Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Hide Articles List
10 articles on this Page
Y GOGLEDD.
News
Cite
Share
Y GOGLEDD. Bwriada Bedyddwyr y Groes, Rhiwabon, godl capel newydd a dau annedd,d, ar draul o I,OOOp. Mabwysiadwyd amcangyfrifon yn gosod y dreth yn 1 Jc. y bunt gan Fwrdd Ysgol Caernarfon ddydd LInn. Caed 112]1. o clw oddi wrtb Arddangosfa Amaethyddol Meirion, a gynnaliwyd yn Nhowyn, yr haf diweddaf. Bydd yn dda gan gyfeillion y Cadben Stewart, o Y stad y Faenol, ddeall ei fod yn awr yn gwella, ar ol ei hir gystudd. Ymddiswydda y Parch. Alan Peskett o fugeil- iaeth eglwys A Iiiiibynwvl- l'enybryn, G wrecsam, ar ol gweinyddu yno am saitli nilynedd. Bydd Cymdeithasfa Chwarterol nesaf y Method- istiaid Callinaidd yn Ngngledd Cymru yn cael ei chynnal yn Nghaergybi, Ebrill 11 eg hyd y 13eg, Hysbysir am farwolaeth Mrs. Hughes, gweddw y diweddar Eseob Hughes, yr hyn a gymmerodd le yn ei chartief, yn Malvern, yr wythnos ddi weddaf. Y mae eglwys v Methodistiaid Calfinaidd yn Brynaerau, ger Caernarfon, wedi anfon galwad I r Parch. J. D. Evans, eglwys Falinc-iiti Road, Llundain. Cynnaliwyd cyngherdd blynyddol Cymdeithas Lenyddol a Dadleuol Beaumaris yn y dref hono, nos Fawrth. Llywyddid gan Syr R. H, Williams Bulkelcy, Bar. Golchwyd coiph merch i'r lan yn Llandiillo yn Rhos, ddydd lau. Nid oedd unrhyw olion If yr. nigrwydd ar y corph. Nid oes neb yn awr yn gwybod pwy ydyw y wraig. Rhoddodd Cymdeithas y Beibhu i fyny yn y Bala dabl i nodi y t yn yr hwn yr cedd Mr. Charles yn byw yr adeg y sefydlwyd y gymdeith- as. Mae yr argraph arno yn Gymraeg a Saes neg. Bu y Parch. John Williams, Prince's Road, Liverpool, yn traddodi dwlith yn nghapel y Methodistiaid Caltinaidd yn Rehoboth, Llandud. no, nos Fercher, ar 'Y diweddar Barch. Dr. John Hughes, Caernarfon.' Penderfynodd Cynghor Dosbarth Dinesig Aber maw wneyd cais at Gwmni Ffordd Haiarn y Cambrian i gario allan y gwelliantau oedd wedi cael en haddaw ganddynt yn ngorsaf y ffordd haiarn yn y dref hoiio. Llwyddodd brodyr, neu yn hytrach, chwiorydd Gorphwyefa (W.), Tregarth, gyda'r sale of work. Ennillasant tros ddeugain pnnt o clw clir. Y mae yr eglwys uchod yn bwriadn adeiladu ty i weinidog, neu gael ystafell newydd yngtyn a'r capel, gan ei fod yn ddi ddyled. Bu y Parch. Robert Jones, Patagonia (gynt o'r Tryddyn, Fflint), am fisoedd yn analiuog i ddilyn ei waith fel gweinidog o horwydd afiechyd. Yn 01 yjnewyddion diweddaf o'r Wladfa, yr oedd yn gwella yn rhagorol, ac wedi ail ddechreu ymaflyd yn ei waith. Yn llys yr ynadon yn Nghonwy, ddydd Mer- cher, cyhuddid dyn o'r enw Thomas Hankey, Prescot, gan y Gymdeithas er Attal Creulondeb at Blant, o esgeuluso ei wraig, a'i bum plentyn, y rhai oedd yn byw yn y Gyffin, ger Conwy a dedfrydwyd ef i ddau fis ogarchariad, gyda llafur caled. Cyrhaeddodd y newydd i Gaernarfon, yr wyth- nos ddiwc-ddaf, am farwolaeth William Williams, ts-lywydd yr ysgwner Catherine, o Gaernarfon. Yr oedd y Uestr yn Kingstown ddydd Llun, pan y syrthiodd Williams o lien yr hwylbren a. der- byniorld niweidian a duVld yn aogeuol iddo cyn pen ychydig amser. Ennillodd C. Watmough, ysgolor yn Ysgol Sirol Penarlag, ysgoloriaeth yn ysgol yr Amwyth jg, gwerth 30p. yn flynyddol. Watmough oedd y cyntaf o'r cystadleawyr mewn mesuroniaeth. Dyma y drydedd ysgoloriaeth sydd wedi cael ei hennill gan fechgyn o'r yagol hon yn ystod y flwyddyn ddiweddaf. Y mae aelodau Gorscid y Beirdd wedi bod yn ystyried y cynnygion a ddygid yn mlaen i gael diwygiad yn yr ammodau cyssylltiedig a thestyn y gadair.. Pleidleisiodd 14 dros gyfyngu testyn y gadair i awdl dros yr awdl neu bryddest, 5 a thros i'r beirdd gael caniatud i fabwysiadu un, rhyw fesur barddonol, 3 Bu pwyllgor o Dy yr Arglwyddi yn y»tyried mesur a gefnog'd gan Gynghor Sirol Fflint, ddydd lau, a'r hwn oedd yn rhoddi gallu i'r cynghor hwnw godi chwaneg o arian i gwblhau Pont Queen's Ferry. Pasiwyd y mesur trwy bwyllgor; a gorchymynwyd iddo gael ei adrodd i'r Ty i'w ddarllen y drydedd waith. Mabwysiadwyd penderfyniad gan Fwrdd Gwarcheidwaid Pwllheli, ddydd Mercher, yn cwyno o herwydd y driniaeth oedd tystion o Gymru yn ei gael yn ami trwy nas gallent roddi eu tystiolaeth yn Saesneg, ac yn galw sylw yr Arghvydd Ganghellydd at yr angenrheidrwydd i bennodi bnrnwyr i Gymru oedd yn gyfarwydd Ag iaith y wlad. Cynnaliwyd trengholiad yn Wyddgrug, ddydd lau, ar gorph baban saith mis oed, merch i Mrs. Sarah Jones, gwraig weddw, sydd yn byw yn River View, Wyddgrug. Daugosai y dystiolaeth fod plentyn hynach, yn ddiarwybod, wedi rhoddi dogn fechan o laudanum i'r baban yn absennol- deb y fani ac felly, wedi achosi ei marwolaeth. Dycliwelodd y rheithwyr reithfarn o Farwolaeth trwy anffawd. Dygwyd enciliwr o'r fyddio, v Preitat William Richard Owen, o gatrawd y 23ain o'r Fusiliers Cymreig, o flaen yr ynadon yn Oolwyn Bay, boreu ddydd Mercher, ar y cyhuddiad o encilio o'r fyddin a gohiriwyd ei achos, hyd nes y deuai gosgorddlu i'w gyrchu yn ol, yr hon a wnaeth ei hymddangosiad yn ddiweddarach ar y dydd. Dyfarnwyd 5s i'r lloddgeidwad Thomas, Colwyn Bay, am ei fedrusrwydd ynglyn a'r achos. Dydd Llun, cynnaliwyd cyfarfod o Eglwys- wyr Deoniaeth Gwrecsam-Canon Fletcher yn y 'g- i r. Cymmhellai y Ganghellydd Parkins utaiiodiad cynghor plwyfol o Eglwyswyr yn lie yr hen festri, yr hon, meddai, oedd yn ddiallu. Yr oedd hefyd o blaid rhoddi mwy o reolaeth blwyfol yn nwylaw lleygwyr. Nid oedd yr Archddiacon Wynne Jones o blaid hyn, a mynegodd y farn mai Dadgyssylltiad yw y trychineb mwyaf a ddi chon ddigwydd i'r Eglwys a'r genedl. Dydd Mawrth, wedi ychydig ddyddiauoafiech- yd, bu farw y Parch. Edward W. J. Banks, ficer St, Augustine, Victoria Park, Hackney. Yr oedd Mr- Banks yn ail fab i'r diweddar Mr. John Scott Bankci, Sovighton Hall, Llineurgain, yr hwn a fu am bum mlynedd ar htigain yn gadeir. ydd brawdlys chwarterol sir Fflint Yr oedd y Parch. E. W. J. Banks wedi bod yn llafuno fel ciwrad a ficer St. Augustine, Hackney, er y flwyddyn 1883. Cymmerodd ei gladdedigaeth le yn mynwenteglwye Llaneurgain, ddydd 8adwrn. Yn mysg vr amrvwiol achosion a wrandawyd gan y Barnwr Syr Hcratio Lloyd yn llys y mlin- ddyledion yn Nghaernarfon, ddydd Mercher, yr oedd un oedd wedi cael ei anfon i lawr o'r Uehel Lys, mewn cysgylltiad <1 gwerthiant cyfranddal- iadau yn Nghwmni Hysbysiadol Caernarfon a'r gymmydogaeth. Yr erlynydd oedd Mr. J. R. Hughes, a r diffynydd, Mr. R. E. Owen, arwerth- wr Wedi gwrandawiad mai t,h, penderfynodd y barnwr y cymmerai amser i ystyried ei ddyfarn- iad. Y mae y Parch. J. W. Williams, Maesteg, wedi cvdsynio ft galwad a dderbyniodd oddi wrth eglwys Bethel (B.), Caergybi. Bwriada eglwys Annibynol y Bala wneyd cais am i Undeb yr Annibynwyr Cymreig gael ei gyn- nal yn y dref hono yn y flwyddyn 1900. Un o ardal Ffestiniog ydyw Mr. Gwilym Row- lands sydd wedi ei bennodi yn athraw i ddysgu chwareu y berdoneg a rhoddi gwersi mewn cyng- hanedd yn Ysgol Gerddorol Llundain. Penderfynodd Cynghor Dosbarth Porthmadog ddeisebu yn erbyn cynllun cynnygiedig Mr. RUB, sell i gael ffordd haiarn ysgafn o Rhyd ddn i Beddgelert, ac yn ffafr cynllun o linell trwodd o Borthmadog i Rhyd-ddu. Cynnaliwyd cyfarfod ordeiniad Mr. J. Hugh Edwards, gnlvgydd Younj <Wales, i fod yn wein. idog eglwys Annibynol Siesnig y Drofnewydd ddydd Gwener. Cymmerwyd rhan yn y gwasan- aeth gan y Proffeswr, Lowis, Aberhonddu, a'r Parch. J. Ossian Davies, Llundain. Ymddengys fod Cynghor Sirol sir Gaernarfon wedi sicrhau gwasanaeth Syr Benjamin Baker, y peiriannydd enwog, i arolygu y brif ffordd rhwng Llanfairfechan a Phenmaenmawr, yr hon sydd mewn sefyllfa ddifrifol trwy orlifiad y mor, ac i ddarparu adroddiad ar y modd goreu i'w diogelu. Mewn cyfarfod arbenig o Bwyllgor Unol sir Ddinbych, ddydd Gwener, er pennodi ysgrifeuydd yr heddwcb yn lie y diweddar Mr. Llewelyn Adams, cafodd Mr. W. R. Evans, Gwrecsam, ei ddewis i'r awydd. Yr oedd naw yn ymgeisio. Rhoddwyd enwau dau i'r bleidlais, a dyma fel y safai y ddau Mr. W. R. Evans, Gwrecsam, 12; a Mr. R. Humphreys Roberts, Dinbych, 11. Cymmerodd dadl le yn nghyfarfod Bwrdd Gwarcheidwaid Undeb Bangor a Beaumaris, yn ngljD a'r ffaith fod chwech o blant, y rhan fwyaf o ba rai oedd yn YmneiUduwyr, yn cael en han- fon i Gartrefi Eglwys Loegr yn Llundain. Gwrthdystiai amryw o'r gwarcheidwaid yn erbyn hyn. Dywedai y cadeirydd nad oedd Cattrefi Ymneillduol i'w hanfon iddynt. Ai ni ddylai Ymneillduwyr godi y cyfryw adeiladau sydd gwestiwn a ddylai gael yatyriaeth. Yn llys y mdn ddytedion yn Nghaergybi, ddydd Mawrth, darfu i'r Cynghorwr W. Jones, Wings- land, wysio BenTy Russell, o Gwmni Agerlongau Ffordd Haiain Llundain a'r Gogledd-Orllewin, am ei daraw ar lawr gyda'i feisycl, a'i niweidio yn drwm. Niweidiwyd yr achwynydd ar amryw ranau o'i gorph a methai ddilyn ei alwedigaeth am fis. Hawliai 6p. 10s. o iawn. Rhoddwyd tystiolaeth fod y diffynydd yn gyru yn ffyrnig, ac na ddarfu iddo ganu ei gloch. Rhoddodd y Barnwr Syr Horatio Lloyd ei ddyfarniad i'yr aahwynydd am 3p. 3s, Oddi wrth ymchwiliad a wnaed yn ddiweddar i rif yr ymgeiswyr am y weinldogaeth, neu bregeth. wyr ieuaingo perthynol i'r Methodistiaid.'sydd dan addysg mewn gwahanol sefydliadau, yr wyf yn gwneyd y rhestr ddilynol,-Atbrofa Barotoawl y Bala, 41 Athrofa Dduwinyddol Trefecca, 38; Prifathrob Aberystwyth, 35; Prifathrofa Bangor, 23 Prifathrofa Caerdydd, 21 Athrofa Dduwin. yddol y Bala, 20; Yegol Barotoawl Clyncog 20; Prifathrofa Rhydychain, 9; Caergrawnt. 6 Edinburgh, 4: Glasgow 3—cyfanswm 220 Prif- athrofa Llundain, Ysgol Rammadegol Gwilym, Ysgol Rammadegol Pontypridd, Yagol Llandys. sul, Ysgolion Sirol, o ddeutu 20. Yr oil, 240.
IY D E H E U
News
Cite
Share
I Y D E H E U Cynnaliwyd eisteddfod lwyddiannus yn nghapel y Presbyteriaid yn Aberbig, nos Lun. L'ywydd- wyd gan Mr. T. F. Salt. Cafodd Mr. Jeremiah Williams, ls-oruchwyliwr ystad Stepney, ei ddyrchafu i fod yn oruchwyliwr yn lie Mr. Bowen, yr hwn sydd wedi ymddi' swyddo. Y Parch. David Morgan, gynt o Gwmafon, oedd llywydd y cyfarfod blynyddol a gynpaliwyd yn Pontefract mewn cyssylltiad &g Undeb Cynnull- eidfaol swydd York, Bu y Milwriad A. G. Durnford yn cynnal ym- chwiliad yn Aberafon, ddydd Mercher, i gais y Cynghnr Trefol am allu gorfodol i wneyd ffordd a phontydd dros yr afon yn Sandfields. Agorwyd ffair newydd yn Pencader ddydd Mawrth. Er fod y tywydd yn anffafriol, dangos- wyd llawer o anifeiliaid, a chaed prisiau da. Bwriedir cynnal y ffair hon yn flynyddol. Y mae yr Arolygydd Meyler, yr hwn sydd wedi bod yn aelod o heddlu sir Forganwg yn Pontar- dawe, am lawer o flynyddoedd, wedi rhoddi ei swydd i fyny, trwy fod ei iechyd yn wael. Y mae y Parch. Thomas G. Thomas, mab y Parch. William Thomas, Gwynfe, yn symmud o Brigg, lie y bu yn dra llwvddiannus er pan ym. sefydlodd yno, i gymmeryd gofal yr eglwys yn Ilkeston. Mewn cyfarfod o Bwyllgor Ymweliadol GwaJl. gofdy Casnewydd, ddydd Mawrth, penderfyn- wyd rhoddi cyfarwyddiadau i'r archadeiladydd i ddarparu planiau gwallgofdy newydd ar gyfer 350 o wallgofiaid. Yr wythnos ddiweddaf, bu y Parch. Thomas Nicholson, Dinbych gynt, yn pregethu i gynnull- eidfa liosog yn nghapel y Saeson yn Briton Ferry, lie y gweinidogaetha Mr. Nicholas gyda chym- meradwyaeth gyffredinol. Y mae eglwys Annibynol Jerusalem, Coed duon, wedi rhoddi galwad daer ac unfrydol i'r Parch. P. W. Hough, Merthyr, ac y mae yntau wedi atteb yn gadarnhaol. Bydd yn dechreu ar ei weinidog- aeth ddechreu mis Mai nesaf. Yr wythnos ddiweddaf, llithrodd hen wraig, o'r enw Elizabeth Leggett, i lawr y grisiau oedd yn arwain i festri capel Bethlehem, T9 newydd, a derbyniodd y fath niweidiau fel y bu farw yn mhen ychydig ddyddiau ar ol hyny. Hysbyswyd yn nghyfarfod Cynghor Dosbarth Llangyfelach, ddydd Mawrth, fod 14 o achosion o diphtheria yn Fforest Fach, ac un yn Dunvant; ond nad oedd hysbysrwydd wedi cael ei roddi am unrhyw achos newydd ar oi y 9fed o'r mis hwn. Gwysiwyd rhyw 32 o bersonau o flaen yr ynad- on yn Aberdar, ddydd Mawrth, am gadw cwn, a hwythau heb feddu trwydded i hyny. Ciled allan fod nifer liosog o'r own hyn wedi cael eu rhoddi i farwolaeth ar ol i'r heddgeidwaid dalu ymweliad a'u perchenogion. Rhcddwyd dirwyon ar yr oil o'r persouau hyn. Cynnaliwyd cymmanfa ganu undebol gan yr Ymneillduwyr yn Cwmdar, ddydd Llun, o dan arwoiniad Mr. T. Glyndwr Richards, Mountain Ash. Llywyddid yn Dghyfarfod y boreu gan y Parch. W. Thomas (B.); ac yn y prydnawn, gan y Paroh. D. Griffiths (A.), Elim ac yn yr hwyr, gan y Parch. D. G. Jones (M. C.), Gobaith. Cynnaiiwyd eyfarfod blynyddol Cymdeithas Perchenogion Gweithfeydd Deheudir Cymru a Mynwy yn Nghaerdydd, dydd Mawrth. Dangos- wyd fod y I streic' wedi gwneyd un miliwn ar ddeg o dynelli o 10 yn llai ar y farchnad. Daeth Mesur Ffyrdd Haiarn Mr. Ritchie o dan sylw y cyfarfod, a phenderfynwyd anfon cynnrychiolaeth i wrthwynebu y mesur. Y mae y mesur yn dal cyssylltiad iij uniad y tryciau glo drwy gynllun automatic (hunanweithiol). Os y daw yn gyfraith, golyga wario 750,000p. i gymmhwyso y tryciau gl6 i'r cynllun newydd. Y mae y Parch. J. M. Saunders wedi derbyn galwad oddi wrth eglwys y Methodistiaid, Alex- andra Road, Abertawe. Tynodd yr ymdreehfa bet droed rhwng Cymru: a'r Iwerddon yn agos i ddeugain mil o bobl « Gaerdydd dydd Sadwrn cyn y diweddaf. Hysbysir am farwolaeth Mr. Samuel Evans, clerc Llywiawdwyr Ysgol Sirol Aberystwyth, a brawd trengholydd Gogledd sir Aberteifi. Dywedir fod cais yn cael ei wueyd er sicrhau Dr. Jameson fel ymgeisydd Undebol dros Orllew- inbarth sir Fynwy yn erbyn Syr W. Harcourt, Erbyn hyn, y mae trysorfa tysteb y Parch. J. Towyn Jones wedi cyrhaedd y swm o 300p. Da fydd gan lawer ddeall fod Towyn ar y ffordd i wolla yn awr. Boddir Llangammarch a Llanwrtyd yn y gwaith dwfr newydd a fwriedir wneyd yn Nghymru l gyflenwi Llundain i\ dwfr. Amcenir cael tair cronfa fawr yn ymestyn o Ystrafiin i Kaiadr Gwy. Mae y Parch. J. Myfenydd Morgan, ficer Llan- dudech, Penfro, wedi ei ddewis i bregethn gydar Gwir Barch. Esgob Barry yn ngwyl flynyddol eglwys Gymreig St. Dewi, yn Paddington, yn mis Mai nesaf. Brodor o Cefneoedycymmer, Merthyr, ydyw Mr. Charles J. Hughes, n. A., sydd newydd ei bennodi i fod yn brifathraw Ysgol Sirol Aber- aeron. Bu yn athraw yn Ceinewydd am lawer o flynyddoedd. Lluddiwyd Mr. Vaughan Davies, A. S., i ddilyn ei ddyledswyddau seneddol yr wythnos ddiweddaf trwy ymosodiad o'r anwydwst; a chyngbora ei 1 feddyg et i beidio ail afael yn y dyledswvddau hyd ar ol y Pasc. Yn Llanelli y cynnelir cyfarfodydd Undeb yr Annibynwyr Cymreig eleni; a decbreuir gwneyd parotoadau eisoes yn y dref ar gyfer rhoddi (ier- byniad teilwng i'r cyfarfodydd hyn. Y Parch. W. Thomas, Whitland, ydyw y cadeirydd. Fel yr oedd Arthur Rees Beck, bachgen pum mlwydd oed meistr gorsaf ffordd haiarn Castell newydd Emlyn, yn chwareu gyda'i ddau frawJ bach, boreu ddydd Mercher, syrthiodd ar y tan, a derbyniodd y fath niwed fel y bu farw y noson hono. Bu y Milwriad A. S. Doran yn cynnal ym- chwiliad yn Barry, ddydd Mawrth, ar ran Bwrdd' y Llywodraeth Leol, i geisiadau am fenthyca y swm o 12,835p. tuag at weithiau o welliantau preifat, 2,3501). tuag at swyddfeydd cyhoeddus, a 1.900p, tuag at garthffosydd. Y mae yn helynt flin yn Abertawe ynglýn a gwaith y Cynghor Trefol yn gwastraffu arian mewn cyssylltiad ag ysgol ganolradd newydd. Yn ol yr adroddiad, aed i gostau lawer ynglýn a chael planiau ysgoldy newydd, ond cafwyd allan, yn mhen amser, nas gallesid cael y tir i adeiladu arno. Cynnaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn Neuadd Drefol Llanbedr nos lau diweddaf, o dan lywydd- iaeth Mr. D. Teifi Jones, y maer, er ystyried yn mhellach pwy gam i'w gymmeryd gyda. golwg ar osod nen uwch bon yr oil o Dy y Farchnad, er ei gyfaddasu yn Assembly Room hardd a chyfleus at wasanacth y dref. Er cymmeryd mantaia ar Ddeddf newydd Priodasau, y mae eglwys Annibynol Salem, Llan- ymddyfri, wedi pennodi eu hysgrifenydd, Mr. John Rees, Gloucester House, i fod yn berson awdurdodedig o dan Gyfraith Priodasau, 1898, yr hon syddyndarparunadydyw yn ofynol i gof- restrydd fod yn bresennol mewn priodasau yn y capelydd ar ol y laf o Ebrill. Gwnaoth Mike O'Neil ei ymddangosiad o flaen yr ynadon yn Nhredegar, ddydd Mawrth, ar y cyhuddiad o feddwdod; a phan hysbyswyd fod hon yn 80 waith iddo ymddangos o flaen y llys, bernid y byddai O'Neil yn ymgeisydd da am y cartref i feddwon pan ei sefydlid. Penderfynodd yr ynadon, modd bynag, ymddwyn yn dyner tuag alo y waith hon a rhyddhawyd ef. Cynnaliwyd cyfarfod yn yr Amwythig yn ddi- weddar gan gynnrychiolwyr Undeb y Colegau Duwinyddol yn Nghymru, o dan lywyddiaeth y Prifathraw D. Rowlands, Aberhonddu. Yr oedd y gweitbrediadau yn breifat. Ond deallir eu bod yn bwriadu cymmeryd cam er sicrhau gwell rheolau i'r mwyafrif o'r myfyrwyr duwinyddol yn Ngholeg y Brifysgol yn Aberystwyth. Fel yr oedd John Elias, glowr, a William Will- iams, peiriannwr yn Nglofa y Graig, Gadlys, ger Aberdir, yn dyfod i fyny mewn cawell o waelod y pwll, ddydd Llun, daeth careg a bwysai 128 o bwysi drwy nenfwd y gawell. Dirwasgwyd Elias i farwolaeth, a chafodd Williams ei ysgwyd yn drwm, ond diangodd heb dderbyn niwed difrif ol. Nid oer, neb a all daflu unrhyw oleuni o ba le y daeth y gareg. Cynnaliodd yr Annibynwyr yn Soar, Llanbedr. Pontstephan, eu gwyl flynyddol eleni nos Fawrth a dydd Mercher, y 14eg a'r 15fed. Y gwahodd- edigion oeddynt y Parchn. Williams, Noni; Davies, Trelech; ac H. M. Hughes, Caerdydd; ond o herwydd claddedigaeth Daniel Richards, gynt Ffaldybrenin, methodd Mr. Hughes ddyfod, a sicrhawyd gwasanaeth Mr. Rees, Alltwen, yn ei Ie. Cafwyd cynnulliadau Iliosog, pregethau grymus, a chasgliadau da. Mewn cyfarfod o lys Coleg Prifysgol Aberys twyth, a gynnaliwyd yn Llandtindod, ddydd Gwener, hysbysodd y Prifathraw Roberts fod y dryaorfa er aefydlu darlithydd mewn cerddoriaeth wedi ei sicrhau; a gwnaeth appel am o 400p. i 500p am gyfnod o bum mlynedd er sefydlu ysgol gyfreithiol. Pasiwyd penderfyniadau yn argym- mhell trysorfa yr yegol gyfreithiol, ac yn cym- meradwyo defnyddio yr ysgo'ion canolraddol i roddi addysg i is-athrawon. Dywedir fod deon newydd Llanelwy, y Parch. Shadrach Pryce, wedi llwyddo i orchfygu awdur dodau y llythyrdy. Pan bennodwyd ef yn ficer Gelliaur, cafodd fod yr awdurdodau yn cyfrif enw y lie fel dau air gwahanol wrth bellebru, gan godi felly geiniog yn lie dimai. Ceisiodd Mr. Pryce eu hargyhoeddi, ond yn ofer. Wel, wel,' medd- ai, os na wnewch, rhaid i mi ail osod yr ben enw ar y plwyf, sef Llanfihangel-aber bythych, ac nid yw hwnw ond un gair.' 0 hyny allan, eyfrifa yr awdurdodau yr enw Gelliaur fel un gair.
LLANDUDNO.-I
News
Cite
Share
LLANDUDNO. I GWERTHU CWRW I LETTYWYR. YN llys yr ynadon, ddydd Llun, cyhuddwyd Francis Hughes, Set View Restaurant, Pen- rhynside, o werthu cwrw, ac yntau heb feddu trwydded i hyny, ar dri achlysur yn 1898. Mr. Armstrong, wrth osod yr achos ger bron, a ddywedodd fod y diffynydd yn cymmeryd lIettywyr i mewn yn ei dy yu Penrhynside. Y dydriiadau oedd yn cael eu gosod i lawr yn y cyhuddiadau oeddynt Tachwedd 6ed, Rhagfyr 25aia, a Rhagfyr 26iin. Yr oedd y llettywyr yn I setlo' eu cyfrifon bob pytheinos. Yn y cyfrif hwn, codid tal am gwrw fel tybaco, yn ot 3c. yr wns; ond yr oedd yna daliadau eraill am dybaco yn ol Sic. a 4c. yr wns yn yr uu cyfrif- on. Nid oedd y 3c. am dybaco ond 3s. y peint, mewn gwirionadd, am gwrw. Yn ystod pythef- nos neillduol, codwyd cymmaint a 9s am dybaco, yr hyn oedd yn ymddangos yn swm atresymol am dybaco ei hun, tra yr oedd mewn girionedd am gwrw a thybaco. Yr oedd tyst- ion wedi gweled y diffynydd, neu ei ferch, Maggie, yn tynu cwrw o gasgen. Yn un o'r I cyfrifon a roddid yn erbyn Uettywr Albei 1 Hughes, yr oedd y gair I peintian' wedi cael e, gyfnewid i ,dvbaco.' Darfu i Mr. A J. Dean g-yftenwi deg ffircin o gwrw o r 23am o Fedi i Dachwedd 19eg. Gofynodd Mr. Dean i Mrs. Sughls yr hon oedd yn rhoddi yr archebion, a oedd hi yn gwerthu y cwrw a rhoddodd hi ar ei gwyliadwriaeth, os oedd yn gwneyd hyny, ei bod yn gosod ei hun yn agored i weithreaiadau cyfreitbiol gael eu cymmeryd yn ei liprbyn. Yna, trosglwyddodd ei hnrchebion i'r Cadben Lester, yr hwn a gyflenwodd dri hanner baril o gwrw wedi hyny. Anfonid y banlau weithiau o fewn dau ddiwrnod i'w gilydd. Galwyd Altert Hughes, yr hwn a gadarnha- odd fynegiad Mr. Armstrong. Darfu iddo ef, a'r Ilettywvr eraill, atwyddo mynegiad, yn ol cais Mrs. Hnghes, yr hwn a dùyweaal naa UCllU dim cwrw weli cael ei werthu yn ei thy ht. Mr. Chamberlain, wrth groeshoh, a Iwyddodd i gael allan fod yna ryw aughydwelediad wedi bod thwng y tyst a Mrs. Haghes, gan ei bod hi wedi cadw rhyw betbau a berthynai iddo et, a'i bod yn gwrthod eu rhoddi i fyny nes y talai ei til. Yroeddyrnynegiadysgrifenedignadoedd dim cwrw wedi cael ei werthu yn anwiredd, a gwyddai ei fod yn anwiredd pan arwyddodd ef. Ni ddarfu iddo erioed gario tybaco i'r chwarel i'r dynion eraill, ac nid oedd yn gwybod fod ci fab wedi gwneyd hyny chwailh. Herbert Hughes a roidodd dystiolaeth cyttel. vb i'w dad, Yr oedd yntau wedi bod mewn cweryl gyda Mrs. HughcJ. Yr oedd wedi cadw ei ddillad yntau, am nad oedd wedi talu ei fil. Rhoddodd Mr. Dean'dystiolaeth i'r cwrw gael ei werthu i'r diffynydd. Rhoddcdd ef ar ei wyliadwriaeth; yna, efe a roddodd i fyny fasnachu fig ef, ac aeth at Cadbsn Lester. Mr. J. Jonew, llywodraethwr dros y Cadben Lestei, a roddodd dystiolaeth i gwrw gael ei werthu i Francis Hughes. Mr. Chamberlain, yr hwn a ymddangosai dros yr arnddiffyniad, a ddywedodd nad oedd y dynion, ar dystiolaeth pa rai y gorphwysai y cyhuddiad, yn rhai i ymddiried ynddynt, gan eu bod yn meddu drwgdeimladatMrs. Hughes; ac er eu bod eill dau wedi ysgrifenu mynegiad- au i'r perwyl nad oeddynt erioed wedi prynu cwrw yno, yr oeddynt yn awr yn gwadu yr 11- _1 I hyn oeddynt wedi ei ysgntenu yn uaenuiui. Wedi hyny aeth Mrs. Hughe3-yr hon oedd yn ejrych ar ol y tý dros ei gwr—i r bocs, a gwadodd iddi werthu dim cwrw i unrhyw un o'r dynion. Yr oedd y cwrw iddi hi a'i thuluJ wyth o gwbl. Yr oedd yr hyn a ofnodwyd yn y Hyfr—yr 011 o honynt—am dybaco a werth'l wyd mewn gwirionedd. Yr oedd Albert Hughes wedi bod yn cymmeryd tybaco i'r chwarelwyr eraill. Croesholwyd gan Mr. Armstrong, a dywed- odd fod tri o farilau o gwrw wedi cael eu lun- fon yn ol i Dean's, am n-ad oeddynt yn gym mhwys i'w hyfed. Yr oedd y swm o 9s. mewn pythefnos am dybaco a gyflenwyd i Albert Hughes, ac am yr hyn a gymmeroid i chwarel- wyr eraill. TystiotJd Hugh Hughes a John Hughes, y rhai oeddynt wedi bod yn Uettya gyda Mrs. Hughes am ryw gy mmaint o amser, nad oedd- ynt elioed wedi prynu cwrw, nac wedi gweled eraill yn ei brynu. Yr oeddynt yn talu byn a hyn am ymborth a Hetty, a rhoddid y cwrw weithiau yn y nos yn lie tê. Maggie Hnghss, merch y diffynydd, a ddy- wedodd fod yr hyn oedd wedi cael ei I entro yn y Ilyfr am dybaco yn gywir. Nid oedd y cyfnewiiiad oedd wedi ei wneyd yn y llyfr wedi cael ei wneyd ganddi hi. Nid oedd hi erioed wedi gwertbu cwrw, ac nid oedd wedi gweled ei mam yn gwneyd hyny chwaich. Rhoddodd George Williams, llettywr arall, dystiolaeth nad oedd cwrw erioed wedi bod yn cael ei werthu. Penderfynodd yr ynadon gospi y diffynydd i'r 9wm o 5p. a'r costau yn yr achos cyntaf, a lOp. a'r costan am bob un o'r ddau achos arall.
I_LLYS Y MAN-DDYLEDION. I
News
Cite
Share
I LLYS Y MAN-DDYLEDION. Bu y Barnwr Syr Horatio Lloyd yn gwiandaw cynghaws lied hynod yn y llys hwn ddydd lau, a'r hwn oedd yn codi o waith un o'r pleidiau yn dinyatrio yr ysgrif gyttundob gyda golwg ar werthiant ty. Yr achwynydd oedd Mr. Bevan, a'r amddi- ffynydd, Mr. Samuel Bartiey. Yr oedd y pleid- iau wedi cyttnno ar y gwerthiant gan yr olaf i'r cyntaf o dy yn Mostyn Avenue; a thynwyd cyttundeb allan gan Mr. Marks, cyfreithiwr, ac arwyddwyd ef gan y ddau. Galwodd y di- ffynydd wedi hyny gyda'r eyfreithiwr i weled yr ysgrif gyfreithiol hono; ac wedi iddo ei dar- Hen, cymmerodd feddiant o honi, a rhoddodd hi yn y tan. Nid oedd y cyttundeb wedi cael ei stampio. Ceisiai Mr. Bevan yn awr 50p. o iawn am golli yr ysgrif. Dyfarnodd y rheithwyr eu reithfarn o du yr achwynydd, a rhoddaaant iawn o lp, iddo, a rhoddwyd y dyfarniad am y swm hwnw, a'r costau.
CAERNARFON. -I
News
Cite
Share
CAERNARFON. I CYFARFOD O'R TRETHDALWYR. I Y TRETIIGASGLYDD A'l FLWYDD DAIi. Nos Fercher, cynnaliwyd cyfarfod cyhoeddus o'r trethdalwyr, er cymmeryd o dan ystyriaeth faterion neillduol oedd yn dwyn cyssylltiad a Mr. T. Thomas, trethgasglydd plwyfi Llanbeblig a'r Waenfawr, ac i gyfrifon yr hwn y gwnaed ymchwillad yn ddiweddar gan Fwrdd y Llyw, odraeth Leol. Llywyddid gan y Maer (Dr. Parry). Eglur. odd tod deiseb, wedi cael ei harwyddo gan han- ner cant o drethdalwyr, wedi cael ei hanfon iddo ( f, yn dymllDo arno alw cyfarfod cyhoedd- us o'r trethdalwyr, er cymmeryd o dan ystyr- iaeth ymddiswyddiad trethgasglydd Llanbeblig a'r Waenfawr, a'i gais at y gwarcheidwaid am flwydd-d&l. Cynnygiodd y Cynghorwr J. P. Roberts y penderfyniad canlynol I Fod I y cyfarfod hwn o drethdalwyr plwyf Llanbeblig yn dymuno yn barchus ofyn i warcheidwaid Undeb Caernatfon i ohirio ei ystyriaeth o ymddiswyddiad Mr. T. Thomas hyd nes y bydd adroddiad Bwrdd y Llywodr- aeth Leol ar yr ymchwiliad diweddar wedi ei dderbyn; a bod copi o'r penderfyniad yn cael ei anfon i bob gwarcheidwad, i glerc y gwar- cheidwaid, ac i Fwrdd y Llywodraeth Leol.' Dywedodd Mr. Roberts ei fod yn condemnio yn y modd cryfaf y modd y gwnaed ymdreoh i sicrhau blwydd-dai i Mr. T. Thomas. 03 oedd yn ei haeddu, gallai ei chael heb ymddiswyd io. Mr. J. Rees, masnachydd gwlin, a gefnogodd y penderfyniad; a dywedodd y byddai i un- rhyw warcheidwad fyddai yn cefnogi cais y trethgasglydd yn euog o'r afreoleidd-dra mwyaf ei hun (cymmeriidwyaeth). Esgynodd Mr. Daniel Rees ar yr esgynlawr a dywedodd nad odd yn hoffi gweled dyn oedd ar lawr yn cael ei gicio, heb iddo el amddiffvn (cyffro). Gallai Mr. Thomas fod yn euog o afreoleidd-dra ond nid oedd wedi cael ei brofi ei fod yn anonest. ac ni ddywedai fod ceiniog o arian y trethdalwyr wedi cael eu colli. Os oedd Mr. Thomas i gael ei flwydd-dal ar ol hir wasanaeth, byddai y gospedigaeth allan o hob cyfartaledd i'r trosedd. Cynnygiai ef, fel gweHiant, fod y mater yn cael ei adael yn hollol at ddoethlneb y gwarcheidwaid. Ni chododd neb i gefnogi y K\vc."n"nP^- Wedi amryw sylwadau peilfv]| rhoii d(i ? maer y cynnygiad gwreiddiol ger LrfJllüduodd y fod; a phasiwyd ef gyda ChY1lHnerl\r!y, Y Yfar dim ond un yn eroyn. lyaetiJ, a DeaHid y byddai cyfarfod ?ri)n.i? ,•  cheidwaid yn cel ei gynnal Gilyid saiLrBQ., et ystyried y mater, ,'<\ Inn, tr
[No title]
News
Cite
Share
7?.!y ?/). ddyledion —Dyd jj, nahwyd y llys hwn, o dan !vw??H'?"? Horatio Hoyd. '¡¡ Syr H?wliaiMr. T. O. Jones, I'eey! • n '?' b:ms, ddeg glm gan Tboma* WliV i. fon, am att?faehad ar ?nt ? th¡''P13' el K> ddangosai Mr. W. Georgo dros ^!1: R 1 d "nd' a Mr. R. Roberts dros yr -.it (I i?lir Ithoddw_Vdtvstiolactli(i,iii, yr hwn oedd wedi bod yn talu v Hir diffynydd, fel goruchwytiwr :.crpi?. 'T "'?' gael ei?yfarwyddo g,rig?*fl'c.?tl,iw,'P';) YtTeiii, fferm i dalu y rhent i Ido ef, yn lie j Wbi* 8>' dywedodd y diweddaf wnup ;'Ty.I' t,?,)"?? "?10 meryd unrhyw sylw 0 lythvr y < fr"'?""?'' Cafodd yr achwynydd, moJd i.n p! ir' yn y Ilys gan Mr. Fini?y, y pfrr-!?? 'Lr d f d 'b '?° y dyfarniad yn ei er yn. Yn? .?.?"?'t White ar nwyd(u yr achwvnv.M. ac vr 'G: y diweddaf wedi talu yr arian Vr jvV G" y dhveddaf v.'edi ta)u yr ?rian ?'r ? ). ???'' oddyarnwr ddyfarmad i'r aciiw«-^vv en giui. Jane Ann ,Jous mnrwyn Minf?-f?'?' ae?baiarn.a wysiai Griffit? jono,I'o- ei chefnder, a gweinyddwr yst't i 'v  Jane Jones, Bi)dif(?? Hoa-p, !ny;rp 104?.ogyHogah?nidne!dy).t!?j?'?' W  ¡ a,? waganaeth i'w iiiodry!). r Roberts drosyr achwynyd)??. ? Jjr. 'I] Vol d d' ff ] J '1' 'n, A s., dros y diffynydd. TysLi?i v sachwVnt^' es iddi fynediat ei nioi,ryli I mlwydd oed, ac iddi arcs pyda ni fd  I th ")ri!l, _? o v hyd ei marwo ae yn 1,, !S'?; Xj !? byniodd ddim cyfiog yn ystod vi ;„>n ???'; bu yno ond addawcdl yr heu f->r^dd:ge81 t? a dodrefn i'r achwvnyddes ar <,] ei^iarw-' aeth. Modd byna?, bu f ?rw iipl ,;?,j? a gwadai y di?ycyftd y (t?y'd. H-Ud 0 yr amddilfynia(l, d(l?ii fod i'r ei,roo, wysiadu gan fam y diffynydd, a i l,od wedi )?' yoo fel un 0 r teulu, Hawiient, ijefvd  tymmor yn rhedeg yn rhy he!! i  tymmor yn rhedeg yn rhy be!; i wa?.,[ ?. am yr 0 0 I' go n, I'eQ'!prf?;]?:)y'))?? gymmeryd amser i ystyned ci 'i iyftrEitd. Gwrandawyci ,tf!hos o(,(] e'l.1 Ci anfon i lawr 0 r Uchel Ly», yn yr !,wn yr oedd Mr.J.R.Hughe8yncr)yn,??rJ:o?[j' arwerthwr, yn ddiffyaydd. Yrrf(?:y??, h?wahwn yn dwyn cyssyllth! i [rwertLiast cyfranddaliadau yn nghwmni Hy?bysiadol Caernarfon a'r cylch. Penderfynodd y barn- wr ohirio ei ddyfarniad.
CONWY.
News
Cite
Share
CONWY. Llys yr Ynadon —Mewn a Iviinal iwyd ddydd Mercher, cyhuddwyd dyn or enw Thomas Hankey, Prescot, gan y Gymdeitnas er Attal Creulondeb at Blant, o eHgculuso ei wraig a'i bum plentyn, y rhai oedd yn yn y Conwy. Pan yr ymwcdvyd a'r ty gan yr Arolyg- ydd Rowlands a Dr. Fou)k?a, Cor,ivy, :,i chafwyd dim oud I matraq' yno ii,ewu ifordd 0 ddodrtin, ac nid oedd yno d'iim ymborth. Yr redd y plant yn fudr. Erlynid ar ran y gvm loi'.ha; can Mr. Allinson, Caernarfon. Dygodd yr Arolygydd W, Rees naw 0 euogfarniadau bIaei;ovol ya nbyn Hankey, ond yr oedd y rhsn fwyaf 0 hmynt am feddwdod. Yr oedd un cyhuddiad a:n hdmd, a'r lIall am greulondeb tuag at ei bhnt blycedl yn ol, pan y goaodwyd arno i ilr.lu :v y o '2%. Traddodwyd y diffynydd i fyneu i garvhar am ddau fis gyda llafur caled. Y mae ei ecctii hynaf yn 17eg mlwydd oed a dangnswvd, pan yr y:n. welwyd a'r t{-, oi bod yn hyco 1 o fudr. G'vnaeth y cadeirydd sylwadau cryiion ar y rhan honor dystiolaeth, ei fod yn resyn na byddai pn cneth o'r oedran hwnw ddigon o ysbryd a liunan-baroh i gadw ej hun yn lan, gan fod digon o dhifr iff gael yn y Gyffin.
llANGOn.
News
Cite
Share
llANGOn. BWRDD Y GWARCIIK10WAID. CYNNALIWYD cyfirfod o'r bwrdd hwn ddyia Gwener. Llywyddid gan Mr. Hngri Thomas. Cyflwynodd y cadeirydd adroddiad rwy^0r. oedd wedi cael ei bennodi i wneyd ymchwiiiaa i'r ymborth yn y tlotty yn Matigor. nywed. odd en bod oll wedi clywed yr hyn nt'id yn cael ei ddywevd yn nghyfarfod diweddar y brwrdd, ac yr oedd ef ei hun yn g did;o fod y gair wedi myned allan fed eu hymboitn yn anghyfaddas. Wedi yr holl ofi-I oeddynt»e-t ei gymmeryd, nid oed-I ganddynt dJim I IV wneyd ond argymmheIl yr un p< ih 03 oedd yna unrhyw fai, ofnai fod yn rhaid ei oiod a ysgwyddau y gogyddes. Mewn pertnynas i fwyd y plant, yr oedd yn hollol yr 1:!1 fath, ond yn llai o ran swm. ArgymmhelIai y pwyllgor, hefyd y neo a ddewisai i gael cofli yn He te i gyda dwy wns o gaws. Wedi rhai sylwadau gan Mr. Ro, cen*. Jr-. degfan, cafodd yr adroddiad ei fabv-ysiaau-
! WYDDGRCG., J 1
News
Cite
Share
WYDDGRCG., J 1 I Givcnwyniad Z)am'<'?H.'o?.— Pry 'n? lau, cynnaliwyd trenghohad yn y ?'?,?,' gan Mr. F. Ll. Jones, dirprwy ■ ■ j i sir Fflint, ar gorph Elsie JoLcs, sn.'i t"t ue, merch Mrs. S?rah Jones, gwra!.? ,IJ R¡er View, Wyddgrug.. Tystiodd m?m y plentyn i eneth i, 11.- ,f 1 or hi, pedair blwydd oed, ddydd l,'iiu, dty¡ ,° r IDIS hwn, tra yr oedJ hi ya y i.t't, 0 hyd i botel yn cynnwys laudanum. > ■<> glycerine, yr hou oedd we U cael ci ? ? y dror; ac iddi roddi peth o py?n"y J ? ?? baban. Yr oedd y feddy?ins?eth !:•»" ?. ?? eiphrynu ga.n fferyllydd neo), M yr <■-e gIJ' gwenwyn, wedi ei roddi y tu ???' .? ,? Yr oedd y feddyginiaeth wedi cae. ei 11 ,1^ tt Y r oedd y ieddyginiaeth wedi cte 1 c,,i i blentyn hynach, yr hwn odd vn ,i [(, dan y phs, Tybianytystiddt?-?'?? gyrhaedd y plant ond yr oedd yn ?.1 .fod yr eneth a roddodd y feddyg'0^ baban wedi defnyddio c?d.ur '?-?? haedd y botel. Pan ddaeth i ?- )toa't, sylwodd fod yno arogl, ? ?"Y"? eneth beth oedd hi wedi ei wnev(! tl bth dl' d" 1 \10,,1 hithau ei bod wedi rhoddi dyferyn j., baban. Sylwcdd fod yna beth we.!) ?."  ddiUnd y baban. Bu y plentyn fajv > o. canlynol, tua hanner awr we?i chw,1!. Rhoddodd Dr. 03borne Lu'it ei   iddo gael ei alw i weled y plentyn, a j j-n iddo gael ei alw i weled y pientyn, ilï.I"JJ anymwybodo!. E?Iurodd y hm yr wedi cymmeryd He, a gwld t ni,,ii ??9 ydoeddgwenwymad damweiniol trwy'" Arferodd y feddyginheth arfero ND ?'? ??.,?.?. amgylchiadau. Y r oedd yn disgwyo  :?? plentyn yngweHa; ond y boren can01^ ,1 alwodd, gwelodd ei bod yn marw. Mewn attebiad i'r trengholydo, v y meddyg y gwnai dognau bycoain iawn arntm achosi marwolaeth i-fahanod. Inl': IJychwelwyd rheit^farn o y anffawd.1
[No title]
News
Cite
Share
Cyrhaeddodd Syr William Harcourt i N lI u Rhufain.