Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
Hide Articles List
11 articles on this Page
( U.- 6010fil |CentibboL-
News
Cite
Share
( U.- 6010fil |CentibboL (Gan ANTHROPOS). Y DYN A'R CORNET. I. I Yr oedd cynhehrwng bychan, di-add- urn i*' 13 pasio dnvy yr heol. Dim ond dim neu dri o weision tloty r undeb f>t-dd yn diIvn yr elorgerbyd. l':) c.- Pwy s:vdd yn cud ei hebrwng i'r gladdfa?' meddem, wrth gydnabod oedd yn sefyll ar y palmant. A ydych yn cofio'r dyn hwnnw i'ydd- &iln arfer chwareu'r cornet ar ystryd- Oedd y dref yma' L Ydwvf, -n ,;Icr. Bum yn gwvando fttuo ddegau o weithiau.' Wei, y fo sydd yn cael ei gladdu,—■ wedi manv yn y wyrkws.' IT. Oeddwn, yr oeddwn yn ei gofio, er.s fiifti blynyddau, bellach, yn chwareu ftlawon poblogaidd y dyddiau gym, ac yn dibynnu ar ewyllys da v rhai a ddig- wyddent fyned heibio. Dyn tal, llun iaidd, a gwedd filwrol arno. Kid oedd ei wisg ond salw; ond yr oedd rhywbeth yn ei edrychiad a'i osgedd oedd yn peri i chwi dybied iddo weh-d gwell dydd- iau. Ei unig foddion cynbaliaetb, vn yr adeg y daethum i'w 'nabod. fel dyn ir yr heol ydoedd y—cornet. Yr oedd hwnnw, hefyd, wedi gweled amser gwell. Ond yr oedd ei nodau yn hyfryd i'r glust, yn enwedig, o'r pellter. Yr wyf yn meddwl mai y tro cyntaf i mi glywed Sun y cornet ydoedd ar nos- on dawelfwyn, yn niwedd baf. Pa faint o amser sydd er bynny, nis gallaf fod yn sicr. Ymddengys y petii yn agos iawn heno. Yr alaw ydoedd The Last Rose of Summer.' Sefais i wrando. Yr oedd yr hwyrddydd yn dyner, a berw y dref wedi gostegu. Ehcdai y iiodaii hiraeth- us gyda'r awel, a melus oedd eu sain. ITI. Rywdro, wedyn, daethum i wyddfod y cerddor, ac wedi rhoddi rhywbeth yn y casgliud,' gofynais iddo chwareu y Last Rose of Summer.' Dacth siriol- deb i'w lygad, pan ddywedais fy mod wedi ei chlywcd ganddo o'r blaen. He wedi cael pleser wrth wrando, er ei fod ef ei hun yn amveledig. That is my favourite air,' meddai, ac aeth rhagddo i ddweyd ei fod wedi ei chwareu mewn neuaddau cyhoeddus yn Lloegr, ond— v Ie, mi wyddwn fod yna ond yn ei banes. L E-wch rhagoc.il/ meddwn, mi gewch gystal gwrandawr ag a gawsoch erioed. C-hwareuodd yn gampus, y tro hwnnw. Hwyrach ei fod yn cad ei gipio, yn swn y nodau, i ryw neuadd fawr; goleuadau disglaer yn tanbeidio o'i amgyleh, a mil o wynebau yn syllu ar y gwr a ganai gyda'r cornet. Pa wa- haniaeth—yn y munudau gwefreiddiol hynnv-fod y palmant yn llaith, a'i es- gidiau yntau yn gandryll? Yr oedd Rhosyn olaf yr haf yn gwrido yn ei j adgonon, a'r miwsig yn ei gludo i'r bar- adwys a fu. IV. Fel y rhelyw or bobl sydd yn gorfod byw o'r Ilaw i'r genau,' yr oedd ganddo lygad craff. Adwaenai ei gwsmeriaid, a moesgrymai yn bii-cliiis idd t, pan yn digwydd ei gyfarfod ar y stryd. Kid cardotyn gwasaidd ydoedd. Yr oedd yn teimlo fod ganddo un ddawn werthfawr, er ei fod yn isel ei amgylchiadau. Nid pawb a fedr chwareu cornet Gallai ugeiniau o bobl, favv trvvsiadus nag ef, ei basio yn uchel eu ffroen. Ond, at- olwg, pa nifer ohonynt fedrai eliwareu v Last Rose of Summer:)' Y mae celr yn ennyn rhyw ymdeimlad yn ei pher- nhen nas gall tlodi, na dim arall, ei ddi- wreiddio yn Ihvyr. Sut y dywed El fed ? Bu Miltwn unwaith yn dlawd, A Pharadwys o dan ei ddwylo. Tebyg oedd hanes v dyn a'r cornet. Pan yn symmud ei fysedd ar yr oner- yn oedranus, teimlai fod y Wynfa yn dychwel ato, ac yn cludo persawr rhosyn ola'r liaf. \Vedi'l' ewbl, y mae y dyn fedr wneyd rhywbeth cain,—canu can, neu gynyrcbu melus sain,-yn baeddu cael ei gydnabod. Atbrylith YW athey- lith, cr mewn carpiaii. V. Sut y daeth hi felly?' ebai'r moesol- ydd. Ac wedi gofyn y cwestiwn, y mac yn myned o'r tu arall heibio.' Ie, hen gwestiwn yr oesoedd vdyw hwnnw. Pa fodd y tywyllodd yr aur coeth :J Sut y rnae'r eryr yn disgyn i'r pridd tew, a'r clai tomlyd? Paham nas gallai atbrylith—fereh y nef—gadw ei gwisg yn wen? A ydyw y nwyf, a'r teimladrwydd sydd yn nodweddu per- chen athrylith yn ei wneyd yn fwy ngor- ed i ddylanwadau da—a drwg ? Angel bedd y cyntaf i syrtbio. onide? Kid nbwyclyn: Ac engvl svdd vn cwvrnpo o h,n1 VI. Beth am v dyn a r cornet ? Cododd fymryn o gwrr y llenn, ar ryw Sidegau, pan fum yn siarnd ag ef. Yr oedd fv nhad yn arweinvdd y band vn Portsmouth, meddai, ac yr v band hwnnw yn un o\- riiai gOreu yu I y deyrnas. Dysgais innau chwareu, er yn blentyn. Cefais It?, N-i nian, fel cornet player yn IJundaim Bum iln ehwareu a flaen y Teulu Brenhinol. Ond, yn raddol, cefais fy hudo i'r taf- arnau. Collais fy lie yn Llundain. a bum mewn amryw faniiau yn ceisio en- nill bywoliaeth, Cefai-, brofedigaethaa teuluaidd, a llawer blinder arall, a sudd- uis yn is, ac yn ddyfnach, nes myned, o'r diwedd, yn grwydryn digartref-wedi yii il dig,,irtref-medi colli pobpeth—ond y cornet. Ac felly, rywfodd, y daethum, ar ddamwain, i'r dref lion. Ac yr wyf wedi cael mwy o garedigrwydd yma nag a gefais yn un- man arall. Y mae'r Cymry yn bobl ifeind iawn, ac yn gwybod beth ydyw miwsig. VII. I Aetli haf a gauaf heibio, a sylwn fod iechyd y cerddor erwydrol yn myn'd yn fwy bregus. Llwm oedd ei gotwm. Tencu oedd ei gorph, a llwydaidd oedd ei ruddiau. Gwnai ymgais, ar hwyrnos gauaf, i chware y cornet. Ond trist oedd ei wrando yn ceisio myn'd dros yr hen alawon. Yr oedd rhyw brudd-der yn ymdaenu drosof pan yn clywed y Last Rose of Summer,' ar noson wleb, ddryghinog, yn y gauaf. Yr oedd swn y gWYIlt yn boddi y nodau, a'r gan, fel ysbn-d yn crwydro drwy unigeddau 0 dvmbe3li. »:o £ .— The last rose of summer, Left blooming alone.' Yn y man, aetli yn rhy lesg i chwareu ei ofteryn cerdd. Cerddai yr heol yn araf, ar bwys ei ffon, a'r cornet o dan ei gesail. Druan gwr! Wedi myned yn rhy wan i chwythu yn yr udgorn. VIII. I Ond yr oedd gweddillion y gwr bon- beddig yn amlwg ynddo yn nyddiau ei ddvi,o,,tvnuiad. Derl)viiiai ewyllys da ei ediiivl gw,N'r,' am fod yn rhaid iddo wrth dipyn o gynorthwy i bwrcasu tam- aid o fwyd, a Hetty nos. A phan vn derbyn y rhodd, vmesgusodai am ei an- allu i chv^areu y Last Rose.' Yr oedd y rhosyn wedi gwywo. Nid oedd yn aros ond cysgod o ddyn, a'r cornet yn fud, dan ei fraich. Byddai rhyw ias yn cerdded drosom wrth edrych arno—dim arwyddlun y gelf gain yn aros. Drych o dristweh oedd edrych drosto. I IX. I Diflannodd. Cauodd ei lygaid ar fN-d y gofidiau yn nhlotty'r undeb. Bachgen y band-master yn Portsmouth; eti- fedd y ddawn gerddorol; un fu yn swyno y torfeydd Ond fel yna y daeth y cli. wedd. A dyna ei angladd yn pasio heib- io, heb gar na pherthynas yn ei ddilyn, nac yn wylo deigryn ar ei ol. Ond, i mi, yr oedd swn y cornet yn d'od yn ol, a theimlwn fod rhyw ddy- lanwad cyfrin yn amgylchynu'r olygf'a, lie In dilpi ei elor a'i odlau ei hun.' On id oedd seindorf anweledig yn chwareu The Last Rose of Summer?' Kis gwyddwn ei enw priodol. Digon rhyfedd oedd hynny, erbyn meddwl, a minnau wedi siarad ag ef am lawer o bethau yn hanes ei fywyd. Ond nid wyf yn cofio iddo fynegi ei enw. Bellach, y mae wedi myned yn rhy ddiweddar i holi am dano. A'r tebyg ydyw mai mewn congl ddienw y gor- wedd ei weddillion, heb garreg arrw na dwy lythyren,' i ddynodi man fechan ei fedd.' Felly y mae oreu. Darfu y crwvdro, a'r helbulon. Aeth i'r distaw dir; a'r mi\vsig a glyw efe, ryw foreu, fydd ud, gorn y deffro mawr— 4 Corn anfeidrol ei ddolef, Corn ffraeth a saerniaeth nef.'
LLEN A THELYN CYMRU.
News
Cite
Share
LLEN A THELYN CYMRU. Y mae -Alawon Gwerin Mon wedi eu casglu a'u trefnu ar gyfer y berdon- j eo. gan Mrs. Orace Gwyneddon Davies, ac wedi eu cyhoeddi gan Gwmni y Cy- hoeddwyr Cymreig (Cyf.), Caernarfon. Elyn* swllt, ac yn cynnwys y ddau nod- iant. Y mae'r gerddores yn enwog ar gyfrif ei dawn i ganu pennillion telyn, yn ogystal ag alawon clasurol. Dywed- ir fod yr alawon gwerin sydd yn y llyfr newydd hwn wedi eu cofnodi gan y casglydd o ganu Mr. Owen Parry, Lwyran, Mon, yr hwn yn dra chared- ig a pharod a roddodd at ci gwasanaeth yr ystor o ganeuon swynol a ganasai ef ei hun pan yn fachgen, neu a glywsai ganu gan yr hen bobl yn Mon. Un o'r rhai doniolaf, o ran miwsig a geiriau, ydyw 'Cob Malltraetn.' Y mae .r pen- billion wedi eu cyfieithu i'r iaith Saes- oneg gan y bardd a'r cerddor galluog, Mr. Robert Bryan. Gwaith anhawdd ydoedd yr eiddo ef, ond y mae wedi llwyddo i'w gyflawni yn y modd goreu., Dyma un engraifft o'i fedrusrwydd:— Caseg wineu, coesau gwynion, Groenwen deneu, carnau duon Carnau duon, greenwen deneu, A choesau gwynion y gaseg wineu. Fleet the pony, slight and slim, Black of feet and white of limb; White of limb, and black of feet, Slim and slight the pony fleet.' Gwnelai Alawon Gwerin Mon gyd- ymaith difyr yn y cylch teuluaidd yn ystod gwyliau'r Nadolig. -="
[No title]
News
Cite
Share
Cyfr6& y Cymry Bach ydyw enw hapus y llyfrau amryliw a darhmiadol sydd newydd ymddangos o swyddfa Meistrl Hughes a'i Fab, Gwrecsam. Yn eu plith y mne Chwareuon Hanes, at wasanaeth ysgolion, gan -Ali,. T. Gwvnn Jones. Y gyntaf ydyAv Caradog yn Rhufain —dramod geml a chywrain, yn llawn o ysbrydiaeth wladgarol. Y mae ei chelf yn ei symledd, a diau y daw yn boblogaidd yn mysg y plant. Sut y mae Chvynn Jones yn llwyddo i gynyrehu cymaint o bethau, a'r oil yn newydd, ac yn orphcncdig? Y mae'r peth yn des- tyn syndod i feidrolion cySredin: Pris y llyfr vdyw dwy geiniog.
[No title]
News
Cite
Share
Y mae yn yr un gyfres lyfrau bych- ain, prydferth, ar gyfer y plant ieueng- af. Y mae dau ohonynt o fy mlaen yn myr, a dwy stori, mewn llythyren fras, yn mhob un. Y mae eu henwau yn ddeniadol—Llywelyn a'i gi, Pwsi mewn Bwtsias, Y Crochan Coel,. Y Tair Arth. Yr ydys yn rhodio rhandir plentyndod wrth eu darllen! Pwy a ddywedodd nad oes dim ar gyfer plant yn llen- yddiaeth ein gwlad? Y mae'r cyhudd- iad, bellach, mor ddisail a phe yr haerid nad ydyw 'Santa Claus' yn d'od i'w gy- hoeddiad eleni 1 Dyma lyfrau ceiniog a bar i galon plentyn lawenychu.
LLITH SEM PUW.I
News
Cite
Share
LLITH SEM PUW. I YR HEN LONGWR. I 'Rwy'n ei alw'n ben am ddau re- swm; un am ei fed dios ei ddeg a thri- gain oed, a'r Hall fel arwydd o annwyl- deb tuag ato. Deuthum i adnabod Ro- bat Tomos oddeutu deng mlynedd yn ol, a llithrodd yr adnabyddiaeth yn gy- feillgarwch cynnes. Y pryd hwnnw yr oedd newydd adael y mor,' a defnydd- io ei ymadrodd ef am ymneilltuo oddi- wrth oruchwylion morwrol, a threuliai ei nawnddydd mewn annedd h-awddgar ar un o forlannau mwyaf rliamantus Cymru. Yr oedd iddo gymhares bywyd ddiguro ym Meti Tomos, er fod ganddi dafod ffraetbllym, a dawn i chwedleua. Un plentyn fu gan y cwpl dyddorol liyn, sef merch o 'r enw Nansi. Aetli Kansi i Lerpwl oddeutu pum' neu chwe' mlyn- odd yn ol, ac ymhen rhai misoedd ar o-l mynd i ferw a helynt y brifddinas, de chreuodd ei llythyrau a phrinhau, a cbyn bo hir fe ataliodd y cyfryw'n llwyr. Kid fy mwriad i ydyw son a thrafod tnvbwJ Nansi.' Digon i mi yw dweyd ddarfod i'r rhieni adfvdus fabwysiadu pob cwrs posibl i'w hadfer yn ol; ond ofer fu pob cais. Prin v mae angen dweyd am effeithiau calonrwygol yr helynt hwn ar ysbryd a bywyd Robat a Beti Tomos. Yr oedd tafod Beti yn llai bustlaidd, ac nid oedd yn malio nemor ddim, bellach, ym musnesion yr ardalwyr. Anaml y soniai Robat am y foreign parts,' ac y chwarddai wrth drafod hen atgofion doniol a chwithig. 0 fod yn drystfawr a hoenfyw, aetli yn dawedog ac isel- fryd. Pan adwaenais ef gyntaf, Robat Tomos oedd bywyd y pentref. Yr oedd yn ystoriwr dihafal, a direidi bachgen deunaw oed yn hylif beunyddiol yn ei waed. Trigai ef a Beti, fel y sylwais, ar fin y mor. Ni charai'r hen longwr fod nepell o'i gynhefin. Nld mab y mynydd oedd ef. Un o blant y ton- nau oedd Robat Tomos. Yn swn y mor y ganed ac y maged ef. Ffyrdd y cefnfor fu rhodfeydd ei oes. Hyd-ddynt hwy yr ymlwybrodd mewn heulwen a lluwehfa. Yr oedd yn adnabod y mor ei yn blentyn. Deallai ei gyfrinion yn llwyr. Yr oedd y ddau'n gj-feillion mynwesol. Er i Robat Tomos ffromi ganwaith wrth rai o'i dymhestloedd, ac i'w long fregus fod mewn enbydrwydd lawer tro, yr oedd yn maddeu'r cyf an pan ddeuai gwynt teg i lanw'r bwyl- I iau. I Fyddai yr un pregethwr yn werth din. os na soniai rywbeth am y mor, un ai ai ei weddi, neu ar ei bregeth. A chofiai yn dda am un pregethwr, a hwnnw'n un main iawn ei sylwedd, yn defnyddio ul I o benhillion Eifion Wyn ar ei weddi:— 'I Ein Tad, cofia'r morwr, I Rhwng cyfnos a gwawr, Mae'i long ef mor fechan, A'tli for Di mor fawr. Ac ym marn Robat Tomos dyna'r getliwr gora glywodd o ers misoedd, j a gwae pwy bynnag oedd yn anghyd- weld a'r hen longwr gonest. Y mor oedd ei fyd. Cyfeiriai bob sgwrs i'r i Atlantic.' Soniai am v mor fel petac trefi a dinasoedd wedi eu codi ar ei don- I nau. Y lie bra.fiaf mewn bod, yn syn- iad Robat Tomos, oedd y mor. Lol ar ran neb f'ai son am ei unigrwydd a'i t enbydrwydd, ei frad a'i er winder. Yr oedd yn hawdd gweld mai plent.- I' yn v den oedd yr hen longwr. Gwigg v mor oedd am dano hvd y diwedd. Glas v mor oedd glas ei lygad. Swn ei gyffro oedd grym ei lais. Hiraeth am y mor oedd ei hiraeth dyfnaf, ar wahan i f Nansi. Cerdded ei lan oedd ei bleser a'i yinffrost dyddiol Gwylanod y mor oedd ei adar ef; ysgornHu r fronfraith a'r ehedydd. 'Plant yr ystorm,' meddai vv^rthyf unwaith, ydi'r gwylanod; spoilt children yr haf ydi'r fronfraith a'r ehedydd.' Ryw haf neu ddaii 'ii ol y gwclais Ro- bat Tomos am y tro diweddaf. Eistedd- ai mewn c-ader esmwyth yn ymyl y mor a garai mor angherddol. Svilai'n ddwvs i'r pellterau ymclrwJ'ddol. Gwyddwn fod dyddiau yr hen longwr wedi eu rhifo. Pesychai'n flin, a brwydrai'n rwr ac eilwaith am yr anadl lnvmiV fun lierio hyrddwyut yr Atlantic.' LlwrJ a churredig oedd y gruddiau lliwgar. Ceisiodd ei gysur arferol yn y bibell glai,' ond gorfu iddo ymatal ýb fuan, :> throi i syllu i'r eangderau ewynog o'i flaen. Yr oedd rhwyflong yn llithvo y esmwyth dros y tonnau yn ein hymyl. Gwelwll yr hen longwr yn gwingo yn i gader. Os oedd ei babell o glai'n dad- f'f.'bc'r piynhawn hwnnw, yr oedd yv- bryJ y rXT mor fyw ag erioed. Y mor oedd yn tynnu, er fod trctPd Robat Tomos yn tarro Y11 y mVllvdd- oedd Aeth yr hen longwr i'r nefoedd yn ddigon tawel a di-rwgnach. Nid o ddamwain y rhoddaf Robat Tomos yn v nefoedd. Yr oedd ganddo hawl id,ii ers talwm, er gwaethaf ambell air am- heus a lithrai tros ei fin, a'i serch ang- hvmedrol at y bibell glai.' Yr oedd wedi trefnu ei fater cyn mynd, ac nid oedd dwyfarn yn yr ardal am hynt yr hen longwr yn y byd anweledig. Trw bwl Kansi, druan, brysurodd ddiwedd yr hen Robat, oedd siarad y wlad. Diau fod hynny'n wir; ond bum i'n meddwl fod rhywbeth heb law trwbwl Nansi wedi prvsuro ei ymddatodiad. Peth go fawr i wr o anianawd yr hen longwr ocdd 1 gadael v mor,' chwedl vntau. Nid wyf yn sicr na phoenodd lawer ddarfod iddo gefnu am byth ar yr Atlantic.' Er cystal oedd diogelwch a chysur y tir, yr oedd calon yr hen Robat Tomos yn cwyno am y mor, er gwaeth- af ei beryglon a'i anghysur. Yr oedd byw lllOl: agos i'w drai a'i lanw, yr heli a'r gwmon, ac heb fod yn marchog ar ei :lonnau vn nychu Ysbrvd vr hen wron. « « ? « Bum yn meddwl lawer p fath fyd ydd ar Robat Tomos yn y nefoedd. Ni fuasai hynny'n blino cymaint arnaf yn banes ambell ddyn: ond yr oedd yr hen longwr yn achos eithriadol. Os Wvt yr. deall fy Meibl yn iawn, does yna yr un mr vn v nefoedd. A'r mor nid o;dd mwyach meddai loan yn ei Ddatgudd- iad. Byddaf bron a meddwl, weithiau, mai rhyw nefoedd ddigon amherffaith fydd hi i Robat Tomos, os ydyw loan vn ei le. Robat Tomos mewn byd heb for! Fuaswn i'n synnu dim nad yw'r hen longwr yn cerdded yn ddigon pen- drist ambell ddiwrnod, wrth weld dim ond mynyddoedd a dyffrynoedd, perllaa- oedd ac afonydd, o'i gwmpas. Ac hwyrach na chaf ddrwg am ddychmygu clywed Robat Tomos yn siarad fel hyn hefo rhai o breswylwyr y wlad :—1 Oes gynno chi ddim mor yma, dudweh? Does yma ddim mymryn o flas heli ur vr awelon yma. Hogla rhyw foreign fruits sydd arnu nhw i gyd. Welis i 'run storm yma eto. Fyddwch chi'n cael 'gales yma, dudxi-ch ? Fuo hi'a t'ranu ac yn g'leuo mellt yma rhywdro? Welis i 'run long yma eto-dim ond rhyw pleasure boats ar yr afon grand yma gy' gynno chi. Fydd yna ddim llongwrs yn dod yma? Os y daw yna un rhywdro, mi garwn gael chat hefo fo. Mae bod yn y fan yma heb weld mor, na chlywed storm, yn ex- perience newydd i mi. Ac er fod gynno chi faint fynnir o adar yma, welis i --i- -c Atlar;iie eto. 0, run o Ni- N- l ano d na chawn i weld Traeth Lafan am funud, neu glywed rhai o currents yr hen! Fenai yn swnio yn v nghlustiau!'
RHIWMATIC AC ANHWYLDEB Y KIDNEY.
News
Cite
Share
RHIWMATIC AC ANHWYLDEB Y KIDNEY. I THINIAETH RAD. Y mae rhiwmatic yn ganlyniad uric aci-1 crystals yn y llywethau a r cymmalau, effaith gormod o uric acid yn y cyfansoddiad, a'r acid hwn ydyw'r achos penaf o boen yn y cefn, lumbago, sciatica, gowt, annhrefn v dwfr, careg, grafel, dropsi, diabetes, a Bright's disease. Y mae Tabledi Estora yn driniaeth effeith- iol a llwyddiannus ar gyfer hyn ac wedi gwella llu o achosion, wedi i feddyginiaeth- au eraill fethu, yr hyn a gyfrif am y ffaith eu bod yn cynym gymmeryd lie meddygin- iaethau ar ol yr oes "-ydynt yn ami allan o gyrhaedd pawb ond y cyfoethog. Y mae nifer cyfyngedig o focses o Dabledi Estora yn cael eu cynnyg yn rhad er profi eu bod yn llawn warantu eu disgrifiad-medd- vginiaeth onest at y Kidney am brie gonest, Is. lie. y bocs o 40 o dabledi, neu 6 bocs am 6s. Qyflenwir hwy gan y rhan fwyaf o ffery llwyr. Y mae y cynnyg hwn o un bocs Hawn yn parhau mewn grym i ddarllenwyr y 'F aner am ddeng niwrnod or dyddiad hwn, ac ar yr ammoa fod y rhybudd hwn yn cael ei dori allan a'i anfori gyda 3c. mewn stamps, onid e fe anwybyddir y ceisiadau; a'r amcan ydyw, diogelu rhag rhai nad oes arnynt ang- en am y cynnyg. Qvfeiriad-Estora Co., 132, Charing Cross Road, London, W.C.
[No title]
News
Cite
Share
Morwyn yn ?alw ar ei meistres yn y ? boreti:-2pyr wyf wedi anghofio, mum, pa un ai am saith neu am wyth oedd ?"vch eisieu cael eich galw,' Y feistres' Faint: ?whi o'r glcoh yn awr P Y furwyn- Wyth.
Y 'FANER FEL CYFRWNG HYSBYSIADOL.
News
Cite
Share
Y 'FANER FEL CYFRWNG HYSBYSIADOL. TYSTIOLAETH BWRDD CVH OEDD US. Dygwyd tystiolaeth uehei i efteithioi- rwydd y Faner fel cyfrwng hvsbyseb- ol yn Mwrdd Gwarcheidwaid Llanelwy, dydd Gwener. Cyhoeddwyd hysbysiad mewn amryw newyddiaduron gwa- hodd personati i ymofyn am blant fwr- iedir eu byrddio allan mewn cartreli yn ngwalianol ranau o'r wlad. Hysbysodd y clerc fod nifer fanvr o geisiadau wedi eu derbyn, a galwyd sylw at v ffaith fod yr oil o'r llythyrau, oddigerth dau, yn nodi'r Faner fel v newyddiadur yn yr hwn y gwelsant yr hysbysiad. Daeth y llythyrau hyn o liaws o drefi, yn eu mysg, Corwen, Nantglyu, Morfa Kefyn, Kendal (yn swydd Cumberland), Din- bych, Bangor, Llysfaen, Bettws (Aber. gele), Henllan, Rhyl, Llanddulas, &c. Mae'r Faner yn cylehredu dros Gymru, rhanau helath o Loegr. a cheir hi, hefyd, mewn amryw o'r Trefedig- aethau Prydeinig, ac Unol Dalaethau'r America. Gan hyny, y mae yn gyf- rwng rhagorol i hysbysebu.
-_-.-,-__- -..-..-.- - 0_-…
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
0_- TLODI YN NGOGLEDD CYMRU. ADRODDIAD AROLYGYDD BWRDD LLYWODRAETH LEOL. Y MAE adroddiad dyddorol wedi ei gy- hoeddi yn ddiweddar gan Mr. Hugh R. Williams, Arolygydd Bwrdd Llywodraeth Laol, yn delio & thlodi yn Nghymru a sir Fynwy. Wrth ddelio it Goglodd Cymru rhydd y boblogaeth yn 506,194. Y mae gwerth trethiannol yr ugain undeb yn 2,733,-lOlp.—. cynnydd o 61,916p. mewn pum mlynedd; ond o fewn y cyrnod hwnw y mae Ht-ihad wedi cymmeryd lie yn Llanrwst (1,841P.), Treffynnon (2,857p.), Dolgellau (632p.), a Forden (l,874p.). Rhif y tlodion yn derbyn cynnorthwy (allanol a mewnol) ar ddiwrnod neillduol, ydoedd 12,406—lleihfid o 3,486 o'i gymmharu a phum mlynedd yn ol, a 211 at y deuddeng mis blaenorol. Cyfartaledd j tlodion i'r boblogaeth ydoedd 2.5, yn erbyr 3.1 bum mlynedd yn oi. Cyfanswm y treul iau ar y tlodion am y flwyddyn ydoedd 96,927p. (24,180p. ar gynnorthwv mewnol, f 72,747p. ar gynnorthwy allanol). Y mat hyn yn Heihad 0 23,761p, ar y pum mtynedd a 2,Mp. ar y flwyddyn Baenoro!. Yr oedc cdst y tlodion yn 3s. 10c. y pen o'r boblog aeth, tra yr oedd yn 4s. 11 Jc. bum mlynedc yn ol. Yn Neheudir Cymru yr oedd y gAs yn 3s. 7c, y pen, a'r Ueihftd yn 9c. ar y pun mlynedd, yn erbyn Is. lkc. yn Ngogled< Cymru. Cyfartaledd y tlodion i'r boblogaeth an yr oil o Gymru a sir Fynwy ydyw 2.3, a undebau Gogledd Cymru sydd uwch law ffigiwr hwn ydynt Llanrwst, Rhuthyn Llanelwy, Dolgellau, Pwllheli, Caergybi Bangor, Treffynnon, Drefnewydd, iNl5m Ffestiniog, a Chaemarfon—yr olaf yw y uchaf, sef 3.4, yn erbyn Forden, yr isaf, 1? a'r Bala, 1.6. Dengys y tabl a ganlyn fel y saif yr air rywiol undebau(a) Cyfartaledd tlodi i' boblogaeth; (b) cyfanswm y g6st am flwyddyn; a (c) cdst cynnorthwy allanol mewnol y tlodion y pen o'r boblogaeth:- (a) (b) (c) Undeb. P. s. c MÔn 3.1 2,728 311 Caergybi 2.7 4,612 4 Bangor a Beau- maris 2.7 8,736 4 Caernarfon. 3.4 11,482 5 } Conwy 1.7 6,416 2 Pwllheli 2.6 4,619 4 Llanrwst 2.4 2,427 3 1 Rhuthyn 2.4 2.627 4 Gwrecsam. 2.3 14.928 3 Penarl&g 1.7 2,732 2 ) Treffynnon, 2.8 8,481 31 Llanelwy 2.4 6,892 3 > Bala. 1.6 984 3 « Corwen 2.2 2,555 3 Dolgellau. 2.4 2,714 4 Ffestiniog. 3.3 6,748 5 Forden 1.5 1,414 11 Lla.nfyllin 2.0 2,248 2 Machynlleth 2.1 1,810 3 Drefnewydd a Llanidloes 2.9 3,774 3
CROESENGAN.
News
Cite
Share
CROESENGAN. CYFAFFOD LLENYDDOL A DARLIT Cynnaliwyd Cyfarfod Llenyddol yn y uchod dydd Gwener, Rhagfyr4ydd. Erf y tywydd yn anffafriol caed cynnulli cystal a disgwyl. Aed trwy y rhaglen fel y canlyn Adroddiad, Rhyw fachgenyn o dan dd oed'—May Evans, Ty Capel, a Rosl Da vies, yr Hafod. Canu, 'Bugail IsraelGwladys Evans. Atteb cwestiynau o'r 'Rhodd Mam Gwladys Evans a Kitty Davies, Hafod. Etto Rhodd mam,1 3edd a'r 4edd benn. May Evans a Rosley Davies. Canu emyn (i rai o dan 12eg oed)—M Evans a Jennie Evans. Adrodd (i rai o dan 14eg oed), 4 Bod ufudd '-Jennie Evans, Tk Capel, Winih Parry, Tanybryn Mawr; Hannah Robei Cilowen; a Rosley Davies, Hafod. Darllen pump adnod ar y pryd- Winif) Parry, Tanybryn. Canu, Ar ei bea bo'r goron '—Gor Nellie Roberts, Dolgreon; 2il. Lizzie Je Roberts, Groesengan;3ydd, Winifred Par Tanybryn; 4ydd, Evan M. Evans, Capel. Beirniad yr adroddiadau ydoedd y Par R. R. Jones, Ysbytty. r Beirniad y canu ydoedd y Parch. Ffoulkes, Bettws. Yr ysgrifenydd ydoedd Mr. John R Jot Penoros. Yn yr hwyr, am saith, caed darlith gar Parch. R. R. Jones, Ysbytty, ar 'Y di deiliwr.' Y llywydd ydoedd Mr. W. Jones, Gofar. Caed tê cyd rhwng yd. gyfarfod am bris rhesymol; ac ar ol y dc lith diolchwyd yn gynnes i bawb am wasanaeth gan Mr. John Jones, Peno: Yr oedd pawb yn eu hwyliau goreu. GOHEBYDI
[No title]
News
Cite
Share
Cyrhaedda Cronfo Tvwvsog Cv mmx zirm 0 4,f)42,,000p,,