Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
8 articles on this Page
Advertising
G IN:NETT'S rjXECU8 AND HIPPODROME. The Queen's Own." Established over 60 years. The orly cirrus that has appeared twice by Royal Command before Her Majesty. At Brighton Pavilion, November 19th, 1832, At Balmoral Castle, June 1st, 1893. Will Visit LLAXGEFXI Tuesday. August 31st BEAUMARIS Wednesday, Sept. 1st -KA NG OR (S ta t i o n Field.Farrar-rd)..Thursdav.Sept. 2nd Under the patronage of the Mayor (Dr. Grey Edwards) CARNARVON Friday, Sept. 3rd LLANBE' is Saturday, Sept. 4th PENYGROES Monday, Sept. 6th PWLLHELI Tuesday, Sept. 7th NEVIN Wednesday, Sept. 8th CRICCIETII Thursday, Sept. 9th Friday, Sept. 10th BLAENAC FFESTINIOG .Saturday, Sept. 11th (and not MAENTWROG) Monday, Sept. 13th DOLGELLY ..Tuesday, sept. 14th TOWYX Wednesday. Sept. 15th MACHYNLLETH Thursday, Sept. 16th Bo: TH Friday, Sept. 17th ABERYSTWYTH Saturday, sept. IP N.B.-This world famous equestrian establishn- bigger and better than ever in honour of T it is glorious record reigon year 1897. Stain's Note.—The Jubilee year was Mr Ginnett's r cess (as will be remembered by everyone). b ,<t?atest sue tions of the present ausdicious season wil' ^'■the attrac- thing he has hitherto attempted.. Sttfrtass any- 150 HORSES AND AT?'' GRAND PROCESSION D/ O'CLOCF VLV AT ONE Programme of 20 items. 2.30 (doors open at 2 and 7). «?tei¥f00n 7.30 evening Notice.—As a special free, tion for the Queen's Diarr ^gtartttind outdoor attrac- queens of England fror /fmd j^ilee, the kings and Victoria the Good wi1 JI. WlHitKi the Conqueror to daily (weather permit < -it-ppear in Ginnett's procession every adult, as well N .-&-An object lesson for *^u™|}ee A?' ^s'for everr schoolboy or girl. N.B.- The pufi are the that money can secure, celebrated thor' are invited to inspect Mr Ginnett s ponies in the j^hbred Solves as well as the smallest stages- -world (from Lord Londonderry's famous The Ho- inexplicr, a Bros., the world's mystifiers. In their months jjJe thought transmission seance. Over 18 and St the Royal Aq-uarium. and the talk of all Europe for rica. Specially engaged before their departure P31 Australia. Ginneti's record reign clowns are very r d up to date Two of them having already appeared Aftre and delighted Her Majesty. Happy Jackles. .Alberto. Jolly Jim, Billy Benn. Mick and Mack, Fiddler .JJn, Chips and Trilby. To afternoon performance all child- Ten are admitted at 2d each. N.B.-The day representa- tion is equal in every respect to the evening performance. No item being onany pretence omitted. Evening perform- ance commences 7.30. Doors open at 7. PRICES OF ADMISSION—Stalls (Carpeted and Re- served). 3s Boxes (carpeted), 2s pit seats. Is area, 6d. Half-price for Children to all parts except area. Sole Proprietor .Mr Claude Gmnett Business Manager and Agent Mr Air. Norton 7729whl5567 < f< V T TP t CYCLES! CYCLER!! Spll IMPORTANT NOTICE. IF yon require a High-cla.es Machine at a Low Price yon cannot do better than have a WARRILOW" as yonr monnt for Season 1897. All Machines are thoroughly up-to-date and Goaranteed. We defy Competition. RIDE A WARRILOW. THE BEST AND CHEAPEST MACHINE IN THE MARKET. JJLABGE DISCOUNTS FOR CASH. ILLUSTRATED CATALOGUES gENT POST FREE TO ANY ADDUS TIIBQUQIIOVr THE WORLD. SPECIALITIES IN LADIES' SAFETIES. «Accessories of all kinds at Lowest Prices. Any achine taken in part Exchange. Don't delay bnt send at once for Catalogue, Free by Post,from W. R. WARRILOW, CYCLE MANUFACTURER, WESTON-SUPER-MARE, ENGLAND. 2323 BALA COUNTY SCHOOL. BEADMABTBB J. C. EVANS, M.A., Formerly Powia Exhibitioner and Scholar of Jeaxu College, Oxford, and late Assistant-master at Christ College, Brecon. Mathematical and Science Master: A. L. TURNER, B.A. (London), Formerly Master of Stratford-on-Avon Grammar School and Rochester Mathematical School). Drawing, Book-keeping, &o. O. R. OWEN (London University). NEW BUILDINGS admirably fitted with every convenience for Boarders. Preparation for the Universities, Civil Services Preliminaries of the Law and Medicine, and the Oxford and Cambridge Local Examinations, and a good Commercial Course. Boys attend, the place of worship selected by patent BOARD and TUITION (incusive charge), jE36 per annum. Reoently Scholarships have been obtained DIBECT from School at the University Colleges, Lampeter -College, and Clifton College also there have been several MartriculatioDB, including Two at London University (in 1st Division). DISTINCTIONS IN OXFOBD LOCAL EXAMINATIONS, »«.■> the SENIORS 2 Certificates of Exemption from Responsions (the First Examina ion at Oxford University 7 th place in all England in Englighm 2nd and 50th „ English. **■ V c 3rd place „ Religious Knowledge. JCNIORS., 17th, 13th and 24th Greek.^ 7th. 17th,30th and 88th in Latin. 11th.36th,32th,42nd&58th English 36th „ Mathematics 24th&25th Be\igir sKnowld'ge. NEXT TERM BEGINS SEPTEMBER 21st, when Entrance Bearding Scholarships ranging in value from J10 to IC20 a year will be offered for competition by the Beadmsster. For Particulars apply to Headmastjr. LIVERPOOL HIGH SCHOOL FOR GIRLS. BELVEDERE-ROAD, PBINCE'S PARK. LIVERPOOL. Headmistress, MISS CANNINGS. THF. AUTUMN TERM will begin on TUES- DAY, SEPTUMBHB 21at. i Prospectuses and forms of application for admis sion may be obtained at the ITCHOOL or from th, SBCBSTARY of the Girls' Public Day Scliool Com- pany, Limited, 21, Qaeen Anne's Gate, London, S W A PREPARATORY DEPARTMENT IS ATTACHED TO THB SCHOOL. 15591u FRIARS SCHOOL, BANGOR. HEABMASTBB W. GLYNN WILLIAMS, M.A. ASBIETAST MASTERS E. W. LOVEGROVE, M.A., formerly Scholar of New College, Oxford First ClaBS Mathema- tical Moderations, 1889, and Finals, 1891. H. A. GARDNER, B.A., Wadham College. Ox- ford formerly Assistant Master in Truro Grammar School. D. THOMAS, B.Sc. (Interna.), London. W. R. GRIFFITH, Science and Art Department. FOUR BOYS directly from this School, and two indirectly, pussed in the First Division of the Matrioulation Examination of the University of Walts in July last. l- THE SCHOOL WTLT, RE-OPEN AT NINE A.M. ON THURSDAY, SEPT. 23zD. Tuition F-ap, £6 ppr annum endar, 99 over, the age of 13. Board-rg Feea (pending the erection of new buildings) £ 30 per annum. 15583 T LASDOTERY COLLEGE. MICHAELMAS TERM will begin on WEDNESDAY, BBPTEMBER 22nd. Boarders return the Previous Day. One Year's Successes include Nine Scholarships and Exhibitions at Oxford and Cambridge direct from School, aad the largest numler of Distinctions gained by any School in the Oxford and Cambridge Schools Examination. Rbr particulars apply to the WARDEN, College. Llan: DOVERY. lMMwh Establishes 1807. 1 I ART 1STIO j I AND T~> 'GENERAL /->J i RINTINu "Promptly and Neatly Executed at Reasonable Prices, at the NORTH WALES CHRONICLE Printing Works, Caxton House, High Street, BANGOR. FIFTY NFOUNTS of the Latest Faces have lately been added to the JOBBING DEPARTMENT, which makes it now one of the LARGEST PRINTING PLANTS IN WALES. All the Machinery ABE DRIVEN BY A Powerful" Otto" Gas Engine, Which have been adapted t. run at the Quickest Speed Possible. All Orders carefully attended to. Auctioneers' PRINTING Executed with Neatness and Despatch. Particulars of SALE With or without Plans, POSTERS Of Concerts, Bazaars, Sales, &c., PLAIN OR IN COLOURS. Church and Chapel Printing of every Description. Programmes Sf Tickets. In Memoriam Cards, Ball Programmes, Menus, &c. ELECTION ADDRESSES. PAMPHLETS Of Every Description in English or Welsh. Colour & Ornamental Printing Head Publishing Office: North Wales Chronicle Office, High St., Bangor. Branch Publishing Offices Directory Office Upper Mostyn Street, Llandudno. Clorianydd Office, Bridge St., Llangefni. PtsttU Address North Wales Chronicle Office, I Bangor. Telegraphic Address Chronicle," Bangor L .TELEPHONE No. 7 (ILOBE FURBISHING COMPANY, COMPLETE HOUdE FURNISHERS, Wholesale and Retail, 12,14,16, and 18, PEMBROKE-PLACE, LIVERPOOL. FURNISH FOR CASH OR ON THE HIRE-PURCHASE SYSTEM AT CASH PRICES. The GLOBE FURNISHING COMPANY, the oldest established, and by far the most extensive Furnishers on the Hire-Purchase System in the Provinces, supply every requisite for the complete Furnishing of Cottage, Hotel.or Mansion, considerably cJ- op ) than the majority of those firms who sellfor cash only This we are able to do through having a very large capital at command,and being the bona fide manufacturers of the principal goods we sell. NO SECURITY REQUIRED, NO EXTRA EXPENSES, ON OUR HIRE-PURCHASE SYSTEM The fair and equitable manner in which our business is f carried on, and our reasonable terms and low prices are so well known throughout the North of England and Wales as to render further comment unnecessary. General terms, which however can be altered to suit the convenience of purchasers payment Weekly, Monthly.or Quarterly. Amount of Purchase £ 10 Payment per Week 3s 6d £ 20 „ 68 Od I t50 „ 10B Od 9100 17s 6d IC500 30s Od An inspection of our stock will at once satisfy intending purchasers that we give better value and offer easier pay- ments than any other house furnishers on the Hire-Pur- chase System in the Provinces. All goods are Delivered Free in our own or private vans and no expenses of any kind are incurred by customers Furniture sent to any part of England or Wales. CAUTION.—As some firms adopt various means-such as copying our prospectuses, &c., -with the evident intention of inducing the public to believe they are con- ected with us, please note our address. FURNISH FOR CASH OR ON THE HIRE- PURCHASE SYSTEM. I New Prospectus, Large, Illustrated Catalogue, Press Opinions and Price List, sent post free on application. Please mention this paper. BusinessHours.9 am. to 7 p.m.;Saturdays,9 a m. to 6 p.m. GLOBE FURNISHING COMPANY, 14,16, AND 18, PEMBROKE-PLACE, LIVERPOOL. Railw ty Fares allowed to Country Customers. A. RICHARDSON'S WONDERFUL 1/- PARCEL OF MUSIC. 20'- WORTH FOR 1/ I CHESTER HJODEL IRON pIANOS BEST VALUE FOR MONEY, 21 Guineas Cash. By Instalments, 15s 2d per Month. THE POPULAR IRON PIANOS. 14 Guineas Cash. By Instalments, 10s6d per Month. THE POPULAR AMERICAN ORGANS, 12 Stops, 2 Knee Swells, Mirror Top, 12 Guineas Cash. By Instalments, 9s 4d per Month. TUNING and REPAIRING by Best Workmen SINGLY or by YEARLY CONTRACT. THE WHOLE OF NORTH WALES VISITED. 43, Bridge Street-row, Chester, AND Central Arcade, Wrexham. 2233rl4343 THE BANGOR AND ARVON PERMANENT BENEFIT BUILDING SOCIETY. REGISTERED OFFICS 239, HIGH STREET, BANGOR. PRKSIDENT ALDKBMAN JOHN EVAN ROBERTS, J.P ,BANGOR LARGE RESERVE FUND INCREASING ANNUALLY. Paid-up Shares, £ 10 each. "J Subscription Share, 5s and I Entrance Fee. upwards per month. [ per sharers 6d. Advances repayable (by Monthly Instalments) in 5, 10, 15, or 20 years on Leasehold and Free- hold Properties. ADVANTAGES: To Subscribers. 1. A convenient place for Investment, with Absolute Security and Good Interest. 2. Investments withdrawable AT AIRE TIME by Notice or other arrangement. To Borrowers 1. Funds always available for advances. 2. Easy scale of Repayments. 3. Moderate Solicitor's Charges (by Speoial Arrangement). 4. Premium ALDED TO, and not deducted FROM, advance. 5. Mortgage effected with the utmost Despatch and Seer ecy. 6. Easy facilities for Redemption of Mortgages ANITIMR withoat any charge. Applicatiou.g,&o., to be addressed to the Secretary pro. tem., Mr ROBERT ROBEBTS, at the society's offices, 239,(High Street. J 15059a AM BOB ATH O A R GRAPHWA I I H A LLYFR-RWYMIAD EWCH AT Nixon a Jarvis GYFERBYN A'R CLOC BANGOR f NI OFYJMIR TALIADAU YN j MLAENLLAW. BENTHYCA ARTAN YN GYFRINACHOL i Amaethwyr, Masnachwyr, Lletty-gadwyr, ac eraill mewn symiau o lOp i fyuy i 500p ar addaweb y Benthyciwr ei bun beb feichiafon, ar delerau rhesymol. Trefnir yr ad-dalidau i gyfarfod izofyn- on y benthyewyr. NI CHYMERIR DIM BILLS OF SALE. Mae busnes gwirioneddol a belaeth wedi ei wneud am y 25 mlynedd diweddaf. Mae canoedd o fenthyewyr wedi rhoddi tystiolaeth wirfoddol i'r modd teg a rhc-symol yr ymwneir a hwy. Ceir manyion wn wrth ymofyn, trwy lytbyr nea yn bereonol, a GEORGE PAYNE, Accountant, j 2360c Crescent-r ad, Rhyl. i PATRONISED BY THE Loading Auctioneers and Business-men in North Vales and by the Principal Theatrical Agents. &c j GRIFFITH- DAVIES, 23, Union Street, j I BANGOR. ) THE ORIGINAL BANGOR BILLPOSTER. J ESTABLISHID 30 YIABS. i I Member of the United Kingdom Billposters' ) Association. I LIST of PRIVATE STATIONS in Bangor Glanadda, West End, Near the Railway Station, High-street, 3 on Glan'raton Hill, Market- place, 3 in Love-lane, 5 on Garth.road. Beaumaria: I —Market Hall. Bethesda.:—1 at Railway Station i and 2 in the Centre o! the Village. AH boards kept in good order and satisfaction guaranteed. Charges Moderate. Contraots under- taken to post tbe whole of the surrounding district of Anglesey, &c. Conversant with both ianguages Welch and English). I A C H AU D D A N O D D YN DDISYMWTH GAN RTI\ITI?T)'Q Atalia Bydredd. Rhwystrau eu JJUJL* -LX1j.LV O tynu. Gwareda rhag Anhunedd. Symadir Neuralgic Headaches a'r XT |ii D~\T f \T L1 holl boenau gienol eraill gan Bun- JH'Ui V li1 £ i ere Nervine. Yr hoU fferyllwyr, Is l,c, Oherwydd pydreidd eang mewn dau gilddant, dioddefais boenau dirdynol am ddau ddiwrnod. Cymbellwyd fi i roddi treial ar Bunter's Nervine. Gwnaethum hyny. I fy mawr hyfrydwch, ciliodd y boen yn gyflym a Ilwyr. Byth er hyny yr wyf dracbefn a thrachefn wedi derbyn yr esmwythad mwyaf oedd yn bosibl oddiwrth boen tost yn esgyrn y pen drwy gymeryd pedwar nea bum' dyferyn (ar lwmp o siwgr gwyn) o Banter's Nervine -Parob AUBREY C. PRICE, B.A. (diweddar Gvmr&wd o'rColegNewvdd.Rhydychain). 1269u wo- IN THE HIGH COURT OF JUSTICE. COMPANIES (WINDING UP). MR JUSTICE VAUGHAN WILLIAMS. In the matter of the Companies Acto, 1862 to 1890, and in the macter of the BANGOR MUTUAL SHIP INSURANCE SOCIETY, Limited, NOTICE IS HEREBY GIVEN that the Creditors of the above named Company are required, on or before the 8th day of OBTOBER next, to Bend their names and addressoe, and the particulars of tier debts or claims, and the names and addresses of their Solicitors fit any) to WILLIAM JOHN PARRY, of Coetmor Hall, Bethesda, Chartered Accountant, the Liquidator of the Eaid Company, aoting under the supervision of the above Court, and if so required by notice in writing from the said Liquidator are by rheir Solicitors to come in and prove their said dsMs or claims at Bach time and place as shall be 3pe::ifi?<i in such notica or in default thereof will be excluded from tho benefit of any dii-tribotton m!1de before sacti debts are proved. Dated this 27th day of AUGUST. 1897. RICHARD ROBERTS, 11 Old Palace CbRmbern. Carnarvon, 2448p Solicitor to the above-named Liquidator. BANGOR CLERICAL EDUCATION SC)Clf i'Y. AN EXAMINATION will be held on TUES- DAY, SKPTEMBEU 7TB, to fil! up eoixie Vao*Dt EXHIBITIONS, topers will be Set in Olassice, Mathematics, Divimty. and Wi-ish.-For particu- lars, apply to tha SECRETARY, School of Divinify, Bangor. Z24I3 BONUS YEAR, 1897. THE LIVERPOOL VICTORIA LEGAL FRIENDLY SOCIETY. Established 1843. Claims paid, £ 3,153,348. Accumulated Funds, £1,193,119. THE above Society requires a few men as AGENTS to work Bangor and Bethesda. Terms, salary and oommission and speedy promotion.—Apply, J. HARKINS, 370 High-dtrset, Bangor. 2451p TO LET, the HOUSE above a Shop opposite the Market, Bangor very scitafcle for Offices or Privata Dwelling. BRYN COCH, BANGOR.—TO BE LET, A compact PRIVATE RESIDENCE, beauti- fully situated three minutes' walk from the Station, overlooking the platform. Most splendid view of tha City and to Llandudno, with a very l large garden. Apply to Hamilton & Jones, Market-place, Bangor. 15573-7741 BttVE POUNDS REWARD will be given for in- formation leading to the conviction of Persons representing themselves to be our Travellers for the sale of Spectacles. We kave not, and never had any, I Travellers. WOOD, ABRAHAM'S Eyesight Test- ing Rooms for Spectacles, Liverpool and Manchester. To avoid mistakes, use the full xame, Wood, Abraham's" 2442jhl5555 WANTED, immediately, FOREMAN MANAGER for a Granite Stone Quarry, partly developed, Crushing Machinery being erected. Must be experienced, and have thorough knowledge of Quarrying and Dressing Stone for Building Purposes. and competent to keep set of Quarry Books. Welshman preferred. Perma- nency for a suitable man. Salary, £ 130 per aunum.-Apply, giving full particulars, with re- ferences and copies of testimonials, to W. Lee Walker, Towyn. 2447tw Y GWIB YN 11\ EBBYN Y BYD. EISTEDDFOD GADEIFIOL, MEIRION, I Yr hon a gynhelir yn NOLGELLAU, CALAN 1898. BEIRNIAD CERDDOBOL JOSEPH BENNETT, Yaw., Llnndain. BKIBNIAD Y FABDDONIAETH PEDROG, Llynlieifiad. PRIF DESTYNATF". Traethawd. -11 Diffy-ion y Cymariad Cymreig," gwobr £ 5. Testyn y Gadair.-Il Budd agoliaetb," gwobr JET a Chadair Hardd. l'r Cor 0 uûrbyw niter a gano yn oreu "Kyrie Eleison a Gloria "-MoztrL's 12th MRi-9 (geiriau argrapbiad Novello BSU Curwen), gwobr £ 40. I'r Cor beb fod drds 52 mewn nifer a goina yn oreD v Rh*nR&n :Awel y Wawr (Daybteak), M. W. Griffith. Cyhoeddwyd yn "Y Cerddor," gan Hughes & Son, Wraxham, gwobr £10 yn nghyda Medal Arian. Corau Meibion. — (a) "Wyr Pliilistia" D. Jenkins (b) "Gwanwyn" Muller, gwobr £10 a Medal Arian. Seindyrf Pres (Srasa Band).—Glee—" 0 snatch me swift," Dr. talloott. Published by T. A. Haigh, Music Publisher, Hull, ea. of "Advanced series of Mnsio," gwobr ^10 a Mbdal Arian. I'r Wyth o Basses a gano yn oreu The Lord is a Man of War allan o Israel in Egypt (fiandel), gw;,br £ 1 103. Musical Deill.-N.. of ohildren not to exoeed 24, r prize R4. O. O. ROBERTS, "I Vo EDVV. WILLIAMS, J 2439wia rjiOBACCOIsISTS, STATIONERS, &c. -1- Cinderella and Woodbine Cigarettes, 3s Id per box. Old Gold and other 3d packets, Is 9id per 100. Shag, 3s 2d per lb Cigars. 4s 6d per 100. Cigarettes 4s 3d per lb. 80 PAGE ILLUSTRATED PRICE LIST POST FREE. Cheapest House for Stationery, Toys, Cutlsry, Af. FBAJEGNKEiL., BROS. (S. DEPT.), 58, 59, 60 AND 60a, Houndsditoh, London, E.C. 2392 wh AMERICAN LINE SOUTHAMPTON NEW YORK SERVICE UNITED STATES MAIL STEAMERS, SOUTHAMPTON TO NEW YORK DIRECT, Every SATURDAY. Highest Class of accommodation for Saloon, Second Cabin Steerage Passengers. Steerage Outfit Free. LIVERPOOL—PHILADELPHIA SERVICE. Every WEDNESDAY LIVERPOOL TO PHILADELPHIA Calling at Qneenstown every Thursday. STEERAGE OUTFIT FREE. Passengers an S Goods are landed at Philadelphia on the Wha* of the Pennsylvania Railroad, whiëh has the Shortest and most Direct Route to all places in the Western tates. Apply to RICHARDSON, SPENCE & South- ampton or Liverpool; or to Local Agents:—Edward Jones, 173, High-street Bangor; Hogh Hughes, 8, Market-row, Amlwch; H. J. Williams, 50, High- et, Bethesda; T.J.Williams, Meirion-terraoe,Blaenau Festiniog; J. R. Statin, Station-road, Colwyn Bay; W. Jones, Rose Hill-street, Conway; O. Jones, Old Post-office, Penygroos T. Evans and Co. Station Chambers, Rhyl. 8136BJ emigration: THOS1I WHO DESIRE I INFORMATION ABOUT The A«rrlcultural Resources of Canada, the > or} Si-West Territories, and British ci)t-u ;,nd of the Gold yields ia Ontario and British Columbia, SHOULD WRITE TO ALLAN MKOTHEKS, 19, James Street, LIVILSKIPOOLI, FOR THRIR HANDBOOK AND PAM- FTN IFTS. WHICH ARE SENT FJTWT. EVAN DAVIES, BILL-POSTER & TOWN OBIER 2, Hughenden Cottage, FORT MA DOC, BiltiS to inform the Public that he Rents all the principal Posting Statiana in Portwndcc and district. 15540p and district. 15540p <
EIN MASNACH GTDA CHAN AT)…
EIN MASNACH GTDA CHAN AT) A. Mae y dyddordeb angerddol sydd wedi ei dde- ffro yn mhob peth cysylltiedig a Chanada a'i budd- ianau masnachol yn peri fod unrhyw ystadegau perthynol i'w masnach gyda Phrydain Fawr o ddyddordeb anarferol ar hyn o bryd. Amcan- gyfrifir fod Canada yn anfon i'r wlad hon y bed- waredd ran ar ddeg o'r holl ymborth a gyrliaedd yma o wledydd tramor, a dywedir y gallai hi yn hawdd gyflenwi un ran o dair. Sylfaenir yr am- cangyfrif hwn ar y camrau breision wnaed gan .Y 11 Canada mewn meithrin ac ymeangu galluoedd amaethyddol y wlad trwy sefydlu llaethdai, magu gwartheg a gwella eu rhyw, tyfu ffrwythau, cadw dofednod, ac felly yn mlaen. Y mae nid ychydig o'r llwyddiant y mae Canada wedi ei gael mewn amaethyddiaeth yn ddyledus i'r mesurau egniol gymerwyd yn 1890, pryd y crcwyd liermydd ar- brawfiadol perthynol i'r Llywodraeth, y rhai a weithir ar egwyddorion gwyddonol: hefyd, adeil- adwyd gorsafau ffermwrol a llaethdai drwy yr holl drcfedigaeth, ac anfonir "travelling dairies' i ran- barthau pellenig o'r wlad. Y mae hyn, yn nghyda I mabwysiadu y dulliau goreu at bacio, ystorio, a chludo, yn gystal a doeth edryeh betli yw anghen- ion neillduol marchnadoedd tramor, wedi rhoddi i'r fasnach Ganadaidd north ysgogawl all ei gallu- "], .¿. ''ITt.1.I"TY'' ogi l ymgocti yn iwy o mouei smm nay, lUlUlJ n wlad arall yn ineddu cyfartal neu hyd yn nod fwy o adnoddau. Pa fodd, cyn belled a hyn, y mae ei masnach hi wedi manteisio ? Y nne gwerth all- foriad caws Canadaidd i Bn*<laiti Fawr wedi codi mown saith mlynedd o 1,750,COOp yn 1889 i 3,250,000p yn 1S96 tra, yn y.stod yi- un amser, yr oedd gwerth yr ymenyn a allforiwyd oddiyno wedi codi o 35,000p i 300,000p, ansawdd yr hwn oedd yn gwella bob blwyddyn. 0 naen y Dairy Commission yn 1890 nid oedd yn Ynys Prince Edward ei hun ddim mwy nag un Ifactri gaws, ond heddyw mae yno ddeunaw o honynt, a phob blwyddyn mae'n troi allan swm cynyddol o gaws. Mae y Dairy Commission hwn ar hyu o bryd yn gweithredol gario yn mlaen ymchwiliad yn y wlad hon parthed moddion masnachol Prydeinig a phosibileddau masnachol er helaethu y fasnach Gyda'r awyddfryd a ddengys cynrychiolwyr Can- adaidd i gymhwyso eu nwyddau at chwaeth defn- yddwyr Prydeinig, mae yn sicr y bydd i Canadai yn y dyfodol ein cyflenwi yn fwyfwy o hyd a defn- yyddiau ymborth. Prif allforiad Canada i Bryd- ain Fawr sydd gynwysedig o fwyd-nwyddau, tra mai y prif nwydd a allforir oddiyma yno ydyw nwydd Ilaw-weithfaol. Gan hyny y mae gan gyn- ydd yn ein masnach ni y fantais ddwbl o gyflenwi ymborth rhad i'r gweithiwr Prydeinig, tra yr un amser y cymer cynydd le mewn gwaith a chyflog- au yn nghanolfanau ein llaw-weithfaoedd. 0 bob- logaeth Canada y mae saith ran o ddeg yn amaeth- yddol, a byddai y budd a ddeilliai iddynt hwy oddiwrth ychwanegiad masnachol esgor ar ddwyn i mewn offerynau amaethyddol newyddion yn nghyda marchnad broffidiol i'w prif gynyrchion. Yn 1895 yr oedd cyfanswm gwerth y bwyd-ym- borth ddadforiwyd i'r Deymas Gyfunol o bob cyfeiriad yn cyrhaedd 115,539,862p, ac o'r swm hwn cyfranodd Canada werth 8,020,262p. Ond, yn gymaint a bod yr Unol Dalaethau wedi cymeryd mesurau i luddias dygiad cynyrchion Canadaidd i'w marchnadoedd hi, tra, ar y llaw arall, y mae Canada yn dyfod i bertliynas fasnaehol agosaeh fyth; a'r wlad hon trwy ganiatau "preferential tariffs" yn ein ffafr yn gystal a moddion eraill, ni a allwn edrych yn mlaen yn obeithiol at gynydd mawr yn ein masnach gyda'r drefedigaeth hono.
[No title]
— Yr wythnos hon y mae genym y gorchwyl pruddaidd o gofnodi marwolaeth un a lanwai le mawr iawn yn hanes y genedl ac a berchid gan bawb yn ddiwahaniaeth. Y mae enw y Gwir Anrhydeddus Syr George Osborno Morgan, A.S., yn adnabyddus iawn yn mhob cwr o'r Dywysog- aeth, a thrwy ei farwolaeth y mae Cymru wedi ei hamddifadu o wasanaeth un o'i meibion mwyaf ymroddedig a galluog. Cymerodd yr amgylchiad galarus le nos Fercher diweddaf yn Moreton Hall, yn dra disymwth, a derbyniwyd y newydd gyda syndod a thristwch mawr. Pan yn ddyn leuanc rhagorodd yn mhell ar y mwyafrif o'i gydysgoleig- ion ac enillodd amryw wobrau pwysig yn ystod ei yrfa vn y Brifysgol yn Rhydychain. Bu am 29 pilynedd yn aelod o Dy y Oyffredin fel cynrych- iolydd Sir Ddinbych. Ar ddyrchafiad Mr Stuart Rendel i Dy yr Arglwyddi dewiswyd y barwnig gwir anrhydeddus yn gadeirydd y Blaid Radical- aidd Cymreig yn v Senedd. Bu yn Uanw y swydd o Famwr-Ddadleuydd CVfEredinol o'r flwyddvn 1880 hyd 1885, a bu yn Is-vsgrifenydd y Trefedig- aethau yn 1896. Cymerodd ran flaenllaw mewn cario amryw fesurau trwy Dy y Cyffredm, ond daeth i sylw yn benaf fel awdwr y Mesur Claddu. Dywed Mr Marchant Williams yn ei lyfr ar aelod- au Seneddol Cymru Y mae Cymru mewndyled i Syr George. Y mae yn un o'r arweinwyr yn nglyn ag addysg uwchraddol i Gymru. Yn dilyn arweiniad y diweddar Syr Hugh Owen cynorth- wyodd i osod i lawr yn Aberystwyth sylfaencoleg gyntaf y Brifysgol yn ei wlad enedigol. Gellir edrych arno hefyd fel un o sylfaenwyr yr ail goleg yn Mangor." Yr oedd y diweddar farwnig yn un o is-Iywyddion Cyrodeithas. y Cymmrodorion, Cymdeithas yr Eisteddfod, ac o Gymdeithas Elus- enol Gymreig Llundain. Gwasanaethodd hefyd fel is-Iywydd Coleg y Brifysgol yn Mangor. Er ei fod mewn modd arbenig yn ddyn plaid, eto yr oedd ei wrthwynebwyr yn ogystal a'i gefnogwjT yn barod bob amser i dalu gwarogaeth i'w gymer- iad personol; yr oedd ei uniondeb uwrclilaw am- heuaeth, a'i ymlyniad wrth yr hyn a dybiai yn ddyledswydd yn ddiysgog. Fel cadeirydd yr ael- odau Senedciol Radicalaidd Cymreig teimlwyd ei ddylanwad, fwy nag unwaith, yn dofi brwdfrydedd yr aelodau mwyaf tanbaid o'r blaid, ac yn eu cadw o fewn terfynau. Pa ddiffygion bynag oedd ynddo, byddwn fel cenedl yn mcddu ar ddigon o deimlad caredig i'w hangofio, tra yr erys edmygedd o'i rin- weddau yn fyw ac yn gwneud ei enw yn anwyl i bob Cymro am oesoedd lawer.
[No title]
Y mao Cwm Rhondda yn dyfod i sylw yn ddi- weddar mewn modd nad yw yn adlewyrehu un clod ar y trigolion, nac yn tueddu i beri i un ardal arall yn Nghymru i genfigenu. Nid oes ond ychydig iawn o wythnosau wedi pasio oddiar y bu farw ddyn ieuanc mewn canlyniad i niweidiau a dderbyniodd mewn ymladdfa yn agos i Ferndale. Dydd Mawrth diweddaf cynyrchwyd teimlad o fraw trwy y cymydogaethau gan y newydd fod dyn ieuanc arall wedi marw mewn canlyniad i'r niweid- iau a dderbyniodd mewn ymladdfa gyhoeddus yn Nhonypandy y noson flaenorol. Cymerodd yr ymladdfa le mewn pabell ar gae yn agos i Dony- pandy rhwng dau wr o'r enwau Ivor Thomas a Samuel Mainwaring. Rhoddai perchenog y babell wobr o bum' punt i'r buddugwr; ond gwneud ar- ddangosfa er difyru y gwyddfodolion oedd un o amcanian yr ymladdfa, ac er mwyn mwynhau yr olygfa talai y bobl swllt yr un am fynediad i mewn i'r babell. Yr oedd rhai canoedd o bobl yn bre- senol, a phob un yn pleidio yr hwn dybid gauddo yr ymladdwr goreu. Yr osdd canolwr wedi ei osod, yr hwn a wnaeth ymdrech i derfynu yr ym- laddfa ar ol yr wythfed "round," gan ei fod yn gweled fod Ivor Thomas yn curo ei wrthwynebydd mewn modd mor ddidrugaredd. Ond ni wran- dawai Mainwaring na'r dyrfa ar v canolwr, mvnai 1 -Z!, y gwr ieuanc gario yr ymdrech yn mlaen, a chefn- ogwyd ef gan y bobl, y rhai oeddynt, y mae yn debyg, heb gael eu boddloni, ac er fod Mainwaring bron a methu sefyll o flaen ei wrthwynebydd, nid oedd neb yn ddigon dynol a gwrol i ymyryd er gosod terfyn ar yr arddangosfa hyd nes y methodd godi ar ol cael ergyd yn ei asenau gan Thomas. Bu farw yn ei letty am haner awr wedi chwech boreu dranoeth. Y mae Ivor Thomas a'i gefnog- wyr, yn nghyda chefnogwyr y truan fu farw, a pherchenog y babell wedi eu dedfrydu i sefyll eu prawf yn y Frawdlys nesaf ar y cyhuddiad o ddyn- laddiad. Y mae yn waradwydd arnom fel cenedl fod y fath arddangosiadau airnynol yn cael cefnog- aeth yn ein plith, ac yn ofer yr ymffrostiwn yn ein crefyddolder a'n gvvareiddiad hyd nes y bydd pethau o'r fath wedi eu symud yn hollol o'n gwlad.
[No title]
Y mae yn ymddangos fod ymweliad Cardinal Vaughan a Llandrindod, yn nghyda'i waith yn cynal gwasanaethau yno, wedi cymeryd y ffurf o sefydliad blynyddol. Eleni fel y Ilynedd y mae, wedi bod yn cynal cyfarfodydd, a gellid meddwl ei fod yn llwyddo i ddenu lluaws o'r ymwelwyr i wrando arno. Dywedir fod cynifer o Anghvd- tturtwyr yn mynychu y cyfarfodydd fel yr oedd rhai o arweinwyr yr enwadau yn dechreu ofni y canlyniadau. Barnodd y Parch T. Eynon Davies fod y mater mor bwysig fel y gwnaeth sylw ohono mown pregeth a draddododd yn Llandrindod yn ddiweddar. Rhybuddiodd y pregethwr ei wran- dawyr i fod ar eu gwyliadwriaeth ac i beidio cy- f meryd eu twyllo gan eiriau deniadol y Cardinal. Ymffrostiai Mr Davies ei fod yn Buritan ac yn fab i Buntaniaid, ac fel y cyfryw yr oedd yri gofidio am fod Anghydffurfwyr Cymreig yn myned i wrando ar y Cardinal. Fel Puritan hefyd, ni dvb- iwn, byddai yn barod i gau genau pawb na fyddai yn cyduno ag ef, gan anghofio fod yr un hawl gan Cardinal Vaughan i bregethu ac cuill disgyblion, os gall, yn Llandrindod, ag sydd ganddo ef fel gweinidog Annibynol. Fel cenedl yr ydym heb ddysgu y wers y dylem ganiatau yr un rhyddid i tioili ag yr ydym yn ei hawlio i ni ein hunain, ac y mae ein pregethwyr fel dosbarth o ddynion mor bell yn ol o'i dysgu a neb pwy bynag. Hwyrach y goddefir i ni, ""n nglyn a'r mater hwn, gyfeirio sylw at un angen mawr yn Llandrindod, hyny yw, yr angen am wasanaeth Cymreig yn yr Eglwys ar Suhau yr haf. Y mae canoedd lawer o Gymry, o bob rhan o'r Dywysogaeth, yn ymweled a Llan- drindod, ond nid oes gan yr Eglwys un ddarpar- illeth ax eu eyfer. Yn sier, nid felly y dylai fod. 0 leiaf dylid rhoddi cyfleilsdra i'r Cymry i ymuno, unwaith bob Sul, yn y gwasanaeth yn eu hiaith eu hunain.
---ANGHYDFOD CHWAREL Y PfiNRHYI.…
ANGHYDFOD CHWAREL Y PfiNRHYI. 1 — TELEHAU Y CYTUNDEB A CHYNYG BLAENOBOL Y RHEOLAETH. Y DYNION, MEWN EFFAITH, YN DERBYN YR HYN A WRTHODWYD GANDDYNT YN MAI DIWEDDAF. .y^dangosodd yr adroddiad canlynol yn y Times" am ddydd Llun — Dydd Sadwrn cynhaliwyd cyfarfod mawr o'r chwarelwyr, y rhai fuont allan ar streic er y 29ain o Fedi diweddaf, er cymeryd i ystyriaeth delerau cytundeb y cytunasid arnynt gan dri o arweinwyr J dynion, ychydig ddyddiau yn ol, mewn ymgyng- horiad preifat gyda phrif reolwr y chwarel, Mr E. A. Young. Yr oedd cynulliad mawr iawn o'r idynion, y rhai oeddynt wedi dychwelyd i'w car- trefi oherwydd pwysigrwydd y cyfarfod hwn. A ganlyn oeddynt y telerau a hysbyswyd, y rhai oeddynt ysgrifenedig, a chytunwyd yn uiifrydol a hwynt wedi treulio dwy awr i egluro eu meddwl a'u hystyr. Mr W. H. Williams, arweinydd y s I chwarelwyr, oedd y siaradydd ar ran y ddirprwy- aeth fu mewn ymervnsrhoriad a Mr Yonncr • — I.—(a) Bydd i gwynion unrhyw weithiwr, criw, I neu ddosbarth gael eu cyflwyno ganddo ef neu hwy yn gyntaf i'r goruchwyliwr lleol. Os yn an- foddlawn ar ddyfarniad y goruchwyliwr lleol yna bydd i'r cyfryw gwynion gael eu cyflwyno i'r prif oruchwyliwr un ai yn bersonol neu trwy ddir- prwyaeth wedi ei phenodi yn y fath fodd ag y bydd y gweithwyr yn ystyried 'yn briodol, ond i gynwys dim mwy na phump o weithwyr wedi eu dethol o'r un dosbarth a'r person neu bersonau a gwynant, y rhai fyddant yn gynwysedig yn y ddir- prwyaeth. (b) Cwynion yn mha rai y bydd y gweithwyr yn gyffredinol yn meddu budd, neu fyddont wei eu mabwysiadu ar ran y gweithiwr, criw, neu ddos- barth a. gvilwynasant eu cwynion o dan yr adran cl' y flaenorol, ac yn anfoddlawn ar y dyfarniad, a ellir drachefn eu gosod gerbron y prif oruchwyliwr gan ddirprwyaeth yn cynwys dim mwy na chwech o weithwyr wedi eu penodi yn y fath fodd ag y barna y gweithwyr yn briodol. (c) Mewn cyfTelyb ddull yn derfynol, yn mhob achosion pwysig gellir apelio at Arglwydd Penrhyn yn erbyn dyfarniad y prif oruchwyliwr naill ai gan berson unigol neu gan ddirprwyaeth. Yn mhob achoa rhaid cyflwyno i'w arglwyddiaeth, mewn ysgrifen, y seiliau ar ba rai y gwneir y cyf- ryw apel. II.—Rhoddir bargeinion misol i rybelwyr cym- hwys heb oediad, mor fuan ag y cenfydd yr oruch- wyliaeth hyny yn ymarferol. III.—Gosodiad contracts i'w adael yn nwylaw yr oruchwyliaeth, yr hon a gyfloga yr holl berson- au weithiant arnynt ac a edrycha fod pob gweith- iwr yn derbyn ei gyfartaledd deg o gyflog. IV.-Cyn stopio gweithio yr oedd cyfartaledd cyflog delid i chwarelwyr yn 5s 6c y dydd, a dos- barthiadau eraill weithia.nt ar gymeriad mewn cyfartaledd (h.y., i labrgreigwyr 4s 7c y dydd, labrwyr 3s 7c y dydd). Pan ail-ddechreuir gweith- io bydd i'r un safon (basis) barhau cyhyd ag y caniata masuaeh. V.—Bydd i'r oil o ddiweddar weithwyr Chwarel y Penrhyn a ewyllysiant waith gael dychwelyd yn un corph mor bell ag y bydd hyny yn ymarferol, *'r gweddill mor fuan ag y gellir trefnu gwaith iddynt. Canfateir amser rliesymol i'r rhai eill fod yn awr yn gweithio yn mhell. Cvtunwvd. Awst 18fed. 1897. E. A. YOUNG (ar ran Arglwydd Penrhyn). WM. H. WILLIAMS (ar ran y dynion er eu cadarnhad). Fe fynegwyd, mewn atebiad i lawer o gwestiyn- au, fod arweinwyr y dynion wedi cael sicrhad na fyddai y fath beth a "rhestr ddu," ac na fyddai i'r un dyn gael ei "nodi." Wedi i'r cyfarfod gadarnt hau y telerau, rhoddwyd tair banllef i Arglwydd Penrhyn, Arglwyddes Penrhyn, a Mr W. H. Wil- liams (arweinydd y dynion). Cyhoeddwyd y byddai gwaith yn debygol o gael ei ail gychwyn ar y laf o Fedi. Mae y cytundeb sydd newydd ei gwblhau mewn effaith yn dderbyniad ar ran y dynion o'r un teler- au cytundeb ag a gynygiwyd ar ran Arglwydd Penrhyn av y 27ain o Fai diweddaf, ac a wrthod- wyd gan y chwarelwyr, fel ag y canfyddir wrth gydmaru'r ddau a'u gilydd — 1. Cwynion.—(a) Gellir gosod cwynion sydd yn dal perthynas a pherson unigol, neu griw, neu ddosbarth neillduol o weithwyr, gerbron y prif oruchwyliwr mill ai yn bersonol neu gan ddir- prwyaeth wedi ei phenodi yn y fath fodd ag a ystyria. y gweithwyr yn gymhwys; ond i gynwys dim rhagor na phump o weithwyr wedi eu dewis o'r un dosbarth ar person neu y personau sydd ganddynt gwyn, y rhai raid fod yn gynwysedig yn y ddirprwyaeth. Ei fod yn ddealledig fod unrhyw gwyn honedig o eiddo person unigol neu griw i gael ei gyflwyno yn y lie cyntaf i'r goruchwyliwr adranol gan y person neu y personau sydd gan- ddynt gwyn. t (b) Gellir gosod cwynion sydd yn perthyn i'r oil or gweithwyr gerbron y prif oruchwyliwr gan ddirprwyaeth oddiwrthynt hwy, yn gynwysedig o nifer heb fod dros chwech o weithwyr wedi eu penodi yn y fath fodd ag yr ystyria y gweithwyr yn gymhwys. (e) Yn ddiweddaf, yn yr un modd, yn mhob aehosion pwysig, gellir gwneud apel at Arglwydd' 1 enrhvn, naill ai gan y person unigol neu y ddir- prwyaeth, yn erbyn dyfarniad y goruchwyliwr ond yn gyntaf bydd raid cyflwyno, yn mhob achos- ion, mewn ysgrifen i'w argiwyddiaeth, y tir ar bal un y gwneir yr apel. 2. Rybelwyr.— Rhoddir bargeinion misol i ry- belwyr cyinhwys mor gynted ag y cailf yr oruch- wyhaetn hyny yn ymarferol. 3. Contracts. Rhaid gadael maint a'r dull o. [aeth 3 g° contracts yn nwylaw yr oruchwyl- 4. Cyaogau. Yr wyf yn cael mai y cyflog a dal- y wyd ar gyfartaledd i chwarelwyr yn flaenorol £ Su f-11 7 6dd 6C d-ydd 7 dosbarth- ladau eraill yn gymesurol i hyny. Pan ail gych- wynir gwaith, parheir ar un sail cyhyd ag y caniata masnach. J "a x 5. Mynediad i'r ChwareL-Rhoddir ad-dder- byniad gydau gilydd i'r oil o'r diweddar weith- wyr a geisiant waith mor bell ag y mae hyny yns ymarferol, ac 1 r gweddill mor gynted ag y gellir- B^d i* amser &rlfes&ymoI f ffwrdd ania U r y(lyut •v71 awr J11 gweithio i Porth Penrhyn, Bangor, E. A. YOUNG. Mai 27ain, 1897. C'afodd y document uchod ei anfon i Mr W. H v\ llliams gyda r Uythyr eglurhaol a ganlyn • if, Portli Penrhyn, Bangor, „ G- Cymru, Mai 27ain, 1897. j i wyf yn amsa« i Chwi y docu- ment addawedig y Copi awdurdodedig yn Saes- neg, yn nghyda chyfieithiad o hono i'r Gymraeg. Iae y "telerau" fel y gosodir hwy allan, wrth mTSn eghirwyd or blaen, i gael eu darllen. mynegiadau wnaed yn Nghyn- adledd Mawrth 18fed, oddiwrtli y rhai y bydd i chwi weled ac egluro i'r dynion, yn mlilith pethau eraiil y gellir gosod yr oil o'r cwynion dan adran (a) eilwaith o dan adran (b) pa bryd bynag y p5S derfyna coiph cyffredinol y gweithwyr i JSiLeud ag unrhyw un or cwynion hyn ar yr egwyddor o wneud achos un yn achos yr oil."—Yr eiddoch yn ir, Mr W. H. Williams, Bethesda.' Y°UNG' Ar y llaw arall, traethodd cynrychiolwyr y dyn- ion en gofynion yn y geiriau caiilytiol, a syrthiodd y drafodaeth drwodd 1 1. Yr Hawl i Ymuno (Combination).—(a) a (b). Jlewn achosion o gwynion personol neu gyffredin- ol (collective), y rhai na uniawnwyd yn foddhaol y\y cy^taf trwy apel uniongyrcliol at y gor- uchwylm-r lleol, gan y person neu y personau ai gwynant; fod i r gweithwyr awdurdod fel corph i nurfio dirprwyteth, mewn unrhyw ffordd y tyb- iant yn ddoeth (ond nid i gynwys mwy na chwech o weithwyr), i ymweled a'r prif oruchwyliwr ar ran y person neu y personau a gwynant, y cyfryw dirprwyaethau yn mhob achos i gael eu canlyn gan un neu ddau o'r rhai a chwynion ganddynt. c. Yn dderbyniol. 2. Rybelwyr.—Byddai yr adran hon yn dder- bynio ond ychwanegu y geiriau "heb" unrhyw oediad diangenrhaid" ati. 3. Contracts.-Maint, ac arolygiad contracts i'w gadael yn nwylaw yr oruchwyliaeth ond i'r dyn- ion fo yn gweithio ar bob contract yn y chwarel s^fle o gydraddoldeb hollol o ran gwaith a chyflog, a nifer y journeymen ar y cyfryw gon- tracts i beidio bod yn fwy na chyfairtaledd y dos- barth hwnw o weithwyr a gyflogir gan fargeinwyr cyffredin. 4. Safon a Sicrwydd Cyflog.—Ystyrir yr ateb- iad ar y pen hwn yn anfoddhaol, a theimlir y dylid ystyried yn mhellach y ceisiadau gwreiddiol a roddwyd ar y pwvntiau hyn (Gorphenaf laf 1896). *■ 5. Derbyniad i'r Chwa.-el.-Fod i'r dynion gael eu derbyn yn ol yn un corph i'w hen leoedd gyda darpariaeth 0 amser digonol i'r rhai sydd yn gweithio yn bell ac ar fargeinion i ddychwelyd.
[MR A. B. PARTRIDGE A'R "DAILY…
MR A. B. PARTRIDGE A'R "DAILY NEWS." Deallwn i Mr Partridge anfon y llytliyr canlynol i olygydd y "Daily News," gyda;r canlyniad ddar- fod iddynt hwy ddodi i mewn y paragraph a roddir isod: At Olygydd y "Daily News." 'Syr,—Nid wyf vn codi dim gwrthwynebiad i'ch gwaith yn fy ngalw yn un o "ymddiheuwyx" (apologists) Arglwydd Penrhyn, os mai felly yr ydych yn ediych ar fy llj-thyr am Awst 9fed, serch mai nid mewn ystyr mor ddiangenrhaid y darfu i mi ofyn i chwi ar y pryd gyhoeddi yr oheb- iaeth, ond yn hytrach yn yr hyn a gredwn ydoedd gwir fuddianau y dyniori eu hunain. Wrth argrapim fy llythyr yn eicli rhifyn am heddyw a chadw y dyddiad allan o hono, nid wyf yn mGddwl eich bod yn estyn i mi y tegwch a'r cvfiawnder hwnw ag y mae genyf hawl i'w ddis- gwyl oddiwrth newyddiadur o'r fath safon uchel a'r "Daily News." Gan nad pa faint allech fod yn gwahaniaethu oddiwrth y golygiadau a ddatgenais i, ni ddylid arwain y cyhoedd i feddwl fy mod i wedi ysgrif- enu y llythyr wedi i'r ymrafael yn ymarferol gaej ei setlo. Cafodd fy llythyr ei bostio i chwi ar y 9fed o Awst, a bydd yn dda genyf os dodwch y llythyr hwn i mewn er liysbysrwydd i'ch darllenwyr.—• Yr eiddoch yn gywir, A. B. PARTRIDGE. Leicester, Awst 23ain, 1897. Anghydfod Chwarel y Penrliyn.—Mr A. B. Partridge, Ilythyr pa unary pwnc hwn. aymddang- yr osodd yn ein rhifyn am Awst 23ain, a ofyn i ni ddweyd i'r llythyr mewn dadl gael ei bostio ar y 9fed o Awst.
MR PICKARD, A.S., A'Ri CYTUNDEB.
MR PICKARD, A.S., A'Ri CYTUNDEB. Oddiwrth yr araeth ganlynol a draddodwvd gan Mr Pickard, A.S., fel ag y'i dyfynir yn y Liver- pool Mercury am dydd Gwcner, ymddengys fod y telerau cytundeb awgrymedig wedi eu gosod o'i fiaen ef, a'i fod yntau wedi cynghori gwneud settlement terfynol o'r busnes." Pe buasai ef yn gwybod y ffaith eu bod hwy bob amser yn fedd- ianol ar yr hawl i ymuno, ac nad oes un gwahan- iaeth mewn effaith rhwng y rheolau sydd wedi eu derbyn yn awr a'r rhai oedd mewn grym am y deuddeng mlynedd diweddaf, ac a. ail gynygiwyd gan Arglwydd Penrhyn i'w weithwyr yn 1888 neu pe buasai efe wedi ymgynghori a'r dynion flwyddyn yn ol a'u cynghori i roddi pen arni," fe alhsai feddu hawl i'r credyd ag y dywed ei fod yn ei gymeryd iddo ei hun. Er y flwydclyn 1885 mae y -rif reolwr wedi derbyn diiTjrv/yaeth ar ol dirprwyaeth yn barhaus gwnaetiipwd hyny drachefn gan Arglwydd Penrhyn mewn rhai achosion pwysig, ac erioed ni osodwyd un- rhyw gyfyngiad ar y dull yr oedd y dyn- ion i ddewis eu dirprwyaeth. Canlyniad ym- arferol y telerau neu y rheolau newyddion parthed cwynion ydyw gadael y peth yn union lie yr oedd. Mne y gweithwyr wedi bod at eu perffaith ryddid! bob amser i ddewis o'u plith eu hunain unrhyw nifer o bwyllgor ac yma eto, mae y sefyllfa yn. y dyfodol i fod yn union fel y bu yn ystod y deu- ddeng mlynedd diweddaf—ni fu i'r rheolaeth erioed dynu un gwahaniaeth gyda golwg arpa ddynion a ffurfient y dirprwyaethau, a fyddent yn aeiod&u o unrhyw bwyllgor ai peidio, neu ynte yn undebwyr ai rnad oeddvnt.-Jiddo ef nid oedd o un gwahaniaeth pwy na, pha beth oedd y dynion cyhydl I bod yn weithwyr iddo ef. Y ffaith blaen ydyw; —bu i'r dynion streicio am yr hawl o gael Pwyll- gor Sefydlog," ac y maent wedi methu. o Mr B. Pickard, A.S., yn siarad yn Barnsley ddydd Mercher, a ddywedodd ei fod yn cymeryd ychydig gredyd iddo ei hun am yr hyn wnaeth yn nglyn a chytundeb y Penrhyn. Cawsai efe, Mr el y Ashton, a Mr Edwards eu hapwyntio gan gyng- rair y Mwnwyr i wneud ymehwiliad llawn i'r mater. Gosodwyd o'i flaen ef y telerau cytundeb awgrymedig a chan fod y telerau yn rhoddi yr hawl i ymuno ac i benodi dirprwyaethau i gyfarfod rheolwyr lleol Arglwydd Penrhyn, a bod rhanau eraill yn foddhaol, darfu iddo ef eu cynghori i wneiitluir settlement terfynol o'r busnes. Fe wnaethpwyd amryw gyfnewidiadau yn y draft" gwreiddiol cyn i gytundeb gael eu wneud. Un o'r rhai rhoddodd y cynorthwy mwyaf i ddwyn cytundeb o amgylch oedd Mr Lloyd Carter, per- thynol i'r ffirm leol o gyfreithwyr Arglwydd Pen- rhyn. Bu i'r dynion ddangos eu parch i ddir- prwyaeth Cyngrair y Mwnwyr trwy anfon gwifreb ato ef (y siaradydd) yn union wedi i'r cytundeb gael ei gwblhau. Yr oedd efe wedi rhyfeddu,