Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
12 articles on this Page
Hide Articles List
12 articles on this Page
Y e O ti L 1 D D ^
News
Cite
Share
Y e O ti L 1 D D Sibrvdir yn Mborthrnadog fody L'yihyrdy ar gael efsymmud i la mwy cyfleas. I Gwpeir cais am i Arddangosfa Amaethyddol siroedd Diabyeh a Faint. gael ei chynnal yn Rhyi y flwyddyn nesaf, Dyrchatwyd yr AnTbydsd-ias Lloyd Moafcyn YD is-fiiwriad ar y BeJwatedd Fataliwn o'r Fusiliers Cymreig Brechinol. Rhoddodd eglwysi Annibyaol- Conwy a^ Llan- dudno Junction alwad unfrydol i Mr. Lather Thomas, o Goleg Bala-Bangor, Cafwvd schoa o'r frech wen yn (hrthbeibio. ger Llanfair Caereinion, dydd Mawrth Opnmedr pob gofal i geieio attal ymJedaeruad yr atiaehyd. Dywedir n&d yw y Due o vVektrrdn^i'fr yn eym. meryd dim dyddoideb mewn rhedsgfsydd eed'yiau, a'i fod ar ben gwerthu. ei geffylau gwerthiawr. Dywedir fod Ardalydd M6n yn bwriadu cym- roeryd gofal stall yn y nodachfa sydd i g".el ei chynnal vn Maagor y mis Essa..f, e? cynnorthwyo Yegol y Friars, Y Sabbath, Mai 17:3g, agorwyd c&pd newydd yr Annibynwyr Cymreig yn Llandudno Jaaeoion, pin y pragethid gan y Parch. C. Tawetfryn Thomas, Grceewea. Fen nod wyd Miss Humphreys, o Goleg Bangor, yn brifsthrawea ysgol y phon t blich yn Nhywyn, ar y deaUtwriseth y byddai iddi Iwyddo i basio yr arhohad yn aria Gcrpbecaf. Dydd Mawrth telid rhsnti banner blwyddyn v&ta.d Sooghton Hall, vn Llaneargaio, pan y dy chwelodd Mr. J. Eldon Bankes,. K C., yn 01 5 y cant i'w denantiaid amaethyddoL Cyfarfvddodd giiiT.r, o'r enw John Jones, o 8, Moatyn View. Talwrn. Ooedposth, & marwolaeth mricagyrchol yn Nglofa Talwrn, dydd Mawrth. tra yr oedd wrth ei waith yr hyn a achoswya gen gwympiad anrdsgwyiiadwy y nenfwd. Cafodd y Parch. Henry Richard Roberts, eurad hynaf Abardar, ei osod gan E^stob Bangor ya mvwoliaoth Llanaogars, per Pwllheli. Y mae y fywoliaeth yn rhodd Esgob Luanda?, ac aeth yn wftg trwy farwelaeth y Patch Hagh George Williams. Gwerthwyd haid o g\va bela dyfrgwo adnabydd- U8 Mr. Edmund Buckley, y dydd o'r blaen, am 150p Yr oedd boneddi«icn o bob rhaa o'r deyrn. as yn yr arwerthiant. Bu yr haiti i fyny y Ddyfr. dwyamlidro. Y Mri. Fratrk Lloyd a'i Fdbion cedd yr atwatlhwyr. Cynnaliwyd cyfarfod yn Mhorthaiaoog, nos Fawrth. er cvmroeryd o ciaa yatyriaeth wahanol awgrymiadau a gycnygid er gwneyd arddangosfa geffylau a chwn y He hwnw yn fwy attymadol. Penderfyawyd ymddiried yr oil o'r awgrymiadau hyn i bwyllgor gweithiol Cafwyd Mrs. Sarah Rising, gweddw (iiweddar ficer Moretcn, sir Amwytbig, yn faiw ar ei heis, tedd mewn oadair yn yr yatafell wely ya 19, West Parade, Rhyl, llo yr oedd wedi bod yn aroa am beth amter, dydd Sadwrn. En yn yfed yn drwm am o ddeufcu pythefnoa cyn hyny. Penderfynodd ynadon Bangor, dydd Mawrtb, draddodi Thomas Robinsoa a William Jamea Robinson i eefyii euprawf yn y i,a.wdlvs-y cyntaf ar y cyhaddiad o ladrat'i, a'r olaf o dderbyn eiddo perthynol i'r hwn oedd yn dsJ trwydded y King's Arms, Bangorf i'r cyfasswm o 131p. 4s, Bu y Milwriad Von Doncp, ar ran Bwrdd Masnach. yn arolygu y rban nch&f o'r dramffordi i Ben y Gcgsith yn ddiweddar; ac wedi i ryw ychydig gyfrsewidiadau gaei eu cario alias, bydd i'r liinel! gael ei gwsithio i'r pen uchaf. Y maent yn rhedeg eisoes yn y rnar. isaf bob rhyw chwarter awr. Mas dan can mlwydd g^rjedigaefch John Wesley ya agoshaa, ac y mae Weslayaid Liverpool yn parotoi ar gyfer ei ddathlu ar raddfa eacg j ac yn rnygg pethan e1 am am gael ymgomwest yn Neuadd St. Sior, a gwabodd boll Wealeyaid y'ddinas yno ac wrth gwrs ceir cy fur fod cyhoeddus i areithio yn yr hwyr. Gwneir ymdrech i gael gan y Mei gadfridog Baden Powell i ddadoichuddio y g6f adail sydd i gael ei gosod i fyny yn yr ysgwar yn Dublin, er cot" am y milwyr lieol a golJasant eu bywydau yn Neheudir Affrica. Bydd i'r cadfridog dalu ym- weliad a Bangor ya Aw at; a gofynir iddo dori ar ei daith trwy alw yn Fflint yr adeg bono. Mewn perthyaas i ddvmuniad yiuddiriedolwyr Llyfrgeil St Delciol, Penaria.g. i fod yn allnog cyn pen hir i gwblhau yr adeikd.^ trwy chwanegu ty i'r myfyrwyr drigiannu ynddo, yegrifenodd y brenin i ddadgan ei obafth y cawsai y dryscrfa angeniheiaiol ei chodi yn fuan a dadganai y dy- ddordeb a fgymmerai yn nghoffadwriaeth Glad- stone. Agorwyd organ newydd yn nghapel Saion (M. C ), Gwreoaam, nes Fereher. Y mae y cape] wedi bod o dan adgyweiriad am gost o 3:000p. Cifwyd recital ar yr organ gan Dr. J. C, Bridge, organydd eglwys gadeiriol Vaer, Pregethwyd yn nehyfarfodyad yr ail agoriad gan y Psrchn. R. E Morris, Proffeswr Ellia Edwards, a John Williams, Liverpool. Y mae trigolion Ooncah's Qaay wedi dyfod i'r penderfyniad i godi trysorfa er goscd y fynwent gysayiltiedig kg eglwys St. Mark mewn gwell trefn. Penderfynwyd ar hyD> mewn oytarfod a gyrmaiiwyd odan lywyc*<iiaetsi y ficer y Parch. T. Williams T&nysgrifiwyd 90/?. yr adog bono, gan gvnnwya 50p. Mr. C. Davisoo, a 25p. Mr. T. Bate Keisteiton. Penderfynodd Cycgbor Doisbirth Dinesig Wydd. grog godi treth gyffredinol o 8s 5c. am yr hen ran- btuth, a 2s Ie. am Bronoced, cau y rhanbarth newydd, am y flwyddya Desai. Golyga hya god- iad o 8g> ar nn ihanbarth, a 4c. ar y ilaL. lr aclios penaf o'r ccdiad hwn ydoedd y gOst yr aed iddi i godi ysbyfciy ar gyfer aohosioa o'r frech wen, yr hwa a godwyd yn ages i'r àref, Yn ystod gwrandawiad achcs o wrthod aiynel allan-o dafarndy a wrandawyd yn Ngwreosam dydd Mawrth, dywedid fod y diffynydd, g owr, wbdi cael dau ddwsin o laseidiaa o gwrw mewn llai ca dwy awr a banner. Wedi byny dE.eth yn drystfawr, pan y gorohymynodd gwr y tý iddo fynsd allan, ond aid oedd am roddi afudd-ded jdclo. Gorohymynwyd iddo dalu dirwy o lOs, Ba Mr. Stanley D. Ediebory, dirprwy grwnsr Dwyrain air Ddiabycb, yn oyonal treogholiad yn y Nenadd SiroÎ, yn Ngwrecsam, nos Fawth, ar fiorph baban (mab) anhysbys. Dyweriodd f Óir- prwy gnvner i'r heddgeidwaid dderbyn faysbya rwydd fod yna gorph plentyn yn aber Liwyn Onn ac wedi i'r Arolygydd Bagshaw fyaad yco, daeth o hyd i'r curph tua 100 liath xs law yr han Forge. Tybiai y ctwner mai doeth oedd cael archwiliad meddygoi ar y corph ac felly, cafodd yr ymohwiliad ei ohirio, er i hyny gael ei wneyd, Bu gwarcheidwaid Gwrecsatni yn eu ejiarfod pythefnosol dydd Ian. yn ystyried adroddiad Lr Fuller, swyddog meddygoi Bwrdol y Liywodraoth Leol, ar ei ynawelifcd diweddar a'r Tlotty. Yr oedd Dr. Fuller yn barnu ydylid adeiiadu ysbytty newydd. Nid -odd y carthaosydd, cawaith, yn ol ei farn ef, mewn cytiwr boddhaol. Wedi cymaier- yd yr holl awgryiniadau hyn o dan ystyriasth, penderfynodd y gwaroheidwaid drosglwyddo y mater i'r pwyllgor ymweliadol, a'u bod.hwy i ddarparu adroddiad ar y modd goreu i gario allan welliantaa yn ward y cleiftoa, a threfniadaa iech- ydol eraill Dywsdodd g 16 ,v r o'r enw Thomas Ellis, wrth y Hys.'yn Mbresta-tya, dydd Mawrth, y gailai ef yfed chwe galwyn o gwrw cyn y byddai wedi medd wi- Disgwvlir y bydd i lyfrgsll newydd Fain!! gael ei hago? vn gysoar y mis cesaf, a gwaeir cais am i Mr, Herbert Lewis, A, s.. gyfbwni y seremoni sgoriadol. Y mae taa phymtheg cant o gytrolao at y silffoedd eisoes. Oynnaliodd Acnibynwyr Llanfair Oaereiaion en cvmmanfa g&tsu flynyddol dydd Mersher diwedd af a thrôld allan vn hynod o lwyddiannas. Yr arwelnydd oedd Mr. D. W. Lewis, Brynaman. Llywyddid y oyfarfodydd gan Mr. Evan Griffith, Llanfair. Chwanegwyd cnwan John Pritshard, Wesley Street, at; El ward J. Griffith, Baptist Street, Caernarfon, yn llya yr yo&doa yn y dref bono, yr wvtbnos adiweddaf, at y rhestr ddu a chydayn- iodd y ddau fod yr heddgeidwaid yn gael tyns darluniau o hoaynt, Fe! arfer, ar dDydd hu. Dyrshafasl, rhoddwyd i fyny gweithio*yn chwarel Betheed", y diwrnod hwnw yr W'/thao^ ddiweddaf. Nid ydyw yr arfenad hon yû Srwyth onrhyw barch i'r dJdd, ond tardda, yn beoaf, oddi ar ryw -dybiaeth aydd ya bodoli yn y rhan bono o'r wlad y bydd ;i weitbio ar Ddydd'Ian Dyrohafasl yn sicr o g&el ei ddilyn a damwain. Dydd Mawrth cadwyd mewn (-of bamtned blwydd marwoiaeth Mr. Gladstone yn Mnenarltg, trw y gymmeryd y Cyismun Sanotaiua yn eglwys y plwyf, am n&w o'r glo h y boron. Yr oedd yr ao!odau eanlynol o'r teal a yn oreseanol Wickham, Mrs. DreV7, a Mrs Stephen Giadstone ac yr oedd yr Arglwyddes Frederick Cavenamb, bet yd, yn bresennol." Gweinyddwyd gsn y Parch Stephen .Gladstone, y Dydd Mawrth oynnaliwyd cyrmsasia gana iiyn. ya do! y Weslayaid yn ngbylehdaith Wyddgrog Oa-fwyd cyfarfodydd yn y prydnawn a'r nos. « ilvwyddlon oeddvnt, y Parehn. Moeoa Roberts, CoedHai; a D. A. Richards, Wyddgrog. Cafwyd datgaalad da o donau, cor ganan, ac antheaiaa, o dan°arweiniad Mr. E Maengwyn Davies, Lsu.iv- dain. Oymoaarwyd rhan, hefyd. gan Garddorfa Wyddgtug. o dan erwsiniad Ivh, Horace Haselden. Ymgyfarfyddodd Pwyllgor Addysg Bir Gaernar- fon yn'Nghae-rnarfon, dydd Iin, pan y pennod Wt?d Mr. John Hnghea. Caernarfon, E^lwjswr, ir swydd 0 gyfrifydd; a Mr, Roberts, Porthdmorwio, i'r swydd o glero cvenorfchwyol. Peaderiynaaant yn nntrydol fodlanghenion y Odd mewn pcrthynas i adeiladan yr ysgalion yn cael eu eario allan a I bod yr un rheol yn cael ei rboddi mewn gweithred- -1 iad i ysgolion y byrddan, ya gystal a'r yfgolion gwirfoddol. Dyddian Marcher ac Ian cynnaliwyd eyfartod- ydd" eyroojanfa ganu eglwysi y Methodistiaid Calfinaidd yn Nvffryn Conwy. Yr oedd y cantor ion o eglwysi y ihanbarth iaaf ya rhoddi en pro sennoldGb yn y cyfarfodydd yn Llandudno, ddydd Mercher; tra' yr oedd aeiodaa eglwysi nchaf y rbaabarth yn bresencol yn y cyfarfodydd a gyn- naliwyd ya Lianrwat, dydd lau. ifr .arweinydd y ddaa ddiwrnod ydoedd Mr. Tom Price, Merthyr. Cahvyd oaou rhagorol, a chynnnlliadau lliosog. Cymmerodd ctholiad aelod ar Gynghor Sirol Caernarfon, yn He y diweddar Mr. J, Evans Jones, droa blwyfi Maenan a Threfriw.le ddydd Meroher. Yr oedd y ddaa ymgsieydd a ddaeth i'r mass ya Rhvddfrydwyr. Am chwarter i ddeg y noeon hono cyhoeddwyd mai fet y canlvn y safai yr ym- geiewyr Mr. Thomas Williams, Ffaotri, Trefnw, 210 o idleiblesiau Mr. Frederick Kitchin, 154; mwyafrif, 56. Darbyniwyd yr hysbysrwydd bwn gyda brwdfrydedd mawr gan gemogwyr Mr. W lllhms. Er's rhyw gymraaint o amSRr, bellach, y mae plwyfolion Penarlaa, Sealand, a Saltney, wedi bod yn ystyried y pricloldeb o ddarparu claddfa gy- bceddus nswvdd, yn gymmaint a bod myawent yr eglvvya braidd yn iiawa. Erbyn hyn y mae '0 plwyfolion Penarllg wedi pasio penderfyniad yn ffafr mabwysiada Oyfcaith Oladda 1900 a'r tebyg olcwvdd ydyw y byddai i blwyfi Sealand a Saitney vmnno i ddaroarn claddfa gyhoeddna, yr hon a goatia, fel y tybir, o S,500p. i 3,000p., as a olyga dreth o 1 \g. yn y b&nt ar y tri phlwyf. I
Y DEREn.I
News
Cite
Share
Y DEREn. I Bwriedir trefnu haf-ysgolJ eleol yn Llandrin- dod i ddysgu Cymraeg. Agorwyd nodaohfa yn ysgolion Saatchwood. Pontnewydd, dydd Mercher, tuag at eglwya gen hadol newydd Cwmffwdoer. Cynnaliwyd cyfarfod yn Abercynon i ganu ffarwel i'r Parch. W. Caradog Jones, yr hwn sydd yn gadael Cymru i fyned i'r Unol Dalaethau. Argymmhella Pwyllgor Corphoraeth Absrtawe ar i'r cynghor adeiladu un ar do dai ar Tibbet Hm, i weithwyr, am g6st o ryw 170/7, bob un. Trefnir i Mr, Lloyd-George, A.S., a Mr. R. McKenna, A S., draddodi areithiau yn Blaenaion, Mehclin 4ydd, acyn Aborcarn y nosoa tFmlynol. Y mae Mr. Clifford J Cory i gael ei wahodd «an Gymdeitbas Ryddfrydig sir Forganwg i gynnyg am y told yn ys ctholiad cyifrcdmol neaaf. Mev/n cyfarfod o Gyoimrodorion y Rhondda, ddydd Linn, ail etholwyd yr Henadur E H. Davits yn llywy^l, a Mr. Tons DAvies yn ysgrif- enydd. Mewo cyfarlod c Gyagbor Ehanbarth XJcbaf Llanfrechfa ddydd Mawrth, peadarfynwyd fod treth o Is. 8c. y bunt yn cael ei tnabwysi&det am y Swyddvu. Kos Fawrth eyfarfyddodd bacbges, o'r enw Teddy Smith, lleg mlwydd oed, & damwaia angeaol yn ugloia Daks, Llydcoeo, trwy ir esq- fwd gwympo. Cafodd y Parch. W. Matthews, fioer newydd Ab'»rv0tw??th, ei seiydlo i'r fywoliaeth bono y Sal gae Esgob Ty I)d«wi; yn cael ei gyanortbwyo gan yr Arohddiacoa Willi am??. Yn Maohen, nos Lan, cyflwyawyd anrheg i'r cyri-Heddgeidwad Hiram Jones, o bvns o aur, no anerchiad"oreuredig. ar ei yroneillduad o headia sir Fynwy ar ol 27aia miyrsedd o wasanaelh. Darby modd ^Tr. Eva?i Priiiups, Lontypriod, diweddar o Goleg Caerfyrddia, alwad unfrydoi oddi wrth eglwys Adulam, Mertbyr_ lydfil. Brcdor o Cymmer, Rhondda., yw Mr. Pnilbps. Dewiawyd Mr. W. B. Harrison, ironmonger, Abertileri. yn ymgeisydd Rhyddfrydig am y sedd wâg ar Gyughor Sirol sir Fynwy, a achoawyd trwy y Cynghorwr S. N. Jones i fad ya henadur. Etholwyd Mr. Michael Davies yn gadeirydd Llyfrgeil Rydd Peaybont-ar-Ogwy, a Mr. W. M. Richards yn ii gadeirydd. Penderfynwya gwneyd ymohwiliad o borthynaa i'r goat i oleao y sefycihad a thrydan. Penderfynodd Corph Liywiawdwyr sir Boniro, mewn cyfarfod a gynnaliwyd yn Hwlffordd, dydd Mawrth, ail etbol y Parch. Lewis James (y cadeirydd), yn gynnrychiolydd ar Fvvrda Canolog Cymru. Gwysiwyd John Lewis, llafarwr, yn Hen Dai, Dukastown, o flien yr ynadon yn Nhredegar, dydd Mawrth, am esgeuinsa ei waith yn ngweith I iau haiaru Deighton, Tredegar, Dywedid fod y golled trwy hyny yn lp.; oad nid oedd yr erlyn. ydd yn hawlio Orid. dwy gini. Rhoddwyd I gorchymyn i'r diftynydd dalu y swm a ofycid, ynghyd 4 16s. o goataa. Y. mae d yn Nghaerfyrddin y byddaat yn debyg o redeg ymgeiaydd Llafu? yn yr etholiad aesaft ac yr osdd Ben Tillet ar ymweiiad a'r ardal y dyslo o'r blaen, Cvfariydrlodd dvn ieuaogc, o r enw V uliam Davies, 'Woodland' teiraca, New Tredegar, S damwain angeaol dydd Mercher, trwy i dram redegdrosto, Y mae pobl Llandrindod eieiea lie i chwareu golf, a oheisiant am alia i bryna rbanan o diroedd o gylch y dref. Yr wythnoa bon yroedd eu cais o flaen pwyllgor o Y y Cyffredin. Y Parob. J. Griffith, fioer, Aberaeron, sydd wedi ei bennodi yn ficer Us-Bsamlst. Y mae Mr. Griffith yn bregethwr eymmeradwy yn y ddwy bitb, ao wedi cael cryn nifer o bennodiadao &glwy»ig- 1 G yd a Kiteheaer 1 Khartoum' ydoedd testy rs darlith a draddodwyd gan y Parch. Owen S. Wfttkin (diweddar gaplan y corphluoedd Prydeinig yn Nabsudh- yn y Wesley aid ya A be-rdaugledd yf noa ifercher. Dygwyd cyhuddiad yn erbyn Francis Gadd, yr hwn a ddiagrifid fel paentiwr hab un csitref neilldaol, o flaen yr ynadon yn Abertawe, ddydd Llan, o doii i dy yn Mansel street, yn y dref bono. Traddodwyd y cafcharor i sefyll ei brawf yr- v frawdlys. Cafodd tyateb y Parch. W. I. Mcrris, tocty- oridd, yr hca a agorwyd cyn marwoiaeth y boneddwr bwnw, ei char,. Yr ofedd y tanysgnf- iadan yn cyrbasdd 282p. 16s. 10c.; Hog, 2p. 16s 5c. O'r awm hwn estynwyd 274p Is lie. i'w weddw. Yr oedd y costau yn lip. lis. 4c, Profvvyd ewyllys y Parch. Hugh Price Hagbos, 8, Taviton street, Gordon square, Lluadaia, brodor o Ga<?rfyrddin, yr hwn a adawodd ystftd »worth 5.373p. 138 8c. -y cymmnnweinyddwyr ydvat ei frawci, Mr. John Arthur Haghes, Pen rheo!, Barry, Mor-gaawg, a Mr. Charles Barrett, Highclers, Croach Hill. Gwnaed ymohwiliad yn ddiweddar i gais Mor- thyr am gael ei ffaifio yn dref gorpborjaethpl, ac mae y preawylwyr va lied hyderus y bydaant y tco hwa yn llwyddiannus; end y tebygolrwydd yw y oyenmer y swyddog rai wytbooaaa i barotai ei adroddiad i'r Llywodraetb, ac na ddaw yrattebiad i Ferthyr am rai misoedd. Mewn llya arbecig yn Nhalyboat, sir Aberteifi, yr wvthooa ddiweddar, cyhaddwyd D Edwards; trethgasglwr, o e«genlaao trosglwyddo drosodd lyfraa y trethl, ac.ysgrif^n eraill oedd yn dwyn parthyoas a'i swydd. Dirwywyd ef ir swm q 20p "a rhoddwyd gorchymya iddo roddi y llyfr&a i fyav heb anrbyw oediad. Nos Ferchm: kaddododd y P,w'h. H, M Hughes, Caerdydd, araeth mewn cyfarfod cyhoeddus ya Barry Dock mewn cyssylltiad fig Undeb yr Ymdrech Cdstionogol, er ceisio oreu nfwy o frwdfrydedd yn yr eglwysi Cymreig o Maid V mudiad hWllW. LlrNvddid gan y Parch, 15. Evans. Is gadeirydd yr Undeb. Yr oedd :apel Ala, Llanelli, yn orlawn dydd Mawrth. ar achlyaur priodas Mr. Charles A. Rees, CaeT-dydd, k Miss Annie Marion Davies, merch y diweddar Mr. James Davies, perchenog y South Wales Press Gweinyddwyd y serernoni gan y Parr-h. T. John, v gweinidog, yo cael ei gynnortb- wyo gan y Parch" T. Kinlosk, Wolverhampton. Cyfarfyddodd Syr David Dale Sg aelod an Bwrdd Cymmod Maanaoh G16 Dahendir Cymru yn Nghaerdydd, dydd Sidwrn, a ba yn gwrandaw ymresymiadan y meiatriaid a'r dynion ar y ewestiwn o bennodi priiJ gwetthu glô, cyfartal i'r gostyngiad isaf o 30 y cant, a gyfeiriwyd iddo ef i'w benderfyna o (lEm y cyttundeb newydd o gyflogau, Gosodir ymreaymiadan pellach ger bron Syr David mewn yagrifeu a dim y bydd yn ofynol cael cyfarfod arall o'r_ bwrdd cyn y gellir dvfod i unrhyw benderfyniad. Cymmerir gweitbrediadau gan Mr. Roger Edwards, dilledydd, Merthyr, yr hwn, fel yr byabyair ef, a effeithia i ostwng y priaiau ar nwyddau a gerid rhwng Manchester a Merthyr. Y mae eiaoes wedi cael dyfarniad yn Hys y mln ddylsiion nad oes gan Gwmni Ffordd Haiarn Llundain a'r Gog'edd Orllewin un bawl i edrycb ar Ffordd Haiarn Amwythig a lien a bercbenogir ganddynt bwy, end sydd yn cael ei pweithio yn anoibynol—fel llinell wahanol i an Llundain a'r Gogledd Orllewia, wrth godi y prisiaa am gludo llwyddau. Ar ol llwyddo i gadw o ddwyla.w yr heddgeid waid am dri mh ar ddeg, oymmerwyd John Burns, alias Barney Henaagon, Oldham, i fyny ar warant yn Rhosymedre, ddydd Mawrth, a cby- hadddwvd ef o gymmeryd Alary Ellen Ooliett, 143g mlwvdd oed, yn Abertawe, gydag ef yn Ebrill y flwyddyn ddiweddaf. Cyhaddwyd ei yn ffurtiol yo Rhiwabon, dydd Mercher, pan y cyd- nabyddodd iddo fyw gyda'r eneth yn Ngwrecsarn am y ddaa lis diweddaf. Dywedodd mai eyfaill gau oedd weai hyabyau yr heddgeidwaid. Pender- fynwyd i'w achos gael ei drin gan yr ynadon yn Abertawe. Darbynlwyd y newydd, yr wythnos dcliwaddaf am farwolaeth Mr. W, O. Morgan, roab y diweddar Mr. William Morgan, Church Cottage, Tonna, ger Castellaedd, ac ivyr i'r diweddar Mr. Owea Jones, Brvng&ws, Dyfiryn Dylafa. Aeth Mr. Morgan o Gymru yn gynnar yn y fl svyddyn 1893, at ei ewytbr, Mr. W. Owen Jones, y trafnoddwr Cymreig yn San Franciaco. Pan dorodd rhyfel aflars rhwng yr Unol Dalaethau so Yapaen mewn pgrfcbynaa i ManHla, ymgymmorodd Mr. Morgan, ac Bmryw Gymry eraill, a myned i'r gwasanaeth milwrol. Cyfarfyddodd a'i farwolaeth trwy wrth- darawiad gwageni pan yn eymmnd o'r naili crsaf i'r iiall.
I !COBRIS.
News
Cite
Share
COBRIS. Yr TVyl Ddinoestol.— Cynnaliwyd yr \vyl uchod eleni, /el arfer, ar Ddydd Iau y Dyrchafael, yr 2lain o'r mis hwn, Yr oedd hon y chweched \vyl a thrigain, ac wedi ei chadw yu ddi-fwlch er's cynniler a hyny o flynvddoedd, oddi geith y flwyddvri 1849. blwyddyn y diwygiad, fel y gelwir hi pan y cafwyd cyfarfod pregethu yn He are tbio ar ddh west. Gollir dyweyd fod bron yr oil o gewri dirwest o bob enwad wedi bod yn cymmeryd rhan yn yr \y (1 hon o bryd i bryd, a chunnoedd wedi ardystio, nc wedi dal yn ddil'- westwyr byd eu bedd; a gall liawer o gewri dirwestol y pulpud ag sydd heddyw yn fyw dystio i effeithioirwydd a llwyddiant yr wyl hon yn Ccrris. Eleni cafwyd gwasanaeth y brodyr caul vn ol, sef y Parchn. Wynne Davios (M.C), Liverpool —. Richards (A.), Tonypandy, a Charles Daviea (B.), Uaerdydd. Rhoddwyd anerchiad galluog a gafaelgar i'r plant gan Mr. Richards, tratthwyd ar Ddylanwad cartref i wrthweithio dylanwad y dafarn' gan y Parch. G Davies, a'chafwyd eglnrbâd ar y Ddeddf Drwvdciedol gan y l'arcb. W. Davies yn bynod ewlur a nertbol, Pregethwyd gan y gweinidog- ion hyn nos Eercher yn y gwahanol ardaloedd, 8ef Aberilefeni, Curris Uchaf, a Corris Isaf. Pasiwyd dau benderfyniad yn unfrydoi trwy godiad dwyhwl y dyrfu iicscg oedd yn gwrandaw, sef--yn erbyn ad-daliad i dafarnwyr, ac hefyd yn cvmmeradwjo gwaith ao ymroad eia haelod | seneddol, Mr. A. Osmond Williams, yn ystod yr amser v mae wedi bod yn y scnedd, a'i ymroad a'i wasanaeth gwerthfawr nllan o'r senedd Llywyddwyd gan Mr Morris Toonias, cadeirydd Cynghor Sirol Meirionydd. Llwyddiant Ysbrydol.—Sonir yn fynych am Iwyddiant tymtnhorol hwn a'r Hall, ond|ych_ydig a glywir am lwyddiant ysbrydol neb y dyddiau hyn. Ond cyfeirio yr ydym yma at lwyddiant Ysgol Sabbothcl Rehoboth eleni, mewn enmll tystysgrifau ar wahanol byngciau, sef mewn ar- holiadau Ysgrythyrol y cyfarfod misol arhol- iadau dirwestol. so atholiadau cerdaoroi, & r oil C w or adeiladaeth ysbrydol y rhai sydd yn llafurio yn y gwahanol feusydd hyn, Bitmiliwyd cyn- nifer a 64 o dy&tysgrifau eleni mewn gwa- hanol byr-gdau. Y mae byn yn adlewyrchu clod nid bychan i'n gweinidog llafurus a gweith- gar, y Parch. J. Roberts, yr hwn sydd yn awr ar einVad&el, a chawsom anerchiad ganddo ef a'r Piircb R. H Watkins. Bryncrug, y Sabbath diweddaf, set yr 17,j!. Sabbath mawr y rhanu tyhtvsgrifau, fel ei gelwir oob blwyddyn, a r ymroddiad i waith a llafur yv Ysgol Sabbotnoi. Yn vr hWYf tra-ddododd Mr. Robe-its bregeth ymadawol ar Actau xx. 82 ao yr codd yn amlwg ei fod ef. fel Paul gynt, o dan deimladau drylliog pan yn cyflwyno yr eglwys l Grist ar ddiwedd ei dymraor fel bugaii, ac yn egluro yr amcan mewn golwg ganddo wrth wneyd, a pbawb yn ttlirnlo yn drist fod yn rhaid yioaaael ar ol 14eg mlynedd o gydweithio, cydofidio, a chyd-deithio. Bydd genym air yn mhellach ar hyn y mis nesaf, os bywac iach — Gohebydd.
C A. E R W Y S .
News
Cite
Share
C A. E R W Y S Gal-wad i Weitiidog — Deailwn fod y Parch. J. Conway Davies, gweinidog y Bedyddwyr yn v lie hwn, wedi derby n gal wad unfrydoi a gwresog oddi wrth eglwysi y Bedyddwyr yn Coedllai a Threnddyo, ger y Wyddgrog Bv?r- iada Mr. Daviea ddechreu ar ei weiuidogaeth yn y lleoedd a enwyd o ddeutu mis AWRt. Tua blwyddyn yn ol yr ordeiniwyd ef i gymmeryd gofal eglwysi Caerwys a Penygelli, lIe y llafur- Hidd yn ddiwyd a chymmeradwy a diwg s-enym o herwydd ei symmudiad buan o'n mysg. Pob llwyddiant iddo yn ei faes newydd.
G W P C S A M ..
News
Cite
Share
G W P C S A M Llys YR YNADON Sisol. Dydd Mawrth cynnaliwyd y llys hwn, o aan iywyddiaoth Mr. T. P, Jones-Parry. Dirwywyd Merodith Joses, Msaera, i'r swm o lp a'r eostau, am fod ya foddw ya y Qaeen'a Head Ian, Miners. Cyhaddwyd pedwar o fecbgyn isaaingo, or enwaa Thomas Jones, George Roberts, Joseph SavcockR. a Thomas Ellis, Eyton, gan Mr. Samuel Stone, poslfeistr, Gwreo«am, o wneyd níwod pwirfoudol i foca Hythyr&u t'r swm o Sua. Mr. H J. Smith, vr bwn. a ymddangosodd aros yr eriyniad. a ddvwedodd fod y diffyayddion wedi gWDByd gryn ddinjatr ar byrth, mynegfyp, a'r bocs llytbyraa dywededig yn Eton, ar yr 8ted o Ebrdi. Wedi i dyst-ion gaol eu galw, dywedodd y cadeirydd eu bod yn ystyried hwn yn achos difrifol o waeyd niwed oedd yn eiddo i awdur- dodau y llythyrdy, ac yr oedd yn rheid i bob un o'r diffvnyddion dalu lp. 15s. lie. (gan gynnwysy ddirwy, y gollod, a'r costan); nea, yn niffyg byny, fyned i garchar am fid. Dygwyd cyhaddiad yn erbyn George Jones, alowr, yr hwn oedd yn byw o Caatlstown, o wrthod myned o'r Harp InD, Moss, ar yr 2il o r mis hwn. Dirwywyd y diffynydd i lp. 0s, 6c,, gan gynnwya y costan. Gwysiwyd Edward Jones am droaed 1 oyffelyo ya v Castle Ion, Pentre Broughtoo, ar y 15fed o'r mis'' hwn. Cafodd y diffynydd ei dditwyo i 103., a'r eostau.
LIVERPOOL.
News
Cite
Share
LIVERPOOL. Y PARCH, 0 EILIAN OWEN. Oof US gan eich darllenwyr i Mr. Owen gael ei wthL) i lys v methdaliad tua blwyddyn ya ol, can Mr. W". O. Jones, o herwydd iddo badu tain yr iawn o 50p. a'r eostau ya y cynghaws am atnrod. Erbya hyn y mae yr holl ddyled a'r costan wedi ea taia. Wedi gwrandaw yr achos boreu ddydd Gwener diweddaf diddym wvd yr archeb gan y Barnwr Shand. "Ychydig Ssoedd yn ol bu y cyfarfod misol hefyd yn chwilio i mewn yn fanwl i'r achof, ond ni ehafwyd dim yn ymddygiad Mr. Owen oedd yn anghysson ac yn annheilwng o'i safle fel gweinidog yr efengyl — A. Fl. Jones,
YR EGLWYSI RHYDDION A'R GYFRAITH…
News
Cite
Share
YR EGLWYSI RHYDDION A'R GYFRAITH ADDYSG, CYNNALIWYD cyfarfod lliosog o gynnrychiolwyr Eglwysi Rhyddion Liverpool, a'r cyffiniau, ya Common Hall, Hacking Hey, nos Fawrth, e> dao. lywyddiaeth y Parch. David Powell, Galwesid y cyfarfod yn arbenig i'r amcan o bsnderfynu yn derfvaol pa gwra i'w gymmeryd gyda *?olwg ar' y drath addysg. Yr oedd teimlad y oyfarfod yn gryf ac unfrydoi yn ffafr gwithwyn- ebiad goddefol.' ebiad goddefol.' SvJwodd y cadeirydd fod holl weinidogion Cymreig Liverpool, a'r cyffiniau, hyd y gwyddai ef, yn benderfynol na tbalent yn wirfoddol dreth at gynnal addysg enwadol. Amcan y cyfarfod hwnw oedd uno y gcdhoedd i'w heithr.f. Y Parch. O. L Roborta a ddywedai fod eyfleas- dra yn vmgynnyg yn awr i Ymneillduaeth Cym- rcig i ddacgos fba raddau y maent wedi etifeddn egwyddorion eu cyndadaa, a siorbasant iddynfe ryddid gwladol a cbrefyddol. Yr oedd milcedd lawer o YmneiUdnviyr yn y wlad hon, fe gredai, ya bared i ddioddef y caniyniadau o'r sf-Se a gymmerant er mwyo yr egwyddorion oedd mor gvaaagredig ya eu golwg. Yn mysg eraill a gymmarasans ran yn y aeth yr osdd y Parcbn. R Aothwy Jonas, Peter Prjostj O. J. Owen, T. Price Davies, Thomas Hashes, a. Thomas Gray, a'r Mri. Robert DAvies, Joini Williams, William Evans, a H. Edwards. Ar gynnygiad v Parch O. L. Roberts, yn cael ei eilio gan Mr. Robert Davies, penderfynwyd yu unfrydoi wneyd gwrthwynebiad goddeiol (passive resistance) i'r dreth addysg; a phendarfynwyd, hefyd, i ddadganiad gael ei gyhoeddi ar y mater i'r eglwysi, a bod y Parchn, David Powell, O. L. Roberts, a Thomas Hughes i'w ddarparu.
CEN HAD AETH DRA MOR Y METHODISTIAID…
News
Cite
Share
CEN HAD AETH DRA MOR Y METHODIST- IAID C \LFINAIDD. No", Fereher cynnaliwyd oyfarfod o gyfarwydd- wyr Cymdeithas Geahadol y Methodistiaid Calfin- aidd, ya Bgh&wel Crcsshali street. Lly wyddid gan y Parch. John Williams, cadeirydd y pwyllgor gwojthiol Yr oedd cynorychiolwyr o wahanol cyfarfodydd misol Gogledd a Ddhaa-dir Oymru ya bresennol. Cyflwynodd yr ysgrifanydd-y Parca R J WiUiamo-yr adroddiad am y nwyudyn ddiweddaf, yr hwn a ddaogoaai fod cvfaoswm Cymru am y flwyddyn 1902 yn cyr- haedd 6 961 p. 3-s. lOc -cynnydd o 828p 8s. 6c. ar y flwyddyn fiaenorol. Yr ystadegau yagiya ar Genhadaetb. Indiaidd oeddyntEglwysi a gorsaf- oedd pregefcba, 433-cynnydd o 22; cymmunwyr, 5,616-cynnydd o 568.; cyfanrif y cymmunwyr' ympeiswyr, a ph'aat, 16,162—cynnydd o 774; aeiodaa yr YsgûÍ SabbcthoL 16,162—cynnydd o 1.386 ysgolion dyddiol, 8 241 ;o ysghlbeigion cyfanrif y gwrandawyr, 21.36b—cynnydd o 1,058, Dasgosai yr adroddiad, gyda golwg ar y genhad- aeth yn Llydaw, fod yr"- eglwysi a'r goreafoedd pregetha yn 10 i cymmunwyr, 113, o fy&g pa rai yr oedd 74 wed; troi at Babyddiaeth y gwranda- wys*, 272.
HHYL.
News
Cite
Share
HHYL. GWRA1G WEDI LLOSQI, Y THEKGHOLIAD. Dydd Saclwrn cynnaliodd Mr. F, Ll. Jones, cnvner sir Fflit.-t, drecghohad yo x'staiell y Cyughor, ar gojph Mrs. Winifred Morris, 53aiu rnlwydd ced, vr hon oe&d wedi cyfaifod d i marwoiaeth y boreu hwnw yn It sbyttv y R-;yal Alexandra. Rhoddwyd tystiolaeth i'r p^rwyl i Mrs. Morris ddychwely-d i'w Hetty tua chwarter wedi un ar ddeg nos Fereher, l raddau ei o dan ddylanwad cliod. Wedi i wraig y if ei pherswadio i fynsd i'w gwely, acth i fyny y grisiau ond prysurodd i lawr yn mhen ychydig funydau ar ol hyny, pan y gjvaeddai Mrs. Morris ei bod yn wenfihm. Yn ughanol ei dyehryn agorodd gwraig y tý y drws, a rhuthr- odd Mrs. Morris allan i'r ffordd, pan y cytnmer- odd dye, o'r ernv Thomas Bibby, afael ynddi, a'r hwn, trwy daflu ei s,6t am daui, a lwyddodd i ddifiodd y t;in. Cafodd Mrs. Morris, modd byuag, ei llosgi mor drwm fel y bu farw yr adeg a nodwyd, mewn canlyniad i'r ntwesdiau a dder- byniodd.
IABERGELE.
News
Cite
Share
I ABERGELE. Y Cynghor DosboAth Dineiig—Ncs Lurfcyn- naliwyd cyfarfod misol y cynghor hws, o dan lywyddiaeth Mr. J. Fierce. Trefnwyd i godi treth o 3s 9c ya y b;.nt- cod- lad o 3c yn y bant). Dywedid fod cyfamwm yr amaangyfrif am y flwyddyn ya cyrhaedd l,576p. Gwaaeth Dr. Wolstenhowie rai eylwadau liym &r waith rhai peraonau makiios yn hiweidio ryw ha-finer dwsin o goed ieaaingo yn y Duadonald Averse. Penderfynodd y cynghor, trwy fwyai-ai o c b w c- c h y n c r b i p cl a r. c, pibellaa y. nwy rhwnp gorsaf y ffordd haiarn a ffordd y mùr, ac i. oleuo y nr.6r rodfa gyda lampau incandescent, Cyonygiodd Mr. Knight ar i'r eyeghor godi .t:eõr fhr bychan, i amcanidn ieohyd.d, av dtavss yr afoo Gale, yn agoa i'r boat Hysbyaodd yr arolygydd (Mi*. M. R Jones) y byddai y i yn 28p ao argyaimhsllodd y cyn. Hun fel an gwertbtawr, am y byddai iddo d"dar- para dwtr tuag at, lanbaa y carthOTosydd. M r, Evana a gefnogodd y penderfyniad, yr hwn a gariwyd. Darllenwyd IIythyr oddi wrth Mr. H. R. Hashes, Kinmel, yn yr hwn y diokhai i'r cyughor am y pendeifynfad a basiwyd YD y cyfllrfod. di- weddaf, ».r aohlysar ei biiodss earaidd. Gofyaodd i'r cynghor dderlya diolchgarwjh Arglwydoes Florenfcia Hughes ao ystau am y penderfyniad I oeddynt wedi ei aafon iddynt hwy.
CON W ¥ .
News
Cite
Share
CON W ¥ LLADRATA BIS VOL. Mewn llya arbealg yn Nghonwy, dydd Sadwrn# ger bron Mr. Owen Rowland a Mr.O. J. Wallace, cyhuddwyd Charles WiisoH.yr hwn a ddisgrifid fel gweithiwr dflr, o West Battiepool. Yr Arolygydd W. Rees a ddywedodd i'r Dr. D. P. Fcuikes, Conwy, adael ei bitlyci reewn llo pwr- pasol, y tu allan i'r North Western Hotel, Llan- dudno Junction. Yn mhen rhyw yohydig funydau ar 01 byny gweiodd Miss Roberta, nith gwraig y tdarndy, y cyhuddedig yn pasio fifsnestr yr ystafell giniawa. DaetSi yn ei ol yn union, ya mron, & r biaycl gydag ef, pan y rhedodd hithaa allan, ac y dywedodd wrtho mai nid ei beiriant ef ydoedd. Gwnaeth ryw fath o attebiad, oad eet-h yn mlaeo, gan droi yn nghyfeiriad Degamvy. Aeth Mr. Robert Johnson, Llandudno Jfinutio?j, yr hwn o=dd ya y ?w stty, ar ei ol, a chyfarfyddodd ef ar droe I vybr oedd yn arwain ar drs.wa cas o Dreif VICtoria. Gjfyaodd Mr, Johnscn iddo ddasgos ei dderbyrcb 'sm y peiriant, ac attebedd y dyn mai ei eiddo ef oedd y pairiant, a'i fod wedi talu am dano. Pan ddywododd Mr. Johnson wrtho mai eiddo Dr. Foalkas ydoedd. tynodd y cyhudd- edig ei gob, a thorehedd ei Itw'a i fyny, a dywed- odd y byddai yn rh&id iddyr.it ymlacld am berchen- ogiad o'r peirifint. Ar hyn oyrhasddodd Mr. Bottomley ar y li&cerch, a rhoddodd y csrcharor y bisycl i fyny, a cbymmcrai arso wylo Aeth i ffwrdd wedi hyny ond gas i Dr. Foalkes, yn y cyfamser, anfon gair, trwy y tslephon, at yr hedd- geidwaid yn Conwy a Llandudno, oirbeiniwyd ei hanes gan yr Arolygydd O Llarsdudiio, a chymmerodd of i fyny yn Mochdref, get- Oolwyn Bay. Pan ddygwyd ef i orsaf yr heddgeidwaid yn Nghorswy, yr oedd gan y dyn rub?n ar ei freat, a gofynodd ef (yr Arolygydd Uses), a oedd y careharor wedi bod yo filwr. Attebodd y carohar. or ei fod wedi bod yn filwr, 1101 iddo fod aliaa yn y flFrynt. Oild y diwrnod oanlynol dywedodd nad oedd wedi bod yn filwr, ac na fa allan yn y ffrynt, ac mai y rheawm ei fod yn gwisgo y ri'ban ydoedd, y cawsai fwy o gydymdeimlad wrth iyned o gwrnpas y wiaa. Wedi i bersonau eraill roddi ea tystiolaeth i gadarnhaa yr hyn a ddywedwyd gaa yr Arolyg. ydd Rees, cydnabyddodd y careharor ei euog. rwydd a dywedodd iddo adael y cartreila i fyoei i edrych am waifcb, ac iddo wario yr arian cedd ganddo i fyned ar ei spri,' fel md oeld yn gwybod beth cedd yn ei waeyd pan y cymtserodd y bisycl, Nid oedd wedi b:H! yn ei iawn bwyll er pan vr cedd wedi dyfod o'r yabytty yn Gibraltar. Darfa iddo ymddihcuro i'rbon«ddwr y cymmerodd ei fisycl, a gofynodd am gael bc.d yn raydd, gan nad oedd wedi bod ya ngharehar o'r blaen. Mewn altebial i'r ynadon dywedodd yr Arolyg. ydd Rees i'r 011 ob aror gamaswaia yr heddgefd. waid yn hollo!. (Rboddodd bed war o wahanol enwau, ond cied allan mai ecoiliwr ydoedd oddi wrth gartrefla brechinol sir Fos, pa rai cedd yn ymgvfarfod yn awr yu Beauta&ris, yn yr boa gatrawd vr oedd wedi yenro-dru o chn eaw gwa- hanol, Ymddengya iddo fo.i yo aelod, hefyd, o gatrawd gwyr traed ysgeifa Darham, Rhoddoc.d yn gyfeiriad eiddo ei rieni yn West Hartlepool, ond'' gwadent- hwy eu bod yn gwybod dim ana dano. Anfon wyd y carcharor i garobar am dri mn, gyda llafor caled a lloogyfarchwyd Mr. Johns oa gan yr ynadon ar y rhan oedd efe wedi ei gym- meryd yn y mater.
[No title]
News
Cite
Share
Bu dyn du farw yn Bolton, yr hwn, am lawer o flynyddoetld, osdd wedi ennill ei fywoliaeth trwy fwyta tin, yfed plwm wedi ei doddi, a rhoddi pocer poeth i lawr ei wddf. Yr oedd yn 73ain inhvydd oed. Torwyd yn ddamweiiiiol botel o chwisgi a anfonwyd gyda'r post yn America. Llyngcodd pump o'r swyd-dogion beth o hono. Bu uu farw, ac y nne y lleiil mewn cyflwr peryglus, Yr oedd y gwenwyn arsmic wedi ei roddi yn y chwisgi, ac anfonwyd ef ganddynes, yr hon sydd yn awr yn y ddalfa, i an Mrs. Nobbe, Chicago, Eiddigedd oedd wrth wraidd y drwg.