Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Y GYMRAES HYNAF YN EIN GWLAD.…
Y GYMRAES HYNAF YN EIN GWLAD. I Dywedir withym fod Mrs. Isaac Davies (Point), s\ del yn avvr yn Cwm Hyfryd, dros ei 95 mlwydd oe 1. Os feHy y mae hi dros ddeng mlynedd yn hyn na'r hynaf o fewn ein Dvffrvn. Deallwn hefvd ei bod yn lied heinvf, ac yn gweled a chlvwe 1 yn lied dda. Dymuuwn i Mrs. Davies hwyrddydd bywyd teg a dedwydd. I'm growing fonder of my staff I'm growing dimmer in the eyes I'm growing fainter in my laugh I'm growing deeper in my sighs I'm growing careless of my dress I'm growing frugal of my gold I'm growing wise I'm growing,-yes,- I'm growing old."
Priodas yn Bryn Gvvyn.
Priodas yn Bryn Gvvyn. Dvrld Mercher, wvthnos i'r diweddaf, gan Ynad v Gaiman—v Br. Richard Nichols— 1 unwvd^trwv gwlwm priodasol v Br. William Owen Evans, a'r Fonesig Jeannie Hughes, Filches Wen. Y mae y naill a'r llall yn dra- adnabvddus M rhai svdd wedi rhoddi llawer o'u hamser a'n llafur i wasanaethu y Wladfa yn v cv!ch cerddorol, ac nid vchydig o waith wnaed gan v Fonesig Jeannie Hughes yn y ,eyleli llenyddol. Eglwvs Rrvn Gwvn syrlrl wedi derbyn fwvaf o'u llafur. Y Ronwr W. O. Evans yw blaenor v gan yno er's blvnvddau lawer, a gwerthfawrogir ei lafur gan yr eglwys, ac efe sydd wedi arwain Cor Brvn Gwyn rnewn Cvngherddau ac E'steddfodau. Gyda'r Gob eithlu vn Bryn Gwyn bu y Fonesig Jeannie Hughes yn hvnod lafurus a lIwyddiannns. Bvdded iddvnt barhau i weithio yr un mor ddiflino yn y naill faes a'r llall yn y dyfodoi. (D^mniuvn iddynt bob llwydd yn eu bywyd ( prodasol. Y mae yr "Emvn Ymgvsegriad" gan O. ,J. O. vn cael svlw mewn cvsvlltiadau priod- asol, ac am hvny rhoddwn ef yma. EMYN YMGYSEGRIAD. Rho'f fy mvwyd, Arglwydd mawr Yn gysegredig i Ti'n awr. Rho'f bob munud o fv oes I'th foliannu am Dy Groes. Rho'f fv nwvlaw, hwv gant fod < Yn genhadon i Dy Glod. Rho'f fv nhraed, cant redeg mwy Ar negesau'r Dwyfol glvvy. Rho'f fv llais tra bvddaf byw I'th foliannu Di, fy Nuw. Rho'm owf-fus-iu; gwna hwy'n bur, Ac yn wrol dros y gwir. Rho'f fy aur a'm harian oil Cei bob hatling yn ddigoll. i Rho'f fv neall; derbyn Di Holl gyneddfau fenaid i. ( Rho'f f'ew -vllus'ii eiddo i Ti, Nid yw mwy yn eiddo i mi. Rho'f fy nghalon gorsedd hall Fo'th eisteddle dan fy mron. Rho'f fy nghariarl, Iesu mawr, Derbyn ei drysorau 'n avvr. Rho'f fy hunan, derbyn fi ( Byth yn llvvyr vn eiddo i Ti.
! ,Cipolwg ar Fyfyrdolau NapoleonI…
Cipolwg ar Fyfyrdolau Napoleon Buonaparte. Credwn y bydd yr hanes canlynol sydd wedi ei gymervd o Hanes Cenhadaeth Napoleon i Rwsia" gan M. Segur, yn ddyddorol i'n darllenwvr gan fod yr hanes yn agor cil-y-drws sydd yn arwain i mewn i fyfyrdodau cythrvblus a chvffrous cadfridog- ion ar faes v frwydr. Dywedir nad oedd Napoleon yn vmhvfrvdu mewn creulonderau, ond cvflawnodd weithredoedd o greulondeb ser mwyn cyrhaedd ei uchelgais ffol. Cyffelyb, iuedd rhai, yw v Kaiser--ei ucliell-,i:ls sydd yn cyfrif am yr holl dywallt gwaed. Fel hyn y dywed M. Segtlr am Napoleon,— Pan yr oedd yn Vitepsk ar ei ffordd i Moscow, ni ymddangosai ar y cyntaf yn ddigon gwrol i ymosod ar ei amcan, set myned yn mlClen vn erbvn Moscow, ond yn raddol fe gryfhaodd yn ddigon nerthol i ailu cdrvch ar y gorchwvl vn ei wvneb. Yna efe a ddechreuodd adystvried, ac yr oedd yr 3"mrys0tiau oedd yn ei feddwl fel pe buasent vn effeithio ar ei holl gorph. SyKvyd arno vn gwibio o amgylch ei ystafell, fel pe buasai yn ofni rhyw brofedigaeth beryglus nid oedd eiim yn sicrhau ei sylw; yr oedd bob moment yn dechreu ar ryw orchwyl, ond yn ei adael; rhodiai o amgylch heb yr un gwrtbrych ganeido mewn golwg; ymofyna i am yr awr, ac edrvchai ar ei oriadnr,—ac megis wedi dihoeni, safai, ac ocheneidiai yn drwm, a swniai iddo ei hun, gan gerdded o ddentu. Yn nghanol ei drallod meddwl, anerchai y rhai a ganfyddai a rhyw haner ymadroddion, megis, Wel--Pa beth a wnawn ni ?—A arosvvn ni yma, ynte a awn ni yn mlaen !—Pa fodd v byddai yn bosibl aros yn nghanol byd mor ogoneddus!" Ni arosai am atebiad, ond gwibiai o amgylch fel pe buasai yn edrych am rywbeth neu rywun, i derfynu ei anmhenderfyniad O'r diwedd, wedi ei orlwytho gan bwys yr amgvlchiadau, a'i lethu gan ansicrwydd, taflai ei hun ar un o'r gwelyau, a orchvmyn- asai eu taenu yn ei ystafell. Ni allai ei I lLi.,Id gorph oddef, ond v gorchudd ysgafnaf, gan bwvs cynhyrfiadau ei feddwl. Dyma y cyflwr yn mha un ytreuliodd rauoddiwruod yn Vitepsk. Pan yr oedd yn Borodino yr oedd ei bryder mor fawr fel na allai huno. Yr oedd yn parhau i holi pa awr ydoedd, ac i ymofyn a glywid dim trwst, ac i anfon rhai i edrych a fyddai y gelynion gerllaw.—Gwedi cael tawelwch am foment, aflonyddwyd ef yn fuan a theimladau gwahanol. Yr oedd yn dychryn wrth edrych ar sefyllfa ddivmgeledd y milwyr, &c. Anfonodd Bessieres, un o'r C,-Id" i(IO 011 cadfridogion yr oedd ganddo yr hyder mwv- af ynddo, a galwai ef yn ol lawer gwaith, gan ail ofyn ei gwestiynau pwysig. Codai i fynu eilwaith, gan arswyd rhag bod ei orchymynion heb eu cyflawni, a holai y tal- filwyroedd yn gwarchod o amgylch mynedfa ei babell, a oeddynt wedi cael eu darpariadau. Ac wedi cael atebiad boddlonol, iii i mewn, ac ymollyngai i gwsg. Galwai drachefn yn fuan. Canfyddai blaenor y llu ef yn awr yn cviial ei ben a'i ddwy law yr oedd y pryd hwn fel pe buasai yn myfyrio ar wagedd (locloiliint; Pa beth ywrhyfel? Trafnid- iaeth barbariaid, yr hwn y mae ei hon gelfyddgarwch yn gynwyseclig, mewn dangos pwy sydd grvfaf ar achos penodol." Yna cwynai uwchben ansicrwyd tvnged, yr hyn a ddechreuai ei brofi yn awr. Ymdrechai drachefn i orphwys vchydig, ond yi- oedd y teithiau a wnaethai gyda y fyddin, a lludded y dyddiau a'r nnsvveithiau blaenorol, a'i holl ofalon a'i ddisgwyliadau pryderus broil wedi ei wisgo ymaith. Dihoenid ef gan lycheden gvffrous, peswcli S) cb, a syched dirfawr. Ymdrechai drwy weddill y nos i ddiwallu y syched oedd yn ei ysu. Gofynodd i Rapp, a dybiai efc- yr enillent y frwydr? "Nid oes amheuaeth," oedd yr ateb, "ond y byddai yn un waedlyd." "Mi awn hvny," meddai Napoleon, "ond y mae gellyf 80,000 o wyr; collaf 20,000 af i Moscow gyda 60,000 yna bydd y godreuon yn uno a ni, a'r catrodau hefyd sydd ar y daith, a byddwn gryfach tiae yr oeddym cyn y frwydr." Dengys yr uchod morddibris yw bywydau dynion yn ngolwg dynion uchelgeisiol, a'r fath ddifrod wneir ar heddwch a llwyddiant gan nwydau dilywodraeth dynion sydd dd1 ganddynt ryfel.
larrieidiau gan Hwn a'r Liall.
larrieidiau gan Hwn a'r Liall. "Yroedd Arglwydd Byron, meddai Mi-. Dallas, wedi tynu ei huii i laxvi- o i-aii ei chwaeth i'r ymborth ysgafllaf-ond yr oedd nwydau ei galon yn rhy gryfion, ac ni fedd- yliodd erioed am eu gorchfygu hwy. Yr oedd diaiedd, a Ilid, a chasineb yn cael lly- wodraeth arno; a'i hvfrydwch y pryd hwnw, oedd 11anw ei ysgrifell a bustl yn erbyn per- sonau, ei wlad, y byd, y greadigaeth, a'r Creawdwr—yr oedd casliieb a bliticier- ei fywyd, yn ei arwain i amheuaeth ac annuw- ioldeb." Dyma ran o weddi gwraig ieuanc ar ran Arglwydd Byron,—" Bydded i'r hwn yr wyf yn cvfeirio atto gael ei ddeflroi i ystyriaeth o'i berygl ei htm, a'i arwain i ymofyn am y tangnefedd rneddwl hwnw sydd mewn ystyr- iaeth briodol o grefydd, yr hwn y mae efe wedi gweled na ddichon y byd hwn mo'i roddi." C,-iniata fod i'w ymddygiad rhagllaxv fod yn foddioti i effeithio mwy o ddaioni, nac a wnaeth ei fywyd a'i ysgrifeniadau-o ddrwg." A bydded i Haul y Csfiawnder godi clrtJO mor ddisglaer ag y bu tywyllwch cymylau euogrwydd arno o'r blaen, a rhoddi esmvvyth- dra cyfatebol i'r trétllocl a barodd cosp ei ddrygioni arno, yr hyn a hyderwn a fydd ryw bryc1 rhagllaw." Pwy a vryv nad gweddi y wraig ieuanc il.Clioci, (anfonwyd ei gweddi iddo) a tu yn foddion i arwain Arghvydd Byron i ddyweud fel hyn ar derfyu ei oes, Cristioiio,aetli ydyw y grefydd buraf q rhyddaf yu y byd.. Yr wyf yn cymeradwyo yi egwyddorion cariadlawn gwir haelfrydig a osododd Crist c?Ai-iacilaxvi.i ,wil- liieli- y d-? ?i osodo(ld Ci-ist Dywedir fod y llinellau canlynol wedi eu hysgrifenu gan Arglwydd Byron, ac wedi eu cael yn ei Fibl :— Mae yu y gyfrol hon i lawr Ddirgelwch y dirgeliou mawr. Dcdwyddaf ddYll o d lynolryw, Yw'r sawl agaiodd ras gan Dduw, I ddarllen o gweddio'u ddwys, I godi'r folIt--IIlYd'd trwy y drws; Ond gwell pe lias ganesid hwy, Sy'u darllen er amheuaeth mwy." —q— "Y mae gvvirioneddau Cristionogaeth yn ddigon eglur i'r gwerinwr, ac yu duigon ddwfn-dreiddiol i'r athronydd. Y mae dir- gelwch yn ngoruchwyliaethau gras, yu gystal ac yu nhrefniadau natur. Y mae yr anffyddiwr yn gwrthod y naill, o herwydd hyuy, ac yn gorfod addef y lhdl, er hyny. Pa fodd bYllclg, "y mac cadarn. sad Du w yn sefyll." —o— "Y gwahauiaeth rhwng yr anffyddiwr a'r cristion ydyw, tra y mae y ddau yn cyd- deithio tu a'r glyn, ac yn prysuro at yr un bedd, fod un yn gwrthod y gauwyll a'r ffon, ac yn ymddiried yn ei dybi-au ei hun, a'r llall yn dewis cael eu help with fyned yn mlaen." —u— or p llkvys y Ar yr anffyddiwr y gorphwys y gwrth- brawf, neu y dasg o brofi nad ywdyn yn an- larwol oblcgid y Illae hytJy yn ddyledswydd ar bob dyn a godo yn erbyn yr hyn a addefir yn gyffredinol gan bawb." --0-- "Tra y mac y creaduriaid direswm yn gweithredu wrth reddf, ac yn cyrhaedd y perffeithrwydd priodol i'w hanian ar unwaith, y mae yn natur dyn tyned I hagcldo, ac ym- wella byth o— "A oes rhyw rcswm dros i ui gredu, y bydd i'r enaid deallgar gael ei dioi yn wag- nod o tythol gwsg? A oes rhyw argoelion fod y Creawdwr wedi lilli-fio y disgwyhadau sydd ynddo am fodolaeth 'tu draw i'r bedd, i'r unigddyben o'i boenydio a siomedigaeth? Os felly, priodol lawii a fyddai gofyn eto, "Paham y creaist blant dynion yn oter ?" -0- Ar y gofyniad byr hwn, 'A ydyw dyn yn anfarwol, neu ai nid yw ? y dibyna pob peth sydd werthfawr mewn gwyddoriaeth, mewn moesau, ac mewn diwinyddiaeth, a phob peth sydd fwyaf pwysig i ddyn fel bod cym- deithasgar, ac fel creadur deallgar, rhesymol a chyfrifol." -0- Y mae gormod o achos i gredu fod y di- faterwch sydd mor gyffredin at grefydd, yn enwedig yn mysg y rhai sydd wedi eu codi ychydig uwchlaw y werin anwybocius, a'r tueddiadau liygredig a'r ymarferion niweid- iol a achosir drwy hyny, mewn graddau mawr ohervvvdd diffyg argyhoeddiad cyflawn am vvirioneddolrwydd sefyllfa ddyfodol, neu o achos rbyw amheuon a wibiant drwy y meddwd mewn perthynas i'r pwnc pwysig i-iied(j%vl iiic"-i.i perth?/i.iis I. .)wile p%v?,s l, hwn." "Bydd j'r ystyriaeth am y posibiirwydd, a hyd yu oed tebygolrwydd y gwirionedd am barhad tragwyddol dyn, fynu ei le ar ryw amserau, ar feddyliau y rhai mvvyaf anystyr- iol a halogedig."
- lev-Iv-STRAUSS.
lev-Iv- STRAUSS. The more one studies the personality and work of Richard Strauss, the more does it seem that he is something more than a man. Like Nietzehe and Napoleon, he appears to be an elemental force of Nature embodied in human form. He is above criticism, un- affected by the cauntless feverish squabbles of Continental musicians and cliques, and indifferent to the intrigues of his enemies.