Baner ac Amserau Cymru

DYFFRYN NANTLLE. Cyflwyno tysteb i Mr. John J. Evans. Y MAWR wlad yn hysbys erbyn hyn fod yn mryd chwar- elwyr Dorotbea, gyflwytio tysteb i'w diweddar oruch- wyliwr, Mr. Evans, ar ei ymadawiad o'n plith i ymgym- meryd 8, phrif lywyddiaeth chwarel Cae braich y eafn. Cynnwysai y dysteb dri darlun ysblenydd; sef, Mr. Evans, Mrs. Evans, a J. H. IVilliams, Ysw., Glanbeuno, eu diweddar feistr; hefyd, anerchiad argraphedig gor- wych, wedi ei fframio yn gyffelyb i'r darluniau, ynghyd & set o lestri arian, gwerth 46p., yr oil gyda'u gilydd yn werth 110p., wedi eu casglu gan mwyaf gan weithwyr Dorothea. Prydnawn ddydd Sadwrn diweddaf, yr 16eg cyfisol, ydoedd adeg y cyflwyniad, yn Ysgoldy Brytanaidd Tal y sarn. Yr oedd yr ysgol dy yn orlawn o weithwyr parch- us, a gwelem liaws mawr o foneddigesau a boneddigion o bell ae agos ar yr esgynlawr. Ar gynnygiad Dr. Williams, ac eiliad Mr. 0. Jones, siop, etholwyd Mr. Henrv Jones, Pen y groes (chwarel- wr yn Dorothea, a ilywydd y pwyllgor), yn llywydd. Yna aed yn mlaen gyda'r program, fel y eanlyn:- Ton gan Seindorf bies Nantlle, yn gampas. Anerchiad (byr, ebe ef), gan y Llywydd. Dywedai fod ganddo brogram maith, fod llawer i gymmeryd rhan yn y cyfarfod, rhai yn fyr ac ereill yn hwy. Llawenydd ganddo ef oedd bod yn mhlith ei gydweithwyr ar yr achlysur presennol o ymadawiad Mr. Evans o'u plith. Yr oedd yn achos o driatwch a Uawenydd—gofidus oedd ei golli, etto llawenhaent yn ei Iwyddiant a'i ddyrchat- iad. Dyn gwrol, meddai, ydoedd, penderfynol, dyn a safai at ei air; caed ef yn ddyn da i'r gweithiwr a'r meistr. Nid dyn y chwarel yn unig oedd, teimlir colled ar ei ol gan y cymmydogaethau yn gyffredinol gyda'r gwahanol gymdeithasau i ba rai y bu o wasanaeth mor fawr. Mr. Thomas Williams, Tynrhos, a ddywedai, ei fod yn adnabyddus a Mr. Evans er's 19eg mlynedd, iddo fod yn yr un dosbarth ag ef yn yr Ysgol Sabbathol, ac iddo gael y fraint o fod yn athraw iddo am flynyddoedd. Yr oedd yr adnabyddiaeth maith a gafodd o hono yn cario argyhoeddiad i'w feddwl ef mai dyn rhagorol oedd ei fod yn un o'r goruchwylwyr goreu a welodd ef erioed. Yr oedd anhebgorion goruchwyliwr da ynddo. Dy- munai ei lwyddiant, a gobeithiai y parhiiai i fyned rhagddo yn y dyfodol, yn yr un cyfeiriad. Mr. Williams, yr arlunydd, ydoedd y nesaf a alwyd. Nid oedd efe wedi dyfed yno gyda'r bwriad o siarad, disgwyliai i'w waith siarad drosto, a hyderai y gwnai hyny yn well nag y medrai ef, ac na byddai yn weddus iddo siarad am ei waith ei hun. Yr oedd yn ddiolchgar i'r pwyllgor am ymddiried y gorchwyl o dynu yi arlun- is. iddo ef; dymunai hefyd ddychwelyd ei ddiolchgar- wch i Mr. a Mrs. Evans, Mr. Williams, a'r tanysgrifwyr oil. Dywedai mai dyma y pummed tro iddo gael yr anrhydead o aynu aariuniau mewn nuri o aysteoau yn y gymmydogaeth hon. Erfyniai barhad o'u cefnogaeth a sicrhaai hwynt mai y rhai diweddaf o hyd fyddai y rhai goreu. Dywedai fod tysteb fel hon yn dangos ein bod yn galln gwerthfawrogi teilyngdod, a'i bod yn gym- mhelliad i ereill i ymddyrchafu, eu bod yn dangos teim- lad da y naill tuag at y llall, ao mai cymmeradwyaeth ein cyd-ddynion yw y peth uchaf a gwerthfawrocaf a allwn ei gael yn y byd hwn, yn agosaf at gymmeradwy- aeth Duw ei hunan. Mr. O. Jones, Siop, a ddywedai mai perthyn i'r dos- barth byr oedd ef. Dywedai fod Mr. Evans yn haeddu gwneuthur o honom hyn iddo. Byddai bob amser yn edrych ar les y ddwy blaid, y meistr a'r gweithwyr, a dyna ddirgelwch ei lwyddiant. Nid tysteb oedd hon am iddo fyned o'n plith i fyw; ond rhyw deyrnged fach o gydnabyddiaeth am y gwasanaeth gwerthfawr a wnaeth yn ein cymmydogaeth. Dymunai lawer o Iwydd- iant iddo, a gobeithiai y chwanegir llawer o oruchwyl- wyr tebyg iddo yn ein dyffryn. "Hallelujah Chorus," gan y seindorf. Mr. John Hughes (Alazo Llyfnwy), aMdywedai, mai peth dymunol iawn oedd cyfarfod ein diweddar oruch- wyliwr am y waith ddiweddaf ar delerau mor hapus. Gallai y cyfarfod hwn fod yn esampl i ereill. Yr oedd elfenau cymmeriad Mr. Evans a dirgelweh eilwyddiant i'w gweled yn llinell amlwg yn ei fywyd yn ei wahanol sefyllfaoedd. Pan yn gweithio yn y chwarel, byddai bob amser yn ddiwyd, gonest, a phenderfynol, a defn- yddiai ei oriau hamddenol i ddiwylho ei feddwl ac ym- ofyn gwybodaeth, ao i gynnorthwyo ereill i ddyfod yn mlaen. Pan yn llanw y swydd o glerc yn chwarel y Cilgwyn, yr oedd yn ddiwyd, gofalus, uniawn, a phen- derfynol yn nghyflawniad ei swydd. Ac yn ystod y deng mlynedd y bu yn oruohwyliwr yn chwarel Doroth- ea, dirgelweh ei Iwyddiant ydoedd y llinellau hyn -yr oedd yn gyliawn, penderfynol, yn un a'i air, ao yn un maddeugar, a diammheuol ganddo mai yr un fyddai yn Chwarel y Cae. Darllenodd Dr. Williams, Llwynonn, gopi o'r anerch- iad, yr hwn oedd fel y caalyn Ane)-chiad i John J. Evans, Ysw., Chwarel Dorothea, I sir Gaernarfon. Yr ydym ni, eich cyfeillion lliosog a'ch cydnabod yn Nyffryn Nantlle, wedi clywed am eich pennodiad yn rheolwr Chwarelau mawrion y Penrhyn, yn cym- meryd y cyfleusdra presennol, drwy gyfrwng yr anerch. iad a'r dysteb hon, o amlygu y parch diffuantagoleddid tuag atoch gan bawb o honom yn ystod eich gyrfa faith a defnyddiol yn y gymmydogaeth hon. Yr ydym yn falch o ganfod ynooh chwi gynnrychiolydd y dosbartb. mawreddus hwnw o ddynion sydd yn alluog igyrhaedd- yd anrhydedd uchel drwy eu diwydrwydd efelychol a'u gallu naturiol eu hunain. Y mae eich ymdrechion llwyddiannus fel penrheolwr un o'r Hech-chwarelau mwyaf yn Nantlle dros y deng mlynedd diweddaf wedi chwanegu adnoddau a Ilwyddiant yr ardal boblogaidd hon yn ddirfawr, a thrwy byny gwnaethoch leshad par. haus i'r wlad yn gyffredinol. Yn eloh sefyllfa ddyrus fel canolwr rhwng y materion pwysig perthynol i gyfal- af a llafur, darfu eioh ffyddlondeb i'r egwyddor o gyf. iawnder, eich gwybodaeth ymarferol drwyadl, a'ch barn ddisigl, eich gonestrwydd diammheuol, a'eh ymddygiad caruaidd ond urddasol, eich galluogi i roddi perffaith foddlonrwydd i bawb y perlhynai iddynt. Dangosid eich pryder am Iwyddiant y gweithwyr drwy y gwasan- aeth gwer. hfawr a roddasoch mewn cyssylltiad h *chym. deichasau adeiladu y gymmydogaeth, ao fel oyfaill goleuedig a dyngarol, rhoddasooli gynnorthwy yn ddi- eithriad i bob symmudiad elusongar. Fel aelod dcfn- yddiol o Fwrdd Y sgol Llandwrog, toimla y trethdalwyr golled dros amser maith am danoch fel oynghorwr gwerthfawr; ond coledda cymdeithasau llenyddol a ohrefyddol yr ardal yr adgofion anwylaf am eieh liael- ioni diymffrostgar. 0 herwydd y rhesymau hyn ac amryw ereill, nis gallwn ni, eich hen gyfeillion a'ch eydnabod tra yn eich llongyfarch ar eich dyrchafiad haeddiannol i un o'r sefyllfaoedd pwysieaf mewn cys- sylltiad & lleeh-fasnach Gogledd Cymru, ymattal rhag arddangos ein golid o blegid eich ymadawiad o'n mysg. Fel dangoseg o'r parch dwfn a goleddem tuag atoch, erfyniwn arnoch dderbyn yr anerchiad hon, llestri ar- ian, ynghyd A darluniau paentiedig o honoch chwi, eich priod deilwng, a John Williams, Ysw.. yrhwnyroedd- yeh yn ddiweddar yn ei wasanaeth. Wrth gyflwyno i chwi arwyddion o'n parch, yr ydym yn y modd gwres- ocaf yn gobeithio y gwna Rhagluniaeth ddoeth, pa un a fendithiodd eich dyfalbarhad anrhydeddus a'ch gyrfa deilwng i'w dilyn mor amlwg hyd yn hyn, baxhau i wenu arnoch chwi a'r eiddoch; ac y byddo i'ch llwydd- iant a'oh defnyddioldeb yn eich swydd-gylch newydd gael ei goroni o'r diwedd gyda'r fendith o hen ddyddiau, ynghyd & theimlad eioh bod wedi oyflawni eich dyled- swydd yn wrol, doeth, a da. Arwyddwyd dros y tanysgrifwyr, HENRY JONES, Llywydd y pwyllgor. Derbyniwyd y llythyr canlynol gan yr ysgrifen- ydd:- DOROTHEA SLATE QCARUIES, NANTLLE, NEAR CAERNARFON, January 16th, 1875. Mr. B. W. JONES, Ysgrijenydd. Syr,—Yr oedd yn ofid nid bychan i'm calon gael fy lluddias gan wendid i fod yn y .cyfarfod nos Sadwrn, i ddadgan ychydig o'm teimlad am Mr. Evans, yn ol eich j cais. Y mae chwe blynedd o gydwasanaethu & Mr. Evans fel clerk yn Dorothea wedi rhoddi llawer o fantais i mi i'w adnabod yn lied drwyadl. Y mae yn dda genyf ddwyn y dystiolaeth fwyaf di- amwys am dano fel goruchwyliwr ffyddlawn a gonest. Ni welais gymmaint ag un enghraifft ynddo i dwyllo na meistr na gweithiwr mewn un modd. Ond arwyddair ei fywyd ydoedd actio gonestrwydd pur at y naill yn gys- tal a'r llall; a dyna un rheswm mawr am;ei Iwyddiant, sef nerth cymmeriad gonest a chywir. Ac yr wyf yn mawr hyderu y bydd yr esamplau, ynghyd a'r cynghor- ion a gefais ganddo, yn nerth i minnau i actio yr un eg- wyddorion er boddhld i'r gweithiwr a'r meistr. Yr eiddoch yn gywir, O. T. OWEN. Manager, Dorothea. Mr. William Griffith, Llanllyfni, a ddywedai fod y cymmhwysderau gofynol i wneyd goruchwyliwr da yn Mr. Evans—yr oedd yn ddyn diduedd, plaen, a llym, ac er fod ganddo ei ddynion, fel pawb, etto nid oedd ganddo ffafraeth i neb fel gweithwyr, fel y cyfryw yr oedd pawb ar yr un tir yn hollol; ac ni chai trosedd o ba natur bynag y byddai, ni chai ddiangc yn ddigerydd etto, yr oedd yn faddeugar. Teimlem weithiau y byddai yn rhy strict y mae'n wir, pan fyddem ar ol bum munyd j neu ddeg yn y boreuau, ond credai fod dyn bywiog, llym felly yn fwy o fendith o lawer i gymmydogaeth na rhyw banner nos o ddynion, nad gwaetk ganddynt pa fodd yr elai y byd. Yr ydoedd cyssylltiad neillduol rhwng nodwedd corphorol a meddyliol dynion. Mr. Williams, Plas Isa, goruchwyliwr, GlynUifon, a ddywedai mai dres fwrdd ysgol Llandwrog, y safai efe i fyny, o'r hwn yr oedd Mr. Evans yn aelod ffyddlawn, galluog, a defnyddioJ. Nid oedd ganddo ef ddimgweU i'w wneyd na darllen o lyfr cofnodion y bwrdd yr byn a gofnodwyd ar dderbyniad rhybudd o ymddiswyddiad Mr. Evans ar ei ymadawiad. Darllenodd y cofnodiad, ac yr oedd yn bob peth nuesid ddisgwyl ary fath achlysur. Adwaenai ef Mr. Evans er's maith amser fel dyn busnes rhagorol. Mewn ymddiddanion, byddai bob amser yn hawlio cyflog i'r gweithwyr, a gwaith i'r meistr, dyna fyddai ei arwyddair. Yr oedd y cyfarfol hwn yn dang- os pa mor llwyddiannus y bu yn byny; y gweithwyr o un tu yn dangos eu teimladau da a'u parch tuag ato, ac yr oedd y trydydd darlun o'r ochr arall yn siarad llawer Nid bob ameer y bydd goruchwyliwr yn gallu ymadael ar deleraumor ddymunol a'i feistr a'r gweithwyr ag oedd Mr. Evans; yr oedd ef yn ymadael yn anrhydeddus a hapus. Credai fod gan Ragluniaeth waith mawr iddo etto, a dymunai hir oes llwyddiannus a hapus iddo yn y dyfodol. Darllenodd Mr. Williams y dyfyniad fel y canlyn o'i gofnodlyfr:-Amlygodd y eadeirydd Ji dristwch dwfn o herwydd ymddiswyddiad y fath aelod galluog a gweith- gar ag y profodd Mr. Evans ei fod. Gyfeiriodd hefyd mewn modd canmoladwy at y wybodaeth drwyadl a feddai Mr. Evans am oruchwylion perthynol i ysgolion, yr hyn sydd gymmhwysder mwyaf angenrheidiol mewn aelod o fwrdd ysgol. Fel cyfaili iddo, yr oedd yn llaw- enhau yn ei ddyrehafiad, a dymunai iddo bob llwydd- iant yn ei sefyllfa newydd. Amlygodd yr aelodau ereill yr un teimladau tuag at Mr. Evans. Yna cynnygiwyd gan Mr. Jones, Bren y foel Hall, a cbefnogwyd gan Mr. Jones, Hafod y coed, a phender- fynwyd Fod i'r Ysgrifenydd anfon ato i aml, ygu y tristwoh a deimlai y bwrdd wrth dderbyn ei lythyr, ac i erfyn ar fod iddo dynu ei ymddiswyddiad yn ol, a ffafrio y bwrdd drwy ymdrechu bod yn bresennol mor ami ag y gallai, pe byddai hyny ond unwaith bob chwe mis. Hefyd, ei hysbysu fod y bwrdd yn unfrydol wedi amlygu eu bodd- lonrwydd i newid amser y cyfarfodyddi'r amserau mwy. af cyfleus iddo ef." Larllenwyd llythyr oddi wrth Thomas Ll. Jones, Ysw,, a chaed anerchiad gwir dda gan Dr. Williams. Yna cyflwynwyd y Uestri arian i Mrs. Evans, gan y Misses Williams, Glanbeuno. Yn nesaf caed tfln gan y seindorf. Yn nesaf, arddangoswyd y darluniau, a dadlenwyd hwynt gan y ddwy Miss Williams. Darluniau paent- iedig ydynt o waith y Parch. E. Williams, Caernarfon. Mesurant bob un o ddeutu deugain modfedd wrth ddeg ar hugain, ac y maent yn ardderchog mewn gwirion- edd. Yn nesaf, galwyd ar Mr. Evans i fyny. Dywedai tod yn dda ganddo gyfarfod ei hen weithwyr dan amgylch- iadau mor gysurus. (Methai fyned yn mlaen gan ei deimladau). Dywedai mai gorchwyl anhawdd iddo ef oedd dyweyd wrth Mr. Williams (ei ddiweddar feistr), ei fod am ei adael; end anhawddach o lawer ganddo ffarwelio it hwy heno (yn tori i wylo). Diolohai dros Mrs. Evans a throsto ei hun i'w boll garedigion. Dy- wedai mai tuedd y meistr a'r gwelthwyr fyddai edrych ar yr ochr waethaf y naill i'r llall, ond amcanodd ef bob amser sefyU yn y canol, Y Llywydd a ddywedai iddo glywed Mr. Evans yn dyweyd lawer gwaith mai gorchwyl anhawdd a fyddai yn ei gael i argyhoeddi boneddwyr i gredu yn y system o roddi cyflogau da i weithwyr er llwyddiant unrhyw waith. Credai hefyd na dderbyniodd lwgrwobrwyaeth erioed. Yn nesaf, galwyd ar Alafon i anerch y cyfarfod. Dy- wedai fod symmndiad ambell un o gymmydogaeth, yn debyg i dori pren crin yn agos i'r ddaear, a gwneyd rhywbeth tebyg i daflu tywarchen ar yr hen foncyif, a gelwid hyny yn dysteb. Ond yr oedd symmudiad Mr. Evans yn debyg i dynu pren o'r gwraidd. Ac fel y mae prenau mawrion &'u gwraidd yn ddwfn ao yn ymledu, ac nad ellir eu diwreiddio heb godi llawer o ddaear i'w canlyn; felly Mr. Evans, y mae yn myned a llawer o ddaear ein dyffryn i ffwrdd gydag af, fel y dengys y dysteb a'r cyfarfod heno, y bydd yma dwll mawr ar ei 01. Cyn eiutedd, darllenodd y bardd ieuango yr englynion oanlyl)ol: Od oes dyben i dyatebau-yn hon CawlI hyny yn ddiau Nid gwisg am ryw deimlad gau ydy llyn Ond amneidyn o fro dymuniadau, Yotyr clws y llestri clau-yw swnio Hen syniad calonau; Dweyd gwir geid wedi ei gau Yn isel mewn mynwesau. Mor llonydd i'r drem yw'r Iluniau-a hyn Gyda rhwydd dafodau Llefarant ddidwyllaf eiriau—'r fro hon, Geiriau mudion hyawdl awgrymiadau. Wele, i ffwrdd y gwreiddiol ffy-rhyw awr Pan ddaw'r oes i fyny; Y rhai'n a ront i wyrion res, Air o'u hanes er hyny. Os a Evans i ofyn-yseilian 'Roes hawl iddo'i derbyn Egwydder a nerth coryn Berodd fedru haeddu hyn. Ond rhy chwith cawn ddweyd drachefn-nidywef Am dafod wastad-lefn; Rhag unrhyw eiriog anrhefn, Gwariwn y gwir yn ei gefn. Gwraig Evans a'i gifcr gofiwn-am yn hir Mewn mwynhid fe'u parchwn Deffro'n bir wna'r dyffryn hwn-i seinio Ac i anwylo eu parch gynnaliwn. Cu hefyd fydd y cofio-am Williams Boed ein molawd iddo; Pwy o'n gwersyll gyll o go' Galon bonedd Glanbeuno. Hir oei; iddynt ar orseddan-urddan Afewa myrddiwn o fronau Yma 'n hir y bont yn mwynhau-helaeth Gaingc o warogaeth becbgyn y oreigiau. Y peth nesaf ydoedd cyflwyno yr anerchiad i Mr. Evans, gan Dr. Thomas Evans, Pen y groes. v Yna caed anerchiad rhagorol gan Mr. Evans, swyddfa yr Herald, Caernarfon. Hyderai y byddai i Mr. Evans fyned &'r holl bethau da a btiodolid iddo gydag ef i Beth- esda: byddant hwy yn y awyddfa bono, a'r wlad yn gyff- redinol, (I.'u llygaid arno, a disgwylient lawer oddi wrtho. Yr oedd yn dda ganddo ef glywed fod Mr. Evans yn elyn anghymmodlaxvn i lwgrwobrwyaeth, a dizininheuvnddo y byddai Arglwydd Penrhyn yn falch o ddeall fod ei weithwyr yn rhoddi gair mor uchel iddo ar y pen yma. Hysbysodd Mr. O. Jones, Siop, fod Mr. Gurnog Jones wedi anfon anerchiad barddonol i'w ddarllen, yn y cyfarfod, ond yr oedd yn lied faith i'w ddarllen gan ei bod wedi myned yn hwyr. Modd bynag, darllenodd englyn neu ddau. Wedi talu y diolchiadau arferol, ymwahanwyd o un o'r cyfarfodydd hapusaf o'r natur yma y bum ynddo er's llawer dydd.—GOHEBYDD,

CLOCAENOG, GER RHUTHYN. Nos Fercher, Ionawr 20fed, cynnaliwyd oyngherdd yn nghapel y Wesleyaid, yn y lie ucbod, gan gflr Bathafarn, dan arweiniad Air. S. Bryan, yn oael ei gynnorthwyo gan Mr. B. M. Williams. Llywydd- wyd y cyngherdd gan ficer y plwyf, yr hwn a wnaeth sylwadau tra ehymmeradwyoi i ddetholiad y gerdd. oriaeth, fel arwydd neillduol o chwaeth yr arwein- ydd i ddewis darnan priodol i'w caou er dyrchafu chwaeth y cyhoedd yn hytrach na'i darostwng, fel y mae yn ofidus addef, fod gormod o duedd yn ein cyngberddau y dyddiau hyn. Aetbpwyd drwy y program canlynol yn hynoci o feistrolgar" Duw sydd aoddfa," gany c6r. "Cit Moses," gan y I'Ôr. "Pray for the peace of Jerusalem," B. M. Williams a'i gyfeiliion. Can a chydgan, gan Mr. Edward Evans. "A wake, iEilian Lyre," Mr. Bryan a'i gyfeillioD. Solo, "Honour and Arms," B. M. Williams. Cydymddi- ddan gaii Mr. P. Hogbes a Miss H. Roberts. Cydgan, The Great Jehovah," y cdr." Solo, "Let the bright Seraphim," B. M. Williams. Deuawd, Y ddeiJen ar yr afoo," gan Miss Simon a Miss ■ Profit. Rhan-gin lu mercy bear us," gan Mr. Bryan a'i gyfeillioo, Canig, "Ybugtitdedvydd," gan B. M. Williams a'i gyfeillion. Deuwch i'r dyfroedd," y oôr. We will go into the houge of the Lord," B. M. Williams a'i gyfaillioo. ein a ohydgan, "Love at home," gan Miss M. Roberts. A'r gair a wnaethpwyd yn guawd," y cor. EhaB- gan, "The eoft winds," Mr. Bryan a'i gyfeillion. Choral, "Molweh yr Arglwydd," gan y cor. Cyfeiliwyd yn alluog gan Mr. Edward Walter Roberts, gwr ieuangc hyuod addawol. Gresyn ntl ■ chai ei anfon i'r Royal Academy, er mwyn iddo L orphen ei addysg gerddorol. Nid ydym yn am. mheu na bydd yo fuan yn un o'r chwareuwyr mwy- af meistrolgar a fedd ein gwlad. Rhoddodd Mr. Blezzard ganiat&d i'r cantorion-i fyned trwy rodfeydd y Pool Park, a gwaheddodd hwy i'r palas ar eu dychweliad o'r oyngberdd, a chawsant groesawiad cynnes, ao anrheg o bont at dreuliau y cOr uchod gan Mr. Blezzard, iee.— GOHEBYDD.

BEDDGELERT. DYDD Sadwrn yr 16eg o'r mis hwn, aorle^wyd: plant yr Ysgol Frytanaidd, & tfce a bara britb, ao oranges. Cafodd c6r y Tonic Solffa ei rhan hefyd o'r wledd. Clywsom bod y tfi a'r bara britb, wedi eu gwneyd o'r fath oreu, a bnasem yn tybio oddi wrth y orwyn oranges oedd i'w canfod yma a thraw hyd y ffyrdd fod y plant wedi profi bias y rhai hyny hefsd. Cafwyd cyfarfod da iawn gan v plant yn yr hwyr. Y cadeirydd oedd Mr. John Robtrts, Waterloo. Adroddwyd amryw ddarnau allan gan y plant yil rhagorol. Canasant amryw donau yn ystod y oyf- ? artod, yn oael en dnyn ar yr harmonium, gan Master J. G. Thomas, Plafjgwyn-baebgen ieuangc deuddcg oed. Yr oedd y canu yn rhagorol o dda a chywir. Rbanwyd llawer o wobrwyon yo ystod y cyfarfod, am atteb cwestiynau mewn rhifyddiaeth, mental arithmetic, ao amrywiol bethau ereill, Yr oedd y cyfaa yn dangos 61 Hafur dybryd, a dylai rbieni plant fud yn ddiolchgar iawn, i'w atbraw gweithgar Mr. Thomas, yr hwn sydd wedi bod yn llafurio yn tin plith am drosugain mlynedd. Cafwyd areithiall hwyliog iawn gau y Mri. W. Thoimse, Plitogwyn Pierce Roberts, Dinas moch, a Robert Williams, Plas Colwyn. Dert,yniwyd rhoddion gwirfoddol ar ddiwedd y eyfarfod tuag at gynnorthwyocftr yTouic Solffa. Cafwyd caPgliad da iawn, nc (.dewldlon 0 Chu aneg, yr hynboedd arwydd dda o sffaith y cyfarfod Cafwyd cynnulleidfaliosog iawn, o aeth pawb ipw carrefleoedd wedl eu Jhvyr foddloDI. Buasal yn dda iawn gael cyfarfed cyllelyb ttto yn fuaD.-Un oedd yno.

Y mae Betsy Leatherland, yr hon, yn Ebrill dl. tld f oedd yn gant ac un ar ddeg oed, wedi marw vchvdig ddydciiau yn ol, a chladdwyd hi yn Tring, ddydd Sadwrn diweddaf. y mae Dr. Kenealy wedi cyhoeddi ei anerchisd i etholwyr Stoke-on-Trent Dywed nad yw yn porthyn i unrhyw blaid, ond yn unig i Loegr; ao em c'y hwelir ef, oa na bydd rhywun arall yn gwaith- redu, y bydd iddo gynnyg mesurau i ddadblytI ad- noddau y trofodisraethan fel eiddo Prydniniaid; ao udJawa h fyd ddwyu acbos Tiohborne o flaen y Ty.1