereL Ond dyma ef yn cael ei gladdu o ran ei gorph heddyw; ac wrth ei gladdu ef, yr ydym yn claddu un o bregethwyr mwyaf poblogaidd Cymru yn yr oes hon; ac fe allai, wrth gymmeryd lliaws y bobl i ystyriaeth, y mwyaf poblogaidd. 01 yr ben ad; gorn mawr ariarifeidd, y mae wedi distewi am byth yn y byd hwn. Gallaswn ddyweyd llawer am dano fel dyn, ac adrodd llawer o ffeifchiau mewn perfhynas iddo, sydd y tu hwnt i'r lien i lawer sydd yma, ond ymattaliaf. Bum ar el clywed am ei farwolaeth yn ceisio dyfalu beth oedd nodwedd neillduol ei gymmeriad fel pregethwr. Yr oedd ynddo gyfyniad o ara. ryw eifenau ag oedd yn ei wneyd yn bregethwr y bobl. Gall- asai dreiddio i'r dyfnder, ond nid dyfnder oedd nodwedd ei gymmeriad. Medrai esgyn i'r uchelderau, ond Did ucJJd" oedd ei brif nodwedd. Mi dybiwn fod teimlad a gwres y;i ei nodweddu fel dyn ac fel pregethwr. Yr oedd ynddo oleuni, ond nid goleuni y Hoer; ond goleuni yr haul oedd ei oljaci et. Nid naddu ei bregethau a'i intellect odd ef, yn gymmaint a'u toddi a'i deimiad. Pan y byddai ef yn pregethu, byddai calon y pregethwr yn siarad a chalon y gwrandawyr. Er ein bod yn gorfod claddu y pregethwr enwog, y mae mwy o hono yn fyw etto nag sydd farw. 'Does dim ond darn byehan o Mr. Jones wedi marw; mae Ilawer darn o bono ya fyiv. Y mae ef yn fyw o ran ei enaid mewn gwynlyd; ac y mae yn fyw o ran ei esampl a'i gynghorion ar y ddaear, ac fe ddaw yn fyw i gyd rhyw ddiwrnod. 'Dyw marw i'r Crist- ion ond process bywyd; marw mewn trefn i fyw y mae. Mi fyddaf fi yn credu y cawn ni weled Mr. Jones, Blaenanerch, ya y nefoedd yn bur debyg i'r hyn oedd ar y ddaear. Clywais y Parch. W, Jones, Trawsfynydd, yn adrodd hanesyn pur dar. awiadol mewn perthynas i'r diweddar D. Jones, Caernarfon. Wrth weled Mr. D. Jones yn chwerthin, goiynai Mr. Jones iddo beth oedd arno. Meddwl yr oeddwn." meddai, "ylath tpree ga'dd yr angylion gyda Robert Thomas, y Bala." "Yr oedd yntau wedi newid llawer," meddai Mr. Jones "cyn myned yno f" "0 nag oedd," meddai, "chymmeriiiy Duw mawr yr un angel am y fath garictor a Robert Thomas, Byddaf fianau yn meddwl na chymraerai ef yr uu angel hefyd am gymmeriad o fath Mr. Jones. Gweddïwyd ar lan y bedd gan y Parch. J.; Jones, Cei. newydd. Os digwydd i'r darllenydd fyned heibio Blaenanerch, ond iddo droi i mewn i'r fynwent, fe gaiff weled bedd uu or pregethwyr mwyaf poblogaidd a gododd Cymru erioed. Y mae ei fedd gogyfsr a'r platform, rhwng y ddwy tfen.,tr s)led yn ffront yr adeilad. Nid oes dim ammhenaethna fu Mr. Jores yn offeryu yn llaw yr Arglwydd i droi llawer i gytiawuder, a, y mae yntau heddyw fel seren yn disgleirio yn iiheyrnai ei Dad. Dymunem adgoffa un amgyichiad a gymmerodd le yn y gladdedigaeth ag sydd yn werth ei gofuodi, am ei fod yn rare iawn. Offeiriad parchns Troed-yr-aur oedd UQ o'r gweinidogion a aiaradodd yn y capel ar yr amgyichiad. Xid mab i un o fiaenoriaid y Metbodistiaid ydyw chwaith (oDld e welsid mo honn ef yn yr angladd yn ddiammhcu); ond bon- eddwr a^ sydd yn hanu o deulu anrhydeddus lUonwydd, brawd i Syr T. Lloyd, diweddar A. S. dros fwrdeisdretl Ceredigion. Terfynaf, gan ddymuno heddwch i Iwch Mr. Jones hyd foreu yr adgyfodiad.

Y mae esgob Bancor wedi dychwelyd i'w balM o Lundain er dydd Sadwrti. Y maa eglwys hlwyf y Cwm, LUnelwy i gael ei hadgyweirio, an goat o bum cant o bunnau, CYMMER.-Da genym hysbysn ddarfod i Mr. Evan Naunton Davies, mab i Dr. Davies, meddyg, o'r lie hwu, fyned yn llwyddiannus drwy ei arholisd rhsgbarotoawl i aelodaeth vn Mreninol Goleg Medd. ygon Hoegr, ar y 241in o Ragfyr diweddaf. Mewn owr arall o'r rhifyn hwn gwelir adroddiad am Ryfarfod a gynnaliwyd mewn cyssylltiad a dyW- iad Mr. J. Howel Gee i'w oed, ya tnha un y gaJwyd sylw nt.yr angenrheidrwydd am fever hospital mm oyssylltiad a ma.idygdy y dref hon. Addawa John Parry Jones, Ysw., y maer, y swm tywysogaidda gan pant tuag at yr amoan clodwiw hwn. ABERTAWB.—Y mae Mr. Brynmor Jamea, LL. R, ysgolor Mr. Joseph Hume yn Mhrifysgol Llundain, ao o'r Midille Temple, mab hynaf y Patoh. Tfioma- Jones, gweinidog capel Walter road, Aberttlwe wedl enoill un o'r ysgoloriaethau mewn rheitbofyddiaetl cyfraith Wladol Rufeiuis; a roddir gan Gynghor Addysg Gyfreithioi. Y mae yr ysgoloriaethhonjn werth can gini. Taa chanol dyad, ddydd Sui diweddaf, yr MfHy Uong ??erM& yu ?gos i enau yr afon Ddyfrdwy," llonmg u= Liverpool i Faint, pryd y oymtBerw? ei hwylbren ymaith gan ruthr o wvut. Canfydd, wyd y ddamwain o Ynya Hilibre a Point of Aire; 80 anfonwyd bywydfadau o'r ddau le I gynnorthwjo ? dwylaw. Gwrihodasant hwy, ba fe d byoag, adl ea liestr, yr hon, erbyh i'r badau gyrhaedd ati, yr oeddynt wectlllwyddo 1 w hangori. GWYTHFRIN.-NOS Iau, yr 2lain cyfiaol, yrowel. wyd ilr ardal dawel a neillduedtg hon gan Jadroo, pa rai a Udrataaant swm mawr o ddilladan, ya cyn; nwye lioirau, oryBau gWlaheni. trowsusau. &e,; odd! ar y gwryehoedd. Hëfvd, aethant 1 ystabl.Mr. E. Williams, DolfadyB, a lladratasaijt swm hehetb 8 rawn. Gwnaed y peth yn hyabyg i wt y cotiai gleifeloD, pa rai sydd yn hvderus obeitbio y lvvydd, ant i ddwyn y lIadrn i afael cospedigaeth. Y 100 y lladrad wo4i aohoei oyflfro a llawer o siarad yn yr ardal. Cledwen. BANGOR.-Bwtiedir cylodl eofgolofn drwy dan' ysgrlfiadftu cyhoeddua yn ughladdfa Bangor ar foda y diweddar Sergeant Major Dyer, un o hen "ronlal brwydiau Waterloo a'r Orynyg. (J, wreiddiodd y synlad am byn, a ohymuierir ef i fyny gan gyfridfs y RbyAdfaowntaid. Yr oedd y diweddar filwr 1 un o'r aalodau bynaf o'r urdd hynafol yn Ngogl" Cymru, wedi ei dderbpa i'r fra*doliaeth mor bell vn ol a'r flwyddyn 1812. Ffaith pur hynod P hanes hefyd, ydyw mat efte obdd y cyntaf i ddwy11 HbyddfaswniaBth i New Zetland.

Mr. Lewis weled y tty?u gynnifer o weithiau o'r blaen wediK.U?n:yp!? ? ? g,?  wedi dyweyd f?d yn ddrwg genyf am yr Terfyc? S??? ond ymddwyn yn ol rheol- L^rlk' v Bwrdd, ao y mae yn debyg na wnaeth y'B?? ond wrth gynghor yr Education Depart- ment. Fcl gwas y cvhoedd yr wyf yn awyddus i wneyd fy uewuth yn umg, so with ei wneyd 1 ymddwyn yn barchua at bawb. EVAN IUVIEH. Ysgolfristr, Llanbedr Felffre. DAVIIIS,