Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Hide Articles List
5 articles on this Page
Y DEHEU.-.
News
Cite
Share
Y DEHEU. CnlA!F;R.-Ða genym ddal1 fod Mr. Evan vvles, mab b oaf Dr* Davies, cymmer, wedl PgIO yn n?b hyDaf Dr.  rW£ baroto»wl ,n Ngholeg CTMMEB Dr. ^0j^oD lundal0. Yr oedd yn 'twyddian.?? uundain. Y. oedd yn ag:?'dr'i'c?&-?y° ?S—— ? ?Cy?X? ydy? M.i?iM.? a Lewi. Fr?m.? (Iulteoo), y dydd o'r blaen yn Mhontypridd, o ? ?aryS.i,jpryd.[fei yr yrnddengya,.u bad ?Iro ftflestri. M?wn ..ttehmd I r WJ d.to? a i ?.S attebeut ras ?"-t hwy fforddio oadwdiu ?b?th Dywedo?d yr ynad, o?f Mr. G.llym WUi?, ei fd yn ?.6.<io nM ?H.i eu dirwyo ond i 5. yn "ig; a dywcdai, M:oedJ .raid jdynt g?el toriy Sabbatb, fod raid iddyut dori eu bajbath eu hunail). CA8TELLNEDD.—Yn n..hyfarM swarcheidwaid y tlodiou ddydd bwrtu diweddaf, cy?<? ^o iad meistr a meistre3 y tlotty le, yn lie Mr. a Mrs. I Edwards. Derbyniwyd yu y cwbl bedwar ar ddeg ? seisiadau. Etbolodd V pwyllgor bed war i'w dwyn ? flaeoybwrld; sef, Mr..Mr-W,.1™ Mr. a Mrs. Richards, ()orsèamö Mr. a Mrs Atfc;m son Castellnedd, a Mr. a Mrs. Callard, Uunjaio. Sfyrthiod! d y dewisiad arMr. a Mrs. Richards, a hwy, gan hyny a gafodd y Ho. Ch-an,gwyd cyflog y gogyddes o 15p. i 20p. y a?dyn. CABKDYDv.—Marwolaeth ofnadwy hen riawn ddydd Mercher diweJdaf, medrodd honwr o'r enw Suliivau, orydd wrth ei alweuigaeth, lyw fodd fyued it cro?t? ybn?td Ilaiarn )' t'?r?t ?W<"t: ern/ ?yDrefnewydd. Yr redd pyrth y cros.5;iig wedi ?au am beth amser. Taaw?d ;r. heu ? lawr can beiriant oedd yu symmud gwagem yno. Bu farw yn ddiattreg, aeth yr hotl wageni dros ei gorpb, ao yr oedd golwg e'.hrydus arno, gan ei fod wedi ei ddryllio yn ofuadwy; ond adnabydawyd ef oddi wrth ei oriawr a'r dillad oedd am dano. Er fod pont bren wedi ci hadeiladu yn y lie; ctto i gyd y mae pobl yn dal i groesi y ffordd ar y lofel. Dyma rybudd i gymmeryd gofal. LLANDYSSUL, CEREDTGION. Nos lau diweddaf, tra- ddodwyd darlith alluog a hyawdl iawn yn Jugoldy Brytanaidd y lie hwn, gan y Patch. John Roberts, periglor Llangeler, ar "Batie a swydd fconyw. Ymdrafododd a'r pwrgc yn hanesyddol ac yn ymsr- ferol, gan ddangos menyw yn yr hyn yw wedi boo, yr byu yw yn awr, a'r hyn y gwna addysg ragor- aoh hi yn y dyfodol. Yr cedd rbai golygfeydd yn y ddarlith yn cael eu darlunio gydag eithaf gallu dramayddcl. Nid llawer o well y gwr pareliedig fel siaradwr a darlithyiid a geir yn fyw yn Nghymru. Ryddfrydwr iawn yw Mr. Roberts, a;phebae mwy o glerigwyr o'i fath, byddai mwy o oltum ao o heddwch yn ein: gwlao-mwy o "sweetness and light." Y mae yr Academy, mewn rhyw sylw a wreir ar y diweddar Thomas Stephens (Casnodyn), yn dyw- eyd .— "Y tIIddangosndd ei Literature, of the Cymry" yn 1849, yr hwn a wnaetb ohwyidroad yn hanes llenyddol y Dywysogaeth, a cbyfieithwyd ef i'r iaith Gormanaidd. Dyma oedd ei brif waith, a'r unig us o'r bron a gyhoeddwyd ganddo ar ei ben 0i hUD; ond y mae llawer Ct draetbodau o i eiddo, a'r rban fwyaf yn dra gwertlifayrr, wedi eu cyhoeddi yn yr Archceologia Canibrensis a cbyhoeddiadau eyfrifol ereill. Yn mysg y traethodau hyn, yr oedd ei bap- yran ar y "Trioedd Cymreig," mewn chw?,tterolyn Cymrefg, a'i draethawd ar ddorganfyddiai tybiedig o America gan y Tywysog Madog ab Owain Gwyn- edd, yn y flwyddyn 1170, a argraphwyd mewn mis- olyn Cymreigi yn meddn gwerth aeilldnol i'r efryd- ydd Cymreig. POHTRHYDFENDIGAID.— Cyuiialiwyd trangholiad yr wythnos ddiweddaf o flaen J. Rowlands, Yaw., ar gorph Jane Davlot,, gweddw, 49ain mlwydd oed, yr hon a gafvfyd yn farw yn ei gwely boreu ddydd Llun, y lOfed o'r mia hwn. Yr oedd y drangoedig wedi bod yn dioddef er's peth amser gan y parlyf, ond nid yn waeth nag arferol. Yr oeddyn byw gyra hen wraig o'r enw Rachel Oliver, yr bon a alwydyn mlaen fel tyst. Dywedai ei bod yn cotio iddo fod yn giarad a'r drangcedig yn ystod nos Sabbath, a'i bod wedi oyfodi o'i blaen, fel yr arferai wneyd, a chym- meryd ei boreubryd; a phan aeth i edrych am daiji tua dqg o'r gloch, hi a'i cafodd yn hollol farw, ond nid yn gwbl oer. Galwodd y oymmydogion i mewn a chafwyd ei bod wedi marw. Nid oedd ganddi sail i ammheii ond o farwolaeth natnriol y bu farw. Dychwelwyd rheithfarn o Farwolaeth o achosion natnriol." LLANILAR.— Cynnaliodd oyfriufa Glanadal ei chyfarfod cyhoeddus yn y lie hwn Loft Weiier, Ion- awr 22ain. Llywyddwyd gan y Parch. William Evans. Areitbiwyd gan y brndyr David Lloyd, R. Roberts, John Eiwards, David Jones, John James, Jenkin Evans, N. Evans, Edward Keen, David Davies, a'r chwaer Margaret Vaughan, Darllen. wyd pencillion gan y brawd William Davies; a chanwyd gan y brawd Rees'Williams, a'r ohwiorydd Sarah Lloyd, Mary Anne Davies, as ereill. Caf- wyd oyfarfod gwir dda, a hyderwn y bydd yr effeith. iau yn amlwg, Y mae y deml flodenog hon yn ar- ferol o gynnal cyfarfod gweddi dirwestcl bob chwartsr, yr hyn, yn ddiatamhou, sydd yn elfen bwysig yu ei llwyddiant; ao annogem holl demlau y wlad i'w fiefelycbu. Nid oes yma lawer o drai a llanw, ond rhaffau y gwaith yn cael eu cadw yn gymmedrol dyn-cariad at yr aehoi yn para yn ei rym,-ADALIAD. LLANWBTYD.— Addysg.—Jraddodwyd araeth hy- awdl a phwrpasol aryteatyn uchod nos Lmdivcdd- af, vn nfihapsl y Gelynos, Llanwrtyd, ganyrathryl- ith/ara'r ffraethbert Barch. J. R. Kilsby Jones" Annoaai yr 'ardalwyr i fabwysiadu trefn y Birming- ham League o gyfranu addysg mewn modd medrus, ac yn ei ddull arferol ei hun. Wedi crybwyll fod addysg mewn uwoh bri yn ein gwlad nag enoad, etto credai nad oedd y pwngc pwy8ig hwo yn oael y aylw a deilynsa yn y deyrnas hon; fal enghraiffc o hyn hbnat fod Prwssia a'r Albanyn mheh ynyWaen ar y deyrnas bon yn y pwngo hwn. Yr oedd yn hynod tddyddoroI pan yn ymdrin a chychwyniad adclysg yn Nghymru, yr hyn a wnaed trwy offeryn- ohaeth y Parohedigion Griffith Jones, Llanddowror, a'r anfarwol Thomas Charles, B. A., Bala. Cafwyd anerohladau pwrpanol hefyd gan y Parohedigion R. R. James, R. Evans, ao S. P. Edwards, o'r lie hwn. Wedi hyn, daethpwyd i'r pendtrfyniad fod canghen o'r gymdeithas nohod i gael el sefydlu yn ylIe hwn, a phenderfynwyd ar Bei jamin Jones, Yaw., Doly. ooed, yn gadeirydd. a'r Parch. R. Davies, yn ysgrif- enydd, a Mr. J. Jonee, D"lgoy, yn drysorydii y gymdeithas. Terfynwyd y oyfarfod trwy roddi y diolohiadau arferol i'r oadairyd4 a'r ateithydd.
[No title]
News
Cite
Share
Mynegir fod yn mryd y Uywodraett i ddyft4, t i pietur yn mlaen 1 btnnodi co»pwr oyhoedMiy>"
Y METHODISTIAID. I
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
Y METHODISTIAID. HENADURIAETH TREFALDWYN AC AMWYTHIG. CYMNALIWYD cyfarfod cbwnrtcrol yr Honaduriaeth uchod yn y Drefnowydd, Ionawr 14cg a'r ISfeii. Cadeirydd, Wr. David Jones Edgehold. Y cyfarfod chwarterol rie^af iV gynnal yn Tabeniacl, Ebrill laf a'r 2il. Arkolwyd Mr, John Tujue, Weston, gan y Parch. AV. Fonlkes, ar Ysbryrtona^tii y Boibj," a'r Parch. J. Jon«s, Coedwa, yar 11 Swyddau Crist, a rhoddwyd llJlOgaêth iddo lafurio yu ein raysg pa bryd bynag y gelwid am ei wasanaeth. Oedwyd yr adrortdiad o Gworn y pant hyd y cyfarfod ueeaf; ne hefyd capel newydd Burlton. Cafwyd adroddiad o Oymdeithasfa Cvoesoswallt. Etholwyrt y Parch. J. Grilliths, iloulston, yu archwiliwr Cronfa y Gwein- idogion, ac ail-etbolwyd ysgrifenydd a thrysorydd y Gront", y rh ii fydd liefyd yn uelodau o'r Cyfeisteddfod CvífrerHnoJ. Bu sylw ar ddirwest, yn ol penderfyniad y Gymdeitjia^fa. barth i'r cyhoeddiad misol y Treasury, mewn trefn i w wneya yn fw toilwng, ac er sierhau cylchrediad eangach iddn Y byddai yn ddymunol ymdrin ynddo a materion o ddyddoraoD cytrredinol, a hanesion llawnach o symraudiadau y cyfunllen. Khoddwyd adroddiad o'r casgliad diolchgarwch am y cyntnu- af. Casglwyd eTeni, er sicrhau addewid garcdig Sir. Davies, A.S., Llandinam, o lOOp., y swm anrhydedduf4i0242p, yrarian i'w rhanu fely canlyn; XlOp.Ji Coelway/atddiddyleday capeJ, 30p. i'r Amwythig, a'r gweduill at leihau dyled yr Wenauur- iaoth. Y naae y casgliad hwn eleni etto yn proti fod ysbrya haelioni yn parbau yn ein mysg. Penderfynwyd codi arian at hen ddyled y Goror ar Idg h nag a delie yn bresenriol, (Ie awdurdodwyd y Mri. James, Rowlands, Morgan, a Thomas, i arwyddo y 7iole of hand dros yr llcnaduriacth. Gan yr ofnid fod Iliaw. o'n ho¡wysi, swyddo^ion ac aelodau, yn ,1m b?c))- 0? gytla'r c)'farfdyuù H?twysi?, cafwyd ymdnnt.Mth maitH a brawdol ar y mater; ao oedwyd ystyriacth pelladi hyd y y atfod nesaf. Khanwyd taflen yr ystarlegan, gyda dymnnial ar iddyut gaol eu dyehwelyd yn ddioed at yr ysgnfenydd. toa dosbaith ysgolion rhan uchaf yr Jienadunaeth i'w ranu y ddau, ac i gad un cyfarfod blynyddol gydau gilydd. Li au brodyr i'w hordeinio i'w hnflm i'r cyfartod nosaf. I)cf- byciwyd y casgliadau at gronfa yr Henaduriaeth a r uym- deithas Genhadol. I'onnodwyd y Parch. H. Barrow Williams vn gaaglydd at y Gronfa Seisnig yn lie y Parch. D. ]iviins, M.A., Dolgellau. lthoddnyd arwydd cynlies o ddiolchgarwch i swyddogion y flwydciya ddiiveddat am eu llaiur it u ftyddlon- deb. Am banner awr wedi dog yr ail foren, cafwyd ey(arfoct ctdwysiK, pry(I yr oedd liiaws o uelodau pertkynol i'r gwahan- ol eowadau yn bresonuol. Eu "Adfywiad Crefyddol yn destyn ynidriiiiiietli ao yr ydoedd yn ddian yn un o r cytar- fodydd goreub, buom ei ioed:ynddo. (i weinyddwyd yn gylioedd- tis, gan y Parchn. W. Foulkes, H. Barrow Williams, Joseph .Tones, Menai Bridge, a Morris[Morgan, A berdar. Yr oedd y cyfarfod hwn o ran gwaith ae ysbryd yn un o'r thai goreu a fu genyrn; yr oedd y weinidogaeth yn syml a difnfol, y cyn- nulleidfaoedd yn fwy nag gwelwyd hwy ec's blyuyddocdd, a'r gwrandawiad yn dra astud. CYFARFOD MISOL DEllEU CEREDIGION. Cynnaliwyd v Cyfarfod Misol diweddaf yn Ceinewydci, Ionawr 13eg a'r 'l4eg, o dan lywyddiaethitf Parch. John Jones, Penmorfa. Rhoddwyd anni gaeth daer i'r hollcgiwysi lorphen casgliad Trefecca yn ddioedi; ac amlygwycl pryder mawr gpn rai o'r brodyr y bydd y casgliad yn annheilwng o honom lei sir; ac o blegid byny, cawsom ein ban nog, nid yn unig i dtilit cymmaint ag a addawyd, and i cliwyddo y casgliad, os yn bossibl. Darllenwyd llythyrau y Parchn. John Davies, Ner- ouis, a John Grilliths, Caernarfon, ac amlygwyd llawenydd mawr gan yr holl frawdoliaeth, am fod y sir yn debyg o gael mwynhau eu gweinidogaetb. Bu sylw ar arlioliad y blaenor- iaid yr hwn;oedd i fod yn chwarterol, mewn cyssyllt ad ar Cyfarfod Misol yn y gwabanol ddosbarthiadau, a phenderfyn- wyd ei fod o hyn allau i gad ci gynnal yn yr eglwysi lie yr etholir hwy.hyny yw pan dd,,twyei,farl'od i'r Ile. Gannadoes sicrwydd pa le sydd i gymmeryd Cyfarfod ialisol Mawrtli, rhoddwyd ar yr ysgrifenydd i ymgynghori a dau le yngbyicn byny. Enwyd y Parchn. John Jones, Cuiucwydd, a David Oliver, Twrgwyn, i fyned i Pensarn, ar yr achos o ddeivi3 blaenoriaid. Bti sylw ar achos capel Xenadd, a phondertyn- wyd sefyll at addewid Cyfarfod Misol Blaencefn, a rhoddwyd ar y trysorydd i dalu y ddyled. Awdurdodwyd y trysorydd hefyd i dalu Hog arian capel LIanbedr. Ymddwidanwyd am ddiffyg mawr y sir mewn talu y gyfran sydd yn ddyledus arni i drysorla y piegethwyr, a rhoddwyd ar Mr. James, Pentre mawr, i ysgriferu at y lleoedd sydd heb gasglu. Coffhawyd gyda galar dwys am farwolaeth y Parch. Daniel Davies, Aber- porth, ac am afiechyd y Parch. John Jones, Blaenanerch; a rhoddwyd ar yr ysgrifenydd i anfon arwydd o gydymdeimlatt y Cyfarfod Misol a theulu Mr. Davies yn eu galar, ac a Mr. Jonek,, yn oi gystudd. Ond, pan oedd y Cyfarfod Misol ar ei hanner, dyma genad 0Blaeiianerch wedi cyrhaeddyd gydar newydd praddaidd am farwolaeth Mr. Jones drachefn. Nid oes eisieu dyweyd i'r pregethau dilynol fod yn fwy tebyg i rai angladdol nag i bregethau Cyfarfod Misol, a bod y dorf oedd yn gwrandaw vn debycach i dorf mewn claddedigaeth yn eu galarwisgoedd nag i gynnulleidfa ar aclllysttron ereill. Mao tn debyg na fu y fath amgylchiad yn y sir hon o r blaen, wedi yr un rhyfedd hwnw pan fu farw y Parch. Ebenezer Morris, a'r Parch. David Evans, Abeiaeron, o fewn wythnos i'w gil- ydd, a rhan y gordowyd Cymru gan gaddug o dywyllwch, a hyny megys mown ii nprydnawn. Yr oodd y dclau olaf It fu farw yn nes y naill i'r llall-Mr. Davies yn tnarw boren ddydd LIun, it Mr. Jones boreu ddydd lau yr un wythnos. Hu" y dofir Cyfarfod Misol Coincwydd, yn lonawr, lb75, pan y eyhoeddwyd claddedigaeth dau o wemidogioii penaf y sir. Nid oes genym ond hyderu fod t( meddyliau o heddwch ac nid Biwed yn Mlierclien mawr y gwaith, pan yu ordeimo i hyn fod Cafodd y wlad ddiwyniad mawr mewn canlymad i farw- olaeth Rowlands, Llangeitliio, a dacth diwygiad mawr yn tuan ai, ol marwolaeth y ddau weinidog yn 1825. Felly y liyddo yn 1875. Penderfynwyd talu am reports y drysnrfa sirol'&c un banner gan y Oyfarfod Misol a'r hanner arall gan y fund sirol. Darllenodd.Mr. James, Pentremawr. ei gyfrif am gynnrychioliad yr holl egl.vys, yn y Cyfarfod Misol, trwy tr hvn y gwelwyd y gwahaniaetli mawr sydd yu jjheimlaciau iílaenoriaid tuag at y sefydiiad da hwn-rhal yn wir ofalus am dano, ac ereill yn ymylu ar fod yn hollol (Idiofal. lihoddwyd annogaeth i ddiwygiad y flwyddyn bon. renderfynwyd i'r cyfartod nesaf i foci yn AberporEh, Chwefror 10fed ar lleg. Pwngcyseiat fydd Zerh. xii. 10-14. Mri. Thomas Jones, Cnwcyfedwen, a Thomas Jenkins, Llangrunog i edrych dros lyfrau y Ue. Yr oedd eynlluu y cyfarfod hwn beth yn wahan- ol i'r cyffr«din, gan fod y seiat gyffreiimol y nos gyntaf ain b. yr hon oedd yn dra Uewyrchus. B'elly ui chafwyd ond y diwr- nod olaf i bregetliu, pryd y gweinyddwyd yn gylioeddus gan y Parchn. John Evans, Abermeurig; livan Pliillip, Oastell- newydd David Oliver, 'Iwrgwyn, a William Jones, Abcrteifl. Y dydd canlynol hefyd ymddiudanwyd a r tri brawd leuangc, Daniel Jones, Capel tfynnon D. H. Williams, Aberaeron, ac Evan Jones, Penrhiw, a derbyniwyd hwy yn aelodau o r Cyf- arfod Misol, ac yn bregethwyr y sir. CYFARFOD MISOL SIR DKEFALDWYN. CVNNAMWYD Cyfarfod Misol rhan uchaf y sir yn Llanidloes, Ioaawr y 14eg a r 15fed, 1875, o dan lywyddiaeth y Parch. Joseph Thomas, Carno. Cafwyd cyfarfod am lie, i rag- drefau erbyn y cyfarfod dau o'r gloch. Yn y cyfarfod hwn, enwyd y person an eanlynol yn bwyllgor ar ddau achos neill- duol, set Mr. T. Evans, Kin nant; Mri. E. Cleaton, 1. F. Roberts, ae R. Mills, Llanidloes; Mr. Jones, BMk, Dref- newydd; Mr. Meredith, M?ehyDtteth; F?rchu. Evan Jones, Trewytben; J. Williams, Llanbrynmair; D. How)aNds, Llangurig; Mr. John.Parry, Commaes; Mr. Thomas Owen, a diaconiaid y Graig a Ithydwen. Dechreuwyd y cyfarfod dau o'r gloch gan y Parch. E. Pric&, Croesoswalit j—■ 1. Cafwyd banes yr achos yn nosbaitli y Cyfarfod Misol; sef, Lanidloes, Cymraeg a Saesneg, Sychnant, Pare, Manledd, Nenadd, Deildre, a Llangurig. Tystiolaethid fod yr aehos yn Llan- idloes a gwedd pur lewyrchus arno, y gwrandaw yn lliosog, yn enwedig ar nos Sabbathau; y capel newydd eang yn llawn. Tipyn o esgeuluso boreu Sabbathau. Yr oedd yr Ysgol Sabbathol wedi cynnyddu ychydig yn ddiweddar. Yr oedd y eyfarfodydd gweddiau a gynnaliwyd yr wythnos gyntaf yn Ionawr yn hynod o liosog. Y mae yr eglwys yn parhau yn ei haelioni, casglwyd mwy at yr achos y Uynedd nag erioed o'r blaen. Yr oedd yr achos yn y manau ereill yn y dosbarth yn dal ei dir o ran y gwrandaw a'r Ysgol Sabbathol, os nad oedd llawer yn cael eu chwanegu at yr eglwysi. 2. Pasiwyd fod i'r Parch. D. Evans, Tyddyn, a Mr. Thomas Jones, Keuadd, gymmeryd gofal bugeiliol yr achos yn y Deildref am y flwyddyn hon. 3. Hysbyswyd fod Cylarfod Misol nasaf pen iuaf y sir i fod yn Nghroesoswallt, Chwefror y 18fed a'r 19eg, 1876, ac un y pen uchaf yn y Pennant, Mawrth y 18fed a'r 19eg. Mater seiat Cyfarfod Misol y Pennant fydd Esa. xx. 1-3. 4. Yn nesaf, cafwyd adroddiad y cenhadon fu yn Machynlleth, set y Parchn. Joseph Thomas a D. Williams, Mallwyd, a Mr. John Parry, Cemmaes, mewn cyssylltpl a gOr ieuange sydd yno yn ymgeisydd am y weinidogaeth. Hysbyswyd iddynt gael boddlonrwydd llawn yn y gwr ienangc, ae unfrydedd hollol yn yr eglwys am iddo gael mrned yn mlaen gyda'r gwaith pwysig y mae yn bwriadu ym- mmseeru Mdb. Pennodwyd y Parch. Joseph Thomas i'w ? fiAli M f?fioH neiUduoi yn Bghyfarfod Miaol k Pennant. 5 Fa?v?fud i'r Parch. ? Jones, TrewytheoaMr. EVan, MStatmiytedi'rDrefnewyMtgymmeryd IMs yr ee*ys r v™. mnewiiad bugail. 6. Derbyniwyd y casgliad cenhadol, '??nOtSmwtd thtma *tte steal i'r ub awm i'r dramor a'r 1 y canlynoi fr UMoM cweiniaid canlynol yn y sir-Taith Pantperthog. Forge, a Phen-y-groes, 15p.; Darowen, Gp.; Syohnant, 121'. 4" Go. 8 I Derbyniwyd papurau yr ordeinio or ond Did oedd neb wedi dyfod i fyny ft'r H.fon. Dowiawyd eleni etto y T'arch. D. Evans, yn ysgrifenyd, d y Cyfarloil jNl'SOI..). Gohir. '? ?),o??wJ yn y ?eintdogMt!i hyd QyhrM  y Pennant. M.wn perthynas i achos brawd o ddt?on, pendcf4 fynodd y pwyllgor ci adaol yn y sefyllfa yr oedd yr ymwelwyr fn yn yr eglwys lie y cartrefa ynddi (yn ystyned ei achos) wedi A ada.el. 10. Boreu yr ail ddydd, cafwyd sylwadau coffiiol am dilau o flaenoriaid oedd wedi marw yn ddiweJ<lar, sef Mr. Moses Hughes, o eglwys y Bont, LI:tnhrynmair, a Mr. Evan Williams, 0 oglwys Saesneg Machynlleth. Gwnaed svlwadau eynnhes am danynt gan y iliti-elin. Iiaac Williams, Llanbrvnmair, D. Williams, Machynlleth, » Mr. Richaid Owen, Machynlleth. it. Bu sylw ar y gonadwn a aufonwyd o Oymdeithasfa Croesoswalit; sef, "A ydyw yn briodol coddef rhai yn aelodau os byddant yn arfer jnynychu tafarnau 1 gyd':istoild ac yfeil gyda dyiiion me Idw. n hyd yn oed pe na byddent ond yn yted y. gymmedrol1" Ystyrid fodpregcthwyr a blacnoiiaid y rhan bon o'r sir bron yn ddieitbriad yn dair- wijstwyr gwresog: a os oedd rhai heb fod, gobeitbul y deuai y cyfryvv yn luan. Byddai hyny yn gam mawr tuftg at gaol ereill, yn aelodau a gwramiawyr, yn ddmvestwyr. Cafwyd syiwadau hefyd yn y seiat hon ar Yr adfywiad crefyddol. Pregethwyd yn ystod y cyfarfod gan y Parchn. W. Jones, Lianfair; N. U. Jones, Penrhyn; Joseph Thomas, Carno; D. Williams, Llanfyllin, a J. 0. Jones, B. A., Croesoswalit. CYFARFOD MISOL MON. CYNNMIWYU Cyfarfod Misol y hir hon ar yr lleg a'r t'?le(11 cyfisol, yn Aberlfraw, lie heb fod yn mhell o Bodorgan, gorsat y rheilffordd, ar ffordd Citergybi. Y mae yn Aberffraw gapel bardd a chynnulleldfa dlia. Dewiswyd y Parch. Joseph Jones, Menai Bridge, yn liywydd am y cliwe mis cyntaf yu y flwyddyn lion. Cafwyd adroddiad o sefyllfa yr achos yn y lie, ac adroddodd y blaenoriaid cu proiladau. Yndiolwyd ynghylch treuliad yr wythnos wediVian. Penderfynwyd fod y brawd Mr. Davirt Griffith, un o ddiaconiaid yr Aiicrifraw, i gymmoryd gofal yr achos yn Beula, a hyny o dan nawdd y Cyfarfod Misol. Avholwyd gwr ieuangc perthynol i eglwys Bethesda, Cemaes, ymgeisydd am y weinidogaeth, ar y 7fed o'r Actau, gan y Parch. Hugh Jones, JSeauinans) ac ar gyf- iawnliad gan y Parch. Robert Hughes, Uaerwen, a phender- fynwyd iddo gael pregethu gyda'l' gweinidogion am flwyddyn yn ol y rlieol. Kdrvclnvyd (Iros gyfrifon Dublin. Pender- fynwyd fod y Cyfarfod Misol nesaf i fod yn Jerusalem, Mynydd Mechell, ar y 15fed a'r ICeg o fis Mawrth. Cafwyd sylw ar achos y gwtr ieuaingc sydd yn Atbrofa y Bala, a phenderfynwyd eu cynnorthwyo. Darllenwyd llythyr oddi wrth Dr. William Roberts, America,, yn hysbysu fod dyled droin ar y'capel lie y mae efe yn gweinidogaethu, a bod y panic sydd yn y wlad yn peri i'r capel fod mewn perygl o gael ei werthu, ac erfyniai y Dr. am gynnorthwy y Monwysion, a phasiwyd fod casgliad i'w wneyd yn mis Mai. Cafwyd sylw ar ordeinio, a disgwylir cael llais yr eglwysi ar hyn y Cyfarfod Misol nesaf; sef, a fydd ordeinio eleni ai na fydd. Pender- fynwyd anfon llythyr at Mrs. Price, Cafnan, i ddadgan cyd- ymdeimlad y Cyfarfod Misol a hi yn ei phrofedlgacth km, ond oedwyd gwneyd syiwadau ar y diweddar anwyl Mr. Price hyd y Cyfarfod Misol nesaf. Pregethodd y Parchn. Griffith Roberts, Elim; John 11. Hughes, Brynteg; Joseph Jones, Blenai Britlge; Ilugh Jones, Llanerchymedd; David Roberts, (Jwalchnnti; Kbenezer Davies, Llanerchymedd; Simon A. Fraser, Lliiifair; a i.obert Hughes, Gaerwen. I CYFARFOD MISOL SIR GAERFYKDDIN. CYNNALIWYD Cyfarfod Misol lonawr y sir hon yn Bethel, Pembre, ar y 13eg a'r 14eg. Llywyddwyd gan y Parch. Daniel Morgans, Llamlilo. Ymddiddanwyd a'r blaenoriaid, pedwar mewn rhifedi, Yr oedd dau o honynt, sef y Mri. Thomas Griffiths a James Griffiths, heb eu derbyn yn aelodau o'r Cyfarfod Misol. Wedi eu holi am eu syniadau am athrawiaeth yr efengy), ynghyd &'u profiad, cawsant eu derbyn yn ol y drefn arferol. Enwyd y Parch, W. Jones, Tontarddulais, a illr. Griffith Vaughan, Hendre, i fyned i Brynaman, i gael llais yr eglwys yn newiaiad bugail. Enwyd personau i fod yn ymddiriedolwyr ar dir mynwent newydd capel Bethel, Pembrey. Penderfynwyd i bob cyforfod dos- barth yn y sir enwi dau gynnrychiolwyr i fyned i gyfar- fod y trysorydd a'r ysgrifenydd yn Ngbaerfyrddin, am ddeg o'r gloch boreu ddydd cyntaf Cyfarfod Misol Mawrth, er cymmeryd i ystyriaeth sefyllfa arianol y fund fisol. Ceir gwybod etto trwy gyfrwng y FANER a'r Goleuad ar ba ddyddiau yn y iiiis y cynnelir Cyfar- fod Misol Caerfyrddin. Cafnryd hanes yr achos yn y Ue. Ffyddlondeb gyda chrefydd fu dan sylw yn y seiat gyffredinol. Cafwyd cyfarfod buddiol. Pregeth- wyd y noson gyntaf yn Bethel gan y Parchn. Robert Salmon, Llansadwrn; Daniel Morgans, Llandilo. Yrun amser yn Burry Port, T. Phillips, Caio O. Edwards, B.A., Llanelli. Tranoeth, W. D. Williams, T. lob R. Simpson, W. Jones, Pontarddulais. Ac am chwech y noson olaf, cynnaliwyd cyfarfod er sefydlu y Parch. W. D. Jenkins, Llanelli, yn fugail ar yr eglwys hon. Cym- merodd amryw frodyr ran yn y cyfarfod hwn, ond yn fwyaf neillduol gan y Parchn. T. James, M. A., a John Evans, Llanelli. Yr oedd yn gyfarfod gwir adloniadol.1 -1'. J. CYFARFOD MISOL SIR DDINBYCET. CYNNALIWYD y Cyfarfod Miaol hwn yn Rhyd-y-cilgwyn, lonawr 21ain, a'r 22ain.JLlywydd, y Parch. J. Poulkes, Rhutbyn. DarUenwyd cyfnodau y tfyfarfod o'r blaen. Penderfynwyd fod elw y Drusorfa i'w ranu yn gyfartal rhwng y casgliad at y fugeiliaeth, a'r lleoedd gweiniaid. Pennodwyd y Cyfarfodydd Misol canlynol i dderhyn a neillduo blaenoriaid y flwyddyn hon Conwy, Chwef- ror; Bontuchel, Gorphenaf; Trefnant, Hydref. Pen- nodwyd Sir. P. Roberts, Llanelwy, i ysgrifenu anerch- iad gyda,'r adroddiad C'nliadol. Ail ddewiswyd y Parch. L. Ellis, Rhuddlan, i fod yn aelod o Gyfeistedd fod Gweithiol y Gymdeithas Genhadol Gartrefol, Pen. nodwyd y Mri. O. Thoiuas, liliyl, a J. T. Jones, Llan- ddulas, i auditio cyfrifon yr achos Saesneg yn Nghol- wyn. Dymunwyd ar y Parch. R. Owen, Gwaenynog, a Mr. R. Parry, Dinbych, i fyned i Nantglyn mor ami ag y gallant i gynnorthwyo gyda chynnal cyfarfodydd eg- lwysig. Dymunwyd cael gohirio adeg auditio cyfrifon y gwahanol gasgliadau. Dymunir ar i swyddogion y gwahanol gasgliadau ddyfod a'u cyfrifon i gyfarfod yr archwilwyr i vestry-room Capel Mawr Dinbyeh, erbyn un o'r gloch y diwrnod uchod. Penuodwyd y Parch. J. Roberts, Dinbyeh, i holi y brodyr sydd wedi eu dewis yn flaenoriaid yn y Cyfarfod Misol nesaf am eu gwybodaeth, a'r Parch. J. Williams, Rhyl, i roddi eyf- archiad iddynt ar eu neillduad. Hysbyswyd mai mater yr arholiad fydd-Pei-son Crist (t'i wait/t. Rhodd- wyd caniatad i eglwys Tan-y-fron i adeiladu vestry room, wrth dalcen eu capel. Pennodwyd y Parch. Evan Jones, Pentre eelyn, a Mr. R. Jones, PwJlnaid, i fyned i Ruthyn i gynnorthwyo yr eglwys yno i ddewis rliagor o flaenoriaid. Pennodwyd y Piti chii. R. Owen, Gwaen- ynog, a B. Hughes, Llanelwy, i fyned i Ddinbych i ym- ddiddan it gwr ieuangc sydd yno yn ymgeisydd am y weinidogaeth, ac i gael llais yr eglwys gyda gohvg arno ef. Bu sylw ar amryw bcthau yn Nghylchlythyr y Oymdeithasfa ddiweddaf—yn mhlith pethau ereill, y priodoldeb o beidio goddef yn aelodau egiwysig y rhai a fyddant yn yfed mewn tafarndai, ac yn eistedd gyda'r meddwon. Gohiriwyd y mater yna i gael sylw arno etto yn y Cyfarfod Misol nesaf. PeBnodwyd Mr. Foulkes, Plas Meifod, Henllan, i fod yn arehwiliwr cyf- rifon sirol Trysorfa y Gweinidogion, ynol y rheol. Ail ddewiswyd trysorydd ac ysgrifenydd y drysorfa hon. Gadawyd y cynnygion o barth i gynhrychiolaeth gymmanfaol i fod dan ystyriaeth hyd y Oyfarfod Misol nesaf. Darllenwyd cyhoeddiad i'r Parch. D. Williams, Portdinorwig, trwy y sir, ar ran yr achosion Saesneg. Hysbyswyd y cynnelir y Cyfarfod Misol nesaf yn Nghonwy, Mawrth laf a'r 2il; a'r un dilynol yn Mhentre Llanrhaiadr, Ebrill laf a'r 2il. Galwyd sylw at ein brodyr oedd yn absennol o herwydd afiechyd; sef, y Mri. Evans, Llansantffraid; Hughec, Groes; ac loan Jones, Hhuthyn. Yr oedd yn llawenydd genym ddeall eu bod yn gwellhau; a phenderfynwyd fod llythyr yn cael ei anfon at bob un o honynt i ddadgan cydym- deimlad y Cyfarfod Misol a hwy yn eu cystudd trwm. Cyttunwyd a'r cynnygion canlynol gyda golwg ar yr ymweliad eKlwysig:— • I. "Folyr ymwaliad i'w wneyd, hyd y byddo modd yn mis Chwefror, ac i fod yn 4W & f gyda. y i :;?ddg"Qu ea RP4&14 A4 b??m, a ?[?  ?o? M 31 2. Fod y materion canlynol i tod yn destynau yr ymweliail gy'da'r swyddogion;—1. Ymofyn am sefyllf, yr achos yny lie. megys y cyfarfodydd egiwysig, y oyf. arfodydrl gweddïo, y gynnulleidfa, a r Ysgol Sabbathol, A oes darpiriaeth at addysgu lild yr eglwys, yn enwei ig gyda gølwg ar eu derbyn at fwrdd yr Arglwydd. 9 A oes oydweithrediarl yn mysg y swyddogion, ac a ydy„j yn rhanu y gwaith rhyngddynt, ac nid fod yr un un yn cadw amryw bothau yn ei law ei hun. 3. A oesynigaij trwy ryw foddion, i fagu a ciiryfliau gwoithgarwch yn yr eglwysi; mOAYs rhoddi gwaith i rai nad ydynt etto wedi eu dewi.s yn swyddogion, ac yn arbenig annog jeR. engctid yr eglwysi i fod yn utudd a p*iarod i wneyd pob peth a geisir ganddynt gydag achos ein Gwaredwr ben. digodig. 4. Ymofyn oes neb yn yr eglwys a. cliyra. mhwysder ynddynt i'w galw i'r swyddogaeth, ac y bydd- ai eu gwasanaetli yn ddefnyddiol a chymmeradwy, Ymofyn a ydyw y caBgliadau yn cael eu gwneyd yngyj. son, ac yn eu hadeg, ac annog i gydweithrediad gyda hyn." 3. Fod y materion canlynol i fod yn destynau ym. driniaeth yn y cyfarfodjuld cglwysig:-l. Annog i gyi. sondeb, prydtondeb, a phob gweddeidd-dra yn yr ymar. feriad o foddion ac ordinhadau yr efengyl. 2. Annog i gydymdrech adnowyddol mewn llafurio a chyfranu tnag at helaethu ao eangu ein terfynau. 3. Annog i ymdrech adnewyddol o blaid dirwest a sobrwydd, a galw sylw at benderfyniad y Gymdeithasfa ddiweddaf ar hyn, ar priodoldeb o beidio goddef yn aelodau eglwysig y rhai a fyddont yn ymyfed mewn tafarndai, ac yn eistedll gyda y meddwon. 4. Annog i ffyddlondeb gyda chrefydd douluaidd, a'r fantais sydd mewn galw y rhai ieuaingc i gymmeryd rhan yn yr addoliadteuluaidder euparotoi at gylchoedd mwy cyhoeddus. 5. Annog i we,ldïu tacrion am ymweliad grasol Duw trwy ei Ysbryd an gwlad ninnau." 4. Fod yr ymweliad i fod yn ddosbarthiadol. ren. nodwyd y brodyr canlynol i fod yn ymwelwyr:— 1, Dosbarth Dinbyeh, y Parchn. E. EVAns, Cotton Hall; B. Hughes, Llanelwy; Mri. Roberts, Foxhall; a Parry, Dinbyeh. 2. Dosbarth Llanrwst, y Parchn. W. 11. Jones, Llanrwst; J. Williams, Mri. J. Roberts, Coed. gwydr, ac H. Hughes, Llanrwst. 3. Dosbarth Conwy, y Parch. T. Davies. Llandudno, a Mr. W. G. Williams, Llansantffraid. 4. Dosbarth Abergele, y Parch. R. Owen Rhyl; L. Ellis, Rhuddlan Mri. Roberts, Tanrallt a Robert-, Llanelwy. 5. Dosbarth Llansannan, Parchn, R. Roberts, Abergele; R. Owen, Gwaenynog; Mri, R. Roberts, Caregfynydd, a W. Williams, Gwytherin, 6. Dosbarth Rhuthyn, y Parch, J. Foulkes, Rhuthyn; Mri. R. Jones, Pwlinaid, a Humphreys, Tý- brith. Ya y oyfarfodydd cyhoeddus, pregethodd y Parchn. L, Ellis, Rhuddlan; J. Williams, Rhyl; R. Jones, Llan. nefydd; T. Gray, Rhyl; T. Davies, Llandudno; B. Hughes, Llanelwy R. Owen, Gwaenynog, ao K, Evans, Cotton Hall. I CYFARFOD MISOL ABERGWAEN. CYNNALIWYD y Cvfarfod Misol uchod ar y 5ed a'r 6eJ o'r mis hwn. Cadeirydd, John Phillips, Yaw., South. field. Can fod y Cyfarfcd Misol hwn yn disgyn ar ddechreu y flwyddyn, y mae yn gyfleus i ymdrin fi holl faterion arianol y sir, a llawer o bethau ereill. Amyrhes. wmhwn, ni chynnelir yr un seiat gyffredinol fely gwneir mewn lleoedd ereill. Nis gallwn lai nag ystyried hyn yn gelled fawr i'r eglwys yn y Ile hwn; pe buasent ar y cyfan yn ymwybodol o hyny. Nid ymddiddenir chwaith &'r blaenoriaid am eu profiadau, yr hyn sydd i'r cyfryw yn golled bersonol fawr. Nid ydyw y naill ddilfyg net y llall un amser yn tueddu at lwyddiant gwir grefydd. Ond y mae amgylchiadau yr achos yn y sir yn rhwystr i fuddioldeb Ileol y Cyfarfod Misol i gael ei sylwcddoli, oddi eithr drwy y pregethu yn nnig. Dechreuwyd ar weithrediadau y cyfarfod dydd Mawrth am ddau or glocli. Nodwyd y Parch. John Mendus, a Mr. Davies, Roson, i edrych dros gyfrifon y lie. Nodwyd fod y Cyfarfod Misol nesaf i fod yn Pembroke Dock, Chwef- ror 3ydd a'r 4ydd. Y mater i fod dan sylw ynfy seiat fydd 1 Timotkeus iv. 8-"Duwioldeb sydd fuddiol i bob peth," &c. Penderfynwyd fod wyth bunt i gad eu cyfranu o drysorfa yr eglwysi gweiniaid, a r sweddill o drysorfa y sir, tuag at dalu llog dyled Millin Cross. Darllenwyd a chadarnhawyd cofnodau y Cyfar- fod Misol blaenorol, yr hwn a gynnaliwyd yn !}"• Ddewi. Cafwyd hanes cysurus o ausawdd yr achos yn y He. Rhoddai y Cyfarfod Misol yr annogaeth daeraf i'r eg' Iwys yn y lie i symmud yn mlaen gyda'r fugeiliaeth. Nodwyd y Parch. James Harries, a Mr. Morgans,JTref- draeth i arohwilio cyfrifon y drysorfa. [Gorfu i'n go- hebydd fyned o'r cyfarfod cyn gorphen y gweithrediad- au. — G OL.
ICEFNMAWR.I
News
Cite
Share
I CEFNMAWR. I I Cynglierdd.—Cynnaliodd Eos Maelor ei fudd gyng herdd blynyddol yn y Tabernacl, nos Fawrth, y cyfisol. Cynnorthwyid ef gan Miss Cordelia Edwards, o Goleg Aberystwyth, Mrs. Bryon, a Mri. O. J. ltow. lands, o Liverpool; Thomas Davies, Maurice Evans, ac ereill. Cafwyd yn gyntaf anerchiad gan y Cadeirydd, y Parch. W. Edwards, a gwnaeth amryw sylwadail rhagorol a phwrpasol. Wedi hyny, galwodd ar barti o'r Cefn i ganu Glee, methodd Glee Party rhagorol Klios- llanerchrugog a dyfod i wasanaethu y tro hwn, yr hyn a barodd siomedigaeth i'r gynnulleidfa. CanasanJ J "Carnovale." Y darnau ereill a ganwyd oeddynt Yr Ehedydd (PencerddAmeiica). "Bid me discourse (Bishop), gan Miss Edwards. Cafodd ail alwad biffd- frydig y ddau dro, ai chanodd Yr Eneth Ddall (Pen- •erdd), a Beddgelert, yn ysblenydd. Canodd" Gipsy Countess gyda'r Eos, nes creu banllef o encdr. The death of Nelson," gan yr Eos. Hefyd canodd y deuawd "Love and War," gyda Mr Rowlands, a gorfu iddynt ail ganu. Cafodd Mr. Rowlands ganmoliaeth uchel am ei ddatganiad o The Wolf. Tan. -Nos Fercher diweddaf, cafodd trigolion yr ardal hon eu cyffroi yn fawr o herwydd fod y Plaskyn- aston Foundry, ar dan. 0 ddeutu naw o'r gloch, yr oedd y tin yn lliamio drwy y to cyn bod undyn wedi ei gan" fod, ac wedi gwneyd cryn lawer o ddinystr. Cyn pen ychydig funydau wed'yn, yr oedd yno gannoedd lawer o bobl yn y lie, ac yr oedd y rhan fwyaf o'r gweitliwyr yn byw yn ymyl y lie; ac felly, lhwng y ;gweithwyr ac ugeiidau o bobl ereill yn eu cynnorthwyo, llwyddasant i ddiffodd y tan mewn ychydig amser. Cyfrifir fod Y golled o ddentu cant a hanner o bunnau i'r perchenog, sef Mr. W. Hughes. Credwn na bydd pobl y Cefnmar ddim ar ol yn ei gynnorthwyo yn ei drallod. Fe oto" ar y dechreu y byddai i'r holl le fyned ar d&n er gwaea- af pob ymdrecb, end. drwy fod y gweithwyr yn lleùgyf. lym eu meddwl, llwyddwyd drwy dori y to i lawr; it d" gwyddodd fod llyn o ddwfr yn ymyl, & digonedd 0 ddwfr i'w gael. Y mae yn dda genym hysbysu fod dynion i gyd yn medru gweithio yr un fath a phe bal dim wedi cymmeryd Ile.-Heit Gc),ddo?-.
[No title]
News
Cite
Share
Y dydd o'r blaen, derbyniodd yr hen Crenhincs dùryg. ion us, Isabella o Yspaen, fendith y pab. Drwy orlifiad pwll glu y Dywysoges Frenhinol yn Nghoedwig Dean, y mae dau gant o ddynion wedi eU taflu allan o waith. Mr. W. A. Darbishire sydd wedi ei ethol yn JIIII': ydd Cymdeithas Ryddfrydig sir Gaernarfon, fel oJ. ynydd Mr. Hugh Pugh, tymmor yr hwn oedd we J I oirtvyn i derfyniad; a Mr. Edward Breese, o Bw' madog, yn is-lywydd. Nos Sadwrn y Nadolig, eiateddai tad a mab i gyd: yfed ta yn Llundaiu, pryd y daeth dya a dynes I mewn, ao yn y fan dechreuasant ytooeod ardynt, go, niweidio y mab mor dost fel y bu farw. wyd y Aday;-mm a'1 mab-i larabar ddyaa r wm diweddat