Gwalia

GLOBE FURBISHING; COlPAj, I COMPLETE HOUdB FURNISHERS, Wholesale and Retail, I 12,14,16, and 18, PEMBROKE-PLACE, LIVERPOOL. FURNISH FOR CASH OR ON TRE; HIKE-PURCHASE SYSTEM AT CASH PRICES, j The GLOBE FURNISHING COMPANY, the oldest established, and by far the most extensive Furnishers on the Hire-Purchase system in the Provinces, supply every requisite for the complete Furnishing «>i. Cottage, Hotel,or Mansion, considerably c^es* i than the majority of tnose firms who sell for ca.sJi Où l) This we are able to do through having a very large capital at eginipind.an(I being the bona fide manufacturers of the principal goods we sell. NO SECURITY REQUIRED, NO EXTRA EXPENSES, ON OUR HIRE-PURCHASE SYSTEM The fair and equitable manner in which our business is carried on. and our reasonable terms and low prices are so well known throughout the North of England and W ale3 as to render further comment unnecessary. General terms, which however can altered to suit the convenience of purchasers payment W eekly, Monthly,or Quarterly. „ Amount of Purchase £ 10 Payment per Week 3s 6d £ 20 5s Od £ 50 »> 10s od £ 100 17s 5d £ 500 », 30s 0d An inspection of our stock willator.ee satisfy intending purchasers that we give better value and oner easier pay- ments than any other house furnishers on the Hire-Pur- chaae System in the Provinces. All goods are Delivered Free in our own or private vans and no expenses of any kind are incurred by customers Furniture sent to any part of England or Wales. CAUTION.—As some firms adopt various means—such as copying our prospectuses, &c., -wit,h the evident intention of inducing the public to believe they are con- ected with us, please note our address. FURNISH FOR CASH OR ON THE HIRE- PURCHASE SYSTEM. HVsw Prospectus, Lo rge, Illustrates Cata^gae, Press Opinions and Price List, sent post free on application. Please mention this paper. Business Hours,9 a.m. to 7 p.m.; Saturdays,9 a.m. to 6 p.m. GLOBE FURNISHING COMPANY, 14,16, AND 18, PEMBROKE-PLACE, LIVERPOOL. Railway Fares allowed to Country Customers. aThichardson's WONDKRFUL 1/- PARCEL OF MUSIC. 20'- WORrilSFOB 1/ CHESTR IODEL IRON piANOS, BEST VALUE FOR MONEY, 21 Guineas Casb. By Instalments, 15s 2d per Month. THE POPULAR IKON PIANOS, 14 Guineas Cash. By Instal men ts, 10s 6!1 per Month. THE POPULAR AMERICAN ORGANS, 12 Stops, 2 Knee Swells, Mirror Top, 12 Guineas Casb. By Instalments, 9s43 per Month. TUNING and REPAIRING by Best Workmen SINGLY or by YEARLY CONTRACT. THE WHOLE OF NORTH W ALES VIITED. 43, Bridge Street-row, Chester, AND Central Arcade, Wrexham. 2233r14349 WILLIAMS WOPOV LOZENGES (PONTARDAWE). AM yn agos i ddeng mlynedd ar hugain y mae y FEDDYGINT AETH werthfawr hon we .i profl yn Thryddiant perffaith. Y mae yr effaith a gaiff ar Diant eiddil a gwaaaidd (hyd yn nod pan wedi eu rhoddi i fyny ya anwelladwT megis gwyrthiol. Y mae plentyn teneu. jjwyneb gweiw a difywvd, trwy gymerya y LOZENGES, ya cael gwared o'i blaau poenydiol ac yndyfod yn gryf, iacfc, a bywiog, nes y maa yn ymffrost yn lie pryder ei -warcheidw-yr. STT.—Yr wyf am beth amser wedi defnyddio eich ANTHILMINTIC neu WORM LOZENGES yn fy nheuln, ac yn eu cael yn Feddyginiaeth gyflym ac effeithiol at ASCARIDES neu THREAD WOKMS, ao y mae eu ffurf gyfieus a dymunol yn eu cymeradwyo i blant.W. RICH- ABDSON, Ficar Fowden. Ar werth mewn blychau am 9!c. Is lie. a 2s go, gan Fferyllwvr a Gwerthwyr Cyfferiau Breintebol, neu am 25 a 24 stamps oddiwrth J. DAVIE^, Fferyllydd, 34, High-street, Swansea. Danfonir rhestr o Dysciolaethau ar dderbyniad cais am danynt. 2243p PURE CRYSTAL' ICE. OF UNSURPASSABLE PURITY, TRANS- PARENCY, AND HARDNESS. HOTEL-KEEPERS, Butchers, Fishmongers, Con n. fectioners, and other Consumers of Ice will find it to their advanta e to make CONTRACTS at osoe for the coming season. Prompt and Regular Deliveries. Apply: CHESTER & NORTH WALES ICE & COLD STORAGE CO., LD., CHESTER. Telegrams: "Zkbo, Chester." T m—ht TSBMS TO PtTBCHASING AGENTS IN THIS DISTRICT. 2344wthl4910 ARE YOU BOXING- CYCLES ? IF so, GET PARTICULARS OF THE MON." CYCLES, MANUFACTURED 2Y rr HF WELSH Manuiaeturing Co. CARNARVON THEY ARE THE BEST & CHEAPEST and have taken the HIGHEST HONOURS at the Shows vide the Cycling Papers. Ladies' Machines A SPECIALITY. PLATING, ENAMKLLlffG, & REPAIRS BY THE BEST WORKMEN. 7124GO DAU-AR-BYMTHEG-AR-UGAIN 0 DDOS- BARTRIADAU. X300 MEWN GWOBRAU AGOBED I SIROEDD GOGLEDD CYMRU. Cynbelir yr Arddangosfa Geffylau Flynyddol DYDD Ll UN SULGWYN, MEHEFIN 7fed, 1897, yn y PAVILION, CAERNAEFON. YMRYSONFA CEFFYLAU NEIDIO AGORED I'R BYD. NIFER MAWR 0 DDOSBARTHIADAU CYFYNGEDIG i DENANTIAIDAMAETHYDDOL EW NI DDERBYNIR ENTHIES AR OL DYDD LLUN, MAT 24AIN. DANFONIR Rhestr y Dosbarthiadau a'r Gwcbr- an yn rhad drwy y pest ond ymofyc a'r Ystfrifenydd, MR D. RHYS. Bodgwynecld, CaerniLifov. 2075c IACHAU I) T) A N () I) D YN DDISYITWTH GAN "DTTATTU'D'Q Alalia Bydred.1. Rhwystrau eu f) Ij l\ lnlt O tynii. Gwareda rhag Anhunedd, 3/marljr Neunlgic ReaiJache3 a'r "IWT Jj5 OTT j \T L" holl boenau eicnol praill can Bun- JLl V 11'Jl.- er's Nervine. Yr boll ffery 11 >vyr. Is l £ c. Oherwydd pjdredd e.ma mewn dan gudaant;, dioddrfais boenau dirnynol am dclau ddiwrnod. Cymhellwyd fi i roddi treial ar Banter's Nervine. er's Nervine. Yr boll ffery 11 >vyr. Is l £ c. Oherwydd pjdredd e.ma mewn dan gudaant;, dioddrfais boenau dirnynol am ddau ddiwrnod. CymhollwyO, i fi roddi treial ar Banter's Nervine. Gwnaefcham hyny. I fy mawr byfrydwb, ciliodd y boen vn gyflym a llwyi". Byth er byny yr wyf Irachefn a thrachafn wedi dfrbyn yr eamwythad mwyaf oedd .yn bosibl oddiwrth boen tost yn 6yrn y pen drwy gymeryd psdwar nen bum' dyferyn (ar lwrnn o siwvr gwyn) o Banter's Nervine.Parch AUBREY C. PBICK, B.A. (diweddar Gvmrawd o'rColsg Newyd^,Rhvdyohain). 1269tT _———————————————- l CAE EITHIN, LL\NFAGDALEN, GER I CAERNARFON. W. WERTHU yn BREIFAT,y FFERM RYDD- JL DDALIADOL uchod, yn cynwys trwy ad-J fesoria,d 13a 3r 250, nen oddenta byny. Mae ffyrdd da yn arwain at yr Eiddo, yu txzza i Voryd B&y, ac y mae eddentu dvv fiiloir o Gaernarfon, mewn He dymunol. Ma9 y ty yn cdiweddar wedi oi drin, ao y mae adeiladan allan newyddion wedi en codi yn ddiwe Idar ac yehwacecn atynt. Mae y fferm mewn trefn dda. a gellir cymeryd y C:-lti, y Cropiau y'n fyfn a Dodrefn y Ty ar brisiad jryda meddiant nniongyrchcl. Gellir cael maoylion ychwanegcl oddiwrth Mr CHAS. H- BEES, -ry,roitb;r. Caeruarfo". 2358tw RHYL. IMPORTANT TO MILK DEALERS AND THOSE DESIRING A PROFITABLE BUSINESS. MR T. C. AMOS hss been instructed to SELL BY AUCTION at iha ALH-SA'JDRA HOTKL, RHYL, on FRIDAY, APRIL 30th, at THREE p.m., all that OLD ESTABLISHED DAIRY, DWEL- LING HOUSE and PREMISES,situate and being No. 26, BEBFORD-?TRKF.T, REYL, now in the occnpa- tion of Mr J. EVANS, MJlk Dealer. For further Particulars apoiy to CHAELKS A. Jr.NKe.EsQ Solicitor. High-street, Carnarvon or to the ATJCTIONEEB, Brdfor-street, Rbyl. 15026—2'557 r> YVSUNA AWDURDODAUY METROPOLITAN j BANK(Lloe»r a Chymru) wneudyn bysbys eu bod wedi derbyu ymddiswyddiad Mr John Jones o or-.icY,wyli,teth en callhan yn Betheada, ac y bydd i fusnes y swyddfa ar ac wedi Mai laf gael ei gario yn m'aen dan arolygiseth Mr William Thomas, gornohwy!iwr en cantihen yn Bangor. Drwy orchymyu yr Yoaddiriadolwyr, FP.ED. W. NASH, 2360tw Gornchwyliwr Cvffredinol. AM BOB MATH 0 ARGRAPHW AI1 H A; Tj A T-) LL Y FR R W YMIAD. EWCH AT Nixon a Jarvis GYFERBYN A'R CLOC- BAN GO R AMERICAN LINE SOUTHAMPTON — NEW YORK SERVICE, UNITED STATES MAIL STEAMERS SOUTHAMPTON TO NEW YORK DIRECT, Every SATURDAY. Highest Class of accommodation for Saloon, Second Cabin Steerage Passengers. Steerage Outfit Free. LIVERPOOL—PHILADELPHIA SERVICE. Every WEDNESDAY LIVERPOOL TO PBILDELPHIAI Galling at Qaeenstown every Thursday. STEERAGE OUTFIT FREE. Passengers anf J kj Goods are landed at Philadelphia on the Wha. of the Pennsylvania Railroad, which has the Shortest and moat Direct Route to all places in the Western tatea. Apply to RICHARDSON, SPENCX & W, South- ampton or Liverpool; or to Local Agents:—Edward Jones, 173, High-street Bangor; Hugh Hngbes, 8, \farke*i-row, hmlweh; H. J. Williams, 50, High- at, Bethesda;T.J.William8,Meirion-terrace,B]aenau j Festiniog; J. R. Statin, Station-road, Colwyn Bay; W. Jones, Rose Hill-street. Conway O. Jones, ( Old Post-office, Penygroea T. Evans an4 Co.. Station Chambers, Rhyl. 8136RJ EMIGRATION. All who desire information about THE AGRICULTURA RESOURCES OF CANADA, the NORTH-WEST TERRITORIES, AND BRITISH I COLUMBIA, and of the GOLD FIELDS IN ONTARIO AND BRITISH COLUMBIA, should write to ALLAN BROTHERS, 19, James STREET, LIVERPOOL, for their Handbook and Pamphlets, which are sent Free. ^CYCLES! U I U D Jli i ,_)\ ç=-< r! n T T? Q* H otoleW#^ IMPORTANT NOTICE. IF you require a Higb-olaes Machine at a Low Price you cannot do better than have a WARRILOW" as your mount for Season 1897. All Machines are thoroughly up-to-date and Guaranteed. We dafy Competition. RIDE A WARRILOW. THE BEST AND CHEAPEST MACHINE IN THE MARKET. LARGE DISCOUNTS FOR CASH. ILLUSTRATED CATALOGUES 8RNT POST FREE TO ANY ADDBKSS THBOC0HOLT THE WORLD. SPECIALITIES IN LADIES' SAFETIES. Accessories of all kinds at Lowest Prices. Any Machine taken in part Exchange. D6!1't delay but send at once for Catalogue, Free by Post,from W. B. WARRILOW, I CYCLE MANUFACTURER, WESTON -SUPER MARE, ENGLAND. 2323 NI OFYbIR TALIADAU YN MLAENLLAW. BENTHYCA ARIAN YN GYFRINACHOL i Amaethwyr, Ma?nacbwyr, Lletty-gadwyr, ao I eraill mewn symmu o lOp i fyny i 5COp ar aadaweb y Bentbyciwr ei hun beb feichiafon, ar delerau rhesymol. Trefnir yr ad-daliadau i gyfarfod gofyn- ion y benthvcwvr. NI CHYMERIR DIM BILLS OF SALE. Mae busnes gwirioneddol a helaeth wjdi ei wneud am y 25 mlynedd diweddaf. Mae canoedd o feBthvewyr wedi rheddi tysfiolat th wirfcddol i'r modd teg a rheaymol yr ymwnsir a hwy. Ceir naanylion Hawn wrth ymofyn, trwy lytbyr neu yn b&rtonol, a GEORGH, PAYNE, Accountant, 2360c 3, Crescent-road, Rhyl. J. R. MORRIS, Billposter, COLWYN BAY. Under the Local Board), and appointed by the Denbighshire County Coanoil. OA priva-TE STATIONS in Colwyn Bey, vU Colwyn, Rhos, MocV.dr«, Li9.D8li»n, Liys- faen an Lliinddnlaa amconting to 4G00 fun. All work lone on sy of receipt tt 5C E ctnt and&r, old ch arge*,

Y Llongan Tyrcaidd yn Anghymwys i Ymladd. Y LLYNGE3YDD A'R DYNION Y GWRTHDYSTIO. Y mae gohebydd y Times o Athen wdi ei bysbysti ar awiurdod dda, meddai ef, fod y L^yngesydd Voo Hefo Ptshl) wedi datsan ei fwriad i ymddiswyddo o ly wyddiseth y Uynges Dyrcaidd 08 gorehymynir iddi adael y Dar- danelles. Mae y lloagau, yn ei farn ef, yn hollol anghymwys j fyoed i ryfel. Dywedir i'r dynion hefyd waeud y sylw eu "bod yn barod i wynebu angeu mewn brwydr deg, ODd nad ydynt foddlon i fyned i waelod y mor fel llygod ffreinig."

Gorchfygiad Difrifol i'r Fyddin Roegaidd. CHWE' AWR 0 YMLADD DEWR. LARISSA A TYRNAYO WEDI Eu GADAEL. Y GROEGIAID YN TANBELENU O'R MOR, AC YN ENILL PENTREFI. Dydd Sadwrn. Athen, canol dydd.—Am un o'r gloch pryd- nawn ddoe gwnaeth y Tyrciaid ymosodiad nerthol ar Mati. yr boa a amllditfyuid gan y Milwrad Mast a pas a'i filwyr. Ar ol brwydr a barfiaodd am ciwe' awr, fe benderfynwyd mewn cynghor rhyfel a ly wyddid gao Dywysog I y Goron, yr hwn oedd. breeeuol yn y frwydr, I syrthi»'n ol ar Tyroavo. Gweithredwyd yn ol bYDY, ac yr oedd yr enciliad yn hollol drefnus. Haner awr wedi ehwc-ch yr bwyr.-Y mae Larissa vredi ei Ilwyr wagbau gan y Groegiaid, y rhai cyn ymadael o'darf i speicio gynau y gaerfn. Adroddir i fydd n Groeg 1/cyddoi gymeryd eu magnelau a'u cad-ddarpariaethau i'w canlyn. Dd e darfu i lynges ddwyreiniol Grear,, dan- belenu Left'skarya, tra y bu i'r llynges orllewinol loseii Muurto. Heddyw hi a ddis- trywiodd y Santa Quaranta, lie yr oedd cad- ddarparisethau Tyrcaidd wedi eu hystorio, yn gystal a swm e/ifawr o yitiborth. j ParIs, nos Sadwrn.-Y mae newyddion a dderbyuiwyd yma o Athen i'r perwyl fod byddin Grceg wedi ei gorfodi i enciliu o Tyr- uavo a Lir.fcsa, a'u bod wedi yuigasglu er ymgadarnhau yn Poarsaia. Acbo^a y cewydd gyffro mawr mewn cylchoedd diplomataidd, flC mae y cwestiwn yn cael ei rydd-drafod yn awr pi un ai nid yw yr amser wedi dyfod i'r Galluoedd gymeryd camrau uniongyrchol i atal ymdaith pe'lach y Tyrciaid ya nhir Gtoee. Atben, saith o'r gloch foreu Snl.-Adroddir i fyddin Groeg. fedrn cario eu holl ynau i'w canlyn yn eu hencilia i o Tyrnavo a Larissa. Darfu iddynt oyn gadael y dref wneud yn ddiwertb bob peth naa ^alleot eu symad. Athen, dydd Sul.—Talegraoa o Arta, a dderbyuiwyd yma haner nos, a ddywed fod Caerfa Peatipigadia, oddeutu hauer ffordd rhwng Art:, a Janina, wedi ei chipio gan y Groegiaid ddoe, ac fod PLika, ger Pentipi- gadia, hefyd wedi ei henill.

At ein Gohebwyr. j LLANAELHAIARN (Aelhaiarn").—Nis gallwn gy- hoeddi gchebiaethau dielW. Rhaid i ni o angenrhedrwydd gael enw a chyfeiriad priodol yr ysgrifenyod. Cyrhaeddodd goheb- iaeth o Corr is hefvd heb enw o lath yn y byd ar ei chyful. Oil i'r fasged yn baichus. DALIER SYLw.-Gorfodwv d ni ar y funud oJaf i adael allan rhai gohebiaetbau o ddiffyg lie.

S WYDDFEYDD Y BRIFYSGOL A'R BRIFDDINAS. Er i Lys y Brifvsgol gyfarfod yn yr Amwytfaig i'r dybsn. yn mhlith pethau eraill, o benderfynu y ewestiwo o leoliad y swydd- feydd, ni ddaethpwyd, wedt'r cyfao, i narhyw benderfynicd terfynol. Nid ydym yn gwybod sut y teimla y trefydd oeddynt yn ymgeisio jam yr anrhydedi o wario miloedd o bunoedd ar y gwaith o osod i fyny swyddfa dellwng o y arddas Prifathrofa Cyiaru, ond os vdynt yn tsimlo braidd yn ddigl! ,wn, heb son am fod yn elomed'g, nis gall neb Bynu at hyny. Wrth edrych dros yr adroddiad fe welir fod nifer fawr o ddirprwywyr wedi myned i'r Amwythig yn on swydd er cynrychioli &chos y gwa- barol drefydd o flaen y Llys. Y mae yn sier fod treuliau y dirprwywyr hyn yn cyrhaedd swm taawr o avian, ac eto nid ydyw hyn ond cyLan fechan iawa o'r cost;in sydd wedi ea taflu ar y trefydd mcwn cysylltiad a'r gystadl- euaeth hon. Y mae rhai o'r trefydd hyn wedi bod yn llafuriG yn galed am fisoedd i ddwyn et: hawliau mor gryno ac mor nerthol ag oedd bosibl gerbron y Llys, ac y mae Caerdydd. Caernarfon, ac Abertawe, yn enwedig wedi gwario symiaa mawrion i'r perwyl hyn. Ni synem glywed fod costaa Caerdydd yn onig yn. cyrhaedd, dywtder, o leiaf dri chant o I bunoedd. Ac er yr holl drafferth ac er yr holl waiio Did oedd gan Lys y iirifysgol reitiach gwaith na gohirio y mater am bum' mlynedd Nid ydym yn awheu doethinpb y penderfyniad ond os doeth gohirio y cwestiwn, pahatn y gadawyd i'r wlad fyned i'r fath draul ar hyn ø bryd? Onid ch'areu plant ydyw codi cystadleuaeth gostus ac yn y diwedd ctiwerthio am benau y cystadleuwyr ? Nid ydym yn gwybcd pi rinwedd all fod yn y rhifaod pump ga.n fod y Llys yn gohirio ymgymeryd a dyledswydd anhawdd am bum' mlynedd. Efallai, bid siwr, y bydd cynrych- iolaeth y wlad yn gryfach ac yn ddoethach mewn pum' mlynedd. Gobeithiwn, er pob path, nad yw bosibi i gynrychiolaeth y Dywysogaetb syrtbio lawer yn is nag y gwel wyd hi ddydd Sadwrn diweddaf pan y cyffiss- wyd gan fwyafrif y Llys eu bod naill ai yo rhy lwfr i wynebn eu dyledswydd ynte eu bod yn rhy faddal i ffurfio barn. Nid oedd gsin y Llys ond y gvraith o ddewis y lie goreo i fod yn gartrefle swyddfeydd y Brifysgol. Yr eedd rhai pob! am ddweyd y byddai dewis- iad y Llys yn penderfynn y cwestiwn helaeth- ach, sef y cwestiwn o pa le a gaffai ei ystyried fel prif-ddinas y Dywyaogaeth. Y mae y ffaith fod y Llys yn methu, neu yn ofoi, cyf- lawni dyledswydd fecban perthyaol i'w fusaes ei hnn yn rheswm digonol, ni a debygwa, paham y dylid cymeryd mesurau eraill i benderfynu pwnc y brif-ddinas. Dylid setlo y cwestiwn diweddaf yn gyntaf. Pi,ham Has gellir ei setlo gan yr aellodau Senerid I Cym reig neu rhyw gorph cynrychioliadol arall ? Pe gwsaed hyn efallai y cynorthwyid Liya y Brifysgol i wneud ei waith ,ei bun. Wrth gwrs, nid A swyddfeydd y Brifysgol i'r brif- ddinas o angenrheidrwydd, eithr fe fydd gan y Llvs y gwaith o benderfynu lleoliad y iswyddfeydd fel cwestiwn ar ei ben ei hun. Fe ddylid er pob dim satlo cwestiwn y brif- ddinas ar waban i Lys y Brifysgol.

« Etholiad Esgob Ty naewi. Cymerodd etholiad Carron Owen fel Essob Ty Ddewi yn He y diweddar Esgob Basil Jones le foreu Mtwrth yn Ystafell y Siapter, Prif- eclwys Ty Ddewi. Yr oedi yn brasenol y Ddcn (y Tra Pharchedig D. Howell), y Canghellydd Davey, y Pat ch D. Lewis, v trysor- ydd, ac eriiil o »eiod: u y Siaptpr. Ysgrifen- ydd y Siapter a ddarilenood y conge d'elire yn nghyda llythyr y lrenhines yn argymhell Canon Owen, Prifathraw Coleg Dewi Sint, Llanbedr, a dswiswydef gydachymerrtdwyaeth. Are! byny y Deon a hysbysodd i'r gynulleidfa yn y Brife^lwys ganlytiad yr etholiad. Deallwn fod yr E:-gob nbwydd yn bwriadu gwneud y p -nodiadau canlynoi:— CapliO.Diaid: Yr Hybarch Archddiacon Bevao, M.A.; y Parcb Canon Jatnes Alias Smith, M.A. Cap'aniaid Arboliadol Yr Hybarch Arehddiacon Pryce, M.A.; y Pare') i Owen Eracs, M.A., Warden Coleg Llamym- ddyfri; y Parcb Robert Camher WiiliamP, B. A., D rlitbydd yn Ngholeg Dewi Sant, Llan. bedr; y Parco Williim D.,vies, M.A., ficer Llanllawddog (Cymr-ieg). Ysgrifenydd yr Esob: Mr Thomas Willhm taker, 2, Nott's Square, Cae?fyr< d;n. Capiat; Teulaaind ac Y8;rifenydd Cvfrirachol: Y Parch Edward Lincoln Lewis, B.A., curad Llandingat.

TWRCI WEDI CYHOEDDI RHYFEL. Groeg yn Derbyn yr Her. YMLADDFEYDD CELYD. DEWRDEK ANGHYFFREDIN Y GfiOEGlAID. Buddugoliaethau Tyrcaidd. Y mae Twrcl o'r diwedd, ar ol hir eddef, wedi cyhoed li rhyf 1 yn 81 byn Oroeg. fiefyd, I y mse wedi galw ei Llysgenhadwr o Athen, ac wedi gorchymyn i Weinidog Groeg ymadael o Gaercystenyn. Nos Sabboth (cyn y diwadd af) cynhaliwyd eisteddi id tirb;inig gan Senedd Groeg i ystyried y sefyllfa. Hyf ysodd y Prif W e,.nideg,SM. Del) aniiif, f< d Twrci y ciiw; nod hwnw wedi byabj su fed pob traf daeth lysaen- hadolarbenrhwngTwrcia Groeg. Eujheegus- awd dros byny oedd igwedd fvgythiol Groeg. ¡ Yna aethdroshanesy digwyddiadaudiweddar er csisio profi mai Twrci a ddechreuodd yr ymrafael fod ei mil wyr hi wedi ymos 'd ar rai Groeg ea bi)d wedi opinio tnadd aau safle- oedd nitd ceid ganddynt Vawl iddynt ac yr oeddynt wedi suddo ag*rlo<g Koegaidd yn Nghulfor Arta. Y mae Twrci, eb&rr Prif Weinidog, wedi cyhoeddi rhyfal yn ein hertiyn. Yr ydym yn derbyn yr her."

Sefyllfa'r Wlad a'r Pleidiau Cyn rhoddi manylion y brwydrau, Bid an-! nyddorol hwyr^ch fyddai rho; di gair aen ddau am wiad Groeg. Teyrnas ydyw o dan lyw- odraeth George y Cyntsf, yr hwn sydd fab i Frenia Denmarc, etc yn frtiwd i Dywysoges Cvmru. Mae arwyneb y wlad yn 25,014 o filldiroedd ysjvtar, a'r boblocraeth oddeutu 2,200,000, llai o'r baner na phoblogaeth Llun- dain., Gwelir felly mai gwladgpdm'irol fechan ydyw, ond mae iddi la digyffeJyb yn hanes gwareiddiad a dadtlygiad meddwl y byd. Cotphorir galluoedd llywodraethol y wlad yn y Brenin a nifcr o Weinidogion cyfrifol. Crefydd Eglwys Groeg yw crefydd y wiadwr- iaeth, ond y mie perffaith ryddid i grefyddaa eraill ffynu yno. Yn Senedd y wlad, yr hon a elwir Bonis, ceir 150 o ae'odau, ac ar lawer cyfrif ymdebyga cytuadrefa wladwriaethol Groeg i eiddo wlad hon.

Y Brwydro. Gydi bod rhyfel weii ei chyhoeddi yrnosod- odd y Tyrciaid yn ildiarbed ar y sefyllfaoedd Groegaidd, a chyrnerodd amryw trwydraa ce!yd le ond yn Mwlch Milouna y bu'r ym- laddfa fwyaf. Parbaodd y frwydr am 24 o oriau yn ddiball. Dywed yr hanes i fit o Roegiaid gael eu lladd, yn nghyda 200 o Dyrciaid. Eniilodd y Tyrciaid y Bwlcb a blaea y b'd->g, ac y teas ya enill pwvsig iddynt, gan ei fod vn agcr y ff.rdd am Larissa, pencad js y Grof gia d. Brwysr ofuadwy ydoedd un Bwlch Milouaa, a dywed naanylion diweddarach fod y Tyrc- iaid wedi cael gornchafiaeth lwyr ar y Groeg- ia d yno. Parhaodd y frwydr am 36 o oriau. N id oedd modd i'r Gro^giaid wrtbseiyll cyflegr- au'r gelyn, ac er iddynt ddangos gwrhydri neillduol cilio fu raid iddynt.

Ymladd Ffyrnig. .f GYRU Y TYRCIAID YN EU HOLAU: LLADDFA FAWR. LLWYDDIANT Y GROEGIAID. Dydd Gwener. Dywedai telegramati dydd Gwener fod y brif ymdrechfa ar eafle Mati, yo nghanol y liin-11 Roe-aidd, yr hon raid i'r Tyrciaid ei cbario cyn gallu gwneud eu ffordd yn glir am Larissa. Ddil y GNegiaid yr amddiffynfa hon gyda'r pendexfynolrwvdd mwyaf, ac y maeut wedi adgymeryd Kurtsiovaii, lie yn mhlith y bryniau oddeatu haner y ffordd rhwng Skump. a Miltiuoa, o ba un y gyrwyd hwynt gan y Tyrciaid. Adrodnir i ruthr y meirchfilwyr Tyrcaidd 0 flien Mati gael ei yra yn ol gyda Iladdfa fawr. Dywedir fod yr ymgyrch yn Epi-us ya parhan yn ffafr y Groeguid, a bod y Tyrchid wedi myned yn 010'0 llinell ya Fillipiaia yn cael eu hymlid ya gljs gan y Milwriad Manos. TelegraTau o Athen a ddesgrifiant weith. rediadau ysplenydd y llyoges Koegaidd yn Katerina, yn nghulfor S=»ionica, lie bu i'r OQOT- filwyr Groasra,cli, ar ol tAn, belenu y gaerfa Dyrcaidd, lanio yn y dref a dinystrio sw D an- ferth o ymborth a ehad-rldarpuriaethau ag yr uedd Edhem Pasha wedi ei Kadw ar gyfer ei fil yr yu Elassona, y pencadiys Tyrcaidd. (

Ymosodiad y Groegiaid ar, Yigla. l Gohabydd y Daily Telegraph o Athen a belle-bra Mae y newyddion yn dda ac yn ddrwg, ond y drwg yn gorhwyso. Ar un llaw bu i filwyr Groeg en.11 Salaura a Philippiada (yu Epi us), gan gymeryd tri o fagnelau, gynau, pylor, &c. ar y Haw arail, caweant eu gyru allau o Ligaria, ac maent yn awr yn gwneud gwrthsaGad dewrwych yn Mati. Go:fo iwyd hwy hefyd i adael Nezeros am Dereli, pellder o bymthen^ milidir. Y perygl m»wr prcsenol yw y posibilrwydd i'r Tyroiaid yru'r Groegiaid o Mati, ar ol yr hyn y byddai iddynt yn fuan eaill Tyrnavos, a byddai ym- daith y goresgynwyr am Larissa ya sicr.

Ymladdfa Ddychrynllyd yn Akolon. Pellebyr i'r Daily Mail o Milouna a ddywed i ymldfifa of'nadwy gymeryd lIe yn Akolon, ar y hryniau ger Tyrnavos, a bod lladdfa ar. swydus o bob ochr. Gohebydd y Times yn Athen, yn pellebru ddyd Gwener, a ddywedai fod newyddion o b ^ysi^rwydd m iwr yn cael eu disgwyl. Canolfan y dyddordeb ydoedd Mati. Yr oedd y Oro-giaid, ar ol eu gortbrachia-I yn Gritz;). vali, dan y Milwriad Mastrapas, wedi ynadyru i'r He hwn, yr hwn le sydd yn hawlio y tfordd i Larissa. Mae y Tyrciaid hefyd wedi casglu byddin o ddeug mil i'r lie, tra mae y Groegiaid hefyd wedi derbyn adgyfnerthion. Telegram o Larissa, am bump y prydnawn, Fi.cdrydd fod ymdrechfa yn myned yn mlaen. Dywedir fod y G oegiaid ya dal eu tir, ac fod Tywysog y Goron wedi cyrhaedd yno.

Yr Ymladd o Amgylch Reveni. Y GROEGIAID YN HAWMO'R FUDDUGOLIAETH. Larissa, naw o'r gloch nos Iau.—Bu i'r brwydro yn Mati heddyw, yu mha un yr Ya!-} laddai Tywysog y Goron, derfynu gyda champwaitit milwrol disglaer, yr bwn a ben- derfynodd yr ymrafael. Bu i ruthr mintai o feirch-fil wyr Tyrcaidd gael ei wrthsefyll yu llwyddianua gan y magnelau Groegaidd. Gwnaeth y tAll ddifrod anaele yn ihengau y Tyrciaid, ao yna terfynodd yr ymladd yn sydyn. Wei byny ddbyniodj y Groegiaid .7 adgyfnerthioa heiaeth. Y mae Signor Ricci ttl Garibaldi wedi cyr- haedd Corfu gyda nifer dda o wirfoddolwyr Italaidd, a chyfarfyddodd a derbfniad brwd- frydig,

Llwyddiant Parhaus y Groegiaid yn Epirus. Gobeloydd y Times yci Athen a bellebra Å Jreddir f d > Gr egiaid yn dal i eeill tir yn jEpiins. Y prif ddig'.«y ,diad yw enilliad tref o'r enw Salagora M« y Groe-iaid yn awr yn myned jha^ddyut taa Peatepigadia, safle gref Mae y Tyrciaid wedi ei harfogi. 1-

Chwythu Tynel i Fyny. Athen, forau Gwentr Y mJJeûgys fod yr adroddiad i diau dYdfdl ar reilfforld Salonica gael eu chw»thu i fyny ya ddiamhQuol gywir, yn n-,byda phoat a g;oei-:at y rheilffordd.

Y Clwyfedigion Groegaidd. Yn ol yr amc;n gyfrifoa mwyaf dibynol, boll nifer y clwyfed!(jon Groegaidd er dechreu y rhyfel hyd dd drf Gw ner diweddaf ydoedd ihwig chwacb a saith z,nt. Nsd yw nifer y llsddedigion yn wyl-yddtis.

Tanbelenu o'r Mor. Athen, dydd Gwener. Y mae Hynges haiarnwisg y Groedaid weii tacbeleuu Kate- rina, yo N ghalfor Sa'ouico, &c wedi dmystrio yr aeSeilasau tyhottdcius a'r teildy. Y mae llyiftges arull iddynt wedi tlnbelaiau Murto (neu Yolia), yterhl. n a phen deheuol Corfu. Y roae hefyd wedi dal ysgweer ac agerlong Dyrcaidd, y rha! a gymerwy 1 i Corfu.

Dim Ond Plentyn Rycban wedi ei Adael. Ar ol eaill amddiffynfa Katerina asth y Groegiaid budiug jiidethus mewn i'r dref, ac yno cawsast f d yr holl drigolion wedi dianc, eithr yr oedd un p e-ityn bach wedi ei adael yn ei gryd. Mabwysiadwyd y plentyn, a tlulwyd prb sylw idldo. Yn ychwanegoi at ddinystrio Bymiau m»:wrion o ystorfeydd ao ymborth yn Platanaoua a Kater na, ba i'r llynge8 ddala tair o longau hwylio Tyrcaidd yn llwythog o wenitb.

Newid y Maeslywydd j Tyrcaidd. Gohebydd y Times o Gaarcystenyn a ddywed Y mae Osmau Pasha, arwr eawog PlevDa, wedi ei benodi i gymeryd He Edhem Pasha frl Maeslywydd y Fyddin Dyrcaidd yn y rhyfel breseno1. Mae y Llywodraeth hefyd wedi galw allan 92 o gattrodal1 6'r fydd;n wrth gefn. Sibrrdir i'r eyfa-,midlkcl hwn gymeryd lie oherwydd gorawydd y Sult in a'i gynghorwyr i orchfygu'r Groegiaid yn gyct, a'an y credir mai i hyny y daw pethau, ya nghynt hwyrach nag mae llawer ya msddwl.

Dim Amheuaeth am Gan- lyniad y Rhyfel. Y TYRCIAID YN ENILL TYRNAYOS. Darfu i ohebydd arbpnio., y Times anfon y telegram canlvnol o Milouna fovea Gwener Parhaodd y Tyrciaid eu hysndaith drwy was- tadedd Larissa ddoe a heddyw, ond deil y Groesiaid i osgoi brwydr gvffredinol, ac maeBt yn graddel ymneillduo. Nid yw'r Tyrciaid yn gwnead un brys. Mae Edhem-, Pasha yo dilyn polisi ochelear, ac yn enill y naill ar ol y llall o fan safleoedd y gelyn. Y roae disybl. I aeth y fyddin yn rha^orol mewB gwitionead* Nid oes cytnaist sg un outrage wedi ei gyf- lawni ya y pentrefydd a cnillwyd. Mae ) Edhem Pasha yn gare^ig wedi gorchynayn pabell at wasanaeth y gohebyddioa rhyfel; ac fel yr eisteddwn ar y giaewellt gyda swyddog- ion Edhem strfryniau Miiotina, yr ydym yn gwylio y frwydr yn myned yo mlaen ar y gwastadedd yn y pellder islaw. Y mae awn y onagnela* yn ymddyrckafu, ond y mae pethau yn dawel yn nghyfeiriad Tyraavos, gan fod y Tyrciaid wedi ei meddiann. Y mae adgyf nerthioa cryfion yn parbau i gyrhaedd, ac mwvach nid oes aaaheuaetn am ganlyniad y rhyfel. Yr wyf weii'm taro yo fawr gun y tynerweh mae'r Tyrciaid yn ei ddangos taag at eu carctnrorion, y rhai a drioir gyda charedigrwydd nid bychan.

Gwrthryfel Honedig yn Albania. Rhufain, boreu Sadvvrn.NLIae y Mes..q:gero boreu heddyw yn htS ysu gwrthryfel. Fe gofir i'r r attrodau Albanaiddhrofiyn ffyofaonell o flinder o'r blaen i'r c&dweinyddioa Tyrc- aidd. j

Materion yn Creta: Po hI yn Marw o Newyn. Gohebydd y Daily Telegraph o Athen a ddy. wed :-Newyddion dilys o Cieta a fynagant fod cyflwr pobl mewndir Creta, niferi mawr o honynt, yn ddsfrifol i'r eithaf-úu bod yn llythyrenol farw o eisieu bwyd. Mae y gwarcbae yn gaethach nag erioed.

Y Galluoedd Ddim am Gyfryngu. Gohabydd L'undeinii; y Western Mail a ddy we i :—D al ir mewn cychoedd diplomat- aidd na fydd i'r Galluoedd ymyryd a Groeg na Thwr-i. Gwnaethant eu goreu yn y gorphenol i rwystro i ryfel dori allan end yn awr, gan fod rhyfei wedi ei chyhoeddi, yr agweaa mwyat oyson ft.! arteriad cvdgene'il- aetio1 ydyw idlivilt k;, fyll o'r neilldu a chadwln anmnleidiol 1- w) eir cfisiaciau i gyfryDgu rhwng y gornfstwyr, ond ni fydd i ddylanwad allaaol weithredu rnewn unrhyw ffordd arall. Wrth gwrs n! fy;:d i waichaead Groeg gan y GaPnoedd fyned yn mlafp, eithr y mae yn wahimol gyda^ achod Cret\. Gan fod y G-dluoedd wedi tyn:: r;'eoJa'öth Dyrcaidd oddi yno y maent y: Ktebol am I eddweh yr ynys, ac fel canlyniad, bydd i'r gwarcbaead birhau. Pa fodd b nag, os dymuna'r Milwriad Vassos ddychwelyd i Grga, er cynortbwyo ei gyd- wladwyr, ni ddisgwyiir y gwnseid un gwrtb- wynebad iddo. Mae rhagolygoa y rhyfel, rbaid addef, i gyd yu ffafr Twr::i ond mae yn rhaid ystyried y posibilrwydd i r Tyrciaid gael ea gorchfygu, a'r p;>sxbi!rwydd hwn sydd ar hyn o bryd yn rhod ;i i wladw inwyr lawor o bryder. Pe digwyddai hyr, bydd-i y talaeth- au cysylltiedigyc rb wym o wncud eu presenol- deb yn dtiiulaiwy, a byddai Montenegro, Bwlgaria a Servla yn sicr o ddwyo yn mlaen hawl;nu ag y tf'inolai'r G illu edd yn anbawdd < eu gwrtho.1. Ar hyn o bryd byddai'n ddydi- orol rhcddii NE3TH Y BYDDINOEDD sydd gan Twrci a Groeg at eu galwad. Y mae cadftidog Tyicaidd adnabyddus wedi dweyd y y gullai'r fyddin Dyrcaidd gymeryd prifddinas Groeg yn thwydd mewn [Ri wythnos ac, a chymharu nerth milwrol y ddwy wlad, nid yw yr yinffrost hwn yn ym- ddangos ya ormodol; oherwydd, tra gall Twr. i ddwyn i'r maes 8 ;ith uan' mil o ryfel- wyr, nid yw llawn nertb y Groegiaid uwchlaw can' mil o ddynion. Yn Twrci mae ;yr holl Fahometamaid dros ugain otd yn agored i wasanaethti yn y fyddin, ac nid yw'r cyfrifol- deb bwn yn terfynu byd drJeuait1 mlwydd I oed. Dywedir fod yr holl wyr parod i ryf.l yo Twrci fel y canlyu :— I Gwyr traed 383,200 Gwyr meireh 55,300 Cyflegrwyr (gyda 1356 o ynau). 54,720 Peirianyddion 7,400 .700,000 Yn Groeg y mae bob dyn iach a galluog yn agored i wasanaeth* yn y fyddin. Yr holl n wasanaeth gofyne yw pedwar blynedd ar bvmtheg. Ei nerth milwrol yn amser bejd- wch vdyw 24,076 o ddynion, yn cynwvs o W5-r traed 16,136 Gw^r meireh 4,877 CyBfgrwyr a pheiri nydd:on.. 3,063 Ar adeg o ryfel gall Gro^g gasgla 100,000 o ddynion yn nghyd oud dywedir ei b<;d hefyd yn dibynu yr 10,000 o ThessMly, 10,000 arall o'r Epirus, a thun 30,000 o don-a, yn gystal a "reserves" ;vr eu ffjrdd adr^f o wledydd tramor; ond ar ochr y Tyrciaid, modd bynag, y mae y byddinoedd mawrion, ac mgetit yn rhyfdwyr d wr a di-ildio.

Pa Ochr Sydd yn Debyg o Guro ? TWRCI SYDD GRYFAF AR Y TIR,'I GROEG AR Y MOR. Gohebydd arbeiusr yr Observer (Llundain), yn ysgrifenu o Atben ac yi;j trafod rhagolygon y rhyfel, a ddywed :—Pa fodd y try y rhyfel hw^i allan, a chaniatau iddi gael rhedeg ei chwrs heh gyfryngiad ar ran y Galluoedd mawrion ? Ur, daf y cvmerir yo ganiataol yn II Lloegr y bydd i Twrc en 11 buddlivoiiaeth rwydd, ac mae y dyb aeth han yn cael ei seillo ar alluoedd ymi: d fol y Tyrciaid ond y mae rhai elfenau ar yr ochr arall allant ddrmchwel ydybiaethbon. Diddadl fod y Tyrciaid yn ymladdiryr ysplenydd pan gynbyrfir eu pen- boethni a phan fo en c too yn y gwaith. Y j raa-, Cyn arair v Galluoadd, gyda'i holl siarad am g-vfanrwydd yr Ymhe'odraeth Otto- raanaidd, wedi colli ym Jdiried cyfffed- inol byd yn r, od yn yr Yildiz Kiosk-g)mair.t fellv fel y bu i'r Sultan, beth am,ier yn oJ, WDPud cais i agor trafodaeth un- ionsyth a Llywodraeth Groeg gyda golwg ar S"tlo'r cwpstiwn CretaiJd to ol i gefn y Gallu- oedd. Bu i Rwsia roidi atalfa dissreaioni ar hyn; ond y mae genyf resymau da cros oldweyd y byddai y SuitAn hyd yn ned yn awr yn falch o gael wired o'r Cyngrair ac ym- wneud a. Llywodraeth Groeg ei huawn yn uniongyrchol. Mae y Tyrciaid wedi gwneud en rafddyl'au i fyny, pan nad pwy fydd ar ea I henill trwy ryfel a Groeg, so hod hwy yn sicr I o golli. On gadawer D! d,bied y bydd i'r Tyrciaid ymladd gVdil'i) dewrder arfsrol; pa j obaith fydd gan Groeg yn cgwyneb hyny ? Di\Jyna yr ateo i bynyna a- nmrvw ddigwydd- iadau. Os gadewir y Tyrciaid yn rhydd i hyrddioeu holl nprth yn erbyn Groeg, nis gall fed liawer 0 amhnaetb y byddai Tyreiaid- ac i bobpeth arall fod yn gyfartal— ortbrechu yn y diwedd trwy rym rhifedi yn unig. Ond a adewir Twrci ya thydd i ddelio ei Uuuan k Groeg? (Jyn i'r erti-vai boo eich cyrhaerld, chwi fyddwch yn g ybod yn well nas gallaf fi ddweyd wrth>ch yn awr pa dsbygolrwydd y sydd o ymgodiad MacedonaidJ a beryglai gymundeb y fyddin Dyrc iidd. Dibynu liawer arhynynn. Ond mwy pwysig g^nwaith ydyw agwedd Bwlgaria a Serv,a-y flierigtf yn ar- benig felly, gan y gallai hi osod byddin hnvr, gref, ar y maes. Yr npiniwn yma yw y byddai raid i Bw 1-ar a darn i mwn yn J mhen llai na mis weii i ryfel dori allan, y delai i delerau a, (J-'ropg ac cs felly, y byddai Servia hefyd yn debyg o ymune Byddai i byn newid y tebysolrwydd ya ffafr Groeg, a thy bio, i'r Galiucedd Mawrion beilie ymyryd. Ar y fuuud brisenol aid oes gan Twrci ddigon o nertboedd uiilwrol yn Ewrop i ymgodymu a'r fath gyfuniad ag a grybwyll- ais, a byddai i'r llyt/ges Rx^gaidd ei gwneud. yn anbawda iddi Ryrchu catirodau o As:a i'w hadgyfnerthu. Yn ychwanegoi at hyny, fe allai yr Albaniaid chwarea rilan bw) gig yn y cwestiwn. JNid oes ganddynt hwy lawer o gidad at y Tyre oii, uud gallant gyd-dy,u yn ia.wn i'r Groegiaid. Hyd yn hya yr wyf wedi gbdr,el allan o'r cy;'rif elfin sydd yn ihwym, mi a grodaf, o chwareu rhaa b.vysig iawn yn y rhyfel sydd newydil ddech eu golyga yr wyf y 1 lynges Roegudd. Nid ors .an Twrci iynges teijwng o'r enw. Mae y dctwy haiarnlong a l^yddssant i gyrhaedd y Dardi^el'es w*di en hangori yn y gymydogaeth hono am na feiddlsnt risgio tnith drw/r m6r, heb s m dim i am ysgaraies gydag un o longau Groeg. p I Dywedir i'r drydedd haiarnlong dderbyn gorchynayn i ddilyn ar ot y dwy eraill; ond, pin roddwyd ei pheirianau westhio, ddarfod i'r llong wrtbod symad—d rgelw :h a ddadlen- wyd trwy gael allan, fod e! propeller wedi ei dynu trwy orchymyn y Sultan, tel y dywedir, yr b wn Ety'n arswydo y llynges byth er pan gymerodd hi ran weithradol yn niorseddiad ei ewythr, Y mae efe wedi c oi y llynges i fyny i bydra yn y Goldeu Horn er pan y mie efe ar yr orseid. O'r ddwy, Grog felly ydyw meistrcs y mor, a gull chwarea rhan bwystg anarferol yn yr yoirafael hon. Meie hyn yn golygu y gall Greeg wahanu yr holl ynysoedd sydd edditan rsolaeth Dyrcaidd. Maey Groegiaid yn y mwyafrif yo yr oil o bonynt, ac mae t i gyd wedi eu harfogi'n dda. Mae yr hiliogacth Roegaidd sydd dan reolaeta Twrci uwchlaw chwe' jciliwn o ene-diau-a dywtdir eu bod y (Jobl mwyaf deallus, dysgedig, uchel^eisiol, dewr a tbanbaid dros eu gwlad yn yr ymherodraeth Dyrcaidd. Nid oes gwestiwu am y brwdfryd- edd a gynhyrfa vr ho I genedl Hellenaidd. Ar ddiwrnod coff i titnibytiiac-th Groeg, y dydd o'r bbcrJ, trodd y c/mdeithasau allan ya orymdaith fawreddog ac at;th at y Palas a chynygiàsant i'r Brenin e!i cynili .n tuag at ddwyn traul y rhyfel. Groe naid Tv/rci yd- ynt o lawer y rhai mwyuf trefnyddol yn gystal a mwyaf Iluosog o'r llwjthi Cristiotiof-,ol tan lywodraeth'y Sultan. Y mae yn Nghaer. cystenyn yn uni: 300,000 o honynt, ac y maent yno fel yn uihobman ar,ui yn barod i roddi cyfrif da o honynt eu hunain paa ddigwydd i'r Mussulmaniaid ymosod amynt.

Hunanladdiad nodedig ger Eliuthya. Bu crwner Sir Ddiobych vn dal trongfooliad yu Pwllglas, ger Rhuth YO, ddydd Iao, ar go: ph Z5 el David Jones, lubrwr, 37 mlwydd oed, yr hwu a drigai yn Graig Mad:n yn y pent! ef h Ji'IlW\ a'r hwn a grogodd ei hun mewn ty aLun nos Fawrth diweddaf Yr i edd y dystiolaetb. i'r perwyl ddarfod i'r trancedig fod yn dyoddef am flynyddoedd oddiwrth iselder ysbryd ac yr oedd Dr. Medwyn Hughes wedi cynghori fod iddo gael anfon i'r gwallgoidy. GwrLh- wvnebai y perthynasm hyny a?- y cyntaf, ond dydd Mawrth penderfynasant actio ar gynghor y meddyg, a chymerwyd y camrau angen- rheidiol tuag ol symud y dyn y di wrnod canlynol. Yn ystod nos Fawrth, modd bynag, ymddengys iddo fyned i un o'r tai allan, a rhwymo rhaff am ei wddf ac ymgro :i. Nid oedd ei draed uwchlaw rhyw droedfedd oddiwrth y liawr. Dygwyd rheilhfarn o Hanacladdiad mewn cyflwr o wallgof- rwydd."

Cais am Fywyd Brenin Italy. DAL Y BRAI LOFRUDD. ,r Pel'ebyr a gyrhaeddodd o Rnfsin prydnawn Iau a ddywed fod cyffro aruthfi 1 wedi ei achost yn y ddinas hono trwy i adyn wceud cus i lofruddio'r Brenin Humbert. Yr oedd ei Fawrhydi yn dreifio yn arat i radegf lea Cam- panelle, pan y neidiodd dyn ieuanc, o ym- ddangosiad gweddol barchus, at y cerbyd gan ddal papyr yn ei law, yr bvvn a adeallia oedd fath o ddeiseb. Gwnaeth gais i estyu hono i'r Brenin, ac ar yr un pryd truodd ddagr allan a cheisiodd ei chladdu yn el galoo. Cadwodd ei Fawrhydi ei bua«uieddiant( cododd ar ei draed a rhoddodd dro ch-,vimwt4i fn-I yr osgodd y ddyrnod,fel y bu i'r(id-urymglaidu yn cs s'lions y cerbyd. Yr un found rhoes y Brenia focclast galed l'i ddwrn i'r dyti nes oedd vn I rhilio sr Iawr. Nid oedd hyn oil ond gwaith amrantiad. Cyn y gailai'r uyn wueuthur ym- g,is arall ceidiwyd i'w gol r gan y Cadfridog Ponziovaglia, yr hwo oedd gyda'r breuio, yn nghyda swyddoiion eraill o'r osgoidd Irenhinol, a throsglwyddwyd e( i'r heddg idwaid. Rboes y dyn yr eow Pietro Acciarita, ei tod yn 24 mlwydd oed, ac ya mechanic o ran galweriig- neth. Credir ei fud yn wailaof, cR.Ys yr oedd ei holl ymddygiadaa yn arwyddo hyny.

Eisteddfod Eglwysig yn Llanelwy. i Cynhaliwyd yr eisteddfod flynyddol mewn jcysyiltiad kg Ysgolion S!,blo, thol deoniaeth blanel^y, yn Llanelwy, ddyctd I m. Arwcin- iwyd y cytarfodydd gan y P.rch Griffith Jv.nes, fic,er Mostyn. Llywjdd cyflirf,d y prydnawn oedd y Parch D. Edwards, Rhyl, a ganlyn oeddyfit cnillwyr y g'votJfr.U :-Adrodd, I- Y Magnificat," Mif-s A. Thom vy, Cwm, Rbuddlan; marcio ar liao, Miss M. Morris, Rhuddlan adrodd, 4< Credo N cen3," Mr Thomas Wil- liams, Cwm uoawd, Blow thou wiutry wind," Miss May Morns, lihuddUn adrodd, y "Te Deum," Miss F. Williams, Cwm; priatio i adnud o'r Beibl, S Geary, R yl daearlea o Gymry, S. Geary unawd soprano, "Dream of Paradise," Miss E. Ev,sns, Holy Trinity, Rbyl; cwestiynau ar y Catejism B. Pa-ry gwnio, Mis3 May Morris, Rhuddlan gwn-ud biat, Miss E. Davies, Rhudclan deuawd, Miss Williams a Mr Edward Evans, Rhuddlan Dechreuad ac Olyniaeib yr EdwJs Gym- reig," cipiwyd y wobr gan y D ake," ond n chawsom ei enw priodol. tfnillwyd y wobr am benillion er cof pm y diweddar Archesgob Benson gan 11 Da-id," ond ni cha'wyd ei enw priodol yutau chwaitb. Cysiacileuaeth corau plaat, eniliwyd gin gor Rhyl (tan acwelniad Mr F. Geary). Llywyddwyd dros gyfarfod yr hwyr gan y Canon Owen Jones, Bodelwyddan, pryd y dyfarnwyd y gwobrwyon tel y canlya Unawd tenor, Mr Edward Evans, Rhu dlan cyfieithiad Snesnt'g i Gymra-g, Mr T. Thomas, Cwm Cymraeg i Gjefiueg, Mr feJ. W. Evans, LlatieLvyi Traethawd ar '"Adeiladaeth Eglwysig," enillwyd g,-n 11 Omeza." Adr)dd y thagyii!adrodd i'r Llyfr Gw<-ddi, Miss L. Chadwick, Eglwys St. Ann, Rhyl. Unawd bass, Mr J. W. Edwards, ilainelwy. Cyiitadl- euaeth g-xawl, Ouw-rd Christian- I SuldieTP," cor eglwys blwyfol LIai;elwy (ar- weinydd, Mr T. R. Jones). Traethawd ar II Ragorfreintiau Eglwyswyr," Mr T. Thomas, Cwm. Corganu (chanting), cor Rhuddlan. Areithio difyfyr, Mr J. Davies, Holy Trinity, RhyJ. — <i

TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZt\ W ATTE TE PERAIDD MAZ vV^ATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE Gellwcb ei aduabocl oddiwrth ei arcgl byfryd