Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

18 articles on this Page

(Oddi wrth ein Gohebydd Neillduol).

News
Cite
Share

(Oddi wrth ein Gohebydd Neillduol). Y GOLEG CYMREIG, FBL mae'n hysbys, y mae'r colegan yn cael anhawsder dirfawr i ddwyn deupen y Uinyn ynghyd ar y pedair mil y flwyddyn sy'n disgyn i'w rhan o'r Cyllid Cyhoeadas, ac y mae yr awdurdodau er's peth amser yn ceisio moddion i argyhoeddi y Trysorlys fod en safle, eu hamgylchiadau, a'n gwaith yn teilyrgu gwell cydnabyddiaeth. Ychydig cyn y Pasc fe osodasant eu hachos o flaen yr aelodau seneddol Cymreig, ac fe addaw- odd y rheiny ei csod drachefn o flaen Canghellydd y Trysorlys. Oawsant addewid gan ilfr. Asquith i dderbyn dirprwyaeth i osod y mater ger ei fron; a phrydnawn dydd Gwener diweddaf cymmerodd y cyfarfyddiad ie. Ymgasglodd ein cynnrychiolwyr at eu gilydd; ac wedi ychydig o ragbarotbad aethant at y Canghellydd i'w ystafell breifat yn Nhy y Cyffredin. Aeth cadeirydd y blaid Gym- reig, Syr Alfred Thomas, trwy y seremoni gyflwyniadol, a dadleuwyd achos y Colegau gm Mr. Brynmor Jones, Mr, William Jonesi a Mr. S. T. Evans. Nid oes eisien i mi ddilyn en dadletton yn bresennol; y mauent yn eitbaf hysbys i bawb sydd yn cymmeryd dyddordeb yn nad- blygiad Addysg Uwchraddol yn Nghymrn. Mewn attebia\d i'r app61 sylwodd Mr. Asquith nad oedd yn angenrheidiol pwyso rhyw lawer arno ef i gydnabod hawliau ac hunanaberth Cymru dros Addysg. Ni byddai hyny ond gwthio yn ddiangenrhaid ar ddrws oedd eisoes yn agored. Y cwest- iwn i'w benderfynu ydocndd, a eliid ystyried cyllid presennol y Oolegau yn ddigonol i'w galluogi i gario yn mlaen en gwaith yn effeithiol. Ar y pen hwn nid oedd y ddir- prwyaeth wecli ei gyflenwi a'r wybodaeth angenrheidiol; a'i gais cyntaf atynt ydoedd iddynt ffurfio eu deisyfiad yn iaith pounds shillings and pence ynglyn a phob colttg. Yn mhellach na hyny, dymunai gael gwybod a oedd un inea chwan.g o'r Colegau yn barod i gydymflfurfio a'r te> erau o dan ba rai yr oeddid yn ddiweddar wedi chwanegu. y grants i Golegau Saesni; .ac os n%d oeddynt beth oedd eu rhesymau yn erbyn hyny. Ond iddo dderbyn gwybocNeth gyflawn ar y penau hyn addawai iddznt ystyriaeth deimfadwy on holl anghenion,r Teimlai y ddirprwyaeth eu 1-tod wedi der- byn cymmaint ag a ellid ddisgwyl oddi wrth 1 y CaDghellydd o dan yr amgylcjiadau. Y mae yn dda genym welsd fod G ïleg Caer- dydd hefyd yn teimlo nad yw y "haglw yn gyfryw ag i'w chymmhell, fel yr ofnid, i wneuthur cais annibynol i'r colegau eraill. am grant chwanegol yr hyn foasai yn ddechreuad dinystr unoliaeth y Colegau Cymreig. GWASANAETH EGLWYSIG. Boreu Sabbath talodd Aiglwydd F ",er y Brifddinas, yr Henadur Vaugban Morga.n, a'i siryddion, ymweiiad swyddbgol ag Eglwys St. Benet, yr hon sydd o fewn ter- fynau'r ddinas. Darllenwyd y gwasanaeth arferol yn Gymraeg gan y Parch. J" Crowle Ellis a'i gurad, y Parch. Howell Watkins. Darllenwyd y llithoedd gan Mr. J'. Mason Wiliiams, gynt o Lanelwy, a Mr. Thomas Jones, un o genhadon Cymreig y ddinas. Canwyd fel unawd y pennill adnabyddos:*— !eu cyfail! pecbaduriaid' gan Mr. Eailyn Edwards, datganwyd amryw o emynau poblogaidd ein cenedl, ac yn eu plith y deisyfiad ptiodol a ganlyn Darfydded sôo am bob ymryson mwy, Partiol farn a rhagfarn, i lawr & hwy Doed ysbryd bedd, tangnefedd yn eu lie, A chariad pur o'r cariad sy'n y Ne. Esgob Bangor oedd pregethwr y dydd. Cymmerodd fel testyn Actau xxviii, 25. Oymmerodd Rafain a Llundain fel cyrchfa holl bobloedd y byd, a thynodd wers i gref yddwyr Llundain oddi wrth ymddygiad Cristionogion Rhufain tuag at yr Apostol Paul. Oymmhellodd ei wrandawyr i wneyd eu dyledswyd i mewn c nnorthwyo a hyrwyddo camrau eu cydgenedl ieuangc a gyrchant o flwyddyn i flw, ddyn, trwy gadw i fyny yr achoai n Cymreig yn y brifddinas i'w cysuro a'u nerthu. Wrth fyned heibio cydnabyddodd fod ei frodyr Anghydffurfiol yn gwneuthur gwaith da yn y cyfeir.iad hwn. Ar ddiwedd y gwasanaeth gwnaeth- pwyd casgliad tuag at dlodion yr eglwys ac at Gymdeibhas Elusenol Cymry Llundain. MR. LLOYO GXORGS YN CASTLK STRBKT. NOB Sal bu L ywydd y Bwrdd Mssaach vn tra ?do U tinercbiad i'r Eglwys Feiydd- iedig Gymreig \n Csstle street Ychydig o sylwanau nr b egeth gy: nwysfawr gan Herbs t Morgan, gr ieuaogc B., debyg ¡awn o gyrhaeid r 61 ucfcel fel p egetnw yn y ddool agos, opdd gan Mr Lhy George. Swm p egeth Mr Morgan ydoe itl fo sdla Jeth."n yn byd C istlon- ogol, ygfiraeth, n p, fi y goao i*i I nad ceid pob peth efcto well ef dda ostsrag dan at drsed ef,' oud foi ve arwyidlon yn gyfryw ag y gallsi liygaW Sydd ei welei ef weJt ei goroni 4 go^oniaiit rc snrhyd Wito attegu y goaodlad cynbaf cyf- fikiOsJld Mr, Lloyd George at ffaita a ddaetb dan ei sylw pan ar ei fordaith ddiwejdar I Gibraltar; sef, tystiolaeth,y cadben fod y ¡ Liscar Mahometanaidd yn well I ddibyou arno fel morwr, am ei fod yn sobrach dyn Da'r Prydeiniwr CrfsÐlonogol. Cyfelrlodd hefvd at ymddygiad anghrist oaogol brenin Belgium yn y Congo, ac effeithfau gwareldd- iad Gorllewlnol ar y Japan'aid fel esamplau i'r un cyfe r'ad. Ond creisi yutsn fod y gogoniano a'r anrhydeM i ddyfod mfies o Inv, er pob rhwystran ac anhawsderau. Soniodd am graigle Goleudy Gibraltar, yr boa oedd wedi ei gorchu idio a biodaa fel ffrwyth un plarihigyn a ddygwyd yno o Loegr flynyddceld yo oj. Dwy fil o flyn- yddoedd yn ol fa blanwyd pUnhigyn Cristionogol ar grafg galed yn Nghangau, ac mewn ameer priol-ol fe orchuddir yr holl fyd a'i hersawr a'i brydferthwcb. Deallwn fod yn mwriad yr eglwf s yn Castle sbreet roddi gwahodriiad i Mr. Her be. t Morgan i ddyfod t'w bugeilio,

DAMWAIN DDIFRIFOL MEWN GLOFA…

] TEYRNGED 1 DR. CLIFFORD

[No title]

^eheubir Cpm.

MRS. JONES, CARMEL, YN PENRHEOL.

NODION 0 BETHESDA.

[No title]

PWYLLGOR ADDYSG SIR DDINBYCH.

YSGOLION COLWYN BAY.

CYNNADLEDD AMWYTHIG.

YSGOL RAMMADEGOL RHUTHYN.

RIIODD I GOLEG BANGOR.

YSGOLION NOS.

Y MESUR ADDYSG.

ADDYSG DDIRWESTOL.

BANGOR.

[No title]