Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

6 articles on this Page

VI SYTH O'R SEREDD I

News
Cite
Share

VI SYTH O'R SEREDD I Ac i ddod Bob Wythnos. [ ANET14 GOHEBYDD ARBENNIOJ. I Liundain, Nos Lun, 8 jxii J1919 Ffrwt yr hen Clemenceau I gwlatgar. COLLODD Mr. Lloyd George ei gyhoeddiad i ateb cwestiynau yn Nhy'r Cyffredin ddydd lau. Yr .oedd ganddo waith pwysicach o lawer yn Downing Street. Nid yw'n eglur iawn paham yr oedd galw ar Brif Weinidog Ffrainc, M. Clemenceau, i groesi'r Sianel oer ym mis Rhagfyr i gynadleddu yn bersonol a'r awdurdodau yn Whitehall. Y mae'r ffaith ddarfod iddo herio'r hin. a blynyddoedd henaint, heb son am beryglon m6r, i wneuthur hynny, yn brawf fod yr achos yn un pwysig. Aeth yn ol i Paris bore, ddoe gyda'r tren wyth. Meddylier amdano, yn hen pedwar ugain, heb lwyr wella oddi wrth yr efieithiau ymosodol llofruddiog a wnaethpwyd arno rai mis- oedd yn ol, a chydag asen doredig,-effaith cwymp ar y Hong wrth groesi drosodd-yn eistedd oriau ben bwy gilydd i drafod gyda Phrif Weinidog Prydain a chynrychiolwyr gwledydd eraill gwestiynau mawrion per- thynol i heddwch Ewrop a'r byd. Ni all y fath sel a'r fath benderfyniad lai nag ennill ein hedmygedd a'n canmoHaeth. Y set sy'n ysu M. Clemenceau yw ei gariad angerdd- ol at ei wlad a'i bob! yr un sel yn union ag sy'n llenwi calon Mr. Lloyd George. Rhwng y ddau mae'n bod y eydymdeimlad hwnnw sy'n cynyrchu cydweithrediad, Nid rhyfedd felly fod y bobl sy'n gwybod yn dweyd wrthym fod y gynhadledd yn Downing Street yn un lwyddiannus. Ond y mae hynny, wrth gwrs, yn dibynnu arymaterion fu dan drafodaeth a'r penderfyniadau a basiwyd o berthynas iddynt. Ymhlith peth- au eraill sonnir fod cynghrair newydd wedi ei setlo cydrhwng Prydain a Ffrainc. Os felly rhaid cael gwybod beth ydyw, a chael barn y Senedd gyda golwg amo. Diau y cymer y Prif Weinidog y cyfleustra cyntaf i'w *gluro i Dy'r Cyffredin ac i'r Wlad. Ei wanu 'i dwca ei hun. I Wythnos ddigon anffodus fu'r wythnos ddiweddaf i'r Weinyddiaeth. Rhoddodd Mesur y Glo lawer o boen ac nid ychydig o drafferth i'r arweinydd, Mr. Bonar Law, ae i'w gyfeillion. Cododd adran o'r Coal- ition mewn gwrthryfel ar gwestiwn cyf- yngu'r elw i bedair ceiniog ar ddeg y dunell. Atgofiodd Mr. Bonar Law iddynt fod y Weinyddiaeth wedi sicrhau cynrychiolwyr y Miners' Federation y derbynnid telerau y Bankey Report ar y pen hwn, nad oedd perchenogion y glofeydd wedi codi unrhyw wrthwynebiad ar y pryd, a bod derbyn y teieratf wedi atal streic. Heblaw hynny, nid oedd y cyfyngiad t fod yn un arhosol— deuai i ben ar derfyn y fiwyddyn,—h.y., ym mis Mawrth. Torrodd y datganiad hwn asgwm cefn y gwrthryfel, a- galiasai' Mesur gliel ei gario, ond fel y cododd gwxih- wynebiad grymusach o gyfeiriad arall. Perchenogion y glo oedd, yn ol pob ym- ddangosiad, i ddiodde dan y Mesu ond •ynrychiolwyr y Glowyr, er hynny, a roes derfyn arno Siaradocld un o'r aelodau €ymreig,—Mr. Vernon Hartshorn,—yn gryf ac yn ddifloesgni yn ei erbyn, ar y tir nad oedd ei drefniadau'n cyfarfod yr anhawster, end yn unig yn ei ohirio am ryw dri mis. G-vrelodd Mr. Bonar Low ei ffordd o'r dyrys- ni yn gymaint a bod plaid LIafur yn an- fodlon i dderbyn y Mesur fe gytunodd i ohirio'r ddadl hyd amser amhenodol, a kynny fu Ond y mae cwestiwn y glo yn aros heb ei benderfynu. Cato fi O b'le y caf y fath I rent ? Nid Mesur y Glo yn unig a barodd an- esmwythyd i'r Weinyddiaeth. Cafwyd llawer o drafferth gyda'r -Anti-Dufftping Bill, a mwy fyth gyda Mesur Cyflenwi Tai i'r Werin. Ond trwy ddycnu arni fe lwyddodd Dr. Addison i gael trydydd darlleniad brynhawn ddydd Gwener ar Fesur y Tai. Hyderir y bydd i'r trefniadau hyrwyddo •yflgnwad tai i'r bobl, ond os yw'r ffigyrau A roddtr 1 ni hyd yn oed yn gymharol gywir, r. fydd rhenti tai gweithwyr odd6utu pum I gwaith yn uwch nag oeddynt cyn y rhyfel # Trowch eich llygaid tuag i 1 fewn. Gan nad pa adran o'r Weinyddiaeth fydd Mewn anhawster, y Prif Weinidog yn wastad raid gario'r baich yn y diwedd. Yn lie mynd a'r ewyn at y Minister of Transport (Syr Eric Geddes) daeth dirprwyaeth o Ddeheudir Cymru i fyny yma ddydd Gwener < i osod eu hachos gerbron Mr. Lloyd George. Cwyrio'r oedd y Ddirprwyaeth fod prinder moddion cludo yn effeithio'n niweidiol clros ben ar ddatblygiad masnach mewn gwahanol gyfeiriadau, ac yr oedd rhai ohon- ynt o'r farn mai ar y Weinyddiaeth yr oedd y bai. Ond nid felly, meddai Mr.Lloyd George; y mae'r achosion o'r tu allan ac nid teg disgwyl i'r Minister of Transport, yn ystod yr ychydig wythnosau er pan ei ffurfiwyd, eu symud. Priodolai ef lawer o'r diffyg i brinder gwagenni (un arall ool-effeithiau y r phyfel). Ac i'r streic ymhlith y moulde-rs, gweithwyr haeam bwrw, heb gydweithrediad y rhai ni ellir mynd ymlaen i wneuthur y peiriannau anghenrheidiol. Codai anhawster arall o'r ffaith fod swm mawr o gludiad wedi ei drosglwyddo o'r llongau arfordirol < i'r rheilffyrdd nes tagu'r rheiny a thylodi'r arfordir. Gofynnai i'r Ddirprwyaeth gyd- ymgynghori er mwyn dod o hyd i ryw ffordd ymirferol o helpu'r Weinyddiaeth, ac apel.

...-GOSTEG..

..-.I I Q Big y LI eifiad…

Advertising

."REM IV. i

VI SYTH O'R SEREDD I