Baner ac Amserau Cymru

EISTEDDFOD. Nos Calan cycnaliwyd. eisteddfod yn y Drill Hall, Llandello. Llywyddwyd gan y Parch Phillip Jones. Beirniad y canu ydoedd Mr Singleton, Port Talbot; yr amrywiaeth, Mr. D. James, Llandeilo. Enniilwyd y gwobrwyon fel y canlyn :— C6r plant, dau gor yn cystadlu; goreu, c6r plunt chp:I Methodistiaid Llandeilo yr ail, cor plant Llandebie. Am yr unawd bass; goreu, D. Lewis (Lle o Gib), Llandeilo* Am unawd soprano; goren, Miss L. A. Thomas, Pontardawe. Am yr unawd tenor; gorea, D. J. Rhye, Ffair fach.

LLYS YR YN\DON. Cynnaliwyd llys yr ynadon dydd lau, yn ystafell yr ynadon yn Llangadog. Y personau canlynol oedd yn eistedd ar y falngc Mri. Lloyd Harries (yn y gadair), C. P. Lewis, a Mervyn Peel. Yr Arolygydd Evans, Llandeilo, a gyhude. odd Thomas Harries, Coedweddus, Llangadog, o feddwi. \Ymddangosodd Mr. Thomas Phillips, Llanymddyfri, dros y diffynydd. Gan fod y diffyaydd yn afiich, gohiriwyd ei achos, Yr Heddgeidwad Roblin a gyhuddodd Mrs. Davies, Square & Compass, Llansadwrn, o roddi diod i ddynion meddw. Bu raid i'r ddi- ffynyddes dalu 10s. a'r costau.

LLANYSTUMDWY. Llioydd.—Y mae Mr. Gwllym Jones, mab y diweddar Mr. W. Dwyfor Jones (ac ftyr i Mu. Thomas, Trefor Terrace, Dinbych), wedi pasio yn llwyddiannus ei arholiad terfynol yn LIun. dain fel fferyllydd.

CAERDYDD. CYHUDDO LLAWDDEWINES 0 FFUGIAETH. YN llys yr ynadon yn NgLaerdydd, dydd Mawrtb. cyhuddwyd Louisa Marriott, Jlaw- ddewines, o ffugio llythyr yn Rhagfyr at y Parch. A. W. Addams Williams, rheithor Pantfceg, trwy yr hwn yr oedd boneddiges ien- angc o'r Yswisdir, o'r enw Augusta Hieatand, yn cael ei niweidio. Rhyw fis yn ol cyhuddwyd Miss Hiestand o anfon llythyr bygythiol at y boneddwr parchf edig; a chafodd ei rhwymo i gadw yr heddwch Dywedai Miss Hiestand, nad opdd hi wedi yo gritenn y llythyr bygythiol. Dywedodd wrth y gyhuddedig tod ganddi gryn serch at y rheithor Darllenodd y gyhuddedig ei Haw, a dy wedodd fod prif lythyrenaa caw y rheithor wedi cael eu hyegrifenu yn eglur yno, Rhodd- odd arian i'r gyhuddedig amodrwy. Dywedodd Marriott ynghylch y ddiweddaf unwaith, Chwi welwcb fod y todrwy genyf etto, a chyda hi gallaf eich cael o'r lIe bynag y dy. manwyf.' Sisradent vn ami yngbylch y theithor. Croesholwyd.—'Gwadai Miss Hiestand iddi erioed ofyu i Marriott am arian, na bod y gyhuddedig wedi rholdi re iddi lochesu, ac ymbortb. Gwadai, befyd, iddi ddyweyd wrth y gyhuddedig y byddai iddi saethu ei hun, 03 na wnai y rheithor ei charn hi. Yr oedd y llythyr bygythiol, chwanegai y tyst, yn ilaw- ysgrifen y gyhuddedig. Edward Kent, Caerdydd, gwr medrus yngl^n fig adnabod ysgrifen, a ddywedodd mai nid Miss Hiestaad oodd wedi ysgrifenu y llythyr, oad yr un a yfgrifeaai y darluniad o gymmeriadau a geid gan Marriott. Hbnai y gyhuddedig ei bod ya ddiniwed a dywedai, os oedd yr ypgrifen yn debyg i'w heiddo ht, mai rhyw berBon dryglonus oedd wedi et hefelychn. Traddodwyd hi I sefyll ei phrawf. Caniata- wyd iddi fod allan ar feichiafaetb.

ETHOLIAD ASHBDRTON. Y MWYAFRIF RHYDDFRYDIG YN MRON WEDI EI DDYBLU. CYMMERODD etholiad le yn rhanbarth Ash- bill ton, o Ganolbarth Dyfneint, dydd lau, yr hon a achoswyd trwy farwolaeth Mr. Seale- Hayce (Rhyddfrydwr), ond ni wnaed y canlyn- iad yn hysbys hyd tua banner awr wadi un-ar- ddeg boreu ddydd Gwener. Dvma y ffijvrau :— H. T. Eve (R.) 5,034 Cad. Syr Richard Harrison (U.) 3,558 Mwyafrif Rhyddfrydig 1,476 Yr oedd nifer liosog iawn wedi cofrestru eu p!e:dleisiau. Yr oedd y pleidleisiau Rhydd- frydig, wrth eu cymmharu S 1900, yn dangos cynnydd o 547, tra yr oedd yr Undebwr yn dangos lleihâd o 158 Safai y mwyafrif Rbydd- frydig yn yr etholiadau blaenorol fel y canlyn Yn etboliad 1885, 1,251; yn 1886. 406; yn 1892, 711 yn 1895, 404 yn 1900, 771.

SIR DREFALDWYN. APPEL DRWYDDEDOL O'R DREFNEWYDD. AIL agorwyd gweithrediadau y frawdlys hon yn Trallwm, dydd Sadwrn, ger bron Cadben Mytton, cadeirydd, ac ynadon eraill, i wrandaw appel drwyddedol a ddygwyd i fyny o'r Dref- newydd, yr hon a wrandawyd mewn rhan dydd lau. Dygid yr appgl i fyny gan y Mri. Allsopp a'i Feibion, Cyfyngedig, darllawyr, Burton-on- Trent, a John VVoolley, yn erbyn gwaith ynadon y Drefnewydd, ar yr I leg oRagfyr, yn gwrthod trosglwyddo trwydded y Sportsman Inn, Dref- newydd, oddi wrth Hugh Thomas, i'r dywededig JohnWoolley. Ymddangosai Mr. E. J. Griffith, A.S., a Mr. E. Owen Roberts (yn cael eu cyfarwyddo gan Mr. Martin Woosnam, Drefnewydd) dros yr appelydd; a Mr. S. Moss, AS. (yn cael ei gyf- arwyddo gan y MrMWilliams, Gittins, a Taylor, Drefnewydd), dros yr ynadon. Gwrthdystiodd Mr. E. Griffith, ar ddechreu y gweithrediadau, fel yr oedd wedi gwneyd yn y llys blaenorol, yn erbyn i'r llys wneyd ymchwil- iad i ddim ond cymmeriad yr appelydd. Galwyd tystion wedi hyny i dystio i'r angen- rheidrwydd am y tý, ac i gymmeriad da Woolley. Rhoddodd y personau canlynol eu tystiolaeth am yr angen am y Sportsman Inn fel t1 trwydd- edol:—Aaron Moseley, Llananno, aelod o Gynghor Sirol a Phwyllgor Unol sir Faesyfed J. D. Marshall, arwerthwr; Maurice Powell, Drefnewydd, (yr hwn a ddywedai ei fod yn cadw y Queen's Head Inn, a'i fod yn llwyryijiwrthod- wr); Pryce Wilson Jones, cadeirydd Cynghor Dosbarth y Drefnewydd; W. Spence, Dref- newydd; a T. Brown, hen swyddog ar y ffordd haiarn. Rhoddodd Hugh Thomas, yr hwn oedd yn dal y drwydded bresennol, dystiolaeth o berthynas i'r busnes oedd yn cael ei wneyd yno. Yr oedd y gwestty yn rhwym i gwmpeini gyda golwg ar gwrw ond yr oedd at ei ryddid gyda ar y gwinoedd a gwirodydd poethion, ac yr oedd yn derbyn 250p. Rhent y t9 ydoedd 49p., ac yr oedd yn cael ei drethu am 41p. Esfcynodd John Woolley ddeiseb i mewn dros gadw v drwydded, yr hon oedd wedi cael ei harwyddo gan 329 o bersonau—166 o'r Dref- newydd, 137 o'r rhanbarthau amgylchyaol, a 26 o fasnachwyr o'r tu allan i'r cylch. Mr. Moss, dros yr attebwyr, a nododd ddau achos yn erbyn y t^ am ganiatau meddwdod- un yn Rhagfyr, 1892, a'r llall yn Mehefin di. weddaf. Fel tystiolaeth nad cedd argen am y tt dywedodd y dadleuydd mai poblogaeth y Drefnewydd ydoedd 3,920, a bod nifer y tafarn- dai yn 28, gan roddi y cyfartaledd enfawr o un tafarndy ar gyfer pob 140 o'r boblogaeth. Ya Arolygydd Williams a dystiodd iddo rcddi ei dystiolaeth yn y llys trwyddedol yn erbyn trosglwyddiad y Sportsman, am fod Thomas yn absennol, am ei fod wedi rhoddi Thomas a'r tenant blaenorol ar eu gwyliadwriaeth yn ami, ac iddo dderbyn amryw gwynion o herwydd y modd yr oedd y t £ yn cael ei gario yn mlaen. U Rhoddodd y Rhingyll Heddgeidwadol Morgan a'r Heddgeidwad Hamer eu tystiolaeth iddynt weled y tÿ yn cael ei gario allan mewn modd drwg. Edward Jones, marsiandwr gwlàn, Drefnewydd a ddywedodd ei fod yn meddwl y byddai y rhan hono o'r wlad arei mantais wrth wneyd i ffwrdd a'r drwydded. 'Trap' oedd y Sportsman i ffernxwyr wedi cael gormod o ddïod. Y Parch. J. Parkin, gweinidog y Methodist- iaid Cyntefig, Drefnewydd, a gyfw/rodd ddeiseb yn erfyn am wneyd i ffwrdd s'r ty, yr hon oedd wedi cael ei harwyddo gan 81 o bobl. Dangosodd Mr. C. T. 1\1. Taylor, clerc ynadon y Drefnewydd, lyfr y cofriodion, yr hwn oedd yn dangos yr hyn a gymmerodd le o fLen yr ynadon. Ymneillduodd yr ynadon; ac ar eu dychwel- iad dywedodd y cadeirydd eu bod wedi pender- fynu taflu yr appel allan.

V (1 () G L 8 D B Yn ngwyneb spfyllta ei iechyd y mae y Parcb. E Vaaghan Humphreys, Llwyngwril, wedi hysbysu eglwys y Methodistiaid Calfinaidd yn y peatrsf hwnw o'i fwnad i roddl ei weini aogaath i fyny ya niwedd mis Mehefin. Mewn cyfatfcld l; ynadon Bangor, dydd Llun, penderfynwyd gwrthwynebu amryw dafarndai yn Maugor a Bethesda yn y 11 ys trwydded d agoshaol; a b)d diwygiadau ieahydol yn cael eu ca io allaa mewn alfer liosag o dai eraill. Hysbysir fod yr Anrhydeddus G. T. Kenyon, yr A.S. dros fwrdelsdrefi Dinbych, wedi ymuno it Chynghrair Diwygiadal y Tollrestrau, Dy- wedir, hefyd, y bydd i gyfarfod gael ei gynnal yn faaa er ffarfio cangen o'r cynghrair dros Ogledd Cymru. Mawn cyfarfod o'r Ceidwadwyr yn Nghroe? oswallt, y noson o'r blaen, gwaaeth y Mil. C). Gore, yr A S. drcs y rhanbarth hwnw, ei fwriad ya hysbys i yrancilldao o'r sened f; ac yr oedd un o'r enw Mr. Bridgem in wedi ei ddewis yn ymgeisydd yn ei la ar gyfer yr etholiad nesaf. Torodd tin mawr ar un o ffermydd y Rhug, rhyw filidir o Gorwen, nøs Sabbath, yr hon oedd ya cael ei dil gan Mr. David Jones. Yr oedd Mr. Jones newydd briodi, ac wedi myned i ffwrdd ar ei fn mel. Rnoddwyd gwfs allan dydd LInn i ddal dyn a welwyd yn rhedeg o'r ydlan. Llosgwyd llawer o deisi, a diaugfa gyfyng gafodd adeiladau y fferm. "i mae y pwyllgor a bennodwyd gan Gynghor Plwyf y Cefn Mawr i chwilio am ddarn o dir i godi neuadd gyhoeidus arno wedi penderfynu ar le felly, mewn min eanclog, yn King Street. Syr W. W. Wynn ydyw y parchenog; ac oa bydd y pwyllgor yn llwyddiaanus yn ea happel am y tir, gwaeir appel yn ddioed at y trefchdaiwyr am ganiatad i fsnthyca y swm o 1.500,0. Cymmerodd dam wain Ie ar Ffordd Haiarn Ffestiniog boreu dydd LIun. Aeth y tt6u han ner awr wedi wyth, gyda 40 o deithwyr ynddo, o Borthmadog, i wrthdarawiad a, darn mawr o graig, agos i dynell o bwysau, oedd wedi syithlo o un o'r clogwyni cyfagos, yn agoa 1 Diphwya, ar y llineU. Gwnaed gryn niwed 1'r peiriant; ond llv?yddodd gyriedydd i attal y ttSn heb i neb dderbyn niwed. Daethpwyd o hyd i gorph John Kelshaw, yr hwn oedd wedi bod yn Ilafurwr mewn glofa. yn yr Afon Ddyfrdwy, yn Ovettoa, sir Fflint, dydd Gwener. Yn y trenghollad, ger bron Mr. S. Pryce Parry, dywed.d fod Kelshaw, yr hwn oedd wedi cyrhaedd gryn oedran, wedi cael ei droi o'r lofa lie yr oedd wedi bod yn gweithio, ac iddo fyned i weithio wedi hyny ar fferm, lie yr oedd wedi eanill y cymmeriad o fod ynddyn sobr. Aeth i weithio ar y 30ain o Dachwedd, ac nid oedd neb o'i gyfeillion wedi ei welei yn fyw ar ol hyny. Dyehwelwyd rheitbfarn o • C ifwyd wedi boddi.'

Y DEHEU, Pasiodd Cynghor Dinesig y Rhondda bendei- fyniad, dydd Gwener, yn ffafr trethn eiddo tiro). Yn Nghaerdydd y cynnelir cymmanfagyff ied- Inol y Methodisnaid Calfinaidd eleni, taa chanol mis Mehefin. Cs.ed perfformiad rhagorol o 'Iesu yn Beth- ania' gin g6r y Wesleyaid Saesoig yn Pontar. dulais nos Sadwrn. Dadorchuddiwyd darlun o'r Prifathraw Riberts, Aberystwyth, yn y Sefydliad Lien- yddol, Aberdyfi, el hea gartref, dydd lau di- weddaf. Cyrhaeddodd Dr. Lynn Thomas, Caerdydd, a Mnl. Thomas, i Cairo yr w,) t'mos ddiweddaf, a bwriadent fyned i fyny y Nile yn inhen ychydig ddydliau. Tuag un o'r gloch boreu Sabbath toradd tin alliin yn nh# Dr. Bray, yn Kiogdaud Cresent, Barry Dock. Llwyddwyd i'w ddiffodd eyn iddo wneyd llawer o ddioystr, Boreu Sabbath darganfyddwyd corph dyn yn y gamlas yn agos i Bont Ynysfach, Merthyr; a chaed allan mai Joseph Richards, haliwr, di- weddor o Rhymni, ydoedd. Crybwyllir enw yr Anrhyd. Ivor Guest, yr hwn sydd yn cynnrychioli Plymouth yn bre- eeatiol, fel ymgeisydd tebygol dros fwrdeisdren Caerdydd yn yr etholiad g, ff redinol nesaf. Pennodwyd Mr. Sam FranciSj Penydaren, gan Gynghorau Crefftwyr Merthyr a Dowlais, 1 fyoed yn gyonrychiolydd i gpnnadledd Gyn- nrychioliadol Cenedlaethol sydd i'w chynnal yn Bradford. Yn Aberhonddu, prydnawn dydd Gwener, cyhuddwyd Thomas Evans, glowi, Seven Sis- ters, o aehosi marwolaeth Ivor Lloyd, glowr, yn y Red Lion Inn, Trecastell, y dydd Mawrth blaenorol. Gohiriwyd ei achos. Dygwyd chwech o gnvydriaid o flaen y maer yn Llanbedr-pont-Stephan, dydd Gwener, o witiiod gwnsyd y gwaith aosudididdynt wneyd yn v Tlotty am swper a ncis.,n o gysgu. Ded frydwyd yr oil o'r carcharoxion i Eaith niwrnod o garchar. Cafodd Mr. Hugh 0. Powell, yr hwn oedd wedi bod yn ngwasanaeth y L'ythyrdy yn Nghaeidydd am Siiin o flynydd edd, ei groas- awu yn N gwestty y Frenbines nos Sadwrn; a chyflwjnwyd llestri arim iddo ar ei ymneill- duad o'i swydd. Cydnabyddodd David Phillips, trafaeliwr masnachol adaabyddus yn Nghaerdydd, ei euognvydd, yo mrawdlys chwarterol Caerdydd, o gelc!o tua 60p. arian ei felstriaid, y Mri. D. Jones, Dickenson, a'i Gyf. a thtaddodwyd ef i garchar am ddiwinod. Y mae y Cynghoiwr John Da vies, Ymneill. diiwr a Rhyddfrydwr, wedi oydsynioi sefyll yn ymgeisydd dro? y rijan,aitii deheuol o Ddin bych v-pysgod, am sedd ar y Cynghor Sirol. Mr. Clement J. Williams ydyw cynrsrychiolydd y rhanbarth yu bresennol. Ar ol hir gystudd bu farw Mrs. Howell, gweddw Mr. H. Seys Howell, Llanelli, yn ei chaittef yu New Road. Y mae dau o'i meibion yn weinidogiou gyda'r Aauibyawyr; sef, y Parch. A. Says Howell, Birmingham, a'r Parch. H. J. Howell, LIundaui.

NODION 0 ILANYMDDYFRI. Yr Wythnos Weddio.—Cynnaliadd y gwahanol en wad an Ymneillduol y cyfarfodvdd byn oil gyda ffyddlcudeb mawr a ESI wresog yn y dref hon a'r cylch fel y gellir dyweyd am y cyfryw, yn neill- duol yn y dref, eu bod fel gwlith ar laswellt, ao fel cawodycld ar kweilt. Rhoddodd y Nefoedd w 6n er dylanwad da ar y cynnulleidiaoedd cysgegredig yn mhob He. Yr ccddwi. ya Hygad-dyst o hyny o'r hyn lleiaf, yn Salera, drwy yr holl gyfarfod' ydd, Caed anerehisdau gwerthlawr ar ffyddlon deb, ac ar ddiwygiad mawn by wyd crefyddol yn rhai o'r cyfarfodydd yn y He a codwjd, y i nuill. duol yn y cyfarfod nos Lea, gaa y Parch, D. Earof Walters, ac enwodd rai or nodau, ac atnogaf eu bod yn cael gvjellianb yn y cyfarfodydd i addoli. Awgrymat yr angenrheidrwydd sydd i'r oil o'r gynmUleidfa i daflu en hunain i'r gwaith o uno oil mown addoliad pan yn y ty, gan adael y llyfr hymnau yn llonydd yn hol!ol pJon fyddo y weddi a'r bregeth ya CJS! ei chario yn mlaen, ao ymdreohu i adael y eisial a'r gweau ailan yn hollol yn nhy Ddaw yn ystod y gwaasnaeth. A byddai hyn, yn ddlau, yn fantsia fawr i ci gael cytadeitbas »thywalltiad o'i Lan Ysbryd sanctaidd ef. Ac y mae hyn yna yn unol Air dwyfol, yr hwn a ddywed, I Siiio,iddrwyd(I a weddai i'th dy, 0 Arglwydd byth.' Casglwyd at y genhad. aeth yn y cyfarfodydd, a dywedid fod gan y bcbl galon i gyfranu. Ffrwyth da a ganlyno yr hyfryd waith hwn o addoli yr Arglwydd yn ei dy. Dywedodd fel y dymunai am fendith ganlynol pan oedd yn gwrandaw y plant bach yn gwaeddi allan Flwyddyn newydd dda :'— Rho dy feddu Arglwydd leau, I'n cynnhesu IBSU da, I'th addoli a'th glodfori A'n gwaredu rhag pob p:& Urdda 'n henaid dy ddelw- Hyfryd ddelw 'th wyneb lion, Er ein gwneyd yn hardd a disglaer I ymddangos ger dy fron, Ymweliad un o'r Gwarchoilu Brenhinol d'i hen gartref -Borea y dydd o'r blaen cyrhaedd- odd yma, i'w hen letty, yn Cilycwm, an o Siwyr gwarcheidiol ei fawrhydi y Brenia Iorwerth VII. Cychwynodd y prydnawn blaenorol am 4 o'r gloch, o Windsor Castle, a chyrhaeddodd i'w hen gartref, ac i fynwes ei neni, y rhai, yn ddiiu, ag oeddynt yn dotio o lawenydd wrth ei weled, ao yntan wedi bod gyda ei fawrhydi yn Rhufain, Paris, &c., pan ar ei daith fawr gyfeillgar &'r byd Ewropiidd. Y mae efe yn fab i Mr. a Mrs. Hughes, Cilycwm, ei dad yn edrych ar ol budd- iannan R. Campbell Davies, Ysw., Neuadd Fawr, er'a llawer o flynyddoedd, ao yn fliienor fTyddlawn gyda y Methodistiaid yn Cilycwm. Stephen Hughes yw enw y mab, ao y mae efe o ochr ei dad yn lanuodenlu enwog y bardd-bregeihwr, Thomas Hughes, gynt o Machynlleth.-Goheb,

LLANSADWRN, LLANGADOG, LLANDEILO, A'R CYLCH. (GAN AP SADWRN). DARLUN Y DIWEDDAR MR HOWEL GEE. Y MAE yr oil o dderbynwyr y FANER yn ddi- olchgar iawn am y darlun o Mr. Howel Gee. Yr oedd geaym feddwl mawr o hono, fel yr oedd genym cyn hyny o'i ddiweddar dad, Mr. T. Gee. Cydymdeimlwn yn fawr a'i weddw (Mrs. Howel Gee) yn ei galar a'i hiraeth ar ei ol Nodded y Nef fyddo drosbi hi a'r plant bach yn eu galar a'a hiraeth. Bydd hir goffa ara y flwyddyn ddiweddaf yn y gymmydo^aeth hon fel un hynoa owlyb. Aeth lliaws o gnydau gwair ac yd yn ofer A dy wedir fod rhai amaethwyr yn y rhan uchiif o'r sir hon yn g,irfod gwestba eu faystoj yn awr o herwydd fod y gwair a'r yd wedi darfod eiso8s, ac felly fJdy gwair a'r yd yn sicr o fyned yn uchel iawn eu pris. Dywed Mr. R. Shipley Lewis, crwner y rhan- barth hwn, fod naw trengholiad wedi cael ea cynnal y flwyddyn ddiweddaf a'r ddynion sydd wedi gwneyd hunanladdiadau, ac nld ydyw efe yn cofio am gymmaint o s6a erioad am buaan- laddiadau a'r llynedd. Dywedir fod priodas i gymmaryd lie yn fuan rhwng Mr. R Peel Price, trysorydd Cynghor Sliol Caetfyrddin, mab y diweddar Mr. D. Long Price, Talley House, Talylleahau, a Miss Rhys, merch y diweddar Mr. Rhys, Pcnarth, a nith i Mis. B. Evans, Lknfair Grange, Llan- ymddyfri. Ffynai gryn lawenydd yn Llandeilo dydd Mawrth, wedi clywed fod Mr. W. D. Jenkins, mab Mr. D Jenkins, archadeiladydd, wedi paeio yn mlaenaf trwy Cymru mewn arholiad yn Llundain (yr hwn sydd wedi ymgymmeryd a'r un gwaith a'i dad), a'i fod wedi enuill bath- odyn aur. Efe ydyw y Cymro cyntaf i ennill bathodyn felly. Yr oedd yn Birmingham yn awr. Dywedir ei fod ef yn bwriadn dytod i fyw i Llandeilo. Rhanwyd y gwobrwyon yn yr Yegol Sirol dydd lau, pan cymmerwyd y gadair gan y Parch. R. Williams, rheithor y plwyf. Dar- llenwyd adroddiad yr ysgol gan yr ysgolfdstr (Mr. Gwyn Jones), yr hwn a ddywedodd fodyr ysgol wedi pasio yn well eleid nag erioed. Dywedodd Mr. Thomas Davies fod un o Want yr ysgol wedi ennill ysgoloriaeth o 25p., a'i fod wedi pasio yn oreu yn sir Gaerfyrddin, a'i fod yn awr yn myned i'r coleg i Gaerdydd. Yna galwyd ar Mrs. Peel, Taliatis, i rana y gwobrwyon, yr hon a ddadganodd ei boddhâd o ranu y gwobrwyon rhwng y plant. Diolchodd y cadeirydd iddynb oll am ei ethol ef yn gadeirydd yn y prydnawn, a da oeid ganddo glywed iod yr ysgol wedi pasio mor dda. Mr. J. W. Nicholas, clere Cynghor Sirol Caerfyrddin, a ddywedodd ei fod ef yn falch iawn o glywed mai un o Ysgol Sirol Llaudilo oedd wedi ennill yr ysgoloriaeth o 25p., rhoddedig gan Gynghor Sirol Caerfyrddm. Paaiwydpieidiaisoddiolchgarwch i Mrs. Peel am ranu y gwobrwyon, ac i'r cadeirydd am lywyddu. Yna aeth pawb i'r Drill Hall i gael gwledd oedd wedi el pharotoi ar gyfer y dyd i. Yn yr hwyr cynnaliwyd cyngherdd gin fechgyn a merched yr yagol. Cynnaliwyd EISTEDDFOD arall yn nhref Llandeilo, y noson olaf o'r flwyddyn ddiweddaf, yn yegoldy Ffairfach. Llywyddwyd gan y Parch. VV.5Davies, Tabern- acl. Beirniad y gerddoriaeth oedd Mr. James Rees, Llansadwra; amrywiaeth, Mr. T. Efeilling Evans, Llandilo, Am adrodd y ganfed Salm, i blant dan 12eg oed, rhanwyd y wobr rhwng J. Beynon, Ffair. fach, a W. M. Davies, Golden Green. Adroddiad i |blant 16ag oed; rhanwyd y wobr rhwng M. Evans, Towy btores, a W. M. Davies, Golden Green. Unawd i blant 12eg oed; yr oreu, Miss Nallle Rhys, Manordilo. Unawd i blant dan 163gj yr oreu, Miss Kesiah Jones, Torbay. Unawd tenor; y goreu, Abel Thomas, Tre. warog. Unawd bass; y goreu, D. Davie?, Towy Terrace, Deuawd tenor a bass; goreu, J. S. Davies a D. J. Davies. Cor mawr; y goreu, cor Abercennen. C6r plant; goreu, côr Abercennen. Dadl ar y pryd; goreu, D. Thomas a W. Walters, Ffairfach. Traethawd ar 'Hanes Samuel;' goreu, Evan Jones, Llandeilo. Pedwar pennill goreu i'r ( Ysgol SuI;' goren, S. Davies, Llandeilo. Adrodd nnrhyw darn o'i ddewbiad ei hun, rhanwyd y wobr rhwng W. Beynon, Abertawe, a B. Jones Llandeilo. Her unawd, agored i nnrhyw leisiau, yr oedd deg yn ymgeieic; goren, Miss Lucy A* Thomas, Pontarda we. Y C6r Meibion, nid oedd y cdr i fod dros ugain mewn rhif. Daeth dan gdr yn mlaenar y Ilwyfaii-COr Undebol Llandeilo, a Ch6r Meib ion Ffairfach a Lland3ilo. Dyfarnwyd y wobr fr côr d weddaf. Yr oedd y lie yn orlawn. Cynnelir yr eisteddfod yn flynyddol gan y Methodistiaid Calfiaaidd yn y dref.

Ya Llys Trwyddedol nesaf Southport c'yf. Iwynir deiseb yn erbyn i ferched ieuainge wasan- aethu fel barmaids mewn talarndai.

BRAWDLYSOEDD CHWARTEROL. j SIRGAERNARFON; YN Neuadd Sirol Caernarfon y cynnaliwyd y frawdlys chwarterol hon, dydd lau, o dan lyw- yddiaeth Mr. J. E. Greaves, yr Arglwydd Raglaw. Yn ei anerchiad i'r uchelreithwyr cyfeiriodd y cadeitydd at y golled oedd y sir wedi ei gael trwy farwolaeth y Mil. Wynne Finch. Yna gwnaeth gyfeiriad at y Gyfraith i Amddiffyn Carcharorion Tlodion, a Chyfraith y Cerbydau Modur, &< Yr oedd yn hynod o dda ganddo weled nad oedd YIJo un earcharor yn aros ei brawf, nac un ach03 o appel i'w wrandaw; yr oedd hyny yn eiarad yn uchel am nodwedd heddychol y sir, gyda'i phoblogaeth o 130,000. Ar gynnygiad y Cadbea Stewart, yn cael ei gefnogi gan Mr. J. Evan Roberts, pennodwyd y Mri. Allaijson Picton, W. P. Williams, y Mil. Lloyd Evans, a'r cadeirydd, yn ynadon ymwel- iadol am y flwyddyn. Cododd Mr. Charles A. Jones, yr is-sirydd, ynnghanol y neuadd, i ddadgan ei foddhad wrth weled fod y sir mor rydd oddi wrth droseddau fel nad oedd un caicharor yn aros i'w brofi; ac yn enw yr uchelsirydd ilongyfarchodd y cad- eirydd ar y sefyllfa ddymnnol hono ar bethau, ac anrhegodd ef a phtr o fenyg gwynion. Wrth dderbyn y menyg dadganodd y cadeir- ydd ei foddhid mawr wrth weled fod y sir mor rydd oddi wrth droseddau difrifol.

SIR DDINBYCH. YN Rhuthyn y cynnaliwyd y frawdlys chwar- terol hon, dydd Gwener, ger bron Cadben Griffith Boscawen, a maingc lawn o ynadon. Yn ei anerchiad i'r uchelreithwyr dywedodd y cadeiryd i fod yn dda iawn ganddo fod yn alluog i'w Ilongyfarch ar y rhestr yegafn o dros- eddau, o'i gyferbyna a'r frawdlys chwarterol ddiweddaf, yr hon a gynnaliwyd yn Ngwrecsam, pan yr oedd yno bymtheg o garcharorion, y nifer mwyaf a welwyd yn y sir er's JIawer o flynyddoedd. Nid oedd ganddynt oad tri o dros- eddwyr i ymwneyd & hwy y waith hon. Yr oedd wedi derbyn copi o adroddiad y Prifgwnstabl, yr hwn a ddangosai lelh M o unarddeir yn nifer y troseddau pwysig, tra yr oedd y troseddau oedd heb fod ya bwysig yn debyg yr un fath. Yr unig nodwedd anfoddhaol ydoedd, fod mwy o bersonau yn cael eu cyhuddo o feddwdod yn ystod y flwyddyn a aeth heibio. Drwg ganddo nad oedd yr achosion hyn yn dangos Heihad, er pob ymdrech a wneid yn y cyfeiriad hwn. Ail bennodwyd pwyllgor ymweliadol ycarchar fel y canlyn:- Y Mil. Cornwaliis West, y Parch. Bulkeley Joneu, Mr. G. H. Denton, Cadben F. B. A. Cole, a Mr G Blezard. Pennodwyd y boneddigion a ganlyn ar bwyU. gor unol y frawdlys chwarterol :-Cadben Griffith Boscawen, Mr. J. Duncan Miller, Mr. W. D. W. Griffith, Syr R E. Egerton, y Mil. Arthur Mesham, Cadben F. B. A Cole, y Mil. T. A Wynne Edwards, Mr. W. S. Gregson Ellis, Syr W. Grenvi,le Williams, Bar., Mr. H. Croom Johnson, Mr. James Darlington, a Mr. T. J. Jones Parry. Cyhuddwyd Samuel Taylor, yr hwn a ddis. grifid fel tincer, o ladrata pot o baeut, gwerth 4 £ c., eiddo Elizabeth Geffreys, yn Llangollen. Anfonwyd ef i garchar am ddau fis. Dygwyd cyhuddiad yn erbyn Ruth Picker- ing, Cefn, o ladrata swm o emau, a deunydd gwisg, gwerth 17p o dy yn y Bala, ar y 30ain o Hydref. Aindiiffynid hi gan Mr. S. Moss, AS. Sylwodd y cadeirydd fod y r achos yn un pur ddifrifol, ond fod y faingc yn tueddu at gym- meryd golwg dyner arno, ac i rwymo y garchar- es x ddyfod i fyny i dderbyn ei dedfryd pan elwid ami. Ar gais Mr. Graham Wilkin, yr hwn oedd yn erlyn, gorchymynwyd i'r nwyddaua ysbeiliwyd gael eu dychwelyd i Mrs. Lee, Bala. Charles Davies, glöwr, a gyhnddwyd o lad rata oriadura chadwen, gwerth 2p. 10.«, eiddo Simon Davies yn Bronghton, Tachwedd 16eg. Dad!- euai ei ddieuogrwydd. Eriynid gan Mr, T. E Morris; ond nid oedd neb yn amddiffyn y car- charor. Cafwyd y carcharor yn ddi-euog, a rhyddhawyd ef. Gwnaed appêl yn erbyn penderfyniad ynadon Llangollen ya cospi Frederick Johns, o Fron- cyssyllte, draughtsman, o fod yn y Cross Foxes Inn, Llangollen, Sabbath, Tachwedd 15fed, 1903. Ymddangosai Mr. Ralph Banker dros yr appelydd, a Mr S. Moss, A.s. dros yr ynadon a'r heddgeidwaid. Achos Johns ydoedd iddo fyned i Langollen ar fusnes gwirioneddol; sef, i fyned a llythyr i'w frawd i'r llythyrdy, ond daliai yr ynadon nad oedd yn drafaeliwr gwirioneddol; a darfu i idynt ei ddirwyo o dan Gyfraich Can y Tafarndai ar y Sabbath yn Nghymru. Cafodd yr appel ei thaflu allan, gyda chostau; a gwrthodai yr ynadon drefnu achos i'w osod o flaen yr Uchel-lys.

BRAWDLYS SIR DREFALDWYN. AGORWYD gweithrediadau y frawdlys hon dydd Mawrth, yn Trallwm, gan y Barnwr Phillimore. Yr oedd pedwar o achosion yn aros i'w profi. Y barnwr, yn ei anerchiad i'r uchelrelthwyr, a ddywedodd nad oedd yna droseddau pwysig ar yr schlysur hwnw, mwy nag ar aohlysaxon blaecorol, yn y sir. Dangosai adroddiad y prifgwnstabl yn y cyfryw droseddan a gyflawnwyd eu bod wedi llwyddo i ddyfod o hyd i'r troseddwyr, ac iddynt gael en dwyn ger bron llysoedd cyfi&wnder. Yr oedd yna ddaa fater o ddyddordeb iddynt. Un ydoedd, y rheolau newydd wnaed gan yr Yegrif- enydd Cartrefol o berthynas i'r swm a ganiateid i dystion dros yr erlyniad. Nid oedd yn dyweyd fod yr hyn a gaoiateid yn ddigonol, ond yr oedd- ynt yn welliant ar yr hen safyllfa ar bethau, ac yn ei gwneyd yn bossibl i rai personau roddi eu prc. sennoldeb, a rhoddi eu tystiolaeth, gyda llai o golled nag yn yr ameer a fu. Y mater arall yd. oedd, Cyfraith Amddiffyniad Carcharorion Tlod. ion. Mor bell ag yr oedd ei bronad personol yn myned, nid oedd wedi digwydd fod carcharor yn dioddef anghyfiawnder trwy nad oedd yn cael dadleuydd. Ond yr oedd wedi gweled fwy nag unwaith, pan roddid cyfarwyddyd i ddadleoydd mewn achosion o'r fath nas gallai ymwneyd ond a'r hyn a ddeuai i'w law ar y pryd, ac yr oedd yn anhawdd weithiau sicrhau tystion dros y carchar- or, er fod yr he ldgeldwaid yn bur dda bob amser. Yr hyn oedd ei eisieu, nid dadleuydd cyn gym. maint ya y prawf, a dadlenydd neu gyfreithiwr ya mlaen llaw i barotoi yr amddiffyniad, ac i weled fod y tystion dros yr amddiffyniad yn cael eu galw i fyny. Dyna, y mae'n debyg, y rhan mwyaf gwerthfawr o'r gyfraith. Gobeithiai y byddai i'r ynadon gario y gyfraith hon allan mewn achosion ptiodol; ond ni ddylent wneyd hyny lie y gallai dyn fforddio talu i'w gyfreithiwr ei hun, neu mewn aohoaion Ile yr oeddyut yn bollol sicr fod yr holl wiricnedd wedi cael ei ddwyn ger ea bron. Achos o Amlwreiciatth. Cyhuddwyd Edmond William Studley, 33ain mlwydd oed, llafllrwr, o amlwreiciaetb, trwy briodi Mary Anne Davies, yn Churchttoke, ar y laf o Ragfyr, 1903, tra yr cedd ei wraig, Mary Studley, yn fyw. Dadleuai y oarcharor ei ddi-euogrwydd, a dy. wedai ei fod yn meddwl fod ei wraig gyntaf wedi marw. Eriynid gan Mr. Ellis J Griffiths, A. s. Cafodd y rheichwyr y carcharor yn enog. Dywedodd y dadleuydd ei fod yn debygol fod hanes blaenorot y oarcharor o flaen ei arglwydd- iaeth. Dydd Sadwrn y traddodwyd ef i eetyll ei brawf; ao yr oedd yna wefreb wedi cael ei derbyn ar ol hyny yn hysbysu fod y carcharor wedi priodi gwraig arall yn Nghaerdydd. Y barnwr a ddywedodd mai dyn anonost iawn oedd y carcharor. Nid oedd wedi bod yn rhoddi dedfrydon mor drymion a'i frodyr fel barnwyr, a gallai ei fod wedi bod yn rhy dyner. Ond dyma. yr aihos gwarthaf oedd efe wedi ei gael; ac yr oedd yn rhaid i'r carchiror fyned i benydwasan- aeth am dair blynedd. Achoso Herwhela ac ymosod ar y Ceiduaid. Dygwyd cyliuddiad yn erbyn David Ruscor, 40tin mlwydd oed, Ilafurwr; Richard Evans, 23»in miwydd oed, Ilafurwr; a Charles Pugh, 25 un mlwydd oed, Ilafurwr, o herwhela yn y nos, ac ymosod ar geidwaid helwriaeth yn Mharo Caetell Powys, ar y 7fed o Ragfyr. Cydnabyddodd Evans ei euogrwydd ond dadl- euai y psrsonau eraill en di-euogrwydd. Erlynid gan Mr. S. Moss, A. s. ac ymddangos. ai Mr. T. E. Morris dros Ruscor a Pugh. Cafodd y rheithwyr fod yr oil o'r dynion vn enog. Dedfrydwyd Evans i fis o garchariad; Pugh i bedwar mis; a Ruscor, yr hwn oedd wedi tros- edda dros ngain o weithiau yn flaenorol, i benyd. wasanseth am dair blynedd. Cyhuddiad o Ddyn-laddiad yn Trejaldicyn Cyhuddwyd Thomas Stephen Davies, y Cottage Ian, Trefaldwyn, o ddyn laddiad yr Heddgeidwad William Davies, ar yr 16ag o Daohwedd diwedd- af. Eriynid gan Mr. Moss, A. s a Mr. T. E. Morris (yo cael eu cyfarwyddo gan Mr. T. M. Taylor, Drefnewydd), ac amddiffynid gan Mr. E. J. Griffith. A S (yn cael ei gyfsrwyddo gan Mr. Martin Wocsaam). Y mae y ffeithiau wedi cael eu cyhoeddi eisoes. Cyfarwyddodd y barnwr y rheithwyr i ddychwel- yd dedfryd o Ddi-euog ond chwauegodd nas gallai ddyweyd fod y carcharor yn dyfod allaa o'r mater yn hollol rydd.

RHOSLLANERCHRUGOG. APPWYNTIAD MR. CARADOC ROBERTS. DA genym hysbysu fod Mr. C. Roberts wedi ei ddewis yn unfrydol fel organydd eglwys Gyn- nulleidfaol Bethlehem, Rhosllanerchrngog, yr hon sydd yn un o'r rhai mwyaf yn NgogJedd Cymru. Am y deng mlynedd diweddaf bu Mr. Roberts yn organydd eglwys Mynydd Selon, Ponkey, lie y mae wedi gweithio yn egnioJ, ac wedi dyrchafu caniadneth y cyssegr i safle uchel. Bydd yn ddrwg gan eglwys Mynydd Seion ei golli, lie y mae ei wasanaetn wedi ei werthfawrogi mor neillduol. Y mae aelodau eglwys Bethlehem yn llawenhau ynddo yn der- byn y swydd, ac yn edrych yn m!aen am ddi- wylliant mawr yn y rhan gerddorol o'r gwasau- aeth. Y mae gyrfa lwycdiannus Mr. Roberts yn rhy adnabyddus i ni ei chronicio. Bu In ddysgybl t'r diweddar Herr Johannes Weigaer- taer, y planydd Almaenaidd enwog. Llongyf- archwn Mr. Robert) ar ei hvyddiant yn ei gyIcb newydd.