Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
Hide Articles List
9 articles on this Page
MR. GLADSTONE --ADREF.
News
Cite
Share
MR. GLADSTONE ADREF. Y MAE gohebydd o Benarlag yn ysgrifenu i'r Wrex- ham Guardian am ddydd Sadwrn diweddaf, ar Mr. Gladstone adref, fel y canlyn:— "Y mae llawer wedi ei ddyweyd a'i yagrifenu yn ddiweddar ynghylch y Gwir Anrhydeddua W. E. Gladstone, o berthynas i'w gynnyrohion llenyddol diweddar, ei waith yn ymddiawyddo o arweinydd- iaeth y blaid Ryddfrydig, a pha gwrs gwleidyddol y mae yn debyg o gymmeryd rhag Haw. Y mae eich darllenwyr wedi clywed fod y boneddwr an- rhydeddua wedi gwneyd i ffwrdd a phrydlea ei dJ yn Llondain; ao iddo adael y brifddiDas ddydd Gwener diweddaf. Cyrhaeddodd Mr. Gladstone i Benarlag ddydd Sadwrn; ae mewn modd mor dawel fel nad oedd nemawr iawn o breawylwyr y pentref yn gwybod dim am ei ddyfodiad ar y pryd. Aeth y boneddwr anrhydeddua i'r eglwys ddydd Sul, ae yr oedd pawb yn tybied ei fod yn edrych yn lied wael. Nid ydyw blynyddoedd wedi tueddu i chwanegu dim at ysgafnder eamrau gwisgi a pher- son syth y Oyn-brif Weinidog; y mae yn gwargamu ychydig—nid llawer, yn ddiau, ond i an nad oedd wedi gweled y boneddwr anrhydeddus er's deng mlynedd, wrth wneyd cymmhariaeth A'r peth yr oedd y pryd hwnw, y mae i'w ganfod yn amlwg. Y mae Mr. Gladstone yn godwr boreu, ao y mae yn myned o gwmpaa yr hyn fydd ganddo i'w wneyd yn hynod o drefnus; ao felly, y mae yn gallu myned trwy gryn lawer o waith neu bleser, nea y ddau, a hyny mewn modd eysurus iawn. Y mae pobl sir Fflint, hyny ydyw, y mae nifer mawr o honynt, yn credn md yw y blaid Ryddfrydig wedi ymddwyn yn garedig tuag at Mr. Gladstone, y rhai a wasan aethodd efe am dymmor mor faitb, ao fel y tybiant hwy, mor dda; ao y maent yn ei ganmawl am ym. ddiswyddo o'r arweinyddiaeth. l'crchir a cherir y boneddwr aurhydeddus yn fawr gau ei gymmydog ion, ac y mae yntau yn hoff o ymddiddan yn awr ac eilwaitk a gweithwyr y lie. Hyny o ymarferiad eorphorol a gymmera, y mae yn etol, ei gyfyngu yn gyffredin o fewn y grounds sydd yn amgylchu y Castell-er fod ei etifeddiaeth yn ei alluogi i faroh- ogaeth am ryw ddeuddeng awr dros ei dir ei hun yn sir Fftint. Y mae tua hanner dwsin o lofeydd ar yr etifeddiaeth, a phob un yn dwya eIw da iddo; ao yn ystod y pythefnoa diweddaf, cyfodwyd tua 1,400 mwy o dynelli nag arferol yn nglofa y Pre- mier. Yr hyn a gyfodir ar gyfartaledd bob dydd o r pwll hwn ydyw tri chant a banner o dynelli. Ao y mae y gwaith hwn a'r gweithiau ereill yn llesol iawn i'r gymmydogaeth, yn gystal ag i berchenog yr etifeddiaeth. Mynegir yn MhenarIâg fod yr etifeddiaeth a adawyd yn adiweddar i Mr. Glad- stone yn werth 15,000p. yn y flwyddyn, a bod y boneddwr anrhydeddus a'i oruchwyliwr yn debyg o wneyd eyfnewidiadau, trwy ba rai y disgwylir y bydd i'w gwerth chwanegu o 3,000p. i 4,000p. yn y flwyddyn. Y mae Mr. Gladstone yn ymgadw yn hynod o neillduedig o fewn muriau y Castell, ond yn achlyaurol y mae yn gwncyd ei ymddangosiad mewn cyngherddau, darlithiau, &o., a roddir yn narUenfa PenarUg; ao y mae rhai o aelodau ei deulu yn cynnorthwyo ynddynt yn awr ao eilwaith, as yn cael eu mawr hoffi gan bobl yr ardal. Y mae pawb yn y gymmydogaeth hon yn mawr obeithio y bydd i Mr. Gladstone gael byw yu hir i fwynhau yr anrhydedd a'r cyfoeth y mae wedi eu hennill mor deilwng, ac y bydd i fiynyddoedd olaf ei fywyd gaol eu trenlio yn mhell oddi wrth gyffroadau a gofalon y Wladwriaeth a chyfrifoldeb gwleidyddol."
MANION 0 LEYN.I
News
Cite
Share
MANION 0 LEYN. HYNODEXVYDD swyddogion Cymdeithas Gyfeillgar Sarnfeilldyrn ar hyn o bryd, yw eu craffder, o blegid darllenasom iddynt, ar ol bod yn oiaiawa yn helaeth ar draul eu meddyg enwog, dreulio gweddill y eyfarfod trwy "ganu au areiihio am rinweddau rhoddwr y wledd." Daiawn, onid e. Wedi myned o honynt trwy y gorihwyl pwyaioaf, tro doniol yd- oedd dewis testyn y gollid ei ddihysbyddu mewn ychydig funydau. Pan yr ydys yn canfod rhyw fath o fywiogrwydd yn mblith y blaid Geidwadol i geiaioadgyfnerthueu byddinoedd, yr ydym ya ngrym augerddoldeb teimlad dros ryddid ein gwlad yn dymuno gofyn yn ddifrifol i ddyngarwyr Arfon-Pa le y mae y Cym- deithaaau Rbydrifrydig? Pol le mae'r adran flodeuog a ffurfiwyd yn Nefyn ? A ydyw gwyut amser wedi ei gwywo, tybed. Gwyliwch hepiau, gyfeillion, ac i'r waedd etholiadol ymdori droa ein gu lad, ao i chwi. thau, yn ngbanol y oythrafl, gfioi eich bunain yn brin o olew rbagbproboad, ac yna y bydd i'web golli y cyfleusdra i allu ymgodi o Lionooh i sefyllfa uwch law bod yn ddarostyngedig i dla's a gormes auniodd. efol ein gelynion. Nid yu fuan yr aaghofir yr effeithiau trydanol a gynnyrchodd pregethu Crist yn Dghyfarlod blyn- yddol yr Aanibycwyr yn Morfa Nefyn yr wythnos ddiweddaf. Y traddodwyr eleni oeddynt y Parehn. HugM), Abersocb; Kobert), Abereroh; Probert, Porthmadog; ae Evans, (Jaeruarfou. Deallwn i gasgliad gpel ei wnoyd yn y cyrrfodydd tuag at ddi- ddyledu'r addoldy hardd sydd yn y lie, ao iddo gyrhaedd y swm o 24p. Y me clod nid Bychan yn ddyledua i'r gweinidog-y Parch. E. Jamea—am ei ymdrech diflmo i gael ty Diuw yn ddi-ddyled. Gwarth ar yr efecgyl ydyw difaterwoh rhai ardat- oedd yn ngwyneb caunoedd o ddyled capelyddol. Ffeithiau a brofaut fod y llanw Temlyddol yn all gyfodi yn Mhwllholi. Y brodyr a gipiasapt yr wythnos o'r blaen bump ar hugain rhag syrtbio o honynt i lyngolyn dinystriol 110 otnadwy y meddwyn. Y diwygiad yn Nefya ydyw testyn ymddiddan crefyddwyr Lleyn y dyddial1 hyn. Y Nefyniaid a ddeohreuusant ileimlo o. dan ddylanwad y gawod yn yatod yr wythnos we-ldio; a dywenydd genym ddeall mai parhau i ymdyru i gymmundeb y gwa- hanol enwadau, ao o dan faner Iøu" y mae coll- edigiun y dref forwrol.—Maniwr.
[No title]
News
Cite
Share
G Y mae Afc. Gladstone, mewn llythyr at Iarll pf&nTille yn liyabyan et fod ya choddi arw«inydd- weth y blaid ltddfrydig I fyny.
! LLANBEDR PONTSTEPHAN. I
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
LLANBEDR PONTSTEPHAN. DYDD SADWRK, 16ejr. Bwrdd y r/warcheidwaid. -Darf a i'r bwrdd hwn [ yoigyfarfod ar y dydd uchod, pryd yr oedd yn wyddfodol Mr. William Jones, Llwrngroes, cadeir- ydd; Dr. Llewelyn; T, H. li. Hughes, Yaw., ex- officio; Mri. Thomas Morgans, JJavld Jenkins, .James Edwafds, John Lewis, John Griffiths, David Rees, John Davies, Thomas Williams, John Jenkins, David Evans; Davies, meddyg, LIanybyher; Jones a Parry, relieving officers; a Mr. David Lloyd, yagrif- enydd. Wedi edryeh i ansawdd y gwabanol blwyfi yn yr undeb, csfwyd fod y swm o 132p. 13s. 6c. wadi eu talta i'r tlodion gan y ddau swyddog er y cyfarfod blaenorol. Derbyniwyd archebion oddi wrth amryw o honynt am godiad yn eu til wyth- nosol. Caoiatawyd eu cais i rai o honynt. Darlleo- wyd yr ohebiaeth ganlyool gan y cadeirydd LOCAL GOVERNMENT BOARD, "WHITE HALL, Ionawr 5edt 1875. Syr, Yr ydwyf wedi cael fy nghyfarwyddo gan y Local Government Board i drosglwyddo i chwi, er hysbysu i Warch- eidwaid Un deb Llanbedr, gopi o lythyr, pa un a ddarfn iddynt dderbyn oddi wrth John Jones, yn cwyno et fod wedi cael ei alw i gyfranu tuag at gynnaliaeth ei fam, ynghyd ft chopi o attebiad y bwrdd. Ydwyf Syr, Eich ufudd was, H. FLEMINIJ. Mlt. D. LLOYD, Ysgrifenydd y Gwaroheidwaid, Undeb Llanbedr. PAIIKAM OAKFORD, HER ABEEAERON. Bhagfyr 27nin, 1S74. ¡ Foneddigion,-Dymunaf o!odat cieh ystyriaeth yr hyffordd- iadau amgauedig, pa rai a rydd eglurdeb o'r achos fy mod yn ysgrifenu atoch, ac hefyd i wneuthur y dadganiad canlynol o ffeithiau perthynasoi i'r mater. 1. Yr ydwyf yn weithiwr amaethyddol, yn ennill chwe swlit yn yr wythnos. 2. Y mae genyf wraig a thri o blant; y mae y wraig a.c un o'r plant yn ymddibynu arnaf am eu cynnaliaeth. 3. Yr ydwyf yn dal tri erw o dir, y gwaethaf yn y sir, am ba rai, ynghyd & thy adfeiliedig, yr ydwyf yn talu yn flynydd- ol lp. 108. 4. Nid ydyw y tir dywededig yn ddigon i gadw un fuweh. Y mae genyf i dalu allan o'm hennillion bob blwyddyn yn extra cr cadw fy muweh. 5. Y mae fy iechyd wedi bod y fath am flynyddau fel nad ydwyf wedi bod yn aliuog i weithio y flwyddyn yn gron (round), a phob dydd y byddaf yn golli yn achosi gostyng- iad yn fy ennillion. 6. Yr ydwyf yn barod wedi colli tri diwrnod o'm gwaith, yn yr achos hwn, wrth fyned i Llanbedr, y pellder o dair milldir ar ddeg. Y tro cyntaf yr oedd fy siwrne yn ofer, gan nad oedd y notice yn enwi yr un diwrnod i mi i attendio. Yr ail dro myned at Fwrdd y Gwarcheidwaid. A'r trydydd tro i'r Petty Sessions :-a phob tro yn rhoddi eglurhad iddynt o'm hamgylchiadau. 7. Y mae y tri dydd a gollwyd, ynghyd a'r treuliau teithio, ao liefydly pedwar swllt ar ddeg, yn cyrhaedd mwy na'in hennillion am dair wythnos. 8. Tynu wyih ceiniog yr wythnos allan o'm hennillion, a'u gostynga i rywbeth fel deg ceiniog y dydd. xu awr, y cwestiwn y nymunat yn ostyngeaig el osoa ger eich bron ydyw, A ydwyf yn rhwym i gynnal fy mam dlawd yn ei henaint allan o'r hyn sydd yn barod yn annigonol i fy nheulu fy hun ? Ydwyf, foneddigion, Eich gostyngedig was, JOHN JONES. At Y Local Government Board. LOCAL GOVERNMENT BOARD, WHITE HALL, Ionawr bed, 1875. John Jones,—Y mae y Board wedi dymuno arnaf i'eh hys- bysu eu bod yn cyduabod derbyniad eich llythyr, dyddiedig 27ain o Ragfyr, 1874, yn cytmwys achwyniad eich bod wedi cael eich galw i gyfranu tuag at gynnal eich mam, ac hefyd yr order a wnaed gan yr ynadoli arnoch yn yr aehos. Dymuna y Bwrdd ddyweyd ei bod yn ymddangos iddynt fod yr ynadon wedi talu pob ystvriaeth ir inater, ac wedi gwneuthur order yn ol hyny. Nid oes gan y Bwrdd yr un awdurdod i ymyryd yn yc achos. Dychwelir i chwi y papurau amgauedig yn eich llythyr. H. FLEMING. Ni wnaed un sylw peltech o bono. Da iawn osdd gan y gwarcheidwaid weled Mr. Hughes yn cym- maryii ei le ar y bwrdd yn rhinwedd ei swydd fel ynad. Yr oedd wedi qualifio ei hun ya y llys chwarterol diweddat YE. Aberaeron. Gobeithiwn y eaiff hir oes i fod yn ddefayddiol, ac i lanw y bylch- au awnsethpwyd trwy farwolaeth ei dadeu a'i dad. Y mae hen deuluoedd y Neuaddfawr a'r Castelldu er'a cenedlaethau wedi bod yn barchus ac yn boblog- aidd iawn. Gohebydd.
Y BRIFYSGOL I GYMRU.
News
Cite
Share
Y BRIFYSGOL I GYMRU. YR wythnos ddiweddaf, cynnaliwyd cyfrea o gyfarfodydd tra phwysig mewn cyssylltiad &'r sefydliad uchod yny Colegdy. Prydnawnddydd Mercher, ymgyfarfyddodd nifer liosog o'r tan- ysgrifwyr yn y llyfrgell. Cymmerwyd y gadair gan Mr. A. C. Humphreys, Garthmyl, yr hwn a hysbysodd mai amcan y cyfarfod hwnw ydoedd dewis Llys Llywodraethwyr," yn unol a'r ddar- pariaeth yn nghyfansoddiad y Coleg, yr hwn erbyn hyn ydoedd wedi ei gwblhau, ei lawnodi, a'i selio. Yna cynnygiodd Mr. Hugh Owen fod y llywodraethwyr a ddewiswyd yn y cyfarfod a gynnaliwyd ar yr 21ain o Awst diweddaf yn cael eu hethol o dan y Cyfansoddiad, ac ynchwanegol atynt hwy bod Arglwydd Aberdar, Syr Robert Cunliffe, Barwnig; y Proffeswr Hughes, o Goleg y Drindod, Caergrawnt (mab esgob Llanelwy), a maer Aberystwyth (yn rhinwedd ei swydd) hefyd yn cael eu dewis. Eiliwyd a chariwyd hyn. Am hanner awr wedi tri o'r gIoch, ymgyfarfydd- odd y llywodraethwyr newydd, pryd y cynnyg- iodd periglor iN edd, ao yr eihodd y Proffeswr Hughes, fod Arglwydd Aberdar yn llywydd y Brifysgol, yr hyn a basiwyd yn unfrydoL Mr. David Davies, A. s., a etholwyd yn drysorydd, ar gynuygiad Mr. John Hughes, o Lundain, a chefnogiad Mr. Stephen Evans. Ynis-lywyddion -rhai wedi rhoddi 500p. ac uchod at y sefydliad, ac aelodau seneddol oeddynt eisoes yn llywodr- aethwyr—etholwyd Mr. David Davies, A. s.; Mr. G. Osborne Morgan, A. s.; Mr. Morgan Lloyd, I A. s,; Mr. Samuel Morley, A. s., Mr. Henry Richard, A.S.; Mr. J. H. Puleston, A. s.; Mr. David Davis, Maes-y-flynnon; Mr. Lewis Davis, Caerdydd; Mr. Stephen Evans, Llundain; Mr. Thomas Jones, Manchester Mr. Eliezer Pugh, Liverpool; a Mr. J. F. Roberts, Manchester: ar gynnygiad Mr. H. Owen, ac eiliad Mr. John Rhys M. A. Yn bwyllgor cyllidol, ail bennodwyd hen bwyllgor Llundain a'r pwyllgor lleol am dymmor (pro tem. Rhoddwyd ar ddeall y defnyddid pob mesurau possibl i gwblhau yr adeilad, a chael rhodd gan y LIywodraeth mor gynted ag y byddo yn bossibl. Ar gynnygiad periglor Nedd, pas- iwyd pleidlais unfrydol o ddiolchgarwch i Mr. Hugh Owen am ei ymdrechiadau diflino gyda'r Brifysgol o'i dechreuad; a phenderfynwyd fod copi o'r bleidlais o ddiolchgarwch yn cael ei iiluminati.o.-) yn y dull rhagoraf, a'i chyflwyno i Mr. Owen. Yn yr hwyr, cynnaliwyd cyfarfod cyhoeddus 1 yn Neuadd Arholiadol y Coleg; Mr. Hugh Owen yn y gadair. Yn ystod y cyfarfod, cauodd yr efrydwyr cerddorol amryw ddarnau, o dan ar- weiniad eu hathraw medrus, y Proffeswr Parry (Peneerdd America). Cafwyd anerchiadau tra phwrpasol gan y Proffeswr Hughes, Mr. John Hughes, o Ltufltlain; y Parch. Robert Jones, ficer Rotlierbithe; Mri. John Rhys; J. F. Roberts, Manchester; Stephen Evans, Llundain Richard Roberts, Aberystwyth; Robert Rowlands, Porth- mndog; y Parehn, T. E. Williams, gweinidog y Bedyddwyr, Aberystwyth; a'r Prif Athraw Edwards; Mr. Richard Evans, Llandudno; y Parch. J. Griffith, periglor Castellnedd Y Go- hebydd," ac ereill. Boreu ddydd lau, anerchwyd yr efrydwyr gan y Proffeswr Hughes, periglor Nedd, ficer Rother- hithe, Dr. Charles, a'r Gohebydd. Ceir y man- ylion am weithrediadau yr amrywiol gyfarfodydd yn Ilythyr Y Gohebydd,"
DINBYCH. I
News
Cite
Share
DINBYCH. Dyfodiad Mr. J. -Howel Gee i'w oed.- Am dri o'r gloch prydnawn ddydd Sadwrn diweddaf, cynnaliwyd cyfarfod yn ystafell yr ynadon yn neuadd y dref gyda'r amean o gyflwyno anerehiad oddi wrth drigolion y dref i Mr. John Howel Gee, ar ei ddyfodiad i'w oed, yngkyd &'r bawl iddo i fod yn un ",o lywodraetbwyr Meddygdy y sir am ei oes. Daeth nifer liosog ynghyd, er fod yr awr ar ba un y oynnelid y oyfarfod yn un anghyfleus i raddau. Y Maer (John Parry Jones, Ysw.), wrth gymmeryd y gadair, a ddywedodd fod yn bleser ae yn hyfrydwoh o'r mwyaf ganddo ef gymmeryd y gadair ar yr acblvaur presennol, a chyflwyno i Mr. Howel Gee longyfslrehisd- au nifer liosog o'i gyfeillion a'i ewyllyswyr da yn Nin- byoh ar ei ddyfodiad i'w oed. Yn y lie cyntaf, dywed. ai fod y pwyllgor wedi rhoddi y swm o ddeg punt i drysorfa Meddygdy y air, fel cyfraniad gwirfoddol, ae yn ol yr hwn yr oedd Mr. Howel Gee yn dyfod i feddu bawl i fod yn llywodraethwr am ei oes yn y sefydliad rhagorol hwnw (uchel gymmeradwyaeth). Yr oeoid y pwyllgor hefyd wedi treulio dros 25p. i roddi t6 i blant holl Ysgolion Sabbothol y dref; ac fe'i hysbyswyd ef (y Maer) fod dros fil mewn nifer wedi bod yn mwynhau y danteithion (cymmeradwyaeth). Yna darllenodd y eyfarchiad, copi o'r hwn a ymddangosodd yn ein rhifyn diweddaf, a chyflwynodd yr anerehiad i'r gwr ieua,ngc, gan ddyweyd ei fod yn dymuno iddo barhau i deilyngu ewyllys da ei gyfeillion, ae i ofelychu yr esampl ragorol a roddid iddo gan ei rieni (cymmeradwyaeth uohel). Darllenodd lythyr hefyd oddi wrth Dr. Tumour, yn dy- muno iddynt ei gymmeryd yn esgusodol, o herwydd ei anallu i fod yn bresennol ar yr achlysur, ao yn datgan ei fod yntau yn ewyllysio pob llwyddiant iddo. Mr. J. Howel Gee a cldiolchodd yn gynnes am y teimladau oaredig a ddangosid tuag ato; a gobeithiai y cai, mewn amser, gyrhaeud rhyw sefyllfa yn mha un y gallai wneuthur rhywbeth a fyddai yn gydnabyddiaeth iddynt, os nad yn ad-daliad am eu oaredigrwydd mawr (oly woh, clywch). Yr oedd y dymuniadau da a draeth- asid yn gyfryw na allasent fod yn well (cymmeradwy- aeth uchel). Gobeithid iddo fod o ddefnydd i'r dref i fod yn llwyddiannus yn ei fasnaoh, dymunid iddo gael hir oes, ao uwch law y oyfan, cael ei fendithio yn y byd arall. Hyderai yntau yjcai, fol y dymunid iddo, dreulio bywyd hir; end os na wnai ryw gymmaint o ddaioni yn ei genhedlaeth, nid oedd hir oes wedi'r ewbl o nemawr werth (uchel gymmeradwyaeth). Dymunai ddiolch i'r pwyllgor am y llafur yr aethant iddo, ac am y modd yr oeddynt wedi rhoddi y fath wledd ddymunol i'r plant ar yr amgylohiad. Yr oedd ganddo i ddiolch iddynt hefyd am ei wneyd yn llywodraethwr yn y Meddygdy. Ystyriai hyn yn beth hynod o garedig, gan eu bod yn ei gynnysgaeddu & obyfleusdra tra rhagorol i wneuthur o ddaioni, ond iddo wneuthur defnydd priodol o hono (uchelgymmeradwyaeth). Wedidiolch dracliefn i'r Maer am ei garedigrwydd, ao i'r pwyllgor,; a'r tanysgrifwyr, eisteddodd i lawr. Mr. Gee a ddymunai chwanegu ychydig eiriau at yr hyn a ddywedasai ei fab. Diolchodd ei fab drosto ei hun; ond nis gallai yntau ymattal heb ddiolch dros Mrs. Gee, ac aelodau ereill ei deulu, a throsto ei hun hefyd, i'r cadeirydd, i'r pwyllgor, i'r cyfranwyr, i'r ysgrifenydd a'r trysorydd, i athrawon yr Ysgolion Sabbothol, „ac yn wir i bawb oedd wedi ymgymmeryd â'r gwaith, am eu caredigrwydd tuag at ei fab. Nid oedd neb yn fwy ymwybodol o'u hannheilyiigdod o'r fath arwyddion o barch ag a ddangoswyd nag ef ei hun a'i deulu ao am hyny, yr oedd eu caredigrwydd yn cael ei deimlo yn fwy (clywch), Diolchai hefyd am y ffurf a gymmerasai on caredigrwydd. Rhoddasant wledd i blant yr Y sgol. ion Sabbothol, nad anghofiant mo honi yn fuan:: gwn- aethant John Howel yn llywodraethwr yn un o'r sefyd- liadau mwyaf daionus a gwerthfawr yn y dref; a chyf- lwynwyd iddo anerehiad hefyd, yr h-wn nid oedd i'w brisio wrth yr hyn a dalwyd am dano, er mor hardd yd- oedd—ond oedd yn llawer mwy gwerthfawr iddo ef na'i bwysau o aur, yn gymmaint a'i fod yn cynnwys awgrym- iadau gwerthfawr gyda golwg ar ei ymddygiadau yn y dyfodol; ao yr oedd efe yn gobeithio ao yn credu na ang- hofia mo honynt tra y byddai byw (uchelgymmeradwy- aeth). Yr oedd efe (Mr. Uee) wedi dal cyssylltiad a symmudiadau cyhoeddus y dref hon bellach er s tua deu- gain mlynedd, ae yr oedd y pleser a deimlai o herwydd hyny yn fawr, gan ei fod yn gallu meddwl ei fod wedi gwneuthur rhyw gymmaint, er y dichon nad oedd hyny fawr, tuag at ddwyn y dref i'r sefyllfa uchel y mae ynddi yn bresennol (clywch, a chymmeradwyapth). Ond yr oedd efe yn argyhoeddedig fod un peth etto yn ddi- tfygiol yn eu plith. Nid oedd ganddynt un feve)- hos- pital yn y dref na'r gymmydogaeth (clywch, clywch). Heb law sefydliadau ereill o gymmeriad uchel, ond o natur wahanol, yr oaaa ganaaynt w ai?gomy a meuayg- dy (Lunatic Asylum a'r /H?n)Mt-?), a'r rhai hyny yn mysg y rbai penaf yn y deymas, pa un.bynag ai eu barnu a gaentwrth eu IJrwyth&u, yn adferiad iechyd ycleifion, neu wrth dystiolaethau cleifion oedd wedi bod mewn Sefydliadau ereill cyffelyb. Yr oedd gofal ae ymddygiad a gallu eu swyddogion wedi llwyddo .i'w gosod yn y dosbarth blacnaf. Ond nid oedd ganddynt etto un meddygdy i glefydaia (olywoh, clywch). Yr oedd hyn yn beth ag y teimlid oddi wrtho gan amryw er's lfewer o amser, ac yr oedd eu prif feddygon wedi bod yn galw sylw at y diifyg; ao yn ceisio ei symmud drwy hel- aethu yr infirmary presennol Ond yr oedd y galwad am le i gleiiion, a geisient fyned i'r inlirmary i aros tra dan driniaeth y meddygon, wedi chwanegu i'r fath radd au, fel yr oodd yr adeilad newydd yn llawn y rhan am- laf; ac nis gallai y pwyllgor yn awr gymmeryd i mewn gleifion yn dioddef dan glefydau (elywch). Ond yr oedd efe yn sior, er y gallai i ragfara godi yn erbyn sef- ydliad o'r fath ar y dechreu, etto y byddai iddo lwyddo, ao y gwelai y tlodion, y g « eithwyr, morwynion a gweis- ion mewn gwasanaeth, ac yn wir bob teula trwy y dref a'r cymmydogaethau, y byddai o les a daioni mawr i'r trigolion pe y torai clefydau allan yn ein mysg (clywch, olyweh). Yr oedd Dr. Turnour wedi dwyn y diffyg hwn i sylw tua dwy flynedd yn ol, ond o herwydd rhyw achos neu gilydd fe syrthiodd i'r llawr ond yr oedd efe yn gobeithio y deuai i sylw .etto, ac y cerid ef allan, gan y byddai yn fendith ammbrisiadwy i weithwyr a'u teu- luoedd gael rhyw sefydliad y gellid anfon personal iddo dan glefydau a hyny am d&l wythnosol byohan, fel y gwneir yn awr yn yr tH?!MM'y, He y caent y feddY' I iaeth oreu, a phob manteision areiU i ymwellhau e 11 eu hafiechyd (clywch, ciywch). pwyllgor y il1firl1:r oedd y corph oym:mhwyxaf, yu ol ei am ef, i gy-moryd hyn mewn Haw, a gellid ei adefladu yn rllyW .01 i swyddogion meddygol y sefydliad hwnw edrych ar ei ol ae yroedd efe yn gobeithio y cymmerant ef mewn lkw. ao ond iddynt wneuthur hyny, byddent yn sior o lwyddo (cymmeradwyaeth). Ei resymau dros alw sylw at hyii ar yr adeg bresennol oedd hynyr oeddynt oil yn di- bynu am eu llwyddiant a'u eysuron, fwy neu laj, M ddosbarth gweithiol yrardsloedd. Yr oedd yntau hefyd Wedi llwyddo i raddau yn ei fasnach ond buasai hyoy yn ammhoasibl, er mor ymdrechgar y gallai efe el- bun fod, heb gydweithrediad calonog ei weithwyr. 0 her* wydd hyn, nis gallai efe lai na meddwl ei bod yn <?d^ ledswydd arno ar yr adeg bresennol i gynnyg at yWV thur rhywbeth tuag at chwanegu at eu eysuron hwy a'u teuluoedd mewn afleohyd; ao os gallai pwyllgor yr in- firmary weled ei ffordd yn glir i weithio allan y cyn- llun a enwyd byddai yn bleser mawr ganddo ef gyfranit ugain gini tuag at ei adeiladu (uchel a maith gymmer- adwyaeth). Mr. Gold Edwards a gynnygiadd ddiolchgarwch i't Maer:am lywyddu, yr hwn, meddai, oedd ar bob aohly- Bur i'w gael lie y gelwir arno gan ei ddyledswyddau cy- hoeddus (eymmeradwyaeth). Fel un o hen aelodau y dref, nis gallai yntau adael i'r cyfleusdra presennot fyned heiblo heb arddangos ei deimladau da tuag at ei gymmydog a'i hen gydysgolor, Mr.'Gee, ar ddyfodiadei fab i'w oed; a hyderai yn fawr y byddai i Air. Howel Gee ddilyn esampl ei dad (cymmeradwyaeth uchel). Yj oedd pawb a deimlent ddyddordeb yiry dref wedi teim- lo yr angenrheidrwydd am yr hyn y eyfeiriodd Mr. Gee ato; ae yr oedd yntau yn eu mysg (olyweh). Ond yr oedd efe yn meddwl y dylid hysbysu, er mwyn eymmet- iad ein tref a'r gymmydegaeth, nad oedd arnom an gen am y fath beth yn awr, a bod sefyllfa iechyd ein tref er's dwy neu dair blynedd yn llawer iawn gwell yn yr ystyr yma nag y bu (clywch). I ba beth yr oedd hyik i'w briodoli, ni wyddai-pa un ai i'r gwelliant mawr a wnaed yn ngharthifosydd y dref yn ddiweddar, neu i'r dwfr rhagorol sydd wedi ei ddwyn i mewn i'r dref, ne ynte i'r ddau (clywch). Etto dylent ddarparu ar gyfef yr hyn a allai ddigwydd, ao yr oedd yn dda ganddo ef glywed cynnygiad Mr. Gee (clywch, clywih). Yr oedd yn hynod o'r da ganddo allu eu Ihysbysu hefyd fod y Maer wedi dyweyd wrtho ef, ei fod yntau er's amser wedi meddwl am yr un peth, ab wedi penderfynu, cyn ymadael 4'i swydd, igjynnyg y swm anrhydtddua a thy- wysogaidd o gan punt tuag at yr amcan, ae y byqdaiyn dda ganddo wneuthur hyny yn awr, gan fod y cynnyg- iad presennol wedi ei wneuthur (uehel a hirfaaith gym- meradwyaeth). Mr. Andrew James a gefnogodd y bleidlais o ddiolch- garwch, a dywedodd fod yn dda ganddo allu hysbysu fod gan y pwyilgor, ar ol talu pob treuliau, yehydig yn weddill mewn llaw (eymmeradwyaeth uohel). Y Maer a ddiolchodd iddynt am eu ceredigrwydd, a hyderai y cerid allan yr awgrym a wnaed gan Mr. Gee, a chredai y dylai pwyllgor gael ei appwyntio i ymddan- gos yn nghyfarfod blynyddol y Meddygdy i osod y ewes. iwn o'u blaen ddydd Gwoner nesaf; a therfynwyd y gweithrediadau, pa rai ooddynt oil o'r nodwedd fwyaf brwdfrydig.
I GLYNDYFRDWY.
News
Cite
Share
GLYNDYFRDWY. YMWELWYD i'r lie uchod gan y Parch. D. S. Davies, Apostol Patagonia, a thraddododd ei ddarlith odidag ar y "Wladfa." Dangosodd yn eglur yr angen- rheidrwydd am ymfudiaeth o Gymru; a'r anfasteis- ion sydd ynglta ag ymfudo i'r Taleithlau Amerlcan- aidd, am fod y setydliadau Oymreig yno mor Wall. garedig, a manteision crefyddol mor brinion, a bod cael Gwlad Gymreig i'r Cymro yn gwneyd i fyny yr oil o'r enfanteiaion hyn. Eglurodd yn tanwl natur y Wladfa-ei hiosawdd, godidowgrwydd el chyn. nYNh, ynghyd a'r manteision mordwyol sydd ya gyosy)ltledig a'i lie. Yr oedd ganddo eeamplauo wa- hanol fwnau a chreigiau y Wiadfit; hefyd, ei gwaith a'i Uiwiau. Diau mai dyma yr adroddiad llawnaf a wflacd er profi llwyddiant y Wladfa Gymreig yn Patagonia, ac yr oedd y gymmeradwyaeth uohel a dderbyniai y darlithydd yn profi fod yr hyn a lef. arai yn ennill sofie ddwfn iawn yn meddwl pawb a'i gwraudawal. Ltywyddwyd y cyfarfod gan Mr. W. Hughes, pobt-feiatr y lie; ao ar ddiwedd y ddar- lith, gwnaeth sylw pwrpasol mewn perthynaa i'r ieuengctyd, i dalu sylw i'r hyn a glywaant am fan- teiaion y Wladfa. l'o buasai efe ychydig ieuengacb, buasai yn sicr o fyned yno er chwilio trosto ei hun i'r pethau a glywid. Yr oedd Mr. J. M. Jonei, Milwaukee, Wis., yn cymmeryd rhan yn y cyfar. fod, ac yn cynnorthwyo y darlithydd yn ei giu gen- hedlaethol i'r Wladfa. Ymdreched yr oil o'r lleoedd hyny sydd & thuedd ymiudo ynddynt, i gaelelywed Mr. Davies yn traddodi y ddarlith odidog hon.- —YMIUDWR,
[No title]
News
Cite
Share
CEFNMAWR.-Nos Fawrth diweddaf, cynnaliwyd cyngherdd yn nghapel y Tabernaol, Cefn, yr hwn a fenthyciwyd yn garedig ar yr achlysur, er bndd y cantwr adnabyddus Bos Maelor. Cymmerwyd y gadair gan y Paroh. W. Edwards, gweinidog y Bedyddwyr. Cynnorthwywyd Eos Maelor goa Mrs. Bryan, Mips Cordelia Edwards, Mr. O. J. Rowlands, a Mr. T. Davies; a dilynodd Mr. D. 0. Owen ar y berdoneg. Aed trwy y program yn dra llwyddiannus, a chafwyd cyngherdd dda. TREFFYNNON.- Yr wvthnoa o'r blaen, bu [tucyr hen wr o'r euw William Roberta, o'r dret ucbod, gynt o'r Fachallt, Whitfford, ond yr hwn oedd yn trigiannu yn Nhreffynnon er's amryw fiynyddoedd, yr hwn, fel y tybir, oedd wedi cyrhaedd yr oedran teg o 105 o flwyddi. Darbyniwyd ef yn ddiweddar i mewn i'r tloty; ond nid oedd yn foddlawn aros yno, a chaniataodd y gwarcheidwaid iddo gael peth at ei gynnal allan oddi yno; end oyn i lawer o wythnogau fyned beibio ar ol hyn, bu yr hen ftr farw. IECHYD Y CYHOEDD.-Dydd lau, cynnaliwyd cyn- nadledd liosog o awdurdodau lleol ao ereill sydd yn teimlo dyddordebyn DghBdwaeth ieobyd y oyhoed yn Birmingham, Traddododd Mr. Chamberlatoj maer y dref, a'r hwn hefyd oedd wedi oynanll y gynnadledd ynghyd, anerehiad eynDwystawr meiatrolaidd iawo, a darllenwyd papyrau, yo 81- rai y disgtifid sefyllfa afiach amryw on trefydd mawrion gan wahanol feddygon bynidau Isohyd j trefydd hyny. ITraddodwyd aqerehiadau hefyd Ian faerod amryw drefydd. Y yn aynnvyeedtg yn yr amrywbapy? ddulim wyd yn rhwym 0 fod dr gwerth m y • I-TANOYNoa-Nos Feroher, Ionawr 20fed, Dys. nJiwyd cyngherdd yn hen aMoldy y MethodiatiaW ?>«lfinlidd Llvwyddwyd y eyfarfod gaa y ParoL' Calfinaidd. J jni(iog MetbodJ8taldd CalfiagMA y lie" Prif arwf y cy?fod oedd Mynyddcg. fA¡. ?Milc?d?gwy'.oy?wMdd ei rM yn Aagorel. ?edd ??°'?" ?8 yn ddUYEU', M4 ? ?wno .ddy?gi?dau. Canodd MtM. E. J-. Edwards (Eos e?tya?M) yn rhagorol" ? gobeit?. io fel yr awgrymodd yyddog, y bydd Pr ?M ,,ddi pob chwareu teg iddi, fel y gall fod o anrhyd- edd i'? gwlad yn y dyfoJo!. Cauodd Mr. WUtiMt Roberta yn bur dda. Yr oedd yr adeilad yn priawe o wrandawyr astui, ao yr oedd y gyanolleidfa ya edrych A golwg boddhaus arnynt. Diolohwyd i r llywydd a'r oantorion am eu gwasanaeth gwerthfawr, -J. D.,
AGORIAD Y NEUADD I I GOFFADWRIAETHOL.…
News
Cite
Share
Dr. Moffat a gynnygiodd bleidlaia o ddiolchgar- weh i'r cadeiryld a'r areitbwyr, ao eiliwyd ef gan Mr. Henry Wrigbt, yr hwn a wnaeth yr hyabyaiad dymunol, fad y boneddwyr a danyrgriflasant 2,700P. yn y boreu wedi cydaynio i ddyblu eu tanyagrif- iadau, ar yr ammod fod yr oil o'r 10,000p. sydd yn angenrheidiol yn cael eu cyfodi mewn amser rhea- ymol/'a bydd yr arleilad fel hyn yn rbydd o ddyled. Dygwy :i y gweithrediadau i ben mewn eyfarfod i freowesta boreu ddydd Meroher.