Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
13 articles on this Page
Hide Articles List
13 articles on this Page
Dyddorol i'n Darllenwyr. -
News
Cite
Share
Dyddorol i'n Darllenwyr. Nodweddlon Newydd a Phwysig. Bwriedir trpfna i'r Adran Gymraeg o'r "Pioneer" foil mor ddeniatlol a dydd- orol ag sydd modd. I'r -in liwnw, trefnir amryw nod- weddion newyddicm, a sicrheir gwasan- aetli LLENOKION 0 FRI i yegrifenu ar BYNCIAU Y DYOD. Trefnir i gyhoeddi y newyddion diw- eddaraf yn yr arddull fwyaf cryno a ljlasu?. Crowsavir pOl) goliebiaeth ddyddorol, a byddwn yn ddiolcligar am bob a'.v £ ?rvm a cliymhortli. Anfoner pob Ygrif a Gohehiaeth fwriedir i'r Adran Gymraeg ïr GOLYGYDD, SWYDD1 A li "riOXEETJ," COTAYYN BAY.
Y Llenllian.
News
Cite
Share
Y Llenllian. Manion Melus, Doeth, a Dyddorol. EUs o'r Nant a'l Deudws. Nid oes dadgysylltwyr trylwyr a tlirwyadl i'w cael. Y mae un newyddiadur Cymreig yn clochdardd fel pe yn awyddus i gyineryd yr awenau yn ei ddwylaw ei hun, a hawlio i rai sydd ar y maes cyn iddo ef ddyfod o'i ddillad bach "i glirio o'r ffordd." Druan o hono Nid ydyw wedi dysgu y wireb Roegaidd, "Adnabod ei hun." Dwy Long a Dau For. Llawenydd mawr oedd yr liysbysrwydd a wnaed y dydd o'r blaen, am rodd ardderchog Mr J. Herbert Roberts, A.S., a'r teulu, i dref Abergele. Prynasant- westty eang yn y dref— y Ship, wrth yr enw—a rhoddasant ef yn rhodd i'r dref tuag at wneud gwestty dirwest- ol, ystafell gynnll, darllenfa, etc. Yr oedd gwir angen am le o'r fath yn Abergele, a sicr yw fod y trigolion yn teimlo yn ddiolchgar i deulu Bryngwenallt. Rliwydd hynt i'r "Llong," meddwn, yn ei mordaith newydd—nid ar for peryglus y fasnacli fe<ldwol, ond ar for tawel a dymunol sobrwydd. Anferth! Echrys! Yn ol cyfrif un newyddiadur dirwestol y mae y dosbarth gweithiol yn gwario ar ddiod- ydd meddwol y SWIll o 100.000.000 o bunnu yn flynyddol. Haner y swiii hwn—50,000.000p—fu- asai yn prynu 2.500,000 o icei-i o dir yn ol 20p yr acer, a golygai hyn rod ytia 500,000 o deu- luoedd yn setlo yn flynyddol ar fan-ddaliadau o bum' acer yr un. Buasai y 50,000,000p eraill yn darparu cyfalaf o lOOp yr un i bob un o'r 500,000 tir-ddalwyr. Talcen Slip. Dvma ddau o'r rhyfedd-ac-ofnadwy Ijetliau a elwir yn englynion talcen slip:- Eidion glas o dan ei glwy'—a drengodd Drwy ingoedd ofnadwy; Ow'r pla a ddaeth ar y plwy: Peth difrifol ydi marw. Da cliwi oil. deuwch allan,-wroniaid, Ar unwaitli: yrwan, Aetli milltir o dir ar dan. AVrtli i modryb Sian 'smocio. Cymdeithas Newydd Spon. Llew Tegid a fitti-fto C'ymdeithas Caneuon Gwerin Cymru, i gasglu, golygu a chyhoeddi hen alawon Cymreig sydd yn hedfan ar awelon y mynyddoedd. Deallaf y gwneir cais at fiurfio cymdeithas felly yn Nghaernarfon wythnos yr EistwUlfod yn Awst ne"saf. l'hoddir cyfarfod y Cymmrodorion ddvdd Merclier yn iiollol i'r amenn hwn. Bydd y Celt aiddgar. A. Percival Graves, M.A., aw- dwr geiriau "Fatlier C)'Flynn," ac asgwrn cefn Cymdeithas Caneuon Gwerin Iwerddon, vn rhoi lianes y cymdeithasau yn lhrnlain, a bvdd y Prifathraw Peichel, o Fangor, yr hwn sydd iiefyd yn selog iawn ar y pwnc hwn, yn rhoddi lianes Caneuon Gwerin Scandinavia a Switzerland. Deallaf hefyd fod pobl dda Caer- narfon yn disgyblu cor byclian i ganu yn y <-vfarfod hwnw ddetlioliad o hen alawon y myn- yddoedd a'r cymoedd. Bydd hyn yn newydd da i'r sawl sy'n casglu hen alawon. r11 peth ydyw casglu, ond peth arall gwahanol iawn, i ddyn heb feddn ariandy, yw cylioeddi. Hyd- erir v ceir trysorfa i gyfarfod y draul angen- rlieidiol, ac y ceir cyn bo liir ycliwanegiad gwerthfawr at ein casgliadau presenol o hen alawon cenedlaetliol. Wermod Siomedigaeth. Yn arholiad dnveddaf y Royal College of Organists am y F.R.C.O., yr oedd 123 o ym- geiswyr, a dim ond saith fn yn •llwydtiianu- Ymddengys y gwahaniaeth yn eithafol, ond diau en fod yn gywir ac yn gyfiawn. Sut, tybed, y tybiodd 116 o ymgeiswyr a chymaint a hyny, mae'n deliyg. o athrawon Pit bod yn barod i'r arholiad? Bydd yn rhaid i'r rhain yn awr dalu dros 600p yr ail waith i'r coleg am yr anrhydedd o gael eu liarholi. Pengwern yn Ymegnlo. Sibrydir fod pobl dda'r 'Mwythig yn decli- reu trefnu Pit rhengau eto, ar gyfer myned i Gaernarfon yr liaf nesaf i wahodd yr Eistedd- fod i roddi tro i Bengwern yn 1908. Y maent wrthi yn dysgu Cymraeg, meddir, ac wedi cael Cviuro yn Faer eleni, modd y gall anerch y gorseddigion yn iaith y cynoesau. Rhaid iddynt wneutliur gwell arddangosiad nag a wnaethant yn y Rhyl, "neu fe fydd ar ben ar- nynt, yn enwedig os y bydd y Llwyd o W yuedd yno i'w crafu. Ant-,irwoldeb Mewn Dwy Linell. Goliebydd a ysgrifena -Ar ol liir owliad y mae pwyllgor wedi ei fiurfio yn Mhorthmadog i'r dybeu o gasglu arian ac i roddi cofadail ar fedd loan Madog, yn mynwent Ynyscynliaiarn. Ymddengys nad oes yno ddim i ddynodi gor- weddle y bardd a ysgrifenodd y ddwy linell anfarwol hyny:- "Gwaed y Groes a gwyd y graith Na welir mo'ni eilwaith." Heblaw hod yn fardd penigamp, yr oedd loan Madog yn ddyfeisydd llu o beirianau ae offer- ynan. Saif ger fy mron yn awr cinvau dtlegau o "patents" gawsai ar wahanol ddyfeisiadau cywrain. Y mae genyf gof am dano. Dyn main. tal, ydoedd, yn gwisgo dillad duon a het silc, a cherddai braidd yn annhrefnus. Ym- ddiddanwr anfedrus ydoedd. Nis gallai ddweyd ei feddwl yn eglur.a pharod ydoedd i chwerthin am ben yr hyn a fyddai yn aneglur i'r sawl fyddai yn gwrandaw arno. Byddai ei wyneb at i fyny, a gwelid weithiau rhyw filachiad o oleuni disglaer yn ei lygaid pan y troai efe hwvnt rhyw fiordd neillduol. SBreuddwydiwr ydoedd, ac nid dyn y byd, fel y dengys ei fardd- oniaetli; ac yr oedd yn ddyn diniwed. yn meddwl yn dda o bawl), ac yn hoff o ganu yn ganmoliaetlius i bawb a ofynent iddo, pa un a haeddent hyny ai peidio. Gwelir llawer o'r caniadan hyn yn ei waith cyhoeddedig. Drwg genyf ddeall nad ydyw ei lioll gynyrchion ef ddim yn y llyfr a gyhoeddwyd. Gresyn na chyhoeddwyd y gweddill. Pwy liynag a ddy- muno gynorthwyo y pwyllgor i roddi cofadail ar fedd yr enwog fardd, gall anfon ei gyfran i Mr Thomas .Tones, Cynhaiarn, Porthmadog, cadeirydd: Cadt)en J. H. Pritcliard, Porth- madog. trysorydd: neu Mr R. G. Humphreys (R. o Fadog), Porthmadog, ysgrifenydd. I Fynu Bo'r Nod. Yr engraifft ddiweddaf o alluoedd cynhenid y Cymry a Iit gwroldeb i orchfygu pob rhwystr- an yw gwaitli glowr ieuanc, ugain oed, o Dre- cynon, Aberdar, yn llwyddo i enill Ysgolor- iaetli Ronay, gwerth can' punt y flwyddyn am dair hlynedd. Tom Jones yw ei enw, o deulu eyffredin, ac y mae'n gweithio fel glowr boh dydd yn glofa y Bwllfa. Dechreuodd chwareu y crwtli bedair blynedd yn ol gyda Mr W. G. Thomas, arweinydd C'erddorfa Capel Eben- ezer; ac yn yr arholiad diweddaf, allan gan- oedd o ymgeiswyr, efe enillodd yr ysgoloriaeth hon y mae cymaint o enwogrwydd yn perthyn iddi. Teg yw dweyd ei fod wedi cael rhai gwersi gan -Air;; Newton-Smitli. R.C.M., Radyn, Dowlais gynt, a chan Mrs Gwen Howells, L.G.S.M., Dowlais. Y mae y ddwy yn fedrus ar y crwth, a llwyddasant i greu penderfyniad i ragori yn Mr Tom Jones. Gwerth el Efelychu. Teilwng o efelvchiad, yn ddiddadl, ydyw gwaith Mrs Scott, gwraig Mr Walter Scott, Manceinion. perchenog Ystad Dinbren Hall, Llangollen, yn cynyg gwobr werthfawr i'r ten- ant a gadwo ei fferni (gan gynwys y gerddi) oreu; ac ail wobr gyffelyb i'r tenant a gadwo ei dy a'i ardd ragoraf. Syniad liapus, yn ddi- au, ar ran Mrs Scott ydoedd meddylddrycli o'r fath, oblegid fe rydd symbyliad i'r tenantiaid i wneud a aHant er llesoli eu hunain, yr hyn a gyrliaeddir trwy wrteithio a dadblygu y tir a'r gerddi mewn ffordd mwy rhagorol ac effeithiolacli; ac ymgyrliaedd tuagat fwy o lan- weithdra yn nglyn a'r tai allan. Rhoddwr y gwobrwyon. fydd y beirniad yn y ddau ddos- barth, a bytET iddi ymweled a'r ffermydd a'r tai yn ystod yr haf a'r hydref.—"Yr Herald Cymraeg." Iarll Carrington. Newydd da, yn ddiau, i amaethwyr Dyffryn Conwv fydd deall fod Arglwydd Carrington, Llywydd Bwrdd Aniaethyddiaeth, wedi derbyn llywyddiaeth Arddangosfa Amaethyddol Dyff- ryn Conwy am y flwyddyn lion. Mae ei ar- glwyddiaeth yn hynod boblogaidd gyda'i gym- ydogion Cymreig, a 1m. ar ddau achlysur blaen- orol, yn llywydd y gymdeithas. Nid ydyw y gwaith rhagorol y mae wedi wneud trwy dori i fyny ranau o'i ystadiau yn fan dyddynod, a darparu darn o dir a thai cyfaddas i weision ffermydd, yn wybyddus i bawb. Ond mae'n ffaitli fod ganddo dros dair mil o'r cyfryw ddal- iadau. "Ac," meddai, mewn anerchiad, y dydd arall, "nid ydyw yr ol-ddyledion ar y cyfan ond ychydig tros bunt. Ni wnaethum hyn fel gweithred ddyngarol. ond ar linellau busnes, er yn unol ag egwyddorion cydweithiad, ac y mae y tenantiaid a fy liunan yn berffaith fodd- lawn ar y firwyth sydd we<li dilyn." Mae cael boneddwr o safle Arglwydd Carrington i lyw- yddu Bwrdd Aniaethyddiaeth, ac, yn arbenig gwr sydd yn coleddu syniadau mor ddemocrat- aidd, yn gaffaeliad mawr i'r deyrnas. A phwy na wvr nad efe fydd y Moses i arwain tyrfa- oedd y trefi yn ol at y tir? Mynydd Symudol. Yn Nyfiryn Hhymni, yn Sir Forganwg. y mae y trigolion mewn braw. Y mae pentref Sebastopol, a'r pentref byclian Troedyrhiw- fuwch, a saif ar ochr uchaf y mynydd. mewn perygl o gael en hysgubo ymaith. Y rheswm am hyn ydyw fod y tir yn graddol, ond yn sicr, symud. Yn ystod y dyddiau diweddaf, gwelwyd ar- wyddion digamsyniol o hyn ar Reilffordd Rhymni. oblegid fe symudwyd y rheilffordd gryn raddau. Ychydig amspr yn ol darfu i gwmni y rheilffordd wario cryn arian i gyf- nerthu y muriau ar ochr y mynydd i'r rheil- ffordd. ond gwthiwyd y rhai yma yn awr hyd o fewn ychydig fodfeddi i'r rheilrfoixld. Ar oclir yr afon ar y ffordd sydd yn arwain i Sebastopol, craciwyd y mur, a. gyrwyd ef allan o'i ffurf. Dengys yr ysgol a'r carthffos- ydd a'r pibellau dwfr y cynliyrfiadau a gymer- ent le yn nglirombil y ddaear. Saif y ddau bentref ar le serth, ac uwchben pentrpf Troedyrhiwfllwch y mae creigiau mawrion yn crogi. Ar ben y mynydd y mae agen nas gwyddis betli ydyw ei dyfnder. 0
Y Gymdeithas Amaethyddol Genedlaethol…
News
Cite
Share
Y Gymdeithas Amaethyddol Genedlaethol Gymreig. CYXITALIWYD cyfarfod blynyddol y gymdeithas ucliod yn Aberystwyth ddnld Sadwrn. Lh-w- ydd wyd gan Mr Cottram Rogers,Stallage Park, Maevsyfed. Mabwysiadwyd adroddiad y Cynghor. Cytunodd Syr Powlett Milbank i weithredu fel llywydd olynol i Arglwydd Tredegar, a I plienodwyd Mr Vaughan Davies, A.S., Mr Graves, a Mr Wynford Philips, A.S., yn ddir- prwywyr at Lywydd y Bwrdd Amaethyddol. Yr oedd gwrth wedùill o 212p 7s 8c ar waith y llynedd, ond yr oedd liyn yn llai na 1904. Dywedodd Syr Richard Green Price. Bar., fod y pwyllgor yn myned i gynyg 11,100p yn wobran. Mr Loveden Pryse, un o'r cyfarwvddwyr, a ddywedodd fod eisiau mwy o aelodau; fod rhestr y tanysgrifiadau yn warth. Yn ol pob ymddangosiad nid oedd tirfeddianwyr a chyf- oetliogion Cymru yn rhoddi ond gan lleied ag a allant. Taer anogai bawb i gyfranu yn liel- aetliach. Rhoddodd esiampl o un boneddwr Seisnig yn troi ei wobr yn ol, sef Syr Richard Cooper, a dywedodd y dymunai weled mwy yn ei efelychu. »
- Y Sabbotli yn Ngbyniru.…
News
Cite
Share
Y Sabbotli yn Ngbyniru. SWYKOL a ^anctaidd yw'r Sabboth yii NghM" ru Yn hedd y mynyddau a'r cymoedd ce<U>i ei burdeb yn ddianaf, ac nid oes felusach satb na nnvyniant mor luulolus ac arnchel n. threulio y dydd <hvyfol yn encilfeydd G^Ut Walia. Bron na lliybir fod yr awyrxylch 3-31 llawn v-prvnolvwydd a'r awelon yn ciio salmau gan f'-vvned tnngnef a fodola: ac nid oes ar vrvneb daear decacli golygfa na thorf o *la< wvr syml a defo.iynol yn tramwy dros letluau y "bryniau ac ar hyd y cymoedd cexnion a i Uwvbrau culion i vasanaetli yn Seion. Add- urnir vr ardaloedd a liaik -r Bethel byclian. vr hwn er yn ddigon digelf ac anmlb n ei sydd yn foddion i brydterthu llawei ar fae> a meddwl y rliai a dyrant iddo. Maui vw dvled y genedl iV cliysegrfeydd. GNA-aii iawn f ut;i i bywyd Cymru hebddynt Yii eu cvs^od, a thrwy eu cenadwn, daeth llawei braint a benditli yn euldo n gwlad. Olionjn y cafwvd cewri. O'u pwlpudau y llefarodd prophwydi. Ac ynddynt mewn llawer oes y gwelwyd braich yr Arghvydd wedi ymddiosg. ° Cymysgaetli fawr a drud yw'r Sabbotli Cym- reitr. Trwy lafur ac il)ertli-ie, trwy leiain eryf a dagrau-y daetli yn etifeddiaeth i'r genedl. id nepell yn ngliyfrif amser v ceid gwylmabsantan a malldod yn gwarthruddo y dydd a'r genedl. Ond dilewyd y beiau gynt ac -enillwyd bri i'r Sal.both. Daeth yn hardd a. hynaws. Heddyw mae'r awch am ehwareuon ac yspryd pleser vn bygwth y Sabbotli Cymreig. Or dref bohlog y daeth y groclilef. Yn Llan- dudno uchelfri y llehvyd ncliaf am benrliyddul. Yno ceid dosharth o bobl yn chwanog am fwy o gyfleusderau i elnvnreu a tlieithio ar y Dydd Sanctaidd. Yr oeddynt am i'r boblogaeth grefyddol yno vertliu eu genedigaeth-fraint am saig; am aberthu eu Sabbotli er denu dosbarth o ymwelwyr. Gwell crefydd mewn calon nac aur mewn caffrau. Gwell tref lan ei moes na thref fywiog ei masnach. Gall sicrliau nifer o chwareuwyr golff fel ymwelwyr beryglu mwy ar fuddinnt tref na cliolli eu cwsmeriaetli. lellir talu yn rhy ddrud am drafnidiaeth rad. a dichon i dorf f.vned i leoedd enbyd lie cyni- wair temtasiynau mewn tram. Na chamddealler ni. Mae i bleser a tliraf- nidiaeth eu lie a'u liamser, ond cofir fod hawl- iau v Sabboth a gofynion crefydd yn uwch na dim arall. id oes dim yn groes i grefydd mewn mwyniant cyfreithlon. Mae gan Grist- ionogaeth fwy o liawl i wenau a chan a hyfryd- weh na dim arall, am mai hi a ddichon gyn- yrchu y gwenau, y miwsig, a'r hyfrydweh goreu. Er mwyn pobpeth, cadwed Cymru ei Sahboth yn ddifryclmu. Unwaitli y cilgwthir cysegredigrwydd y dydd o'r neilldu, daw llawer melldith i dramwy drwy'r wlad. A am- heuo hyn. yetyrietl linellau difrif Elfed pan gyfarchai Gymru fel hyn: 0 fewn dy drefydd mawrion pa sawl mil Sy'n troi'n baganiaid fel wrth droed y groes. Y Sabboth, gwyl y Diafol iddynt yw! .9 Cyhoeddant eu pechodau'n llygad haul. A mynant feddwi ym myw llygad deddt. Gwel dy ieuenctid yn cilwthio'r ian Tel ysgymunbeth-iau yr addfwyn Oen; Gwell ganddynt gocli roeynau pleser madr Heb gofio mai'r rhosynau hyn sy'n gwneud Y goron ddrain i wanu'r enaid coll. Sul v Cyfandir—gocliel. gochel ef Fel damniol sarff: nid oe> un Eden ddrud All ddal melldithion y fath elyn coegwych, Heb droi ei phyrth yn fflamau:—cofia r farn, Gochel di golli'r fiordd i'r Ddinas hardd, Trwy athrawiaetliau gan neu ffurfiol ffug: Y fiordd i'r nef yw riordd y Dwyfol Fab, A rhaid i ffydd gael gafael yn Ei law Cyn cyrhaedd adref.
Dirwest yn Llandudno.
News
Cite
Share
Dirwest yn Llandudno. AGORWYD wythnos o genhadaeth gan Mr John H. Roberts, areitliiwr y '/Christian Temper- ance Association," nos Saawrn yn Neuadd y Dref, dan nawddogaeth Cyngrair Dirwestol Llandudno. Am bump o'r gloch cafwvd cyfar- fod lluosog o'r gweithwyr a benodwyd i gyn- orthwyo Mr Roberts yn ystod y genhadaeth. Llywyddwyd gan y Parch H. Barrow Wil- liams, a rhoddwyd croesaw calonog a diffuant i Mr Roberts i'r dref. Anerchwyd y gweithwyr gan Mr Roberts, a therfynwyd y cyfarfod trwy offrymiad gweddi gan y Parch John Raymond. Am chwech o'r gloch cynhaliwyd cyfarfod cylioeddus, i'r hwn y gwahoddwyd pob dosbarth o'r bobl, a chafwyd cynulliad rhagorol. Wedi liyny cafwyd eyfirfo(I awyr agored, gyda'r am- can o dynu v me<ldwon i'r Neuadd Drefol. Yna y dechieuwyd y cyfarfod cenhadol cyntaf, ac yr ydoedd, fel y cryf obeithir, yn llwyddiant. Llanwyd y gadair gan y Parch J. Raymond. Rhoddwyd anerchiad gan Mr Roberts, a clian- wyd caneuon dirwestol gan gor lluosog, dan lywyddiaeth Mr S. L. Coveney, organydd capel y Wesleyaid Seisnig. Dydd Sul cafwyd cyfarfod undebol i'r plant yn nghapel y Wesleyaid Seisnig, ac yn yrhwyr cafwyd cyfarfod "ar ol y gwasanaeth," yn yr hwn yr ymdrinodd Mr Roberts ar y pwnc: "Esgusion yfwyr cymedrol."
Meddyliau'r Sabboth.
News
Cite
Share
Meddyliau'r Sabboth. Y "meddyliau byw" goreu ydyw y rhai a gynyrcliir gan grefjxld fyw. Gellwch wareiddio heb a chub, ond nis gell- wch achub heb wareiddio. Ni chafodd yr ewyllys da fu farw wrth ddrws yr Eglwys ei fywyd wrth y Groes. Crist sydd yn goleuo ein lampau, a gor- phwysa arnom ni i'w cadw yn oleu. Rhaid cael dynion o ffydd a dynion o Dduw i edrych ar ol ein gwlad. Y mae yr hwn a brioda am gyfoeth yn gwerthu ei ryddid. Y mae yr hwn sydd yn gochel y demtasiwn yn gochel y pechod. Y mae caredigrwydd bychain yn dyfod yn ol i ni yn eu Hawn dyfiant. Nid ydyw Cristionogion yn cael eu galw i Iwybr esmwyth, ond i ffordd yn myned a ni fyny. Y mae Duw mewn angen rhai all ysgwyd dwylaw mewn cydymdeimlad yn fwy na phre- gethwyr. Y mae gwir hapusrwydd, o'i ddeall yn iawn, yn gynwysedig mewn gwneud daioni. Peidiwch aros am bethau mawrion: tra yn aros, gall y drws i bethau bychain gan. Y mae y gwerthfawrogiad goreu o haelioni Duw yn ami i'w ganfod yn ein haelioni ni. Os nad oes genych lawenydd i'w gynyg bobl ni fydd genych efengyl i'w chynyg iddynt.
"Y DIOGYN."
News
Cite
Share
"Y DIOGYN." Un dilafur, dwl hefyd—yw diogyn Du ei agwedd enbyd, O wawr i hwyr ar ei hyd, Yn gorwedd mewn seguryd. Llanrwet. T. HERBERT HUGHES.
" Gair at un o Blaid y Diwygiad."I
News
Cite
Share
Gair at un o Blaid y Diwygiad." I "DA genyf fod y cyfaill hwn yn bleidiwr i'r diwygiad, ond nid ydwyf yn sicr pa ddiwygiad a olyga gan ei bod wedi bod yn ddiwygiad mawr-crefyddol a gwleidyddol. Dichon ei fod yn golygu diwygiad yn mhobpeth ac yn mhawb —diwygiad cyffredinol. Os felly, daw ef ei hunan i mewn, a chan nad ydyw vntau heb ei fai, fel pawb eraill, mae lie iddo ddiwygio. Yn ei englynion gorchestol ceisiai fy ngwisgo i yn y cymeriadau a wisgai ei hunan, a liyny mor gyhoeddus a neb adwaenom. Syria is ei fod mor frwnt wrthyf am fy itiod yn Phari- seaid. Os oeddwn yn perthyn iddynt Iiivy o ran buchedd ac egwyddor. dylasai fod yn ddis- ,taw, oherwydd agosrwydd y berthynas oedd rhyngom ein dau. Gwyr pawb mai beirniaid llym oedd y Phariseaid ar ddynion eraill, ac mae yntau, yn ol fy marn i, mor llym a neb o honynt. Tybiodd y gweddiwr talentog hwnw ei fod yn mliell uwclilaw pawb arall fel gwedd- iwr, ond pan ddarlleiiwyd y feirniadaeth yr oedd un bychan a disylw iawn yn ei farn ef yn tra rhagori arno; ac er cymaint oedd ei dramgwydd a'i siomedigaeth, credwyf nad oedd yn fwy os yn gymaint a siomedigaeth y bardd hwn, a gafodd ei guro gan un mor fychau a Iorwertli EHan. Beth a wneir er ysgafnhau gofid a thrallod y cyfaill? Mae yn anhawdd gwybod. Dichon na foddlonai pe byddai i'r beirniaid alw ei feirniadaeth yn ol a dweyd mai camgymeriad a wnaeth, ac i millau dros-, glwyddo y wobr iddo. A plie dywedwn mai un arall oedd awdwr yr englyn. pwy atolwg a geir yn ddigon mawr fel y boddlonai ef fod yn llai nac ef? 0 ganlyniad, nid oes ond gadael iddo, Gan obeithio daw fy nghyfaill Eto'n fuan ato'i hun, Cymortli gaffo fel y gallo Lwyr angliofio'i drallod blin-, Anliawdd ydoedd, rhaid cydnabod, Oedd i fardd o fri fel hwn Beidio teimlo yn siomedig, Beth wneir iddo'n wir nis gwn. Pe 'tro.sglwyddwn iddo'r wobr, Dichon na wnai hyny'r tro, Colli'r enw a'r lioll glodydd, Hyn a'i gwnaeth fel dyn o'i go; Na foed iddo ddigaloni, Ceisicd eto, doed a ddel, Dichon bydd y wlad a gerddo Yn llifeirio o laetli a mel. Yntau'n derbyn pob anrhydedd Fel tywysog beirdd ein gwlad; Pawb yn foddion i ymostwng Megis plantos wrth ei draed; Minau druan, Iorwerth Elian, i bydd eon am danaf mwy, Nag am Bwlchydd Mon na Penllyn, Dwdan hefyd gyda hwy. Pan ddaw pleidiwr y diwygiad Yn brif feirniad holl wyr lien. Dyma'r bardd bydd son am dano Trwy bob rlian o Walia wen; Rwy'n dymuno llwyddiant iddo Byth tra byddo'n byw a bod, I feirniadu holl feirdd Cymru Fel bydd pawb yn canu clod IORWERTH ELIAX.
Hyn a'r Liall o'r Junction.
News
Cite
Share
Hyn a'r Liall o'r Junction. LLAWENYDD i ni fel rliieni yw gweled y llwydd- iant sydd wedi dilyn ymdrechion a llafur Mr M. Williams (yr ysgolfeistr) a'r athrawon gyda ysgolion Cynghor Sirol Sir Gaernarfon yma. Nid oes ond ychydig amser ers pan sefydlwyd I d liwynt. Mae cyflwr yr ysgolion presenol yn bob peth a allesid ei ddisgwyl a'i ddymuno; y plant yn cael addysgaeth dda, a pliob man- teision iddynt fyned rliagddynt. Ond mae'n ddrwg genyf ddweyd fod un ysmotyn du yn aros, ac nid bai yr ysgolfeistr yw hyny. Fe fturfiwyd yn nglyn a'r ysgolion amser yn ol ddosbarth i ddysgu chwareu y crwth, ac yr oedd golwg addawol iawn ar y cychwyniad. Yr oeddym y pryd hwnw yn disgwyl y buasai genym gerddorion ieuanc medrus a fyddai yn addurn in liardal; ond, piti dweyd, nid oes ond ychydig iawn o honynt wedi dal yn ffydd- lawn i'r dosbarth. Beth ydyw y rheswm o hyn, tybed? Fy marn onest i yw mai bai rhi- eni y plant yn benaf yw am eu bod yn peidio apelio atynt yn ddigon taer ar iddynt gefnogi y symudiad da hwn. Mae rhagolygon disglaer yn awr y bydd ysgolion newydd pwrpasol yn cael eu liadeiladu yn fuan yma. Nos Ferclier, yn Nghapel yr Annibynwyr, cynlialiodd canghen Cymdeithas Dirwestol y Rheilffordd yma ei cyfarfod misol arferol, pan ddaetli cynulliad lied luosog yn nghyd. Yr oedd y cyfarfod trwyddo yn wir dda, ac yn llawn brwdfrjdedd. Cafwyd anerchiadau pwrpasol ac amserol ar ddirwest gan y Cad- eirydd (y Parch O. Madog Roberts, Conwy); hefyd gan y "veteran" dirwestol, Parch H. Barrow Williams, Llandudno, yr hwn oedd arwr y cyfarfod. Cawsom hefyd areithiau eraill gwir dda gan ddyeitliriaid oedd yn bre- senol, a chaneuon tra 6wynol gan Mr J. R. Hughes a'i barti, ac eraill. Diweddwyd trwy amryw o'r newydd ddyfod yn mlaen i arwyddo yr ardystiad dirwestol. Da genyf weled fod y gvmdeithas ddaionus hon yn llwyddo. Gwelaf fod Eisteddfod yr Annibynwyr yn agoshau yn gyflym. Cynhelir hi ar ddvdd Gwener v Groglith fel arfer—diwrnotl cyfleus i weision y rheilffyrdd-oblegid fod mwyafrif o honynt yn segur pryd hwnw am fod ychydig o drens yn rhedeg. Gobeithiaf ei bod yn rhag- olygu yn addawol, ond tipyn o gwyno 'rwyf yn glywed yn mysg y cerddorion parthed y gwobr- wyon bychain sydd ar gyfer y darnau cerddor- ol. Fel rheol, grwgnachwyr ydyw ein cerdd- orion, yn enwedig yn ngliyich arian, ond rhaid iddynt gofio mai nid eisteddfod dalaethol na. chenedlaethol ydyw hon. Gallaf dystio fod y beirniad cerddorol yn wr profiadol ac egwydd- orol. Ni wneir cam a neb a ddaw o dan ei feirniadaeth. C'yn terfynu fy ysgrif y tro liwn. gadewch i mi ddymuno pob llwyddiant i gyfarwyddwyr newydd y "Pioneer." Bn yn ffydd lawn a gwas- anaetligar i'r cyhoedd yn y gorphenol, a go- beithiaf mai felly v bydd yn y dyfodol eto, ac y bydd ei gylchrediad vn parhau i gynyddu. Ydwyf, etc., GWIT/ym ARFOX.
-----MARWXAD.
News
Cite
Share
MARWXAD. Er cof am y diweddar chwaer. Mrs Clara Bowyer Williams, Wern Bow, Colwyn Bay. Cloi ar y fwyn Clara fynodd—dor bedd A'i dir-)"ii ddarfyddodd; Ond er angau fry dringodd—ei liysbryd O'r leidiog weryd i'r wlad a garodd. A'r lesu garodd roes -Ioroii,-a gwisg Wen bro yr angylion, A rhoes yn wledd, liedd, i I)on,-a doniau I weini swyddau y dinasyddion. Colwyn Bay. ELLIS OWES.
ENGLYNION CYD-FFDDFGOL
News
Cite
Share
ENGLYNION CYD-FFDDFGOL Yn Ngliyfarfod Llenyddol a Cherddorol Capel Seion, Llanrwst, nos Iau, Chwefror 15.
DEIGRYN.
News
Cite
Share
DEIGRYN. Nodwr cyni (Iryceiiiol-eii-,ti(I yw'r Deigryn dwys, cystuddiol, Neu genad gwan edy gol Gwir lawenydd gorlanwol. Drwm lwytliog 16ewclreni wlitliyn—a gonesi; Genad bron nv'r deigryn; Daw i'w swydd dros ofid syn, A chwyd o droserch wedyn. OWEN HUGHES. Glasgoed, Blaenau Ffestiniog.
Advertising
Advertising
Cite
Share
Hotels. MEADOWCROFT Boarding Establishment, COLWYN BAY. Situate in its own grounds at the corner of Ellesmero and Conway Roads, being in a most desirable position, having a Southern aspect. 6502 Tariff-MISS MORRIS.- RHYL. WHITE LION HOTEL (Family and Commercial). LARGE STOCK ROOMS, suitable for Clubs, Auction Sales, and Picnic Parties. EVERYTHING SUPPLIED OF THE BEST QUALITY ONLY* POSTING IN ALL ITS BRANCHES. A. HAYTON, Proprietor T847 (Late of Albion Hotel. Chester.) GREAT "SALE OF Furnishing Goods TERMINATES • SATURDAYJFEB. 24th. Genuine Bargains. CASH Z EASY TERMS. PIONEER Furnishing Stores, Bold Street, Liverpool. All Purchases over 40/- DELIVERED FREE TO ANY RAILWAY STATION I GREAT BRITAIN. Call and Inspect; or send for Illustrated [ Catalogue & Terms, FREE- r CHOICE FRESH MEAT DAILY. SUPERIOR WELSH MUTTON DAVIES BROTHERS, Purveyors of Meat WINDSOR HOUSE, ABERGELE ROAD, COLWYN BAY. Telephone 17. Telegrams-Davies Brothers, Colwyn Bay. HOME CURED HAMS AND BACON. All Orders promptly attended to COLQUHOUN'S ■ Scotch Tweeds & Knitting Yarns I I To the Public To Wool Growers I Scotch Tweed* mean valaft, and Colquhor"u'» Whatdoyoudo with your wool? Doyoumake H Ladles' and Gentlemen's Scotch Tweeds, the most of It? One thing Is quite certain. Knittintf Yarns. Blankets, etc., mean perfec- You cannot do better than send it to my Mills V3 tlon or value. Their wear Is magniflcent. and hare It made Into woollen cloth, blankets, ■ All foods are made In ray own Hills under or other goods. I have 400 patterns to seleot M mv own suoervislon, ana nothing Is sold as from, and pay carriage on wool sent to me H wool that is not pure wool. Any length at Mill for manufacture. Write for booklet which ■ n-loe and carriage paid. Self-measurement tells you all you want to know, and receive forms sent, and Suits made up If desired, patterns, so that you may say what you H 400 Patterns, post tree. Write for them. want made and the patterns you pitefer. W I A. COLQUHOUN, Dept. 191, Waukrigg Mill, Galashiels, N.B. J,