Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
_.....-. -' ., . _-.._-Gwers…
Gwers yr Ysgol Sul. GAN Y PARCH. W. I. JONES, B.A., CAERDYDD. Titus 2. 11-15. Ceir y ina,'r rheswm dros y cymhell- ion ymarfoToul i bob dosbarth, caeth a rhydd o'r ddap ryw, yn yr adnodau 1-10 i ymdneichm byw'r bywyd da a p'hur, obliejg-ijd i Has Duw fel heulwen ag iachawdwriaeth yn ei belydrau dy- wynnru ar fyd tywyll yn ei anobaith. 1. GreIs Dpw yn dWYfIl iaehawdwr- iaeth i hawh. II. Grais yw la wna'r bywyd yn santaidd. HI. Gras yw a Manna obaith gwyn- fydedig yn y gialon. IV. ITitjufs i gyhoeddi'r gras hwn a'i ddylanwad gyda phob awdurdod. 1. Y miae du ddarlleniad yn bosibl (Ia) "Cany,a ytniadangosodd gras Diuw i bob dyn, gan ddwyn iachawdwr- iaeth," neu (b) "Canys ymddangosodd gras Duw yn d wyin iachawdwriaeth i bob dyn." Gall olygu bod cynllun iachawd wriaeth wedi'i ddatguddio i bob dosbarth o ddynion, ond gwell gennym yr ail ddiarlleniad gun y dengys hwnnwi gy ff redinolrwydd y drefn aohubol yn well, ac yr awgrymai bod yn eiddo piawb a fynno'i derbyn, a'i bod o fewn cyrraedd caetli, a ttfhydd], o'blegid ewyllysia Djulw1 i bawb fod yn glad wedig. Iesu. Grist a ddatguddiodd, neu a fu.'n gyfrwng l'r gras hwn, oedd gynt yn guddiedig ym mwriad grasol Daw, i ymddisgleirio gerbron dynion, oblegid Efe yw "disgleirdeb gogoniant y Tad" y,n ei gariad tuag at fyd clolledig nes peri galw goruchwyl- iaeth yr Efengyl, "y, dydd.' Ffafir ddwyfol y Tad i ddynion a'i gariad tuag atynt yw sail adeilad hardd iach- awdwriaeth yn gyfangwM. Er mai yn ymgnawdoliad y Mab! y dechreuodd D,uw ddatguddio'r gras hwn i'r byd, gwell peidio a chyfyngu'r ymadrodd ytn-ik i (h|ynny nag i unhyw amgylch- iad yn ei fywyd bendithiol ond i'w fywyd cyflawn gan fod a fjynno'r cwbl ag adeilad waith trefn iachawdwriaeth. Ni ddywed yr ymacfrodd yr achubir pawbr drwy'r gras hwn, ond mai rhad ras Ðiuw'n unig a fedr ddwyn iachaw- dwriaetjh i (bawb, ac mai ymddangos- iad Crist yr hwn a ddatguddiodrlJ y gras hwn y ii ei natur a'i haelaethrwydd yw symbyliad pennaf i'r Cristionogion gyflawni holl ddyletswyddau bywyd. II. Gras isydd yn "dysgu' neu'n well 'disgyblu' yw. Y mrue i ddi.sgyblu';n llym er dwyn trefn lar fywyd y crad- adyn, drwy, ibeTi iddo 'wiadu anuw- iokleb a chwantau bydol.' Rhaid iddo gerdded llwybrau profiadau prudd by- wyd hunanymwiadol sy'n arwain dros fryniau anawsterau dyletswyddau llu- osog a phwysig bywyd ymiarferol 'yn y byd,' h.y., "yr oes,' neu "isefyllf:a. pethau,' lie y mae'r humn-ddisgybl- aeth yma'n anhepgor gan fod ysbiyd byd a'i dueddiiaclau lIygrèaig yn elynol i Dduw. Felly y, mae'r saia'tf i farwiei- ddio ladnoddau afiaeh ac amhur eu natur, ao i ymgadw rhag amharchu Diaw drwy fetha a chyfiawni eu dy- ledswyddau tuag ato, ao ymroi i flysiau a dy heiadau amhriodol y bywyd hwn, megis, gadaeil i rjaib aiiiii wiall am gyl- oeth, pleser, lanrhydedd, &c., i gael yr oruchafiaetli arnynt, nwyjdau a chwant- au y mae'r bydol-ddyn i-nor chwanog iddynt, ac felly; cynnwys hyn bopeth na ellir ymwneud iao, ef tra byddo'r meddwl a,r fyd iarall a chymdeithas uwch. O'r tu axialf, rl-iaid iddynt hwy "fyw yn sobr," dyma ddyletswydd Ý dyn tuag ato'i hun, set bod yn cldoeth a phwyllog i lywodraethu'i holl fyw- yd, "ac yn gyfiawn," yn ei ymwneud ag ereill, lac ymddwyn yn deg ac urdd- asol tuag atynt, "lao yn dduwiol," bod yn ddefosiynol gan ddangosei gariad a'i 'b>arch iddo, a chofio'i fod yn byw yn ei bresenoldeb siantaidd Ef yn barhaus. 13J. Y imiaie tangen am i'r bywyjd glan hwn a gymhellid i'r saint gael el wynnu gan belydriau disglair y "gob- aith gwynfydedig" i fod yn ysbryd- iaeth iddynt yn eu hymdaith drwy'r byd, lac y, Imsaent i ddaj; i jadSsgwyf tarn dano'n barhaus. Tebyg y golygir yma wrth y, gobaith "obaith Y:dgogoiIîiant' y ca'r saint fiod, yn gydgyfranogion a Christ ohono pan "gant ei weled Ef fel lag y nuae." Felly y, miate blywydy saint yina i fodj yn fywyp; o ddisgwjd cyson aila dapgQsila Arglwydd y, gogoniant, a chyn y, gellir gwneuthur hyn, rhaid byw mewn undeb bywydol cyson ag Ef fel y, delo rhyw gyn-iaiiit o dlysni'r nef ar eu Tiwy,nebpryd a'u bywyd, ac yna wrthsyIlu ar Ei ogon- iant yma'n biathauis cant yp. y.diwedd sylweddoli'u disgwyliad pan gaffont ei weled Ef la'n hachubodd yn ei holl ys blander dWYlOl wyneb yn wyneb,' ac y'¡u "newidir hwythau i'r unrhyw i ddelw o ogolliant i ogoniant." Tebyg, iawn amiai fesu, Grist ei hun a oXygir wrth "y Diuw TniawT," ac mai yn ym- dda-ngosiad Ei ogoniant Ef y sylwedd- olir gobiaith gwynfydedig y, ISåint. Rhoes yr lesu ei Hun drostynt er mwyn gwneuthur hyn yn bio-sibl idd- ynt drwy dalu llawn ei werthfawr wiaed drostynt i'w prynu oddiwrth bob 'an- wiredd' neu 'anghyfraith,' a'i ganlyn- iadau enbyd, a'u 1, puro iddo'i hun yn bobl briodol," h.y., rhyddhaodd hwy j ac fe'u. purodd yn honol drwy'i hun- anaberth santaidd, a gwnaeth hwyrn ■ feddiant iddo'i hun drwy rym ei gar- iad nes eu denu i ymostwng yn llwyr i'w ewyllys Ef, ao yna naturiol yw eu bod yn "awyddus i weithredoedd da," gan mai ewyllys Crist yw rheol eu bywyd, a bod eu serch yn teiddo iddo, y piaent ar eu goreu'n oeisio'i foddloni ef ymhobi peth. IV. Y pethau hyn llefara," &c. Dyma ddiwedd yr adran hon o'r llyth- yr. ao y imae Titus f y gweinidog yn Creta i'w cyboeddi gyda phobl awdur- dod er oaloinogi'r credinwyr. Rhiaid iddo beidio a bod yn llwfr a digalon ynglyn a'i waith, eithr yn hy, fel un yn teimlo'i fed yn meddu ar awdurdod dwyfol i (bx(eg,ethU" r Efengyl c i wei- nyddu'r ddisgyblaeth eglwysig ynllym pan fo' galw am hynny, nes argyhoeddi pobl o'u pochod fel y teirnlont north ei eiria,u'n ysbrydiaeth i'w tywys drio,s lwybirau'r nef. Y mae i lefaru gyjda'r fath nerth a difrifhvch, a byw mor Ian fel yr enillo barch yn eu plith fel na aIlo neb ei ddiystyru oherwydd un- rhyw ddiffyg mewn gair ns. gweithred.
Y PARCH. T. TEIFION RICHARDS,I1…
Y PARCH. T. TEIFION RICHARDS, AMERICA. Mr. Gol.Bydd yn (Ida gennych ch wi :a-Uu cyfeillion y; gwr annwy l sydd a'i enw uohod gael gair yn ei gylch. Mae wedi ei benodi gan Gym- deithas Gwyr Ieuainc Cristnogol Y.M.C.A. Amerioa., i fodyn Ysgrif- ennydd yr adran sy'n gweini ar y milwyr yn Ffrainc. Cafodd ein brawd dawnus a medrus 'hebryngiad ym- aith"—'send off' —urddasol ryfeddol gan ei eglwys barchus yn Hyde Park, Scranton, Pa., yr hon sydd yn rhoddi iddo chwe mis, neu ragor os bydd ang- en, at y gwaith:, ond gobeithiwn na fydd eisiau eyniiainta chwe ms, ain y bydd y rhyfel ofruadwy hwn ar ben. Ar gyfrif ei alluoedd disglair, ei yinni diball, a'i ddeheurwydd i drafod pobl a'u gwneud yn ddedwydd ni ellid ei well i'r swydd bwysig pe chwiliesid cyfandir eang America i gyd. Yn ddi- weddar, mwynhaodd ef a'r eglwys tan ei ofial jams-eroedd hyfryd gan ymweliad amlwg o eiddo Ysbryd yr Arglwydd, ac yngrym yr ysprydiaeth hwnnw, y miae'n mynd i Ffrainc er rhoi ei oreu i'r milwyr yn eu hamrywiol anghen- ion. Pan orffenno ohonnoi hynny, bwr- iadau dalu ymweliad a Chymru, ei flamwlad oyn dychwelyd i'r Amerig, gwlad ei fabwysiad. Rhoddwn ei gyf- eiriiad am y chwe mis nesaf fel y gallo a fynno o'i gyfeillion ohe'bu ag ef:—Mr. T. T. Richards, Y.M.C.A. Secretary, 12, Rue D' Aquesseau, Paris. Ond cyfeirio, fel yna, dywed y bydd yr awdurdodlau yn anfon pob llythyr ar ei ol, gan nad ymha ran 'ór maes y digwyjdd fod. Dymiunwn iddo Dduw yn rhwydd yn yjstod ei ymjoljaith yno, a chwedi hynny. Ydwvf, &o., I J. D. HUGHES. Blaenywaun, St. Dogmaels.
YR WY A'R GWNHINGEN.
YR WY A'R GWNHINGEN. Mr. Giol.,— Dioloh i U. J. lam ei enw pridol. Nid ymosodais ar neb erioed clan gysgod ffugenw. ao ni wnaf sylw p nob, a wna hypiy. Yn gaf, y) mae tr. J. yn dwyn camgyhuddiad yn fy erbyn. Ni wnes "gam a dosparjtli o lbobl.' Nid amoen- ais ladd yr "oen gy(<la'r ddafad." Pan yn son am y Profiteers, dywedais fy mod yn "Ofni fod llawer' o Ff(arm- wyr Gwialia Wen mor ddu yn y cam- wedd hwn pwy •b ynnag." Awgryma G. J. yn y; Seren' ddiweddaf nad yw yn euog o'r cwyn a ddygaf yn erbyn rhai ffermwyr. Dia iawn. Pam na. fuasai yn ymgysuro nad oedd ef yn y; llawer" hynny? Pa eisieu iddd gynhyrfu a gwingo sydd? Arferwn ddarllen mai yr euog' sydd yn ffoi heb ei erlid." Ond at y pwnc. Gofynna G. J. Ai nid oes iar neb1 yn dodwYl end. eiddo'r ffarmwir? Yr unig gasgliad1 oddiwrth ei ofyniad yw hyn. Gan fod ieir eraill yn 'dodwy a'r bobl eraill hyny yn oodi crogbris. am wyau, fod y ffermwyr yn rhydd i wneud yr un peth--Dou ddu yn gwneud un gwyn. Et,o.. dywed G. J. fod ffermwyr Lleyij "yn gosod eu tir tuag A-wst, aan flwy- ddyn, i eraill ddal y; cwningod a'u gwerthu, ac nad oes a fynno'r ffermwr a/u. pns." Wel, cyfaddefaf! nas gwn lawer am ffermwyr Lleyn, end gwn hyn, fod llawer o ffermwyr Morgan- wg yn gallach yn eu cenhedlaeth na ffermwyr Lleyn. Nid ydynt hwy yn credu mewn Middle men/' ond deu- ant là'u' cwnhingod. eu hunain i fyny i'r gweithfeydd, a gwerthant hwypt nid am 12s. ond am 3s., a 3s. 6c.,a gallwn enwi un i chwi a, fu mor feiddgar a gofyn 4s. am yr olaf{ oedd ganddo. Ond os ydynt ddoethaoh, dy- wedaf a, holl ddifrifloldeh fy enaid: "Nid yw y ddoethineb yma oddiuohod, ond anianol, daearol, cythreulig yw. Eto dywed G. J.: "Pe gellid profi fod ambell run o honynt yn gwneuthur yr hyn nad yw yn hollol iawn," nid "y ffordd ddoethaf yw cicio gwendid- au." Maddeued G. J. i mi am wrando ar Paul yn hytrach nag arno ef. "Y rhai sydd yn pediu cerydda yngwydd pawb1, fel y "byddo ofn ar y lleill." Ond darllened G. J. y tair ffaith gan- lynol yn ddifrifol. Yn gyntaf, gallwn enwi ffarmwr a ddywedodd fel hyn yng ngwydd tri o dystion: "Goheithio y par y, rhyfel yma ddwy flynedd beth bynnag; yna ni bydd eisiau i mi brisio dim am neb." Mae yn bosibl na ddarllenodd y ffermwr hwn eiriau Habacuc. 'Gwae a elwo elw drwg i'w dy, "i osod ei nyth yn uohel, i ddianc o law y drwg." Yn lailngwraig ffermwr yn dod ad- ref yn gynnar o farchnad Pontypridd, gwraig fflarmwr arall yn cwrdd a hi yn ymyl eu cartref. Gofynnodd yr olaf Sut yr oedd pethau yn y farch- ruad heddyw Mrs. ——?" "0," ebe'r gyntaf, 'Grand' yn wir, gallwn gael y pris a fynnwn am bob peth. Gwerthr ais y cyfan cyn aroser te. Gobeithio y par hi dipyn baoh, ta beth." Gallwn enwi y ddwy, chwaer uchodny ddwy yn iaelodau' gyda'r Ymneilltuwyr. 'Can- lynwyr yr Addfwyn. Oen," yn wir! Yn drydedd. Pedair o ferchied, bych- ain yn mynjed i mewn i'r tren ar Donyrefail. Yr oedd dau berson yn yr adeilra-n honno yn barod, Yn ymyl y drws eisteddai hen chwaer; yn eihym- yl eisteddai dyn, yn debygol mab hyn- af yr hen chwaer. Pan gychwynodd y tren, codai yr hen chwaer ei llaw chwith i fyny, ac yna a, bys y llaw arall, dechreuodd gyfrif. Fel hyn: 1, 2, 3.1, 2, 3, lac fef yrua yn ddiataf nes cyrraedd gorsaf Penygraig. Dech- reuodd y merched bach chwerthin yn ddistaw am ben yr hen chwaer yn cyfrif. Yna neshaodd y, dyn at y aner- ched Ibach, a dywedodd yn ddistaw: "Don't you laugh, my dear girls. She has lost three sons in the wlaor, and that's what she is doing, night and day, since- she heard the news." Y ffermwr uchod, a'r wraig uchod, yn dymuiio i'r erchyjlderau hyn bar- hau, er mwyn iddynt hwy, gaelporthi eu blys annuwiol am olud ahwadal. Pe byddai'r mab uchod yn cly,wed y ffermwr a'r ffermwraig yn siarad mor ynfyd, a fyddai yn rhyw syndod pe byddai yn rhoi ergyd inarwol i'r naill ac yn llindjagu'r Ball? A pha Rheith- wyr yn ei synhwyrau a'i condemniai? Pe bawn i yn dweud fy nliarn am y creaduriaid hyn, byddai'r termau cryf- laif a gfeir yng ngweledigaathau y Bardd Cwsg yn rhy eiddil i mi foddloni fy fhnn. Dywed 'G. J. fy mod yn oaiu drws y, nefoedd yn erbyn y rhai hyii. Gwyr G. J. nad oes a fynwyf a'r drws, ond y mae a'r can er hyny. Darllened ei Feibl, ac os na wel hyn, ini 'a'i cynorthwyaf mewn ysgrif eto. Os yw G. J. yn teamlo yn harod i amddiffyn y cymeriadau uchod, y cwbl a ddywedaf yw,Cyinored yr Arglwydd diugaredd ar ei enaid. Buaswn yn ysgrifenu r hagor, ond y mae'r Parch. Ungoed Thomas yn ei ysgrif ddifriijol yn y "'Seren' ddi- weddaf wledi ategu 'fy nghyhud diadau yn .erbyp. y, ffermwr bob un. Gyda llaw, dylai yr ysgrif yma o Siddo Ungoed g-ael ei darllen ym mhob eglwys yng Nghymru. Yr eiddooh, Tony ref ail. BENONI.
i TYSTEB Y PARCH. J. SYMLOG…
TYSTEB Y PARCH. J. SYMLOG MORGANi Mr. Gol.,—Caniatewcih i mi lai ns. hyd bawd-fys o ofod y "Seren," er hysbysu y, oaredigion sydd yn bwr- iadu cyfrannu at Dysteb Synilog, mai cyfeiriad y, Trysorydd ydyw: Mr. Elias Rees, Bridge House, Newcastle Emlyn, Carm. Derbynir pob rhodd, gyda diolch cynnes. Bydd y Dysteb yn oadl ei chyf- lwyno tua chanol Ebrill. J. T. EVANS, Ysg.
o PENRHYNCOCH.
o PENRHYNCOCH. Mynych yw ergydion ar yr ardai hon yn bresennol mewn marwolaeth- au. Claddwyd yr hyn oedd farwol o'r brawd ifanc William Henry, Lewis, Brynhyfryd gynt, ond yn ddi weddar '6' Llanbadarn Fawr, ac yntau ond 39 mlwydd oed. Dydd Gwener, lonor y 25ain. Gwasanaethwyd yn yr angladd gan y Parch. J. Edwards, Abet- wyth. I Trist yw ineddwl fod y brawd hoff Thomas Thomas, Garth, wedi ei roddi i huno yn y !bedd dydd Mawrth, lonor 29ain, yn 66 mlwydd oed. Cafodd ei dorli i lawr yn sydyn yn y wedd, er iddo fod ysbaid o amser yn teim- lo oddiwrth y, dwy. Tysti-ai y dorf fu yn ei angladd fod iddo barch ym mhob rhan 0: r w lad. Bu yn ffyddlon am "flwyddi yn Horeb, Penrhynooch, fel athriaw yr Ysgol Sul, ac fel tr- orydd yr Eisteddfod yn y lie. Yr oedd yn wr o feddwl cryf, ac yn ffyddlon i'r hyn y credai. Teimlir mynych gelled ar ei 61 yn Yr cyich. Cydypadeimliv ia'r weddw, ¡a'r plant yn eu colled o golli priod a thad fu mor ffyddlon iddynt hwy. Gwasanaethwyd yn yr angladd gan y Parch. J. Ed wards, Aberystwyth. o
DYMUNIAD BYWYD.
DYMUNIAD BYWYD. DjUw wnelo'r bywyd yn y byd Yn llawn gwasanjaeth lion; Eigar S'i glodfori Ef V Ddwg heddwch dan fy, mron. Fy Iesu hoff, a'i gaanre glan Djlynaf drwy: fy oes; Ei waith a bair i'm weithio byth Dros burdeb, gwir a moes. Yn nerth ei Ysbryd grasol Ef, Mi lwybraf byth ymlaen; Fy meddwl beunydd fyddo'n bur, A'm rhodiad fo'n ddi-staen. Treforest. D. DA VIES.
oi ITALIADAU.
oi I TALIADAU. Receipts Feb. 19—26. £ t;, tl. D. Jones, Rhandirmwyn 0 6 8 Hugh Evans, Penr hi woeibr 1 0 0 D. W. Da vies, Canuarvon 1 7 6 David Jones, Abergele 0 3.' It Rev. D. Da vies, Harlech 0 6 0 Rev. J. Phillips, Llanael- haiarn 0 4 2 W. Powell, Ystriad Rhondda 1 2 0 R. J. Lewis, Penmaenmawir 0 ,10 0 J. T. Davies, Dowlais 1, 12 1 W. Williams, Llanelly 0 16 8 Rev. T. Teifion Richards, Scranton, U.S.A. 0 10 0 Mrs. E. Griffiths, Ambieston 0 5 0 T. Williams, Cardiff 0/14 8 J. J. Bedford, Neath 0 2 6 O. T. Edwards, Llanfaethlu 0 2 2 Levi John, Ferryside 0, t6 0 T. Jenkins, Llang,endeirne 0 5' 10 F. Morgan, Burry Port 0 6 9 Advt. Messris. Hold castle, London 0 2 2 MJ. D. James (Defynog), Treherhert 0 4 8