Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
, BWRDD Y GOL.I
BWRDD Y GOL. ALLAN O DDIFFYG GOFOD.- Bathe], Coed y Eflint; Dyffryn, Llandyrnog; Ynyshir; Llangefni; Maenfcwrog • Cefn Mawr; Ceerau, Maesteg; Lian- gollen; Oakfiald, Lerpwl; Ystum tuen Trageiriog; Glyndyfrdwy Rhewl; Gair o Ffrainc. Y BIN NESAF.—Gair o Ffraine gan y Parch Parry Brooks Egremont.
MWADAD lifMOSOLI
MWADAD lifMOSOL Yr Etholind Cyffredinol. Y gred gyffredinol bellach yw fod etholiad cyffredinol yn yrayl, i gymeryd He yn fuan. Pa mor fuan ni wyr neb ond y Prif Weinidog. Disgwyliwvd gair terfynol ar y mater nos Ian diweddaf, ond ni chafwyd ef. Ond beth yw pwrpas etholiad yn awr. Os dywedir, fel y sylwa un, mai i benderfynu tel erau heddwch, atebwn fod yn am. hosibl i etholiad benderfynu'r rhai feynny er mai mater ydyat, nid i Brydam yn unig, eithr i'r holl gyngrheiriaid, Dywed eraill mai rhoddi awdurdod i'r Weinyddiaeth brasennolwneud heddwch yw'r amcan, ond yn ol pob golwg fe wneir heddwch cyn y byddai'n bosibl cael etholiad, ac aid ydym yn casglu fod unrhyw wahaniaeth barn rhwng y pleidiau ar y pen I hwn. Yr amser priodot i gael etHshad ydyw ar ol cyhoeddi hedd weh, ac v mac'n arlilwgma 'ir rheswm am y brys i'w chael yn awr ydy w awycld am roddi pellach o awdurdod i'r Weinyddiaeth gyfansa-wdd bresen nol tra y mae meddyliaupobl yn Ilawn o'r rhyfel a chyn iddyntgael amser i feddwl llawer am y d fo d- @1. Ond y mae arnom eisiau. gwybod#amryw bethau cyn gwneud hynny. aiiiry w bethau cyn gwneud Fe! y dywed y Genedl yn gryf a chroyw iawn Un or pethau sydd arnom eisiau en gwybod ydyw dros^ba beth y saif y Wein yddiaeth breseanol? 0 ran ei chyfansoddiad y mae bron yn gwbl Doriaidd. Y mae'n wir fod v Prif Weinidog yn Rhyddfrydwr, ond rhodres fuasai anwybyddu'r ffaith fod llawer o aineu parthed ei wir safleyntau Y mae'n bosibl nad yw yn sicr ei hwn ar hyn. o bryd, ac ni fynnern ddvwedyd dim i beri i neb feddwl fod Rhyddfrydwyr yn anghoho ei wasanaeth yn y blyn yddoedd gynt. Ond cotlwn fod yi Yorkshire Post" yn dywedyd fod pob aelod Toriaidd wedi derbyn I cenadwri yn gofyn a fyddai'n bar- od i gefnogi'r Prif Weinidog pres í ennol ar 01 terfyn y rhyfel, ac ofei ydyw amvybyddu'r ffaith nad yw! ei berthynas a Rhyddfrydiaeth ynl awr yr hyn a fu. Pan ddadlennir bygythiadau i'r perwyl y gwrth wynebir pob aelod Rhyddfrydig nad yw'n gefnogydd personol i Mr Lloyd George, y mae gan unrhyw ddyn call a gweddol wyliadwrus hawi i ofyn dros ba egwyddorion y Hiae Mr Lloyd George yn sefyll. ¡ Cyn myned i etholiad y mae'n iawn ¡ i'r wlad gael gwybod dros ba beth y gofynir iddo bleidleisio. Gwyddo1 beth yw'r polisi Rbyddfrydig; y mae hwnaw i w gael ym mhenderfyniadau Man- chester. Y mae Plaid Llafur wedi cyhoeddi ei pholisi hithau. Gwydd. ¡ om i ryw raddau, beth bynnagj beth yw daliadau a golygiadau'r j Toriaid. Ond beth yw rhagleni gweinyddiaeth Mr Lloyd George. Beth yw ei chynllun ar gyfer I wer ddon, sydd mewn gwaeth cyflwr; heddyw nag y bu ers cenhedlaeth ? t Beth yw ei chredo ar ddiffyndoll-! aeth—y cwestiwn mawr sydd yaf myned ibenderfynu prun ai'r werin j yntau'r eyfoethegion sy'n myned i j dalu bil y rhyfel ? A ydyw yn bared i roddi deddf Datgysylltiadj mewn grym ? A yw gorfodaethi filwrol i barhau ? Nid oes neb yn gwybod, neu, o'r hyn lleiaf, nid oes i neb yn ateb." ———
[No title]
T. — — Y Qorffennol yn Rbybudd. j Y perygl ydyw, i'r un peth ddig wydd mewn canlyniad i'r etholiad! agoshaol ac a ddigwyddodd yn 1900—adeg rhyfel Deheubarth; Affrica. Y pryd hwnnw cafoddj Chamberlain, a'r Llywodraeth y! perthynai iddi, gefnogaeth y wlad I i gario y rhyfel honno ymlaen hydj i'w therfyn. Am hynny yn unig y gofynasant, ac ni bu y wlad yn ol o roddi iddynt y peth a geisient.-Ond, wedi gorffen y rhyfel cyrherodd y Llywodraeth faatais ar y sefyllfa i ddwyn i mewn fesurau ynghylchj cwestiynau eraill, a choftr am hel- f ynt mawr y Ddeddf Addvsg. Pas-1 iwyd Deddf Addysg Balfour drwy'r Senedd ar bwys mwyafrif roddwydi i w Lywodraeth i ymwneud a'd rhyfet yn unig. Yr oedd yr anheg r weh yn fa wt adybryd yr adegj honno ond os gwneir yr un peth i eto bydd yr anghyfiawncier yn fwy j i'r mesur y mae aberth y bobl wedi! bod yn fwy, a'r cwestiynau iradi sydd i'w setlo yn fwy. j t
[No title]
Cynllaa Arglwydd dabernoii. Y mae Arglwydd d'Abernon, Cadeirydd y Bwrdd Canolog, wedi cyhoeddi cynllun i lywodraethu y Fasnach Ddiod, nid dros dyinor yn unig, ond yn barhaus. Gosqdodd ei awgrymiadau gerbron mewn anerehiad mewn cyfarfod undebol o Undeb Dirwestol Eglwys Lloegr ac Undeb Dirwestol y Merched. Yr oedd hynny yr wythnos ddiweddaf. yn Caxton Hall, Llundain. Prifj bwyntiau y eynllun yw y rhai live 1. Lleihau yr oriau gwerthu i feSllr cydweddol a'r gwir angen. t 2. Gochelyd fod y tafarndai yn cael agor am amser hir. Itynny yvv,¡ ar yr un adeg. 3. Yr agor i fod bob amser yn gydamserol a phrydiau bwyd. 4 Y cwrw a'r gwirod oil i gaell eu darlJaw yn ysgafn iawn. 5. Sefydlu Canteens a lleoedd. eraill o adloriiant a diwylliant fel gwrth atyniadau i'r dafarn. 6. Llwyr ddileu yr arfer o "treat- io." 7. Cadw pris y ddiod i fyny yn gydweddol neu gyfartal a phrisiau bwyd ac angenrheidiau eraill. 8. Sefydlu Llj^s neu awdurdod trwyddedol canolog i arolvgu a chydweddu rhoddi trwyddedau trwy yr holl Vi lad. Nid oedd ei Arglwyddiaeth yn dwyn y rhai hyn ymlaen fel yr unig feddyginiaeth i'w mabwysiadu, ond credai eu bod yn werth eu hystyried a'u chwilio gan bawb ocddyn sam sobrwydd. Yr oeÖd-1 amryw gyRliuniau eraill gerbron, meddai, megis prynu y fasnachj ei gwahardd, a de w, isiad ileol; ond credai ef yn gryf pan y deuai y wlad, ar ol y rhyfel, i wynebu y cwestiwn o ddifrif, y byddai cor If mawr o'r bobl yn fwy awyddus i lywodraethu y fasnach nag i wneud dim arall. Y mae 1; controlebai, wedi profi eisys yn dra effeithiol. Y mae awgrymiadau Arglwydd d'Abernon yn dda, a da fuasai gen- nym eu gweled mewn grym yfory nesaf, diau y gwnant les mawr; eto, credwn os yw y wlad ar ol y rhyfel" am wynebu pwnc y ddiod o ddifrif y bydd yn rhaid cael l mesurau llawer mwy drastic na dim a olvgir yn y pwyntiau hyn— 'rhaid dal wyneb y wlad at ¡. W"ál1-1 arddiad," neu o leiaf at ?ahardd iad trwy ddewisiad UeoL Bwriad 1 wn yn ein rhifynnau nesaf gy- hoeddi cyfres o ysgrifau byrion ar bwyntiau cynllun Undeb Dirwest I bl Eglwysi Cristionogol Prydain, ac hefyd ar boMsi Pw?ligor'Dir- westol Unedig De a Gogledd Cym- ru. Credwn fod y rhai hynny yn Jwy effeithiol, ac yn llawn mor ymarferol a chyrhaeddadwy ag ydyw awgrymiadau Arglwydd d'Abernon. I L
[No title]
lechyd y Bob3, Yr wythnos ddiiweddaf dygodd Dr. Addison, Gwainidog At-drqfuiaut, i sylw Ty y CySredin brif Hnelbu ei fasursy'n gosodHynyawdurdodnewydd i ofalu am ih¥dy bobL Y mae y gofal tros ?ec'?'y'tcb?a.?'hy&.?.?y? -.w?..? wasgar cydrhwng hannar dwsin o swyddfeydd y Liywodraeth; y canlyn iad i fesur m?wr iawR ydyw fod yr hen air yn gael ei wireddu gwaith i bawb a gwaith i nab. Amean y mesur new- ydd fydd gceod yr holl of al, hyd y gellir,! mewn un swyddfa, ac o dan ofal un! gweinidog. Y n ol y mesur rbo. iri ri swyddfa newydd y gofal yngbylch ioch. I yd y oyhoedd, sydd yn awr yn nwylo Bwrdd Llywodraeth Lleol, Bwrdd Addysg, I Y Cryfrm*Gynghor, Y Swyddf? GartrefoL f Cynnwys y mesur befyd allu i dros- glwyddo i'r un swyddfa, pan y bo hyn-. ny yn gyfieus a phosibl, yr awdurdod! ynglyn a iechyd sydd yn nwylo Gwein idog y Pensiynnau, ac hefyd Ddirprwy aeth?y GwaUgofdai. Bydd ynglyn a'r dd h wyr! swyaata newy gyng or cry 1 0 wyr í gaHuog a fydd yn chwilio aJIan hemtia.u a'r ey,Pelyb, ap, yn cyfarwyddo y cyhoedd a'r Llywodraeth sut i' w hym I ladd a'i difodi. Mynegodd Dr. Addison fod y Llyw- odraeth, yn fhirfioL wedi cymoradwyo awgrymiadau pwyllgor Mr Vlhitley ynglyn a rhai agweddau a Deddf y, Tylodion a'r Byrddau Gwarcheidwaid, Trosglwyddir o hyn allan holl waifch y Gwarcheidwaid i ofal y swyddfa new ydd. A f "I. ¡ Ar y oyfan y mae y mesur a'i wyneb | i r iawn gyfeiriad, eto beirniedir ef yn chwyrn mewn llawei cysylltiad. Diau y bydd yn rhaid dwyn i mewn i'r mesur] la.wer o betha-u, a bwrw allan ohono; bethau sydd eisoes i mewn. Y mae'n amlwg y ceir brwydrau gyda Byrddau I y Gwarcheidwaid, Plaid Llafur, a'r Gymdeithasau Dyngarol.
[No title]
Y mae Mr Hugh Hughes, ysgrifen I sydd y Oymdeithas Mwnwyr Gogledd Cymru, yn oaol ai eawi fel ymgoisydd ¡ Llafur dros ranbarth Dwyrain sir DdinhyoU yn yr etholiad naaaf.
iCYFARFODYBD CHWARTEROL
iCYFARFODYBD CHWARTEROL 1 !JIj\ CYLCHDAIIH BAGILLT. Gynhaliwyd Cyfarfod Cbwarfearol y Gylehdaibb uchod yng Nghaerlleon, nos Sadwrn, Hydref uad. o da1 lywyddiaetb- yr Arolygwr, Parch D. Meurig Jones. Yr oedd yn bresennol, y Parchn Jobtt Kelly, C&er, T. Griffith Ellis, Fflint, Hugh Curry, Gaer, yngbyd a'r ddatri Oruohwyliwr, Mr Edward Jones, Bethel, a Mr H. Ll. Jones, Caer, a chynrychiol- aeth dda o Eglwysi y Gylchdaifeh. Etiholwyd Ysgrifeanydd i'r Cyfarfod: Ghwarterol yn lie y Parch Evan Bowen." oedd wedi gadael y Gylchdaith. Pasiwyd Mr Biohard Jones, Mancott, i dderbvn casgliad y Pregetbwys? Cynorthwyol, a'r Parch T. Griffith Ellis, i dderbyn casgliad yr Ysgol Sul, yn absenoldeb Mr Edward Jones, Sychtyn. CrOQsawyd y Parch T. Griffith Ellis i'r cyfarfod. Dywedwyd geiriau caredig- am daco, ynghyd a dymuno iddo gael. adferiad llwyr i'w gyaefin iechyd. Derbyniwyd cyirifon yr eglwysi, & darllenwyd y Shedule Chwarteroi gan y Goruohwyliwr, Edward Jones—yrr arian yxt Hawn o bob He. Y Genhad'aeth Dranror —Diolchwydf i'r frysorydd a r YSgrifennydd, Thos. Lloyd, Fttint, a'r Parch Evan Boweur, am au gwasacaeth y Sviyddyn ddiwedd- af. Ail-ethoiwyri Mr Thos. Lloyd yn dryscrydd, ae otholwyd y Parch T. G Ellis yn Yagrjfeaaydd. Pasiwyd fod ygweitlidogion ya trafnu, Cyfarfod vd* Cenhadol yn ei Sections., ac SltbrK'f A'ijl, yr hon sydd yn trgfoa it gaol cyfarfod neyituol. Diotchwyd 3.0 ail-ethclwyd Mr Mitchell, BagiUt, ya drysorydd CasgliaS- y Gweirtidogion Methedig. Arholwyd y brawd Robert Jones*, Fflint, ga.n yr Arolygwr, ac atebwyd ya dda. ac i'r pwrpas. Wedi gael gair o'i brofiad, dywedwyd geiriau ojredig am t brawd gan amryw o'r brodyr, a phas, iwyd yn uLfrydpl i'w dderbyn ya breg- ethwr cyflawn. Cyfrif y PI-ant. -Pasiwyd ein bod ya derbyn awgrymiad y Cyfarfod CyllidOjl. Pasiwyd i wneud casgliad i'r War: Emergency Fund yn yr boll Eglwysi- Danghosodd y eyiarfod cit gyclym- deimlad lie amryw deuluoedd mewn.- profedigaeth trwy i'r aeloflau sefyll. Cyflog v Gwemidogion. —Yn unol a'r- hyn basiwyd yn y Cyfarfod Cyliidol yn Seacombe, pasiwyd ar gyaygia-d Mri Thos. Davies Jones, a Thos. Price, fod cllfiog y ddau weinidog priod i fod yn £150, a chyflog y dyn ieuanc i fod ya < £90, Paaiwyd i oliino y gyfarfoi gan fod yn rhaid terfyna or mwyn i'r uelodau gael y tren. Terfynwyd cyfarfod da gan yr Arolygwr—Parch D. M. Jonea- Cynhaliwyd y Cyfarfod gohiriedig yn B flint, Hydref 26am. Llywydd, y ¡ Parch D. Meurig Joues. Danghosodd y cviarfed ei gydym- deimiad a theuluoedd y diweddar frawd Peter Hughes; Ffiinfc; Mr Shadraeh Evans, Oolwyn Bay; a tbeulu r Parcb. Daniel Marriott, Rhyl. Darllenodd yr ysgrifennydd cofnodioitf o berthynas i godi cyfiog y gweinidog: ion. YOn ¡tb5noicieb v gcruchwyliwr. Edward Jones, Batkal, trwy afiechyd., darllenwyd yr Assessment nawyctd gau ylGoruchwyliwr. H. Ll. Jone8; i gyfar- fod a r draul ychwauegol ar y Gylok- daith, a derbyniwyd yr Assessment, newydd yn titfrydol gan y cy-farfod.