Y Drych

MARWOLAETHAU CYMRU Gogledd Bangor-Tachwedd 23, David Griffiths, Ambrose St., yn 91 oed.—Tachwedd 2H, David Griffith, Hirael. Blaenau Ffestiniog-Tachwedd 14, Mrs. Jane Humphreys, 4 Benar Rd., yn 77 oed.—Tachwedd 20, Mrs. Ann Owen, Bron Ddwyryd, yn 83ped.—Tachwedd 14. Wm. Jones, Bowydd St., yn 72 oed. Caerau-Tachwedd 13, Thomas Rees, Dyffryn Road. C,aernarfon-Tachwedd 21, Evan Evans, county surveyor, yn 61 oed. Corwen-Tachwedd 11, Hugh Roberts, Ty Nant, yn 64 oed. Dolgellau—Tachwedd 15, Willie Jones, Park Lane, yn 31 oed. Gaerwen, Mon-Tachwedd 16, O. Tho- mas, sadler, Groeslon Newydd. Llanelwy-Tachwedà 15, John Parry, y Waen, yn 68 oed. Llanfor—Tachwedd 18, William Wil- liams, Cottage, yn 72 oed. Llangaffo-Tachwedd 10, Robert Hughes, saer, yn 58 oed. Llannfydd-Tachwedd 15, William Williams, Glanygors, yn 64 oed. Porthaethwy-Tachwedd 16, Griffith Williams, llyfrwerthwr, yn 68 oed. Roe Wen—Tachwedd 18, William Lloyd, yn 73 oed. Rhosygwalian-Tachwedd 18, Stephen Jones, yn 84 oed. Towyn-Tachwedd 20, Mrs. Anne Dan- iel, High St., gweddw John Daniel, Pontyneuadd, yn 73 oed. Trefriw-Tachwedd 16, Mrs. Thomas, priod R. E. Thomas. 1- Deheudir Aberfan-Tachwedd 10, y Parch. J. M. Davies, gweinidog C. M. Abertileri—Tachwedd 15, Rolling Mill Inn, Elizabeth Ann Harris. Blaengarw-Tachwedd 10, Johnny, mab yr Heddgeidwad Sergt. Jones a Mrs. Jones. Blaenllechau-Tachwedd 9, Terrace House, Dyffryn St., Catherine E. Da- vies, ysgolfeistres. C-aerdydd-Tachwedd 14, yn yr ysbyty, Wm. Jones, yn 44 oed.—Tachwedd 12, Windsor Place, Fanny Logan, gweddw John Williams, M. D.—Tach- wedd 14, John Williams, 2nd Welsh Field Ambulance, mab Janet a'r di- weddar Isaac Williams. Casnewydd—Tachwedd 14, Robert Lloyd Griffith, fferyllydd, Hibbard Rd., yn 39 oed. Llanilltyd Fawr-Tacliwedd 10, Glany- mor, Price Howells. Lower Machen-Tachwedd 11. Panteb Ffarm, Emma, priod-Phillip Rees Da- vies, yn 50 oed. Merthyr Tydfil-Tachwedd 13, Grawen Terrace, Thomas Edwards, pobydd.- Tachwedd 11. yn Iscoed, John Evans, yn 87 oed. Penarth-Tachwedd 8. Plymouth Rd., John Francis, yn 78 oed. Pontycymmer-Tachwedd 13, Dr. Ger- aint A. Pennant. R. M. 0., Royal Vic- toria Hospital. Boscombe, yn 25 oed. Porthcawl—Tachwedd 13, yn Garw Vil- la, Wm. John Davies, mab y diwedd- ar Thomas Davies, Brynwith Ffarm. Tregaron-Tachwedd 17, Thomas Evans, Albion House. Wiston. Sir Benfro-Tachwedd 15, The Cottage, Elizabeth Owen. Ynyshire-Tachwedd 10, Graig Road, Mary Jenkins, yn 77 oed.

United States' Standard Cast Bronze Tablets For Lodges, Societies, Churches, or Cities Plain or elaborate sketches and esti- mates upon request. Individual memorials for the home or club, $25.00 each. The accompanying illustration is a service tablet with any Divisional In- signia, and space below to engrave name and record of soldier. Beauti- fully hand finished. Mahogany finished shields, size 8y2 x 12 inches, three coats of varnish, and rubbed.. Price, $10.00 net.. Engraving extra, and can be done by any jeweler for 5c. per let- ter. BRYTHON JONES, 500 ROBERTS ST., ROME, N. Y. NIFER 0 GOPIAU WEDI E U DERBYN G GYMRU. ARCHEBER AR UNWAITH 0 S AM SICRHAU UN. ESBONIAD yr ar yr Epistolau at y Thessaloniaid (Maes Llafur Ysg^lion Sul y M. C. am 1918-19). gany PARCH H. WILLIAMS, AMLWCH Cynwysalr Esbonlad Ragarwelnlad Kr Ddau Eplatol. Rhenlr yr Eplatol CY. taf I ddwy Ran, gyda nlfr o Adranau perthynol I bob Rhan, a'r All Eplatol nlfer o Adranau. Ar ddechreu pob Adran eglurir el chysylltiad a'r un ftaaii orol, a rhoddlr elfeniad o honi. Ar ddiwedd pob Rhan ceir Adolyglad ar w chynwys. Rhoddlr yatyron geiriau; EsboniadaetAyfanwl ar yr adnodau. Cel. nifer o draethodau ar ral o brif faterion yr epiatolau. Mewn lllan: Unffurf a'r Eaboniadau ar 1 a 2 Corinthlald. Prla tgyda 80- Ie. o Gludiad) IiyfraB ar QerddorlMtk. Liyfiaa Adrodd. Dnunodai. R. Morris Williams, Box 256. Utica. N. Y. GWALIA MOUSE 429 W. 21st Street, New York City Phone Chelaea 1908 DAVID WILLIAMS. T Ty Cymreig agosaf i'r Cun- ard, y White Star a'r American lines. Gwerthir tocynau 1 bob parth o'r byd am y Prisiau lsel- af gyda'r gwahanol gwmnlau. Yr wyf a phroflad blynyddau, ac felly a mantais 1 sicrhau y lle- oedd goreu. Cyfarfyddaf a phawb ond cael gair yn mlaen. Llety glan a dymunol 1 ymwel- wyr. Prisiau rhesymol.

—Mewn cyfarfod o Gyngor Tref Bar- ri, hysbyswyd pleidlais trethdalwyr y dref ar v cwestiwn o uno gyda Chaer- dydd. Yr oedd y pleidlais fel y can- lyn: Dros uno, 3,309; yn erbyn" 5,957; rnwyafrif yn erbyn, 2.648. Rhif y taf- leni ballot a ranwyd oedd 13,304.

Churches, Lodges, Clubs, Mfg. Concerns We are selling some mighty fine de- signs in BRONZE HONOR ROLLS and MEMORIAL. TABLETS, commemorat- ing the services of the men and women who served in the Great World War. Let us submit prices, designs and par- ticulars for your tablet.. References: Rev. J. Vincent Jones, Bethesda Church, Utica, N. Y.; Rev. John Davies, Moriah Church, Utica, N. Y. g..Io STEWART i 3 L D G. UTICAGN.Y. PHONE 3694-W Gochelwch Rhag y "Fflu" Eto Y mae swyddogion iechyd ar hyd y wlad yn parotoi eu hunain ar gyfer cyfarfod a thoriad allan y "ffiu" eto. Nid yn unig achosodd y pla y tro di- weddaf lawer o farwolaethau, ond gadawodd i'r cleiflon bob math o glef- ydau ac anhwylderau. Yn Utica., coll- Satauel Cnroy odd Mr. W. J. Hum- phrey, 638 Broad Street, dri o blant drwy y "fllu," yr oil yn cael eu claddty yr un diwrnod. Caf- odd yntau drafferth y cylla a chrydcy- malau ar ol gwella o'r "fflu," ac nid cyn gwneyd prawf o GOLDINE, y caf- o d d esmwythad. Ebe efe, "Ni wel- ais ddim yn helpu fel y moddion hwn. Yr oeddwn yn cy- meryd math arall ar y pryd, ond rhodd- ais hwnw i fyny i ddefnyddio GOLD- INE." Gofynwch i Samuel Carey beth wnaeth GOLDINE i'w grydcymalau a'i walldreuliad. Gwerthir GOLDINE yn Utica gan Sullivan & Slauson, Maelfa Cyffyriau Busy Corner. Os ydych yn trigo y tu, allan i Utica, archebwch gyda'r llythyr. dy oddiwrth Goldine Mfg. Co., 36 State St., Albany, N. Y. Prisiau: Gwlybwr, $1.20; pelenau, $1.04; rhyddhayddion, 26c. Cynwysa y prisiau hyn y rhyfel- doll. GOLDINE RHIF 1 a ddefnyddir wrth drin yr ystumog, y galon, y nerfau, di- ffyg treuliad, anhwylderau merched, darfodedigaeth, a gwendid drwy'r corff, er eich ail-adeiladu a chreu nerth. Yn wlybwr neu yn belenau. GOLDINE RHIF 2 a ddefnyddir at ben-ddyferiad, yr elwlod, chwysigen, iau, gwaed, cryd, cefn-gwan, plerynod ac anhwylderau'r croen, ac i buro y gyf- undrefn oil. Yn wlybwr neu yn belen. au. Rhyddhayddion GOLDINE a ddef- nyddir at rwymedd, cydsechiad, anhwyl- derau'r iau, y bustl, cydgasgliad yn yr iau, ac i lanhau yn drwyadl beirianau treulio bwyd a gwrtliodiad y gweddill.

Musical Eisteddfod -to be held on- Lincoln's Birthday, Feb. 12, '20 at the Welsh M. C. Church, 155th St., New York City under the auspices of "GLYNDWR" LODGE, AMERICAN TRUE IVORITES MUSIC 1. Male Chorus, 30 to 40 voices, "The Crusaders" (Protheroe) -Prize$75.00 Ir no competition. 50.00 2. Mixed voices, 8 to 12 in num- ber, "Blessed are the poor in spirit" (Tom Price). Prize. 15.00 3. Mixed Quartet, "The Roses" (E. D. Lloyd). Prize. 8.00 4. Duet, "Watchman, what of the night" (Sergeant); any combination of voices. Prize 6.00 5. Soprano Solo, "The Maid of the Fountain" (E. D. Lloyd) Prize. 5.00 6. Tenor Solo, "Thine" (Dr. W. Rhys Herbert). Prize. 5.00 7. Baritone Solo, "Christ at the Door" (D. O. Evans). Prize 5.00 8. Challenge Solo; any selection from any oratorio. Prize 10.00 9. Penillion Singing. Prize. 4.00 10. Solo for Children from 12 to 18 years of age, "The Black- bird" (Songs of Wales). Prizes$3.00;$2.00;$1.00 11. Solo for Children from 8 to 12 years of age, "What would you take for me, papa?" (T. P. Westendorf). Prizes, $2, $1, 50c. 12. Piano Solo for Children from 12 to 18 years of age, "Mig- nonette" (Rudolf Freml), Op. 26, Schirmer Edition) Prizes$3;$2;$1 13. Piano Solo for Children from 8 to 12 years of age, "Hide and Seek" (Harchespiel), Robert Ellenburg, Op. 19, No. 1. Prizes.$2; $1; 50c. English or Welsh words may be used by the competitor. RECITATIONS 14. For those over 16 years of age, "The Charge of the Heavy Brigade of Bala- clava." Prize$8.00 15. For those over 16 years of age, "Dinystr Sodom a Gom- morah." Prize 5.00 16. For those from 10 to 16 years .of age, "The Flag Goes By" (Henry Holcomb Bennet). Prizes$3;$2;$1 17. For Children under 10 years of age, "We must all scratch," "Spectol Taid," (English or Welsh). Prizes$1; 75c.; 50c. NOTE: List of subjects., including reci- tations, can be obtained from the Secretary— JOHN R. WILLIAMS; 926 Amsterdam Avenue, New York City

—Mewn ysgrif yn rhifyn Gwyddelig y 'Times," dywedir mai Cymro oedd toad P. H. Pearse, y bardd a'r gwladgar- wr Gwyddelig a saethwyd am ei ran yn ngwrthryfel 1916. Dyddorol iawn fydd- ai gwybodaeth bellach am y rhan a chwareuwd gan Gymry yn mudiad cen- edlaethol Iwerddon. Cymro oedd tad Thomas Davis, y bardd; Cymro o dardd- iad ydyw Mr. Arthur Griffitffih, un o sylfaenwyr mudiad Sinn Fein, ac y mae yn debyg y gellir dweyd yr un peth am Mr. Stephen Gwynn. Fe ddylai Cymry ddeall Iwerddon yn well nag y gwnant.

—Allan o 400 o ymgeiswyr, penodwyd Mr. H. E. Blackiston, peirianydd dros gangen Pontypridd a Rhondda o Gwmni Trydan Deheudir Cymru, yn arolygydd adran y tramgerbydau dan Gyngor Sir- ol Llundain.

"THE DRYCH" GOES TO $31 Well Known Local Welsh Publication Raises Its Subscription THE LIGHT OF THE WELSH WORLD I Established in 1851 and Almost Con- tinuously Published in this City Since That Time by T. J. Griffiths, It Means Much to the Welsh People of Ameri- ca, Who Will Readily Acquiesce in the Raise in Price "For many, many years, the 'Drych,' the Welsh weekly published in this city, has been $2 a year to subscribers. That was a pretty high- price for a weekly in the days gone by, before the H. C. of L. and of everything else be- gan te take place. But now it is diff- erent, and the "Drych," the same as all other publications, which have to pay a higher price for paper and for labor, has taken notice of conditions. The re- sult is that the paper has advanced its subscription price, to $3 the year. An- nouncement of this is made in the cur- rent issue of the publication, and the intimation is given that this is the only alternative to suspension, unless T. J. Griffiths, the publisher, should feel in- clined to continue the publication at a loss. "The announcement made by the 'Drych' has set the Welsh people to thinking what a welcome friend the 'Drych' has been to them for many years, and the thought that it might cease to make its weekly visits has caused something akin to consternation among them. It is realized that the Welsh world in America would cease without the 'Drych.' The Welsh people would have no medium for the ex- change of opinion, or news. As the editor says in the current issue, it would become a 'black night' without the 'Drych.' Every Welsh organization in the country depends upon the paper for its publicity. The Welsh churches, as represented in their synods and asso- ciations, could have no information of each other without the 'Drych.' The fact of the matter is, that the Welsh community in America would cease to exist without the 'Drych.' To those who have recently come to the country, it carries the news of the old home In Wales. It also carries the news of the various Welsh settlements in this coun- try, most all of which have mutual in- terests. When something of interest in the Welsh world happens, the 'Drych' has a story about it, and then the Welsh of all settlements read about it. It is doubtful if the Eisteddfod, other than in a local way, could be continued in its national scope without the 'Drych.' If something should happen to the paper, it would be regarded as a cala- mity. "Having realized what life would be without this excellent publication, the Welsh people of this country have be- come aroused and are entirely recon- ciled to the raise in price. Not for $10 the year would some of them forego its. visits. There is no doubt that the an- nouncement that the subscription price is to be increased will have an excellent effect upoa the publication, and bring to it a higher appreciation of its merits and value. The 'Drych' was established in 1851, and most of that time it has been published in this county by T. J. Griffiths, who now has the credit of having done more for the Welsh people of this country than any other Welsh- man. Foreign language papers have never been financial successes. There have been several Welsh papers in this country, but none have survived save that which has had the business and executive ability of Mr. Griffiths, in whose extensive establishment the 'Drych' at peesent is only a small fact- or. "The 'Drych' is not alone in raising its price. Most all publications have had to increase their rates, both sub- scription and advertising. A local case in point is that of the 'Gospel Messeng- er,' the official organ of the Episcopal diocese of Central New York, which has the following in its current issue: "Let the 'Messenger' say something about Itself. Everybody is very well aware that prices have gone up for everything that we eat and wear and use, and the same thing is true in the matters that come through the printing office. The cost of producing the Mes- senger' has increased more than 40 per cent., while the rise in price has been only about 20 per cent., and the result is that the bishop has to make up the balance each month out of his own pocket. Is that fair? Are the people of the diocese willing to have it go on so, or would they be satisfied to have the paper discontinued? The latter will probably have to be done unless our readers, and those who ought to be our readers but are not, turn in and help us out of the difficulty." (From the "Utica Daily Press" of November 6, 1919).

pa I A Charai Esgidiau | m n 5 S jj Mae ceisio dod yn mlaen-codi eich < I hun ar ysgol Llwyddiant heb Gynilo, | H fel dyn yn ceisio codi ei hun a charai ei feI dyn yn ceisiú cadi ei hun a chara el H esgidiau. NL gellir ei wneyd. I | U Paham na chychwynwch chwi gyfrif jj ¡ cynilo YN AWR, gan adael iddo eich J U codi i fyny a ffos anobaith i ffordd f awr I cadi i fyny J ffos anobaith i ffordd fa wr i ? dedwyddwch! ê I Oriau yr Ariandy: I 10 A. M. hyd 3 P. M. yn ddyddiol 1 ? Sadwm, 9 A. M. hyd 12 M. jj JB! Hwyrddydd Uun, 6 :30 byd 8 P. M. I The Savings Bank of Utica I I | Yr Ariandy a'r Nendwr Euraidd | 1 I I Y r Mandy .'r Neadwr Euniclcl I B '————————————————————————— | t Genesee St. a Bank Place. 1 m m liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim I L ?ch Fewn 1 Ewch yn mlaen at unrhyw ddesc swyddog, a dywed. ft } wch wrtho pa beth hoffech i'r FIRST N A T ION Á L 1 BANK wneyd i chwi. Os ydych am agor cyfrif, cychwyn llinell o ymddir- | 1 iedaeth, trafod unrhyw gynllun yn gofyn cymorth bane, j I neu i gael barn deg ar unrhyw gynllun o'ch eiddo i j ? ddadblygu eich cyfleusderau, gwnawn ymdrech i'ch j i boddhau. |j Ac os ydych am agor Hog gyfrif i'ch cymwyso i ]1 I lwyddiant, cewch ni yn falch i'ch derbyn. I Ca*t4 $1,250?000.00 ? Surplus and Undivided Profit? $1,600,000.00 I First National Bank of Utica CORNER CATHARINE AND GENESEE STREETS j -w" i 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 E Lie Mae Eich Pethau Gwerthfawr? i = Heblaw eu bod wedi eu rhoi i gadw yn glyd mewn dy- = 5 og. elfa gadarn, feallai y bydd yn rhaid i chwi aros i gofio lie y 1 = maent, neu lie yr oeddynt y tro diweddaf y'u gwelsoch. = = Yr ydych feallai wedi edrych yn fynych drwy hen gist E = neu fwrdd ysgrifenu am ryw bapyr gwerthfawr ag oedd ei = E eisieu arnoch. Onid ydych ? E æ Pan y dygwydd tan, gobeithio na ddygwydd; ond os y E = dygwydd, ai ni theiinlwch yn well yn ei gylch, pan y teimlwch = E fod eich holl bethau gwerthfawr—a'ch tystysgrif yswiriaeth æ E —mewn dyogelfa rhag tan? = = Gellwch rentu blwch oddiwrthym am flwyddyn gyfan am = $2-5°- Dewch a'ch pethau gwerthfawr, a rhowch hwy i fewn = = heddyw. E I UTICA CITY NATIONAL BANK E Genesee St., Opposite Catharine §j SlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliliiiiiiiiiiiiiiiiniJ Paham y Daw Cynygion am Log Mawr ar Arian Bob Amser o Le- oedd yn Mhell Oddicartref Y mae ariam yn brin yno. Gall hwn fod yn un rheswm ham y dychwela mor anfynyeh. Gall un bob amser gael llog mawr os yn foddlawn 1 gau el lygaid ar beryglon-mygu pryder a bwrw dolerl enillwyd yn galed i drofaus anturiaeth. Meddyliwr wel dan y wyneb a werthfawrotga y cyfalaf, alf ceidw o fewn muriau ei ddinas ei hum-yn Utica dyry ef yn ngofal y Citizens Trust Company, lie y gall mewn eiliad gael yr holl gyfalaf, yn nghyd a'r Hog cyson enillediar. CITIZENS TRUST COMPANY Seneca Square. UTICA, N. Y. Open until 8 odock. Member Bank of Monday Evenings Federal Reserve System

NEW YORK A VERMONT (Parhad o Tudalen 5) 4. ed allan ddim. Y mae Mrs. Mary Da- vies yn well; eto yn methu myned allan. Mae ei Be yn wag iawn yn y capel; un o'r ffyddloniaid yw hi pan yn gallu dal. Yn bur wael mae Robert W. Mered- ith o hyd. Y mae ei hanwyl fam, hefyd, yn bur wan, yn methu myned allan ond ychydig iawn. Y mae ein hanwyl frawd John E. Jones yn well, ond digon gwan yw ei anwyl ferch, Emma J. Jones. Y mae Mrs. John R. Roberts yn Utica yn aros am beth amser. Y mae yn chwith iawn ar ei hoi. Brysied ad- ref. Hefyd, yr oedd yn chwith iawn y Sabboth ar ol Mrs. Hugh Parry. Cofion anwyl atynt. Yr vdym yn y pryder mwyaf am ein hanwyl frawd, John Titus Davids. New York Mills, yr hwn sydd yn myned trwy oruchwyliaeth lawfeddygol beryglus yn y Faxton Hospital, Utica. Y mae yn dyoddef poenau dirfawr. Yr oedd yn chwith iawn y Sabboth ar ol ein teulu newydd, Mr. Richard Ed- wards a'r teulu. Deallwn fod y frech goch yn y teulu; felly ni allant ddyf l. Cofion cynes atynt oil, a gwellhad buab. -R. i IIion, N. Y. I Fel mae yn hysbys i'r rhan fwyaf o honom bydd cor meibion enwog Mountain Ash, D. C., yma yn cynaI, cyngerdd mawreddog, nos Fawrth nes- af, Rhagfyr 23ain, yn yr Opera House. Llongyfarchwn y cyfaill siriol, Mr. Ar- thur L. Roberts, am ei waith yn sicr- hau gwasanaeth y cor bydenwog hwn i ddyfod i Ilion, ac mae pob rhagolwg y try yr anturiaeth yn llwyddiant hollol. Gwahoddir holl Gymry y fro i gyfranogi o'r wledd gerddorol hon. Nid yn ami y gellir dysgwyl cyfleusdra fel hwn i ddd heibio i ni mewn tref gydmarol fechan fel hon. Deallaf fod Mrs. Joseph Williams, Granville, wedi dod yma er's tro yn ol i lechu o dan gronglwyd glyd ei merch a'i mab-yn-nghyfraith, Mr. a Mrs. Moses Roberts, dros dymor y gauaf. Drwg genyf mai tipyn yn llesg ydyw o ran ei hiechyd, fel nad ydyw hyd yn hyn wedi gallu dod i gymdeithas y saint yn Ilion. Hyderwn, er hyny, y caiff eto adnewyddiad ysbryd a nerth am lawer blwyddyn. Deallaf hefyd fod amryw o honom yn cwyno o dan anwyd y dyddiau presenol, ond gwell ydyw peidio ceisio eu henwi. Mae enwi rhai heb enwi yr oil yn beth dramgwyddus i'r eithaf. Dymunwn i'r oil adferiad buan. Wytlmos i'r Sabboth diweddaf, bu y Parch. David Edwards, Lime Springs, Iowa, yma yn pregethu am 10 y boreu. Yr oedd Cyfarfod Dosbarth yn Moriah, Utica, y Sabboth hwnw, ac yr oedd Mr. Edwards yn un o'r gwahoddedigion; ac felly trefnwyd iddo fod yma foreu Sul, a chawsom bregeth wir dda ganddo, yn liawn gwlith ac eneiniad dwyfol. Pre- gethodd ar y Gweddnewidiad, ac yr oedd yn bregeth fyw, a'r traddodiad yn hapus, a chafodd y sant eu dyddanu a'u hadeiladu trwy ei weinidogaeth yn sicr ddigon. Brysiwch i ororau Ilion eto, barchedig gyfaill. Wel, dyma ni unwaith eto ar droth- wy teml fawr y Nadolig-teml IIawen." ydd a chan yr holl ddaear. Dymunwn o galon Nadolig Llawen i holl Gymry Ilion, ac i bawb yn mhell ac yn agos, dros dir a mor. Coffa da am y Nadolig yn yr Hen Wlad er's llawer blwyddyn yu ol, pan fyddai "y teulu man o gylch y tan ar aelwyd lan yn seinio can" o da*n yr "hen simdde fawr." Helynt fawr oedd gwneyd a berwi y cyfleth, a rhostio yr wydd o flaen y tan mawn, a chodi yn foreu i fyned i'r eglwys i ganu carolau, adrodd ystraeon, a chwedlau am ymddangosiad ysbrydion a phranc- iau y tylwyth teg yn yr hwyr. Wel, mae y byd yn myned yn ei flaen, neu yn ei ol, pa un, deudwch?—Dewi Ilion.